46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Cos Bank N.V. Goes
Buitenland.
Binnenland.
Stukken voor de Piovinciale Staten
van Zeeland.
Belangrijkste Nieuws,
ALLE
per 1 NOVEMBER vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
VERSCHIJNT FOhKEN WERKRAC
A h f? - n o rtt e t KI 5 IJ SS
■n ia nel«tl, fra^(Q wor
Pïijs der Ad^6ïto«U^?».n
1—4 tegels 1120, elke regel meer 30 ct.
Bi] abonnement belangrijke korting.
Directenr-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
'ft
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
Het begrootingsdebat.
Er is een groot verschil tusschen de
twee sprekers, die gisteren het algemeen
debat over de Rijks'begrooting openden, de
heeren Allbarda en Braat.
De eerste, een redenaar van den eersten
rang, naar wien het een genot is te luis
teren, ook al deelt men niet zijn stand
punt en de tweede, een man die den parle
mentairen toon maar niet te pakken kan
krijgen en die door zijn onbehouwen op
treden de belangen van het platteland
meer schaadt, dan iemand die over die
belangen nooit spreekt.
Toch is er tusschen beide afgevaardig
den een punt van overeenkomst, nl. dat
zij werkelijk schijnen te meenen, dat de
crisis met wat groote woorden en onbe
kookte voorstellen is op te lossen.
Over den 'heer Braat spreken wij' in
dit verband niet. Wel over dhr Albarda,
den leider van een der grootste fracties
in het parlement.
Zijn partijgenoot de heer Van den Tem
pel, wij hebben er gisteren op gewezen,
had bij, het gevoerde crisis-debat het be
langrijkste vergeten, nl. de vraag 'hoe de
uitgaven van de door hem gewenschte
maatregelen te vinden.
De heer Albarda heeft aan die vraag
wel aandacht geschonken.
Maar hoe?
Met de voorgestelde benzinebelasting; de
vertraging in den vloötbouw en de over
schrijving van een deel van het overschot
van 1929, kan hij zich wel vereenigen,
maar al de andere voorgestelde maat
regelen wijst hij vierkant af.
Dit beteekent dat van 'het geraamde te
kort van f 95 millioen nog ruim f 58 mil-
lioen gevonden moet worden.
Hoe denkt de heer Albarda dat te doen?
Op de militaire uitgaven wenscht hij
ongeveer 19 millioen te bezuinigen. Dat is
een onmogelijk voorstel, vooreerst omdat
dan onze geheele defensie gedesorgani
seerd wordt, terwijl het bovendien niet
mogelijk is bet militaire personeel maar
zonder meer te ontslaan. Maar wij laten
dat een oogenblik rusten.
Verder wenscht hij een bedrag van on
geveer f22 millioen te vinden door ver
hooging van de inkomstenbelasting, ter
wijl dan de rest, ongeveer f20 millioen,
moet worden gevonden door aanwending
van de saldi van voor 1929, d.w.z. dat
dit bedrag moet worden ver
kregen door leening.
Maar dan zijn we er nog niet.
Want het is bekend, het bleek bij
de interpellatie-Van den Tempel dat
de Soc.-Dem. nog tal van eisohen hebben,
die millioenen en millioenen zullen kos
ten, waarvoor mede geen dek
king aanwezig is.
De oplossing door den heer Albarda
aan de hand gedaan, komt dus hierop
neer, dat reusachtige tekorten ongedekt
zouden blijven en dat regelrecht op
een financieele debacle
wordt aangestuurd.
Om het gevaar van inflatie te
ontgaan, zoo verklaarde de heer Albarda,
is het natuurlijk noodig tot een sluitend
budget te komen.
'Zeer juist.
Maar dan volgt daaruit ook, dat het
optreden van de Soc.-Democraten lands-
gevaarlijk is en allerminst in het belang
van de arbeidersklasse, waarvoor zij zeg
gen op te komen.
Het conflict in het Oosten.
De Japansche commandant in Mands-
joerije beeft een ernstige waarschuwing
aan de beide Gbineesche generaals Ma
Tsjan sjen en Tsjang Had peng gericht,
die een burgeroorlog ontketend hebben in
de provincie Hai hoeng hiang.
Generaal Ma Tsjan sjen is bovendien
zijn belofte, om de opgeblazen spoorbrug
over de Noni-rivier te herstellen, niet na
gekomen.
De Japansche bevelhebber heeft zijn
voornemen te kennen gegeven, om mor
gen Japansche genietroepen derwaarts te
zenden en om iedere gelegenheid tot con
flict te vermijden heeft hij beide generaals
verzocht, bun troepen 10 K.M. van die
brug terug te willen trekken.
