No. 301
Donderdag 24 September 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Co's BankN.V.Goes
Agentschap Ass.-Mjj
„De Nederlanden van 1845"
„Fatnm" - „Laiinr"
EERSTE BLAD.
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Verwacht wordt eohter, dat onder de
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vontstraat 70, Does.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. «455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
7)eZeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs;
Per 3 maanden, franco per post, f3-—
Losse nummersS 0.09
Pr ij s der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 cL
Bij abonnement belangrijke korting.
Zij, die zich met 1 October a.s. op „De
Zeeuw" abonneeren, ontvangen de nog
in deze maand verschijnende nummers
gratis.
Het Communistische gevaar.
Door het communisme wordt een ge
weldige propaganda gevoerd.
Hier mag met recht van een gevaar
worden gesproken.
Overal zijn ze bezig hunne goddelooze
beginselen te verbreiden en hun invloed
te versterken.
Als een besmettelijke ziekte gaat het
communisme heel de wereld door en men
laat geen middel onbeproefd om het revo
lutionaire vergift te verspreiden.
Het Communisme laat zich gelden in
China, maar het werkt ook in onze In-
diën. Het tracht invloed te krijgen bij onze
soldaten en matrozen evengoed als in an
dere landen. Dat het onlangs op de En-
gelsche vloot tot een begin van muiterij
kwam, was te danken aan communisti
sche invloeden.
Eenigen tijd geleden hebben we kunnen
lezen hoe deze predikers van de wereld
revolutie getracht hebben in de kringen
van land- en tuinbouwers invloed te krij
gen en nu wordt weer gemeld, dat ze druk
in de weer zijn om de vakbeweging in
communistische banen te leiden.
Vanuit Moskou is het advies gegeven
om niet in de eerste .plaats kracht te zoe
ken in het stichten van eigen vakorgani
saties maar meer in het indringen in de'
andere organisaties om daar van binnen
uit te werken en den geest te verpesten.
En dit advies wordt trouw gevolgd.
Meermalen is bij de moderne vakbewe
ging gebleken dat leden die als socialis
ten te boek stonden in werkelijkheid wa
ren communistische „cellenbouwers", die
over heel wat invloed beschikten.
Maar ook de Christelijke vakbeweging
is naar te Amsterdam aan het licht kwam
voor deze „cellenbouwers" niet veilig.
Het trok de aandacht, dat bij de ter
reur in de bouwvakken ook enkele leden
van den Christelijken bond zich met de
Federatie-mannen solidair verklaarden.
Later bleek dat men hier te doen had met
een stel revolutiepredikers die kans had
den gezien zich bij den N. G. B. aan te
sluiten en die bezig waren in deze orga
nisatie de communistische denkbeelden te
propageeren.
Natuurlijk zijn deze heeren per eerste
gelegenheid geroyeerd.
Maar het feit dat ze in dezen kring wis
ten binnen te dringen is toch teekenend.
Het wijst op een dreigend gevaar, waar
tegen niet genoeg kan worden gewaar
schuwd.
Het Japansch-Chineesch conflict
De opmarsch der Japansche troepen in
het gebied van den Ghineeschen Ooster
spoorweg heeft te Moskou groot opzien
gebaard.
Verklaard wordt, dat dit optreden tegen
den Oosterspoorweg onnoodig is geweest,
aangezien de Chineesche autoriteiten zelf
zeer goed in staat zijh, de rust en orde
op de spoorlijn te handhaven.
De Russische regeering wil Charbin be
hoeden voor een militaire bezetting door
Japan.
De voorzitter van den Volkenbondsraad
heeft gistermorgen met de vertegenwoor
digers van Japan en China afzonderlijke
besprekingen gevoerd over de bijlegging
van het conflict. De pogingen werden gis
ternamiddag voortgezet in een bijeen
komst der vertegenwoordigers van
Duitschland, Frankrijk, Italië en Groot-
Rrittannië.
