f No. 86
Dinsdag 12 Januari 1932
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Groene Kruis Hoestbonbons.
EERSTE BLAD.
„LOCARBITS"
VAN MELLE'S KOEK, OVERAL VERKRIJGBAAR!
Binnenland.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
DUIZENDEN EN DUIZENDEN
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws,
a
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
Zeeuw
VERSCHIJNT ELKSN WERISAG,
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, !3.—
Losse nummers i 0.05
Prijs der Advertentien:
1—4 regels fl.20, elke regel meer 30 ct
BIJ abonnement belangrijke korting.
Kiezers en gekozenen.
Van Antirevolutionaire zijde is steeds
aangedrongen op contact tusschen kiezers
en gekozenen.
Niet natuurlijk op de wijze zooals de
S. Dj A. P. dit voorstaat en waarbij de
gekozenen worden verlaagd tot gewillige
instrumenten in de hand van het partij
bestuur.
Enkele dagen geleden heeft men kun
nen lezen, dat Sociaal-Democratische wet
houders en raadsleden in bepaalde ge
vallen niet bet recht hebben zelfstandig
te beslissen. Inzake loonsverlagingen van
gemeente-personeel mag niets worden ge
daan buiten het partijbestuur om.
Een Soc.-Dem. wethouder mag als het
gaat om het sluitend maken van de be
grooting, een gemeentebelang van de eer
ste orde, niet naar eigen overtuiging han
delen, maar hy moet de meening vragen
van het partijbestuur.
Een raadslid, al is hij honderdmaal
overtuigd, dat salarisverlaging in het be
lang der gemeente noodzakelijk is, mag
dat niet uitspreken zonder eerst de mee
ning van het partijbestuur te hebben ge
vraagd.
Niet het gemeentebelang, maar het
partijbelang geeft hier den door
slag.
Het spreekt vanzelf, dat dit voorbeeld
geen navolging verdient.
Raadsleden en wethouders zijn zelf
standig verantwoordelijk.
Iets anders is dat er een band, dat
er contact is tusschen kiezers en ge
kozenen.
„Een Raad, zoo schreef terecht „An
tirevolutionaire Staatkunde", moet niet
zijn een college, dat in opperhoogheid een
geïsoleerde plaats in de gemeente inneemt
en waarvan de leden zoo weinig mogelijk
contact zoeken met hun kiezers, doch juist
het omgekeerde moet het geval zijn. De
Raad moet in het midden der ingezetenen
staan in dien zin, dat de gevoelens der
ingezetenen in de vergadering tot uiting
komen of althans door een nauw conact
tusschen de kiezers en gekozenen bij de
raadsleden bekend zijn".
Het overleg in de vergadering van de
kiesvereeniging, mag echter niet ontaar
den in het geven van bindende instruc
ties ten aanzien van allerlei actueele
punten van gemeentepolitiek aan de
raadsleden.
„Men mag zeker ook actueele zaken be
spreken. Zelfs zouden wij er geen bezwaar
in zien, dat men ten aanzien van zulke
punten tot bepaalde conclusies trachtte te
kcwnen. Doch daarbij behoorde op den
voorgrond te worden gesteld, dat de band
tusschen kiezers en gekozenen is en moet
blijven die, welke gevormd wordt door
overeenstemming ten aanzien van de be
ginselen.
En al mag de vergadering der kies
vereeniging of sommige leden daarvan
een nadere uitwerking dier begihselenl
aangeven ten aanzien van bepaalde actu
eele zaken (b.v. invoering eener verma
kelijkheidsbelasting, salariskocrting, Zon
dagssluiting der café's), eerbiedigd moet
toch worden de zelfstandige verantwoor
delijkheid der raadsleden om ter raads
vergadering te beslissen naar de uitspraak
van geweten en verstandelijk inzicht en
aan de hand van de omstandigheden en
argumenten, die alsdan te hunner kennis
worden gebracht.
Een verdere gebondenheid der raads
leden zou in strijd komen met de Gemeen
tewet en Grondwet en aan de beteekenis
van den Raad als verantwoordelijk col
lege te kort doen".
De raadsleden krijgen en aanvaarden
geen bindende instructie.
