No. 33
Zaterdag 7 November 1931
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hentlrikse Cos Bank H.V. Goes
r.\
EERSTE BLAD.
AMSTERDAMSCHE BANK N.V.
Coupons - Effecten - Vreemd Bank
papier - Cheque's - Safe-Loketten
6.75
ïbouw
Oit nummer bestaat uit 3 bladen.
Vrijheid en gebondenheid.
B IJ KANTOOR GOES
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 NOVEMBER vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
Kerknieuws.
BERTELS' „KUNSTKORREL"
IN DE PRAKTIJK!
cl'e vrouw v,;ji
eljjk getroffen,
lea.
afloop van een
Coekange (gem.
iht W. Jonker
veer 20-jarigen
mes gestoken,
ihtoffer, wiens
is ernstig. Hij
te Hoogeveen
bekend. Een
orzaak van het
i. Het Belgisch
imsterdam zijti
erd het op de
het juist markt
rek; de meeste
te vies, omdat
jn weer wilden
idat er in Am-
enoeg was.
gisteren voor
verkocht. De
3rg, zoodat een
,cht weer mee
Oud-Gastel, de
het venten al-
verboden,
erste maal ook
het Belgisch
het verkocht
De omzet den
veer 250 broo-
Fijnaart.
uden druk he
in de Coöpera-
roducten „Fij-
medegedeeld,
rmijdelijk kan
aangedrongen,
aansluiten bij
de nood zulks
weer in bedrijf
sn zich nog op
tie, waarvoor
>eien zijn inge-
Goes.
te Goes zijn
eding;
Woensdrecht
M„ G. C. v M.,
recht ieder een
met een proef-
Ier vergunning
te Breda f 5
ig in verboden
den; G. J. K.,
'isse f 3 of 3 d.
Kloetinge: E.
h.
werkplaats of
it zijn voorzien
merk: A. d. G.,
G. K., Goes,
answeert f 2 of
aal f 0.50 of 8
laai f 0.50 of 5
maal f 0.50 of
ebben dat voor
stempel: G. M.
J. Hj v. d. H.,
verbeurd ver-
igheid! van het
M. W. A. H.,
Kruiningen
d van het ver
holen f 50 of 20
licht: J. K.,
ch.
linkerzijde van
Borssele f 3 of
rijden zonder
V., Goes f 5 of
i d.
nbare orde ver-
of 25 d.
id van het ver-
W'. G. V., Ea
ves f 15 °f 15 d.
eekend door H.
old wegens het
weg te Hans-
lapelle, veroor-
vegens het met
ld van het ver-
v a 1 s c h t?
had zich te
rige groenten-
ten laste was
,e Tilburg wor-
een weegschaal
)nder de schaal,
ren goederen te
tuk lood beves-
Verd. gaf toe,
schalen had
„bij vergis-
e r
sda
lerl
1de
Directeur-Hoofdredacteur:
H. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vórststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, lranco per post, 13.—
Losse nummers<0.05
Prijs dor Advertentlln;
1—4 regels 11.20, elke regel meer 30 et.
BIJ abonnement belangrijke korting.
kV"*.
f
eischte een boe-
Wie de gebeurtenissen op politiek go-
bied, met name ook in het buitenland, ga
deslaat, moet zich telkens weer verbazen
over de juistheid van wat Groen van
Prinsterer reeds in de eerste helft van
de vorige eeuw heeft betoogd en voor
speld.
Door Groen van Prinsterer werd tel
kens weer bet Goddelijk recht der Over
heid op den voorgrond gebracht.
Zonder vasthouding aan deze waar
heid, zoo betoogde bij, is geen weerstand
tegen bet radicalisme en dus ook geen
behoud van rechten en vrijheden tegen
staats-alvermogen denkbaar.
Neemt men bet goddelijk recht der
Overheid weg, dan wordt men door de
ontwikkeling der theorie langs een bel
lend vlak naar den afgrond geleid.
Het Goddelijk recht en bet Christelijk
beginsel zijn doodelijk voor de vrijzinnige
begrippen, terwijl de vrijzinnige begrip
pen doodelijk zijn voor de vrijheden en
rechten waarop men jacht maakt.
Dit schijnt apocrief.
Immers socialisten en communisten en
allen, die omtrent het recht en de taak
van de Overheid gelijk denken, hebben
steeds den mond vol over v r ij h e i d.
