No. 129
Woensdag 2 Maart 1932
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Staten-Generaal
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie.
Directeur-Hoofdredacteur:
H. ZUIDEMA.
Bureau: Lanyo Vorststraat 70, Goob.
Tel.: Rodaotle en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44(53.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT EEK EN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummers0.09
Prijs der Advertentiens
1—4 regels fl.20, elke regel meer 30 et.
Bij abonnement belangrijke korting.
TWEEDE KAMER.
Avondvergadering.
interpellatie-Weitkamp over de noodtoe
stand van den Landbouw.
(Vervolg van het 2e blad.)
In de avondvergadering, die tot na
middernacht duurde, werd o.a. het woord
gevoerd door den heer v. d. Heuvel (A.-
R.), die opmerkte, dat men zich ook bij
deze dingen voor overdrijving moet hoe
den. Men is nu en dan wel eens wat ver
gegaan in zijn critiek op de Regeering.
Maatregelen zijn niet zoo gemakkelijk te
nemen. Voor den zuivel b.v. was in Sep
tember volgens den voorzitter der groot
ste organisatie geen regeeringshulp noo-
dig: „men blijve van den zuivel af", heette
het toen.
Spr. dringt aan op een nader positief
antwoord op sommige vragen van den
interpellant. Spr .heeft hier vooral het oog
op de veenkoloniën.
Met de spoorvrachten schiet men niets
op en men weet niet wat het rapport zal
inhouden. Voor het nieuwe seizoen der
jonge groenten begint, moeten de tarieven
verlaagd worden.
De Regeering drale niet langer met de
contingenteering van sommige artikelen,
als boter, rogge en haver. Ons land is
overvloeiende van deze producten.
Spr. meent te mogen aannemen, dat de
minister overtuigd is, dat spoedig maat
regelen ten behoeve van den zjiivel worden
genomen. Op dit spoedig komt het aan:
vóór in Mei de groote melkstroom komt,
moeten die maatregelen genomen zijn, an
ders wordt de boter tot afbraakprijzen
verkocht en zal ook de margarine-indus
trie er door lijden.
Met het antwoord van den Minister over
de sociale verzekeringen kan spr. zich wel
vereenigen. De premies zijn toch niet zoo
hoog, als men ze maar beschouwt als een
stuk loon. Men brenge liever de bedrijven
in een toestand, dat zij die premies kun
nen betalen, men kan in dit opzicht nu
eenmaal niet geheel van koers veranderen
De heer B r a a t (Pi. 1.) betoogt, dat een
sterke hand noodig is. Wil de Kamer geen
sterke maatregelen nemen, dan moet het
volk uitspraak doen. Hij d.ent ten slotte
een motie in, waarin twaa'f eisc'hen wor
den gesteld, welke motie echter alleen
door den heer Wijnkoop wordt gesteund
en dus niet behandeld kan worden.
De heer Oud (V.D.) is niet tevreden
over het antwoord der regeering. Het
stelde spr. teleur, dat de minister deze
heele zaak zoo en bagatelle heeft behan
deld. Er is onder de landbouwers een
stemming van wanhoop gekomen, wat vol
komen begrijpelijk is. Daaruit wordt een
ongezonde kritiek geboren van avontu
riers, die van deze crisis willen profitee-
ren om over de ruggen der landbouwers
omhoog te komen. De kritiek, dat de re
geering en de volksvertegenwoordiging
voor den landbouw niets doen, is in hooge
mate onbillijk.
Dat niet dadelijk elke wensch kan wor
den ingewilligd, is begrijpelijk; vooraf
gaande studie ten aanzien van de gevol
gen is noodig. Maar daarom kan de regee
ring wel iedere gelegenheid aangrijpen om
een woord van 'bemoediging te laten hoo-
ren.
Ook spr. is van meening, dat de hypo
theek-boeren moeten worden geholpen,
maar men heeft niet alleen met hypo
theekbanken te maken. Er zijn ook parti
culiere hypotheekgevers, en die kunnen
hun geld ook wel zeer noodig hebben. Een
Staatshypotheekbank kan ook niet alle
hypotheken tegen de volle 100 pet. over
nemen. Het vraagstuk 'blijkt dus wel heel
moeilijk.
Verschillende steunmaatregelen, door
andere sprekers aanbevolen, zou spr.
gaarne willen steunen.
