Nu. 51
Zaterdag 28 November 1831
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
I
Hendrikse Cos Bankü.Y.
EERSTE BLAD.
Niet afgeweken.
AMSTERDAMSCHE BANK N.V.
Coupons - Effecten - Vreemd Bank
papier - Cheque's - Safe-Loketten
NAAR
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
B IJ KANTOOR GOES
Buitenland.
J. GEENSE om Uw Nuttig St. Nico-
laascadeau! Ruime sorteering in
alle bekende Optische Artikelen,
J. GEENSE - OPTICIEN
Binnenland.
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per I DECEMBER vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
Ratio in de pra
.Ratio" i.
BERTELS' OHofabrlsker» N.V. A?DAM
Directeur-Hoofdredacteur:
H. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per pest- f3.—
Losse nummers 0.05
Prijs der Advertentiën:
14 regels fl.20, elke regel meer 30 ci
Bij abonnement belangrijke korting.
Eén der zwaarste beschuldigingen
waarmee de Antirevolutionaire partij tel
kens weer bestookt wordt is deze, dat zij
is afgeweken van het goede spoor door
Groen van Prinsterer aangegeven.
Hierbij wordt dan vooral gedacht aan
de practische politiek. Het streven
van de A. R. partij is, aan den eenen kant
hare beginselen hoog te houden en voor
die beginselen propaganda te maken,
maar aan den anderen kant ook om te
trachten naar het bereikbare.
Als b.v. op Onderwijsgebied het Anti
revolutionair ideaal niet bereikbaar is,
omdat daarvoor nu eenmaal in de gege
ven omstandigheden geen meerderheid
te vinden is, dan wordt althans getracht
om de vrijheid van de school zooveel mo
gelijk te beveiligen en het recht van de
ouders, voorstanders van de School met
den Bijbel, te verzekeren.
En op dat gebied is er zeer veel be
reikt, waarvan thans alle groepen der be
volking ook zij, die de A. R. politiek
afkeuren profiteeren.
Aan het stelsel van dwang is een einde
gekomen. Er is thans vrijheid en gelijk
recht voor allen.
En zoo gaat het op elk gebied. Als on
ze wenschen ten opzichte van de Zon
dagsrust niet geheel bevredigd kunnen
worden, dan wordt toch getracht te krij
gen wat bereikbaar is.
Dat s c h ij n t niet erg pricipiëel.
Als Minister Dunner b.v. verklaart, dat
hij in de gegeven omstandigheden niet
voornemens is een wetsontwerp tot in
voering van de doodstraf aanhangig te
maken, en als de Antirevolutionaire Ka
merfractie weigert een motie, waarbij de
invoering van de doorstraf gevraagd
wordt, te steunen, dan wordt dat door
sommigen beschouwd als een bewijs van
beginselloosheid en laat men niet na de
A. R. partij van ontrouw aan hare be
ginselen te beschuldigen.
En toch is dat niet juist.
Door geen partij is: zoo krachtig en zoo
vaak gewezen op de roeping der Overheid
óók inzake het straffen der misdadigers
als door de A. R. partij. In woord en ge
schrift heeft zij getracht deze beginselen
ingang te doen vinden, jaar in jaar uit.
Tot nu toe is haar dit niet gelukt. De
overgroots meerderheid! der volksverte
genwoordigers denkt hierover anders. Een
wetsontwerp dat ten doel had de dood
straf weer in te voeren, zou met zeer
groote meerderheid worden verworpen,
evenals een motie, waarbij het ontwerpen
van zulk een maatregel werd gevraagd.
Welnu, waar dit vast staat, ziet Mr
Donner het als een verstandige politiek
een dergelijk ontwerp niet in te dienen en
acht de A. R. Kamerfractie het niet noo-
dig soortgelijke nuttelooze moties te steu
nen.
Scherpe verwijten zijn niet uitgeble
ven. Men had hier, zoo is gezegd, het zoo-
veelste bewijs, dat de A. R. partij van het
goede spoor is afgeweken.
En men vergeet, dat hierbij de lijn is
gevolgd, die door niemand minder dan
door Groen van Prinsterer is uitgestip
peld.
