No. 83
Vrijdag 8 Januari 1932
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
EERSTE BLAD.
Kunst
mgen
JWS
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
siding" der iar-
tomende jaren
vrucht zoo ge-
sseling, om in
blijven telen;
dat bij on-
in de Twee-
ïeerderheid zal
oging van het
dsche tarwe,
het verkeerd
omdat met
zekerheid ia
.ucten te gaan
e, nog in min-
prija waarbor-
n
m
ai
an ir. jhr.
ralt.
het gebied van
schillende uit
te lande, doch
veelvuldig zijn
o.a. bestaat in
de betonmuren
a golfoploop bij
in de laatste
lengte gemaakt
rk kostte ruim
rijl, vergeleken
ers zouden zijn
llioen werd be
ns in geslaagd
den, die volko-
toch soepel en
nieuwe beton-
<rondslag (dijk
in volgen, zon-
ontstaan.
uit muurmoo-
ie door eigen
en onderling
tusschenlijsten
liet, die met de
naar beneden
vormen, waar-
ek (volgens het
worden ge -
onstructie is de
d.w.z. zoodanig
gen invloed op
Ontstaat er een
ere wijze, door
een houten ha-
ntueel ontstane
saterdicht,
at door de Bel-
ptoir de Vente
overgenomen,
die maatschap-
ugevraagd.
uitgevoerd te
n België.
>m rivierdijken,
loopt en die bij
>t verdwijnen of
soepele beton-
vierzijde op zij
Let twee voetin-
an rivierzijde),
en vrij te hou-
ilegd om hooge
op of over de
pen, zoo noodig
stille waterpeil
nd met het be-
moet ongeveer
kosten van de
ken.
Blaupot ten
Werkum.
1de en Heijboer.
De Kok.
in Dijke.
BI. ten Cate.
de Wilde en
edel, de Groot
Van Werkum.
n, Schuur, Wa-
ein, Kram
g 8 Januari.
N.G.R.V. pro
ving. 8.15 gra-
ij'ding. 11 uur
piano, viool, cel-
:oon. 3 uur con-
artet. 4.30 gra-
ur orgelconcert.
O radio-praatje,
roeristenpraatje.
-orkest.
12 uur concert
1.30 gramofoon.
.30 concert om-
eep. 4 uur gra-
10.35 Morgen
daten. 1 uur or-
ramofoonplaten.
3relude's en fu-
ert militair or-
'U
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELK3N WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per poet. *3,
Losse nummers
f 0,05
Prfjs der Advertentien:
14 regels fl.20, elke regel meer 30 ct
BI] abonnement belangrijke korting.
Geen geweld.
De sympathie van vele vredesvrienden
gaat in deze dagen uit naar Gandhi, den
geheimzinnigen Britsch-Indiër, met zijn
theorie van non violence, geen ge
weld.
Men heeft hier te doen, zoo meent men,
met een nobele figuur, die weet te lijden
en te dulden en die torenhoog uitsteekt
b.v. boven de Britsche regeering, die des
noods met geweld, het gezag handhaaft.
Eenige voorzichtigheid bij de beoordee
ling is hier echter wel gewenscht.
De schijn is hier mooier dan het wezen.
Zoo schreef kort geleden een medewen
ker van de Indische Courant:
„Non-violence heeft in Indië een
zeer bizondere beteekenis.
Het beteekent niets meer of minder
dan de prediking van het evangelie van
den haat, omsluierd door velerlei schijn
baar hoogst zachtzinnige axioma's en
levensregels. Het beteekent het ten gron
de richten niet alleen van rechtstreek-
sche tegenstanders, doch ook van totaal
onschuldige winkeliers en handelaars.
Het beteekent het vergoelijken van de
daden van jeugdige heethoofden, die voor
moord niet terugdeinzen, of van andere
lieden, die de wet geweld aandoen, ter
wijl men daarbij zelf den schijn kan aan
nemen van ten zeerste gekant te zijn
tegen geweld en met voldoening kan
blijven wijzen om zijn eigen superieure
moraliteit."
