p No. 77
Donderdag 31 December 1931
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank N.V. Goes
BANK VOOR ZEELAND N.V. - GOES
en
EERSTE BLAD.
BIJ DE JAARWISSELING.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
ipron het spint
□it nummer bestaat uit 3 bladen.
1931-1932.
SAFE-LOKETTEN
ALLE
per 1 Januari vervallende
worden verzilverd door
in, waardoor het
jgt en de groei
zeer benadeeld
mits zij zorg-
m dus alle tak-
[ochtigd, een af-
De in zwarte
:en zoo veelvul-
zoo schadelijke
iet een 7 Yi pet.
lende bestreden,
sen goeden oogst
:elijk te achten.
|truiken moet in
iet midden van
rorden gaarne
tenziektenkundi-
en door de bij
I ambtenaren.
|delburg.
ir.
|ec. 1931.
waren gedag-
te Kruiningen,
Abraham Mie-
5 d. h.
Ier, te Souburg,
|beleediging van
5 d. h.
lecht te Middel-
2 planken, toe-
louthandel v.b.
uitspr. f 10 of
Irker te St. Jan-
aemen door een
bankbiljet van
H- Breyaert,
lev. str. met ge
in te Philippine,
In zijn eehtge-
glasruiten in de
te Terneuzen.
110 d. b.
poep te Middel-
bloemen, toe-
fonbebel.
10 d. h.
zonder vaste
|tal van twee
toebehoorende
10 d. h.
Jep te Zierikzee,
J. Zwarte.
5 d. h.
te Bruinisse,
Cornelis Kik.
litspr. f 10 of 5
|te Cadzand, we-
is Rijk.
5 d. h.
pchilder, zonder
vernieling van
|cel van het po
en openbare
leid te Middel-
10 d. h.
|iddelburg.
23 Dec. 1931.
[iddelburg heeft
een bocht hin
de rechterzijde
S., te Middel-
iig zonder spie-
f 5 of 5 d. h.;
it of reflector:
2 d. h.;
Ie K., te Vlissin-
luig zonder rij-
rg f 3 of 3 d. h.;
J of 3 d. h.;
lig zonder num-
Idelburg f3 of
b f 3 of 3 d. h.;
tuig zonder dat
llicht is nummer
lelburg f 3 of 3
lig op zoodanige
felheid, dat dè
wordt in ge-
3t. Laurens 1*5
jwiel geen ge-
bevoegd amb-
F. A., te 0. en
r*'
Motorrijtuig niet
likers niet wor-
Üt motorrijtuig
1. H., te Vlis-
Ing van daartoe
ïerbewijs ver-
|lissingen f 5 of
te St. Laurens
eken en rapen:
tree maal f 5 of
ig een trekdier
Iden leeftjjd van
Gh. R., te N. en
Direoteur-Hoofdredacteuri
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. G455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT RLKEN WSRS5A®.
Abocnemeietsjss'Js;
Per 3 maanden, franco per posts f 3.~>
Losse nummers 10.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels 11.20, elke regel meer 30 et
Bi] abonnement belangrijke korting.
Wij waken bij de stervenssponde
Van 't oude, afgeleefde jaar.
De klok wijst dra zijn laatste stonde
Den doode wacbt de zwarte baar.
We naderen weer snel bet moment van
de wisseling der jaren.
Het oude jaar is zooals Gezelle zong
gekist, genageld en begraven; en 't
nieuwe, kort nadien, kwam schielijk aan
te draven.
In ons vorig jaaroverzicht hebben wij
het jaar 1930 gekarakteriseerd als een
tijdperk van onrust en spanning.
Eb zooals het was in 1930, zoo is bet
ook geweest in bet jaar dat voorbij ging
en dat thans op zijn beurt weer oud is ge
worden.
Alleen met dit verschil misschien, dat de
onrust grooter was en dat over de ge-
heele wereld de spanning is vermeerderd.
De hoop van vele optimisten, dat we met
een crisis van voorbijgaanden aard te
doen hadden en dat spoedig weer een
tijd van opleving zou aanbreken, is niet
vervuld.
Er werden anders zulke scboone illu
sies gekoesterd.
Zeker, de groote wereldoorlog was een
geweldige verschrikking en de gevolgen
van dien strijd waren ontzettend, maar
toch, 't ging nu in de goede richting:
door de diepte naar de hoogte, uit de
donkerheid naar het licht.
