DE ZEEUW
TWEEDE BLAD.
Binnenland.
Zoeklichtjes.
Uit de Provincie,
VAN
DINSDAG 29 SEPT. 1931, Nr 305.
5e CHR. SOCIALE CONFERENTIE.
Gisteravond te Lunteren aangevangen.
In het Conferentie-oord van den Zen
dingsstudieraad te Lunteren is gisteren
avond de 5e Chr. Sociale Cursus, uitgaan
de van de Commissie voor samenwerking
tusschen de alg. Chr. sociale bonden en
het G.N.V. aangevangen.
Als leiders van den cursus treden op
prof. dr J. R. Slotemaker de Bruïne en
mr dr A. A. van Rhijn.
De openingszitting stond onder leiding
van den eerstgenoemden, die bij den aan
vang deed zingen Ps. 138:4, waarna hij
voorlas Habakuk 3, Ps. 130 en Ps. 33.
Na te zijn voorgegaan in gebed sprak
hij de Openingsrede uit.
Als doel der samenkomst noemde Jjjj
twee grootheden tusschen welke geen
overeenkomst bestaat maar die wij toch
in contact moeten brengen. 'tZijn onze
geestelijk-zedelijke overtuiging en de ern
stige economische crisis, die de wereld
teistert.
't Is gewichtig dat wij weten wat onze
overtuiging voor deze crisis zegt omdat
de wereld behoefte heeft aan normen.
Omdat het onze taak is ons geestelijk bezit
reëel te maken en ook omdat er belangrijk
meeningsverschil in onzen kring is. Spr.
voegt aan dit laatste toe, dat hij dat vol
strekt niet tragisch vindt, omdat als men
het van het begin af met elkander eens is
dit niet altijd 't bewijs is van verdieping,
maar vaak van een zich tevreden stellen
met frasen.
Veelmeer omvattend dan de economi
sche zijde zijn de sociale, nationale en po
litieke oorzaken, die aan dezen crisis ten
grondslag liggen.
Daarom te meer moet de nadruk vallen
op de zedelijk-geestelijke krachten die het
Christendom kan bieden.
Spr. wijst erop, dat er bij ons schuld
is met betrekking tot de huidige moeilijk
heden, omdat het bolsjewisme b.v. vrucht
is van de West-Europeesche leer van de
autonomie van den mensch. Van beteeke-
nis is, dat de waarde van het zedelijk-
geestelijke ook in niet-Ghristelijke kringen
wordt erkend. Dat is een moedgevend
verschijnsel met het oog op onze taak en
den ernst der tijden.
Ds G. J. Duijvendak, Ev. Luth. pred. te
Bussum, ging hierna in een bidstond
voor, waarbij hij sprak naar aanleiding
van Joh. 15: 8.
De tweede dag.
Nadat ds G. J. Duijvendak ter inleiding
van den dag een korte predikatie gehou
den had over Ps. 139: 29 werd begonnen
aan de behandeling van het onderwerp
voor dezen dag aangewezen:
Houding en taak der Chr. ar
beidersbeweging in dezen tijd,
Eerste inleider was de heer J. A.
Schaafsma, secretaris van den Ned. Chr.
Bouwarbeidersbond.
Hij vatte zijn gedachtengang als volgt
samen:
1. De christelijke arbeidersbeweging
hebben wij te zien als een appèl van het
christelijk geweten tegen de sociale en
economische ongerechtigheid, zooals deze
laatste zich openbaart onder den invloed
van de moderne productiewijze.
2. Aanvankelijk is, onder de leiding der
algemeens sociale bonden, zoowel tegen
de liberalistische economie, als tegen de
socialistische theorie van den klassen
strijd, het principieele verzet tegen de ver
schillende revolutionneerende (revolvee-
rende) invloeden krachtig gefundeerd en
in beginstadium georganiseerd.
3. Nadat, voor een deel uit de alge-
meene sociale bonden, de christelijke vak
beweging is opgekomen, kon met meer
kracht en met meer succes aan den prac-
tischen hervormingsarbeid op het sociale
levensterrein worden deelgenomen door
de christelijke arbeiders.