Met een beroep op de vrijheid wordt
de revolutie gepredikt en worden de vol
ken opgewekt alle banden te verbreken,
opdat de menscbheid zich in vrijheid kan
ontwikkelen. Immers eerst als de menscb
heid zich volkomen vrijgemaakt heeft
dan zal de blijde morgen van een nieuwe
en heerlijke toekomst dagen.
Groen van Prinsterer oordeelde anders.
Hij noemde de vrijzinnige begrippen
d o od e 1 ij k voor de rechten en vrijhe
den des volks.
„Terecht zoo schreef hij verlangt
men verlichting, vrijheid, orde, hervor
ming en al wat wenschelijk is.
Maar langs welken weg moet het wor
den gezocht? Enkel onder de heerschap
pij van het anti-revolutionair, of wil men,
theocratisch beginsel, zijn deze voorrech
ten verkrijgbaar.
De Revolutie onder al haar schakee
ringen van behoud of vooruitgang, geeft
telkens voor morgen het uitzicht, ter
wijl men voor het heden het tegendeel
van haar beloften ontvangt.
Waar, volgens de vrijzinnige theorieën,
de gehoorzaamheid aan God, als grond
slag voor het Staatsrecht wegvalt, wor
den vrijheden of rechten verleend,
niet erkend.
Vrijheden en rechten; ja, doch voor
zoolang en zoo ver de Staat hel
vergunt.
Vrijheid, behoudens autorisafïo
Recht bij vergunning.
Door de ontwikkeling der vrijiinnige
theorieën wordt men door het absolu
tisme geleid.
Dit is het gevolg der stelselmatige ver
werping van de Souvereiniteit Gods"
De redelijkheid, van wat Green van
Prinsterer betoogde, moet door wie ern
stig nadenkt, worden erkend.
Wie het Goddelijk recht der Overheid
vasthoudt en erkent, dat de Overheid re
geert bij de gratie Gods, moei reeds
daardoor ook het pleit voeren voor da
rechten en vrijheden van het volk
Als de Overheid dienaresse Gods is,
dan is zij ook gebonden aan de ordinan
tiën1 Gods en heeft zij zich te houden bin
nen de perken haar door God gesteld.
Maar wie dit beginsel loslaat komt van
zelf tot den allesvermogenden en allesmo-
genden Staat. Dan zijn er, zooals Groen
het kernachtig uitdrukte, slechts vrijhe
den verleend; dan zijn er rechten en
vrijheden, ja, doch alleen en voor zoover
de Staat het vergunt.
Wij kunnen dit overal om ons heen
waarnemen, maar het scherpst en het
duidelijkst in Rusland, omdat daar de
revolutionaire vrijheidsbegrippen het
meest consequent toepassing hebben ge
vonden.
En wat zien we daar?
Met de rechten en vrijheden van het
volk wordt in geen enkel opzicht gere
kend. Men erkent daar niet de rechten
en dé vrijheid van het gezin, van dö Kerk,
van de School, van de maatschappelijke
levenskringen.
GEVESTIGD TE AMSTERDAM
KAPITAAL f 55.000.000,— RESERVE f 46.500.000,-
Alleen het Staatsbelang geeft den
doorslag, met het gevolg, dat het eene
oogenblik het gezinsleven stelselmatig
wordt vernietigd, de Kerken worden ge
sloten, het geloof in God openlijk bestre
den, in één woord: de vrije burgers op
alle denkbare wijzen aan banden worden
gelegd, en het andere oogenblik, als dit
profijtelijk is voor den Staat, de teugels
meer of minder warden gevierd.
Schijnbaar is er dan meer vrijheid.
Maarvrijheid behoudens autori
satie. Recht bij vergunning.
In wezen: gebondenheid, slavernij.
Ware vrijheid is alleen denkbaar bij
volledige erkenning van de Souvereini
teit Gods.
De (valsche) revolutionaire vrijheids
begrippen zijn doodelijk voor de vrijheden
en rechten.
Maarhet recht Gods, het Chris
telijk beginsel is doodelijk voor de revo
lutionaire slavernij".
Het conflict ChinaJapan.
De verbittering in China tegen de Ja-
pansche indringers neemt voortdurend
toe. De Chineesche generaal Tsji Hoeng
Tsjang verklaart, dat een oorlog tusschen
Japan en China onvermijdelijk schijnt.
Uit Moekden wordt gemeld, dat de Chi
neesche troepen Vrijdag aan de Nonni-
rivier over de geheele linie een tegenaan
val hebben ondernomen, om de door de
Japanners genomen stelling te heroveren.
Tot nu toe moeten de Chineezen 200, de
Japanners 40 man verloren hebben.
