UIS'
No. 80
Dinsdag 5 Januari 1932
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
TE
ftSCHE
ORST
EERSTE BLAD.
MT VAN MELLE'S KOEK, GEZOND EN LEKKER! ~*i
Binnenland.
ÏS-1NSPAN;
agtafel Is
oor allen.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Regeering en crisis.
Buitenland.
Wat de
borstel is
tanden -
Belangrijkste Nieuws.
mveehouderij op
denken over de
en te ontcijferen,
k op taalfouten
ilf ook met hoo-
een stukje dun
rijgt met potlood
luidt: „Geachte
J s.v.p. een mid-
ït een witte leg-
veest weer beter
uppel is gewor-
dan zit men
st het mij dubbel
geval, waar de
ar hard noodig
>en. Ik weet niet
was en nu weer,
.uberculose heel
it, maar er kun-
lijn.
brieven die de
ne lezer wil een
md beginnen en
oover ik uit den
Jen chaos wijs
ebied, raad ik U
op dit gebied te
uders daar heb-
zich staande te
U een kans zou
Het zou U ook
Ik zie in Frank-
ook alleen voor
plaatselijke om-
De tijd is te on-
ed thans ergens
tn. Wie er in zit
trachten er van
aar wie er nog
t te blijven. Dit-
m lezer die me
om een eenden-
;e om de goed
eren, doch niet
niet voor de
Ziedaar werke
reschouwing op
lat dit niet aan
weten de lezers
Ik heb al jaren
Lat het met de
ten weg op kon
kippen kwamen
ïun invoer gin-
TE HENNEPE.
straffende, kun-
worden gezon-
Diergaardesin-
tzegel voor ant-
vermelden.
L. VAN DER
ïens om op
Januari 1932,
in „Mercurius",
Middelburg,
erkoopen:
TUIN aan de
244 te Middel-
70 centiaren,
gen gebruik, ge-
voor ƒ2.per
gs vóór den ver-
12 en van 24
n een bewijs van
ere inlichtingen
:antore van ge-
JSf WERKUM te
op
NUARI 1932,
verzoeke van
ERMAN, op de
Zanddijk te Ier-
eld, publiek ver-
eelen
jaard (afta~ds),
ilfvaars, 2 Jaar-
arling Vaars, 8
ivarkens, :0
n, Driewielskar,
omeet), Melotte-
epbord, Sleeper,
en (Vleeschhou-
eeschblok, Lad-
Vorken, Rijven,
rtij Mangels en
rder zal worden
dan andere,
i 100 jaar.
winkelier.
^"V
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. £4455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
'He Zeeuw
VERSCHIJNT ELKHN WEF15AG.
ctstvw-. -,~w
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13.—
Losse nummers f 0.05
Prijs der Advertentien:
1—1 regels 11.20, elke regel meer 30 ct.
BIJ abonnement belangrijke korting.
Aan critiek op het optreden der Re
geering ten opzichte van de moeilijkheden
als gevolg van de crisis heeft het niet ont
broken de laatste maanden.
Het was trouwens niet anders te ver
wachten.
De crissis grijpt diep in in het leven.
Geen enkele tqk van bedrijf wordt ge
spaard. Geen volksgroep, die niet de na~
deelige gevolgen van de crisis onder
vindt. Het geheele lichaam lijdt en alle
leden lijden mede.
En er is geen regeering, die in staat ia
de oorzaken of de gevolgen van de crisis
weg te nemen.
Geen wonder, dat, vooral nu het helaas
gewoonte is geworden om alles van de
Regeering te eischen en te verwachten
en er bovendien niet weinigen ziju, die
zelfs uit een crisis als thans ons volks
leven bedreigt, gaarne politieke winst zou
den slaan, de critiek niet achterwege
blijft
Wie echter billijk wil oordeelen en re
kening houdt met bet feit, dat ook het
kunnen van de Regeering niet onbeperkt
is, zal moeten toegeven, dat zij' volstrekt
niet beeft stil gezeten, maar dat er in
overleg met het parlement zeer veel
gedaan werd en wordt, om de gevolgen
van de crisis te verzachten.