De heer Kersten (S.G.) zegt, dat de
oorzaak van de crisis daarin is te zoeken,
dat wij ons van Gods geboden hebben af
gekeerd en daarom worden wij getroffen
door Gods toorn. De beer Wijnkoop meen
de, dat de godsdienst de boeren er onder
houdt. Maar zoo is het niet: De boeTen
weten dat God regeert en zij zijn willig
om zich te buigen onder Gods slaande
hand, en stil het leed te dragen. Dat neemt
echter niet weg, dat de regeering alles
moet doen om de nood zooveel mogelijk te
lenigen.
Een accijns op de varkens, gelijk de heer
Weitkamp wilde, moet spr. afwijzen, ook
ten aanzien van de verzekeringslasten is
hij het niet met den heer Weitkamp eens.
De verzekeringswetten moeten worden
ingetrokken; gelukkig gaan bij meerde
ren de oogen thans open. Deze afgoderij
zal ons duur te staan komen; het finan-
cieele bezwaar drukt met centenaarslast
op alle bedrijven. De regeering is niet
overtuigd van den nood in den landbouw;
daarom komen de maatregelen eerst als
de rand van den afgrond bereikt is. Zoo
kan het niet langer. In ieder geval zal,
evenals voor belastingschuld, uitstel moe
ten worden verleend als de verzekerings
premies niet kunnen worden betaald.
De heer Van der Heide (S.-D.) be
strijdt de grondstelling van den heer Ker
sten alsof de S'adsarbeiders zouden wei
geren spek te eten. Hij beeft de hetze tegen
de stedelijke bevolking willen verscherpen
en de klove tusschen stad en land verdie
pen op grond van ongecontroleerde en on
controleerbare praatjes.
De heer Vos (R.K.) vraagt steun voor
de rogge-verbouwers, b.v. door een toeslag
op de roggeprijs. Deze is thans f 5.50 en
daarop een toeslag van f 2.50, dan was de
I opbrengst van f 8 een loonende prijs. Deze
I toeslag zou uit de Tarwewet kunnen wor
den gevonden door verhooging van de prijs
van een brood van 800 gram met een
kwart cent.
De minister van Binnenl.
Zaken en Landbouw, de beer Ruys
de Beerenbrouck, dupliceert. Hij verdui
delijkt nader wat hij heeft bedoeld met de
uitdrukking, dat hij het oogenblik voor
■deze interpellatie niet gelukkig gekozen
achtte. Immers bij voegde daaraan toe,
dat 'hij eerst 5 dagen geleden een zeer
belangrijk rapport had ontvangen van de
Commissie-Lovink inzake steun aan de
zuivelindustrie, en dat rapport eischt be-
studeering.
Men zegt, dat de regeering zoo weinig
mededeelzaam is; maar men ziet voorbij
dat het wel gemakkelijk is verlangens te
uiten en eischen te stellen, maar deze
moeten dan toch worden getoetst aan het
geheele bestel van bet openbare leven. Zoo
moet o.a. rekening worden gehouden met
de belangen der consumenten,
j De Regeering beeft ook rekening te hou
den met de beperkte middelen der schat
kist en de schier onoverkomelijke moeilijk
heden, waarvoor men staat.
Spr. behandelt vervolgens de werkwijze
der Commissie Lovink. Deze Commissie is
de best werkende adviescommissie. Zij be
staat uit vertegenwoordigers der groote
landbouworganisaties en ook van ver
tegenwoordigers der landarbeiders, die
vroeger nooit gehoord werden. Ook de
tuinbouworganisaties zijn er in opgeno
men. Welnu, spr. hecht waarde aan de
rapporten van deze vroede mannen.
Het vraagstuk van de spoorvrachten
houdt tot sprekers teleurstelling de regee
ring en de Kamer reeds te lang bezig.
Maar thans is hem alleen gevraagd of hij
bij zijn ambtgenoot van Waterstaat op
spoed zou willen aandringen. En nu was
het voor spr. een verblijdend iets, dat hij
kon meedeelen, dat a.s. Vrijdag de Com
missie-De Vries haar laatste vergadering
zal houden. Het rapport zal vlug worden
gedrukt. Wat over deze zaak verder is ge
sproken zal spr. meedeelen aan zijn ambt
genoot van Waterstaat.
De beeren Ebels en v. d. Heuvel vroe
gen of de Regeering voornemens is ook
voor 1932. steun te verleenen aan de veen
koloniale aardappeltelers. Spr. antwoordt,
dat aangezien het zich laat aanzien, dat
in September de voorraden zullen zijn op
geruimd, bij geen beslissingen voor steun
over 1932 kan nemen.
De steun aan de haver en de gerst zal
moeten worden bezien in verband met
mogelijke uitbreiding van bet tarwe-areool
onder de goede werking van de Tarwewet.