In Russische politieke kringen laat
men zich over den toestand in het Verre
Oosten niet uit. Uitsluitend wordt ver
klaard, dat er tot op heden geen reden tot
ongerustheid is over het lot van den Chi-
neeschen Ooster Spoorweg, daar de Ja-
pansche troepen den spoorweg in het be
lang der betrekkingen met de sovjet-unie
ongetwijfeld niet zullen bezetten. Zouden
de Japanners den spoorweg wél bezetten,
dan zou de sovjet-regeering tegen dezen
maatregel protesteeren. Rusland wenscht
echter geen conflict met Japan te veroor
zaken.
De officieuze „Prawda" is echter van
meening, dat de gebeurtenissen in Mand-
sjoerije een voorbereiding vormen van een
nieuwe wereldslachting, ten doel hebben
de de wereld te verdeelen tusschen im
perialistische mogendheden.
Blijkens berichten uit Parijs en Londen
is het thans vrij zeker, dat de op 16 No
vember te houden zitting van den raad
van den volkenbond te Parijs zal worden
gehouden. Briand heeft n.L, zooals men
weet, den wensch te kennen gegeven, dat
de zitting in de Fransche hoofdstad zou
worden gehouden, waarop van bevoegde
Engelsche zijde te kennen is gegeven, dat
daartegen geen bezwaar bestond.
Korte Berichten.
In Saksen is een verbod van open
bare betoogingen uitgevaardigd. In den
laatsten tijd is n.l. bij communisten in
Saksen een circulaire gevonden, waarin
tot herdenking van den veertienden ver
jaardag van de Russische October-revolu-
tie werd aangespoord. Uit den inhoud
blijkt, dat de voorgenomen betoogingen
er toe moesten dienen tot een geweldda
dige omwenteling in Duitschland te ko
men.
Thans is ook aan de arbeiders in
loondienst bij de Duitsche rijkspost een
loonsverlaging ingevoerd van 2 tot 4 pfen
nig per liur.
In de Keulsche metaalindustrie is
gistermorgen een staking uitgebroken.
Van de 20.000 metaalarbeiders zijn er
slechts 8000 aan het werk gegaan.
Te Braila in Roemenië is een ty
phus- en cholera-epidemie uitgebroken.
Tot nu toe werden 124 gevallen gemeld,
waarvan verschillende met doodelijken
afloop.
De patroons in de textielindustrie
van Rijnland-Westfalen hebben de be
staande loonovereenkomsten, die voor een
kwart millioen arbeiders gelden, opge
zegd.
Na een onderhoud, dat de vertegen
woordigers der bakkers te Berlijn met den
rijksminister van landbouw hebben ge
had, hebben zij besloten voorloopig van
verhooging der broodprijzen af te zien.
Bij een onderzoek ingesteld op de
financiëele bureaux van de stad Ham
burg, is komen vast te staan, dat er een
tekort is van 4000 R.M. Een der ambte
naren heeft eenige posten valsch geboekt,
terwijl hij een gedeelt van het genoemd
bedrag heeft verduisterd. Voorts is ge
bleken, dat een vroeger bij de Domeinen
werkzame ambtenaar door akteverval-
schingen belangrijke bedragen heeft ver
duisterd, waarvan de waarde geschat
wordt op ongeveer 50.000 rijksmark.
De Italiaansche minister van buiten-
landsche zaken Grandi vertrekt vandaag
met een Italiaansch stoomschip van Na
pels naar de Vereenigde Staten, waar hij
een onderhoud met president Hoover en
staatssecretaris Stimson zal hebben.
De kaspositie der gemeente.
Naar de N. R. Gt. verneemt, heeft het
rijk, na de vervroegde uitkeering uit het
gemeentefonds (waaruit de salarissen per
31 October zijn betaald), aan de gemeente
Rotterdam een voorschot van f4 miljoen
gegeven tegen 4% pet. rente, in afbe
taling op latere uitkeering voor woning
bouw, enz. Hieruit zijn de per 1 Nov. ver
vallen coupons en d'e aflossingen van lee
ningen betaald kunnen worden.
Daarbij is medegedeeld, dat indien de
gemeente dit voorschot later in een lee
ning bij het rijk zou wenschen om te zet
ten, het rijk voorwaarden zou moeten stel
len om het crediet der gemeente te her
stellen.
Voor hoelang de gemeente hiermede uit
den brand is, wist men ons niet te zeggen.
