Maandag 16 November 1931
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank H.V. Hoes
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Brand- en Inbraakvrije
UPS' KLUISINRICHTINB
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Hier werkt
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraai 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 4<£55.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 230.
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELFEN WERKDAG,
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13,™
Losse nummers fö.05
Prijs der Advertentien:
1—4 regels 11.20, elke regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting.
De doodstraf.
De vorige week, bij de behandeling van
de Justitiebegrooting in de Tweede Ka
mer, werd door den heer Zandt een mo
tie ingediend, waarin de Kamer als haar
oordeel uitspreekt, dat tot wederinvoering
van de doodstraf behoort te worden over
gegaan.
Deze motie werd niet voldoende onder
steund en kon dus niet in behandeling
komen.
In verband hiermede schrijft „De Ba
nier", het orgaan van de Staatk. Geref.
partij:
„Het zal den lezer uit de rede duide
lijk geworden zijn, dat Ds Zandt zich ge
drongen gevoeld heeft een motie bij de
Kamer in te dienen, waarin op weder
invoering der doodstraf werd aangedron
gen. Gods Woord eischt zulks. De tijd
met zijn veelvuldige en wreedaardige
moord- en roofpartijen onderstreept als
het ware dien eisch. Men moet wel ziende
blind zijn om niet te zien, dat het zoo
niet langer gaat. Niemands leven is straks
meer veilig. Zoowel in de steden, alsook
op het platteland wordt de onveiligheid
met den dag grooter.
Het was dus geheel te pas, dat Ds
Zandt, waar de minister toonde niet de
minste poging te willen aanwenden om
tot herstel der doodstraf te komen, nu de
hulp van de Kamer inriep. Hij verlangde
een principiëele uitspraak van de
Kamer, die heel gemakkelijk en juist in
een motie tot uitdrukking kan komen.
Daarvoor is volstrekt geen wetsvoor
stel noodig. Juist in een motie toch wordt
uitspraak gedaan over een beginsel. Men
zou gedacht hebben, dat de antirevoluti
onaire Kamerleden deze motie zouden
ondersteund hebben.
Echter, geen enkel antirevolutionair
nóch Ghristelijk-historische steunde de
motie.
Ze lieten de drie afgevaardigden der
S.G.P. wederom alleen staan. Zoo iets
spreekt toch wel boekdeelen. Mochten de
oogen van tal van A. R. en G. H. in den
lande, wien de wederinvoering van de
doodstraf nauw ter harte gaat, toch eens
opengaan voor hen, die zij met hun stem
men naar de Tweede Kamer afvaardigen.
Het is toch een even droef als ontzaglijk
feit, dat men in zulk een gewichtig stuk
ons voor de zooveelste maal alleen liet
staan.
Het moordt en plundert in Nederland
dag bij dag en wanneer dan nu een po
ging wordt aangewend om gerechtigde
straffen in te voeren, zie, dan is het al
leen de S.G.P. die in de Kamer optreedt".
Wat hier gezegd wordt als zoodanig
is het trouwens ook bedoeld zou den
indruk kunnen wekken, dat het alleen de
St. Geref. afgevaardigden zijn, die op in
voering van de doodstraf aandringen.
Wie ook maar eenigszins met de poli
tieke geschiedenis op de hoogte is, weet
echter beter.
Ontelbare malen is van Antirevolutio
naire zijde op invoering van de doodstraf
aangedrongen. Maar zonder resultaat.
De overgroote meerderheid van de Kamer
is er niet van gediend.
Het stond dan ook van tevoren vast,
dat een motie als thans ingediend, met
overgroote meerderheid zou worden ver
worpen.
Maar wat voor zin heeft het dan een
dergelijke motie thans, nu de crisismaat
regelen alle aandacht in beslag nemen,
in behandeling te brengen?
Het is dan ook volkomen te verklaren,
dat de Antirevolutionaire leden deze mo
tie niet steunden en dat Minister Don-
ner hoewel hij uitdrukkelijk verklaar
de persoonlijk voorstander van de
invoering van de doodstraf te zijn dit
punt thans, nu er in de Kamer geen meer
derheid voor te vinden is, liet rusten.
Het schermen met moties, waarvan de
verwerping van te voren vast staat, kan
gevoegelijk aan andere partijen worden
overgelaten.
CRITIEKE TOESTAND IN MANTS-
JOERIJE.
