No. 11
Dinsdag 13 October 1931
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
GOEDE
KING
Hetidrikse Co's Bank N.V. Goes
Mk
EERSTE BLAD.
ZtM&t
DOGIOREIt ZEGGEN:
md
931.
931.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
ft
Gorgel ook op straat!
Buitenland.
PEPERMUNT
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 OCTOBER vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
Binnenland.
In de ledenvergaderingen hebben de
opgekomen arbeiders rich in meerderheid
|en önbe-
Vx-ijdag
d en kar te
-weg over,
)eventer na-
trein nog
melkventer
gedood,
ik tusschen
van den
een ernstig
5-jarige ar-
|>y de spoor-
ig van een
ik, dat eea
naderde,
iddellijk ge-
t v a a rt -
ester-
aan „het
bij de mili-
Soesterberg
ïaar de be-
xen bestaan
|an bet per-
ïetzij voor
ra superieu
ren zouden
diensttijd, en
[aal gebruik
de autori-
fn sergeant
tevens als
Lden, motor
en herstel-
Verricht aan
afdeelings-
licier.
it der lucht-
|van Santen,
ris, kapitein
Jrzoek inge-
ssultaat op-
|end zijn met
seds aan de
|xd, niet ver
at" van bet
eleid, dat dn
klacht aan
ms vrij1 ern-
ontkenning
^n personen
zeer heef
|ze zaak met
moet wor-
Iwd: A. Th.
In V. J, Os-
)g, 30 j. en
24 j. en S.
|ar Broek, 25
M. P. van
25 j.
Ib, Bouterse,
per, z. G. J.
Tieleman,
Lts, geb. van
|geb. Dekker,
e, z. A. G.
|Baiwir, geb.
geb. Lems,
Leb. van der
geb. Hui-
Jnaar, 70 j.,
J. G. Mul-
/riesi.
Lisa. Crt.).
piwd: Jacob
abeth Hart-
jl.v. Adriaan
"ina Zandee. a
pt.
k rieden: 27,
Lh. met Cor-
ken: 28, Lu-
Lobs 27 j. te
Wijk, 21 j.
na d.v. Leen-
■en Paulina
jl.v. Marinus
|em.
Akkerman
de Kreke;
j. wed. van
3: Janus Vo-
ida Koster.
rouwd: 18,
Janna Ver-
ze, 26 j. en
rius Huige,
bstelle, 19 j.;
|te Leiden en
j. jd.
tarinus Ver-
Lieuwe Stiel
pen, en Anna
lendrik Ho-
Willemina
|0 j. jd.
ra, d. v. Jo-
Lijenhove en
25, Corne
ls Blaeij en
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redaetle en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
Ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco por post S3.—
Losse nummers 10.05
Prijs dor AdvertentiSn:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting.
In verschillende plaatsen zijn vanwege
de liberale Staatspartij „De Vrijheids
bond" z.g. crisisvergaderingen gehouden,
waarin de huidige financieelo en econo
mische moeilijkheden door vooraanstaan
de mannen werden behandeld.
Veel nieuws hebben deze vergaderingen
niet gebracht.
Wel is gebleken dat tegen de voorgeno
men verlaging der salarissen geen over
wegend bezwaar schijnt te bestaan, maar
dat de verhooging van het invoerrecht
unaniem wordt afgekeurd Dit middel om
een deel van het dreigend tekort te dekken
kan in de oogen der liberale voormannen
geen genade vinden.
Verzuimd werd echter mede te deelen
met welke middelen dan wel het tekort
moet worden gedekt.
Alle sprekers waren het er over eens,
dat de begrooting sluitend moet worden
gemaakt.
Maar dan spreekt het ook vanzelf, dat
men niet kan volstaan met de aangegeven
middelen om dit doel te bereiken af te
wijzen.
Aan critiek zonder meer hebben we
niets.
Wie meent, dat van het dekkingsplan
f 10 millioen moet worden geschrapt be
hoort tevens aan te geven, waar dit be
drag dan gevonden moet worden.
Met negatieve uitspraken kan een te
kort niet worden gedekt.
De liberalen zouden 't beier hebben
gedaan.
In de Zeeuwisohe crisisvergadering van
de liberale Staatspartij werd door Mr G.
A. Boon, volgens het verslag in de Mia-
delburgsche Courant, onder meer gezegd:
„Deze crisis is niet, zooals sommigen
wel beweren, een crisis van het libera
lisme dat is dwaasheid. De liberalen
waren sinds lang niet aan het bewind.