Maar wel verdient het aanbeveling, zoo-
ais dat in tal van plaatsen ook gewoonte
is, dat zoo nu en dan een speciale verga^
dering van de kiesvereeniging wordt ge
houden, bv. ter behandeling van de ge-
meentebegrooting, waar de afgevaardig
den gelegenheid krijgen hun optreden zoo
noodig toe te lichten en waar ze ook met
wat van andere zijde ter sprake wordt ge
bracht hun winst kunnen doen.
Ingezonden Mededeeling.
zijn dezen winter weer geholpen met
Aangenaam middel tegen elke Hoest en
Verkoudheid.
Volgens de recepten van
Dr. Alph. Louquette.
De bezetting van Mantsjoerije
Japansche troepen treffen voorberei
dingen voor een uitgebreide militaire ac
tie „tegen de bandieten in het Zuiden van
Mantsjoerije". Dertien treinen voor het
vervoer van troepen worden in Moekden
in gereedheid gehouden.
De Japansche nota van antwoord op de
Amerikaansche nota houdt in hoofdzaak
in: De militaire maatregelen in het ge
bied van Tsjingtsao hebben geen ander
doel dan de ongeregelde Gbineesche troe
pen en de bandieten te verdrijven.
Japan wenscht, dat bet Mantsjoerij-
sche geschil wordt bijgelegd en zal daarbij
de beide volgende gezichtspunten in acht
nemen:
1. Geenerlei maatregelen, die in strijd
zijn met het Kelloggpact, zullen worden
genomen;
2. Japan is voornemens geenerlei
nieuw verdrag, of nieuwe overeenkomst
met China in de Mantsjoerijsche kwestie
te sluiten.
Japan wenscht evenwel een staking
van de systematische anti-Japansche be
weging in China en de erkenning van de
tusschen Japan en China bestaande ver
dragen.
Volgens berichten uit Gharbin heeft de
Japansche generale staf in de laatste da
gen weer troepen gezonden naar Noord-
Mantsjoerije, teneinde de bezetting van
Gharbin voor te bereiden. De Chineesche
autoriteiten zouden geen tegenstand bie
den, doch de stad zonder strijd overgeven
aan de Japanners.
Hindenburg's ambtsperiode.
De aangekondigde bespreking tusschen
Hitier en dr Hugenberg heeft plaat3
gehad.
De beide partijleiders zullen den rijks
kanselier in een schrijven mededeelen,
dat zij een verlenging van de ambtspe
riode van den rijkspresident door den
r ij k s d a g afwijzen, aangezien een der
gelijke verlenging van het presidentieel
mandaat een grondwet wijzigend karak
ter zou hebben.
In welingelichte kringen rekent men er
echter op, dat het antwoord de moge
lijkheid van een verkiezing van Hin
denburg door het volk op breede
basis niet uitsluit.
Tegenover Von Hindenburg zou dan
slechts een communist candidaat gesteld
worden.
In ieder geval hebben Hindenburg en
Hitier den rijkskanselier Brüning opzet
telijk onaangenaam willen zijn door zijn
voorstel te verwerpen.
Uit Britsch-lndlë.
Reuter meldt uit Bombay, dat volgens
een niet-bevestigd gerucht Gandhi op zijn
eerewoord zou zijn vrijgelaten; hij zou ech
ter op een hem aangewezen plaats in af
zondering moeten verblijven.
Reuter meldt uit Bombay dat de ver-
eeniging van katoen-makelaars eenstem
mig een resolutie heeft aangenomen,
waarin wordt geprotesteerd tegen de ar
restatie van Gandhi, welke een beleediging
van geheel Indië wordt genoemd.
Te Bombay wordt de resolutie be
schouwd als een voorteeken, dat de groot
handel in alle soorten van goederen voor
75 pet zal worden stilgelegd, en de ge-
heele beurshandel in Bombay gestaakt.
Ofschoon de katoenmarkt, de markt in
edele metalen en de andere markten in
naam open blijven, is er nog geen handel
gedreven.
Rajendra Prasad, die 5 Januari werd
gearresteerd, direct nadat hij benoemd
was tot president van het Congres, is tot
een half jaar strenge gevangenisstraf ver
oordeeld.