4. De houding der christelijke arbei
dersbeweging wordt, onder alle omstan
digheden, door deze hare afkomst en
wording bepaald, terwijl haar taak in de
eerste plaats een christelijk-cultureele is.
5. Meer onderverdeeld is haar taak als
volgt te omschrijven: le. organisatie van
een zoo groot mogelijk aantal christelijke
arbeiders; 2e. invloed oefenen op de rege
ling der arbeidsvoorwaarden, opdat in de
verhouding tusschen werkgevers en werk
nemers alle onrechtvaardigheid worde
geweerd; 3e. invloed oefenen op de sociale
wetgeving, in den ruimslen zin, zoodat
daaronder ook valt, behalve sociale verze
kering, zorg voor veiligheid en gezond
heid, woningvoorziening, onderwijs en be
vordering van het welzijn der opgroeiende
jeugd; 4e. verleening van onderlinge hulp
en bijstand aan de aangesloten leden, door
middel van daartoe gestichte of nog te
stichten instellingen; 5e. verbreiding van
de kennis der beginselen, staat en presta
tie der christelijke arbeidersbeweging, op
voeding harer leden in sociale en econo
mische kennis, inzonderheid voor zoover
het betreft de jeugdige arbeiders, en door
voering harer idealen ook in internatio
naal verband.
6. In dezen crisistijd, die zich kenmerkt
door geestelijke, politieke, economische en
sociale ontwrichting, heeft de christelijke
arbeidersbeweging in de eerste plaats de
geestelijke basis harer werkzaamheden te
verbroeden en voort te arbeiden in de his
torische lijn, welke zich in haar bestaan
afteekent.
7. Hierbij zal zij er op moeten werken,
dat de sociale en economische positie der
meest bedreigde groepen zooveel mogelijk
worde beschermd.
Vervolgens sprak de heer J. A. Bak
ker, lid van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal.
Rede Bakker.
Spr. zette allereerst uiteen wat hij on
der de chr. arbeidersbeweging verstaat. Z.i.
moeten daartoe gerekend worden allen,
die op den grondslag van Gods Woord op
komen voor recht en gerechtigheid in de
aardsche verhoudingen en speciaal in de
wereld van den arbeid. Daarna komende
tot haar taak op maatschappelijk terrein,
wees spr. allereerst op het ontdekken van
misstanden en de bestrijding daarvan. Di
rect stuiten wij daarbij', aldus spr., op een
schrijnende tegenstelling tusschen ver
schillende arbeidersgroepen. Spr. bedoelt
tusschen de arbeiders werkzaam in de
beschutte en die in de onbeschutte bedrij
ven, oftewel tusschen land- en industri
eels arbeiders.
De landarbeidersgroep plaatsende te
genover al de groepen, die in de beschutte
bedrijven werkzaam zijn, komt spr. tot een
gemiddeld loonverschil van 50 pet.
Dit is een wanverhouding, waardoor de
bestaande crisis wordt verscherpt en
waardoor de eenheid in de arbeidersbe
weging kan worden geschaad.
In de beschutte bedrijven kunnen de
loonen worden verhaald op de gemeen
schap, in de vrije bedrijven is dat onmoge
lijk.
Nadat Spr. in dit verband meer bijzon
der bij de moeilijkheden had stilgestaan,
die het landbouwbedrijf ondervindt, kwam
spr. tot de middelen die ter verbetering
kunnen worden aangewend.
Spr. noemde allereerst stopzetting van
loonsverhooging in de beschutte bedrijven.
De lasten op de bedrijven en op de ar
beiders gelegd door belastingen zullen
moeten worden verlaagd. Het is mede de
taak der Chr. arbeidersbeweging bij de
overheid aan te dringen op versobering en
gezonde financieels politiek.
Voor het landbouwbedrijf vraagt Spr.
wegneming der crisislasten en van de las
ten der soc. verzekering door stopzetting
der fondsvorming.
Als bijzondere maatregel noemt Spr.
uitbreiding van het aantal boerderijen,
die met rijksvoorschot gebouwd worden,
credietverleening aan land- en tuin
bouw enz.
Voor den landarbeider worde de wo
ningvoorziening met overheidssteun be
vorderd evenals het kleingrondbezit, in
den geest der landarbeiderswet.