En als ze aan heit bewind waren geweest,
dan zouden we de crisis zeker niet heb
ben voorkomen, maar.het zou er toch
zeker niet zoo slecht voorstaan als nu."
Met andere woorden: de liberalen zou
den 't b e t e r hebhen gedaan.
Zou het waar ziju?
Naar 't ons voorkomt is er veeleer aan
leiding om het tegendeel te verwachten.
Enkele feiten uit de laatste jaren mo
gen deze opvatting ilustreeren.
Op 4 December 1918 ihield de heer Dres-
selhuys in de Tweede Kamer een rede,
waarin allerlei wenschen kenbaar wer
den gemaakt, welker verwezenlijking naar
het oordeel van deskundigen ongeveer
200 millioen gulden per jaar zou eischen.
Df ■spreker gaf trouwens zelf toe, dat het
kit ging om „reusachtige sommen".
5 1 December 1922 kwam in de Tweede
-.umier aan de orde een voorstel tot wij
ziging van de L.O.-wet. De bedoeling was
een onderwijzer van bijstand te geven,
zoodra het aantal leerlingen 33 bedroeg
inplaats van 26. Deze wijziging werd door
de liberalen afgewezen, met uitzondering
van de heer v. Gijn, die voor stemde.
In April 1923 stemden de liberalen (al
weer met uitzondering van den heer van
Gijn, die wat meer oog 'had voor de
eisohen van de schatkist) tegen een voor
stel tot opheffing van sommige recht
banken.
Een ontwerp tot verhooging van de col
legegelden werd eveneens door de libera^-
len, alweer met uitzondering van den heer
van Gijn, afgewezen.
In Juni 1923 stemden alle liberalen
voor een motie-Marchant, die zich richtte
tegen de vermeerdering van het aantal
lesuren voor leeraren bij het gymnasiaal
en middelbaar onderwijs.
Een half jaar later kwam aan de orde
een wetsontwerp tot verhooging van den
accijns op hier en van het invoerrecht op
bier en thee, waarvan de opbrengst werd
geraamd op ruim f 10 millioen. Alle libe
ralen stemden tegen.
In Juli 1924 kwam aan de orde een
voorstel tot wijziging der Leerplichtwet
en der L.O.-wet.
Hierbij werd o.a. het aantal onderwij
zers op 1 per 48 gesteld, wat een zeer
belangrijke bezuiniging beteekende. Maar
de liberalen stemden tegen.
Het is duidelijk, dat de conclusie van
Mr. Boon niet klopt met de feiten.
In overeenstemming met de werkelijk-
C natuurlijk droog met
Mm Z5, 4S en 65 ct "V
'heid zou zijn geweest als deze liberale
redenaar gezegd had: „Het gaat niet aan
de liberalen de schuld te geven van deze
crisis, maar.als ze aan het bewind,
waren geweest zou het er zeker veel
slechter voorstaan dan nu."
Het conflIct-China-Japan.
Officiéél wordt gemeld, dat het Chi-
neesche antwoord op de Japansche nota
vandaag zal worden overhandigd.
China legt er den nadruk op, dat de
impopularitei' der Japansche artikelen in
China te wijten is aan onvriendschappe
lijke daden der Japansche regeering en
dat de Chineesche regeering de vrijheid
van het Chineesche publiek om te koo-
pen naar eigen goeddunken niet kan aan
tasten.
Na te hebben verklaard, dat de toe
stand is verergerd door de laatste Japan
sche daden van uitdaging, zegt de nota
verder, dat China voort zal gaan met
leven en eigendommen der Japanners te
beschermen, maar als het genoopt wordt
dien oorlog te bezigen als instrument van
nationale politiek, moet Japan aanspra
kelijk worden gesteld voor de gevolgen.
De Amerikaansche regeering heeft haar
ernstige ongerustheid geuit wegens de be
dreiging met een oorlogsverklaring door
China, als de Volkenbond geen bevredi
gende regeling tot stand brengt van het
conflict in Mantsjoerije.
Vaste datum voor Paaschfeest?
Gistermorgen is de verkeerscommissie
van den Volkenbond onder voorzitter
schap van den Portugees de Vasconcellos
bijeengekomen. De voornaamste taak van
de conferentie is de kalenderhervorming,
doch, zoo meldt de „Tel.", men verwacht
hiervan weinig practische resultaten.
"Waarschijnlijk zal de conferentie slechts
den wensch uitspreken, dat als vaste da
tum voor het paaschfeest een der eerste
Zondagen van April zal worden aangeno
men en de katholieke kerk zou hiertegen
geen bezwaren hebben.
