No. 16
Maandag 19 October 1931
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendfikse Cos BankN.V. Goes
32
Agentschap Ass.-Mjj
„De Nederlanden van 1845"
„Fatnm" - „Lahor"
EERSTE BLAD.
Xffyêsg
Oit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Dit jaar geert catarrh I
Binnenland.
DE RIJKSGEGR00TING VOOR 1932
Belangrijkste Nieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA,
Bureau: Lange Voretstraat 70, Qoei.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. <4455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
<DeZeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
AboonemenïBörlJs:
Per 3 maanden, franco pc* neet,
1.0**6 nummera (0.08
Prijs der AdvertentiQn:
1—4 regels 11.20, elke regel meer 30 et
BJJ abonnement belangryke korting.
De positie van het Kabinet.
In het Voorloopig Verslag van de
Tweede Kanier over de Rijksbegrooting
1932 wordt op het beleid van het Kabinet
niet malsohe critiek geoefend.
Het 'beleid van het Kabinet, zoo lezen
wij, had over het algemeen weinig be
vrediging gewekt. Hoewel erkend werd,
dat het regeeren onder de huidige om
standigheden uiterst moeilijk is, werd toch
van meer dan een zijde aan de Regeering
gebrek aan doortastendheid verweten. Ge
klaagd werd dat van regeeringswege wei
nig of 'geen leiding uitgaat, terwijl verder
scherpe critiek werd uitgeoefend op de
houding van Minister de Geer, die nog
vóór het overleg met de Volksvertegen
woordiging kon plaats vinden, zien in een
persgesprek zou hebben uitgela/.en op een
wijze, waardoor alle overleg eigenlijk reeds
bij voorbaat wend afgewezen.
Dit alles lezende, zou men tot de over
tuiging kunnen komen, dat de positie van
het Kabinet vrij, wankel is en dat het
onlangs verspreide gerucht, dat dit Minis
terie nog vóór 1 Januari zou aftreden,
niet geheel ongegrond zou zijn.
Wij hebben er echter reeds eerder op
gewezen, dat het huidige Kabinet, hoewel
het zeer los staat van de Staten-Generaal
en hoewel het niet steunt op een bepaalde
meerderheid, die zich rond en achter het
Kabinet schaart, omdat zij weet dat hare
beginselen richtsnoer zijn voor het regee-
ringsbeleid, toch een vrij sterke positie
inneemt, omdat momenteel geen enkele
partij of combinatie van partijen in staat
is het bewind over te nemen.
De rechtsche partijen staan nog altijd
los naast elkaar en de verwachting, dat ze
elkaar na niet te langen tijd zouden vin
den, is niet verwezenlijkt. Veeleer zijn er
aanwijzingen die op het tegendeel duiden.
Omgekeerd schijnt de kans op de vor
ming van een Rood-Roomsche meerder
heid, of de vorming van een zooge
naamd democratisch bloc, ook al zeer
gering.
Er mogen in Roomschen kring al en
kelen zijn, die in die richting zouden wil
len gaan, vooralsnog hebben deze elemen
ten niet de leiding.
Daarbij komt dat de Soc.-Democraten
er al heel weinig op gebrand zullen zijn
thans in een Kabinet zitting te nemen,
overtuigd als ze zijn dat ze dan zouden
moeten 'beginnen, met een zeer groot deel
van hunne tot nu toe verdedigde theorieën
als onbruikbaar en zelfs gevaarlijk over
boord te gooien.
Daarom schijnt de kans, dat dit Kabinet
naar huis zal worden gestuurd ondanks
het minder gunstige Voorloopig Verslag
al heel gering.
We zullen, wie weet nog hoe 'lang, met
een extra-parlementair Kabinet moeten
blijven voortsukkelen.
En dat valt te betreuren, omdat er
thans meer dan ooit, behoefte is aan ver
trouwen en samenwerking tus-
schen Kabinet en parlement.
De fout van 1925 begint zich wel zwaar
te wreken.
China en Japan.
Volgens een bericht uit Tokio is daar
de vraag ter sprake gekomen, of sovjet-
Rusland er niet veel meer aanspraak op
kan maken, om als onderteekenaar van
het Kellogg-pact uitgenoodigd te wor
den tot deelneming aan de beraadslagin
gen te Genève over het Ghineesch-Japan-
sche conflict, dan de Vereenigde Staten.