„Teruggebracht tot zijn eenvoudigsten
vorm is de leer van non-violence,
dan wel die van burgerlijke ongehoor
zaamheid, niets anders dan een poging
die gelijk staat met het doodhongeren
van levende menschen, in plaats van hen
met wapens te dooden. Het is niets an
ders dan een lijdelijke methode
van vernietiging en roof, die in
de plaats komt van de meer gebruikelijke
door middel van wapens en geweld."
„Het is heel moeilijk voor den opmerk-
zamen beschouwer om in deze methode
iets edels of menschlievends te ontdek
ken. Zooals zij in het verleden in Britsch-
Indië is toegepast, heeft zij niet alleen
armoede en ellende gebracht aan de
wevers van Lancashire, doch ook in In
dië zelf heeft zij onberekenbaar kwaad
gesticht. Afgezien van de armoede en
de verarming, die er het gevolg van zijn
geweest, heeft zij den rijken textielfabri
kanten en anderen grooten inheemschen
industriëelen groote voordeelen gebracht.
Een geest van wetteloosheid en onver
draagzaamheid heeft zich meester ge
maakt van het volk en dat wel in zulk
een mate, dat de orde ook in het eigen
kamp der Congrespartij ten zeerste is
verstoord"
„De communisten bestrijden en boycot
ten de partij van Gandhi, terwijl in Bom
bay en Bengalen verschillende secties
van die partij zelf als vijanden tegenover
elkander staan. De vakvereenigingen voe
ren haar eigen stakings- en sabotage-
strijd. Studenten en schoolkinderen zelfs
ageeren en gaan tot staking over bij
de geringste grief tegen onderwijzers of
autoriteiten. Er is, buiten en behalve den
strijd om zelfregeering, ook nog een strijd
die het geheele land ontwricht en die
het resultaat is van de leer der burger
lijke ongehoorzaamheid, door den zacht-
zinnigen Gandhi zoo ijverig gepredikt"
Wat blijkt hieruit?
Niets anders, dan dat we hier te doen
hebben met een in wezen revolutionaire
beweging, die zich wel als zeer vrede
lievend en als afkeerig van geweld aan
dient, maar die in zijn gevolgen niet
minder gewelddadig is dan een openlijk
geproclameerde oorlog.
In s c h ij n zachtzinnig en afkeerig van
geweld.
Maar het is een schijn, die het wezen
niet dekt.
De Japansche opmarsch. Vérstrekkende
actie der mogendheden.
Naar verluidt, hebben de bij Mantsjoe-
rije geïnteresseerde mogendheden beslo
ten een definitieve actie van vérstrekken
de draagwijdte te gaan voeren inzake de
Japansche bezetting in Mantsjoerije.
Hoewel de mogelijkheid wordt openge
laten, dat een latere verklaring zal volgen,
weigert men in officieele kringen op het
oogenblik zich nader hierover uit te laten.
De Japansche troepen zetten hun op
marsch naar het Zuiden voort en hebben
reeds de stad Hoeloetau ten Zuiden van
Tsjintsao bezet. Een Japansche voorhoed»
heeft reeds Sjanhaikwan bereikt. De Ch"-
neezen vreezen, dat de Japanners Tientsin
zullen bezetten.
Naar het heet, worden door de Japan
ners vliegtuigen en nieuwe artillerietroe
pen aangevoerd, die voor den Japanschen
opmarsch naar Peking zullen worden ge
bruikt.
Volgens verdere Russische berichten
bevinden zich alle verkeersmiddelen in
Mantsjoerije in Japansche handen.
Bommen naar Italië?
De Amerikaansche crimineele politie
heeft een radiogram gezonden aan den
kapitein van het Amerikaansche stoom
schip „Excalibere", waarin wordt mede
gedeeld, dat zich aan boord van het schip
twee pakketten bevinden, geadresseerd
aan den Italiaanschen koning en Musso
lini, welke pakketten de verdenking wek
ten, helsche machines te bevatten.
Het stoomschip is 28 December uit
New-York vertrokken en zal vandaag te
Marseille aankomen.
