4* No. 42
Woensdag 18 November 1831
40e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's BankN.V. 6oss
Buitenland.
Binnenland.
Staten-Generaal.
LOCARBITS
DE H0ESTB0NB0N
MET HET GROENE KRUIS
Belangrijkste Nieuws.
Brand- en Inbraakvrije
LIPS' KLUISINRICHTINQ
A
Uit de Provincie,
shier, ''am
I de Rot-t.:
.Mooijen te
h b e n d ij k e
uderling der
mede, door
Ti gezonden
avond zon
chtlogies en
hij bg den
straat
zijn vrouw
nkelier terug
ree kinderen
*th had' vol
kan hem in
II maar, dan
lier gaf hem
;en auto, om
iken.
kwam, wist
waarom de
jenomen. Z,ij
en gevonden
rg. Op ver-
itie zijn Zon
ree personen
Tilburg. Het
e gasfabriek
er, die ver-
>t aantal in-
le de laatste
■rsonen reeds
jesteld, heeft
een inval
sn daar vele
n, inbrekers-
jenomen, die
aken afkom-
/aar de man
gearresteerd
an reeds voor
welke einde
l huize van
j waren ont-
nen met de
ien ongeveer
construeeren.
loterij. Bij
larlem-Noord
rlemsche re-
Officier van
loofdeereprijs
liging Helio-
ag genomen,
hting beoogt
rd voor long
had een lote-
de hoofdeere-
ouden rozen-
aen, beschik-
De heer K
Dfdprijs, doch
n goud, doch
en met goed-
te zijn bezet
5 vereeniging
rozenkrans
als in de be
was voorge-
erin niet ge-
de zaak in
leeft gesteld,
alt.
bakkers
Maastricht-
mblnatie hun
sn.
werd dien-
ht gebakken.
3t brood aan-
le depots ge-
kon worden
itandBver
ag heeft i n
rbijstering de
en heer B. K,
le kleeren in
e heer K. als-
k toesnelden
len te dooven,
iddellijk naar
gebracht. Haar
ËN BOSCH.
ijft onder het
5n Bosch":
en" is een !be-
uzzle.
ementaire we-
g het Raadsel
genaamd: De
op het rnerk-
ilieke dagblad,
ting bestreden
itliet over de
alberse, Golijn
ring wel weer
elpen, maar.
a van het blad
holieke fractie
isteravond een
lad „betreurt"
ever de motie-
regeering een
deed, en „een
uwen" van de
rdiend heeft",
„de diversiteit
had gedemon-
stemming, „de
kapitaal geza-
onder de leus:
leden."
i, in roerende
in den kop van
e Kamerleden-
Ie Bilt, Henri
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 1L
Postrekening No. <4455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
DeZem
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per poet, f3,—
Losse nummers 10.05
Prijs der Advertentien:
1I regels fl.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Juist in dezen tijdl
In het Voorloopig Verslag der Tweede
Kamer over de Onderwijsbegrooting kan
men deze merkwaardige uitspraak lezen:
„Vele (uiterst linksche) leden drongen
aan op uitbreiding van den leerplicht,
juist in dezen tijd."
Dat is toch wel krasl
De Regeering heeft de grootst mogelijke
moeite de begrooting sluitend te krijgen.
En op de telkens herhaalde vraag aan
de Soc.-Democraten om andere en betere
middelen dan door de Regeering be
raamd om het beoogde doel te bereiken,
is men nog steeds het antwoord schuldig
gebleven.
Men ziet geen kans de bestaande te
korten te dekken.
Maar tegelijkertijd terwijl het voort
durend heet dat een sluitende begrooting
van 't grootste belang is, niet het minst
voor de arbeidersbevolking komt men
hier weer ijskoud met een eisch welks
vervulling vele millioenen zou kosten.
Wel een bewijs dat het verantwoorde
lijkheidsbesef in dezen hoek totaal ont-
breektl
JapanChina.
Een officiéél Russisch bericht uitChar-
bin meldt, dat generaal Ma Chang Chan
van de Nanking-regeering bevel heeft ge
kregen de gevechten voorloopig te staken.