Volgens de „Evening Standard" worden
op verschillende plaatsen in Mandsjoe-
rije kazernes gebouwd, wat op een over
wintering van de Japansche troepen in
Mandsjoerije schijnt te wijzen.
De volkenbondsraad beeft Zaterdag
morgen een geheime zitting gehouden,
waarvoor de vertegenwoordigers van Ja
pan en China niet uitgenoodigd waren.
Deze bespreking heeft tot geen resul
taat geleid. Op uitdrukkelijk verzoek van
Briand wordt de strengste geheimhou
ding bewaard nopens den stand der be
sprekingen.
De toestand wordt als zeer ernstig be
schouwd.
Hoewel de Japansche delegatie te Ge
nève uitdrukkelijk verklaart haar mede-
m
wanneer -
25. 45 en 65 etf,
neemt.
werking in den Raad te zullen blijven
voortzetten, schijnen de onderhandelin
gen vrij sterk geremd te worden door de
houding, die de Japansche delegatie aan
neemt.
Ook gisteren werd een geheime zitting
gebonden.
Mgr. Nolens ie Genève herdacht.
In afwijking van den tot dusver steeds
gevolgden regel, dat de raad van beheer
van het internationale arbeidsbureau te
Genève slechts de nagedachtenis huldigt
van de gestorvenen die lid van den raad
zelf geweest zijn, heeft hij Vrijdagavond
een eerbiedige hulde gebracht aan de na
gedachtenis van mgr. Nolens, ofschoon
deze aan de raadswerkzaamheden zelf
nimmer had deelgenomen.
Toen het rapport van den directeur,
Albert Thomas, dan ook aan de orde
kwam, heeft Thomas onmiddellijk aan
zijn afscheidswoorden herinnerd, die hij
in het rapport aan mgr. Nolens gewijd
had.
Thomas verklaarde te gelooven, dat het
zeker niet in den geest van mgr Nolens
zou geweest zijn, indien thans nog groote
redevoeringen over zijn werk en belang
rijke verdiensten zouden gehouden wor
den. Hij meende dus naar zijn in zijn
rapport neergeschreven herdenkings
woorden te mogen verwijzen, overtuigd
dat ook de raad van beheer er prijs op
zou stellen nog voor het laatst de nage
dachtenis van een der oudste en getrouw-
ste vrienden der internationale arbeidsor
ganisatie te huldigen.
Hierna verhief de raadsvoorzitter, pro
fessor Mahaim, zich van zijn zetel, welk
voorbeeld door alle raadsleden, ambtena
ren, journalisten en andere toehoorders
gevolgd werd.
Op voorstel van den voorzitter besloot
de raad, dat de president een schrijven
van rouwbeklag aan de Nederlandsche re
geering en aan de familie van mgr No-
lens zal zenden.
België verhoogt zijn invoerrechten op
vleesch en boter.
De Brusselsche correspondent van het
„Hdbl." meldt:
De ministerraad heeft den minister van
landbouw machtiging gegeven een ont
werp gereed te maken om de inkomende
rechten op het vleesch en de boter te ver-
hoogen.
Zooals wij een paar maanden geleden
in het vooruitzicht hebben gesteld, zou
het recht op de boter van fr. 0.20 op
fr. 1.40 per K.G. worden gebracht.
De cholera-epidemie in Irak.
Dank zij de lage temperatuur, welke
thans heerscht, is de cholera-epidemie in
Irak ten einde.
Van de 1960 personen, die in het ge
heel door de ziekte zijn aangetast, zijn er
1230 overleden.
De regeering van Perzië neemt huiten-
gewone voorzorgen, teneinde een verbrei
ding van de ziekte over de grens in de
•landstreek Shattal Arab te verhinderen
en heeft bevel gegeven, dat alle inwoners,
zoowel dn de steden als in de dorpen,
ingeënt moeten worden.
Alweer een Vlaamsch dienstweigeraar.
Steeds verder breidt de dienstweigering
epidemie zich in Vlaanderen uit Vrijdag
heeft de minister van landsverdediging
alweer een brief ontvangen van een mi
licien, ditmaal uit Teilt, in West-Vlaan-
deren, die, na bijna drie maanden dienst
bij een te Brussel in garnizoen liggend
regiment lanciers, tot de overtuiging is
gekomen, „dat er voor een Vlaming, in
België, geen recht bestaat", wat hem dan
ook, naar zijn oordeel, „als katholiek
Vlaming, in geweten verplicht allen ver
deren militairen dienst te weigeren".