Verzet tegen de „Russische arbeidsweek"
in Duitschiand.
De christelijk-sociale volksdienst heeft
zich een dezer dagen in den Pruisischen
Landdag verzet tegen het streven, in het
bijzonder van de glasblazerijen en de
kunstzijdefabrieken uitgaande, om de
Zondagslooze werkweek, de z.g. „Russi
sche arbeidsweek", in te voeren. Naar
vernomen wordt, was een flesschenfa-
briek tot 30 September vergunning voor
bovenbedoelden maatregel verleend. Deze
vergunning is op 30 September echter
niet verlengd. De kunstzijde-industrie
heeft een dergelijke vergunning niet ge
kregen.
De Pruisische Minister van Financiën
neemt ontslag.
De Pruisische minister van Financiën,
Höpker Aschoff, heeft Maandagavond een
mededeeling aan minister-pres. Braun
gezonden, waarin hij zegt, dat hem ge
bleken is, dat hij niet meer op voldoende
steun van de coalitiepartijen kan rekenen
bij de uitoefening van zijn taak.
Voorts werd het hem in de kabinets
raad duidelijk, dat ook niet meer vol
doende overeenstemming tusschen hem en
de andere ministers bestond. Bovendien,
schrijft hij, is het mij niet mogelijk de
noodige overeenstemming te bereiken
tusschen de maatregelen van de rijksre-
geering en de Pruisische regeering, die
in den tegenwoordigen tijd noodig zijn.
Hierop volgt de mededeeling van den
minister, dat hij besloten heeft af te tre
den.
Een betooging te Londen tegen de
loonsverlaging.
Een optocht van 20.000 man, postper-
soneel en andere Staatsbeambten, is gis
teren in Londen van het Embankment
naar Hyde Park getrokken, waar een pro-
testbetooging werd gehouden tegen de
loonsverlaging. Schotsche pijpers gingen
voorop en in den optocht liepen 22 fan
farekorpsen mee. Men droeg borden mee
met opschriften als: De post maakt een
winst van 60 millioen pond, maar de loo-
nen worden 40 pot. verlaagd. De meeste
postmannen waren in uniform en de op
tocht trok zeer de aandacht. In het park
was er zoo'n gedrang, dat een aantal
vrouwen onder den voet werd geloopen.
De menigte werd van negen spreekge
stoelten toegesproken. Men schat, dat er
100.000 menschen tegenwoordig waren, de
betoogers inbegrepen. Een groote menigte
politie was op de been, maar de betoo
ging die twee uur geduurd heeft, heeft
een volkomen ordelijk verloop gehad.
Aardbeving geregistreerd.
Gisternacht om 1 uur 30 is door de
seismografische instituten te Triëst en
Florence eem krachtige aardbeving gere
gistreerd, welker epicentrum in Noord-
Oostelijke richting op ongeveer 14000
K.M. afstand geschat wordt.
De apparaten zijn ongeveer 5 uur lang
in werking geweest.
Ook Grand! naar Washington.
Volgens berichten uit Rome en Was
hington zal, iu November a.s. ook Grandi,
de Italiaansche minister van buitenland-
sche zaken, een bezoek aan de Ameri
kaansche regeering brengen.
President Hoover had den wensch te
kennen gegeven, dat ook Mussolini een
bezoek aan Washington zou brengen,
doch Mussolini heeft geantwoord, dat hij
tot zijn spijt geen gevolg aan deze uitnoo-
diging kan geven, aangezien hij Italië niet
kan verlaten.
Grandi zal 7 November scheep gaan
naar New-York en 27 November zijn te
rugreis aanvaarden.
„Voorkomen is beter
dan genezen".
Waarom neemt U dan
geen Locarbits Groene
Kruis Hoestbonbons
vóór U verkouden
bent? Ziet toe dat U
de echte krijgt.
Een opzienbarende rede.
Zondag heeft in ihet Brunswijksche
stadje Harzburg de groote betooging
plaats gehad van de z.g. nationale oppo
sitie, waarin de D.-nationalen, nationaal
socialisten, nationale bonden, dissidenten
van de Landvolkpartij en het grootste ge
deelte van de D. Volkspartij elkaar gevon
den hebben in hun begeerte een einde te
maken aan de regeering-Briining.
Daaihij heeft dr. Sohac'ht een opzien
barende rede gehouden.