Het schijnt in de bedoeling der Chinee-
sche regeering te liggen de militaire
operaties pas dan te hervatten, wanneer
de Volkenbondsraad er niet in slaagt een
oplossing van het Japansch-Chineesche
conflict te bereiken.
Volgens berichten van het ministerie
van Oorlog te Tokio is de Chineesche
hoofdmacht de Japansche stellingen bij
Tasching op 15 K.M. genaderd.
Chineesche berichten bevestigen, dat
het traject van den Oosterspoorweg bij
de Nonnirivier door Japansche vliegtui
gen is vernield.
De afzonderlijke delegaties van den
Volkenbondsraad te Parijs hebben Dins
dag opnieuw getracht een voor China
en Japan aannemelijke basis voor een
overeenkomst te vinden.
Tusschen Briand, Simon en Dawes
eenerzijds en de delegatieleiders van
Japan en China anderzijds hebben aparte
onderhandelingen plaats gehad.
Naar verluidt zijn tot nu toe geen noe
menswaardige vorderingen gemaakt.
Levensmiddelenzwendel in Sovjet-
Rusland.
Volgens bericht uit Moskou, heeft de
Gepoe in vele steden van de sovjet-unie
huiszoekingen gedaan in de levensmidde
len-opslagplaatsen van de staats-handels-
organisaties.
Dit onderzoek zou geschied zijn naar
aanleiding van de ontdekking eener
groote zwendelaffaire, waarbij groote
voorraden levensmiddelen in het geheim
zijn verborgen, die niet in de officieele
boekhoudingen geboekt staan.
Te Leningrad zou men voor ruim 6
millioen roebel aan levensmiddelen heb
ben ontdekt, en te Moskou, Gharbin en
Tiflis voor 8 a 10 millioen roebel.
Er werden ongeveer 200 ambtenaren
gearresteerd, die ervan beschuldigd wor
den, de levensmiddelen aan de handels
organisatie te hebben onttrokken. Zij zul
len terechtstaan voor de rechtbank der
Gepoe.
Korts Berichten.
De vooruitzichten van de ronde ta
fel-conferentie hebben een gunstiger wen
ding genomen, zoodat het thans wel ze
ker lijkt, dat de laatste plenaire zitting
niet aan het einde van deze week zal ge
houden worden.
Het aantal werkloozen in Engeland
bedroeg op 9 dezer 2.683.924 of 27.020
minder dan de week te voren, wat voor
namelijk het gevolg is van het niet in
schrijven van lieden, die om onderstand
gevraagd hebben, doch wien zulks gewei
gerd is.
De Antwerpsche gemeenteraad heeft'
het voorstel van het college van B. en W.
tot verlaging der haventarieven, voor
schepen welke te Antwerpen op stroom,
komen bunkeren, eenstemmig goedge
keurd.
Sir Kingsley Wood, de Engelsche
minister van posterijen, heeft gisteren
•en deputatie uit de vakbonden van het
personeel van post-, telefoon- en tele-
graafbeambten ontvangen, die een alge-
meene loonsverlaging van 10 shillings
per week kwam bepleiten.
Gistermorgen om 6 uur 19 is ten
Zuidwesten van Bern een korte aard
schok waargenomen.
Ghapues, de directeur van de parti
culiere bank Guet te Parijs, is gisteren
in hechtenis genomen, waarop met be
hulp van een accountant huiszoeking op
de bank werd gedaan.
Een Raadslid geschorst.
In de gisteren gehouden vergadering
van den Raad der gemeente Alphen aan
den Rijn is met 8 tegen 7 stemmen een
voorstel van B. en W. aangenomen, om
den heer J. N. Engelsman (S.D.), die
sinds 1 September lid van den Raad
is, te schorsen wegens overtreding van
art. 26 der Gemeentewet.
De heer Engelsman is directeur der
N.V. Renata, te Alphen, welke firma in
September j.l. aan de Water- en Licht-
bedrijven in deze gemeente 200 zakken
heeft geleverd voor een totaal bedrag van
f50.