Wat de credietvraagstukken betreft, de
Regeering houdt deze binnen den kring
harer belangstelling; bier is uiterste voor
zichtigheid geboden. Naar het zich laat
aanzien, zijn binnenkort adviezen te wach
ten van de adviseurs der Regeering, en
deze zal daarna haar beslissing nemen.
De concentratie van belangen zal voort
durend in het oog worden gehouden, ge
lijk in het verleden is geschied.
De heer Hiemstra drong er op aan de
steunmaatregelen zoodanig te treffen, dat
zij ook den minder goed gesitueerden ten
goede zullen komen. Het is inderdaad spr.
bedoeling, dat dit zoo zal zijn en hij zal
in die richting voortgaan.
De heer Weitkamp (C.-H.) voert
voor de derde maal het woord en ver
dedigt zich tegen de aantijging van den
heer Kersten, dat 'bij om politieke rede
nen niet scherp genoeg zou zijn geweest
in zijn eischen.
Spr. houdt vol, dat het eerste antwoord
van den Minister niet bevredigend was,
gelijk verschillende andere sprekers ook
hebben verklaard.
Nadat de Minister nog een kort
woord had gesproken, werd de interpel
latie gesloten.
Nog steeds strijd bij Sjanghai.
Volgens officieele telegrammen zijn er
tot nog toe weinig vorderingen gemaakt
bij de Chineesch-Japansche besprekingen
te Sjanghai.
Een bericht uit Sjanghai zelf zegt, dat
men de stopzetting der vijandelijkheden
nog onmogelijk acht, omdat de Japanners
de onvoorwaardelijke terugtrekking der
Ghineesche troepen en de ontmanteling
der forten van Woesoeng en Paosjan
eischen als onmisbare voorwaarden.
Officieele Japansche kringen zouden
van oordeel zijn, dat een terugtrekken
der Chineezen tot de 20 K.M. zone de
eerste voorwaarde is voor een vreedzame
bijlegging van bet geschil.
De Japansche regeering heeft intus-
schen ter kennis van de ambassade te
Washington gebracht, dat zij in beginsel
den wapenstilstand heeft aanvaard, waar
voor te Genève schikkingen zijn getrof
fen.
Hevige gevechten zijn den geheelen
dag aan het front van Kiangwan gele
verd. De Japanners beweren, dat zij on
geveer 800 M. zijn opgerukt, maar geven
toe, dat zij groote verliezen hebben ge
leden.
Het Japansche hoofdkwartier deelt
mede, dat de Japansche troepen bij Ta-
sang anderhalven kilometer zijn opge
rukt. Talrijke Chineesche stellingen zijn
genomen. Door de bezetting van een be
langrijke Chineesche stelling te Tsjapei
is het Chineesche front tusschen Kiang
wan en Tsjapei doorbroken.
Na een bombardement langs het front
van Kiangwan, dat den geheelen nacht
geduurd heeft, is het Japansche offensief
thans over het geheele front begonnen.
Tegonstrijdige berichten uit Finland.
Daar de berichten over den Lappo-op-
stand, die uit verschillende bronnen af
komstig zijn, elkander vaak tegenspre
ken, is het niet mogelijk een nauwkeurig
beeld van den toestand in Finland te ge
ven. Terwijl over bet algemeen beweerd
wordt, dat de opstandelingen geen ver
sterkingen meer krijgen, melden andere
berichten het tegendeel. In ieder ge^al
zijn de hoofdstad en de groote provincie
steden vast in handen van de regeering.
Zij concentreert steeds meer troepenaf-
deelingen in Helsingfors. Gisteren arri
veerde o.a. een half infanterie-regiment
uit Abo. In de nabijheid van het Rijksdag
gebouw ligt een tank-afdeeling.
Waar zich de Lappo-leiders bevinden
is eveneens niet met zekerheid te zeggen.
Het bevel tot hun arrestatie kon in ieder
geval nog niet worden uitgevoerd.
Korte berichten.
Het hoofdbestuur van alle Christe
lijke vakvereenigingen in Duitschland
kondigt een gemeenschappelijk front van
de Christelijke arbeiders tegen nationaal-
socialisme en communisme aan.
De gouverneur van den staat Rhode-
Island heeft heden een wet onderteekend
waarbij de verkoop van 3 pets. bier wordt
toegestaan. Deze stap, die in strijd is met
de federale constitutie, heeft te Washing
ton groot opzien gebaard.
Acht Roemeensche families, die uit
Rusland trachtten uit te wijken naar Roe
menië, werden aan de Dnjestr door een
Russische grenswacht verrast, waarbij 12
personen werden gedood. De andere
vluchtelingen konden ontkomen.
