No. 305
Dinsdag 29 September 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Co's Bank N.V. Boes
EERSTE BLAD.
Oit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Uit de Provincie
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 OCTOBER vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
Dlxeotenr-HoofdreAactoari
R. ZUIDEMA.
Bureau; Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
7)eZeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummers
innaai*»
<0.05
Prijs der Advertentien:
1I regels 11.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
Godslastering.
Acht en twintig predikanten der Ned.
Herv. Gemeente van Amsterdam hebben
zich geroepen geacht een vlammend pro
test de wereld in te zenden tegen de
grove godslastering in „De Tribune" van
19 Sept. 1.1.
En geen wonder. Na de grove beleedi-
gingen onze Koningin aangedaan in een
vorig nummer, wordt nu de maat volge-
meten door den Heiland der wereld op
de meest laaghartige en verfijnde wijze
te lasteren en Zijn discipelen en Zijn
kruis te onteeren.
Waar moet het heen met land en volk,
als zulke dingen geduld blijven? vraagt
men. Men weet: een wetsontwerp tegen
de godslastering ligt gereed. Zullen de
vrijzinnige Christenen, die verbolgen
zouden zijn, als men hun den Christen-
naam niet gunde, nog volharden in hun
verzet tegen een wetsontwerp, dat be
doelt smalende Godslasteringen strafbaar
te stellen?
Moet de woede en de haat van de revo
lutiepredikers tegen Christus nog langer
straffeloos kunnen worden losgelaten?
Moet in ons land, waar het licht der
Reformatie eens zoo helder van den kan
delaar straalde, waar met Christus' naam
in de Regeering werd gerekend en nog
in de Staatsstukken wordt erkend, dat
alle gezag afdaalt van den Vader van
onzen Heere Christus, een dergelijke
haatsuiting tegen den Gezalfde nog langer
straffeloos worden geduld?
Trots alle verzet tegen de wet tegen
de godslastering, mogen deze strafbepa
lingen spoedig een plaats in het Staats
blad vinden!
China en Japan.
Uit Nanking wordt gemeld, dat stu
denten, die het met de houding van den
Volkenbond nopens het conflict tusschen
China en Japan oneens zijn, Wang, den
minister van buitenlandsche zaken, over
vallen hebben, en hem levensgevaarlijke
kwetsuren hebben toegebracht.
De aanslag op Wang vond plaats na
dat studenten een betooging hadden ge
houden tegen het beleid van de regeering
en van Wang inzake het incident met Ja
pan. De studenten begaven zich toen naar
het departement van buitenlandsche zaken
en sloegen er de meubelen en de ruiten
stuk.
Men had er bij Wang op aangedrongen
dat hij zou vluchten, maar hij had geant
woord op zijn post te zullen blijven, zelfs
indien dit hem het leven zou kosten. Toen
vond de aanslag plaats.
Het leven van Wang loopt geen gevaar.
Hij is naar zijn woning overgebracht, wel
ke streng bewaakt wordt.
Uit Tokio wordt gemeld, dat het Japan-
sche kabinet de zending van oorlogssche
pen naar China overweegt. De chef van
den marinestaf, die voor de manoeuvres
afwezig was, is in verband met de drei
gende ontwikkeling in China naar Tokio
teruggeroepen.
De volkenbondsraad is gisteren weder
om bijeen geweest voor de bespreking
van het conflict tusschen Japan en China.
Al spoedig ving wederom de gedachten-
wisseling in een meer polemischen vorm
tusschen China en Japan aan, waarbij
echter met vreugde vast te stellen was,
dat van beide zijden op welwillender
toon dan verleden week gesproken werd.
Yoshizawa (Japan) deelde, wat den fei
telijken toestand betreft, mede, dat weder-
o® een verbetering in den toestand is
ingetreden en dat de terugtocht der Ja-
pansche troepen heeft aangehouden.
De Japanner dankte de Chineesche re
geering voor haar verklaring, dat zij de
volledige verantwoordelijkheid voor de
veiligheid der Japanners na den terug
tocht der Japansche troepen op zich
neemt.
Een dergelijke toezegging is echter he
laas onvoldoende, daar er intusschen
voorbeelden uit de laatste jaren bestaan,
dat de Chineesche regeering niet in alle
Provincies van haar reusachtig rijk den
toestand geheel beheerscht.
