Zaterdag 10 October 1931
46e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
BEDRIIFSCIIEDIETEN
VAN LEERDAM
Hendrikse Co's Bank N.V. Goes
BOHEMIA
EERSTE BLAD.
Naar eigen beginsel.
Buitenland.
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDS-
BANK N.V
Binnenland.
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
6.75
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Z00 JUIST ONTVANGEN.
ALÏi
per 1 OCTOBER vervallende
worden verzilverd door
BERTELS' „KUNSTKORREL"
IN DE PRAKTIJK!
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. Ui55.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
DeZeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs;
Per 3 maanden, franco per post» f ?.»*->
Losse nnmmers 10.05
Prijs der Advertentie n:
regels 11.20, elke regel meer 30 d.
BI] abonnement belangrijke korting.
Eenigen tijd geleden hebben we gewe
zen op het gevaar, dat onze Christelijke
Vakbeweging bedreigt, doordat te veel de
nadruk gelegd wordt op de vragen van
practischen aard, met het gevolg, dat de
principiëele scholing in 't gedrang komt.
De kwesties van loon en arbeidsduur
en wat verder met de arbeidsvoorwaar
den in verband staat, eischen dan de vol
le aandacht. En doordat hier vaak sa
mengewerkt wordt, en soms ook wel
moet warden, met organisaties, die niet
staan op den grondslag van de Christe
lijke belijdenis, ontbreekt niet zelden de
gelegenheid om deze practische vragen
principiëel te belichten.
Vandaar dat een aansporing om de al-
gemeene bonden, als „Patrimonium" en
den Chr. Nat. Werkmansbond, waar de
geestelijke ondergrond der dingen en de
maatschappelijken toestand in het alge
meen, los van. bepaalde vakbelangen kan
worden behandeld te steunen, zeker niet
misplaatst was.
Nu moet echter hierbij de opmerking
worden gemaakt, dat de gevaren, die de
vakorganisaties bedreigen, ook bestaan
en in niet mindere mate bij de patroons
organisaties.
Dit wordt niet altijd ingezien.
Velen verkeeren in de meening, dat
vakorganisatie op Christelijken grondslag
onontbeerlijk is, maar dat de patroons
zonder bezwaar lid kunnen zijn van een
z.g. neutrale organisatie. In plaats van
zich eerst naar eigen beginsel te organi-
seeren en dan zoo noodig als organisa
ties met anderen samen te werken, sluit
men zich persoonlijk bij een z.g. neutraio
organisatie aan, met het gevolg, dat de
gelegenheid ontbreekt om de aan de orde
komende vragen te zien en te beoordee-
len bij het licht van de eigen beginselen.
Ter verontschuldiging wordt dan meest
al aangevoerd, dat het in dergelijke or
ganisaties alleen gaat om vragen van
practischen- en niet van principieelen
aard, maar dit argument snijdt geen hout
De scheiding, die hier gemaakt wordt,
bestaat toch inderdaad niet. We trach
ten ons dat, als dat pas geeft wel wijs te
maken, en zoo onze consciëntie gerust te
stellen, maar we weten wel beter.
We belijden, dat God de Heere den
hemel en de aarde heeft geschapen en
dat de ordinantiën, die Hij gegeven heeft
ook gelden voor het sociale leven.
Als Christenen hebben wij de roeping
om het ideëele reëel te maken, om de
beginselen, die we belijden tot toepassing
te brengen en ons bij alles wat we doen
te stellen voor den eisch van de hei
lige wet van God.
En dat kunnen we niet doen in een
organisatie, waar ter wille van de neu
traliteit van het recht Gods niet gerept
kan worden.
Reeds meer dan veertig jaar geleden
werd dan ook op het Eerste Chr. Soc.
Congres door den heer Wiersinga het
pleit gevoerd voor Christelijke patroons
organisatie. Het gevolg is toen geweest,
dat toen een dergelijke organisatie is op
gericht en we hebben ook nu nog een
Chr. Middenstandsbond, een Chr. Boe
ren- en Tuindersbond, enz., maar het
aantal leden van deze organisaties is nog
véél te gering. Nog al te velen houden
zich afzijdig. Zij beseffen niet, naar het
schijnt, hoe noodig het is, dat we hot
licht van Gods Woord laten schijnen ook
over de vragen van economischen en
maatschappelijken aard.
