No. 87
Woensdag 13 Januari 1932
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Gebroken Bakken
a-
-47
Buitenland.
FEUILLETON.
Gorgel zonder glas
en water gorgel droog
Belangrijkste Nieuws.
rijden: A.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs*
Per 3 maanden, Üranco per post, f
Losse nummersf 0.05
Prijs der AdvertentiBn:
14 regels fl.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Christelijk onderwijs.
In „De Socialistische Gids" wcfrdt door
W. Banning het goed recht van Christe
lijk onderwijs erkend, ook uit opvoedkun
dig oogpunt.
Hij ontkent, dat de neutrale onderwij
zers als de beschermers van het kind kun
nen worden aangemerkt.
„Wanneer men zoo schrijft hij
van godsdienstige zijde opkomt voor een
onderwijs, dat door het geloof wordt be
paald, berust dat:
le. op de overtuiging, dat de godsdien
stige sfeer noodig is voor de ontplooiing
van de geestelijke krachten van het kind;
2e. op de begeerte, om aan het kind
datgene mee te geven op den levensweg,
wat men zelf als het allerbeste belijdt;
3e. op de overtuiging, dat men het aller
beste in eigen leven niet kan en niet mag
wegstoppen, maar dat het ons persoon
lijk leven en werk heeft te doordringen.
De paedagogische taak van deze onder
wijzers was: de vorm te vinden, waarin
dat beste voor het kind levend en toegan
kelijk werd gemaakt. Men kan twisten
over de vraag, of de bijzondere onderwij
zers geslaagd zijn in het vervullen van
deze taak; maar er is niet te twisten over
de al of niet „juistheid" der drie genoem
de inzichten".
Verder betoogt hij dan nog, dat volkom
men gelijk hebben zij, die het geloof, dat
hun een troost en een kracht is „in leven
en sterven" willen meegeven aan hun
kinderen. Zij hebben gelijk, wanneer zij
al het andere, dat noodig is voor het
leven in de maatschappij dienstbaar ma
ken aan wat voor hen het hoogste goed
is. Wij vergissen ons in onze partij tel
kens omtrent de beteekenis, die het geloof
voor deze mensen heeft".
Inderdaad, men vergist rich in de S.
D. A. P. telkens' omtrent de beteekenis, die
het geloof voor de Christelijke arbeiders
heeft.
Dat blijkt ook weer uit wat de heer
Vliegen dezer dagen schreef en die de
uitbreiding van de partij in de eerste
plaats in rechtsche richting meent te moe
ten zoeken.
Als de Christelijke arbeiders zich niet
vergissen in de beteekenis van hun geloof
dat komt ook voor en niet alleen bij
de arbeiders I dan zal blijken, hoe deer
lijk de heer Vliegen zich hier vergist.
Intusschen constateeren wij met dank
baarheid, dat er in socialistischen kring
althans sommigen zijn, al zijn het nog
uitzonderingen, die de groote beteekenis
van het Christelijk onderwijs inzien.
Het Fransche kabinet afgetreden.
Briand voorloopig uit de politiek.
Het bericht in ons blad van gisteren
omtrent het ontslag van het kabinet-Laval
is voorbarig geweest. Eerst om 10 uur
gisteravond heeft de minister-president
tot dezen stap besloten. De stap der mi-
door H. Zeeberg.
41.)
Cor Zuiderman, die hem onmiddelijk
had opgemerkt, en met haar lachende
oogen op hem toegekomen was, vond ten
slotte toch ook, dat het niet gaan zou. Het
publiek was nogal chique, zooals zij rich
uitdrukte en al kende men hem niet, zij
had toch verschillende kennissen gezien.
Terwille van hem en van de beide an
deren had zij het dansen er aan gege
ven en was het zestal op de fiets gestapt,
om het verdere deel van den middag in
het bosch van Melius te gaan slijten,
waar zeer veel publiek was en waar nota
bene, zooals Huib Haverma had gemop
perd, bij een paviljoen in de open lucht
werd gedanst.
„Ik geloof, dat onze maatschappij dan
sende ten gronde gaat", had hij opge
merkt, maar Cor Zuiderman had hem
lachend een zwartgallige pessimist ge
noemd en gezegd, dat dansen een bewijs
van gezonde levenslust was.
Echter, zij had den lust weerstaan en
was heel gehoorzaam, naar zij zich uit-
met
4 25, 45 en 65 ets.
nisters en staatssecretarissen om hunne
portefeuilles ter beschikking van den pre
mier te stellen, had alleen de bedoeling,
hem de vrije hand te laten bij zijn onder
handelingen tot uitbreiding der regee-
ringscoalitie. Het is eerst na de misluk
king der onderhandelingen met de radi
calen, dat Laval zich naar Doumer bege
ven heeft om het collectieve ontslag der
regeering aan te bieden.