De Japansche regeering moet dus, voor
dat zij de troepen geheel terugtrekt, nog
°P andere wijze de zekerheid verkrijgen,
dat de Chineesche autoriteiten ter plaat
se inderdaad in staat zullen zijn, de orde
te handhaven.
Na deze 'rede antwoordde ook Sze
(China) op veel zachteren toon dan voor
heen.
De Chineesche gedelegeerde verklaarde
zich bereid, niet langer aan te dringen
op de zending van een neutrale enquête
commissie. Hij hoopte, dat Japan zijner
zijds thans erin zou toestemmen, dat de
volkenbondsraad aan Japan en China
hulp zou verleenen bij hun besprekingen
over de bespoediging van de ontruiming
van het door de Japanners bezette ge
bied.
Een lange discussie, die bijna twee uur
duurde, werd toen over dit voorstel ge
houden.
Ten slotte trachtte Lord Cecil een be
middelingsvoorstel te doen aannemen in
dezen zin, dat de onderhandelingen
voórloopig alleen tusschen Japan en Chi
na zouden worden gevoerd, doch dat, in
dien een overeenstemming tusschen hen
niet te bereiken zou zijn, de hulp van
onpartijdige, door den volkenbondsraad
benoemde, personen zou ingeroepen wor
den.
De partijen spraken zich nog niet uit
drukkelijk over dit bemiddelingsvoorstel
uit Het zal opnieuw ter sprake komen
in de volgende raadsvergadering, die
waarschijnlijk Woensdag zal gehouden
worden.
Een later bericht is weer minder gun
stig. Het bericht over de voorgenomen
proclamatie van de onafhankelijkheid
van Mandsjoerije heeft in volkenbonds
kringen groote onrust veroorzaakt, daar
hierdoor in het Chineesch- Japansche
conflict een nieuwe ernstige toestand zou
worden geschapen.
Zitting van het Engelsche Kabinet.
Het Kabinet heeft gedurende 214 uur
vergaderd. Men bewaart de strengste ge
heimhouding over wat er gebeurd is, in
afwachting van het bezoek, dat Mac Do
nald morgen aan den Koning zal bren
gen.
Men meent echter te weten, dat de te
nemen beslissing over de algemeene ver
kiezingen het voornaamste punt van be
spreking heeft uitgemaakt. Er is geen be
sluit genomen. De kwestie werd uitge
steld tot een volgende vergadering, die
waarschijnlijk morgen vroeg zal plaats
hebben.
De flnanclëele crisis In Engeland.
Snowden heeft in het Lagerhuis vor-
klaard, dat het opgeven van den gouden
standaard door Portugal en de Noorsche
rijken geen onmiddellijke gevolgen voor
het pond sterling zou hebben. Er was
geen gevaar voor inflatie, mits men zich
niet door de tijdelijke fluctuaties van het
pond zou laten beangstigen. Met mede
werking van de beurscommissie had de
regeering maatregelen genomen om even-
tueele speculatie van buitenlanders in
ponden-deviezen tegen te gaan.
Mac Donald deelde nog mee, dat de re
geering in dagelijksche verbinding stond
met de groote importeurs en grossiers en
dat ook op dit terrein weinig ruimte zou
overblijven voor speculaties of prijsop
drijving. Er waren voldoende voorraden
tarwe, thee, suiker enz. aanwezig en de
groote handelshuizen zouden voor vol
doende bemarkting zorg dragen.
Bij de voortgezette bespreking van liet
bezuinigingsontwerp heeft het Lagerhuis
met 296 tegen 243 stemmen het amen
dement der Arbeiderspartij verworpen,
om uit het voorstel de bepaling weg te
laten, die o.a. de werkloosheidsuitkeering
met 10 pet. vermindert.
Op een vraag in het Lagerhuis naar
de mogelijkheid van terugkeer tot de gou
den standaard, heeft Snowden nog ge
zegd, dat deze vraag voorbarig was, zoo
dat er geen antwoord op gegeven kon
worden. De eventueele terugkeer zou af
hangen van omstandigheden in de toe
komst, zoowel in binnen- als buitenland,
welke geen regeering met eenige kans
van zekerheid voorspeHen of vooruitzien
kan.
Geen Inflatie-politiek in Duitschland.
