Maandag 28 December 1931
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse S Co's Bank N.V. Eoes
EERSTE BLAD.
Binnenland.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 Januari vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 1L
Postrekening No. {££55.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT RLKSN WERKDAtl.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummers 10.05
Prtjs der Advertentlën:
1I regels 11.20, elke regel meer 30 et
Bl] abonnement belangrijke korting.
DE KERSTGROET VAN H. M. DE
KONINGIN.
H. M. de Koningin heeft zich Vrijdag
middag 25 December per radio met den
volgenden Kerstgroet tot bet Nederland-
scbe volk gewend:
„Voor mij is bet een reden tot dans
baarheid, mij op dit oogenblik door do
radio met U allen verbonden te weten en
daardoor zoovele landgenooten te kunnen
toespreken. Het is als scheidde ons geen
afstand, als toefden wij in eikaars tegen
woordigheid.
Ik zie in ons contact door den aether
het beeld van een hoogeren band, door
God zelf gelegd, die de gebeele mensch-
heid omvat.
Terwijl ik U thans mijn Kerstgroet zal
voorlezen, doe ik dit in bet levendig be
sef van die saamhoorigheid en gedenk
met een uit het hart komende heilbede de
gebeele menschheid.
Er lijkt ongetwijfeld voor velen een©
groote tegenstelling tusschen de schaduw
welke de ongunst der tijden op de men-
schen en omstandigheden werpt, en de
groote blijdschap van bet Kerstfeest.
De stoffelijke en geestelijke nood is hoog
gestegen. Er is veel wat neerdrukt, wat de
levensvreugde van ons allen bedreigt en
sterker dan ooit is de overtuiging, dat wij
dit uit ons zelf niet kunnen te boven
komen.
Gelukkig brengt bet feest blijdere bood
schap.
Want het Kerstfeest is onafscheidelijk
verbonden met onzen strijd en met ons
lijden, het is de vervulling van al hetgeen
wij daarin ontberen. Het verlegt in ons
het zwaartepunt van zorgen en moeite
naar Hem, die ons spreekt van verlossing
en troost, het brengt den klemtoon van
die zorgen en die moeite over op Zijne
liefde.
Het komt met iets nieuws, met hoogera
kracht, bet doet die kracht in ons ontwa
ken, bet leert ons dragen wat zonder die
kracht niet te dragen is.
Over de wereld, gedompeld in kommer,
daalt de Kerstnacht, komt de liefde van
God ons lichtend tegemoet, schenkt God.
Zijn heerlijke gave, Immanuël daalt af in
onzen diepen nood.
„Het licht schijnt in de duisternis en
de duisternis heeft het niet overmocht"
De liefde van Christus straalt door de
schaduwen van dezen tijd heen, zij zal
sterker blijken te zijn dan dat donker.
Wij zingen „Stille nacht, Heilige
nacht"Die liefde maakt innerlijk
stil. Waar zij overwint verdwijnt de on
rust, die velen in onzen tijd den innerlij-
ken vrede ontrooft. Zij voert ons naar dal
thuis van de ziel, waar alles in overeen
stemming is met het beste en met hel
diepste in ons wezen.
Zij leert bidden, zóó bidden, dat God
verhooren kan; eigen wenschen en be
geerten te toetsen aan den hoogen wil van
God en dien wil tot den onzen maken en
zoo het bedoelen van dat Vaderhart ken
nen. Zij bekwaamt ons om zelf mede te
arbeiden aan het plan, dat Gods liefde
voor ieder onzer persoonlijk heeft bepaald
en dat ondanks alle stormen en beproevin
gen, welke in deze wereld ons deel moch
ten zijn, rustig zijne voltooiing tegemoet
gaat, voor welks verwezenlijking Imma
nuël onze gestalte aannam.
Hij deelt ons Zijn leven mede. Gelijk in
de lente de plantenwereld bij haar ont
waken, in eindelooze verscheidenheid, het
wonder te aanschouwen geeft van het
ontluiken van één en hetzelfde leven, zoo
vertolkt een ieder het van Christus ont
vangen leven, volgens eigen aard en ka
rakter in de heerlijke ruimte en vrijheid,
welke dit leven ons schenkt.