De „Maasbode" beeft de moeite gedaan
eens na te gaan, wat er zooal bereikt
werd en kon daarbij wijzen op de volgen
de punten:
1. Er komt een Departement voor Eco
nomische Zaken, waaronder de Econo
mische Voorlichtingsdienst en bet Cen
traal Bureau voor de Statistiek zullen
ressorteeren.
2. Landbouw, Handel en Nijverheid
komen in één hand.
3. Aangenomen werd het contingent©©--
rings-wetsontwerp, waardoor de Regee
ring groote bevoegdheden verwierf, waar
door zij aan de nooden van landbouw,
tuinbouw, veeteelt en industrie kan tege
moet komen, door deu te grooten invoer
te beperken.
4. Aangenomen ook werd een wetsont
werp tot regeling van den uitvoer.
5. De crisis-commissie-Kan zou niet
het karakter dragen van een loonsverla-
gings-commissie.
6. De Directie van den Arbeid stelde
een enquête in naar den bedrijfstoestand.
7. Door de Centrale Commissie voor de
Statistiek werd op verzoek van den Hoo-
gen Raad van Arbeid in studie genomen
een onderzoek naar de verhouding tue-
scben arbeidsloon en kostprijs.
8. Wederom werd ingesteld een Com
missie voor de exp ortcrediet-garanties.
9. Besprekingen werden gevoerd met
den Middenstandsraad, teneinde de kos
ten van het levensonderhoud te doen da
len.
10. Het Nederlandsch Fabrikaat wordt
bevorderd door de Rijkscommissie voor
Werkverruiming door een subsidie van
f 100.000 voor een reclame-campagne en
door een subsidie van f 10.000 voor een
Commissie inzake de staal-industrie.
11. Een steun van 4.5 millioen gulden
zal als credietverleening gegeven worden
aan de Veenkoloniën.
12. Verhoogde steun (van 7 op 14 mil
lioen gulden gebracht) zal aan den sui-
kerbietenbouw worden gegeven.
13. Tijdelijke vrachtprijsverlaging voor
de vroege aardappelen.
14. Steun aan de buonenlandsche tar-
weteelt.
15. Steun, als maatregel van werkver
schaffing, aan de vlasbewerking.
16. Crediet aan den tuinbouw in Noord-
Holland van f 700.000.
17. Crediet aan de kweekers te Bree-
zand van een halve ton.
18. Invoerrechten op aardappelen, paar
den en vleesch.
19. Toegezegd werd verlaging van de
vrachttarieven der spoorwegen voor den
groentevervoer.
20. In overweging zijn nog maatrege
len ten behoeve van rogge en haver.
21. De uitkeeringen uit de werklozen
kassen der landarbeiders werden met zes
weken verlengd.
22. De Regeering zal de gemeenten
dringen, en desnoods zelfs dwingen, om
voldoende steunregelingen te stichten,
ook in plattelandsgemeenten.
23. Ingediend is een ontwerp-anti-dum-
pingswet.
24. De salariskorting der ambtenaren
zal niet ingaan met 1 Januari, maar op
1 Maart, zoodat zij, die hun salaris per
maand ontvangen, haar eerst 31 Maart,
dus als de winter voorbij is, zullen voe
len.
25. Bij tusschentijdsche eenigszins aan
zienlijke stijging der indexcijfers, zal de
salarisregeling worden herzien.
Dat is nog niet zoo weinig.
Natuurlijk valt er nog wel wat te cri-
tiseeren.
De beste stuurlui hebben altijd aan
den wal gestaan en ze staan daar nog.
Maar wie onbevangen oordeelt, zal
moeten erkennen, dat de Regeering waar
lijk niet heeft stil gezeten en dat veel
werd gedaan en bereikt om de crisisge
volgen zooveel mogelijk te verzachten.
De toestand in Britsch-lndië.