Er werden hevige gevechten geleverd.
Aan de „Daily Herald" wordt uit Moek-
den geseind, dat tijdens het weekeind
tusschen de Japanners en Chineezen
heftige gevechten zijn geleverd en wel
voornamelijk in den sector, liggende tus
schen de Nonnirivier en den spoorweg,
die Taonon met Angachi verbindt.
De Chineesche ruiterij viel den rechter
vleugel van het Japansche leger in de
flank aan. De voorposten kwamen af en
toe dicht genoeg naderbij om een paar
schoten te wisselen en een paar menschen
te dooden. Tijdens een dezer schermutse
lingen vielen een Japansche officier en
vier soldaten. Terwijl de ruiterij onder
leiding van generaal Chang Yaoh Sing
de Japanners het leven ondragelijk maakt,
heeft de Japansche generaal Honjo den
Chineeschen bevelvoerder Ma een nieuw
ultimatum gestuurd. Hij eischt van Ma,
dat deze zijn troepen zal terugtrekken
om verder bloedvergieten te voorkomen.
Dit ultimatum is eveneens afgewezen en
het is waarschijnlijk, dat een algemeen
offensief tegen de in de minderheid zijn
de Japansche troepen zal worden inge
zet.
Te Moekden werd vandaag door tien
duizend Japanners gedemonstreerd. De
betoogers droegen banieren mede, waar
op de Japansche eischen te lezen ston
den. Zoo werd Tokio opgewekt niet toe
te geven en Mantsjoerije niet te ontrui
men.
Gemeld wordt nog, dat de Russische
Volkscommissaris van Buitenlandsche
Zaken, Litwinof, den Japanschen minis
ter van Buitenlandsche Zaken een verkla
ring heeft doen overhandigen, waarin ge
protesteerd wordt tegen de bewering van
den Japanschen generalen staf, dat de
Sovjet-regeering den Chineeschen gene
raal Ma ondersteunt in zijn strijd tegen
Japan. De Russische Sovjet-regeering
eischt waarborgen, dat Japan den Chi
neeschen Oosterspoorweg niet zal bezetten.
De Japansche Minister van Oorlog
heeft voldaan aan het verzoek van den
Japanschen opperbevelhebber in Mant
sjoerije om hem de vrije hand te geven
voor een eventueel militair optreden.
De generale staf verklaarde,
dat de toestand zeer kritiek is.
De stad Tsitsiker is Zaterdag, na de
afwijzing van het Japansche ultimatum
door generaal Ma, opnieuw door Japan
sche vliegers gebombardeerd. Op ver
schillende plaatsen is brand uitgebroken.
Vier soldaten en zeven burgers zijn ge
dood.
Uit Tientsin komen berichten binnen
over anti-Japansche onlusten. Een groep
demonstranten heeft getracht het Japan
sche consulaat te bestormen. Zij werden
evenwel door de politie uit elkaar ge
slagen. De banken zijn gesloten.
Een droeve statistiek.
In alle Europeesche landen is het aan
tal echtscheidingen in vergelijking met
de jaren voor den oorlog sterk toegeno
men. Van 19131?30 was de stijging van
het aantal echtscheidingen per 100.000
inwoners in de verschillende landen als
volgt:
Duitschland; 27.961.6
Oostenrijk 11.489.6
Zwitserland 41.067.5
Finland 8.5—29.4
Zweden 13.734.7
Noorwegen 20.528.1
Denemarken 28.066.0
Engeland 1.68.6
Schotland 5.310.5
Nederland 18.135.5
België 15.929.5
Luxemburg 9.627.4
Frankrijk 37.747.7
In de Vereenigde Staten kwamen er
163.3 echtscheidingen voor per 100.000
inwoners en in Sovjet-Rusland 370.
Het communisme in Polen.
De Poolsche politie heeft in het kolen-
gebied Dombrowa 39 communisten gear
resteerd onder wie zich', 't bijna voltallige
districtscomité der communistische partij
Polen voor Dombrowa moet bevinden.
Den gearresteerden wordt ten laste ge
legd, dat ze op aanwijzingen van de com
munistische partij Duitschland de oprich
ting van strijdtroepen naar het voorbeeld
van den rooden frontstrijdersbond hebben
voorbereid.
De bandletenjacht op Corsica.