Dit vernieuwe in ons de kracht om met
blijdschap onzen weg te gaan.
Welk een vastheid, welk een zekerheid
komt er niet in ons bestaan, als wij mo
gen wandelen bij het licht dat Zijn leven
uitstraalt.
Onze tijd vraagt veel moed, veel geest
kracht, veel geloof.
Het Kerstfeest roept het elkeen als het
ware toe: waagt het met Immanuël, dit is
„God met ons". Vertrouwt op Zijn liefde,
in gebed en in persoonlijke gemeenschap.
Zóó wordt alle donker een lichtende
Kerstnacht en ieder kruis, hetzij bewust
hetzij onbewust met hem gedragen, gaat
over in heerlijkheid."
WILHELMINA.
Naar een conflict in de Engelsche katoen
nijverheid.
In de katoenindustrie van Lancashire
(Eng.) is een ernstige toestand ontstaan
als gevolg van de houding der federatie
van spinnerspatroons in de katoenindus
trie, die tegen het eind der maand de
overeenkomst inzake de loonen en ar
beidstijd, die in 1919 met de onderschei
dene vakvereenigingen werd gesloten,
heeft opgezegd.
Ongevallen tijdens de Kerstdagen.
Tijdens de Kerstdagen zijn in de Ver-
eenigde Staten ruim tweehonderd perso
nen door ongevallen om het leven geko
men.
Bij een botsing tusschen twee touring
cars werden 130 personen gedood, terwijl
bij een botsing tusschen twee auto's zes
tien personen het leven verloren.
Te Sacramento, in den staat Califor-
nië, sprong een locomotief uit elkaar,
waarbij de machinist en de stoker werden
gedood.
Negen personen zijn overleden na het
gebruik van vergiftigden alcohol, terwijl
bij een hotelbrand te Springfield vijf per
sonen levend zijn verbrand.
In verhouding daarmee waa ook het
aantal gewonden zeer groot.
Amerika en Bazel.
Senator Borah, de voorzitter van de
commissie van buitenlandsche zaken van
den Amerikaanschen senaat, heeft naar
aanleiding van het rapport der advisee-
rende commissie te Bazel verklaard, dat
van een herstel van Europa slechts spra
ke kan zijn, indien de betalingen voor de
schadevergoeding geheel geschrapt wor
den.
Volgens Borah is het beter, dat de Ver.
Staten zich geheel terugtrekken en zich
voortaan niet meer met Europa bemoeien,
indien dit er niet toe kan besluiten, de
kwestie der schadevergoeding te doen
verdwijnen en de bewapening te beper
ken.
In diplomatieke kringen te Washing
ton staat men afwijzend tegenover het
deelnemen van de Vereenigde Staten aan
de aanstaande regeeringsconferentie.
De beslissing,, of de Vereenigde Staten
aan de Haagsche conferentie zullen deel
nemen, ligt in handen van president Hoo
ver wiens standpunt evenwel nog niet be
kend is.
De Belgische taalwet.
De nieuwe taalwet zal, na de Kerst
vakantie, door het Belgische parlement
in behandeling worden genomen. De
openbare debatten zullen op 20 Januari
beginnen.
De regeering verwacht, dat deze wet
meer voldoening aan de Vlamingen zal
schenken.
De koude in Frankrijk en Spanje.
De buitengewone koude in Zuid-Frank
rijk en Noordelijk Spanje blijft nog steeds
aanhouden. Er worden temperaturen van
8 tot 20 graden onder nul gemeld.
In de Pyreneën en in de Alpen is de
koude buitengewoon groot. In de rivieren
drijven groote ijsschotsen.
De prijsverlaging In Duitschland.
Het „Berliner Tageblatt" drijft een wei
nig den spot met de pogingen van dr
Goerdeler, den rijkscommissaris voor het
toezicht op de prijzen tot het verkrijgen
van prijsverlaging in den kleinhandel.