Een verlenging van president Hinden-
burgs ambtstermijn?
De bespreking tusschen den Duitschen
kanselier, minister Gröner en Hitier, heeft
ca. 1% uur geduurd.
Naar wij vernemen, heeft Hitier zich
daarna onmiddellijk in verbinding ge
steld met de leiders der overige tot de
Nationale Oppositie behoorende organi
saties, om hen in te lichten omtrent de
besprekingen en hun meening te verne
men over de kwestie eener verlenging
van den ambtstermijn van den Rijks
president.
De persoon van den Rijkspresident is
juist onder de huidige tijdsomstandig
heden van de grootst mogelijke beteeke
nis en een herkiezing van von Hinden
burg zou reeds daarom van groot belang
zijn.
Over de houding der nationaal-socialis-
ten ten aanzien van een desbetreffend
initiatief bestaat tot dusver geen klaar
heid.
Ook Duitschland voor uitstel der herstel-
conferentie?
In politieke kringen te Berlijn acht men
het in verband met de jongste diploma
tieke onderhandelingen, niet onwaarschijn
lijk, dat de conferentie van "Lausanne uit
gesteld zal worden.
Duitschland heeft er alle belang bijl,
dat het herstelvraagstuk definitief opge
lost wordt en, aangezien op het oogenblik
de vooruitzichten van overeenstemming
met de geallieerden niet zeer gunstig zijn,
en een voorloopige regeling hoogst onge-
wenscht is, acht men het niet uitgesloten,
dat de rijksregeering aan uitstel de voor
keur zou geven.
Overigens geeft het Hoover-moratorium
Duitschland den tijd tot Juli.
De storm van Woensdagavond.
In geheel Denemarken heeft een hevige
storm groote verwoestingen aangericht.
De treinen hadden groote vertraging.
Ook in België was het noodweer. Vier
jongelui maakten een vaartochtje op het
kanaal van Willehroek in de richting van
Vilvoorden. Tengevolge van den hevigen
stormwind sloeg hun bootje om. Twee
inzittenden verdronken.
Te Nieuwpoort Bad werd de stad in het
duister gehuld ten gevolge van het omruk
ken der palen van de eleotrische geleiding
door den stormwind.
Het peil van de Sambre is stroomop
waarts met 90 c.M. gestegen.
De overvloedige regen van Woensdag
en Donderdag heeft een onrustbaren
de verhooging van den stand
van de Maas en haar zijrivieren ten
gevolge gehad.
In de stad Namen is de Maas buiten
haar oevers getreden. De aan de kade
gelegen woningen staan onder water.
De Sambre trad buiten haar oevers
stroomopwaarts van Namen.
Ook de waterstand van de Lesse en de
Semois is buitengewoon hoog, zoodat alle
omliggende weilanden blank staan.
Alhoewel alle sluizen geopend werden,
blijft het water op onrustbarende wijze
wassen.
Uit Britsch-Indië.
In Britsch-Indië is het op het oogenblik
betrekkelijk kalm. Men vreest echter, dat
het de eerstvolgende dagen tot onlusten
zal komen, vooral te Bombay.
Op het ocjgenblik staat te Bombay
het geheele zakenleven stil, daar alle
markten en zaken gesloten zijn als protest
tegen de arrestatie van de Indische lei
ders.
Deze arrestaties worden nog steeds
voortgezet. Te Bombay hebben thans
ook de leden van de laagste kaste, de
z.g.n. „onaanraakbaren", zich bij1 den veld
tocht der nationalistische partij tot weige
ring van de gehoorzaamheid aangesloten.
Overigens bestaan, zooals men weet, tus
schen deze kaste en de overige Hindoes
soheipe tegenstellingen. In de andere di
stricten schijnt deze kaste dan ook niet
deel te nemen aan den veldtocht en dus
geen verzet te plegen tegen de regeering.
Vrijwilligers van de congrespartij heb
ben zich aan de zeekust wederom bezig
gehouden met het winnen van zout, dat
later op een volksbijeenkomst werd ver
kocht. De petitie heeft niets gedaan om
dezen inbreuk op het zout-monopolie te
verhinderen.
