Gemengd Nieuws.
Rechtzaken
Ingezonden stukken
gezondheidsredenen met ingang van den
lsten Januari 1032 haar taak als bevra&r-
schoolonderwijrerefl neerlegt. Zij vraagt
tevens om een jaorlijksche toelage uit de
gemeentekas.
Besloten wordt haar dank te betuigen
voor alles wat zij gedurende haar 35-ja-
rig verblijf in deze gemeente voor de kin
deren heeft gedaan en haar mede te dee-
len, dat ter zijner tijd een nadere beslis
sing omtrent het toekennen van een toe
lage zal worden genomen.
Voor kennisgeving wordt aangenomen
een schrijven van de Afd. Duiveland van
het N. O. G. met begeleidende motie, ge
richt aan de Regeering, waarin afkeuring
wordt uitgesproken tegen het wetsont
werp, betreffende de wijziging der Lager
Onderwijswet, speciaal de leerlingen-
schaal.
Een adres, geteekend door de winke
liers en neringdoenden, behelzende het
verzoek, om een verordening samen te
stellen, waarbij wordt bepaald, dat koop
lieden en handeldrijvenden van buiten de
gemeente hier worden geweerd wordt in
handen van B. en W. gesteld om advies.
Een adres van de Stichting landver
huizing Nederland, houdende verzoek om
een jaarlijksche bijdrage van f 10 wordt
afgewezen.
Besloten wordt, overeenkomstig art.
215 der Gemeentewet het gemeenteverslag
om de 5 jaar te doen verschijnen.
Daarna gaat de Raad over in geheime
zitting ter bespreking van de werkver
schaffing, waaraan thans een 20-tal per
sonen deelnemen.
Na heropening van de openbare zitting
wordt besloten B. en W. te machtigen in
onderhandeling te treden met dhr de
Korte inzake het toekennen van een bij
slag op het loon, dat hij uitkeert voor
het lezen van erwten.
Van de nu volgende rondvraag wordt
een druk gebruik gemaakt. Dhr Boone
acht het gewenscht ten gerieve der schip
pers de verlichting op de haven des mor
gens wat langer aan te houden, wat door
den Voorzitter wordt toegezegd.
Dhr Van den Berg heeft uit de notu
len gehoord, dat dhr Van Vessem heeft
betoogd dat het College van B. en W.
sedert 1889 links is geweest. Dit is on
juist. Het College was eerst in 1909 over
wegend links. Spr. hoopt, dat dhr Van
Vessem zich rectificeert.
Dhr Van Vessem zegt daarop, dat hij
zich heeft vergist.
Dhr de Koning heeft vernomen, dat de
aangiften voor huisslachtingen voortaan
vier dagen van te voren moeten plaats
hebben; hij vraagt, of dit een nieuwe be
paling is. De Voorziter antwoordt, dat
zulks altijd sedert de inwerking treding
der Vleeschkeuringswet voorschrift was;
wellioht is in deze gemeente daaraan niet
zoo streng de hand gehouden.
Wissonkerke. Vrijdag vergaderde da
Gemeenteraad voltallig.
Na het lezen der notulen zegt dhr Kra
mer wel geen opmerking op die notulen
te hebben, maar wenschte een beter ver
slag in de pers. Dhr Balkenende heeft ge
sproken niet over den Kamperlandschen
dijk, maar over groepen, die aansluiten
willen aan het electrisch net. De voorzit
ter zegt: „Over de pers hebben wij geen
zeggenschap.
Van den rechthebbende van de gron
den, gelegen in het nieuw te leggen weg-
vak in den Thorenpolder, is bericht inge
komen, dat de onderhandelingen over
verkoop zijn afgebroken. Dus wordt het
onteigening. De maatregelen daarvoor zijn
al ver gevorderd.
Daarna behandeling begrooting 1932.
Dhr Noordhoek houdt algemeene be
schouwing en zegt, dat hij is teleurge
steld, omdat hiji nergens bezuiniging vindt.
De voorzitter zegt: „Het verwijt aan B.
en W. ie niet te aanvaarden. De begroo
ting is eenigen tijd geleden opgemaakt.
Moest die nu opgemaakt worden dan zag
die er weer anders uit. Spr. stelt o.a.
voor den post voor een ambtenaar ter
secretarie, die geraamd was, te schrap
pen.