Deze dienstweigeraar liet tevens aan zijn
commandant weten, dat hij zich op 18
dezer bij de gendarmerie te Tielt zal ge
vangen geven.
President Hoover eischt bezuiniging.
President Hoover heeft een beroep op
het land gedaan hem te steunen bij het
nemen van drastische bezuinigingsmaat
regelen, welke, naar hij verklaarde, ab
soluut noodzakelijk zijn. De president
verklaarde, dat met het oog op het te
verwachten groote tekort zelfs nuttige ont
werpen moeten en zullen worden uitge
steld.
Verder verklaarde hij, dat op de uit
gaven der regeering tot de laatste cent
moet worden bezuinigd.
Naar men verneemt, wil het departe
ment van marine 7.700.000 dollars min
der bezuinigen dan de 61 millioen dol
lars, die president Hoover als verminde
ring der uitgaven voor de marine heeft
gevraagd. De president heeft zijn misnoe
gen te kennen gegeven, dat nog geen
definitieve oplossing is verkregen. Het
gerucht gaat, de de minister van ma
rine Charles Adams voornemens is af
te treden wanneer geen overeenstemming
met den president over de bezuiniging
op de marine kan worden bereikt.
Edison overleden.
De bekende uitvinder Edison is Zon
dagmorgen 3.24, Amerikaansche tijd, 8.24
Europeesche tijd, overleden, na drie da
gen buiten bewustzijn te hebben gelegen.
Het lijk zal in staatsie liggen tot de
begrafenis, waarvan de datum nog niet is
bepaald.
Korte Berichten.
De Duitsche nationaal-socialisten
zetten, in weerwil van den afloop der
Rijksdagdebatten hun kamp tegen het ka-
binet-Brüning met onverminderde kracht
voort. Op een veld in de nabijheid der
hoofdstad Brunswijk paradeerden giste
ren ongeveer 75.000 nationaal-socialisten,
die met 388 extra treinen en 5000 vracht
auto's aldaar waren aangekomen, voor
Hitier.
Noodkreet uit de metaalindustrie.
De N.V. van Thiol's Draad-Industrie
te Beek en Donk, de firma Everts van
der Weijden te Helmond, de N.V. Lim-
burgsche Draadwaren- en Draadvlecht-
werkfabriek, Blerick, de firma W. Güs-
ken, Draadfabriek, Blerick, hebben een te
legram gezonden aan den minister van
arbeid, handel en nijverheid en aan den
minister van financiën.
Daarin wordt gewezen op de steeds
toenemende concurrentie van buitenland-
sche producten van draadnagels, punt-
draad en draadvlechtwerk, en de plotse
linge waardevermindering van het pond
sterling, waardoor het voortbestaan van
de bedrijven der firma's voornoemd, zoo
wel voor de binnenlandsche als voor de
exportmarkt, zeer ernstig wordt bedreigd.
Zij verzoeken dringend bij de herzie
ning van de Tariefwet, het invoerrecht
van draadnagels en puntdraad aanzien
lijk, ten minste tot 12 pet. te verhoogen,
en deze verbooging zoo spoedig mogelijk
te doen aanvangen.
Onze belastingplaatjes.
Een inzender maakt in „De Tijd" de
volgende opmerking:
Een of twee weken geleden las ik in uw
blad weer, dat er iemand gesnapt was,
die belastingplaatjes vervalschte.
Wie moet er nu veroordeeld worden?
De wetgever, die dergelijke prullaria laat
maken of de stakker, die deze blikken
vodden door zijn dochtertje van zes jaar
kan laten namaken.
Is dat geen misdaad uitlokken?
Dertig, vijf-en-dertig jaar geleden had
men in Brussel reeds aan de rijwielen
duidelijke, moeilijk na te maken, wit ge-
emailleerde hartvormige, sierlijke plaatjes
met een helder rood nummer erop. En
dan altijd precies op dezelfde plaats. Ik
meen links aan de voorvork bevestigd,
niet, zoo als hier, aan een touwtje aan
het zadel of stuur of in den broekzak
van den berijder.
Deden we ook zoo, dan kwamen er heel
wat minder diefstallen van belasting
plaatjes voor en summa summarum, veel
minder veroordeelingen. Enze lie
pen voor de politie veel gauwer in de ga
ten. Wat dus ook nog preventief zou
werken.
Verdere bezuinigingen in IndlB.