Aangaande de werkloosheid, die ver
band houdt met de mechaniseering van
den arbeid (welke als gunstig gevolg heeft,
o.a. dat de loonen bij de productiekosten
een minder groote rol spelen) en die nog
wel lang zal duren, dringt spr. aan op
voorziening, vooral door de overheid, liefst
door het uitvoeren van productieve wer
ken.
Spr. dringt aan op samenwerking met
de werkgeversorganisaties, meer dan de
G. A. O. inhoudt, ter bespreking van de
crisisproblemen als de rationalisatie, de
handelspolitiek, ter bevordering van on
zen export. Door samenspreking moet
ook krachtig worden gewaakt tegen verla
ging van het levenspeil van den arbei
der en tegen de theorie van inkrimping
der productie als oplossing der crisis. Ge
zien de crisis van de tachtiger jaren is
deze eisch geen dwaas idealisme, gezien de
ontwikkeling sindsdien van den landbouw
en zuivelproductie.
Tenslotte wees spr. op de bijzondere
taak van de internationale Christelijke
arbeidersbeweging in deze dagen en op
den plicht om door de ontwikkeling der
zonde in'de wereld, zich de moed tot den
goeden strijd niet te laten benemen.
De Zuiderzeewerken.
Met het gedeelte afsluitdijk tusschen
Kornwerderzand en Breezand is men weer
een heel stuk gevorderd. De geul be-oosten
Breezand, „de blinde geul", is dichtgeko-
men. In den volksmond wordt deze geul
„De geheime geul" genoemd, welke be
naming is ontstaan, doordat ettelijke ku
bieke meters grond, welke hier gestort
werden, door den feilen stroom meege
sleurd zijn en alzoo op geheimzinnige
wijze zijn verdwenen. Oorspronkelijk be
droeg de diepte op deze plaats ongeveer
zes meter, doch door den krachtigen
stroom is de bodem dusdanig uitge-
schuurd, dat de diepte tot circa zestien
meter opgevoerd werd.
Nu men echter in letterlijken zin het
werk boven water heeft, zal binnen afzien-
baren tijd ook de gewenschte kruinhoogte
van den dijk bereikt zijn. Onder de Frie-
sche kust rest dan nog, de opening be
westen Kornwerderzand in de Midden-
gronden dicht te maken. Deze opening be
draagt 1K.M.
Uit het metaalbedrijf.
Uit Rotterdam wordt gemeld:
Sinds de laatste vergaderingen van de
Metaalbewerkers-organisaties met hun le
den hebben de werkgevers ieder afzonder
lijk in hun fabrieken een loonsverlaging
afgekondigd, die op i (bij een enkele op
2 October) zal ingaan.
Zooals bekend is hadden de werkgevers
oorspronkelijk tien procent loonsverlaging
over de geheele linie geëischt, welke eisch
nadien, als gevolg van de afwijzende hou
ding der organisties, gehalveerd werd.
De definitieve afkondiging bevat weder
om enkele concessies. In de eerste plaats
zal voor hen, die geen volle 48 uur per
week werken, een afglijdende schaal wor
den vastgesteld, zoodat bij een werkweek
van 47 uur 4 pet., van 46 uur 3 pet., van
45 uur 2 pet., en van 44 uur 1 pet. zal
worden gekort, terwijl voor korter werk
week geen loonkorting zal worden toege
past. Bij enkele ondernemers is verder
medegedeeld, ie dat de verlaging niet zal
gelden voor de wandelaars, 2e dat voor
de laagste loonen een tegemoetkomende
houding zal worden aangenomen, en 3e
dat de uurinkomens niet noemenswaard
zullen worden aangetast.
Bij Burgerhout is aangekondigd, dat de
loonsverlaging thans niet zal ingaan, maar
eerst, wanneer daar de 48-urige werk
week weer wordt ingevoerd.