Edeler en beter, zoo waande men, was
de mensch uit den smeltkroes van den
wereldkrijg te voorschijn gekomen. De
vredesgedachte had nu de overhand ge
kregen en de oorlogsgezindheid zou wor
den uitgebannen. Vijandschap en haat
zouden plaats maken voor vriendschap en
liefde; de tegenstellingen zouden verdwij
nen en men begon reeds te droomen van
een Statenbond van Europa, die, wie
weet, zou uitgroeien tot een wereld-sta
tenbond, waarin vrede en gerechtigheid
elkaar zouden ontmoeten, en waar
de grootheid van den mensch
geprezen zou worden en het Woord van
God gelogenstraft.
Schoone droomen werden gedroomd. Er
werden plannen gesmeed voor een her
haling van Babel's torenbouw, niet om
de eere des Heeren uit te roepen en de
grootheid van den te Bethlehem geboren
Koning te vermelden, maar om een naam
te maken voor den mensch.
Maar op wreede wijze zijn deze illusies
verstoord.
Het jaar 1931 beteekende voor de
menschheid niet een tijdperk van opgang
maar van teruggang, van zorg en
druk. En de spanning is zóó groot ge
worden, dat het soms wel schijnt, dat al
leen een geweldige uitbarsting weer ont
spanning kan brengen, terwijl de onrust
onder de volken grooter is dan ooit te
voren.
Wij behoeven om dit te laten uitkomen
niet de verschillende landen de revue te
laten passeeren.
Slechts enkele aanwijzingen zijn hier
voldoende.
Duitschland, om daarmede te be
ginnen, dat er na de aanvaarding van het
Young-plan weer bovenop scheen te zul
len komen, zit zoo mogelijk nog dieper in
den put dan voorheen.
Noodverordeningen, die heel het leven
aan banden leggen en die onder het kei
zerlijk bewind ondenkbaar zouden zijn,
worden nu geaccepteerd en zelfs door de
Soc. Democraten uit vrees voor erger, zon
der tegenspreken aanvaard.
Als gevolg daarvan komt thans niet tot
uiting wat er leeft bij het volk, maar dat
er een geweldige spanning heerscht, blijkt
wel uit de toenemende macht van de Nat.
Socialisten aan de eene en van de Com
munisten aan den anderen kant.
De onrust en spanning zijn hier ove
rigens zeer goed te verklaren, als men
denkt aan wat er zich op financieel ge
bied heeft afgespeeld, zoodat het zelfs
noodig bleek de beurzen een tijdlang geslo
ten te houden en aan de economische
depressie, waaronder het Duitsche volk
gebukt gaat, met als gevolg toeneming
en verscherping van den socialen nood.
In Engeland is misschien de span
ning minder groot, maar ook hier is de
toestand ver van gunstig.
KANTOOR GROOTE MARKT 21 TELEFOON 74 (2 LIJNEN)
Deposito, Rekening-Courant, Spaarbank
Cheque's op binnen- en buitenland
Effecten Coupons, Lossingen
Rentevergoedingen vanaf heden:
Deposito 1 jaar opzegging 4%
Rekening-Courant I °/0
- Vreemd Bank en Munt
- 6 maanden opzegging 3
Spaarbank 3.6
't Zou daar zoo goed worden!
De Socialisten hadden immers het be
wind in handen genomen en zij zouden het
Engelsche volk naar een betere toekomst
leiden. Wij gaan zoo schreven de Soc.-
Dem. bladen en zij meenden het in
vollen ernst een grooten tijd tegemoet.
Yan het Labour-bewind begint de victorie.
De teleurstelling is dan ook wel zeer
groot geweest. Het Labour-Kahinet zag
zich genoodzaakt krasse maatregelen te
nemen, met het gevolg, dat het door de
Arbeiderspartij werd losgelaten. Zij was
niet tot opofferingen bereid en daar de
leiders het kleine partijbelang stelden bo
ven het groote volksbelang, kon een con
flict niet uitblijven. Bij de daarop gevolgde
verkiezingen werd de Labour-partij ge
voelig geslagen, met het resultaat dat ten
slotte een Nationaal Kabinet aan het
bewind kwam.
Daarmee zijn echter de moeilijkheden
niet opgelost.
De economische crisis waardoor ook
dit land geteisterd wordt bleef onvermin
derd voortduren, zoodat tenslotte zelfs de
goudbasis moest worden losgelaten en
nieuwe zorgen zijn gekomen nu de con
ferenties met Gandhi mislukten en de
spanning tusschen Engeland en Britsch-
Indië weer grooter werd.
Onrust en spanning: dat geldt van zoo
ongeveer alle landen.
Aan pogingen om daarin verandering
en verbetering te brengen heeft het niet
ontbroken.