Van Groen zal men niet kunnen zeggen,
dat hij niet een ijveraar was voor de A.
R. beginselen.
Toch en 'tis goed daaraan te her
inneren heeft ook hij hierbij de wer
kelijkheid niet uit het oog verloren.
Groen van Prinsterer rekende wel de
gelijk met de omstandigheden.
„Gaarne zoo schreef hij wil ik,
waar het te pas komt, met openhartig
heid verklaren, wat ik in bijzonderheden
verlang.
Niet wat ik zou begeeren in een land
en tijd, waarin de volledige verwezenlij
king mijner beginselen mogelijk waren en
de inrichting van den Staat, tengevolge
eener algemeene wijziging van begrippen,
aan de vrije beschikking der voorstanders
van het Antirevolutionaire staatsrecht
overgelaten werd.
Ik ben meermalen in de gelegenheid ge
weest om zonder terughouding mijne be
ginselen in godsdienst en politiek te be
lijden. Meer dan ooit ben ik van de on
bedrieglijkheid daarvan overtuigd; doch
GEVESTIGD TE AMSTERDAM
KAPITAAL f 55.000.000,— RESERVE f 46.500.000,-
men kan, wanneer men de onoverkome
lijke bezwaren van tijd en omstandighe
den overziet, ook met de voorstelling van
hetgeen in een normalen toestand der
maatschappij allerminst uitvoerbaar we
zen zou, een utopie schetsen. Hiertoe
heb ik geen opgewektheid.
Ik onderzoek niet wat ik raadzaam zou
achten, indien het te voorschijn roepen
van personen en omstandigheden, voor
mijne inzichten en oogmerken dienstig,
aan mijn willekeur stond.
N e e n, ik onderzoek (zonder het stand
punt dat ik, naar mijne overtuiging, al
leen voor rechtmatig houdt, te verlaten)
wat ik hier en thans, behoor te vra
gen, ter verwezenlijking mijner beginse
len, op die wijs en in die mate, welke met
de gegeven omstandigheden
overeenkomt, met de beperking welke nu
voorgeschreven, met de uitbreiding welke
nu vergund wordt".
Dit is ook nog steeds het standpunt van
de A. R. partij.
Zij steekt hare beginselen niet onder
stoelen of banken. Telkens weer vindt ze
gelegenheid om die beginselen zonder te
rughouding te belijden.
Maar evenals Groen verliest ze daarbij
de werkelijkheid niet uit het oog, houdt
zij rekening met de omstandigheden.
Ook wat dit betreft is zij niet afge
weken.
Bezorgdheid in den Volkenbondsraad
over Japan.
Gisteren vonden, behalve particuliere
besprekingen tusschen dr Szé en Briand,
twee bijeenkomsten van de redactie-com
missie van den Volkensbondsraad en een
geheime bespreking van de twaalf raads
leden plaats, met het oogenschijnlijk doel
den tekst voor de resolutie vast te stellen,
doch in werkelijkheid verkeert de raad op
het oogenblik in de grootste bezorgdheid
over de mogelijke gebeurtenissen te
Tsjintsjau en overweegt hij maatregelen
om een ernstig conflict aldaar te voor
komen. Van Engelsche waarnemers in de
omstreken van Tsintsjau ontving de raad
bericht, dat de Japansche troepen naar
Tsjintsjau zouden opmarcheeren, hetgeen
door de Japanners wordt ontkend, doch
begrijpelijk hecht de raad meer waarde
aan de Engelsche inlichtingen.
Crisis in de katoenindustrie van
Lancashire?
Het algemeen bestuur van de federatie
van spinnerspatroons in de Engelsche ka
toenindustrie besloot tegen 31 December
de overeenkomst met de werknemers in
zake de werkweek van acht-en-veertig uur
op te zeggen. Het bestuur verzocht tevens
aan alle organisaties, die aan de opgezeg
de overeenkomst hebben deelgenomen, te
beraadslagen teneinde haar zoo mogelijk
door een minnelijke regeling te vervangen
door een overeenkomst, welke voorziet in
een correspondeerende verhooging van de
loonschalen.