De radicaal socialistische Kamerfrac
tie, welke Dinsdagavond laat onder voor
zitterschap van Herriot is bijeengeweest,
heeft alle voorstellen van Laval en haar
deelneming aan een concentratieregee-
ring verworpen.
Laval heeft toen besloten, den president
van de Republiek het collectieve ontslag
aan te bieden.
Vanmorgen zou president Doumer de
gebruikelijke besprekingen aanvangen.
De houding van Briand was de laatste
dagen niet geheel duidelijk. Een spotvo
gel merkte op, dat zijn gezondheidstoe
stand beter werd naarmate de toestand
van het ministerie achteruit ging.
In geen geval bleek Briand echter op
gewassen tegen de vermoeienissen van de
aanstaande internationale conferenties.
Naar in wel ingelichte kringen ver
luidt, hebben de geneesheeren op grond
van een Dinsdagmorgen gehouden onder
zoek Briand iedere verdere politieke ac
tiviteit ontraden.
Briand heeft hierop besloten in de nieu
we regeering geen minister-portefeuille
te accepteeren. Hij heeft ook het verzoek
van Laval, Frankrijk in den Volkenbonds
raad te vertegenwoordigen, van de hand
gewezen.
Na de vorming van het nieuwe kabinet
zal Briand zich direct naar zijn landgoed
begeven, teneinde zich eenigen tijd uit het
politieke leven terug te trekken.
De herstelkwestie na Brüning's verklaring
Naar aanleiding van Brünings verkla
ring aan den Engelschen ambassadeur
hadden Fransche bladen den rijkskanse
lier het verwijt gemaakt, dat de Fransche
ambassadeur, Francois Poncet, vóór zijn
vertrek uit Berlijn daarvan onkundig was
gebleven en wederom voor een voldongen
feit was geplaatst, evenals indertijd met
de tol-unie het geval was.
Daartegenover verklaart Wolff, dat in
gezaghebbende Fransche kringen bekend
is, dat Poncet vóór zijn vertrek van Duit-
sche zijde op dezelfde wijze is ingelicht
als zijn Britsche collega.
Naar in goed ingelichte kringen ver
luidt, bereiden Engeland en Frankrijk 'n
gemeenschappelijke actie voor bij de Ver-
eenigde Staten inzake de schuldenkwestie.
De beide mogendheden zijn voornemens
ingevolge de verklaring van Dr Brüning
nopens de onmogelijkheid van verdere
Duitsche schuldbetalingen een vijfjarig
moratorium voor te stellen.
Reuter verneemt uit Washington, dat
drukte, mede gegaan naar een schaduw
rijke plek, waar het niet overmatig druk
was en waar het zestal geruimen tijd had
vertoefd.
Het was daar, dat zij met haar vleien-
den blik en haar even vleiende stem Dolf
had gevraagd, of hij het dansen niet wil
de leeren. „Voor tien pop krijg je twaalf
goede lessen en dan ben je het heertje",
had zij gezegd. Want het was toch eigen
lijk verbazend sneu, vond zij, hem alleen
te moeten laten zitten, omdat hij niet dan
sen kon.
En Dolf had beloofd, dat hij er eens
ernstig over denken zou. Hij vond het ook
sneu. En de waarschuwing van Huib Ha
verma had daarmede niets te maken.
Hij dacht er natuurlijk geen moment aan,
lukraak te gaan dansen, als hij de kunst
eenmaal verstond. 'tWas alleen, om bij
voorkomende gelegenheden niet linksch te
zijn en zich niet afzijdig te moeten hou
den.
Dan vlogen zijn gedachten weer naar
de vertoogen van Huib Haverma, die dien
avond méér tot hem had gesproken dan
in al die weken van zijn verblijf op den
Goudschen weg.
Hij zag in zijn moeilijkheden een op
lossing, die hij niet had kunnen vermoe
den. Die oplossing was Huib Haverma.
Want die leverde het klare bewijs, dat
men man van de wereld kan zijn en toch
nergens in regeeringskringen neiging be
staat zich te uiten over de nieuwe phase,
waarin het probleem der herstelbetalin
gen is gekomen.
Staking te Bilbao.
Communisten en syndicalisten hebben
in stad en land Bilbao de algemeene sta
king afgekondigd. Te Bilbao gaf slechts
20 pet. der arbeiders gevolg aan den op
roep. In het omliggende industriegebied
wordt echter door meer dan de helft der
arbeiders gestaakt.
In verschillende plaatsen is het tot
kleine botsingen gekomen. Herhaaldelijk
werden treinen en trams aangehouden,
beschoten, of met steenen bekogeld, zoo
dat ten slotte troepen moesten worden
ontboden.
Ongeveer 50 communisten zijn gearres
teerd. De overheid heeft gelast met de
grootste gestrengheid op te treden.