In conferenties zonder tal zijn de lei
dende mannen van het volkenleven bijeen
geweest om middelen tot verbetering te
beramen, maar het resultaat van dat alles
is zeer gering.
Als de voornaamste oorzaken daarvan
zijn aangegeven het gebrek aan vertrou
wen tusschen de volken en de economi
sche oorlog die door alle landen wordt
gevoerd.
Alle pogingen om daarin verandering
te brengen hebben tot nu toe gefaald. Het
wantrouwen is gebleven, de naijver is
niet verminderd en ondanks alle mooie
woorden op de verschillende conferenties
gesproken gaat men overal voort met het
bouwen van de tariefmuren.
Daarbij komt nog de chaotische toe
stand in China dat terwijl de burger
oorlog nog woedde met Japan slaags
raakte en in Rusland het goddelooze
Bolsjewistische gruwelbewind, dat met
niets ontziende haat woedt tegen God en
zijn dienst en dat oorzaak is, dat het nor
male handelsverkeer hopeloos is ver
stoord.
Wij zouden zoo door kunnen gaan. We
zouden kunnen wijzen op de economische
crisis in Amerika, op de onrust in ver
schillende Zuid-Amerikaansche Staten,
op de revolutie in Spanje, die het Ko
ningshuis ten val bracht, maar wat we
opmerkten is voldoende om duidelijk te
maken, dat het er bij het einde van 1931
donker uitziet in de wereld.
Er worden nu weer nieuwe conferen
ties gehouden.
Te Bazel kwam de voorloopige commis
sie voor de herstelbetalingen bijeen en
straks zal een Regeeringsconferentie ge
houden worden om over het lot en de
toekomst van Europa te beraadslagen.
Of echter belangrijke resultaten bereikt
zullen worden? Het woord van Dr Colijn,
dat er in vroegeren tijd van vrede geen
voorbeelden zijn te vinden van een ver
warring als thans heerscht, doet weinig
goeds verwachten.
Reikhalzend wordt uitgezien naar het
dagen van den morgen. Maar het is nog
nacht!
En:
Zoo 't oude was, zoo zal
waarschijnlijk 't nieuwe zijn,
vervuld van koud en heet,
van lieflijkheid en pijn.
Letten we nu speciaal op den toestand
in ons eigen land, dan zien we, dat
er ook hier onrust was en spanning, dat
er was verwarring en verdwazing tevens.
De economische toestand was in 1931
mede als gevolg van de gebeurtenissen
in het buitenland, ver van gunstig.
Het bedrijfsleven maakte een slechten
tijd door. Dat geldt zoowel van handel
en industrie als van land- en tuinbouw.
Van alle kanten werd geklaagd over
onzekerheid en slapte; handel en verkeer
werden door de maatregelen van het bui
tenland op alle manieren belemmerd met
als gevolg, dat de productie van tal van
artikelen niet meer loonend was.
Een ander gevolg van dit alles ia de
werkloosheid op groote schaal met al de
daarmee gepaard gaande droevige ver
schijnselen, waarvan door de onruststo
kers, die er op af komen als de gieren
op het aas, gebruik wordt gemaakt om
het zand van ontevredenheid en revolu
tie met milde hand uit te strooien.
De economische toestand was ook van
invloed op het politieke leven. Het
extra-parlementaire Kabinet is feitelijk
geworden een crisis-Kabinet, dat tal van
maatregelen heeft moeten nemen om de
gevolgen van de crisis te verzachten.
Wij noemen slechts het Tarwewetje, de
steunregeling voor de bietencultuur, de
aardappel-industtrie en de vlasteelt, de
wet tot beperking van den invoer, en de
maatregelen die genomen werden om de
werkloosheid te beteugelen en de crisis
slachtoffers althans eenigermate te hel
pen.
Om de hieraan verbonden uitgaven al
thans ten deele te bestrijden en het ge
raamde tekort op de Staatsbegrooting weg
te werken, werden opcenten geheven op
den cigaretten-accijns, werd een benzine
belasting ingevoerd en werd het tarief
van invoerrechten eenigermate verhoogd.
Tegelijkertijd werd mede uit over
weging, dat, indien mogelijk de val van
het betaalmiddel moet worden voorko
men over heel de linie een salarisver
laging van de rijksambtenaren voorbe
reid.
In hoeverre deze verlaging ook zal wor
den toegepast op de ambtenaren van de
Provincie en Gemeente, zal nog moeten
blijken. Voor een deel hangt dit af van
de al of niet tot stand koming van het
kortingswetje op de uitkeeringen, terwijl
ook 't verstrekken van kasgeldleeningen
met hulp van het Rijk hier van invloed'
kan zijn.