De politie meent dat zij thans op het
fiet geeft meer weerstand
tegen kouvatten
Deozia i 25, 45 en 65 ctK
spoor is van André Spada, een der voor
naamste bandietenleiders op Corsica.
Den geheelen nacht had men in het ge
heim naar den bandiet gezocht, doch, on
danks de meest nauwkeurige nasporingen
had het onderzoek aanvankelijk geen en
kel resultaat opgeleverd.
Ofschoon de politie meende, dat Spada
nog te Ajaccio vertoefde, schenen de voor
uitzichten om zijn schuilplaats te ontdek
ken zeer gering. De politie gaf echter de
hoop nog niet op.
Vrijdagmorgen vonden detectives een
aantal compromitteerende documenten,
waaruit, naar hun meening, de schuil
plaats van Spanda zal blijken.
Een heuvelachtig, dicht beboscht ter
rein in het district Vico was het tooneel
van een klopjacht door de militaire po
litie op de bandieten.
De rooverbenden zwerven in dit district
rond, doch de politie zal geen gemakke
lijke taak hebben, nu de regens, die geval
len zijn, de laaggelegen deelen van het
land in een waar moeras hebben herscha
pen.
Het vergaan van de „Georglos".
De sleepboot „Iroise" ie te Brest terug
gekeerd, na gedurende verscheidene, da
gen te hebben gezocht naar de schipbreu
kelingen van de Grieksche stoomboot
„Georgios", die nabij Kaap Finistère
schipbreuk heeft geleden en vergaan is.
De nasporingen van de „Iroise" heb
ben geen resultaat opgeleverd, zoodat
men moet aannemen, dat 18 leden der
bemanning van de „Georgios" om het le
ven gekomen zijn.
Belangrijke oorkonde verdwenen.
Sedert geruimen tijd ingestelde onder
zoekingen hebben aan het licht gebracht,
dat de oorkonde, waarbij Keizer Karl op
11 November 1918 afstand deed, spoor
loos is verdwenen. Zij bevond zich in het
archief van het paleis van justitie te Wee-
nen. Men venno.edt, dat zij met vele an
dere documenten op 15 Juli 1927 is ver
brand. Bij die gelegenheid zijn ook de
stukken van den staatsraad van 1848, het
archief van het ministerie van binnen-
landsche zaken, het politie-archièf tot
1848 en andere documenten van histori
sche waarde verloren gegaan.
Vloot-uitbreiding in Frankrijk?
De Fransche minister van Marine heeft
medegedeeld dat hij onverwijld een wets
ontwerp bij het parlement zal indienen
met betrekking tot den bouw van een
pantserkruiser van 26.000 ton, welke be
grepen is in de tonnage, waarop Frank
rijk recht heeft. De minister zal er naar
streven, dat het voorstel zal worden aan
genomen vóór bet einde van de huidige
zitting.
Duitsche inkomsten vallen tegen.
De pessimistische schattingen over de
rijksinkomsten aan belastingen in Duitsch
land zijn als gevolg van de bankcrisis
verre overtroffen door de werkelijkheid.
In het ministerie van financiën schat
men, dat er 500 millioen mark minder zal
binnenkomen dan in Juli is geraamd.
Het saldo bij de Rijkspostspaarbank stijgt.
Aan het einde der maan September '31
was ten name van inleggers ingeschreven
een bedrag van f 404.228.092.90.
Gedurende October werd ingelegd
f280.527.02 wegens inschrijvingen ten ge
volge der afschrijvingen op Staatsschuld
boekjes f22.336.957.79.
Terugbetaald werd f 8.965.04 wegens
aankoop van inschrijvingen op naam in
een Grootboek der Nationale Schuld, ren-
tegevende obligatiën ten laste van den
Staat en certificaten aan toonder van in
schrijving in een Grootboek;
f943.581.97 aan afschrijvingen ten be
hoeve van inschrijvingen op Staatsschuld
boekjes.
Bovendien werd, bij geheele afbetaling
van boekjes, nog f33.976.77 uitbetaald
wegens rente over het verstreken gedeelte
van het loopende jaar.
Er werd dus in totaal f 8.765.098.95
meer ingelegd dan terugbetaald, zoodat
het tegoed op spaarbankboekjes op ultimo
October 1931 bedroeg f 412.993.191.