Hevige storm in Engeland.
Groot-Brittanje en de omliggende eilan
den werden gisteren door een hevigen
storm geteisterd. De Fransche driemaster
Saint - Anne is bij Porthleven aan den
grond geraakt en geheel verloren gegaan.
De bemanning kon worden gered.
De Prins van Wales is per vliegtuig
naar Liverpool vertrokken, doch in ver
band met bet slechte weer moest hij de
vlucht onderbreken. De reis wordt per
trein voortgezet.
Koning Alfonso's straf.
Een Spaansch blad bevatte dezer dagen
het bericht, dat de commissie voor de ver
antwoordelijkheden der dictatuur, naar
mate haar werkzaamheden vorderen,
steeds meer anonieme brieven ontvangt,
waarin de leden der commissie met den
dood worden bedreigd. Ook de politie
schijnt uit betrouwbare bron te weten, dat
op verschillende leden van de commissii
een aanslag wordt voorbereid.
Het heet, dat de commissie van plan is,
tegen koning Alfonso levenslange
gevangenisstraf te eischen
Van de doodstraf werd afgezien, daar de
leden der commissie in het algemeen voor
afschaffing van deze straf zijn. Daar ech
ter de gevangenisstraf niet aan den per
soon van Alfonso zelf zal kunnen worden
voltrokken, zullen alle goederen, die de
ex-koning nog in Spanje bezit, verbeurd
verklaard worden en de opbrengst daar
van zal ten bate van de werkloozen wor
den besteed.
Een Spaansch landgoed door com
munisten aangevallen.
In de omgeving van het dorp Obejuna
in de provincie Gordoba zijn verscheidene
honderden, zwaar gewapende boerenar
beiders, onder communistische leiding, op
het gebied van het grootste landgoed al
daar binnengedrongen, waar zij het vee
doodden en het jonge zaaisel verwoestten,
terwijl zij voortdurend de eigenaars, die
poogden bereden politie te halen, onder
bedreiging met den dood in bedwang
hielden. De rebellen ontvingen de politie
met hevig vuur, dat op gelijke wijze werd
beantwoord. Eerst na een strijd, die ver
scheidene uren duurden, konden de re
bellen verdreven worden. Behalve drie
dooden bleven nog verscheidene gewon
den op het slagveld achter,
Italië's werkloosheid en bestrijding.
Volgens berichten uit Rome hebben de
Italiaansche centrale organisaties van
werkgevers, werknemers en van den han
del, na gezamenlijk overleg, gelijkluidende
richtlijnen aanvaard ter bestrijding van
de werkloosheid. De verschillende organi
saties zullen met de volgende punten re
kening houden.
Ondernemingen waar overwerk wordt
verricht, zullen dit zooveel mogelijk be
perken en zooveel doenlijk, ook al is dit
slechts tijdelijk, ander personeel aanstel
len.
Ondernemingen, die niet absoluut ge
dwongen zijn hun personeel te beperken,
zullen worden aangemaand, eventueele
ontslagen uit te stellen ten minste tot na
den huidigen winter.
Ondernemingen, waar in verschillende
ploegen gewerkt wordt, hotels, bakkerijen
enz., dienen de bepalingen inzake de pau
zen tusschen het werk, den vrijen dag en
de vacantie nauwkeurig na te leven en het
overwerk af te schaffen, opdat zooveel
mogelijk werkloozen te werk gesteld kun
nen worden.
Aan ondernemingen, die arbeiders of
bedienden door anderen willen vervangen,
zal worden verzocht, zoo mogelijk vrou
welijke of gepensionneerde arbeidskrach
ten te vervangen door mannelijke werk
loozen.
Korte Berichten.
In de haven van Wladiwostock en
aan de kust heerscht een krachtige storm
zoodat de verbindingen met China en Ja
pan zijn onderbroken. Zes visscherssche-
pen, 31 October vroeg in den ochtend uit
"Wladiwostock vertrokken, zijn tot dus
verre nog niet teruggekeerd.
Men vreest, dat zij door den storm zijn
vergaan.
Naar de „Nation Beige" verneemt,
zal de chemische fabriek te Engis bij Luik
op 10 November gesloten worden. Door de
vergiftigde dampen uit deze fabriek zijn
verleden jaar verschillende personen te
Sclessin en Tilleur overleden.
Te Bilbao werden twee R.K. pries
ters, die een wandelingetje gingen maken
door een groote troep arbeiders aangeval
len. Uit minstens 10 revolvers werd op
de geestelijken geschoten, die beiden on
middellijk werden gedood. Tengevolge van
deze daad is de opwinding onder de be
volking zeer groot.