Nadat de Duitsohe regeering aanvan
kelijk de publicatie van deze rede had
weten te verhinderen, schijnt zij later ie
hebben ingezien, dat doodzwijgen niet de
juiste methode is om de opgeschrikte ge
moederen gerust te stellen.
De avondbladen maken ten minste uit
voerig melding van de beschuldigingen,
die dr Schacht heeft geuit.
Ik behoef u, aldus de oud-president van
de Buitsche Rijksbank, niet met cijfers op
te houden, die gij iederen dag in de bla
den kunt vinden: een vermin dering van
de productie met ruim een derde, een
werkloosheid, die met haar hooge cijfers
een chronisch verschijnsel dreigt te wor
den, een schuldenlast in het binnenland,
die in dagelijks stijgende faillissements-
cijfers tot uiting komt, een buitenlandsche
schuldenlast, die een terugbetaling op den
vervaldatum onmogelijk maakt, een valu
ta, die niet meer het regulaire goederen
verkeer dient, maar alleen nog om illiqui-
diteit van onze 'banken aan het oog te ont
trekken.
Daarbij een financieel beheer, waarvan
zelfs de minister van financiën niet kan
zeggen, hoe men de eerstkomende maan
den, ja weken, moet doorkomen.
Onze buitenlandsche schuld is aanmer
kelijk hooger dan in het Bazelsche rap
port werd vermeld, maar niemand waagt
het, dit openlijk te zeggen.
Uit angst, dat het publiek nerveus zou
kunnen worden, vertelt men het niet, dat
de Rijksbankportetfeuille slechts ten deele
uit „reichsbankfahige" wissels bestaat en
men telt hij de berekening van de goud
dekking een paar honderd millioen ge
leende deviezen op, die binnenkort terug
betaald moeten worden.
Wie kan heden ten dage nog iets on
dernemen, als hem door één pennestreek
ingevolge een der tallooze noodverorde
ningen zijn eigendom wordt weggedispo-
neerd?
Hoe kan iemand nog economisch cal-
culeeren, als zijn onkosten willekeurig
door politieke factoren, -worden bepaaldI
gewoonten vormen den
grondslag voor een pret
tig, regelmatig leven.
Voor alle menschen ztjn
deze niet gelijk. Voor
iedereen echter vormt
het geregeld gebruik van
King Pepermunt een zeer
9oede gewoonte,
l/ant zou niet iedereen
willen genieten van den
fijnen smaak en zou niet
ledereen de heilzame
werking ervan willen
ondervinden? Niet zoo
nu en dan, maar geregeld
De sameering, bet herstel van Duitsch
iand, is geen quaestie van programpun
ten, heit is geen quaestie van intelligentie,
maar een quaestie van karakter, n.l.:
Zich op een eigen bedrijfsleven concen-
treeren, uit den eigen grond halen wat er
uit te halen is, en zich overigens geduren
de een generatie bekrimpen, sparen en
werken.
Daartoe is niets anders noodig dan
karakter, zelfvertrouwen en Godsvertrou
wen.
Met borgen en bedélen is nog geen volk
groot geworden. Slechte door een vasten
nationalen rugsteun kunnen vrijheid en
arbeid herwonnen worden.
Korte Berichten.
Zaterdag is aan President Hoover
een petitie aangeboden, door 150.000
vrouwen onderteekend, waarin een ingrij
pende vermindering der bewapening
wordt gevraagd. De aanbieding geschied
de door een „vredeskaravaan" van vrou
wen, afgevaardigd uit twee-en-twintig
staten der unie.
In Brunswijk zal weldra een nieuwe
noodverordening verschijnen welke de sa
larissen van ongehuwde en kinderlooze
ambtenaren met 5 pet. zal verlagen. De
woningbijslagen der gehuwden worden
met 40 pet. verlaagd. Bij het Landesthea-
ter worden de salarissen der solisten met
20 tot 33 pet. verlaagd.
Het is zeer waarschijnlijk, dat het
traditioneele hofbal, in verband met de
oeconomische crisis te Brussel, niet plaats
zal hebben. Dit bal moet, als naar ge
woonte, in Januari, in het Paleis, te
Brussel, gehouden worden.
i Geheel Engeland, maar vooral Lon
den, zijn Zondag geteisterd door een zwa-
ren najaarsmist. Het scheepvaartverkeer
moest geheel worden stilgelegd. Vele trei
nen kwamen met belangrijke vertraging
binnen. Ook een optocht van Londensche
werkloozen werd door den nevel gehin
derd. De stoet raakte den weg kwijt en de
betoogers dwaalden urenlang ver van
elkaar door de stad.