Het aantal spaarbankboekjes in omloop
bedroeg einde September 2.199.265. Ge
durende de maand October werden 18.558
nieuwe boekjes afgegeven en 7.667 boek
jes afbetaald. Het aantal in omloop zijnde
boekjes vermeerderde dus met 10.891 tot
2.210.156 stuks.
Korte Berichten.
Het luchtschip Graf Zeppelin zal
voorloopig geen passagierstochten meer
ondernemen. Men zal nog een proef ne
men met tractoren in plaats van landings
mannen, doch na deze proef zal het lucht
schip ontgast wonden en geheel worden
nagezien.
Begin December zal te Moskou in de
Twerskajastraat een hotel speciaal voor
buitenlanders worden geopend. Volgens de
sovjet-bladen zal dit hotel, wat zijn in
richting betreft met de buitenlandsche
kunnen wedijveren en zijn gasten elk com
fort bieden.
De Dortmunder tram heeft in de
maand October toen het nieuwe goedkoo-
pe tarief voor het eerst in werking is
getreden, 300.000 passagiers meer ver
voerd dan in September zoodat in plaats
van een vermindering van ontvangsten,
waarmede men gerekend had, een stijging
vastgesteld kon worden.
De tijdelijke korting op de uitkeeringen
aan gemeenten.
Onder voorzitterschap van dr W. W.
van der Meulen heeft de Vereeniging van
Liberale leden van Gemeentebesturen eer
gisteren een druk bezochte algemeene lo
denvergadering gehouden te Amsterdam.
Aan de orde is geweest de bespreking
van het wetsontwerp tot tijdelijke korting
op de uitkeeringen aan gemeenten. Na
een inleiding van den heer G. G. Roos,
burgemeester van Lekkerkerk, werd na
uitvoerige debatten, waaraan ook door
verschillende leden der beide Kamerfrac
ties werd deelgenomen, de volgende motie
aangenomen:
De Vereeniging van Liberale leden van
gemeentebesturen, in algemeene vergade
ring bijeen te Amsterdam op 14 Nov. 1931.
Kennis genomen hebbende van het
wetsontwerp tot tijdelijke korting op de
uitkeeringen o.m. aan gemeenten en de
daarbij hehoorende Memorie van Toelich
ting;
Overwegende,
dat zoowel de noodzakelijkheid tot be
perking van 's Rijks uitgaven als de stij
ging van de koopkracht van het geld on
der bepaalde omstandigheden als geldige
redenen voor de regeering kunnen wor
den erkend om de wettelijke uitkeeringen
aan de gemeenten te verlagen, hoewel
hierbij niet over het hoofd mag worden
gezien dat dezelfde algemeene oorzaak,
welke 's rijks budget ontwricht, ook de
gemeentelijke geldmiddelen in 'tonge-
reede brengt;
dat dus een voorstel tot tijdelijke kor
ting, leidende tot een percentsgewijze ver
laging van uitkeeringen aan de gemeen
ten, in 't belang van verlaging van 's Rijks
uitgaven, een grondslag voor vruchtbaar
overleg zou kunnen uitmelken;
dat echter het wetsontwerp de voorge
nomen korting in verband brengt met het
bedrag der wedden en loonen van een ge
deelte van het gemeentelijk personeel en
verder afhankelijk stelt van 't gemeente
lijk belastingpeil; factoren, welke beide
in geen enkel oorzakelijk verband staan
met 's Rijks uitgaven of de uitkeeringen
ingevolge de wet van 15 Juli 1929.
Overwegende voorts, dat de bereiking
van het indirecte doel van het wetsont
werp, namelijk verlaging der wedden en
loonen van het personeel der gemeenten,
slechts voor een waarschijnlijk gering ge
deelte beperking van 's Rijks uitgaven en
verlaging der wettelijke uitkeeringen aan
de gemeenten tot gevolg zou hebben, aan
gezien alleen in financieel zeer draag
krachtige en (of) in zeer zuinig beheerde
gemeenten de korting toepassing zou
vinden;
spreekt als haar meening uit:
dat tegen dit wetsontwerp zeer ernstig
bezwaar moet worden gemaakt, aange
zien het ongelijksoortige zaken door
elkaar haalt en zoodoende onvermijdelijk
verwarring schept en tot onrechtvaardige
gevolgen zal leiden;
dat een regeling tot tijdelijke korting op
de wettelijke uitkeeringen aan de gemeen
ten ter bereiking van beperking van
's Rijks uitgaven op geheel andere grond
slagen zou behooren te rusten;
en dat zoowel de Gemeentewet als de
Ambtenarenwet aan de Gedeputeerde Stap
ten en 's Rijks regeering reeds bevoegd-
Binnenland.