Omtrent de arrestatie van Gandhi wordt
nog gemeld, dat het nog donker was, toen
de gevangenneming geschiedde.
Aan Gandhi werd een half uur toege
staan, om zich voor zijn vertrek naar de
gevangenis gereed te maken.
In het geheel niet ontdaan door zijn
arrestatie, schreef de mahatma geduren
de de laatste minuten de instructies voor
zijn opvolger en luisterde naar het ge
zang van zijn volgelingen.
Binnen den vastgestelden tijd stelde
Gandhi zich ter beschikking van de wach
tende politie-officieren.
Gandhi's arrestatie geschiedde zander
©enig incident en alleen in tegenwoordig
heid van zijn familieleden en aanhangers.
Patel, die van 1925 tot 1930 ook voor
zitter van het Indische parlement was,
geldt sedert jaren als Gandhi's rechter
hand. Ook hij is, evenals Gandhi, reeds
tot gevangenisstraf veroordeeld.
Twee jaren geleden heeft hij den pas
sieven tegenstand der bevolking tegen
het Britsche gezag in Indië georganiseerd
Patel richtte vóór zijn vertrek nog een
boodschap tot het volk.
„Dit optreden der regeering zal een
verwoede oorlog, een oorlog zander par
don ten gevolge hebben", aldus Patel. Hij
hoopt, dat de natie een uiterste krachts
inspanning zal doen, echter zonder ge
weld.
Te Bombay bleef de markt gesloten en
in verschillende steden zijn stakingen uit
gebroken.
14 van de 72 spinnerijen der stad, als
mede de beurzen van edele metalen, ka
toen, graan en andere waarden zijn ge
sloten uit protest tegen de arrestatie van
Gandhi.
De onderkoning heeft vier ordonnan
ties uitgevaardigd tegen de burgerlijke
ongehoorzaamheid. De eerste verklaart,
dat er buitengewone omstandigheden ont
staan zijn en geeft speciale volmachten
aan de regeering en haar vertegenwoor
digers om wet en orde te handhaven,
de tweede bevat maatregelen tegenover
aansporingen in strijd met de wet, de
derde gaat tegen onwettige vereenigingen
en de vierde tegen molestaties en boycot.
Gisteren is hel in enkele plaatsen tot
bloedige botsingen met de politie geko
men. In Cawnpore was door de congres-
leiders een groote protestvergadering te
gen Gandhi's arrestatie georganiseerd,
welke door de politie met steun van de
cavalerie werd uiteengedreven. In Allaha
bad was iedere protestbetooging door de
autoriteiten verboden. Er werd toch een
optocht gehouden, die tot een ernstige
botsing met de politie leidde. Drie perso
nen werden gedood, waaronder de direc
teur van een postkantoor, en vier demon
stranten werden gewond, tijdens een met
de lahti uitgevoerde charche. Er zijn zes
tig personen gearresteerd, waaronder zich
een aantal oongresfoiders Bevindt.
Te Bombay is hel tamelijk rustig geble
ven, hoerwed er onophoudelijk door de
menigte werd gedemonstreerd. Tijdens
deze betoogingen galmde voortdurend het
woord boycot door de lucht.
De oongresbladon melden, dat er zich
reeds 15.000 vrijwilligers hebben aange
meld. Voorts zijn 270 noodraden gevormd,
die de leiding in handen zullen nemen,
indien de huidige leiders in hechtenis
worden genomen. Zelfs indien eiken dag
opnieuw de leiders worden gearresteerd,
maakt deze reserve het mogelijk de agi
tatie negen maanden voort te zetten.
De politie te Cawnpore moest herhaalde
malen chargeeren, daar de betoogers na
uiteengedreven te zijn, zich in stegen
en slobjes weer groepeerden tot een nieu
wen optocht van demonstranten. Thans
is de slaat van beleg afgekondigd.
Te Delhi heeft de politie met stokslagen
een menigte van 2000 Indiërs uiteenge
jaagd, die een ongeoorloofde vergadering
hielden. Drie personen werden gewond,
terwijl er drie in hechtenis werden geno
men.