Het blad wijst op hetgeen in de gemeen
te Mittenwald, in de provincie Branden
burg, zonder medewerking van de auto
riteiten tot stand is gekomen. In deze ge
meente zijn zoowat 80 procent van alle
arbeiders werkloos. De verschillende or
ganisaties der arbeiders hebben nu de
kooplieden der gemeente uitgenoodigd tot
een bespreking, waar de nood der werk-
loozen werd geschilderd. Wat was het re
sultaat? De prijzen voor vleesch en worst
zijn in de genoemde gemeente gedaald
met 15 a 40 pet. De melk kost thans 15
pfennig per liter, terwijl vroeger 28 pfen
nig moest worden betaald. Brood en kolo
niale waren zijn 6 pet. goedkooper ge
worden. De prijzen van kleeren en voor
het maken van schoenen zijn met 10 pet.
gedaald en de kappers hebben de tarieven
met 20 pet. verlaagd.. De prijzen traden
reeds daags na de bespreking in wer
king.
Spanning in Britsch-Indië.
De Engelsche regeering heeft nieuwe
maatregelen uitgevaardigd, waardoor zij
verstrekkende volmachten tot handhaving
van de orde krijgt. Speciale rechtbanken
kunnen tegen oproerlingen onmiddellijk
de doodstraf uitspreken. Een bijzondere
controle zal men uitoefenen op den han
del in wapens.
De spanning in Britsch-Indië neemt
voortdurend toe. Te Pesjawar kregen
communisten het aan den stok met de mi
litaire overheid. Elf personen werden ge
dood en vijftig gewond. Muzelmannen en
Hindoes vielen elkaar aan, waarbij aan
beide kanten slachtoffers achterbleven.
Te Pesjawar zijn 148 personen in kort
geding ieder tot zes maanden gevange
nisstraf veroordeeld.
De feestelijkheden die naar aanleiding
van de terugkomst van Gandhi te Bom
bay zouden plaats hebben, gaan niet loor,
daar men een verdere oplaaiing van de
opstandige beweging vreest.
Gas uit koffie?
Uit Rio de Janeiro wordt gemeld, dat
volgens de bladen de Nictheroy gasmaat
schappij met succes proeven heeft geno
men voor de vervaardiging van lichtgas
uit koffie. Deze experimenten zijn een ge
volg van de pogingen, welke door de Bra-
ziliaansche regeering in het werk worden
gesteld om de overtollige koffieproductie
kwijt te raken. Het is dus mogelijk, dat
spoedig de straten van Rio door koffie-
gas zullen worden verlicht.
Aardbeving in italii.
Den Eersten Kerstdag zijn talrijke
plaatsen in Friaul door een aardbeving
geteisterd. In Artegna zijn zeer vele hui
zen beschadigd. Te Osoppo en Gemona
vertoonen verscheiden gebouwen scheu
ren in de muren. De aardbeving werd ook
in Udine en Venetië waargenomea.
Korte Berichten.
Ter vermindering van de staatsuit
gaven en om de begrooting in evenwicht te
brengen, heeft de Amerikaansche senator
Borah een verlaging van 10 pet. voor alle
loonen en salarissen in Amerikaanschen
staatsdienst boven 2500 dollar voorgesteld.
In de gevangenis te Haiphong (Ft.
Achter-Indië) is een muiterij uitgebroken.
Bij de onderdrukking van den opstand
werden vier gevangenen gedood en vier
soldaten licht gewond. De muiterij brak
midden in den nacht uit, doch de gendar
merie wist door krachtig ingrijpen spoedig
de orde te herstellen.
Verschillende Japansche oorlogs
schepen hebben bevel ontvangen zich ge
reed te maken voor een eventueel vertrek
naar de Ghineesche verdragshaven Ghing-
wangtao aan de Golf van Liautung:
Volgens een bericht uit Lissabon
heerschen boven de kust groote koude en
zware stormen, waardoor vooral in het
Noorden van Portugal veel Bchade is aan
gericht.
Uit Engeland wordt gemeld, dat de
Kerstdagen sinds tientallen jaren niet
zoo'n warm weer hebben gebracht als dit
jaar. In de kustplaatsen was het zoo
warm, dat sommige gezinnen hnn Kerst
maal in den tuin hebben genuttigd.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer is in openbare ver
gadering bijeengeroepen tegen "Woensdag
30 December des voormiddags te 11 uur
voor de behandeling van een groot aan
tal kleinere wetsontwerpen,
VERPLAATSING TEXTIELINDUSTRIE
NAAR INDIE?