In de vergadering van het Verbond van
Spaarbanken heeft de rijkskanselier dr
Brüning een rede gehouden, in welke hij
o.a. het volgende zeide:
De wereldcrisis heeft een omvang aan
genomen, die de openbare meening in
breede kringen heeft verrast en onrust
heeft gewekt. Wanneer een standaard
valuta der wereld aan het wankelen gaat,
lijn de gevolgen niet te overzien. Zij grij
pen onmiddellijk of middellijk in lang
zaam of snel tempo op ernstige wijze in
het economisch leven in.
De regeeringen staan voor belangrijke
beslissingen, welke misschien de econo
mische ontwikkeling voor vele jaren kun
nen bepalen. De valuta moet in Duitsch
land onverzwakt gehandhaafd blijven.
De regeering zal daarom in samenwer
king met de Rijksbank alles doen om de
valuta op haar tegenwoordig peil te hand
haven.
Zeker mogen vele kringen van een da
ling van de waarde der valuta nieuwe im-
pulzen voor het economische leven ver
wachten. Zij mogen in hun opvatting ver
sterkt worden door de gevolgen van de
daling van het Engelsche pond, doch
daarbij moet onmiddellijk worden opge
merkt, dat dergelijke gevolgen van voor-
bijgaanden aard zullen zijn. Doch in
Duitschland staan de zaken geheel anders
dan in het Britsche rijk. Een arm land
moet verstandig zijn. Wanneer men er in
slaagt hetzelfde te bereiken zonder daling
van de valuta, dan zal de toestand beter
zijn.
De ontwapenings-vacantie.
In de redactie-commissie der derde
(ontwapenings) commissie van den Vol
kenbond is een compromis bereikt, krach
tens hetwelk zal worden verzocht, dat de
staten van 1 November a.s. af van alle
maatregelen, die hun bewapening zouden
kunnen verhoogen, zullen afzien. Den sta
ten zal worden verzocht, vóór i November
een desbetreffende verklaring aan het
secretariaat-generaal te doen toekomen.
In de onder voorzitterschap van minis
ter Munch gehouden zitting der ontwa
peningscommissie wees de Poolsche ge
delegeerde Sokal er nog op, dat in ver
band met de ernstige economische crisis
op het oogenblik wel geen enkele staat tot
het doen van nieuwe bewapeningsuitga
ven zal besluiten.
De voorzitter Munch deed een beroep
op alle gedelegeerden, om de voor een
welslagen der ontwapeningsconferentie
vereischte gunstige atmosfeer te schep
pen.
Het Fransche bezoek aan Berlijn.
Officieel wordt medegedeeld:
De Fransche minister-president en de
Fransche minister van Buitenlandsche
Zaken zijn naar Berlijn gekomen om het
bezoek te beantwoorden dat hun indertijd
te Parijs gebracht is door den Rijkskanse
lier en den minister van Buitenlandsche
Zaken. Het was tegelijkertijd de bedoeling
hun vroegere besprekingen tot een resul
taat te brengen.
De vertegenwoordigers der beide regee
ringen hebben opnieuw uitdrukking gege
ven aan hun overtuiging dat hun doel is
de tot standkoming van vertrouwensvoller
betrekkingen tusschen de beide landen.
Zij zijn van meening, dat de economische
crisis, waaronder thans de geheele wereld
gebukt gaat, het dringend noodzakelijk
maakt voor alles op economisch gebied
hun bemoeiingen te vereenigen, om op
lossingen te vinden ter leniging van den
nood.
Het komt den Duitschen en Franschen
ministers noodzakelijk voor een bizonder
orgaan te scheppen, waarvan de werk
wijze tastbare resultaten belooft te zullen
geven. Dienovereenkomstig zijn zij over
eengekomen een gemengde Duitsch-Fran-
sche commissie te vormen. Bovendien zal
een gemeenschappelijk permanent secre
tariaat-generaal worden ingesteld.
De commissie heeft tot taak alle econo
mische vraagstukken, die voor beide lan
den van belang zijn, te onderzoeken. Zij
zal voor alles de mogelijkheid nagaan de
reeds bestaande economische overeen
komsten te versterken en uit te breiden
en nieuwe overeenkomsten aan te gaan.