De regeering neemt allerwegen krach
tige maatregelen.
Het uitvoerend comité van-
het Al-Indische Congres is na
de arrestatie van Gandhi on
wettig verklaard.
Deze door Gandhi ingestelde commissie
omvatte de leiders der Indische revo
lutionaire beweging. De arrestatie van tal
rijke andere congresleiders wordt ver
wacht. Waarschijnlijk zal de regeering alle
eigendommen van het Congres met inbe
grip van de gebouwen in beslag nemen
en den Congresleden alle voorrechten ont
nemen. De Engelsche politiebeambten in
alle Indische steden zijn in het bezit
van arrestatiebevelen, waarbij zij gemach
tigd worden ieder congreslid desnoods te
arresteeren.
De regeering van Bihar heeft het pro
vinciale congres aldaar onwettig verklaard
en do zestien leden gearresteerd.
Gandhi is jn dezelfde, cel opgesloten,
Ingezonden mededeellngen.
dat i
23,43 ca 63
voor
Uw keek
en Naranjales werden vier personen ge
dood en verscheidene gewond.
Zweden, Noorwegen en Denemarken.
Morgen zal te Kopenhagen een confe
rentie plaats hebben van de ministers van
buitenlandsche zaken van Zweden, Noor
wegen en Denemarken tot gemeenschap
pelijke besprekingen van vraagstukken
die deze drie landen betreffen. De confe
rentie zal 2 a 3 dagen duren.
Hoogwater en storm.
Uit het Donaugebied, de Allgau, Neder-
en Noord-Beieren komen thans steeds
meer berichten van hooge waterstanden.
Bjjzonder sterk zijn de beken van het
Beiersche Woud gestegen.
De Weser is in de laatste dagen sterk
gestegen. Ook de zrjxivieren van de Weser
voeren massa's water mee.
De eleotrische centrale in het Weser dal
zoo wordt uit Hameln gemeld, is geheel
door het water ingesloten. De brandweer
en de rijksweer moesten bewoners uit het
Oostelijk gedeelte der stad met bootjes
uit de overstroomde huizen halen.
In de nabijheid van Hasperde zijn 40
40 auto's in het watecr blijven steken.
Binnenland.
De handelsbetrekkingen met België.
De crisis en het bedrijfsleven.
Buitenland.
Gespannen toestand in Britsch-lndië.
Koude, storm en hoog water.
Ernstig mijnongeluk in Duitschland.
het scheepvaartverkeer ernstige stagnatie
ondervindt.
Volgens een officieele Russische me-
dedeeling bedraagt de begrooting voor het
roode leger en voor de marine voor het
jaar 1932 1.278 millioen roebel. Boven
dien komt op de begrooting voor troepen
met bijzondere toestemming een bedrag
voor van 118 millioen roebel en voor uit
breiding van de luchtvloot 143 millioen
roebel.
- Het aantal werkloozen in Engeland
bedroeg op 21 December 2.506.710, het
geen een vermindering is van 65.883 ver
geleken met de vorige week en een ver
meerdering van 98.348 vergeleken met
verleden jaar.
In Epila, in de provincie Saragossa
(Spanje) hebben eenige honderden arbei
ders met geweld getracht de suikerfabriek
stop te zetten. Toen de burgerwacht in
greep, werd door de arbeiders met scherp
Ingezonden mededeellngen.
waaran big vroeger gevangen zat. Hij heeft
zijn spinnewiel, een paar boeken en een
paar pannen meegebracht.
Dit, is de derde maal, dat Gandhi ge
vangenschap moet ondergaan. De eerste
maal, in 1919, werd hij tot vele jaren
gevangenisstraf veroordeeld doch na twee
jaar kreeg hij wegens zijn gezondheidstaet-
stand gratie. D'e tweede maal, in 1930, is
hij krachtens een regeeringsverordening
gedetineerd, zonder gerechtelijke procet-
dure en voor onbepaalden tijd. Dit is ook
thans het _geval. Die eigenaardige ordon
nantie vergunt de regeering personen, die
een gevaar voor de gemeenschap zijn voor
ombepaalden tijd in verzekerde bewaring
te stellen en "dat is thans weder met
Gandhi en met den voorzitter van het
Nationaal Congres gebeurd.