Het „Soer. Handelsblad" verneemt, dat
volgens het oordeel van de Begrootings-
commissie voor 1932 alsnog f59.000.000
aan gewone uitgaven moet worden be
zuinigd. Voorgesteld wordt deze 59 mil
lioen als volgt te verdeelen: pensioenen
13 millioen, verlofssalarissen en over-
tochtskosten 1 millioen, uitkeering aan
locale ressorten en zelfbesturen 10 mil
lioen, onderwijssubsidies iy2 millioen, an
dere uitgaven 16 millioen, bezoldigingen
6i/2 millioen, leger en marine 12 millioen.
In de jaren 1933 t/m 1935 zullen ver
dere bezuinigingen worden doorgevoerd.
De bezoldigingen zullen in 1935 tot 13
millioen gulden worden teruggebracht.
Nieuwe Commissaris der Koningin In
Drente.
Met ingang van 1 November a.s. is
benoemd tot commissaris der Koningin
in Drente Mr Dr R. H. baron de Vos van
Steenwij k, griffier der Tweede Kamer.
De nieuw-benoemde Commissaris der
Koningin in Drente, Mr Dr R. H. baron
de Vos van Steenwij k, werd in 1885 te
Zwolle geboren. Hij studeerde aan de
Leidsche universiteit en promoveerde
daar in 1912 tot doctor in de rechten en
staatswetenschappen, dit laatste op een
proefschrift over stemplicht.
Sinds verscheiden jaren heeft baron De
Vos van Steen wijk zitting in de staats
commissie tot voorbereiding van de wet
telijke regeling van het waterstaatsbe
stuur. Hij is ridder in de orde van den
Ned. Leeuw. De nieuw benoemde is de
liberale richting toegedaan.
Algemeene beschouwingen van de
Tweede Kamer.
Aan het Voorl. Verslag over de iRijks-
begrooting voor 1932 is bet volgende ont
leend:
Beleid van het Kabinet.
Het beleid van het Kabinet bad over
het algemeen weinig bevrediging
gewekt.
Men erkende, dat het regeeren onder de
huidige omstandigheden uiterst moeilijk
is. Doch het had teleurstelling gewekt,
dat van Regeeringswege onder de huidige
omstandigheden weinig of >geen leiding
uitgaat. Men beschouwde het als een
ernstige tekortkoming, dat de
Troonrede geen duidelijke mededeelingen
doet over de maatregelen, welke de Re
geering voornemens is te nemen, om ook
in onze handelsbalans .verbetering t® bren
gen.
Aangedrongen werd op een algemeens
crisis wet; anderszijds werd dit bestreden.
Verscheidene leden 'klaagden er over,
dat van het Kabinet zoo weinig kracht
uitgaat. Van werkelijke 'leiding
valt niets te bespeuren.
De vrees werd uitgesproken, dat het
Kabinet in zijn huidige 'samenstelling niet
voldoende voor zijn taak berekend is, zeiker
niet in dezen moeilijken crisistijd.
In verband hiermede werd door som
migen gevraagd, of de Regeering wel
doordrongen is van het communis
tisch gevaar, zoowel hier te lande
als in de overzeesche gewesten, en of hier
wel voldoende tegenweer wordt geboden.
Karakter van het Kabinet.
Somimige leden, die meenden, dat prin
cipieel© wetsontwerpen van 'dit Kabinet
niet meer te verwachten zijn en het als
crisis-Kabinet moet worden beschouwd,
stelden de vraag, of het niet op breeder
'grondslag moet worden gereconstrueerd
en onder krachtiger doelbewuste leiding.
Andere leden, hoewel erkennende, dat
de tijdsomstandigheden het Kabinet
vooral tot een crisis-Kabinet stempelen,
meenden nochtans, dat niet alle arbeid,
meer in het bijzonder met het Christe
lijk karakter van het Kabinet verband
houdende, aebtertwege mag blijven.
Ontstemming
Vele leden waren ontstemd
over de uitlatingen van den Minister van
Financiën in een interview, waarvan de
dagbladen van 30 September 1.1. het ver
slag bevatten. 'Zij achtten het ongewenscht,
dat de minister op een oogenblik, wanneer
de begroeting en daarmede de finan-
cieele toestand des Rijks in de afdeelin-
gen wordt onderzocht, daarover mede
deelingen doet in de pers
'Ook waren verscheidene léden
ontstemd, dat de minister de korting
van de salarissen van het Rijkspersoneel
als een besliste zaak voorstelt.