Het Belgisch kroonprinselijk paar op reis.
De Belgische kroonprins Leopold en
prinses Astrid zijn gisteravond incognito
voor hun reis naar Indo-China vertrok
ken.
Over enkele dagen zullen de Belgische
kroonprins en prinses Astrid zich te Ge
nua inschepen op het m.s. „Marnix van
Sint Aldegonde" van de Stoomvaart Mij.
„Nederland" voor de reis naar het Oos
ten, waarbij Siam, de Philippijnen, Indo-
China en Ned.-Indië zullen worden be
zocht.
Op de „Marnix" is de luxe-hut aan het
bovendek besproken. Verder zijn er hut
ten voor twee leden van het gevolg en
een kamenier. De reis geschiedt incognito
onder den naam graaf en gravin De Réty.
De beroering in Britsch-lndië.
Als wij de officieuse Engelsche draad-
looze dienst mogen gelooven, blijkt uit de
rapporten uit alle Streken uit Britsch-
lndië bij de betoogingen van het Indi
sche congres een totaal gemis aan een
geestdrift, die te vergelijken zou zijn bij
die, welke heerschte bij deu aanvang van
den vorigen veldtocht voor burgerlijke on
gehoorzaamheid. De viering eergisteren
van den onafhankelijkheidsdag was al
lesbehalve geslaagd en leidde slechts tot
enkele betoogingen. Het gerucht nopens
Gandhi's vrijlating op parool is officieel
weersproken. Men verklaarde met na
druk, dat de Indische regeering niet
voornemens is Gandhi in vrijheid te stel
len voordat hij de belofte aflegt dat luj
de beweging voor burgerlijke ongehoor
zaamheid niet zal steunen.
Gisteren is volgens een bericht uit
Bombay een nieuwe boodschap van
Gandhi bekend geworden, waarin hij zich
richt tegen den voortgezetten uitvoer van
goud uit Indië, waardoor Indië het ge
vaar loopt bankroet te gaan.
Engeland is reeds bankroet en mag
daarom niet in staat gesteld worden, zich
met alle middelen van den goudvoorraad
van Indië meester te maken.
De internationale financiën in de Revue.
Te Parijs wordt La Revue du Canard
opgevoerd, waarvan het 4e tafereel van
het le deel is getiteld Cuisine Interna
tionale.
Het gordijn gaat op. Een Parijsch res
taurant. De Maitre d'Hötel treedt naar een
tafeltje, waaraan een dikke blonde heer
in grauw costuum zit en juist de rest
van zijn wijn opslok. De Maitre d' Hotel
presenteert de rekening. En nu ontspint
zich de volgende dialoog:
De heer: Wat is dat?
Maitre d'Hótel: Dat is uw rekening,
meneer.
De heer: Wat? 412 francs? Hoe moet
ik dat betalen?
Maitre d'Hötel: U, meneer, want u hebt
het besteld en geconsumeerd.
Binnenland.
Relletjes te Groningen.
Soemba geteisterd.
Buitenland.
Briand voorloopig uit de politiek.
De toestand in Britsch-lndië.
Staking te Bilbao (Spanje).
Brand in het circus Sarassari.
De heer: Ja zeker, maar daar volgt nog
niet uit, dat ik de rekening betalen kan.
Maitre d'Hötel: Maar dat zou onge
hoord zijn, dat is oplichterij.
De heer: Tja, maar betalen kan ik niet.
Maitre d'Hötel: Maar waaróm kunt u
niet betalen?
De heer: Ik ben Duitscher.
Maitre d'Hötel: U spreekt toch zonder
accent.
De heer: Ik heb hier vroeger te Parijs
gewerkt en ik woonde vier jaar te Rijssel.
Maitre d'Hötel: Dat is het toppunt. Ik
moet den commissaris van politie laten
halen.
(Hij komt na een poos met een com
missaris terug).
Commissaris: Maar dat is ongehoord.
Daar staat twee jaar gevangenis op. Waar
komt de meneer vandaan?
Maitre d'Hötel: Hij is Duitscher.
Commissaris O! is hij Duitscher? Dat
verandert het geval natuurlijk. Dat had
u mij vooruit moeten zeggen. Dan kunt
u ook niet verlangen, dat hij betaalt
Wat die meneer zegt, is volkomen lo
gisch en hij heeft gelijk. U moet een
paar jaar geduld hebben, dan zal hij wel
betalen. Rijk maai- eens naar zijn eerlijk
gezicht. Dat moest u toch genoeg zijn.
Ik zal even nauwkeurige instructies voor
het geval halen en ben direct terug.