Een honderdtal Chineesche solda
ten en burgers werden gedood of gewond
door de ontploffing van een Chineesche
kruit-opslagplaats te Matsjiakoe, een
voorstad van Charbin. De ontploffing zou
aan kwaadwilligheid te wijten zijn.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer is gisteravond voor
een korte zitting bijeen gekomen.
De voorzitter deelde mede, dal üe cen
trale afdeeling heeft besloten Vrijdag a s
te 11 uur in de af deelingen te onderzoe
ken het ontwerp van wet tot tijdelijke kor
ting op de uitkeeringen aan de gemeenten
en provincies. De openbare vergadering
zal in verband daarmede niet, zooals aan
vankelijk in het voornemen lag, Vrijdag
a.s. te half twee, doch te 12 uur aanvan
gen.
De vergadering werd hierna verdaagd
tot hedenmorgen 11 uur.
De steun aan den tuinbouw.
Op de vragen van den heer Kampschöer
betreffende het verleenen van steun van
Regeeringswege aan tuinbouwbedrijven,
welke vollegronds-culturen uitoefenen, en
betreffende een wetelijke regeling tot tij
delijke bescherming van genoemde bedrij
ven tegen executie, lieeft minister Ruys
de Beerenbrouck geantwoord, dat de be
antwoording niet binnen den gestelden
termijn zal kunnen plaats vinden, daar 't
desbetreffend onderzoek nog niet is ge
ëindigd.
Dreigend conflict te Enschedé.
Omtrent het dreigend conflict aan de
bandfabriek der firma Scholten Van
Heek te Enschedé, waf r aan de manne
lijke arbeiders 7 Yt pet. en aan de vrouwe
lijke 10 pet. loonaftrek is toegezegd, ter
wijl de Eendracht reeds heeft besloten
dien aftrek niet te aanvaarden, kan wor
den gemeld, dat er een conferentie tus
schen de firma en de besturen van St
Lambertus en Unitas heeft plaats gehad,
met bet resultaat, dat de firma bereid
werd gevonden 2pet. der voorgestelde
verlaging twee maanden op te schorten.
Naar aanleiding van de daartoe gevoer-
i de besprekingen met de leden is door de
drie samenwerkende organisaties opnieuw
een onderhoud met de firma aangevraagd,
hetwelk is toegestaan. Dit zal vandaag
plaats hebben.
Russische rogge te Rotterdam.
Rusland heeft aan de Duitsche regee
ring rechtstreeks een partij van 75.000 ton
rogge verkocht, die in verschillende ha
vens ligt opgeslagen.
Thans is een partij van 30000 tot 40000
ton rogge, die meerendeels te Rotterdam
ligt, aan een particuliere groep verkocht.
In verband met de geruchten, die hier
omtrent ter beurze de ronde doen, deelt
men uit Rotterdam aan het Hlbd mede,
dat deze rogge naar Duitschland zal wor
den geleverd, waar ondanks de recht-
streeksche transacties tusschen de regeo-
ringen nog behoefte aan invoer is. De
koopprijs is een bezwaar om dit graan in
ons land als voergraan tegen een prijs
te verkoopen, die kan concurreeren met
die van mais en andere voergranen.
De voorraad rogge (zoo goed als geheel
van Russiche herkomst) die te Rotterdam
ligt opgeslagen, bedraagt ruim 80.000 ton.
Duitschland, dat in 1931 een betrekkelijk
kleinen roggeoogst had, en dat nog steeds
veel rogge voor de broodbereiding be
zigt, is bijna het eenige der Europeesche
landen, waar dit graan in groote hoeveel
heden geplaatst kan worden.
De Nederlanders te Sjanghai.
Aneta meldde gisteren uit Sjanghai:
De torpedojager Van Galen is vanmor
gen alhier gearriveerd en meerde aan de
boeien, ongeveer tegenover den Nantoa-
bund bij de Fransche concessie.
De Nederlandsche consul-generaal geeft
Donderdag een receptie.
Onder de kinderen van de Nederland
sche kolonie heerscht op het oogenblik he
vig de mazelen, hetgeen de aandacht goed
deels opeischt.
De Nederlandsche schepen loepen weer
geregeld op Sjanghai aan. Er is eenige
vraag ontstaan naar Java-suiker, doch
wanneer de handel niet spoedig normaler
wordt, zal er lastig pakhuisruimte te vin
den zijn.
Dr J. Schokking in den Raad van Stale.
Gisteren heeft Dr Schokking voor de
eerste maal de vergadering van den Raad
van State bijgewoond.