Bij de A. P. C. is bekend gemaakt, dat
de bestaande tarieven niet zullen worden
verlaagd, maar dat het overige werk zoo
veel mogelijk in tarief zal worden uitge
voerd. Hier zullen de toppen van de hoog
ste loonen worden afgenomen, in dien zin,
dat die loonen van 72 op 69 cent worden
verlaagd. Daarna zullen de loonen met
5 pet. worden verlaagd, waarna als com
pensatie een premie van drie cent per uur
zal worden gegeven. Dit beteekent tegen
over de verlaging voor hen, die meer dan
zestig cent verdienen, een verhooging voor
hen, 'die minder dan zestig cent verdienen.
De personeelen zullen nu in de komen
de week afzonderlijk vergaderen, om een
beslissing te nemen over de aankondigin
gen, zooals die thans gedaan zijn."
Belanghebbenden bij den export naiar
Engeland.
Te Amsterdam is een vergadering ge
houden van belanghebbenden bij den ex
port naar Engeland en andere landen,
waar gewoonlijk in ponden-valuta wordt
gefactureerd. Het doel der vergadering
was, zoo mogelijk te komen tot een eens
gezind standpunt ten aanzien van het al
dan niet uitleveren op loopende contracten
tegen betaling in ponden tegen den koers
van den dag, alsmede ten aanzien van de
afwikkeling van uitstaande vorderingen
in ponden.
Ter vergadering is het vraagstuk van
verschillende kanten belicht, waarbij in 't
bijzonder naar voren werd gebracht de op
vatting, dat men bij het afsluiten van de
contracten in ponden sterling bedoeld
heeft ponden goud, en derhalve geen ge
noegen behoeft te worden genomen met
betaling in andere ponden.
De vergadering vereenigde zich tenslotte
met de conclusie, om bij de uitvoering van
loopende contracten, waar mogelijk, van
bovengeschetst standpunt te doen blijken
en betaling op dezen voet te vorderen.
Ter verdere uitwerking van het ter ver
gadering naar voren gekomene en om te
geraken tot een meer blijvend contact tus
schen de vele bij de kwestie betrokken
organisaties, werd voorshands uit de ver
gadering een commissie aangewezen, wel
ker taak zal zijn te geraken tot de samen
stelling van een comité op breeder basis,
waarin zooveel mogelijk de groote organi
saties van belanghebbenden vertegen
woordigd zullen zijn.
Een kwaliteitsmerk op schoenen.
Te Utrecht is een bijeenkomst gehouden
van schoenwinkeliers en schoenfabrikan
ten, waar de organisatie van 'n Nederland-
sche schoenen-controle-station en de tech
nische voorwaarden van een kwaliteits
merk op schoenen zijn behandeld.
Besloten is, dat organisaties van het
publiek en schoenenwinkeliersbonden het
controle-station stichten en fabrikanten
van goed schoeisel als lid toetreden, hun
productie onder controle stellen en dat
schoeisel zal worden voorzien van een
kwaliteitsmerk, waardoor de koopers zijn
gewaarborgd voor het koopen van goed
schoeisel.
Tweede Kamerverkiezing.
De voorzitter van het Centraal Stem
bureau heeft in de vacature, ontstaan
door het bedanken als lid van den heer
A. B. Kleerekoper tot lid van de Tweede
Kamer benoemd verklaard dhr J. L. Fat
her te Zutphen.
Bruggenbouw in Zuid-Afrika.
Aan de Gonstructiewerkplaatsen De
Vries Robbé Co. te Gorinchem werd de
zer dagen door de Zuid-Afrikaansche
Spoorwegen de levering opgedragen van
13 spoorbruggen en den bouw van een
kolenstation in de nabijheid van Pretoria
In deze aangelegenheid is de bemidde
ling van de commissie voor den Zuid-
Afrikaanschen handel te Den Haag voor
de betrokken firma van groot nut geweest
Slachtoffer van de crisis?
De directie der -N.V. H. Hartogs Mar-
garinefabrieken te Oss heeft aan haar
personeel laten mededeelen, dat de mar-
garine-afdeeling over 4 weken zal worden
gesloten. De afdeelingen slagerij en een
gedeelte der vetfabriek zullen nog blijven
bestaan.
Gelijk bekend, behoort deze fabriek tot
het Unileverconcern, zoodat het niet on
waarschijnlijk is, dat deze opheffing een
van de eerste gevolgen is van de daling
van het pond sterling die de Nederland-
sche industrie aan den lijve ondervindt.