Prof. Mr D. P. D. Fabius.
Naar de „Standaard" verneemt, is er
in den toestand van het lid van den
Raad van State Prof. Mr D. P. D. Fa
bius, die weer thuis verpleegd wordt, nog
steeds geen verandering ten goede inge
treden en duren de pijnen voort.
Nationaal Crisis-Comité.
H. K. H. Prinses Juliana zal Maandag
23 November in den namiddag in de
Trèveszaal het nationaal crisis-comité in-
stalleeren.
Als algemeen secretaris van het Co
mité zal optreden mr dr K. J. Frede-
riks, secretaris-generaal bij het departe
ment van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw.
De zetel van het comité zal gevestigd
worden in het paleis aan den Kneuter
dijk.
Verblijdende verschijnselen in crisitijd.
Onlangs werd melding gemaakt van
het in dezen tijd van malaise vermel
denswaardige feit dat de N.V. de Eina in
Breda zoodanig met orders was bezet,
dat die ondanks overwerkvergunning niet
gereed konden komen. Er blijken nu ge
lukkig nog meer van zulke uitzonderin
gen te bestaan. De fa. W. van Doesborgh
en Zonen, welke in Tegelen „economische
stookinrichtingen" fabriceert, moet ook
al veel overwerk verrichten om de bestel
lingen tijdig te kunnen uitvoeren. En in
de boucléfabriek van de Deventer Tapijt-
fabriek „Maurits Prins" in Dinxperlo
moet evenals in de „Etna" zelfs met dub
bele ploegen worden gewerkt.
TWEEDE KAMER.
Verhooging Tarief van Invoerrechten.
In de vergadering van gisteren werd
voortgezet de behandeling van het wets
ontwerp tot verhooging van het tarief
van invoerrechten.
De Minister van Financiën, de
heer De Geer, betoogt, dat het hem ver
wonderd heeft, dat de strijd tusschen
protectie en vrijhandel weer is gevoerd.
Daar was op dit oogenblik geen aanlei
ding voor, aangezien dit wetsontwerp van
zuiver fiscale strekking is.
De tegenstanders van het ontwerp die
nen zich de vraag te stellen of zij van
de voorgestelde verhooging voldoende
nadeel voor het land verwachten om het
niet te kunnen aanvaarden. Die vraag
zullen zij ontkennend moeten beantwoor
den. Hiervoor moet hetzelfde gelden als
voor de benzinebelasting.
Verschillende sprekers klaagden over
het niet tijdelijke van de voorgestelde
verhooging.
Een tijdelijke heffing geeft een veel te
groote ongewisheid aan de bedrijven. Ook
fiscale rechten hebben een economische
werking. Tegen een tijdelijke heffing be
staat dus een groot bezwaar.
De heer C o 1 ij n, A.-R., merkt op, dat
zich bij dit ontwerp twee vragen voor
doen. In de eerste plaats, of uit dit ont
werp de 11 millioen zullen worden ver-
kregen, gelijk de regeering verwacht.
Dit zal afhangen van de mate, waarin
dit verhoogd tarief beschermend zal wer
ken. Het is niet zoo eenvoudig uit te
maken, wanneer een tarief ophoudt een
fiscaal tarief te zijn. Bij de vorige her
ziening waren er vrijhandelaars, die die
grens bereikt achtten bij 7 pet. Spr. heeft
het toen als minister gewaagd met 8 pet.
en de uitkomst heeft spr. in het gelijk
gesteld. De invoer is destijds niet achter
uitgegaan. Zal dit nu weer het geval zijn?
Niemand kan het tegenovergestelde aan-
toonen. Spr. vermoedt, dat het ontwerp
aan de verwachtingen der regeering zal
bantwoorden. Er is thans een verschil met
1924; de tarieven in de meeste andere
landen zijn sedert weer verhoogd, zoodat
ons land relatief een laag tarief heeft.