De Londensche bladen zijn eenparig
van meening, dat het krachtig optreden
van den Indischen onderkoning, lord
Willingdon, tegen de Indische Congres-
partij zijn doel niet heeft gemist.
In officieele kringen vraagt, men zich
af, of de aanhangers van het congres die
door de massa-arrestaties plotseling van
nagenoeg al hun leiders beroofd zijn, nog
in staat zullen zijn, stelselmatige strijd-
maatregelen te organiseeren.
Men houdt er hier eerder rekening mee
dat de gematigde kringen in Indië meer
op den voorgrond zullen treden, nu de
positie der extremisten zoozeer is ver
zwakt.
Verscheidene Indische gedelegeerden
van de jongste Ronde Tafel-conferentie
zijn door den onderkoning van Indië tot
een bijeenkomst te Delhi bijeengeroepen,
om over den door de jongste gebeurte
nissen geschapen toestand te beraad
slagen.
Hiermede geeft hij de meening te ken
nen, dat na de eerste scherpe maatrege
len, waardoor de ongehoorzaamheidscam
pagne in de kiem moest worden onder
drukt, zoo mogelijk een soort wapenstil
stand moet kunnen tot stand komen.
Op de bijeenkomst, die te Dehli
Donderdag heeft plaats gehad tusschen
den vice-koning en den gematigden leider
Saproe, heeft deze, naar nader wordt ge
meld, de bijeenroeping van een Indische
ronde tafelconferentie voorgesteld, waar
aan de leiders van alle partijen zouden
deelnemen.
Naar verluidt, zou de onder-koning niet
afwijzend tegenover dit voorstel staan.
Korte berichten.
'Na een periode van zwaren sneeuw
val en groote koude is het thans in Zuid-
slavië begonnen te regenen. Door het plot
seling smelten van de sneeuw zijn stroo
men en heken hevig gezwollen, zoodat zij
buiten de oevers traden. Een buitenge
woon opwindenden nacht hebben de be
woners van eenige dorpen op het Top-
schider Dach beleefd. Het hooge water
brak daar n.l. door de dijken en drong de
huizen binnen, waar tal van menschen in
hun slaap werden verrast. Zij moesten
door brandweer en pioniers in veiligheid
worden gebracht.
De Engelsche mijneigenaars hebben
fiesloten geen vertegenwoordigers te zen
den naar de internationale kolenconfe-
rentie, welke Maandag te Genève zal be
ginnen daar de politiek van verscheidene
Europeesche lalden den internationalen
toestand van den kolenhandel heeft ver
scherpt.
Nadat Dortmund als eerste groote
Duitsche stad haar betalingen met ingang
van 1 Jan. op den amortisatie- en rente-
dienst der gemeenteschulden niet meer
kon verrichten, is thans ook de stad
Dresden niet in staat de rente te betalen
over de maand Januari op de binnen-
landsche schulden op korten termijn.
Er dreigt een staking onder de
arbeiders der Berlijnsche gas- en water
leidingbedrijven. De stemming is vastge
steld op Vrijdag en Zaterdag a.s.
De beide telegraafarbeiders, die ge
arresteerd waren, daar zij' ervan verdacht
werden, de radio-rede van rijkspresident
Hindenburg op Oudejaarsavond t« "heb-
ben onderbroken, zijn weer op vrije voe
ten gesteld, daar zij hun alibi hebben kun
nen bewijzen.
Het rijksbureau voor arbeidsbemid
deling en werkloosheidsverzekering deelt
Snede, dat het aantal werkloozen in
Duitschland op 31 December 1931 ruim
5.666.000 bedroeg, of een vermeerdering
van ongeveer 316.000 sedert 15 Dec.
1981.
Departement van defensie.
Te rekenen van heden zal gedurende de
afwezigheid van den minister van defen
sie in verband met zijn reis naar Ned.-
Indië de minister van binnenlandsche za
ken en landbouw worden belast met de
leiding van de aangelegenheden van het
departement van defensie.
De ramp van de Ooievaar.