Reuter meldt, dat Mac Donald gis
terochtend Gandhi heeft ontvangen en
met hem over den loop der Rondetafel
conferentie heeft gesproken, o.a. over de
moeilijkheden bij de oplossing der min-
derheidsquaestie.
Dinsdagmiddag hebben de arbei
dersorganisaties voor het post- en tele
graafpersoneel te Weenen besloten alle
middelen aan te wenden tegen de voorge
nomen salarisverlaging. Als eerste maat
regel is besloten tot het toepassen van 1 ij-
delijk verzet, ingaande op Dinsdag
te middernacht.
Volgens de gisteren medegedeelde
cijfers was het aantal werkloozen in En
geland per 26 October opnieuw met 1200
afgenomen, zoodat in de laatste vier we
ken bijna 100.000 personen minder werk
loos zijn.
Mac Donald antwoordde op een vraag
dat de jongste daling van het pond volko
men normaal is en voorzien was. Men
vroeg hem of deze daling door dumping
veroorzaakt was. Neen, dat geloof ik niet,
zeide hij.
26.500 beambten van de Canadee-
sche spoorwegen van alle rangen, van in
genieur tot telegrafist, hebben geweigerd
de door de maatschappijen voorgestelde
salarisverlaging van 10 pet. te aanvaar
den.
Plaatsing in de werkverschaffing.
De minister van binnenlandsche zaken
en landbouw heeft aan gemeentebesturen
meegedeeld, dat nog meer dan tot nu toe
het geval was, nauwgezet moet worden
nagegaan, of een aanvrage tot plaatsing
bij de werkverschaffing al dan niet mag
worden ingewilligd. Plaatsing dient be
perkt te blijven tot hoofden van gezinnen
en kostwinners, voor wie met het oog op
de huidige gezinsomstandigheden en go-
zinsinkomsten tewerkstelling noodzake
lijk is.
Om ten deze tot een bevredigenden
gang van zaken te komen, zal een uniform
stelsel worden toegepast, dat in enkele
Noordelijke provincies reeds van kracht
is. Dit stelsel komt hierop neer, dat elke
aanvrager een staat van inlichtingen in
vult, waarop verschillende gegevens om
trent verdiensten en gezinsomstandighe
den worden verzameld. Deze staat w .rdt
door het gemeentebestuur, nadat dit hier
op zijn met redenen omkleed advies heeft
geplaatst, naar de betrokken rijksinspec
tie doorgezonden. De inspectie beoordeelt
de aanvrage en zendt vervolgens het ge
meentebestuur, wanneer tegen plaatsing
geen bezwaar bestaat, de vereischte toe
stemming. Is tegen plaatsing daarentegen
bezwaar, dan beslist de minister.
Het omschreven stelsel zal nog in de
maand November in werking treden eu
ook op reeds tewerkgestelde personen
worden toegepast.
Faillissementsstatistiek over October 1931
Uitgesproken faillissementen:
Noord-Holland 36 (exclusief Amster
dam), Amsterdam 66, Zuid-Holland 36
(exclusief Den Haag en Rotterdam), Den
Haag 34, Rotterdam 41, Utrecht 24, Gel
derland 25, Noord-Brabant 35, Limburg
9, Zeeland 3, Friesland 20, Groningen 10,
Drente 4, Overijssel 8.
Totaal over October 352 faillissementen.
Totaal vanaf 1 Januari 2870 failbsse-
menten.
Totaal zelfde tijdvak vorig jaar 2596
faillissementen.
De Intern. Ontwapeningsconferentie.
Naar het Gorr. Bureau verneemt, zijn
in de delegatie naar de Ontwapeningscon
ferentie, die op 2 Februari 1932 te Ge-
nève zal bijeenkomen aangewezen: als lei
der der delegatie jhr mr Beelaerts van
Blokland, minister van Buitenlandsche
Zaken; als plaatsvervangend leider der
delegatie prof. mr V. H. Rutgers, hoog
leeraar aan de Vrije Universiteit te Am
sterdam.
Loonsverlaging in uitzicht.
De directie der lijm- en gelatinefabriek
„Delft" te Delft heeft gisteren bij de ver
tegenwoordigers van het personeel aan
hangig gemaakt een loons- en salarisver
laging van 10 pet. voor het geheele per
soneel, terwijl de mogelijkheid tot stopzet
ting van een gedeelte van het bedrijf is
aangekondigd.
Begrooting 1932.