De tweede vraag is, of er van dit ont
werp schadelijke nevenwerkingen zijn te
vreezen. Er zijn verschillende geesten
opgeroepen: de geest van Genève en de
geest van Oslo. Wat Genève betreft, ddér
zijn zóóveel booze geesten aan het werk
geweest, dat de goede geest van Genève
al lang voor hen op de vlucht geslagen
is. En wat den geest van Oslo betreft,
schaart spr. zich aan de zijde van den
heer Beumer, die verklaarde, dat zelfs
met boozen wil, geen strijd met de con
ventie van Oslo is te ontdekken.
Wat nu die nadeelige gevolgen betreft,
de mogelijkheid bestaat, dat voor enkele
artikelen de volle verhooging zal komen
op den prijs. Spr. wijst b.v. op de rijwie
len en op de zeep, waarvan de binnen
landsche productie met de 8 pet. in de
volle binnenlandsche productie kan voor
zien.
Evenwel als de binnenlandsche produc
tie grooter is dan de binnenlandsche be
hoefte, zal de prijs worden gedrukt door
die grootere productie. Die binnenland
sche prijs kan zich niet tot den wereld
marktprijs verheffen.
Spr. is bevreesd voor prijs-
verhooging, omdat in de naas-
tie toekonisit loonsverlagjD.g
niet valt te ontgaan.
Daarom moeten de meeste verbruiks-
goederen niet in prijs worden verhoogd.
Vooral niet met het oog op den land
bouw. Zijn producten worden niet be
schermd, maar elke prijsverhooging voor
levensbenoodigdheden voor de landbouw
bevolking is een benadeeling van die be
volking. Voor het cvergroote deel der
landbouwproducten zijn wij geen invoe
rend, maar een uitvoerend land.
Aan den wedloop van andere landen
tusschen agrarische en industriëele pro
tectie, die wederzijdsche zakkenrollerij,
kunnen wij hier niet meedoen.
Spr. is nog volstrekt niet overtuigd,
dat in deze iets te doen is voor ons
vleesch en onze aardappelen. Bij de amen
dementen meer daarover.
In het algemeen meent spr., dat er
aanleiding is om mee te gaan met het
amendement-Oud om de verhooging tij
delijk te maken.
Nadat nog verschillende andere leden
het woord hadden gevoerd, kwam M i-
nister De Geer verklaren, dat hij
tegen een tijdelijk karakter van het ont
werp bezwaar heeft, hoewel hij er geen
halszaak van maakt.
Een amendement-Oud.
Bij art. 1 licht de heer Oud, V. D., een
amendement toe, strekkende te bepalen,
dat de voorgestelde verhooging niet zal
gelden voor de invoerrechten geheven in
gevolge het bepaalde bij art. 43 der Ta
rief wet.
Het geldt hier artikelen, welke in het
systeem van de Tariefwet-Colijn onbelast
zouden worden, maar die op aandrang
van de industriëelen, die verklaarden den
steun van het geldende tarief niet te
kunnen missen, toen zijn gehandhaafd op
5 pet.
De Minister van Financiën
merkt op, dat de schatkist niets kan
missen; de opzet is, dat alle tarieven met
25 pet. zullen worden verhoogd. Spr. moet
dit amendement dus afwijzen.
Het amendement wordt verworpen
met 52 tegen 37 stemmen.
Vóór stemden de sociaal-democraten,
de vrijzinnig-democraten, de liberalen, de
communisten en de heeren Schaepman
(R.-K.), Floris Vos (Midd. partij).
Amendementen-Lovink.
Bij art. 2 licht de heer L o v i n k, C.-H.,
een tweetal amendementen toe, waarvan
de strekking is de voorgestelde verhoo
ging van het tarief voor een aantal agra
rische toonbankartikelen te schrappen
en te vervangen door een speciaal tarief,
in het bijzonder voor paarden, vleesch
van rundren en paarden en andere
vleeschwaren en aardappelen.
behoedt U voor verkoudheid.
Let op den naam en op het Groene Kruis.
Amendement-Van den Heuvel.