(Hij gaat af). Van een zijtafel staat een
Vandaag viert de afd. Goes van den Chr. Nat. Werkmansbond haar 35-j'arig bestaan. Hierboven een foto van Bestuur
en Commissie. Zittend van links naar rechts: dhrn. Jac. de Graaff, G. Gorsse, Seer., G. K. Maartenso, Voorz., G. de
Beste, Penningm., G. Kuijper, J. Wolfers. Staande: W. Sinke, Joh. v. Gorp, P. Steutel, B. Schreuder. In feestvergadering
wordt vanavond dit 35-jarig bestaan herdacht.
er een zéér serieuze levensopvatting op na
kan houden.
Op dien jongen man viel nu letterlijk
niets aan te merken. Hij' was in zijn da-
gelijksch bedrijf, Dolf wist het, een flinke
werker, die tegen geen moeite opzag. Zijn
vrijen tijd gebruikte hij niet door steeds
uit te gaan, dancings en café's en bios
copen te bezoeken. Hij was zelfs princi
pieel geheelonthouder. Hij leidde een rein
leven; moest niets hebben van de onzede
lijke vrouwenkleeding; stelde het gezins
leven zéér hoog en dacht er niet aan, een
vrouw te hemen, die uithuizig was en
haar gezin verwaarloosde. Dan trouwde
hij liever niet.
Dolf zag, naar zijn meening, de oplos
sing. Gebleken was hem duidelijk, dat zijn
vermaners, moeder, Elsa, Laarman en an
deren, gelijk hadden. Het was niet moge
lijk om twee heeren te dienen. Dat leidde
al den dag tot botsingen en conflicten.
Hij had het dien dag ook gezien.
Hun fout was echter, dat zij den ande
ren weg geheel verwierpen. Voor hen wa
ren alle anderen, die op religieus terrein
niet dachten als zij, verworpenen; men-
schen, die leefden van uitgaan en pret
maken, alsof het leven geen ernst kende.
Het was, naar hij thans meende, een
schromelijke vergissing. Hij had nu een
blik geslagen in het diepere leven van
zulk een „verworpene". Huib Haverma,
een bekend voetballer, nu, die beteekende
in de oogen van moeder en Elsa en al die
anderen niets. Tuk op roem en eer. Den
Zondag ontheiligen, zooals zij dat noem-,
den. Dancings bezoeken. Kortom, het mo
derne leven leiden.
Maar Huib Haverma was zóó niet. Hij
was een jongeman met een zeer serieuse
levensopvatting en die daarvoor ook wel
durfde uitkomen.
Dat was de tusschenweg. Elsa had meer
malen gezegd: er is geen tusschenweg.
Maar die was er wel. Huib Haverma was
er het levende voorbeeld van.
En dat voorbeeld lokte Dolf aan.
Het was naar zijn meening, de oplossing
van zijn moeilijkheid.
Voortgaan op den weg, dien hij van
kindsbeen had moeten gaan, wilde hij
niet. Hij meende er niet voor aangelegd
te zijn, om gehoorzaam ter kerk te gaan
en lid te zijn van een jongelingsvereeni-
ging, waar, volgens zijn meening, met veel
air allerlei zwaarwichtige onderwerpen
werden besproken, terwijl men nooit uit
de moeilijkheden kwam. Maar hij had er
voor teruggedeinsd, den anderen weg op
te gaan, al werd hij er ook heengetrok
ken. Zoo was gekomen zijn halfslachtig
heid, die, daarin hadden de bedillers ge
lijk, toch niet bestaan kon. Christendom
en cultuur waren niet te vereenigen. Hij
moest ook niet komen aandmgen met het
Christendom. Op het kantoor zou hij fi
naal worden uitgelachen. En wat had hij
op een dag, als dezen Zondag, met zijn
Christelijke beginselen kunnen uitvoeren?
Daar was een tusschenweg. Niet ver
kleefd zijn aan het kille, starre, dogma
tische Christendom, dat den mensch neer
haalt en alle levensvreugde bant. Maar
ook niet een leven leiden, alsof er geen
ernst op de wereld bestond; alsof het le
ven een grapje was; alsof er geen proble
men waren, die doordacht moesten wor
den; alsof alles maar moest goedgekeurd,
wat er gedaan, gezegd en vertoond werd.
Daar was een tusschenweg. De weg,
dien Huib Haverma met wisse zekerheid
liep. Hard werken; gepaste ontspanning
op zijn tijd; een serieuse levensopvatting.
Dat was niet de weg van het Christen
dom. Kerk en godsdienst noemde Huib
Haverma „apekool". En tóch er viel,
naar Dolfs meening, niets op hem aan te
merken.
Dat was de tusschenweg, die hem be
koorde. Als hij dien levensweg ging, dan
had ook op hém niemand iets te vitten.
Dien weg overlegde hij nog, terwijl ein
delijk de slaap zijn oogen bezwaren ging,
moest hij op.
Dan was hij ook eerlijk.
(Wordt verrolgft)