De salariskorting.
Het permanente comité van Christelijke
organisaties van personeel in publieken
dienst heeft een onderhoud gehad met de
Chr. Hist, en A. R. Tweede Kamerclub,
ter bespreking van de door de regeering
voorgenomen korting op de salarissen en
loonen van het Rijkspersoneel. De verte
genwoordigers det vijf bij het comité aan
gesloten honden hebben zeer ernstig be
zwaar gemaakt tegen dit voornemen, om
dat zij van oordeel zijn, dat een eventueel
tekort op de rijksbegrooting niet moet
worden gedekt door een aantasting van
het salaris, doch moet worden opgebracht
door het geheele Nederlandsche volk naar
draagkracht.
Voorts herinnerden de vertegenwoor-
digers aan den reeds in 1924 uitgesproken
wensch, om het georganiseerd overleg,
zoowel in de centrale commissie als in
de bijzondere en dienstcommissies 'be
voegd te verklaren inzake de organisatie
en werkwijze bij de diensten en bedrijven,
teneinde daardoor bezuinigingen te be
reiken, waarbij het personeel vertrouwen
heeft, dat voorstellen, die tot genoemd
doel leiden, volkomen objectief en ver
trouwelijk behandeld worden.
De Raad van State 400 jaar.
A.s. Donderdag zal het 400 jaar gele
den zijn, dat Karei V den Raad van State
instelde als bestuursorgaan voor de Ne
derlandsche gewesten. De Raad van State
zal dit feit Donderdagmiddag herdenken
in een buitengewone vergadering, welke
ook zal worden bijgewoond door Prins
Hendrik en Prinses Juliana, en in wolke
vergadering de vice-president, graaf vau
Lynden van Sandenburg, een herden
kingsrede zal houden.
Tot het bijwonen van deze buitenget-
wone vergadering zijn uitgenoodigd de
voorzitters vein de beide Kamers der Sta-
ten-Generaal, de ministers, de staatsra
den in buitengewonen dienst, de voorzit
ter van de Algemeene Rekenkamer, het
oud-lid van den Raad van State, mr Th.
Heemskerk en de oud-ambtenaren van
den Raad van State.
Een onaangenaam verzuim.
Zaterdagmiddag is te Waalwijk de
poort van de fabriek van de N.V. Kley-
berg en Pernot's Stoomschoenfabriek)
„Hollandia" gesloten en zijn de 120 ar
beiders dezer fabriek ontslagen.
De oorzaak hiervan is niet gelegen in
de malaise, maar in een onaangenaam
verzuim, door de firma gepleegd. Op 1
Juli j.l. hield de N. V. n.l. krachtens art.
2 harer statuten op te bestaan en de di
rectie had nagelaten maatregelen ter ver
lenging te treffen. Het bestuur der N. V.
heeft zich wel tot het Departement van
Justitie gewend, maar dit was, naar wij
vernemen, niet in staat, onmiddellijk de
fout, door de N. V. gemaakt, te herstel
len. Het Departement verklaarde zich be
reid alle mogelijke medewerking te ver-
leenen en zelfs een spoedwetje te doen
voorstellen, maar de besprekingen tus
schen de N. V. en het Departement zijn
nog niet geëindigd.
Voorloopig blijven de deuren van de
fabriek echter gesloten.
DE VERKLARING VAN DE
NEDERLANDSCHE BANK
Naar aanleiding van de verklaring van
d'e Nederlandsche Bank, afgelegd in ver
band' met haar gestelde vragen, inzake
d'e geleden verliezen op de poindenwissels
vernam de N. R. Crt. bp haar aanvraag
nader, dat de nadeelige yerschillen, ge
rekend1 naar den huldigen stand van het
pond, weliswaar zeer belangrijk zijn
eenige tientallen millioenen guldens
doch dat deze beneden de algemeene
taxatie liggen.
Er schijnt geen zekerheid te bestaan
betreffende de juiste grootte der even
tueel toch te lijden verliezen. En of deze
uiteindelijk uitsluitend bepaald zullen wor
den door den te maken koers van het
pond sterling.