Zij zal den huidingen stand van het han
delsverkeer tusschen de beide landen on
derzoeken om de sinds het van kracht
zijn van het handelsverdrag van 1927 op
gedane ervaringen ten nutte te maken. Zij
zal voorts gemeenschappelijk naar nieuwe
afzetmogelijkheden zoeken.
De vertegenwoordigers der beide lan
den stellen er prijs op duidelijk te verkla
ren, dat hun optreden zich niet richt te
gen het bedrijfsleven van een of ander
land. Zij verklaren dat zij de oplossing
niet zullen zoeken op het gebied van ta-
rievenverhooging.
De vertegenwoordigers der Duitsche en
der Fransche regeering zijn er van over
tuigd, dat zij hiermede den hoeksteen
voor een groot werk van opbouw hebben
gelegd.
Met de receptie, welke gisteravond in
het Fransche gezantschap plaats had, liep
het bezoek der Fransche ministers ten
einde. Van morgen keerden zij naar Pa
rijs terug.
De gestolen standaard-meter.
In September 1914, nadat de Duitsche
troepen Brussel hadden bezet, werd, trots
het verzet der Kamerambtenaren, door
een Duitsch officier beslag gelegd op den
in het Kamergebouw te Brussel bewaar
den Belgischen „standaardmeter". Deze
was geheel uit platina vervaardigd en
vertegenwoordigde een waarde van ruim
40.000 francs. Na den oorlog eischte de
Belgische regeering de teruggave van de
kostbare maat, welke echter onvindbaar
bleek te zijn geworden. Enkele dagen ge
leden kwam de eindelijk, in Duitschland
terug gevonden standaardmeter weer in
het bezit der Belgische autoriteiten en
werd hij, na verificatie, in zijn oude kist
gelegd. De kist werd gesloten met drie
sleutels, waarvan een in het bezit blijft
van de Kamer, een tweede van den Se
naat en een derde van den minister van
nijverheid en arbeid.
De Belgische begrooting voor 1932.
Gistermiddag is te Brussel 'n ministerraad
gehouden om definitief de begrooting voor
1932 vast te stellen. De regeering heeft
besloten voor een bedrag van 1.2 milliard
francs te bezuinigen op een begrooting,
welke in 1931 elf milliard bedroeg. De be
grooting is in evenwicht gebracht en zal
een overschot van 50 millioen opleveren.
De meeste begrootingsposten zijn ver
laagd en vooral die, welke betrekking
hebben op publieke werken. Men voorziet
geen verlaging van de ambtenaarssalaris
sen, die in Juni j.l. met het oog op de ver
laging van de kosten voor het levenson
derhoud reeds met 6 pet. zijn verminderd.
De pensioenen hebben toen eenzelfde ver
laging ondergaan. De credieten bestemd
voor de verdedigingswerken aan de Oost
grens worden tot de begrooting van 1933
verschoven. (Tel.)
Korte berichten.
Te Luzern is bij een luchtvaart-de
monstratie een toestel, bestuurd door den
kunstvlieger Gerber uit Zurich, in de me
nigte geland. Er zijn 3 doodea en 20 ge
wonden, o. w. 3 4 zwaar.
Zondagmiddag is de Oderdijk bij 't
dorp Krempa over een lengte van onge
veer 200 M. weggeslagen. Deze dijk, die
reeds het vorig jaar zwak stond, was uit
gebrek aan middelen niet voldoende her
steld. Verscheidene dorpen en gehuchten
loopen gevaar overstroomd te worden.
AHe pogingen om het gat te dichten zijn
tot nu toe zonder resultaat gebleven.
In de nabijheid van het gebouw van
de Kamer te Madrid heeft de politie een
man en een vrouw met een bom aange
houden op het oogenblik, dat de man
bezig was de lont daarvan aan te steken.
De man heeft dienst gedaan bij het corps
der guardia civil, waaruit hij verwijderd
is; hij is anarchist vaü overtuiging.
Volgens de berichten van de laatste
dagen ontwikkelen de onderhandelingen
tusschen Frankrijk en Rusland over een
modus vivendi in de handelsbetrekkin
gen zich in de laatste dagen zeer gunstig.
De voornaamste punten van de voorloo-
pige overeenkomst staan vast.
Zondag is in geheel Italië het feest
van den druivenoogst gevierd. Te Rome
werden groote optochten gehouden. Deze
door de fascistische regeering ingestelde
feesten behooren tot het program der
landbouwpropaganda.