Wij leven in een tijd van crisis.
En 't kenmerkende van een crisis is,
dat het er op of er onder gaat.
Alles is in beweging in deze dagen.
Het gaat niet alleen om den boven
bouw, maar ook om de fundamenten. Veel
wat vast scheen te staan, wankelt. En te
midden van de onrust en verwarring, die
daarvan het gevolg zijn, trachten de re
volutie-predikers hun slag te slaan om 'n
algeheels ineenstorting te bewerkstelli
gen.
Niet alleen de Communisten, maar ook
de Soc. Democraten zijn dag aan dag be
zig om de massa te vergiftigen en het
evangelie van den haat te prediken.
En schijnbaar lijnrecht daartegenover
staan anderen, die zich evenmin door de
eischen van het Woord des Heeren wil
len laten leiden.
Zoo worden de verhoudingen steeds
meer gespannen. En niemand weet, wat
de toekomst ons zal brengen.
Het zal nu, meer dan ooit, in de prac-
tijk moeten blijken, wat het Christendom
beteekent.
Er moet nu gekozen worden. Er is nu
behoefte aan beslistheid. Aan man
nen van stavast, maar die bereid zijn te
buigen voor het recht Gods.
Bij de arbeiders. Maar óók bij de pa
troons.
En een eerste vereischte daarvoor is
organisatie naar eigen beginselen.
Hevige ontploffing te Gdingen.
Naar de „Lokalanzeiger" meldt, is te
Gdingen een pas-gebouwd huizenblok
door een lichtgas-ontploffing gedeeltelijk
in de lucht gevlogen. De ontploffing was
buitengewoon krachtig. De gasaanleg
was eerst kort geleden aangebracht.
De plaats des onheils biedt een trooste
loos schouwspel van verwoesting. Uit de
puinhoopen zijn reeds verscheidene doo-
den en gewonden geborgen.
Den geheelen nacht heeft men gewerkt
om de onder het puin bedolven bewoners
der huizen te redden.
Tot nu toe heeft men negen dooden
en zeven gewonden, waaronder een ern
stig, geborgen.
Onder de puinhoopen bevinden zich
waarschijnlijk nog zeven arbeiders.
De ontploffing is waarschijnlijk ont
staan door uitgestroomd grondgas.
Waar blijven de uitvinders?
De Amerikaansche oliemagnaat Henry
Doherty heeft op een bank ruim vijftien
millioen francs in deposito gegeven, welk
bedrag zal worden uitbetaald aan den-
gene, die een uitvoerbaar plan ontwerpt,
ter bestrijding en opheffing van de te
genwoordige werkloosheid.
Het nieuwe Duitsche kabinet.
'Om kwart over negen 'gisteravond begaf
rijkskanselier Bruening zich naar den
rijkspreSident, om hem de volgende minis-
terlijst voor te leggen:
Dr. Bruening: rijkskanselier en minister
van buitenlandsche zaken.
Dr. Dietrich: vioe-kanseMer en minister
van financiën.
Dr. Warmbold: rijksminister van eco
nomie.
Dr. Stegerwald: rijksminister van ar
beid.
'Dr. Groener: rijksweer en hinnenland-
sche zaken.
Dr. Joel: rijksminister van justitie.
Dr. Schiele: Voedselvoorziening en
landbouw.
Treviranus: rijksminister van verkeer.
Dr. Sohaetzel: rijksminister van pos
terijen.
Door het verdwijnen van dr. Wirth als
minister van binnenlandsche zaken is 'het
democratische element in het kabinet
eenigszins verzwakt. De oriënteering naar
rechts is echter niet zoo sterk, als in
sommige kringen verwacht werd.
Dreigende oorlog tusschen Japan
en China.
De „Daily Telegraph" verneemt uit To
kio, dat Japan voornemens is, nog be
langrijke versterkingen van de vloot naar
China te zenden.