Er is n.l. vóór de ineenstorting van
het pond, met de Bank van Engeland
over d'e pondenwissels in de deviezen-
portefeuille van de Nederlandsche Bank
gesproken. Vandaar de passage in, de ver
klaring, dat de Nederlandsche Bank „alle
reden (heeft), om aan te nemen, dat voor
ons in de toekomst geen verlies op 'dit
bezit is te duchten."
Het is ons onbekend', zegt het blad, in
hoeverre deze opvatting bewaarheid zal
worden, en welke de beteekenis is, van
het in het communiqué vermelde „bij
zondere karakter" van het pondenbezit
als goudwissel-portafeuille van een cir
culatiebank, terwijl wij niet den "indruk
kregen, dat hier eenige contractu
eel© verplichting betreffende de
goudswaarde aanwezig is.
Het bezit aan pondenwissels zal na
tuurlijk in geenen deele, zooals de ver
klaring ook trouwens nadrukkelijk vast
stelt, de Nederlandsche bank verhinde
ren, haar taak als circulatiebank ten volle
uit te oefenen. In zooverre is het dan
ook zeer verstandig, dat de Nederland
sche bank in deze tijden een geruststel
lende verklaring afgeeft, al kunnen wij
d'e passage, waarin geconstateerd wordt,
dat de pondenwissels rente opbrengen, die
een tijdelijk boekwaarde-verschil vanzelf
amortiseeren, niet bewonderen.
Tenslotte nog een enkele opmerking
over .inflatie, die, volgens het communi
qué noch aanwezig, noch te verwachten
is. Inderdaad zal men als er geen druk
van binnen af wordt uitgeoefend, en als
het Nederlandsche publiek zijn hoofd koel
houdt, niet voor een inflatie bevreesd
behoeven te zijn. Er blijft echter nog
d'e mogelijkheid van de z.g. „external
drain", den druk van buitenaf, door het
verboopen van Nederlandsche obligatiën
en het opvragen van saldi. Een eventu
eel tijdelijke sterke daling der Nederland
sche obligatiën behoeft o.i. dian ook geen
ongerustheid te verwekken, aangezien 'het
hier voor een groot deel verkoopen van
buitenlandsche zijde betreft en het in dit
geval geheel verkeerd' zou zijn, de koer
sen te steunen, daar dit zou beteeke-
nen, dat de druk op den gulden grooter
zou worden dan noodzakelijk.
Ik zou niet durven zeggen, dat de
groote beteekenis van de Christelijke Dag
bladpers altijd ten volle wordt verstaan.
Aan den anderen kant echter wil ik,
nu de S.D.A.P. zoo geweldig de groote
trom roert over wat zij op dit gebied van
plan is, toch ook niet onderschatten wat
ten opzichte van de Christelijke pers reeds
bereikt is.
Dat is nog niet zoo heel weinig.
Er zijn als ik mij niet vergis niet min
der dan 9 Antirevolutionaire dagbladen
en 21 A.R. bladen die eens of tweemaal
per week verschijnen. Dan hebben de
Christ.-Historischen en de Staatk. Geref.
nog een eigen dagblad en is er ook nog
de „Amsterdammer", die een algemeen
Chr. standpunt inneemt. Verder zijn er
nogal eenige Chr.-Hist. weekbladen, het
juiste getal is mij niet bekend, en boven
dien een heel leger kerkelijke bladen, or
ganen van Chr. vakorganisaties enz.
Ik wil niet zeggen, dat het ideaal reeds
bereikt is. Heelemaal niet. Er zijn nog dui-
zende gezinnen waar alleen de zg. neutrale
of vrijzinnige bladen trouw gelezen wor
den en waar op de Bijbel vaak een blad
ligt waarin wat Gods Woord leert bestre
den wordt. Er is op dit gebied nog een
groot tekort.
Maar tegelijkertijd mag toch worden
geconstateerd, dat b.v. de A.R. partij naar
verhouding op dit gebied voor de S.D.A.P.
niet op zij behoeft te gaan.
OPMERKER.