Bij de aanbieding van de begrooting
1932 met toebehooren, hebben Ged. Sta
ten een zeer uitvoerige toelichting gegeven,
waaraan wij het volgende ontleenen:
Nog meer dan zulks in vorige jaren
reeds het geval was, weerspiegelt deze be
grooting de ongunst der tijden. De Provin
cie, die toch reeds in hoogere mate dan
eenig ander publiekrechtelijk lichaam be
perkt is in de mogelijkheid tot het schep
pen van nieuwe inkomsten, ziet de voor
naamste bronnen trager vloeien, zonder
deze te kunnen verruimen of andere te
openen; daartegenover staan de uitgaven
veelal van zoodanigen aard, dat een
eenigszins beteekenende vermindering
juist in deze tijden niet zou kunnen ge
schieden, zonder aan het economisch le
ven van personen en instellingen erstige
schokken toe te brengen. Met de uiterste
zuinigheid is een sluitende begroeting
verkregen, zoodat ingrijpende maatregelen
in bovenbedoelden sin, nog kunnen uit
blijven, maar als de tijdsomstandigheden
zich niet ten goede wijzigen, zal voor een
volgend jaar ernstig overwogen moeten
worden of de Provincie zich niet in hare
uitgaven nog meer zal moeten beperken.
O.a. denken Ged. Staten aan geheele op
heffing van den steun voor de krankzin
nigenverpleging en vermindering of ge
heele intrekking van verleende subsidies.
Thans achten Ged. Staten, al is het tijde
lijk, salarisverlaging niet noodig, maar
het is mogelijk dat hjin zienswijze veran
dert, als het wetsontwerp tot tijdelijke
verlaging der Rijksuitkeering wet mocht
worden. Reeds nu zullen zij, die Provin
ciale subsidie ontvangen, dit als maxi-
mum-crediet dienen te beschouwen, dat
alleen in geval van noodzaak zou behoe
ven te worden uitgekeerd.
Dit zal aan de betrokkenen na goedkeu
ring worden bekend gemaakt en .evens
aan de hoofden der takken van dienst op
het hart worden gebonden, van de hun
toegestane credieten op de meest mogelijke
zuinige wijze gebruik te maken.
Bij de berekening der belastingop
brengst hebben Ged. Staten voor de ver
mogensbelasting 19321933 geraamd 90
pet. der voor 19311932 geraamde op
brengst en voor de inkomstenbelasting 80
pet. en bovendien f20.000 in mindering
gebracht als dekking van mogelijke kwade
posten.
Voor belastingopbrengst wordt geraamd
f 875.144 tegen f 886.535 voor 1931, doch
daartegenover staan uitgaafposten die on
vermijdelijke verhooging vertoonen. Zoo
steeg de raming voor de calamiteuze pol
ders van f 160.000 tot f 250.000. Daar
naast is voor bijdrage aan het Prov. we
genfonds ingevolge de wegenbelasting ver
ordening f 100.000 uitgetrokken. Zulks om
een betere verhouding te verkrijgen tot
de uitkeering uit het Rijkswegenfonds en
met de verdere uitgaven voor wegsver-
betering. Ged. Staten brachten deze uit
gave onder de gewone uitgaven, waar zij
h.i. behoort.
Een andere oorzaak van verhooging der
uitgaven die nog niet op de begrooting
tot uiting komt, doch die binnenkort
haar invloed zal doen gevoelen is dat de
Minister van Waterstaat d.d. 13 October
meldde, dat het in zijn voornemen lag,
de lijn VlissingenNeuzen met ingang
van 1 Jan. 1932 uit te sluiten voor de be
rekening van de Rijksbijdrage in het ex
ploitatieverlies te lijden door de Stoom
bootdiensten. Ged. Staten hebben hierop
geantwoord o.a.i dat h.i. de financieele
voordeelen niet zoo groot zullen zijn als
de minister denkt, omdat de provincie niet
in staat zal zijn den dienst voor eigen re
kening voort te zetten en dan zullen ver
schillende gezamenlijke kosten geheel
drukken op de lijnen VlissingenBres-
kens en NeuzenHoedekenskerke. Een
besluit tot opheffing van de lijn Vlissin
genNeuzen mag h.i. slechts genomen
worden nadat de gevolgen daarvan van
alle kanten zijn bezien en de daaruit voort
vloeiende bezwaren zooveel mogelijk zijn
ondervangen. Ged. Staten hebben daarom
gevraagd, den datum tr verschuiven tol
1 Jan. 1933. Daarop wachten zij nu nog
antwoord, Blijft de Minist*"" hij zijn mee
ning, dan zal de vraag of de verbinding
VlissingenNeuzen in stand moet worden
gehouden, die ook reeds vroeger in de
Staten ter sprake kwam, met verdubbel
de kracht naar voren komen, doch zij
kan niet worden beantwoord, zonder dat
een helder inzicht in alls mogelijkheden
en gsvqlgen zal zijn verkregen.