De Japansche gezant is naar Nanking
vertrokken, ter overhandiging van Japan's
nota waarin China gewaarschuwd wordt,
dat het door Japan aansprakelijk wordt
gesteld voor de gevolgen van de anti-
Japansche beweging in het land.
ïn kringen, welke China sympathiek
gezind zijn, hoort men de meening uiten
dat Japan vast besloten heeft, door te zet
ten, doch China verantwoordelijk te stel
len voor Tokio's eventueele oorlogsverkla
ring.
Uit Genève wordt gemeld: De
raad van den volkenbond
is tegen Dinsdag in een bui
tengewone zitting bijeen ge
roepen ter behandeling van
het Japansch-Chineesche
conflict.
De vergadering zal ook door lord Rea
ding, den Engelschen minister van bui
tenlandsche zaken, worden bijgewoond.
Volgens een bericht uit Washington,
maakt men zich aldaar ernstig bezorgd
over het onverwachte optreden van de
JapansChe legerleiding tegen 'het hoofd
kwartier der Cihineezen te Tjingtsjau,
waardoor het conflict verscherpt is. Het
kabinet beraadslaagde gisteren over bet
conflict in Mandsjoerije.
Korte berichten.
De immigratie in de Vereenigde
Staten vertoont voor de maand Augustus
opnieuw een krachtigen achteruitgang.
In deze maand werden slechts ca. 4000
immigranten toegelaten, betgeen 11.000
minder is dan in dezelfde periode van het
vorig jaar.
KANTOOR GOES GR.MARKT
Baron Van Wijnbergen.
Naar wij vernemen, is de toestand van
mr. A. baron van Wijnbergen thans zeer
bevredigend.
Bestrijding der iepenziekte.
In aansluiting met een onlangs in de
pers verschenen mededeeling over boven
staand onderwerp vestigt het Comité ter
Bestrijding der Iepenziekte nogmaals met
nadruk de aandacht van eigenaren van
iepeboomen op de wenschelijkheid, alle
doode, stervende of ernstig door de iepen
ziekte aangetaste iepen in den komenden
winter te vellen en de schors onschade
lijk te maken door deze te verbranden of
desnoods met den stam gedurende ten
minste drie maanden onder water gedom
peld te houden.
Thans kunnen de zieke hoornen nog ge
makkelijk worden herkend; als over en
kele weken het blad zal zijn afgevallen,
is dit zelfs voor deskundigen veel moeilij
ker en voor den leek uiterst bezwaarlijk.
Burgemeester.
Bij Kon. besluit van 7 Oct. is aan H.
Pollema, op zijn verzoek, met ingang van
25 Nov., eervol ontslag verleend als bur
gemeester der gemeente Lemsterland.
99
99
Staking hij de werkverschaffing.
Donderdag zijn de Almelosche tewerk-
gestelden op de Rijkswerkverschaffing in
de Weitemanslanden, 65 in getal, in sta
king gegaan in verband met een loon-
'kwestie.
De Plattelandsbond.
De Plattelandersbond hield te Utrecht
zijn jaarlijksche vergadering.
Vastgesteld werd, dat de landbouwbe
langen niet veilig kunnen worden toever
trouwd aan de groote politieke partijen.
In dit verband werd besloten, dat er voor
den Bond geen aanleiding bestaat, zich
van politieke actie te onthouden en dat
bij de a.s. verkiezing voor leden der Twee
de Kamer weer met een eigen lijst zal
worden uitgekomen. Hiervoor zal veel
propaganda gemaakt worden. De heer
Braat zal zich met de propaganda in de
eerste plaats belasten.
Besloten werd voorts te trachten tot
oprichting te komen van een centrale
landbouwmaatschappij en een plan te
ontwerpen om te komen tot oprichting
van een centrale boeren- en tuinders-
credietbank.
UITKEERINGEN TEN BEHOEVE VAN
VERBOUWERS VAN SUIKERBIETEN
Bij nota van wijziging der begrooting
1932 van binnenlandsche zaken en land
bouw wordt voorgesteld een memoriepost
uit te trekken voor uitkeeringen ten be
hoeve van verbouwers van suikerbieten
over den oogst 1932.