Naar ons dezer dagen van een tweetal
zijden ter oore kwam, zegt „Humfelds Fi
nancier", moeten bij de Twentsche textiel-
industrieelen serieuze plannen beslaan
om haar industrieën naar Indië over te
brengen.
De zeer fnuikende Japansche concur
rentie heeft de laatste jaren den export
naar ons Indië, vroeger een der hoofd
bronnen van bestaan voor Twente, ge
weldig doen afnemen en tot een uiterst
klein percentage doen inkrimpen.
De arbeiders-vereenigingen, die in deze
tijden niet beter weten te doen dan pa
rool voor staking te geven, inplaats van
de bedrijven, voor welke verlaging van
den kostprijs een levensvoorwaarde is, te
helpen steunen, doen den beker bij tal van
fabrieken overloopen.
In dit verband worden er plannen over
wogen om de fabrieken uit Twente over
te brengen naar Java.
Het gevolg hiervan zou zijn, dat men
beter concurreeren kan tegen Japan, om
dat men in Indië werkt met goedkoopere
arbeidskrachten. En voorts zal niet bloot
staan aan de telkens opduikende arbei
ders-onlusten, die de sympathie voor de
industrie niet doen toenemen. Bekend is
het, dat verschillende fabrieken worden
aangehouden ten behoeve van het perso
neel, omdat zij geen of geen noemens
waardige winst meer afwerpen in da te
genwoordige omstandigheden.
Voor de industrieele centra in ons land
zou dit besluit te betreuren zijn. Maar
voor de betreffende Maatschappijen, die
ook Nederlandsche Maatschappijen zijn
en blijven, al verplaatsen zij haar induj
trie naar Java, toe te juichen.
Het is beter dat Nederlandsche Maat
schappijen een bedrijf met winst voeren
in onze Koloniën, dan met verlies in eigen
land.
Echter deze overplaatsing zou even
tueel beteekenen, verdere vermindering
van het aantal arbeiders, dat noodig is
voor dezen tak van nijverheid in Neder
land."
Het contingenteeringswetje.
Donderdag is Staatsblad no. 535 ver
schenen, waarin is afgekondigd de wet
houdende toekenning van de bevoegdheid
tot het tijdelijk treffen van maatregelen
ter beperking van den invoer van goede
ren. Ingevolge hetgeen in art. 11 dier wet
is bepaald, is zij dus sedert 24 dezer in
werking.
Den Haag zetel der herstelconferentie?
Het gerucht, dat de aanstaande herstel
conferentie te D e n H a a g zal plaats heb
ben, duikt voortdurend opnieuw op en
neemt voortdurend vasteren vorm aan.
Thans meldt de „Petit Parisien" dat 't
hoogstwaarschijnlijk is, dat de conferentie
18 Jan. te Den Haag zal worden geopend
en dat de regeeringen van Frankrijk en
Groot-Britanni'ë reeds tot overeenstem
ming zijn gekomen. Zij' zullen dit voorstel
aan de andere belanghebbende mogendhe
den voorleggen.
Een bericht uit Londen meldt, dat vol
gens een Excange-telegram uit Parijs de
conferentie definitief te Den Haag zal
worden gehouden en op 18 Januari zal
aanvangen.
Het Hbld. meent, dat in Den Haag reeds
de noodige stappen worden overwogen wat
betreft het organisatorisch werk indien
een officieel verzoek tot het houden der
conferentie te bevoegder plaatse mocht
worden ontvangen.
De Metaal-industrie in 1930.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek,
dat binnenkort in het Maandschrift de
statistiek van Voortbrenging en Verbruik
der Metaalindustrie over 1930 zal opne
men, publiceert thans reeds eenige voor-
loopige totaalcijfers nopens de voornaam
ste gegevens.
Met uitzondering der ijzer- en staalgie-
terijen, welke alle zijn opgenomen, heeft
zij alleen betrekking op ondernemingen,
welke in de jaren van telling gelijktijdig
25 of meer werklieden in dienst hadden.
Uit de verstrekte gegevens blijkt, dat in
1930 de buitenlandsche afzet zeer aan
zienlijk gedaald is, nl. met ruim 14.000000
gulden, daarentegen de binnenlandsche
afzet met bijna 7.5 millioen gulden toe
genomen.