Daarna artikelsgewijze behandeling.
Dhr Noordhoek stelt voor de salaris
sen van burgemeester, wethouders, secre
taris en gemeente-ontvanger met 10 pet
te verlagen. Aangenomen met de stem
men van Van Halst, De Looff en Den Boer
tegen.
Daar in 1930 en 1931 niet gevaccineerd
is, en dit vermoedelijk in 1932 ook niet
zal plaats hebben, maken de leden De Rid
der, De Boer, Kramer en anderen aan
merking op dien post. De zaak wordt
naar B. en W. verwezen in overleg met
den arts.
De bezoldiging van den keuringsvee
arts vindt dhr Kramer te hoog. Dhr
Schippers echter niet. Na veel praten
wordt deze post verwezen naar B. en W.
tot overleg met de andere gemeenten op
Noord-Beveland, waaruit de keurings
kring bestaat. Bij den post bestrating
stelt dhr De Boer voor twee posten, ieder
van f 450 voor een jaar te schrappen. Na
eenige discussie aangenomen met de
stem van wethouder Schippers tegen. Dhr
De Looff onthield zich van stemming.
Dhr Kramer wil de subsidie voor de
schoolreisjes schrappen. Dhr Van Halst
zegt: „Moeten we weer terug naar den
tijd toen er op Noord-Beveland meiv
schen geboren werden die stierven zon
der er af te komen?" Dhr De Ridder
vindt zoo'n schoolreisje voor de kinderen
mooi. Ze sparen er een geheel jaar voor.
Moet dit nu ook weg? Het voorstel van
dhr Kramer wordt aangenomen met de
stemmen van dhm De Ridder, Van Halst,
Van der Maas en De Looff tegen. De
subsidie aan hst muziekgezelschap
Apollo" wil dhr Noordhoek schrappen.
Dhr Van Halst vraagt: „Waar gaan we
naar toe met alles te schrappen. Moet die
kleine subsidie van f 50 aan „Apollo" ook
nog?" Dbr Kramer zegt: „Het muziekge
zelschap te Kamperland heeft ook geen
subsidie". Dhr De Ridder zegt: „Zoover
mij bekend, heeft het muziekgezelschap
te Kamperland nooit om subsidie ge
vraagd". Dhr Kramer ziet het nut er niet
van in. We voorzitter vindt het zeer on
dankbaar tegenover „Apollo". Spr. vindt
de concerten zooals van „Apollo" des zo
mers wel opvoedend". Het voorstel van
Noordhoek wordt verworpen met de st,
van dhm De Ridder, Van der Maas, Van
Halst, De Looff, Schippers en De Boer
tegen.
Subsidie aan de autobussen. Dhr De
Boer brengt klachten over van reizigers,
die in de autobussen in den regen moeten
zitten. De voorzitter zegt, dat er aan de
goedkeuring nu verbonden is, dat de eene
bus in December a.s. verbeterd moet zijn.
Wordt dit niet gedaan, dan praten wij
later wel.
Daarna wordt de begrooting vastge
steld op gewone dienst, ontvang en uit
gaaf f 101.237,92, onvoorzien f 6989,10,
kapitaaldienst, ontvang f 2.475, uitgaaf
f 1.825, batig slot f 650.
Dhr Kramer vraagt naar de overname
van den weg van Van Hee te Kamper
land. Wethouder Schippers zegt: „Die
is vroeger bij raadsbesluit overgenomen
maar tot heden nog niet overgeboekt".
De voorzitter zegt: „De weg is overgeno
men onder voorwaarde, dat hij in goeden
staat verkeert. Daarna sluiting.
Bij Koninklijk besluit van 4 Nov.
is verklaard, dat grond bestaat tot afwij
king van de onteigeningswet voor onteige
ning ten algemeenen nutte met name van
de gemeente Wissekerke, noodig voor de
verbetering van een gedeelte van den on-
der no. 9c op het provinciaal wegenplan
van Zeeland voorkomenden weg van Wis
sekerke naar Kamperland, van het begin
punt tot bij den Boschdijk in de gemeente
Wissekerke, welk werk tevens bestrijding
van werkloosheid ten doel heeft.