Dat er naast de stoffelijke, ook zedelijke
en geestelijke nood is, blijkt mede uit het
wetsvoorstel van Minister Donner inzake
de strafbaarstelling van de smalende
Godslastering.
't Is een droevig verschijnsel, dat zulk
een ontwerp noodzakelijk is, maar aan
den anderen kant stemt het tot blijdschap
dat we een Regeering bezitten, die niet
aarzelt zoo noodig maatregelen als deze
te nemen.
Dat de toestand ook in ons land ern
stig is kan overigens blijken uit het feit,
dat meerdere banken genoodzaakt war
ren hare loketten te sluiten, wat voor ve
len nieuwe zorgen en moeiten beteekende.
Het is, als we letten op de slechte be-
drijfsuitkomsten, zoo hier als in Indië,
de groote verliezen op aandeelen enz. en
de toenemende werkloosheid en verar
ming, geen wonder, dat er in breede
kringen onrust heerscht.
Een onrust, die verergert en tot s p a n-
ning dreigt te worden nu zelfs een
machtige partij als de S. D. A. P. zich
niet ontziet dag aan dag de massa op te
hitsen en de waanvoorstelling te verbrei
den, dat al de onheilen en rampen, die
ons volk treffen, te wijten zijn aan de
Regeering en aan een bepaalde klasse,
die welbewust ons volk naar den onder
gang jagen.
Maar er zijn ook lichtpunten, die we
niet over het hoofd willen zien.
Het stemt tot dankbaarheid, dat we
een Vorstin hebben, die in deze donkere
dagen haar volk heenwees naar het Kin-
deke in de kribbe te Bethlehem en dat we
een Regeering hebben, die zich hare ver
antwoordelijkheid ten opzicht van de
volksbelangen bewust is en die ook de
opperhoogheid Gods wenscht te erken
nen.
Een ander lichtpunt is, dat de energie
onder ons volk nog niet is verslapt, ge
tuige de koloniale tentoonstelling te Pa
rijs, waar Nederland ondanks den tegen
slag in het verbranden van het eerste
paviljoen een schitterend figuur maakte
en de postvluchten op Indië, die tot een
wekelijkschen dienst uitgroeiden.
En het mag mede als een oorzaak van
dankbaarheid worden aangemerkt, dat er
de algemeene begeerte is om den crisis
nood te lenigen voor welk doel op initi
atief van Prinses Juliana een Nationaal
Crisis-Comité werd opgericht.
Wat voor ons land geldt is ook voor
onze Provincie van toepassing. De
ongunst der tijden werd ook in Zee
land terdege gevoeld, maar naast de
zorgen staan zegeningen van velerlei
aard.
Wij zouden in dit verband kunnen wij
zen op den voor de rechtsche partijen
verblijdenden uitslag van de Statenver
kiezingen, op de in gebruik neming van
het Ziekenhuis te Vlissingen, de opening
van den vliegdienst Haamstede-Rotter
dam enz.
Maar we gaan niet verder.
Alleen moge hier worden herinnerd
aan het feit, dat de Commissaris
der Koningin, Jhr Quarles van Uf-
ford op 1 Mei zijn 10-jarige ambtsvervul
ling mocht herdenken.
Het ou'd jaar is gekist,
genageld en begraven;
en 't nieuwe, kort nadien
kwam schielijk aan te draven.
Het oude jaar is voorbij!
In spanning turen we naar de toe
komst.
Wat zal het zijn?
Zullen de te houden conferenties sla
gen en niet alleen den vrede verzekeren,
maar ook den weeropbloei bevorderen?
Zal de spanning plaats maken voor ont
spanning, de onrust voor rust en vrede?
Zal er werk zijn voor de arbeiders. Zal
het pogen om het bedrijfsleven op gang
te houden slagen? Zal in 1932 de crisis
voorbijgaan? Zal.
Niemand, die op deze vragen een ant
woord kan geven.
Maar er is Eén die 't weet.
God alleen;
Hij weet en Hij zal 't wijzen.
Te midden van alle onrust is er een
rustpunt. Immers:
Heer, een schuilplaats waart Gij ons
van geslachte tot geslacht.
Zij die God in bet nieuwe jaar de hoop
en de toevlucht van vorsten en volken.
Dan zal Hij zich als in 't verleden, ook
in 1932 krachtiglijk betoonen te zijn: een
hulp in benauwdheden.
Onlusten in Spanje.