Op 1 Dec. moet in elk geval weer een
aanmerkelijk grooter bedrag dan op 1
Nov. aan coupons en aflossingen betaald
worden (bijna 3 maal zooveel).
Uitkeeringen uit gemeentefonds.
Het bestuur van de Vereeniging van
Nederlandsche Gemeenten is in zijn ver
gadering van 5 November eenstemmig tot
het besluit gekomen, zich inzake het ont
werp van wet tot tijdelijke korting op de
uitkeering per inwoner uit het gemeente
fonds te richten met een adres aan de
Tweede Kamer, van welk adres de inhoud
naast bedenkingen tegen een aantal bij
zonderheden in hoofdstrekking zal zijn dat
het zich nadrukkelijk keert tegen het ka
rakter van het wetsontwerp, tegen de
methode van wetgeving, toegepast in dat
ontwerp, in zijn verhouding tot de Lands-
wetgeving, in het algemeen en de wet op
de financieele verhouding tusschen het
Rijk en de gemeenten in het bijzonder.
De korting op de uitkeering uit het
gemeentefonds.
Het hoofdbestuur van den Nederland-
schen Bond van Gemeenteambtenaren
heeft naar aanleiding van het wetsont
werp tot tijdelijke korting op de uitkeerin
gen aan de gemeenten uit bet gemeente
fonds in een adres aan de Tweede Kamer
o.m. geschreven:
In de eerste plaats wenscht ons bestuur
op te merken, dat z.i. de door de regee
ring geoefende drang tot verlaging van de
a m See® et vjw nd!
<5 co 65
salarissen van bet gemeentepersoneel niet
strookt met bet in de 'Grondwet neerge
legde en in de Gemeentewet en de Ambte
narenwet 1929 uitgewerkte beginsel der
autonomie van de gemeenten.
Daarnaast treft bij kennisneming van
den opzet van bet wetsontwerp de be
paling van art. I, 3e lid, waarin aan de
Kroon de bevoegdheid wordt toegekend,
zelfstandig bet salarispeil in een bepaalde
gemeente te beoordeelen. Deze bevoegd
heid toch is, naar ons bestuur voorkomt,
'kwalijk te rijmen met die, welke in art.
126 der Ambtenarenwet 1929 aan de col
leges van Gedeputeerde Staten, o.m. ter
zake van de salarieering van het gemeen
te-personeel is verleend.
Het koppelen van de voorgestelde kor
ting op de uitkeering aan de gemeenten
en de daarmede samenhangende drang tot
verlaging van de salarissen van het ge
meentepersoneel aan de voorgenomen
weddeverlaging voor de rijksambtenaren,
mist, naar de meening van ons bestuur,
redelijken grond. Immers zoowel in functie
als in salarieering bestaat een zoo groot
verschil tusschen deze twee groepen van
overheidspersoneel, dat reeds om die re
den elke vergelijking mank moet gaan.
Slapte in de metaalindustrie.
Aan de Alkmaarsche IJzer- en Metaal
gieterij, waar tweehonderd arbeiders
werkzaam zijn, is men gedwongen, één
dag per week minder te werken.
In overleg met het personeel is deze
arbeidsverkorting thans over de geheele
week verdeeld, zoodat elke dag anderhalf
uur korter gewerkt wordt.
Verhooging van het tarief van invoer
rechten.
De heer Oud c.s. heeft op het wetsont
werp verhooging van het tarief van in
voerrechten twee amendementen inge
diend, strekkende om de verhooging niet
te doen gelden voor de invoerrechten, ge
heven ingevolge art: 43 der Tarief wet; en
voorts om de wet te doen vervallen op 1
Januari 1935, behalve ten aanzien van
de reeds verschuldigde rechten en de boe
ten wegens reeds begane strafbare feiten.
Bestellingen van aangeteekende stukken.
De sedert geruiman tijd op proef toe
gepaste bezorging van aangeteekende
stukken aan huis wordt definitief inge
voerd.
Over het algemeen worden de aange
teekende stukken in de daarvoor aange
wezen gewone briefpostbestellingen opge
nomen. Stukken voor busrechthoudera
worden slechts op verzoek in de bestelling
opgenomen, terwijl ook aan de verzoeken
tot niet-bestelling en behoud van de ge
legenheid tot afhalen kan worden vol
daan.
Uit de textielnijverheid.
In de gisteren gehouden ledenvergade
ring van de Enschedésche en Twentsche
en Geldersche Fabrikantenvereeniging in
de textiel-industrie is besloten, ingevolge
het voorstel van den Rijksbemiddelaar,
de vijf pet. loonsverlaging nog een week
uit te stellen. De arbeiders, werkzaam, bij
de firma Jannink, hebben besloten hun
ultimatum nog een week op te schorten
zoodat het bedrijf op de gewone wijze
aan den gang kan worden gebracht.