Axel. Gemeenteraad. (Slot). Dhr
üggel (A. R. weth.) stelt voor om aan
Ged. Staten te verzoeken om de jaarwed
den van Burgemeester, Wethouders, Se
cretaris en Gemeente-ontvanger met 25
pet te verlagen. Als Ged. Staten met een
vermindering van salaris accoord gaan
voor genoemde groepen, dan zal de Raad
voorstellen ontvangen om de andere amb
tenaren, hoewel met een kleiner percen
tage, eveneens te verlagen. Spr. legt den
nadruk er op, dat de nood der tijden er
toe dringt, en het tegenover de andere
groepen der bevolking niet te rechtvaar
digen is, om de salarissen onaangetast te
laten. Dit voorstel wordt aangenomen
met 7 tegen 5 stemmen. De tegenstem
mers willen weer niet hun neus bij Ged.
Staten stooten.
Dhr Zeger stelt voor, de presentie-gel-
den der Raadsleden te verhoogen en wel
van f 2.50 ot f 5 per zitting. Spr. zegt,
dat een arbeider, lid van den raad, niet
moet opzien tegen bet bijwonen van een
raadsvergadering.
Op den voorzitter wordt aandrang uit
geoefend om de vergaderingen altijd des
middags te houden, dan moet een arbei
der slechts een halve dag verzuimen. De
voorzitter wil bet verzoek ernstig over
wegen. Dbr Zeger trekt zijn voorstel in.
Vervolgens komt ter sprake het salaris
van den derden ambtenaar ter secretarie,
dat voor 1932 voor f 1000 op de begxoo-
ting staat. Alle leden staan op bet stand
punt, dat dit salaris veel te laag voor een
gediplomeerd ambenaar is. Een voorstel
van dhm Hamelink en de Ruijter om een
vasten derden ambtenaar te benoemen
wordt aangenomen met 11 tegen 1 stem.
(dhr Dieleman). Het salaris moet op
f 1500 bepaald.
Dhr G. Hamelink stelt voor een sub
sidie van f 200 voor de Burgerwacht te
schrappen. De Burgerwachten zijn niet
te vertrouwen gezien in Oostenrijk. Van
revolutie is geen sprake in ons land. Dhr
de Ruijter heeft het volste vertrouwen in
de Burgerwacht en wil den post behou
den. Dhr Oggel bestrijdt den heer Hame
link eveneens, en wijst op 1918, toen de
Burgerwachten hebben getoond, dat ze
noodig waren en ook nu nog zijn het
mannen, die pal willen staan voor Va
derland en Vorstenhuis. De post wordt
gehandhaafd met 8 tegen 4 stemmen (te
gen dhr G. Hamelink en de fractie 't Gil
de).
Dhr Hamelink (S. D.) stelt voor bij
wijze van werkverschaffing 10 arbeiders
woningen te bouwen. Het is een noodige
en nuttige geldbelegging. De voorzitter
kan zulk een voorstel niet direct behan
delen. Het moet toch eerst goed bekeken
worden. B. cn W. zullen de zaak eens
onderzoeken.
Bij onderwijs komt ter sprake een bo
ventallige onderwijzeres op de openbare
lagere school. B. en W. kunnen die niet
voor rekening der gemeente nemen. Het
onderwijs is ook zonder deze onderwijs
kracht op peil. Komen er in 1932 vol
doende kinderen bij, dan zullen B. en W.
zoo vlug mogelijk een onderwijzer benoe
men.
Breedvoerig wordt deze zaak bespro
ken en het advies van B. en W. opge
volgd met 7 tegen 3 stemmen.
(De heeren B. Zegers en Hamelink heb
ben de vergadering verlaten.
B. en W. stellen voor om de subsidie
ten behoeve van de bewaarscholen die in
1931 op f 15 per kind is gesteld, voor
1932 te stellen op f 10 per kind. Verschil
lende heeren zijn daar tegen. Deze ver
mindering is te ingrijpend. Dhr de Ruijter
(A. R.) stelt voor het te brengen op 11.50
gld. per kind. Alduu besloten.
Dhr van Bendegem (G. H.) stelt voor
om de bedragen, gesteld voor de Middel
bare Handelsschool te Hulst, en ten be
hoeve van de Ghr. Lagere Landbouw
school te Axel te schrappen. Deze bedra
gen totaal in maximum f 500 blijven ech
ter gehandhaafd.