Men vreest, dat bovengenoemd besluit
een crisis in de katoenindustrie van Lan
cashire zal teweegbrengen.
Maalgebod voor Britsche tarwe.
Uit Engelsche bladen blijkt, dat de
Britsche regeering voornemens is een
maalgebod in te voeren speciaal voor
Britsche tarwe.
Men heeft zich voorloopig tot tarwe be
paald om eenige administratieve ervaring
op te doen tegen dat het beginsel later
wordt toegepast op andere graansoorten.
De meelfabrikanten worden gerantsoe
neerd. Naar de bladen verwachten zal het
te vermalen percentage binnenlandsche
tarwe ongeveer 15 bedragen.
Starre houding van Frankrijk.
Naar uit Londen wordt gemeld, had in
Engeland niemand verwacht, dat Laval
in het vraagstuk der schadevergoeding
een zoo starre houding zou aannemen
Laval heeft den voorrang van de parti
culiere schulden boven de schadevergoe
ding niet willen erkennen. Hij ziet daar
bij over het hoofd, dat Duitschland zijn
crediet en daarmede de middelen tot be
taling zal verliezen, als het zijn particu
liere schulden onbetaald moet laten.
Zoo Frankrijk op de aanstaande con
ferentie bij deze houding volhardt, zul
len de gevolgen zeer te betreuren zijn.
z o o a 1 s
BRILLEN, het fijnste van het fijnste
Loupen - Leesglazen - Barometers
Thermometers - Kijkers - Prisma's
Veld-, Zee- of Tooneelkijkers
Fijnste Fabrikaten - Grootste Collectie
Zie etalage enz. - Pracht Reclame Cadeau
Aanbevelend,
Lange Vorststraat 49 - GOES - Tel. No. 6
Abnormale invoer in Engeland.
Het ministerie van Koophandel heeft
een statistiek uitgegeven, waaruit blijkt
hoezeer het buitenland Engeland over
stroomd had met goederen, wat nu een
waardedaling van het pond ten gevolge
heeft.
De invoer in de eerste dagen van No
vember is over het geheel tweemaal zoo
groot geweest als de geheele invoer over
de normale maand November van 1928
tot 1930, maar in sommige gevallen is
deze invoer nog verre overtroffen. Zoo
zijn er van 1 tot 10 December b.v. 7000
dozijn Gilette-scheermesjes ingevoerd, te
gen normaal 500 dozijn per maand en
35.000 heerenoverjassen uit Duitschland
tegen normaal 15 tot 1800 per maand.
Een rumoerige ontwapenings-vergadering
De betooging van het Int. Ontw. Con
gres in het geheel gevulde Trocadero te
Parijs, waar Herriot de leiding had, is
gisteravond de eerste 5 kwartier zooda
nig verloopen, dat geen spreker aan het
woord kon komen. Dadelijk toen Herriot
de bijeenkomst opende, werd hij met kre
ten op de galerij ontvangen, Van de
rede, die hij ondanks wilde houden, was
niets te verstaan. De tegenbetoogingen,
die klaarblijkelijk waren voorbereid,
lokten beweging onder de congresdeel
nemers uit. Ook in eenige loge's geraakte
het publiek in beroering en een aantal
loge's werden niet zonder moeite ont
ruimd. Intusschen hoorde men fluiten
en alle mogelijke uitroepen. Een deel van
de betoogers poogde de Marseillaise te
zingen. Nadat de ongeregeldheden een
heelen tijd geduurd hadden, rukte een
afdeeling gendarmerie met stalen helmen
het theater binnen.
Korte Berichten.
In het petroleumgebied van Moreni
is wederom een petroleumbron in brand
geraakt. Door de explodeerende gassen
werden zes arbeiders zwaar gewond. De
aangerichte materieele schade bedroeg
ongeveer 10 millioen lei.
Bij drie schermutselingen tusschen
politieagenten en werkloozen op verschil
lende punten van Londen, werden twintig
personen, waaronder verscheidene politie
agenten, gewond. Flessehen en steenen
werden door de manifestanten naar de
politie geworpen, die met haar stokken
zwaaide. Bereden politie dreef de menig
ten uiteen.