De centrale commissie voor autobe
stuurders, ingesteld door de K. N. A. C.,
A. N. W. B., B. B. N., Unie van transport
arbeiders-vakopleiding en Ver. v. Direc
ties van Nijverheidsscholen, zal in October
as. wederom examens afnemen ter ver
krijging van het Groot-Diploma. Daar het
bezit van dit diploma reeds aan zeer velen
een goede betrekking heeft bezorgd en
door de deskundigen op hoogen prijs
wordt gesteld, verzoekt de commissie ons
wel de aandacht te willen vestigen op de
in dit blad voorkomende advertentie.
Verplaatst met ingang van i Oct. a.s.
de besteller bij den post-, telegraaf- en te
lefoondienst D. Lauws, van Meliskerke
naar Zoutelande.
Middelburg. Gisteren was de loodgie
ter M. op het dak van het Oost Indisch
huis bezig een zware rol lood te ver
plaatsen, waarbij gebruik werd gemaakt
van stokken, die in de rol waren gestoken.
Bij het nemen van een bocht schoot de
stok, dien M. vast had, uit de rol; daar
door verloor M. zijn evenwicht en viel
achterover van het dak in den tuin van
dhr Mr van Andel. De ongelukkige had
zijn linkerarm en zijn rechterpols gebro
ken en klaagde over hevige pijnen in de
lenden. Nadat Dr Scheps de eerste hulp
had verleend, is M. per brancard naar
het gasthuis overgebracht.
Aan het gemeenteverslag over 1930,
dat ditmaal begint met een goede foto
van de hoofdstraat, ontleenen wij het
volgende:
Een groote opleving in bet bouwbedrijf
viel dit jaar niet te bespeuren. Wel wer
den weder, zooals in de laatst vooraf
gaande jaren, eenige heerenhuizen en
middenstandswoningen gebouwd. Aan
goede woningen in den prijs van f 3 tot
f 10 per week blijft nog steeds behoefte
bestaan.
Behalve de passagiersboot op Rotter
dam kwamen er hier 2894 binnenschepen
met een gezamenlijken scheepsinhoud van
355.886 kub. M.
De buitenlandsche scheepvaart bepaal
de zich tot 14 schepen met hout met een
totalen inhoud van 35.113 kub. M. tegen
14 schepen en 33.516 kub. M. in 1929.
Vanwege het gemeentebestuur zijn geen
biljetten „besmettelijke ziekte" aange
plakt. De ontsmettingsdienst ontsmette
14 woningen voor roodvonk, terwijl in het
gasthuis voor deze ziekte 2 zalen werden
ontsmet.
Op de gemeentebegraafplaats werden
189 lijken begraven, op de Israëlietische
begraafplaats 3 en op de R. K. begraaf
plaats 16, terwijl 23 personen elders zijn
begraven.
In totaal werden 7 kinderen voor de
eerste maal kosteloos gevaccineerd voor
pokken.
De politie maakte in 1930 in totaal 656
processen-verbaal op tegen 596 in 1929.
Wegens dronkenschap zijn 64 mannen
tijdelijk in bewaring gesteld en 6 naar
hunne woningen overgebracht, aan 52
personen werd nachtverblijf verleend en
33 personen bielden aan bet bureau ver
blijf, verdacht van misdrijven; 20 perso
nen zijn aan den officier van Justitie
voorgeleid en 1 vreemdeling is van uit
deze gemeente uit het Rijk verwijderd.
Er hadden 81 aanrijdingen plant's^
waarvan 2 met zwaar lichamelijk letsel
en 1 met doodelijken afloop.
In het deel, gewijd aan de brandweer,
wordt o.a. herinnerd aan het aanbieden
van den auto-brandspuit voor 't „Brand
weerfonds 7-Xn-29".
Het Hooger onderwijs kostte de ge
meente f 30.794; het Middelbaar onder
wijs f 14.296; de avondschool voor N. 0.
f 3370; de Ambachtsschool f 25.555; de
industrie- en huishoudschool f 13.352; de
Bakkerscursus f 183; voor de Ambachts
school werd v. d. buitengemeenten 12.228
gld. en voor de huishoudschool f 1861
terug ontvangen, doch aan andere ge
meenten voor het N. 0. betaald f 3278.