Aan de Harmonie-vereeniging „Con
cordia", die als voorheen f 300 subsidie
vroeg en aan de Ghr. Harmonie „Ho
sanna", die f 250 vroeg (vroeger geen
subsidie gevraagd) stellen B. en W. voor
ieder f 200 te geven. Dhr 't Gilde zegt,
dat het nu toch eens blijkt, dat de Chris-
telijken niet alles zelf betalen. Spr. wil
beiden geven wat gevraagd wordt en is
tegen het voorstel van B. en W.
Dbr Hamelink (S. D.) wil geen knie
buiging maken voor rechts; hij stelt voor
om „Concordia" f 300 te geven en „Ho
sanna" f 100, ze moeten dan maar eens
leeren om niet altijd te doen of wij altijd
alleen uit de staatsruif eten.
Dhr Dieleman (A. R.) zegt, dat hij nog
altijd op het standpunt staat, die mu
ziek wil maken, moet het zelf betalen.
Maar er is een grens. Nu bet werkelijk
niet meer gaat wil ook hij helpen. „Con
cordia" krijgt van de gemeente ook nog
een repetitielokaal) gratis, en „Hosanna"
betaalt voor een lokaal f 60.
Dhr Oggel (A. R.) wil beide gezelschap
pen op gelijken voet behandelen.
Ten slotte wordt het voorstel van B.
en W. aangenomen. Een verzoek van de
verschillende zang- en muziekvereenigin-
gen ter dezer plaatse om een nieuwe en
grootere muziektent kan niet worden in
gewilligd wegens de financiën.
Ten slotte werd de begrooting aange
nomen met algemeene stemmen, met op
de gewone dienst aan Inkomsten en uit
gaven f 215654.62 Kapitaaldienst, in
komsten en uitgaven f 33085,67.
Op de gemeentefonds-belasting worden
geheven 70 opcenten, overeenkomende
met het vroegere cijfer 1, alzoo geen be-
lastingverhooging.
De post werkloozensteun is geraamd
op f 6500.
De voorzitter spreekt het dankgebed
uit en sluit de vergadering.
Pogingtot aanranding
Zaterdagochtend is de 29-jarige postbe-
steller H., die kwitanties aan het innen
was, te Gestel door een tot nu toe onbe
kend gebleven persoon aangevallen en
van zijn fiets getrokken. Juist op dat
oogenblik floot een ander persoon, die op
den hoek op uitkijk stond, waarop de aan
rander H. in den steek liet en verdween.
H. had een geldtasch bij zich, die hem
waarschijnlijk ontnomen zou zijn, indien
er geen onraad bespeurd was door den
man, die floot. Hij ontdekte naderhand
een messnede in zijn cape, doch was niet
gewond.
Driehonderd kippen ver
brand. Te Bergen (N.-H.) is vermoe
delijk tengevolge van kortsluiting, brand
ontstaan in een kippenhok van den heer
R. aan den Filarskyweg. Hoewel de
brandweer spoedig ter plaatse kwam
brandde alles af; 200 k 300 kippen
werden een prooi van het vuur. De heer
R. was niet verzekerd.
Koffiealsstookmiddel. Naar
uit Rio de Janeiro gemeld wordt zou de
Braziliaansche regeering voornemens
koesteren om op de spoorwegen alsstook-
iniddel tot briketten geperste koffieboonen
te gebruiken, teneinde aldus de overtol
lige koffie, die tot dusverre in Zee gestort
werd, te gebruiken. Tevens heeft zij op
dracht gegeven pogingen te doen om uit
de koffieboonen alcohol, olie en cellulose
te winnen.
Wat een brandblusschlng
in één nacht kost Gelezen in het
verslag van den Gemeenteraad van Vlaar-
dinger Ambacht:
„De mededeeling van den burgemeester
dat aan de gemeente in rekening zijn ge
bracht bij de onlangs plaats gehad heb
bende branden van vier hooibergen 800
flesschen bier, 897 boterhammen, alsmede
limonade, melk enz., terwijl voorts de
algemeene kosten ongeveer f 1000 hebben
bedragen, ontlokte veel discussie".
Wat we ons kunnen indenken.
„Dage n", „weke n", „veldtoch
ten". In alle 48 staten van Amerika
is iedere week aan een „verheven doel"
gewijd, wordt uit New-York gemeld.