L'Oeuvre deelt mede, dat de Engel
sche vertegenwoordiger bij den Volken
bond, Lord Robert Cecil, namens den
Volkenbond den voormaJigen Franschen
minister-president Herriot het presidium
van de voorbereidende commissie voor de
Ontwapeningsconferentie heeft aangebo
den.
Heden zal het werk in de steenkool
mijnen nabij Rijssel worden stilgelegd,
15.000 arbeiders worden hierdoor getrof
fen.
EINDE VAN DEN ZOMERTIJD.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
om 3 uur eindigt de zomertijd. De klok
ken moeten dan één uur worden achteruit
gezet.
Binnenland.
Verklaring van Minister De Geer.
De loon-onderhandelingen in het metaal
bedrijf.
De Ghr. sociale conferentie te Lunteren
geopend.
Banken in moeilijkheden.
Buitenland.
Het Chineesch-Japansch conflict.
De financiëele crisis in Engeland.
Geen inflatie-politiek in Duitschland.
De Fransche ministers uit Berlijn ver
trokken.
Opheffing van den gouden standaard in
Denemarken.
Goes. Chr. B es tur enb ondl. Gister
avond! vergaderden de Besturen van de
bij den Chr. Besturenbond aangesloten
organisaties in d'e melksalon-Bustraan. De
voorzitter, d'e heer A. de Lange, opende
de goed "bezochte vergadering en kon
weer twee pas toegetreden organisaties,
n.l. d'e afdeelingen Kapel! e en Nieuwdorp
van d'en Ned. Chr. Landarbeidersbond
verwelkomen. Spr. wees op den krachti-
gen groei d'er Chr. vakbeweging, Ook in
Zeeland, herinnerde aan den gebonden
Chr. socialen landdag en deelde mede,
dat volgende week getracht zal worden
een afd'eeling van den Chr. Kantoor- en
Handelsbediendenbond op te richten en
dat binnenkort een toogdag van den Chr.
Landarbeidersbond te Goes zal worden
gehouden.
Nadat de ingekomen stukken waren af
gehandeld, bracht de secretaris, de heer
C. K. Maartense, verslag uit van de te
Middelburg gehouden districtsvergadering
vian d'e Zeeuwsche Chr. Besturenbonden.
In alle plaatsen, waar een Chr. Besturen
bond is gevestigd, zal in de eerste helft
van "November een propagandarvergade-
ring worden gehouden. (Te Goes op Vrij
dag 13 November). De tweede helft van
die maand is voor huisbezoek bestemd.
Besloten werd' verder omi In de a.s.
wintercampagne weer een lezing, zoo mo-
gel ijk een film-avond en een of meier
cursus-avonden te houden.
Ten slotte werden over de staking 'bij
de firma A. S. J. Dekker uitvoerige be
sprekingen gevoerd' en werden enkele be
sluiten dienaangaande genomen, die aan
d'e aangesloten organisaties, aan het Chr.
Nat. Vakverbond en aan den Chr. Bond
van Houtbewerkers en Meubelmakers zul
len worden medegedeeld.
Helnkenszand. Gisteren had de loon-
dorscher A. v. L. alhier het ongeluk zoo
danig met zijn hand in de dorschmachine
te geraken, dat een vinger van de rechter
hand werd verpletterd en van twee andere
de toppen werden afgesneden. Dr. Griep
verleende direct hulp, doch achtte het
raadzaam dat in het ziekenhuis te Goes
de hand verder behandeld werd.
Domburg. Op een door de pachters ge
daan verzoek heeft het Burg. Armbestuur
alhier besloten, de pacht der landerijen
met een derde te verlagen.
Zoutelande. Met ingang van 1 Oct. a.a.
wordt het hulppost-, telegraaf- en tele
foonkantoor alhier omgezet in een post-,
telegraaf- en telefoonstation.
Poortvliet. Dhr A. E. alhier liep met
twee andere personen door een wei toen
plotseling een stier op hem af kwam, en
dhr E. in een put wierp, een der andere
personen, die het dier wilde kalmeeren,
werd opgepakt en in het prikkeldraad ge
slingerd. Hij kwam er met gescheurde
kleeren af. Het dier is toen direct opge
ruimd.