Daar de vice-president door familie
omstandigheden verhinderd was, aanwe
zig te zijn, werd de vergadering gepresi
deerd door Mr Harte van Tecklenburg,
die Dr Schokking in zijn nieuwe functie
welkom heette en de hoop uitsprak, dat
Binnenland.
Interpellatie-Weitkamp over den noodtoe
stand in den landbouw.
Walcheren zestig jaar aan het spoorweg
net verbonden.
Inbraak in bet kasteel Nijenrode.
Buitenland.
De toestand in Finland verward.
Nog geen wapenstilstand te Sjanghai.
hij daarin een aangenamen werkkring
zou mogen vinden.
De Chr. Hist. Tweode Kamer-fractie.
De Chr. Hist. Tweede Kamer-fractie
heeft tot baar voorzitter in de plaats van
den heer J. Schokking, die benoemd is
tot lid van den Raad van State, benoemd
den heer J. R. Snoeck Henkemana.
Het weer in Februari.
Het Kon. Ned. Met. Inst. te De Bilt
meldt:
Gemiddeld over de vijf hoofdstations
was de ochtendtemperatuur één graad
Celsius beneden normaal. Zij was in de
eerste decade Y graad boven, in de twee
de en derde resp. 2.5 en 1.5 beneden nor
maal. Do grootste afwijkingen kwamen
voor op den 3den en 28sten, resp. 5 gra
den boven en 8.5 beneden normaa'. De ge
middelde maximum temperatuur was 1.5
graad, bet gemiddelde minimum graad
beneden normaal.
Het aantal dagen met een minimum
temperatuur beneden het vriespunt was
te De Bilt 4 boven normaal.
De neerslag was overal ver beneden
normaal; gemiddeld viel over het geheele
land ongeveer 10 mM. In Noord- en Zuid-
Holland viel 10 tot 20 pet. van de nor
male hoeveelheid, in het uiterste Zuid-
Oosten 30 tot 40 pet., overigens 20 tot 30
pet van het normale.
Te De Bilt werden 100 uren zonneschijn
waargenomen tegen 70 normaal.
Veehouders vragen rijkssteun.
In een der groote crisisvergaderingen,
door eenige afdeelingon der Geldersch-
Overijselsche Maatschappij voor Land
bouw in de Graafschap belegd, werd de
zer dagen de wensch geuit, om de actie
der organisaties ter verkrijging van rijks-
steun om de melkvee- en varkenshouderij
weer op een loonend peil te brengen door
een petitionnement te steunen.
Dit is thans namens 13.056 boeren,
allen gezinshoofden van landbouwbedrij
ven in het gebied der Geldersch-Overijsel-
sche Maatschappij voor Landbouw, aan
de regeering toegezonden.
Voorjaarsdienst luchtverkeer.
Gisteren werd de voorjaarsdienst op
het internationale luchtnet geopend.
Reeds onmiddellijk veroorzaakte dit op
de. transitoluchthaven Schiphol een sterk
verhoogde bedrijvigheid. De vroegere her
vatting van het doorgaande verkeer op
Scandinavië bleek een succes te zijn, daar
de vliegtuigen bijna geheel bezet waren;
ook voor de volgende dagen zijn reeds tal
van plaatsen gereserveerd.
De Zweedsbhe luchtvaartmaatschappij
A. B. Aerotransport, die samen met de
K.L.M. de Scandinaviëlijn exploiteert,
legde met haar nieuwe Fokkervlieguig-
van het type F 12 den afstand Kopen
hagenAmsterdam rechtstreeks in drie
uur af.
De dienst naar Parijs was geheel be
zet.
Het eenige, wat de K.L.M. miste, was
de bloemenlading naar Kopenhagen, wel
ke in verband met het invoerverbod uit
bleef.
Centrale A. R. Kiesvereeniging Goes.
Na afdoening van de huishoudelijke
werkzaamheden hield gistermiddag de
Centrale A. R. Kiesvereeniging een zg.
„praatmiddag". De heer J. J. C. van Dijk,
lid van de Tweede Kamer, was overgeko
men om de te stellen vragen te beant
woorden.
Van de gelegenheid om vragen te stel
len werd door verschillende aanwezigen
gebruik gemaakt.
Gevraagd werd. o.a., of de sociale wet
geving voor de onbeschutte bedrijven niet
kan worden opgeschort; of het niet mo
gelijk is subsidie te verkrijgen voor uit
voering van particuliere werken als werk
verschaffing; hoe de A. R. Kamerfractie
•taat tegenover de stopzetting van de soci-