Er worden „eet-meer-sinaasappelen"-
weken gehouden, „spreek-beter-Engelsch"-
weken, „spreek-de-waarheid"-weken enz.
Dezer dagen hebben de Amerikanen
een beleefdheidsweek gehouden, onder het
motto: „Wees hoffelijk voor de oude
dames", gedurende die week droegen de
kinderen de pakjes voor oude dames en
wanneer ergens gewacht moest worden,
mochten de oude dames voorgaan.
Behalve moederdagen kent men er ook
de „boomplantdagen", waarop iedere
staatsburger een boom plant. Behalve
„dagen" en „weken" kent men er ook
„veldtochten". Er zijn reeds veldtochten
geweest voor 't schoonhouden der hui
zen, tegen de vliegen, tegen de motten
en tegen de ratten.
Velen zijn van meening, dat 'tnu toch
langzamerhand tijd wordt voor een „veld
tocht" tegen „weken" en „dagen".
Afweer-koffie. Het ca
deau-stelsel ad absur-
d u m. Gelijk hier te lande, zoo is het
ook bij onze Oostelijke naburen sinds lang
gebruikelijk, dat in verschillende onder
nemingen porceleinwaren worden geëta
leerd, en dat de huismoeders worden aan
gespoord, ijverig rabatzegels te verzame
len, om geleidelijk in het bezit te komen
van een mooi koffie-servies.
De hier bedoelde rabatzegels konden
tot dusverre eveneens tegen contant geld
worden ingewisseld, schrijft „De Midden
standskrant".
Sinds eenigen tijid evenwel, is een kof
fiehandelaar te Dusseldorf er toe overge
gaan, aan zijn klanten zonder vooraf
gaande bijeenzameling van rabatzegels,
porceleinwaren tegen contante betaling te
koop aan te bieden.
Wat als gevolg daarvan komen moest,
is metterdaad gekomen, t.w. de „afweer-
koffie".
In de Dusseldorfsche porceleinwinkels
kan men n.l. tegenwoordig plakkaten zien,
omkranst met mooie koffie-verpakkingen
en dragend de volgende mededeeling:
pond 250 gr. Rijksmark 1.
AFWEERKOFFIE.
Ter bestrijding van het cadeau-stelsel
bij vele koffiehandelaren hebben wij een
bijzonder goede, zuivere koffie recht
streeks van den importeur betrokken en
bieden wij die onzen klanten tegen eigen
kostprijs aan.
De speciaalwinkels in glas, por-
celein en kristal van Dusseldorf en
omgeving.
Een nadere mededeeling kondigt voorts
aan, dat bij aankoop voor twee mark tel
kens een half pond afweerkoffie wordt
verstrekt voor den prijs van 1 Mark.
Aan smokkelaars ge
leverd. Zooals wij onlangs meldden, is
op Duitsch grondgebied aangehouden de
25-jarige winkelier J. W. uit Zwartemeer
(gem. Emmen), die aan smokkelaars ver
schillende goederen ha.d geleverd.
De man werd in Meppen in arrest ge
steld, en heeft aldaar thans voor het
Schöffengericht terecht moeten staan.
Ten laste werd hem gelegd, het gemeen
schappelijk met Duitschers drijven van
smokkelhandel en wel van 27 centenaars
tarwemeel, vijf pond rooktabak en twintig
pond ongebrande koffie.
W. werd schuldig verklaard en veroor
deeld tot 8000 mark boete, subs, twintig
dagen hechtenis.
De ketelontploffing aan boord van de
„Oranje Nassau".
De Raad voor de Scheepvaart heeft eer
gisteren uitspraak gedaan inzake het ke
telongeval aan boord van het stoomschip
„Oranje Nassau".
De Raad is van oordeel, dat dit ongeval,
dat helaas een menschenleven beeft ge
kost, doch zeer gemakkelijk, namelijk in
dien een explosie zou hebben plaats
gehad, een ramp van grooten omvang had
kunnen worden, is veroorzaakt door den
ondeugdelijken toestand, waarin de be
trokken ketel verkeerde in het bijzon
der de steekbouten in verband met de
onoordeelkundige wijze, waarop de ketel
is opgestookt. Het begin was één ondeug
delijke steekbout. Deze heeft den druk niet
kunnen opnemen waarna zich ter plaatse
43 steekbouten begaven. Uit het verdere
onderzoek is gebleken, dat de andere
steekbouten van den ketel eveneons in
minderwaardigen toestand verkeerden.