Binnenland.
Het begrootingsdebat in de Tweede
Kamer.
De Provinciale begrooting voor Zeeland.
Voorl. Verslag over het anti-dumpings-
ontwerp.
Buitenland.
Het Japansch-Chineesche conflict.
Hevige stormen in Engeland.
Ged. Staten hebben het gewenscht ge
acht de scheiding tusschen den gewonen
en buitengewonen dienst nog verder door
te voeren en zijn van plan in het vervolg
nog niet of slechts ten deele aangespro
ken buitengewone credieten telken jare
naar de volgende dienstjaren over te bren
gen, waardoor helderder inzicht kan wor
den verkregen.
Ged!. Staten wijzen vervolgens op enkele
posten die van meer directen invloed zijn
op den financiëelen toestand der Provin
cie. Zoo had de PZEM op 1 Oct. 1931
een leeningsschuld aan de Provincie van
f 7.730.754.17, w.o. f 101.996.67 rest van
rentelooze voorschotten tot dekking van
het exploitatieverlies enz. Over het over
blijvende bedrag groot f7.628.557.50 be
taalt de PZEM rente. De bedoeling is de
mutaties in de financieele betrekkingen
tusschen de PZEM en de Provincie te re
gelen op den voet eener overeenkomst
van rekening-courant, en tevens zal onder
de oogen worden gezien in hoeverre door
een grootere centralisatie van de aanwe
zige kasmiddelen winst voor de Provincie
bereikt kan worden.
Een versterking der oogenblikkelijke
begrootingspositie is noodig en Ged. Sta
ten hebben daartoe het oog laten vallen
op het reservefonds voor de Provinciale
stoombootdiensten. De vraag is gerezen of
het noodzakelijk is, onder de huidige om
standigheden voort te gaan met de jaar-
lijksche stortingen in het fonds, waarvan
de stand op 31 Deo. 1930 f 872.436.85 be
droeg en op 31 Dec. 1931 rond f960.000
of bijna een millioen zal bedragen. De
motorveerboot Koningin Wilhelmina is
afzonderlijk verzekerd en dit zal ook met
de nieiuwe booten Prinses Juliana en
Prins Hendrik het geval zijn, en waar de
overige schepen nog slechts voor geringe
bedragen te boek staan, daar schijnt, on
voorziene rampen uitgezonderd, het be
drag toereikend om te kunnen vol
doen aan eventueele aanspraken öp
het fonds; Door het tijdelijk staken van de
reserveering, die geheel voor rekening der
provincie geschiedt, zal een besparing ver
kregen worden zonder dat vitale belangen
geschaad worden. Een ontwerp besluit,
waarbij de staking voor vijf jaar geldt,
bieden Ged. Staten daarom aan. Ten einde
de begrooting ten slotte sluitend te krij
gen, hebben Ged. Staten zich genood
zaakt gezien, daarop een gedeelte van het
goed slot van den gewonen dienst 1929 ad
f 174.926.34 te brengen. Het geheele batige
slot van dat jaar bedraagt f 592.665.68,
hiervan is in de begrooting voor 1931
reeds f 269.740 gebracht, zoodat nog be
schikbaar blijft f 147.999.34. Daar de be
grooting ten slotte sluit met het, wel
uiterst bescheiden bedrag van ruim 44.000
gulden voor onvoorzien, achten Ged. Sta
ten het alleszins géwenscht, het overschot
van 1929 in reserve te houden.
Ged. Staten deelen mede, dat de kosten
van verbetering van den weg van Mid
delburg naar Westkapelle geheel door de
provincie uit eigen middelen zijn bestre
den, ook voor zoover daarin feitelijk de
vier belanghebbende gemeenten hadden
moeten bijdragen. Met die gemeenten is
overeengekomen, dat de Provincie geacht
zal worden dit bedrag ten behoeve der ge
meenten te hebben geleend, het wordt door
haar terugbetaald in een 40-jarige annuï
teit, berekend naar een rentevoet van 4,5
pet. Hetzelfde geldt vrijwel voor den weg
ZierikzeeBrouwershaven, "Waar het
zich laat aanzien, dat wellicht meer ge
vallen zich zullen voordoen van finan-
ciëering door de Provincie en terugbe
taling door de daarbij betrokken lichamen