Het bestuurshoofd van het president
schap Bombay heeft een decreet uitge
vaardigd, waarbij samenscholingen van
meer dan 5 personen, alsmede optochten
en vergaderingen, en alle andere hande
lingen in verband met burgerlijke onge
hoorzaamheid voor den tijd van twee
maanden in de stad Bombay worden ver
boden.
De opzienbarende verklaring van rijks
kanselier Brüning.
Rijkskanselier Brüning heeft dus een
verklaring afgelegd: hij heeft het stand
punt van zijn regeering en van geheel
Duitschland in het herstelprobleem uit
eengezet. Wat hij zeide, was feitelijk
slechts een herhaling van hetgeen de
Duitsche staatslieden sedert jaren ver-
De Kanaalbooten uit Frankrijk en Bel
gië kwamen met groote vertraging bin
nen. Tegen den nacht ging de wind iets
liggen.
In Zuid-Engeland zijn groote over
stroomingen ontstaan tengevolge van
wolkbreuken, welke bijna 30 uren hebben
geduurd.
Korte berichten.
Het dorpje Castigano is tengevolge
van een hevigen sneeuwval bedolven on
der bijna 10 voet sneeuw. Aanvankelijk
was het geheel van de buitenwereld afge
sloten, doch een expeditie op ski's slaagde
er in, uit het nabijgelegen Offida voedsel
en medicijnen naar het dorpje te brengen.
Binnenland.
De relletjes bij de werkverschaffing in het
Noorden.
Rumoerige vergadering der S. D. A. P.
te Rotterdam.
De slechte economische toestand van Ne-
derL-Indië.
Buitenland.
De verklaring van Dr Brüning.
Ghandhi vrijgelaten?
Japan en China.
Het Fransche kabinet neemt cmtalag.
Ingezonden Mededeeling.
kondigd hebben; van hetgeen in Enge
land, Amerika, Italië en bij de meeste
neutrale volken sinds lang openlijk gezegd
en geschreven werd. En men behoeft er
niet aan te twijfelen, dat als Brüning nu
nog gezwegen had, hij toch op den eersten
dag der conferentie hetzelfde had moeten
zeggen.
Hij heeft willen zeggen, dat het Young-
plan het leven van Duitschland en de
geheele wereld vernietigt. Aan de regee
ringen, aan de conferentie van Lausanne
liet hij de geweldige en verantwoordelijke
taak, om int dit feit, reeds in het rapport
van Bazel onomstootelijk vastgesteld, alle
conclusies te trekken.
Niet ten onrechte wordt in Frankrijk,
o.m. door minister Flandin gemeend, dal
aldus het geheele verdrag van Versailles
op losse schroeven wordt gezet. Maar op
dit oogenblik staat meer op het spel, dan
dit rampzalige vredesverdrag, dat alge
meen, ook door vele Franschen, als een
der voornaamste oorzaken der wereld-
catastrofe wordt beschouwd. Men moet
den geheelen oorlog likwideeren.
Volgens een bericht van de „Associated
Press" moet een leidende persoonlijkheid
van de Amerikaansche internationale
bankengroep verklaard hebben, dat zij en
de meerderheid harer assoeie's verwach
ten, dat niet Lausanne, maar Geneve,
waar de ontwapeningsconferentie zal
plaats vinden, de uiteindelijke oplossing
van het herstelvraagstuk brengen zal.
Men verwacht n.l., dat daar de vertegen
woordigers der geallieerde mogendheden,
die bij deze kwestie betrokken zijn, de uit
gaven voor bewapening, de schulden der
geallieerden en de herstelbetalingen ter
sprake zullen brengen.
Zooals wel te begrijpen was, heeft de
verklaring van den rijkskanselier in de
Parijsche pers vrij groote verontwaardi
ging gewekt, en de storm duurde ook in
de bladen van Maandagmorgen voort.
De „Echo de Paris" schrijft reeds over
eventueele repressaillemaatregelen, die
Frankrijk zou kunnen nemen. De Bank
van Frankrijk kan het dollarcrediet, dat
zij met de Baak van Engeland en de Fe
derale Reservebank door bemiddeling
van de bank voor internationale betalin
gen ter beschikking van de Duitsche rijks
bank heeft gesteld, bij afloop op einde fe
bruari niet verlengen.