Het ijzerverbruik bedroeg in 1930
slechts 75 pet. van het verbruik in 1929.
Ook bij deze groep is de buitenlandsche
afzet in 1930 belangrijk tsruggeloopen,
Binnenland.
De Kerstgroet van H. M. de Koningin.
Den Haag zetel der herstelconferentie?
Droevig ongeluk op een bewaakten over
weg te Voorschoten.
Moorden te Rotterdam en Den Bosch.
Buitenland.
Nieuwe botsingen in Britsch-Indië.
Aardbeving in Italië.
Amerika en de Bazelsche conferentie.
Ingezonden mededeelingen.
n.l. met 28 pet.; de binnenlandsche afzet
bleef gelijk.
Van ijzergietwerk nam zoowel de bin
nenlandsche als de buitenlandsche afzet
af. De buitenlandsche afzet voor gesla
gen emaallewaren is met ca. 27 pet. ge
daald, de binnenlandsche afzet bleef vrij
wel gelijk; van gegoten emaillewaren is
daarentegen de Mnnenlandsche afzet met
c.a. 39 pet. gestegen, terwijl de recht»
streeksche buitenlandsche afzet slechts
met 6 pet. daalde.
Arbeidsvoorwaarden kledingindustrie.
De verschillende maat- annex confec
tiezaken, de bond van kleedermakerspa-
troons in Nederland en de werkgevers in
het dameskleedingbedrijf in Gelderland en
Overijssel hebben de bestaande collectieve
arbeidsovereenkomsten aan de organisa
ties van arbeiders en arbeidsters in de
kledingindustrie opgezegd.
Onze uitvoer naar Frankrijk.
Volgens mededeeling van het Neder-
landsch Landbouwconsulentschap te Pa
rijs is het percentage van het totale
kwantum kaas, dat gedurende de eerste
drie maanden van 1932 in Frankrijk
wordt toegelaten, voor het Nederlandsche
product vastgesteld op 47.8 pet., wat be-
teekent, dat van 1. Januari tot 31 Maart
2.700 000 K G. Nederlandsche kaas mag
worden ingevoerd.
Voor boter zijn deze cijfers 20.4 pet. van
het totaal, d.i. 244.800 K.G.; voor versch
varkensvleesch 85 pet. of 1.700 000 K G.
en voor schapenvleesch 62 pet. of 620.0(H)
K.G
PROF. FABIUS ALS LID VAN DEN
RAAD VAN STATE.
In „Hef Vaderland" schrijft Mr Kraak
Steeman over Prof. Fabius als lid van
den Raad van State.
Natuurlijk, zegt hij, had ik veel van
prof. Fabius gehoord, voordat ik hem
voor het eerst bij den Raad van State
achter de groene tafel zag zitten.
Direct viel hij op door zijn houding.
Kaarsrecht, en ondanks zijn ouderdom,
nog imponeerende gestalte.
Welk een krachtige stem weerklonk er
door de zaal, als hij het rapport van de
zaak, waarin hij als rapporteur was aan
gewezen, voorlas. Nog hoor ik aan het
einde die stereotiepe uitdrukking, niet
maar zoo haastig er aan toegevoegd, maaf
duidelijk latende uitkomen, dat het er hij
hoorde: „Dank u wel, mijnheer de pre
sident".
Met levendige belangstelling volgde hij
steeds de pleidooien van beide partijen.
Men zag "de trekken in zijn gelaat zich
verscherpen.
Hoezeer hij echter medeleefde en zich
ingewerkt had, bleek later soms uit een
door hem aan een der partijen gestelde
vraag.
Prof. Fabius „zat" in den Raad van
State. Van dat zitten heeft echter niemand
ooit veel gemerkt. De uitdrukking is, voor
wat hem aanging, ook niet juist. Door
zg'n doofheid kon hij van achter de groene
tafel, welke op eenigen afstand van de
spreeklessenaars staat, de pleidooien niet
altijd goed verstaan. Vandaar dat hij de
gewoonte had om vlak voor den lesse
naar, dus vlak voor den spreker, te gaan
staan. En hardhoorende menschen
eigen keek hij den spreker dus vlak
in het gezicht. Er waren heel wat spref-
ker», dia dat slecht konden hebben, wel-