Tweede Kamer.
De Tweede Kamer heeft gisteren een
begin gemaakt met de behandeling van
het wetsontwerp tot contingenteering van
den uitvoer. Het werd door de heeren
Ament en Hellenberg Hub ar
verdedigd, maar het eigenlijke debat komt
pas Dinsdag.
Pachtwetten.
Blijkens een nota naar aanleiding van
het eindverslag inzake de pachtwetten
kan de voorgenomen reorganisatie, waar
bij de belangen van den landbouw zul
len worden toevertrouwd aan een depar
tement van economische zaken en arbeid,
geen reden vormen tot opschorting van
de behandeling dezer wetsontwerpen.
Eerder zou de op handen zijnde reorga
nisatie het naar het oordeel van de mi
nisters van justitie en van binnenl. zaken
en landbouw wenschelijk maken, dat de
verdere behandeling spoedig plaats vindt.
Onze wetstaal.
In de Eerste Kamer is bij de behande
ling van de Drankwet van meer dan een
kant geklaagd over de onduidelijke wets
taal.
Ter illustratie kwam Mr Rink met o.a.
dit voorbeeld:
„Art 79 3. Het bepaalde in artikel 39,
met uitzondering van het tweede lid, en
artikel 48, vindt overeenkomstige toepas
sing met dien verstande, dat het bepaalde
in artikel-12, eerste lid, 9e en lie, met
uitzondering van het laatste deel, betref
fende den verkoop op naam en voor re
kening van den houder, onderscheiden
lijk in artikel 44, derde lid, 6e en 7e, met
uitzondering van het laatste deel, betref
fende den verkoop op naam en voor re
kening van den houder, buiten toepas
sing blijft."
Een knap man die er wijs uit kan wor
den.
De contingenteering in Frankrijk.
De commissie, die eenigen tijd geleden
de kwestie der contingenteering van den
Franschen import in verhand met al-
Kederlandsche belangen met de Fransche
regeering besproken heeft, is gisteravond
wederom naar Parijs vertrokken voor be
spreking van de practische uitvoering van
de destijds vastgestelde regelen. Van de
commissie, die wederom staat onder lei
ding van dr J. A. Nederbragt, chef der
directie van economische zaken, maakt ook
de heer R. P. Bonthuis, vertegenwoordi
ger van het departement van binnenland
sche zaken en landbouw, deel uit en voorts
een aantal particuliere deskundigen.
ELECTRISCHE KACHELS in tien
tallen modellen bij: J. M. Polderman,
Goes. Tel. 129. (Adv.)
Middelburg, Gisterenmiddag omstreeks
half vijf had de Duitsche uitvoerder
van den bouw van een nieuwe loods
voor den Zeeuwschen voeder- en kunst
mesthandel aan de Loskade, het ongeluk
van ongeveer 8 M. hoogte te vallen en
terecht te komen op een betonnen vloer.
De man had het bewustzijn niet ver
loren, doch is met hevige pijnen, met
een gebroken been en inwendige kneu
zingen naar het Gasthuis overgebracht.
Vlissingen. Betreffende het ongeluk in
de Vrouwestraat, waarbij de timmerman
J. uit Souburg het slachtoffer werd, ver
nemen wij nader, dat J. niet meer tot be
wustzijn is gekomen en dus niet meer
door de politie kon verhoord worden.
Tegen den automobilist D. uit Goes is
wel proces-verbaal opgemaaki. maar de
justitie zal moeten nagaan of er sprake is
van schuld en eventueel tot veivolging zal
moeten worden overgegaan.
Koudekerke. Gisteren vergaderde de ge
meenteraad. Besloten werd nog geen be
slissing te nemen inzake onderhoud Groe
ne weg, maar nog eens te confereeren met
het gemeentebestuur van Souburg.
Het Burg. Armbestuur kreeg een hoo-
gere subsidie. Het verzoek van het bestuur
■der bijz. school op 't Zand om gelden voor
een speelplaats werd toegestaan. Dhr L.
Gescbiere werd herbenoemd als lid van
het Burg. Armbestuur.
Maandag uitvoeriger verslag.
Binnenland.