De later genomen buig- en trekproeven
hebben wel aangetoond, dat bet materiaal
niet ondeugdelijk was.
De vraag moet worden gesteld hoe het
mogelijk is, dat een dergelijk ongeval kon
plaats vinden zóó kort nadat op 11 Juni
1931, de ketels door het Stoomwezen in
orde waren bevonden. Een in ondeugde
lijken staat verkeerende steekbout kan,
indien de overige steekbouten in orde wa
ren een dergelijk onheil niet veroorzaken.
De verklaring van den hoofdingenieur van
't Stoomwezen dat achteraf is gebleken
dat, wanneer dit ongeluk niet op 15 Aug.
was gebeurd hot noodzakelijk binnen zeer
korten tijd zou hebben plaats gevonden,
is in zooverre zeer onbevredigend, dat
daarmede is gezegd, dat een onderzoek,
zooals dit door het Stoomwezen wordt in
gesteld, niet een dergelijken gevaarlijken
toestand der ketels aan 't licht kan bren
gen. De inspecteur van den Technischen
Dienst had order gegeven om langzaam
en voorzichtig op te stoken.
Deze order is in den morgen van het
ongeval niet opgevolgd. Naar 'sRaads
oordeel heeft de hoofdmachinist getoond
geen juiste opvatting van zijn taak te
hebben.
Aan de directie noch aan den inspec
teur valt eenig gebrek aan zorg met be
trekking tot de ketels van de „Oranje
Nassau" te verwijten.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie;
Mijnheer de Redacteur,
Beleefd verzoek ik eenige ruimte in uw
blad voor het onderstaande.
Op Woensdag 28 October is in de Raads
vergadering der gemeente Rilland-Bath
een verzoek behandeld van aangeslagenen
in de bedrijfsbelasting. Tot dusver moes
ten zij van eiken arbeider, dien zij in
dienst namen, f 18 belasting per jaar be
talen. Dat is nu teruggebracht op f 10 per
arbeider. Wij accepteeren deze reductie,
maar zijn er geenszins door voldaan. De
heffing van belastingophetgeven
v a n w e r k blijft bestaan en dat in dezen
tijd van nood (ook voor de aangeslage
nen) en van werkloosheid. Deze belasting
behoorde geheel te worden afgeschaft.
Een voorstel van een Ier wetlioude.
om de belasting tot f8.~ per werkman
terug te brongen, vond zelfs geen meer
derheid.
De daartegen aangevoerde motleven
zijn o.i. in 't geheel niet steekhoudend,
maar wij willen het hier nu over slechts
één der motieven hebben.
De heer Weststrate heeft volgens een
verslag in een der bladen gezegd: „Een
maatschappij als de Bathpolders, heeft
„een reserve van f875.000.—; het is geen
bezwaar, dat men daar „eens uit put".
Voordat we verder gaan, zij even op
gemerkt, dat hij zich vergist omtrent
het bedrag. Dat is nooit zoo hoog ge
weest, als hij aangeeft, en is nu ten
gevolge van het verlies op het gewas
1930, welke verlies plm. f 75000.— bedroeg,
gedaald tot plm. f192.000.Als dit nog
drie jaren zoo doorgaat, is geheel die
reserve weg. Maar die vergissing is niet
zoo erg.
Maar de heer Weststrate spreekt over
iets, wat hij niet begrijpt, en dat is erger.
Hij wil, dat wij uit die reserve zullen
putten en denkt dus, dat dat bedrag
voor het grijpen ligt of althans gemakke
lijk vrij te maken is, om er bedrijfsbelas
ting mee te betalen. En hij heeft door
zijn onkundige uiting diezelfde meening
doen post vatten bij het publiek, dat zoo
iets, o zoo gaarne, gelooft. Dit bleek, nu
wij— door den nood gedwongen onze
jongens van 1619 jaar, die vroeger ook
'a winters aan werk werden geholpen,
behalve bij strenge vorst, tot ons groot
leedwezen moesten meedeelen, dat dit
dezen winter wel niet zou kunnen. Naar
ons ter oore kwam heeft men nu reeds
gezegd: „Weststrate zegt, dat er f275.000
reserve is laten ze nu daaruit ook maar
putten, om de jongens aan 't werk te
houden. Wij zien ons thans genoodzaakt
te trachten, dat verkeerde begrip van den
heer Weststrate te verbeteren. Dat is
misschien niet gemakkelijk, want zoo
vele menschen begrijpen deze zaak ver
keerd en het is dan ook den heer West
strate niet kwalijk te nemen. Maar wie
eerlijk wil oordeelen, kan het misschien
toch wel begrijpen. Het is in weinig
woorden te zeggen.