De heer Van den Heuvel, A.-R.,
merkt op, dat er in de huidige Tariefwet
fouten schuilen; deze zullen door de ver
hooging met 1.25 vermenigvuldigd wor
den. De bedoeling van het amendement
is een correctief aan te brengen ten be
hoeve van den landbouw.
Daarom heeft spr. een amendement in
gediend, strekkende een nieuw art 3A
in te voegen, waarin een andere regeling
voor het tarief voor suiker wordt voor
gesteld.
Het amendement beoogt een invoerrecht
te heffen gedurende twee jaar op kandij,
melis, lompen en andere geraffineerde
suiker, alsmede van ruwe suiker en bas
terd, beide van 98 pet. of hooger gehalte,
van f5.40 per 100 K.G.
Het amendement geeft voorts een na
dere regeling voor raffinadeurs, die sui
ker invoeren en voor het compenseerend
recht in de bepalingen van de wet in
zake steun aan de suikerbietentelers.
Deze amendementen worden bestre
den door de heeren Van der Waer-
den (S.D.A.P.), die er zijn teleurstelling
over uitsprak, dat de liberalen Bierema
en Van Rappard het amendement-Lovink
onderteekenden, Eb els (V. D.), Hi ern
st ra (S.D.A.P.), Knottenbelt (Lib.)
en verdedigd door de heeren Kor ten-
horst (R.-K.) en Van Voorst tot
Voorst (R.-K).
Vandaag voortzetting.
Avondvergadering.
Buitenlandsche Zaken.
Gisteravond van half 9 tot kwart voor
12 heeft de Tweede Kamer zich bezig
gehouden met de begrooting van Buiten
landsche Zaken.
De eerste sprker, de heer Bongaerts
(R.-K.) besprak o.a. het Eendrachts-
kanaal. Hij hoopt, dat uit 's ministers
rede in de Eerste Kamer mag worden af
geleid, dat er nog niets is vastgesteld
en rekent er op, dat niets zal worden
vastgesteld zonder voorafgaand overleg
met de belanghebbenden.
De heer K r ij g e r, C.-H., herinnerde aan
de rede van den Minister in de Eerste
Kamer. Het daarin uitgestippelde tracé
voor een eventueel kanaal tusschen Bath
en Dintelsas acht spr. bedenkelijk en in
strijd met de Nederlandsche belangen.
Het zou groote gelijkenis toonen met het
verworpen Moerdijkkanaal en een kunst
matige Rijnhaven van Antwerpen schep
pen.
Juist het kanaalvak van Bath naar de
Nederlandsche grens geeft aan het nieu
we tracé het bedenkelijke karakter, want
dit vak brengt tot stand de doortrekking
naar de Antwerpsche dokken.
Het gaat hier niet alleen om politieke
belangen, maar ook om economische en
nationale belangen.
Het verworpen Moerdijkkanaal is een
politieke onmogelijkheid, maar het nieu
we kanaal is dit evenzeer.
Het Nederlandsche standpunt vloekt
vierkant met een geheel afgesloten ka
naal tusschen het Hollandsch Diep en
de dokken van Antwerpen.
De heer Vliegen, S.D.A.P., meende,
dat de heer Krijger het geheel mis had.
Er is sprake van. een nieuw Nederlandsch
kanaal uitsluitend op Nederlandsch ge
bied, gegraven met Nederlandsch geld
en waarover niemand dus iets te zeggen
zal hebben dan Nederland. Het heeft dus
geenszins een internationaal karakter, wat
het Moerdijkkanaal wel had. Dit kanaal
zal uitmonden in de Schelde bij Bath.
Er zal ook komen een kanaal op Bel
gisch gebied van de dokken van Ant
werpenBath. En nu gaat het er om of
die twee kanalen op de slechtste ma
nier zullen worden verbonden of niet
Dat dit kanaal hetzelfde karakter zou
hebben als het verworpen Moerdijkka
naal is product van fantasie.
Over dit onderwerp werd verder het
woord gevoerd door den heer S no eek
Henkemans, die er op wees, dat bij de
behandeling van deze zaak het wensche-
lijke van samenwerking tusschen Neder
land en België niet uit het oog moet
worden verloren.