In den toestand, waarin de suikerbie
tencultuur zich thans nog bevindt, heeft
de regeering aanleiding gevonden ook
voor de campagne 1932 aan genoemde
cultuur steun toe te zeggen in den vorm
van een garantie uit 's rijks kas. Gezien
den toestand van 's rijks schatkist meent
zij deze garantie niet verder te mogen
doen gaan dan die voor de campagne
1931.
Thans wordt het voorstel zoo tijdig in
gediend, dat de landbouwers bij bet opma
ken van bun zaaiplan ruimschoots gele
genheid hebben ieder voor zich, rekening
te houden met de vooruitzichten, welke
deze ontwerp-regeling hun zal kunnen
bieden.
De minister van binnenlandsche zaken
en landbouw meent dan ook, dat een der
belangrijkste factoren, welke hebben me
degewerkt tot het bereiken van een uit
zaai van slechts 62 pet. van die in 1930
ten opzichte van de campagne 1932 bij
totstandkoming van de onderhavige re
geling is geëlimineerd.
De algemeene lijnen, volgens welke de
voorgestelde garantieverleening zal kun
nen geschieden, zijn neergelegd in een
plan van uitvoering, waaraan het volgen
de is ontleend:
De garantie wordt verleend tot een be
drag overeenkomende met ten hoogste
f 4.50 per 1000 k.g. garantiebieten.
Als garantiebieten wordt per bietenteler
aangemerkt een hoeveelheid, overeenko
mende met 80 pet. van zijn gemiddelde
binnenlandsche productie, resp. van die
zijner rechtsvoorganp-ers over de jaren
1928, 1929 en 1930.
Sport. Bij de nederlaagwedstrijden,
die in den loop van dezen zomer door de
Voetbalvereen. „O.V.C." te Oud-Vossemeer
gehouden werden, heeft de voetbalvereen.
„Rilland" met haar 1ste elftal den lsten
prijs, een beker, behaald, terwijl haar
2de elftal tevens eerste werd in de neder
laagwedstrijden van „O.V.C." II.
Geslaagd voor het medisch gedeelte
van het examen, afgenomen vanwege
den Nederl. Bond tot het redden van
drenkelingen, voor diploma A de dames B.
Goumou, G. Labruyère, H. Ólree en L.
Sturm en de heeren J. Davidse, H. Kamp
man,, J. van Kasteel, G. van Loo, G. H.
Merk, P. Murk, P. J. van Ouwerkerk, G.
Polderman, P. Schunselaar en A. Wattel
(te Grijpskerke), voor het diploma G,
Mevr. M. VaderSinke en de heer A. H.
Bastiaanse (Bergen of Zoom).
Zij, bij wier naam geen plaatsnaam
staat vermeld, wonen allen te Middelburg.
Middelburg. Vrijdag heeft in het ge
bouw der Ambachtsschool alhier in te
genwoordigheid van vele genoodigden de
officiëele herdenking plaats gehad van
bet 50-jarig bestaan der school. De aan
wezigen werden verwelkomd door den
voorzitter van het bestuur, den heer Mr
A. A. de Veer. die een openingswoord
sprak naar aanleiding van het Bijbel
woord: Viert uwe vierdagen.
De directeur der school, dhr G. Doets,
hield een lezing, waarin bij de geschie
denis der school sedert de oprichting in
1881 behandelde, terwijl de heer A. Dek
ker dit nog met enkele bijzonderheden
aanvulde.
Dhr Doets onthulde een in gips gego
ten gedenkplaat, met de beeltenis van Mr
de Veer, die later in brons in de school
zal worden aangebracht.