In verband met het ongeluk met de
Ooievaar bij Bangkok zijn op Schiphol
proeven genomen met een vliegtuig der
K.L.M. van hetzelfde type als de Ooie
vaar en even zwaar belast, terwijl het veel
besproken noodluikje openstond. De pilo
ten Smirnoff en Frijns probeerden op te
stijgen, doch het lukte niet. De proeven
werden bijgewoond door ir. Maas van den
Rijksstudiedienst voor de Luchtvaart en
den heer Aler van den vliegtechnischen
dienst der K.L.M.
Het lid van den Volksraad van Neder-
landsch Indië, de heer Roep, heeft de vol
gende schriftelijke vragen tot de regeering
gericht:
"Was het bureau luchtvaart van het de
partement van gouvernementsbedrijven,
hetwelk o.m. is belast met de veiligheid
van het burgerlijk luchtverkeer, op de
hoogte met het resultaat van de genomen
proeven met betrekking tot het maximum
gewicht, waarbij verkeersvliegtuigen van
het type „Ooievaar" hier te lande (N.-I.)
nog aan de internationale eischen betref
fende startlengte en stijgvermogen kun
nen voldoen, zoo mede met de maxima,
welke de K.L.M. na die proeven voor
dit type heeft vastgesteld?
Zoo ja, welke maatregelen heeft dat bu
reau genomen om de K.L.M. te bewegen
het door die maatschappij laatstelijk vast
gestelde, niet gedifferentieerde maximum
(5250) K.G. te verlagen tot de limiet,
welke blijkens vorenbedoelde proeven hier
te lande (N.-I.) resp. te Batavia en te
Bandoeng, niet mag worden overschre
den?
Uitvoer van vleesch naar Frankrijk.
In een gisteren vanwege de Vereeni-
ging van Nederlandsche expediteurs van
vleesch en vleeschproducten in Den Haag
gehouden vergadering van exporteurs, die
meenen aanspraak te kunnen maken op
een aandeel in den thans gecontingenteer-
den invoer van vleesch in Frankrijk, is na
eenige besprekingen, onder voorzitter
schap van den heer S. van Zwanenburg,
het advies aan de regeering vastgesteld.
Als basis zal in het algemeen worden aan
genomen de periode van 1927 tot en met
eind Juni 1931. De commissie van advies
bestaat uit de heeren S. van Zwanenburg,
OssNijmegen, F. J. M. Smits van Oyen,
Boxtel, en F. Stout, Nieuwerkerk a. d.
Amstel. Een consentenbureau voor be
langhebbenden bij dezen handel zal te Nij
megen, waar het secretariaat van de Ver-
eeniging is gevestigd, worden ingericht.
In het bijzonder ten behoeve van den ex
port van schapen zal spoed worden be
tracht.
Uit de vergadering, die namens de re
geering werd bijgewoond door den heer
P. Bonthuis, werd dank gebracht aan de
regeering en aan den heer Van Zwanen
burg voor hun activiteit en leiding ten
deze.
Naar een conflict In het mijnbedrijf?
Donderdag kwam te Heerlen de pen
sioencommissie van de contact-commissie
bijeen. Behalve de aanhangige voorstel
len ter verbetering van de mijnwerkers
pensioenen kwam in behandeling een nota
door den actuaris van het Alg. Mijnwer
kersfonds, waarin deze een schema be
werkt heeft eveneens tor verbetering van
de pensioenen.
Ondanks de zeer langdurige discussies
kwam men niet tot overeenstemming door
de houding der particuliere mijnen welke
bereids werd neergelegd in hun schrijven
aan do kleine commissie. Desniettemin
Binnenland.
Minister Deckers naar Indië vertrokken.
De ramp op Bali en Lombok.
De onrust in Enschedé.
De „Stanfries IV" vergaan.
Roofoverval te Oldenzaal.
Buitenland.
Aanslag op den keizer van Japan.
Een actie der mogendheden tegen Japan.
Een verlenging van president Hinden
burg's ambtstermijn?