Ook stelt het blad de vraag, of niet
teruggekeerd kan worden tot het vroegere
stelsel van heffing van directe rechten op
den Duitschen invoer in Frankrijk. In
ieder geval is men het er over eens, dat
men rijkskanselier Brüning niet de vrij
heid moet laten om een nieuw „vodje pa
pier" in zijn papiermand te werpen.
Ook bevatten de bladen uitvoerige be
schouwingen over de houding van Enge
land ten opzichte van het herstelvraag
stuk.
Enkele bladen schrijven, dat de En-
gelsch-Duitsche overeenstemming thans
niet meer te ontkennen valt. Als Brüning
het er maar op gewaagd heeft, zijn be
langrijke verklaring te doen, dan kon
zulks slechts geschieden, omdat hij niet
slechts de instemming van de Londensche
city, doch ook in zeker opzicht van de
Engelsche regeering dacht te hebben.
Storm In het Kanaal.
In het Kanaal heeft Zondagavond een
zware storm gewoed, waardoor vele sche
pen hun toevlucht in de havens moesten
zoeken. Verschillende kleine vaartuigen
zijn vergaan, doch in alle gevallen kon de
bemanning gered worden.
DE ECONOMISCHE TOESTAND VAN
NED.-INDIë
NOG NOOIT ZOO ERNSTIG GEWEEST.
Bij de opening van de zitting van den
Volksraad, heeft de voorzitter een rede
gehouden, waarbij hij in het licht stelde,
dat de economische toestand van Ned.-
Indië nooit zoo ernstig is geweest, sedert
de instelling van den Volksraad. De oor
zaak hiervan ligt buiten Nederl.-Indië.
De wereldconstellatie wijzigde zich in In-
dië's nadeel. De waarde van den export
daalde tot minder dan de helft. Niettemin
zijn er lichtpunten, indien de vrede ge
handhaafd blijft.
Spreker wees op den ruimen voedsel
voorraad en de toenemende technische
ontwikkeling welke moed geven om de de
pressie te doorstaan. Met bezuiniging
komt men er niet meer, nu blijven alleen
over stopzetting van werken, ontslag van
personeel, salariskorting en belastingver-
hooging. Het besef moet doordringen dat
de geheele samenleving een geheel is, welk
geheel een zwaren last moet dragen.
De tijd is voorbij, waarin men een maat
regel kon afwijzen, omdat hij leed veroor
zaakt, en afbraak brengt. Thans moet
worden gevraagd of andere maatregelen
niet nog slechtere gevolgen zullen hebben.
De begrooting werd van f 500.000.000
teruggebracht tot f 300.000.000 en laat uo?
een tekort van f 150.000.000.
De moeilijkheden bij de werkverschaffing.
Er worden, naar men uit Heerenveen
aan de „N. R. Crt." meldt, druk pogin
gen aangewend om ook in andere rijks
werkverschaffingen in Friesland solida-
riteitsstakingen uit te roepen in verband
met het gebeurde in Oost-Schoterland.
Voor zoover wij kunnen nagaan is dit
tot dusver niet gelukt. Daarentegen heb
ben er arbeiders medegedeeld, dat zij be
reid waren weer aan het werk te gaan.
Wij vernemen, dat aan verschillende
hunner daartoe gelegenheid zal worden
gegeven en zij dus weer te werk gesteld
zullen worden. Van de zijde der moderne
arbeidersorganisaties wordt alles gedaan
om haar leden terug te houden van de
actie der communistische voormannen,
die de leiding in handen willen nemen.
Ernstig wordt gewaarschuwd om kalm
te blijven en geen ondoordachte dingen
te doen, gelijk door communistische pro
pagandisten bepleit worden, onder meer
om ook in andere bedrijven tot staking
over te gaan.
Intusschen blijft hier en daar de toe
stand gespannen en wordt de politie ver
sterkt.
In de werkverschaffing te Beets werden
gisteren de tewerkgestelden overgehaald
of door overmacht gedwongen het werk
neer te leggen, tezamen 400 man. Al spoe
dig bleek, dat verschillende arbeiders wel
aan het werk wilden gaan. Zoo werden
een 40-tal arbeiders uit Wijnjeterp weer
toegelaten en toen kwamen al meer en
meer aanvragen in, zoodat deze wilde sta
king vrij zeker zal doodloopen na zeer
kort bestaan. Omtrent de heropening van
de stopgezette werkverschaffing in Oost-
Schoterland vernamen wij, dat geprobeerd
is deze gisteren te doen ingaan. De Mi
nister vond echter het gebeurde van de
zijde der arbeiders van zoo ernstigen aard
dat hij het wenschelijk oordeelde de her
opening te bepalen op 18 dezer.