De gestoorde radio-rede van Hindenburg.
De aanvankelijk gekoesterde meening,
dat de zender te Moskou de Nieuwjaars^
rede van den Duitschen rijkspresident zou
hebben gestoord, is onjuist gebleken. Wel
iswaar is de storing van communisten
uitgegaan, doch de daders hadden de
plaats van hun euveldaad heel wat dich
ter bij gekozen en wel in de Rudower
Strasse in Buckow-Ost, een voorstad van
Berlijn, waar de kabel naar den zender
te Königswusterbausen loopt. Hier bleek
de kabelschacht opengebroken en de ader
waarlangs de rede werd doorgegeven,
blootgelegd. De daders hebben daarop 'n
microfoon op dezen ader gezet en er een
Heine rood-front rede voor gehouden.
Naar men weet! zijn twee te-legraaf-
arbeiders als de vermoedelijke daders
aangehouden. Eén hunner is echter al
weer losgelaten, zoodat de aanwijzingen
van hun schuld niet sterk schijnen te zijn.
Valsche mobilisatiegeruchten In België.
Sedert eenige dagen doen in België ge
ruchten de ronde, volgens welke Frank
rijk en België van zin zouden zijn binnen
kort tot een militaire mobilisatie over te
gaan, ten einde Duitschland te dwingen
zijn herstelverplichtingen na te komen
Er wordt zelfs gezegd, dat drie militie
klassen onverwijld onder de wapenen
zouden worden geroepen.
De minister van landsverdediging Dens
verzekerde, dat deze geruchten niet den
minsten grond van waarheid bevatten en
dan ook van officieele zijde beslist worden
tegengesproken.
De revolutie In Argentinië.
Uit Buenos Aires wordt gemeld, dat de
revolutie in Argentinië thans volledig is
onderdrukt.
Hoewel een honderdtal arrestaties heb
ben plaats gehad, zouden de voornaamste
leiders erin zijn geslaagd, de wijk te ne
men naar Uruguay.
Bij botsingen met de politie te La Paz
Hot lage gedeelte van Salzhemmendorf is
overstroomd. Het plaatsje is van het post
en spoorwegverkeer afgesloten.
In de nabijheid van FuehLen moesten
vele auto's uit het water worden gehaald,
terwijl de woningen gedeeltelijk werden
ontruimd.
Het hooge water in het Ertsgebergte,
aldus meldt eem bericht uit Dresden, heeft
een stand bereikt, welke nog hooger is
dan die van de noodweeroatastrofe in het
jSchwarzwass ertal van 6 Juli 1.1.
De Mulde is op verschillende plaatsen
buiten haar oevers getreden. De laaggele
gen huizen zijn overstroomd.
Ook te Stihwarzenberg zijn alle laaggele
gen huizen door het water overstroomd.
Tengevolge van het dooiweer in het
bromgebied van de Saaie en haar zijri
vieren, zijn de Saaie en de Witte Elster
sterk gewassen.
Uit Walkenried in den Zuidelijken
Harz wordt het hoogste water sinds 1909
gemeld. De brandweer moest des nachts
gealarmeerd worden om het vee in veilig
heid te brengen.
Ook de Wupper heeft hoog water.
Uit Hildburghausen wordt gemeld, dat
door het plotseling smelten van de sneeuw
en den velen regen de rivieren in het
Thüringerwoud voortdurend wassen.
Van den spoorweg EisfeldUnterneu-
brunn is een deel van den spoordijk weg
gespoeld, zoodat het verkeer moest war
den gestaakt.