Binnenland.
De Tweede Kamer over de verhooging
der invoerrechten.
Gedep. Staten over de verbinding Vlissin-
genNeuzen.
Opening van het nieuwe Gemeentehuia
te St.-Laurens.
Buitenland.
Het conflict JapanChina.
verhuurt loketten In haar
VRAAGT INLICHTINGEN
OFFICIEELE OPENING VAN HET
NIEUWE GEMEENTEHUIS TE
ST. LAURENS.
(Slot.)
De Commissaris der Konin»
gin, voldoende aan het verzoek van
d'en burgemeester, om het Gemeente-huis
officiéél te openen, verklaarde ten zeer-
ste op prijs gesteld te hebben de uitnoo»
diging om op dezen voor de gemeente
St. Laurens zoo blijden en gelukkigen
dag hier enkele «ogenblikken te toeven
en het gemeentehuis met een einkel kort
woord te openen. In die uitnoodiging zag
Spr. ook het streven naar een aanget
name samenwerking tusschen provinciaal
en gemeentelijk bestuur.
Onwillekeurig gaan nu de gedachten
terug naar het oud'e Raadhuisje met zoo
vele herinneringen voor menigeen; her
inneringen van blijden en droeven aard.
Vele ingozetenen zijn daar gehuwd, heb
ben daar hun kinderen aangegeven, maar
moesten er opk aangifte d'oen van het
overlijden van geliefden. Alteimaal dier
bare herinneringen. Ook het Bestuur der
gemeente heeft daar vele wijze beslui
ten genomen met zegenrijken invloed voor
de gemeente. De gemeente-administratie
is er tal van jaren op voorbeeldige wijze
door den secretaris gevoerd. Zoodat ook
het oud'e, ondanks alle gebreken, zpjn be
koring heeft en het scheiden ook hier
moeilijk valt.
Thans is het nieuwe Raadhuis er. Het
voldoet, aan alle redelijke eischen en is
der gemeente, die zulk een vlueiht g&-
nomen heeft, waardig.
Het zielental van Sint Laurens is toe
genomen op een wijze, waarop menige an
dere gemeente jaloersch zal zijn. Twintig
jaar geleden telde ze 650 inwoners, on
nü 1150.
Spr. richt nu een woord van hulde tot
den architect, den heer Neugebauer, die
het gemeentehuis naar buiten een aange-
namen indruk deed maken, maar die er
ook ten volle in geslaagd i3 uiterlijke
schoonheid te paren aan inwendige de
gelijkheid, Spr. wil niets ten nadeele van
onz8 tegenwoordige houwkunst zeggen,
maar de heer Neugebauer heeft bij dezen
bouw rekening gehouden met het natuur
schoon op Walcheren.
Ook huldigt Spr. den aannemer, den
heer Walraven, met wien het Gemeente
bestuur zoo aangenaam omging.
De gemeente, den Rs-ad en B. en W.
wenscht Spr. van harte geluk met dezen
dag. Moge wijsheid en eendracht het ge
meentebestuur leiden om de belangen der
gemeente op juiste wijze te behartigen.
Moge vanuit het huis der gemeente nieu
we welvaart en voorspoed over de ge
meente worden .uitgestort.
Den burgemeester komt zeker een bij
zonder woord van gelukwensch toe. Nog
maar kort burgemeester, heeft hij ge
toond zich met hart en ziel aan deze
gemeente te willen geven. De bouw van
dit Raadhuis is vooral aan zijn initia
tief en doorzettingskracht te danken. Moge
hij nog vele jaren hier als burgemeester
werkzaam zijn.
Ook den secretaris, den heer Vader,
wenscht Spr. geluk. Al zal deze hier maar
kort meer werkzaam zijn, toch hoopt Spr.
dat 'tnog eenige prettige maanden voor
hem zullen zijn.
Met den hartelijken wensch, dat Goda
onmisbare zegen in rijke mate op dit
gebouw en op allen die hier arbeid ver
richten, moge rugten, sa dat aller arbeid