TARIEF VOOR BINNENLANDSCH
POSTVERKEER.
Geen verlaging te wachten.
In de Memorie van Antwoord op de
Postbegrooting voor 1932 deelt de minis
ter mee, dat met betrekking tot den ken
baar gemaakten wensch tot wederinvoe
ring van het vijfcentstarief voor binnen-
landsche brieven de factoren, welke zich
het vorig jaar verzetten tegen terugkeer
tot het stuiversport ook thans nog onver
minderd gelden.
In de huidige omstandigheden kunnen
maatregelen, welke tot belangrijke vermin
dering van inkomsten zouden leiden niet
in overweging worden genomen. De minis
ter kan dan ook voor het tegenwoordige
geen aanleiding vinden tot wederinvoering
van het stuiversport of verlaging van de
tarieven voor postpakketten te bevorde
ren.
Om dezelfde redenen, welke zich ver
zetten tegen verlaging van het briefport,
kon tot héden geen gevolg worden gegeven
Binnenland.
Bijzonderheden over den moord te Gorin-
chem.
De Kamerdebatten.
Geen verlaging der posttaxieven.
Buitenland.
Botsing in Mantsjoerije.
Staking in de Keulsche metaalindustrie.
aan een van belanghebbenden ingeko
men verzoek om een gunstiger tarief voor
de dagbladen.
Een wijziging van de tarieven voor tele-
graafhuur- en uurlijnen, beoogende een
niet onbelangrijke verlaging dezer tarie
ven, is bereids in een vergevorderd sta
dium van voorbereiding.
Ned. Herv. Kerk.
Drietal te Nigtevegt, A. Dijkstra te Los
dorp, E, Jongens te Leimuidea en R.
v. d'. Kooij te Suamear.
Beroepen te Kampen, S. Goverts te Ga
meren. Te Papendrecht, W. Deur te
Schoonhoven.
Aangenomen naar Klaaswaal G. W. K.
Hugenholtz te Ransdiorp. Naar IJmuiden
Oost, A. A. Wildschut te Rilland-Bath.
Geref. Kerken.
Tweetal to Burum, P. Veenhuizen te
Oudega en J. Schelhaas te Tzummarum.
Beroepen te Delft (4e miss. pred. te
Solo) G. D. Kuiper te Aalsmeer.
Bedankt voor Stadskanaal, J. W. Esso
link te Doorn.
Chr. Geref. Kerk.
Beroepen te Arnhem> M. Haltrop te Fra-
neker.
Geref. Kerken in H. V.
Tweetal te Amsterdam-Centrum, J. ter
Sohegget te Harkema-Opeind'e en P. A.
E. Sillevis Smitt te Haarlem.
Evang. Luth. Kerk.
Drietal te Amsterdam, W. G. Hoevers te
Harlingen, W. J. Kooiman te Deventer
en K. H. Wallien te Weesp.
G. J. VINKE
Boerhavelaan 27
Bimum, 16 Sept. 1931
N.V. Berltlt' Ollefabrleken
Omval 42-46
Amsterdam-O,
Mijnt Hetten,
Hierbij deel ik U mede, dal ik op 4 Mei
j.L eendaagskulkens kocht 'witte leghorns) welke
Ik groot heb gebracht met een kunstmoeder. Ik
heb de jonge kalken» Vanaf hel begin steeds Uw
kunstkorrel B. gevoerd, hetwelk Ik eerst lot poeder
maakte en hun dat In dragen staat gaf.
Successievelijk heb ik te aan grover korrel
gereend en na ca. 3 maanden kon Ik hel geven,
zooals Ik het van mijn leverancier ontving.
Op 14 Sept. j.L heb Ik het eerste el van
deze kipt#n gekregen en op IS Sept. J.L had Ik
er weer twee; de beaten Waren 4 maanden en
10 12 dagen oud.
Ook mijn oude kippen heb Ik sleedt Uw
voeder gegeten en Ik heb een bi/zonder goede
eieren productie gehad; otti meet dan voordien
toen Ik gemengd voer gaf.
Ik beveel dan ooi Ut» Balels' kunstkorrel
B. Iedereen aan, eocttel ooot kippen als voor
kulkan».
Hoogachtend,
Vtnke.
Proef zak A 50 K.G.
franco vracht t f.