Tengevolge van hevige aanhoudende
regens in de westelijke en zuid-westelijke
districten van Schotland, zijn verschei
dene rivieren buiten haar oevers getreden.
Bebouwde landerijen zijn in meren her
vormd. terwijl de straten te Glasgow, Kil
marnock en andere plaatsen op kanalen
gelijken.
Talrijke huizen zijn overstroomd, waar
door eenige honderdtallen personen tij
delijk dakloos geworden zijta.
Vooral op het platteland zijn verschei
dene huizen door het water ingesloten.
De toestand is echter heden iets ver
beterd.
De provincie Ancona (Italië) is door
een storm geteisterd.
De sneeuw is in zulke hoeveelheden ge
vallen, dat het verkeer en de telegraaf
diensten geheel zijn stilgelegd.
Ook de omgeving van Viterbo is door
een hevigen orkaan geteisterd. Alle ver
bindingen zijn verbroken, terwijl ook de
geheele streek in duisternis is gedompeld.
Korte berichten.
In heel Spanje heerscht een buiten
gewone koude. De temperatuur is op vele
plaatsen 15 tot 19 gr. onder nul, op eenige
plaatsen vriest bet zelfs 25 gr.
De Middellandsche Zee wordt door
een h«vigen storm getaiprd, waardoor
geschoten. Het vuur werd beantwoord,
waardoor twee arbeiders werden gedood.
Vier arbeiders werden ernstig en een
groot aantal licht gewond.
De Amerikaansche Senaat heeft een
voorstel aangenomen, waarbij verdeeling
onder de werkloozen goedgekeurd wordt
van 40 millioen bushels tarwe uit de voor
raden van de Farmboard. Het voorstel is
nog niet in het Huis van Afgevaardigden
behandeld.
i Naar uit Genève wordt gemeld, re
kent men er aldaar op, dat de herstelcon
ferentie niet op 18 doch eerst op 25 Ja
nuari zal beginnen.
Candidaat Indisch ambtenaar.
Heit Commissariaat voor Indische Zaken
bij het Departement van Koloniën deelt
mede, dat in 1932 geen jongelieden zullen
worden aangewezen als candidaat Indisch
ambtenaar (Indologische studie aan de
Rijksuniversiteit te Leiden en Utrecht).
Uitvoering Tarwewet.
De minister van binnenlandsche zaken
en landbouw heeft het voorstel van de
oommissie van advies, om ook na 1 Ja
nuari 1932 de thans geldende regeling bet-
treffende de uitvoering van de Tarwemet
1931 te oontinueeren, goedgekeurd. De
minister wenscht echter een herziening
van de regeling in overweging te nemen,
indien omstandigheden zich voordoen,
welke het wenschelijk of noodzakelijk ma
ken, de regeling te wijzigen of aan te
vullen.
De inwendige toestand der S. D. A. P.
Volgens een verslag in het „Volksblad"
over een vergadering van het Partpe
stuur der S.D.A.P., hield het bestuur zich
in uitvoerige beraadslagingen, bezig met
den inwendigen toestand van de Partij.
Het optreden van den z.g. linkervleugel,
als volledige organisatie, die tegenleiding
geeft in de Partij, bedreigt thans ernstig
de partij eenheid. D e langdurig volgehou
den pogingen van het P.B., om, door groo
te tegemoetkomendheid aan den „linker
vleugel", de verspillende stroomingen in
de Partij bijeen te houden, moeten, na
het uittreden van p.g. Schmidt uit het Par
tpestuur en van de p.g. Schmidt en De
Kadt uit de oommissie van redactie van
„De Sociaal-Democraat", klaarblijkelijk als
mislukt beschouwd worden.
Het P.B. is niettemin van oordeel, dat
ondanks het bedanken van de p.g.
Schmidt en De Kadt als leden van de
redactie-commissie van „De Sociaal-De
mocraat", het karakter van dit weekblad
als algemeen discussie- en voorlichtings
orgaan der Partij, gehandhaafd blijft. Het
P.B. bestest de bsstesneta vacature® in de