Te Madrid schoolden Dinsdagavond
vele werkloozen samen. Het gelukte de
politie de menigte te verstrooien. Hierbij
werd een politiebeambte door een schot
gewond.
In den loop van den nacht werd een po
litiepatrouille beschoten.
In een dorp in de provincie Cuenca be
zetten de socialisten het raadhuis en he-
schen de roode vlag. Zij boden aan de
politie gewapenden tegenstand. De poli
tie maakte van de vuurwapens gebruik.
Een man werd gedood, een andere ge
wond.
In een dorp bij Granada veroorzaakten
de socialisten onlusten. Hierbij werden
vier politiebeambten gewond.
Japansche opmarsch.
Het optrekken der Japanners naar
Koepangtsoe is begonnen. In de buurt
van Patsjipao geraakte een Japansche
tank met Ghineesche troepen slaags.
Binnenland.
Drama te Smilde. Twee personen ver
dronken.
Buitenland.
De Japansche opmarsch.
De herstelconferentie waarschijnlijk te
Lausanne.
Het Fransch-Engelsche standpunt in het
schadevergoedingsvraagstuk.
Ingezonden mededeelingen.
Naar verluidt hebben eenige Japansche
oorlogsschepen gisteravond Port Arthur
verlaten met onbekende bestemming.
Anderzijds wordt gemeld, dat een Ja
pansche kruiser en drie torpedojagers in
Tsjinwanglao zijn aangekomen.
De Japanners hebben bij hun opmarsch
tegen Tsjingtao een belangrijk knooppunt
aan den Moekden-Pekingspoorweg bezet,
dat nog slechts twee dagmarschen van
Tsingtsao is verwijderd.
Er is een gevecht van man tegen man
tusschen Japansche en Ghineesche troe
pen geleverd, waarbij de Chineezen, die
ernstige verliezen leden, teruggeslagen
zijn.
Een stad bankroet.
Steyr, op een na de grootste stad van
Opper-Óostenrijk, en eens het centrum
van de Oostenrijksche industrie, heeft zijn
betalingen gestaakt. Het gemeentebestuur
deelt mee, dat het de scholen sluit, de ver
lichting zal eindigen en alle gemeentebe
drijven zal staken. Het tekort van de ge
meente bedraagt ongeveer een millioen
schilling. Van de bevolking leeft 53 pet.
van openbaren onderstand. Van de kinde
ren is 90 pet. onvoldoende gevoed en van
de 22.000 inwoners zijn er 1100 zelfstan
dige personen zonder eenig inkomen.
Het Fransch-Engelsche standpunt tegen
over het schadevergoedingsvraagstuk.
De correspondent van de „Echo de Pa
ris" te Londen bericht het programma
van de voorloopige Fransch-Engelsche
politiek ten aanzien van het schadever
goedingsvraagstuk, aan welks opstelling
de deskundigen van beide landen op het
oogenblik werken, als volgt te kunnen
omschrijven:
le. Aan Duitschland zal een voorloopig
moratorium van drie jaar worden ver
leend voor het beschermde deel der her
stelbetalingen.
2e. Gedurende deze drie moratorium
jaren moet Duitschland het onbescherm
de deel der annuïteiten uit hoofde van het
plan-Young, betalen, doch Frankrijk zal
deze gelden, zooals ook gedurende het
Hoover-jaar is geschied, terstond weder
bij wijze van leening aan de Duitsche
spoorwegen ter beschikking stellen.
3e. Duitschland zal er in toestemmen
ook in de toekomst aan Frankrijk, Roe
menië en Zuid-Slavië zoo weinig mogelijk
leveringen in natura te doen.
4e. Na afloop van het drie-jarig mora
torium zal Duitschland's betalingscapaci
teit opnieuw worden vastgesteld.
5e, Duitschland zal met de Amerikaan-
sche, Engelsche, Fransche en de neutrale
banken een overeenkomst sluiten over de
geleidelijke terugbetaling van de vastlig
gende credieten op korten termijn.
6e. De geallieerde regeeringen zullen
als schuldeischers van Duitschland de re
geering van Washington trachten te over
tuigen, dat, nadat zij het economisch her
stel van Duitschland begunstigd hebben,
hun schulden bij Amerika dienovereen
komstig moeten worden verlaagd.
Den Haag of Lausanne.
De Britsche regeering heeft door be
middeling harer vertegenwoordigers den
betrokken landen voorgesteld de Herstel
conferentie op 18 Januari te doen hou
den.
Deze landen zijn: Frankrijk, Italië, Bel
gië, Japan, Griekenland, Roemenië, Joe-