De toestand in Britsch-Indië.
stelde de Ned. R.K. Mijnwerkerabond aan
de particuliere mijnen den eisch dat ze het
aanvullingsfonds, waaromheen de moei
lijkheden gerezen zijn, zouden aanvaar
den.
Tevens verwachtte de bond vóór 15 Ja
nuari a.s. antwoord op dezen eisch. Mocht
het antwoord ongunstig luiden, dan zal
de R.K. Mijnwerkersbond zijn houding
bepalen in de op Zondag 17 Januari te
Heerlen te houden besturenconferentie
van dezen bond.
MEELIMPORTEURS
EN DE TARWEWET.
In de organisatie voor de uitvoering
van de Tarwewet is, zooals bekend, een
fonds opgenomen, dat gevormd wordt
door den bijslag van f2.25 per 100 K.Q.
op de onvermengde buitenlandsche bloem
die fabrikanten van beschuit, biscuit, enz.
en ook de broodbakkers tot een percen
tage van 7 Vi pet. mogen gebruiken. Dit
fonds is bestemd om de importeurs en
expediteurs van buitenlandsche bloem
schadeloos te stellen voor gevolgen van de
Tarwewet, en om hen zoodoende o.a. in
de gelegenheid te stellen, personeel aan
te houden.
De bij het in werking treden van de
Tarwewet door belanghebbenden zoo veel
vuldig geuite bewering, dat voor bepaalde
bedrijven en ook voor de bakkers een be
trekkelijk groote hoeveelheid onvermeng
de bloem (z.g.n. bloem B) noodig zou blij
ven, is aanleiding geweest, dat velen ge
meend hebben, dat in dit fonds belang
rijke baten zouden vloeien.
Reeds eenigen tijd geleden deelden wij
mede, zegt het H d b 1. d„ dat dit niet het
geval is. Verschillende oorzaken zijn, naar
men ons nu ter bevoegder plaatse mede
deelde, daarvoor aan te wijzen. In de
eerste plaats kunnen de Nederlandsche
meelfabrikanten, in weerwil van de Tar
wewet, de gemengde bloem (z.g.n. bloem
A) goedkooper leveren dan de importeurs
het buitenlandsche product'. De impor
teurs hebben reeds langen tijd niet met de
meelfabrikanten kunnen concurreeren.
In de tweede plaats is de gemengde
bloem A van kwaliteit zóó goed gebleken,
dat vele bakkers van de pet. bloem B
waarop zij recht hebben, geen gebruik
maken, terwijl ook beschuitfabrikanten
veelal de „gemengde bloem" verwerken.
Onjuist is het, dat „administratieve romp
slomp" hen zon weerhouden bloem B aan
te vragen. De administratie was niet in
gewikkelder, zoo zeide men ons, dan het
nemen van een tramkaartje, zoodat een
bakker, die werkelijk prijs stelt op onver
mengde bloem, zich niet kan laten weer
houden deze aan te vragen.
Een derde factor is nog, dat de bakkers
over het algemeen groote voorraden on
gemengde bloem hadden opgeslagen, wel
ke eerst opgemaakt moesten zijn, vóórdat
eventueel gelden in het fonds gingen
vloeien. Die voorraden raken nu zoo lang
zamerhand opgebruikt, zoodat er thans
al iets meer in het fonds konxt dan in 't
begin.
Maar het bovenvermelde is toch oor
zaak, dat het fonds veel kleiner is dan
vermoed werd. Dit is voor de importeurs
natuurlijk een teleurstelling. Aan de fa
brikanten kan geen verwijt gemaakt wor
den. Het feit, dat hun product goedkooper
is dan de buitenlandsche bloem, is niet in
de laatste plaats te danken aan de scher
pe concurrentie. Een en ander is voor
enkele importeurs niettemin aanleiding
geweest zich tot de fabrikanten te wen
den. Een bepaald resultaat hebben de be
sprekingen nog niet opgeleverd. In elk ge
val zal de commissie van advies voor de
uitvoering van de Tarwewet gehoord
moeten worden.
De uitvoerders van de Tarwewet, zoo
verzekerde men ons, overwegen bij voort
during middelen om de importeurs aan