MacDonald is gisteren 65 jaar oud
geworden. Het plan van zijn Schotsche
bewonderaars om hem een maaitijd aan
te bieden, is tot half November uitgesteld
in verband met de verkiezingen. De pre
mier heeft een zeer hartelijk telegram
van den Koning en van de Koningin
ontvangen.
De gouden standaard in Finland is
tot nader order opgeheven. De Bank van
Finland heeft haar discontokoers van 7%
tot 9 pet. verhoogd.
De justitie te Coblentz houdt zich
bezig met een uitgebreid schandaal, waar
bij een 50-tal ambtenaren van de spoor
wegen zich aan verduistering moet heb
ben schuldig gemaakt
De Bulgaarsche minister-president
Malinof heeft gister koning Boris het ont
slag van het kabinet aangeboden.
Binnenland.
Onze tuinbouw en de crisis.
Minder Nederlandsche kolen naar Bel
gië.
De Raad voor de Scheepvaart over het
ongeluk aan boord van de Oranje Nas
sau.
Buitenland.
Opzienbarende rede van dr Schacht.
Een vaste datum voor Paaschfeest?
Het conflict China-Jap an. De Raad van
den Volkenbond beraadslaagt ear over.
Te Buenos Aires is een samenzwe
ring ontdekt, die ten doel had president
Uribura te vermoorden. Verscheiden per
sonen zijn gearresteerd.
Staking bij de N. S. F.
Maandagmorgen is bij de Nederland
sche Seintoestellenfabriek te Hilversum
eeu staking uitgebroken onder 150 fa
brieksmeisjes. Het conflict is ontstaan
doordat de meisjes niet accoord gaan met
de nieuwe tarieven, waardoor de loonen
met 10 pet. werden verminderd, terwijl de
werkzaamheden werden vermeerderd.
Verlaging van kostprijzen.
Van de regeering is het initiatief uitge
gaan om da centrale organisaties van
werkgevers en werknemers bijeen te bren
gen, teneinde het zoo mogelijk over een
verlaging van de kostprijzen eens te wor
den. Deze besprekingen zijn Maandag
aangevangen.
De postvluchten op Indlë.
Een Aneta-telegram uit Batavia (Ld. 12
Oct. meldt:
De bemanning van de „Valk" is door
een groot aantal enthousiasten gehuldigd.
De heer Nieuwenhuis hield namens de
K.L.M. een redevoering evenals de heer
Buckel namens de Ned.-Indische Vereeni-
ging voor Luchtvaart. Beide sprekers we
zen op de beteekenis van den wekelijk-
schen luchtdienst HollandIndië vice
versa. Verscheidene kransen werden aan
geboden. Tegen half elf steeg, de „Valk"
op, begeleid door een toestel van de K. N.
I. L. M. dat was gecharterd door de „Ja-
vabode".
Beide toestellen maakten verschillende
ronden boven de stad waarna de „Valk''
doorvloog naar Bandoeng.
Daling van den boterprUs?
Naar men aan de „Telegr." van des
kundige zijde mededeelt, is de omstandig
heid, dat het botercontingent, dat in
Frankrijk mag worden ingevoerd zoo
spoedig bereikt is, te wijten aan het feit,
dat sedert de toepassing van dezen maat
regel een ware run is ontstaan op de
Fransche markt, speciaal uit de BaLtische
landen.
Daardoor is het contingent veel vlugger
bereikt dan verwacht werd.
Een en ander is voor onzen zuivelex-
port al bijzonder onaangenaam. De ex
porteurs toch ondervinden groote stagna^
tie bij het bedienen van hun regelmatige
klanten. De boter toch wordt aan de
grensplaatsen opgehouden en mag niet
naar Frankrijk vervoerd worden, omdat
het contingent bereikt is, zoodat de klan
ten van de Nederlandsche expor
teurs hun voorraden elders op zullen
moeten gaan doen. Ongetwijfeld zullen dia
voorraden weer van de grensplaatsen te
ruggehaald moeten worden. Een daling
van den boterprijs hier te lande acht men
dan ook vrijwel onvermijdelijk.
Dreigend conflict In de metaal-Industrie.
Met ingang van 12 October is bij da
N.V. Machinefabriek Stork en Co., N.V.
Stork Hijsch, N.V. Heemaf en G. Dikkers
en Go. N.V. te Hengelo een loonsverlaging
van gemiddeld 5 pet. ingevoerd.