Met 'kiem werd de vraag gesteld, of de
desbetreffende publicatie een verklaring is
namens het Kabinet.
's Lands financiën.
Met de Regeering zag men algemeen
den bedenk 1 ij ken toestand
van 's Lands financiën in,
waarvoor onverwijlde voorziening noodig
is, Algemeen verklaarde men zich dan
ook bereid er toe mede te werken de be-
grootin'g sluitend te maken.
Verscheidene leden merkten op, dat de
in de begrooting aangebrachte bezuini
gingen teleurstellend. 6» ww «o deel
Binnenland.
Voorloopig verslag der Tweede Kamer
over de rijksbegrooting.
Vergadering van het Kon. Ned. Land-
bouwcomité.
De brandweer op Walcheren.
Buitenland.
Edison overleden.
Het Japansch-Ghineesch conflict. Drei
gend oorlogsgevaar.
België verhoogt zijn invoerrechten op
vleesch en boter.
Mijnongeluk in Westfalen.
zelfs niet anders dan schijnbezuinigingen.
De onderwij'sbezuini'gingen zijn nog vogels
in de lucht. Veel van wat versobering
wordt genoemd is slechts uitstel.
De salariskorting.
Vrij algemeen werd bezwaar geopperd
boewei van uiteenloopenden aard
tegen de voorgenomen salaris-
korting.
Vooral de motiveering, welke de minis
ter van Financiën voor de salarisverlaging
aanvoert, werd ondeugdelijk geacht. Daar
uit 'blijkt, dat de Regeering niet tot deze
verlaging overgaat, omdat zij de salarissen
te boog vindt, maar uitsluitend om de
begroeting in evenwicht te brengen.
'Enkele leden noemden vermindering
van de uitgaven voor de ambtenaarssala
rissen noodzakelijk.
Sommige leden vestigden de aandacht
op de mogelijkheid om de voorgenomen
salariskorting, wanneer deze beslist on
vermijdelijk mocht 'blijken, te vervangen
door een verder verhaal op de bijdragen
voor pensioenen.
Sommige leden spraken den wensch uit,
dat de Regeering maatregelen zou be
ramen om de cumulatie van betrekkingen
zooveel mogelijk te beperken.
Onderwijs.
Met verwondering hadden verscheidene
leden gezien, dat de Regeering bij het op
maken van de begrooting reeds rekening
heeft gehouden met de financieele gevol
gen van de wijziging van de La-
ger-onderwijswet, waartoe 'het
ontwerp nog slechts bij de Kamer is inge
komen. Zij keurden het af, dat de Regee
ring wederom, evenals in de vorige finan
cieele crisis, op het onderwijs zoodanig
bezuinigen wil, dat de belangen van het
volksonderwijs daardoor ernstig zullen
worden geschaad.
Andere leden spraken als hun meening
uit, dat bezuiniging op onderwijsgebied
dringend noodig is.
Sommige Men drongen ter besparing
op de Rijksuitgaven aan op afschaffing
van het verplichte zevende
1 e e r j a a r en van den leerplicht voor het
zevende leerjaar. Verscheidene andere
leden kwaimen hiertegen op.
De Zuiderzeewerken.
Inlichtingen werden gevraagd over de
bedoelingen van de Regeering ten aanzien
van de Zuiderzeewerken. In dezen crisis
tijd moet het productieve werk niet ver
minderd maar vermeerderd worden.
Enkele leden zouden zich verheugen
indien van verdere inpoldering werd af
gezien. Ziji zouden zelfs den afsluitdijk
niet voltooid wenscben te zien.
Rijksmiddelen.
Vrij algemeen 'kon men zich vereenigen
met de bestemming welke de regeering
wenscht te 'geven aan het overschot van
het dienstjaar 1929 en met de wijze, waar
op zij de saldi der jaren 1929, 1930 en
1931, in totaal .vermoedelijk 54 millioen,
over de jaren 1932, 1933 en 1934 wenscht
te verdeelen. Ook had men met genoegen
kennis genomen van het voornemen der
regeering om over te gaan tot de instel
ling van een reservefonds, waaruit in
slechte jaren zou zijn te putten, terwijl er
in gunstige jaren in zou worden gestort.
'Nagenoeg algemeen kon men zich ver
eenigen met de voorgestelde benzine-
belasting.
De voorgestelde verhooging van
het tarief jrv<>err«cHten werd