Dorschplicht in Zeeuwsch-Vlaanderen.
Het nieuwe Raadhuis te St.-Laurens.
Geen loontoeslagen voor particuliere be
drijven.
Stakingen in de textiel-industrie.
Vergadering Hoofdbestuur der Z. L. M.
Een telegram aan de Tweede Kamer.
Buitenland.
Critieke toestand in Mantsjoerije.
Vlootuitbreiding in Frankrijk?
verhuurt loketten in haar
VRAAGT INMCHTINQEN
heden schenken tot een rechtstreeksch
ingrijpen in zoodanige gevallen, dat de
gemeenten voor haar personeel een eco
nomisch niet behoorlijk te verantwoorden
peil van. salarieering zouden handhaven
of tot stand brengen.
Failissemenfen In indië.
Het aantal faillissementen blijft toena
men, evenals de grootte van het deficit,
De Weeskamer behandelt thans drie fail
lissementen van Chineesche manufactu
ren- en provisiënzaken, met alle drie een
debet van boven de f200.000.
Hulde aan Generaal Duymaer van Twist.
Zaterdagmiddag is in het gebouw van
het Landstormcorps Zuid-Holland-West,
namens de installatie-commissie van ge
noemd Landstormkorps, de door Gerard
van Hove vervaardigde schilderij van den
voorzitter der Nationale Landstorm-com
missie, den luitenant-generaal J. F. Duy
maer van Twist, aangeboden.
De plechtigheid geschiedde in tegen
woordigheid van den minister van Defen
sie, den heer mr. dr. L. N. Deckers.
Dienstvak directe belastingen.
Aan een a.antal oudere ambtenaren bij
het dienstvak der directe belastingen, in
voerrechten en accijnzen is ontslag aange
zegd.
De steunregeling te Almelo.
Een conflict met de Regcering.
De gemeenteraad van Almelo heeft
Donderdagavond met 15 tegen 7 stemmen
besloten, niet aan het verzoek van den
minister te voldoen om de vastgestelde
steunregeling, die aanmerkelijk uit gaat
boven de door den minister goedgekeurde
regeling, in te trekken. Thans is van den
minister telegrafisch bericht ontvangen,
dat voor Almelo de tewerkstelling van de
werkloozen in de Weitemanslanden met
ingang van heden eindigt en alle kosten
voor de gemeente zullen berekend wor
den. Verder is de subsidietoezegging in de
steunregeling ingetrokken.
De salarissen der provinciale ambtenaren
Op vragen van het Statenlid mr J. A.
de Visser of Ged. Staten van plan zijn
een voorstel te doen tot verlaging der sa
larissen van provinciale ambtenaren, bij
aldien de Staten-Generaal het regeerings-
voorstel mochten aanvaarden tot verla<-
ging der Rijksambtenaarssalarissen, heb
ben Ged. Staten van Zuid-Holland geant
woord, dat zij in verband met het ont
werp van wet tot tijdelijke kortingen op
de uitkeeringen aan de provincies en ge
meenten vooralsnog een afwachtende
houding meenen te moeten aannemen.
Hooge Raad van Arbeid.
In de Zaterdag gehouden vergadering
van den Hoogen Raad van Arbeid heeft
de waarnemende voorzitter, de heer E.
Kupers, eenige woorden gewijd aan de
nagedachtenis van den overleden voorzit
ter van den raad, prof. dr W. H. Nolens.
In de vacature, ontstaan door dit over
lijden, werd bij acclamatie tot voorzitter
gekozen prof. mr. P. J. M. Aalberse.
In de vacature, ontstaan door het be
danken van den heer Ir J. A. Kalff, werd
bij acclamatie tot plaatsvervangend voor
zitter gekozen het lid van den raad H. P.
Gelderman.
Het advies van den raad over de wijzi
ging van de Arbeidswet-1919 in verhand
met het aanvangsuur van broodbakkerijen
werd aangehouden. Men zal nog nader
onder de oogen zien, of andere oplossin
gen mogelijk zijn, dan 't voorstel vaa den