Van him belangstelling in de school
gaven met woorden o.a. blijk de inspec
teur bij het Nijverheids-onderwijs, de
heer Groote Haar, de commissaris
der Koningin in Zeeland, Jhr Mr
J. W. Quarles van Ufford, de burgemees
ter van Middelburg, de heer P. Dumon
Tak en de opzichter bij de Rijksgebou
wendienst, de heer C. Baxentsen, de laat
ste sprekende als oud-leerling. Alle bpre-
kers uitten de beste wenschen voor den
verderen Moei der school, terwijl de heer
Barentsen aanbood namens leerlingen
en oud-leerlingen een fraaie zilveren ge
dreven inktkoker en een mooie voorzit
tershamer, alsmede een fraai horloge
voor dien leerling van het derde leerjaar,
Binnenland.
Uitkeering aan bietenverbouwers.
Buitenland.
Dreigende oorlog tusschen Japan en
China.
Het nieuwe Duitsche kabinet.
die de hoogste punten behaalt.
Verschillende bloemstukken waren
evenveel bewijzen van medeleven met deze
inrichting van onderwijs, wier groot go-
bouw door bet steeds stijgend aantal leer
lingen nog te klein is.
Hoedekenskerke. De heer v. d. B. uit
's Heerenhoek reed Donderdag door onop
lettendheid tegen de juist passeerende
tram op den onbewaakten overweg loo-
pende over den grintweg Hoedekenskerke
's Gravenpolder. Behalve eenige mate-
rieele schade aan auto en tram, kwam
v. d. B. met den schrik vrij,
Krabbendijke. Gisteren vergaderde de
Gemeenteraad ter behandeling van de
begrooting. Wij hopen daarvan Maandag
verslag te geven.
Kioetinge. Donderdagavond vergader
de de Raad.
De voorzitter opent de vergadering en
zegt, dat hij het een genoegen vindt thans
in de gerestaureerde raadszaal te kun
nen vergaderen. Hij hoopt, dat deze raai
nog vele jaren mag worden gebruikt en
dat daarin verstandige besluiten mogen
worden genomen. De timmerman en de
schilder komt allen lof toe voor de keu
rige wijze, waarop zij deze zaal hebben
gerestaureerd.
Ingekomen is een schrijven van den
Minister van Binnenlandsche Zaken en
Landbouw, betreffende inrichting van liet
verslag van den toestand der gemeente.
De voorzitter zegt, dat de Raad kan be
palen, dat het verslag jaarlijks wordt uit
gebracht of om de vijf jaar.
De heer Buitenhuis vindt het uit een
oogpunt van zuinigheid gewenscht, om
een vijfjaarlijks verslag uit te brengen.
De heer Straub zag gaarne een vier
jaarlijks verslag. De voorzitter zegt, dat
zulks niet kan.
De heer Kousemaker wenscht een jaar
lijks verslag en ook uitreiking aan de
Raadsleden. De heer Everadijk vindt
dat jaarlijks de verschillende gegevens
G. J. VINKE Bussum, 16 Sept. 1931
Boerhavelaan 27
N.V. Beriels' Oltefabrleken
Omval 42-46
Amsterdam- O,
Mijne Heeren,
Hierbij deel tk U mede, dat Ik op 4 Met
J.l. eendaagsk.aih.ens kocht tvitte leghornsj welke
tk groot heb gebracht met een kanstmoeder. Ik
heb de Jonge kaikens vanaf het begin steeds Uw
kanstkorrel B. gevoerd, hetwelk ik eerst tot poeder
maakte en hun dat In drogen staat gaf.
Successievelijk heb Ik *e aan grover korrel
gewend en na ca. 3 maanden kon Ik het geven,
zooals tk hel van mijn leverancier ontving.
Op 14 Sept. J.l. heb Ik het eerste et van
deze kipp"> gekregen en op 15 Sept. j.l. had ik
er weer tweede beesten waren 4 maanden en
10 d 12 dagen oud.
Ook mijn oude k!PPcn heb Ik steeds Uw
voeder gegeven en tk heb een bijzonder goede
eieren productie gehad; vtil meer dan voordien
toen tk gemengd voer gaf.
Ik beveel dan ook Hw Bertels' kunstkorrel
B. iedereen aan, zoooel ooor kippen als voor
kuikens.
Hoogachtend,
G. J. Vlnkc.
Proefzak ft 50 K.G.
franco vracht f.