Verleden week ging het gerucht, dat
de arbeidersJoonen van de door het rijk
gesubsidiëerde werkverschaffing met 10
pet. zouden worden verlaagd. Het
„Nieuwsblad voor Friesland" verneemt
thans uit zeer betrouwbare bron, dat
werkelijk binnenkort het loon met 5 pet.
zal worden verlaagd en na bepaalden
termijn nogmaals met 5 pet.
Hef conflict in de textielindustrie.
Op de Hengelosche Bontweverij, waar
de werklieden in staking zijn, ie de bazen
aanzegging gedaan dat zij zijn ontslagen.
Dit geschiedde, nadat zij aan de directie
hadden meegedeeld, dat zij niet bereid
waren besmet werk te verrichten. Het
aantal bedraagt ongeveer 20.
Bij de Koninklijke Weefgoederenfar
briek is aan 70 werklieden ontslag aange
zegd wegens gebrek aan werk. Onder hen
zijn ongeveer 45 wevers.
Uit de verwarmingsindustrie.
De bond van werkgevers in de verwar
mingsindustrie heeft aan de moderne,
r.-k. en christ. metaalbewerkersbondon
het collectieve contract opgezegd. Van
werkgeverszijde wordt o.m. een loonsver
laging van 10 pet. voorgesteld.
Ondernemersraad voor Ned.-lndië.
ga
Naar verluidt, kan binnenkort de be
noeming van ir J. A. Kalff, oud-directeur
der Nederlandsche Spoorwegen en oud-
voorzitter van den Bond van Nederland
sche Werkgevers, tot voorzitter van den
Ondernemersraad voor Nederlandsch-
Indië tegemoet worden gezien.
Burgemeesters.
Bij Kon. besluit is aan R. J. van Do-
veren, op zijn verzoek, eervol ontslag ver
leend als burgemeester der gemeenten
Wijk en Aalburg en Veen.
Steunregeling voor noodlijdende tuinders.
Verschillende gemeentebesturen in da
tuinbouwstreek waarvan Langendijk het
centrum vormt, zijn de laatste weken
overgegaan tot het invoeren van een
steunregeling voor noodlijdende tuinders.
Om de goedkeuring van deze regelingen
te ontgaan, wordt meestal een buitenge
woon subsidie gegeven aan het Burgerlijk
Armbestuur waaraan dan een speciale
commissie wordt toegevoegd welke de
uitkeeringen aan do tuinbouwers uitbe
taalt. Men is tot deze wijze van steun-
verleening overgegaan omdat de Minister
niet goedkeurt een regeling waarbij aan
tuinbouwers toeslag wordt verleend op de
loonen der arbeiders.
Veeartsenijkundig staatstoezicht.
De Minister van Binnenlandsche Za
ken en Landbouw, heeft door tusschen-
komst van den Commissaris der Konin
gin, de burgemeesters er op gewezen, dat
met de afwikkeling van zaken, waarbij
vee is aangehaald wegens overtredingen
der bepalingen van de Veewet, niet steeds
de noodige spoed wordt betracht, waar
door de onderhoudskosten voor de die
ren vaak tot een aanzienlijk bedrag stij
gen.
Teneinde dit zooveel mogelijk te voor
komen, wordt er op aangedrongen in de
bedoelde gevallen steeds zooveel en zoo
spoedig mogelijk toepassing van artikel
88 der Veewet te bevorderen (teruggave
aan belanghebbende na betaling van de
onderhoudskosten of, indien dit uitgeslo
ten is, verkoop op den voet van artikel 29
van het Tarief van gerechtskosten in
strafzaken).
Stopgezet.
De Leidsche Kalkzandsteenfabriek te
Leiden heeft wegens groote voorraden an
gebrek aan afzet haar geheele bedrijf
etopgwset sa hef jessonssl ssitlagsa.
-