Als een werkman van zijn weekloon
fl.op zij legt, heeft hij fl.reserve.
Als hij dat een geheel jaar lang doet,
heeft hij f 52.reserve. Nu gaat hij vooi
die f52.wat hout koopen, maakt daar
van een varkenshok, koopt nog een paar
laarzen en een spade. Heeft hij nu nog
f52.reserve? Ja zeker maar in den
vorm van een gebouwtje en wat goede
ren. Maar nu kan hij dat bedrag die
reserve niet meer 'gebruiken om er
belasting mede te betalen. Wilde hij dat,
dan zou hij die goederen weer moeten
verkoopen, en dus zijn bedrijfje afbreken.
Dat kan hij niet, want hij heeft het
noodig.
Ziedaar alles. Bij ons is het niet anders.
Toen ik hier kwam 1 October 1908
waren er nog maar een 40 of 50 werk
paarden. Onze oudere arbeiders weten
nog wel, dat toen de vrachtrijders en de
buren kwamen helpen. Ja zoo moest
men beginnen. Maar ieder begrijpt, dat
dit zoo niet kon blijven. Er zijn nu ruim
90 werkpaarden en die hebben we noodig.
Er was nog geen rundvee. We hebben
vele gebouwen moeten stichten, machines
moeten aankoopen. We hebben wegen
moeten aanleggen en smal spoor. We
hebben betonwerken op onze dijken moe
ten aanbrengen. En we hebben ook een
fonds gevormd, waarvan de rente ge
bruikt wordt, om onze oudjes aan een
pensioentje te helpen.
Voor dat alles was veel geld noodig.
Welnu, daarvoor is telken jare een ge
deelte van de winst op zij gelegd, even
als in het boven gegeven voorbeeld van
een werkman. Men noemt dat reserve.
Maar geen reserve om in een laadje te
laten liggen, maar om het bedrijf or mede
in-orde te brengen.
Nu zal leder ook de heer Weststrate
wel begrijpen, dat we dat geld niet
voor 't putten hebben, om er de be
lasting op het geven van werk
mee te betalen. Wij zouden dan ons be
drijf weer moeten afbreken.
Zoo onzinnig heeft de heer Weststrate
het niet bedoeld. Maar dan heeft hij niet
begrepen, wat hij gezegd heeft.
Dat wij uit de zoogenaamde reserve
niet kunnen putten blijkt bovendien
hieruit, dat wij aan het bedrag van die
reserve nog lang niet genoeg hadden.
Meer dan dat bedrag hebben wij voor
de genoemde doeleinden moeten leenen,
waarvoor we rente hebben te betalen en
waarop we moeten aflossen. Dat doet men
niet, als men 'tgeld in een laadje heeft
liggen!
Dit heeft de heer Weststrate niet ge
weten, althans niet gezegd.
En opnieuw moeten! we leenen, om
onze arbeiders te betalen en onze kunst
mest, en onze belastingen, ook de be
lasting op het geven van werk,
enz.
Hoe komt het nu, dat de heer West
strate het woord reserve in ons verslag
heeft gezien of daarvan heeft gehoord,
ofschoon uit die reserve niet kan worden
geput, en er meer schuld is?
Ja daarvoor moet men wat ver
stand van boekhouden hebben. Het een
voudigste en duidelijkste kunnen we dat
zóó zeggen, dat aandeelhouders uit de
balans moeten kunnen zien, hoeveel
geld ze in het bedrijf hebben gestoken,
behalve het bedrag van de aandeelen.
Ik denk, dat thans ook onze arbeiders
de zaak wel beter hebben begrepen en
denk er niet weer op terug te komen.
Met dank voor de plaatsruimte
De Directeur der N.V. Landb. Mij
De Bathpolders,
W. KONING Wz.