Gemeenteraad van Vlissingen.
Voorstellen voor den Gemeenteraad van
Middelburg.
Buitenland.
Het Chineesch-Japansch conflict. Be
zorgdheid in den Volkenbondsraad.
Maalgebod voor Engelsche tarwe.
Krabbendijke. Met ingang van 30 Nov.
is benoemd tot ploegbaas der Ned. Spoor
wegen alhier, dhr M. Ooms uit Giessen-
dam.
De melkprijs is alhier van 10 cent
per liter op 8 cent gebracht.
Zierikzee. De A. R. Kiesvereenigihg
„Nederland en Oranje" kwam gisteravond
voor het eerst in het winterseizoen bijeen.
De vergadering stond onder voorzitter
schap van dhr W. den Boer.
Na de aanwezigen welkom te hebben
geheeten, verleende hij het woord aan dhr
A. M. den Boer, die een inleiding hield
over het onderwerp: „Do gemeente en de
werkloozen".
Daarbij werd inzonderheid gesproken
over steunregeling en werkverschaffing.
Op dit onderwerp volgde een geanimeerde
bespreking.
Kapelle. Donderdagavond trad voor 'n
goed gevulde zaal op, uitgenoodigd door
de vereeniging van oud-leerlingen der
tuinbouwcursus, dhr J, Adema uit Goes.
Ingeleid door den voorzitter, dhr W.
Glas, behandelde de spreker achtereen-
t
22-2-1931. De heer W. van Gilat, Numans-
dorp, deelt ons mede, dat een veehouder,
nu hij „Ratiokoekjes" voedert, van zijn 8
koeien 25 liter melk per dag méér ver
krijgt, dan van de koeken die hij eerst voerde,
en bovendien nog aanzienlijk minder geld uitgaf.
23-2-1931. De Heer R. J. Vroom, Glimmens
De Ratiokoekjes bevallen zoo goed, dat U
mij spoedigst weer 500 K.G. kunt zenden.
13-3-1931. De heer H. C. Sprengel#
Wernhout: Zendt Vrijdag wederom 80 doozen
Ratio Aze bevallen beter dan andere koeken.
24-6-1931. De heer J. Minkema te Lippen
huizen meldt: ïk voerde mijn koeien goed,
doch heb de voeding veranderd, daar de
Ratiokoekjes lager in prijs waren. Het resul
taat was verrassendde hoeveelheid melk
ging vooruit en tot mijn groote voldoening
steeg ook nog het vetgehalte.
29-5-31. De heer H. v. Oostwaard, Lei-
muiden: Van 10 koeien en 3 vaarskoeien,
welke met Ratio A gevoederd worden, krijg
ik ruim 300 Liter melk per dag en kan zc
een ieder aanbevelen.
17-6-31. De heer W. Oosterhuis te Tolbert
schrijft, dat hij dit voorjaar Bertels' Ratio
koekjes tot groote tevredenheid heeft gevoe
derd. Vooral voor nieuwmelkte koeien acht
ik ze zeer aanbevelingswaardig.
^ivviiev is een wetenschappelijk
samengesteld kracht voederkoek je, voor iedere
hoeveelheid melk tot 4°/o melkvet en uit
gebalanceerd voor individueele voedering van
iedere koe naar hare m eikgift.
Iedere koe moet overeenkomstig hare melkgift
gevoederd wordenhierdoor kan aan de
geldelijke verkwisting van millioenen guldens
in Nederland door foutieve voeding, waarop
door Prof. R. Sjollema in het Algem. Neder!.
Landbouwblad van 5 Febr. 1931 is gewezen,
een einde worden gemaakt.
Vraagt onze brochure met rationeele
ruwvoeder- en krachtvoederrantsoenen voor
iedere melkgift en voor mestvee.
De Veehoudersprijs is:
Ratio A voor melkvee 8.50 p. 100 K.G.
Ratio B mestvee ƒ7.50 «100
bruto in doozen af Amsterdam.
De melk van Ratio kost nog geen 3 ct. per liter.
Bestelt bij Uw leverancier in Uwe plaats
en wanneer daar niet verkrijgbaar direct
aan de fabriek.