De gistermiddag ontvangen berichten
over een uitbreiding van de Japansche
bezetting in Mandsjoerije hebben in Vol-
kenhondskringen bezorgdheid gewekt.
De Volkenbondsraad, die gisteravond
m openbare zitting bijeenkwam, ging
spoedig daarop in geheime zitting over.
Naar van welingelichte zijde verluidt,
Was de aanleiding daartoe, dat de Japan-
sche gedelegeerde uit Tokio lange tele
grammen heeft ontvangen.
Men heeft den indruk, dat de kans op
een ontspanning in de situatie iets groo-
t0r is geworden. De zitting werd evenwel
om kwart over negen verdaagd, zonder
dat iets bekend werd gemaakt.
De Volkenbond en de crisis.
In de Volkenbondsvergadering van gis
teren heeft de Fransche minister van fi
nanciën o.a. krachtig zijn regeering ver
dedigd tegen de vaak gemaakte verwijten,
onrechtmatig goudvoorraden te hebben
opgestapeld. Het is inderdaad juist, dat
thans de Vereenigde Staten over 40 pet.
en Frankrijk over 20 pet. van den goud
voorraad der geheele wereld beschikken.
Volkomen onjuist is het, dat de goudop-
eenhooping in Frankrijk berust op de
Duitsche herstelbetalingen. De sterke toe
name van den goudvoorraad is slechts het
uitvloeisel van het algemeen vertrouwen.
De Banque de France en de Federal Re
serve Bank hebben in den laatsten tijd
aan de Reichsbank en de Bank of Eng
land alle mogelijke hulp verleend.
De huidige crisis kan slechts door het
verschaffen van algemeen vertrouwen
worden overwonnen. Frankrijk zal ook
verder helpen en zijn plicht doen.
Na Flandin heeft de vertegenwoordiger
der Engelsche regeering, Sir Arthur Sal
ter, het woord gevoerd. Hij verdedigde de
volgende punten ter overwinning van de
crisis:
1. Handhaving der loopende schuldre
geling moet leiden tot een verlaging van
den levensstandaard en daarmede tot een
verdere verlaging der prijzen. Zelfs een
directe verlaging der tolmuren zou geen
directe opheffing van de crisis kunnen
bewerken.
2. De bankbiljettencirculatie is tot wet
telijk toelaatbare grenzen te verhoogen.
3. Een verlenging van het huidige mo
ratorium moet overwogen worden.
4. De crisis der credieten op korten
termijn is tijdelijk door de Stillhalte-ver-
dragen voor Duitschland tot staan geko
men. Deze maatregelen moeten evenwel
worden uitgebreid en verlengd worden.
5. Het verstrekken van nieuwe credie
ten op langen termijn is onvoorwaardelijk
gewenscht.
Sir Arthur stelde vervolgens voor, dat
de Volkenbondsvergadering in een groote
resolutie zou wijzen op de noodzakelijk
heid van een nieuwen politieken en finan-
cieelen koers en dat hij hierbij de leiding
zou nemen.
Vacanfie in de bewapening?
In de derde commissie van de Volken
bondsvergadering werden de besprekin
gen voortgezet over het Italiaansche en
het Nederlandsch-Scandinavisch-Zwit-
sersche voorstel tot wapeningsvacantie.
Aan de hoop op een eenstemmige aan
neming van een der beide voorstellen
werd een einde gemaakt door de redevoe
ring van den gedelegeerde van Japan,
Sato, die voorstelde, dat de 'discussies
over de wapeningsvacantie zullen worden
uitgesteld tot de ontwapeningsconferen
tie in Februari van het volgend jaar.
De gedelegeerde van de Vereenigde
Staten, Wilson, heeft onmiddellijk daarop
het woord genomen om 't uitstel-voorstel
van Sato te bestrijden.
Ook onze minister Beelaerts van Blok
land hoopte, dat de Volkenbondsvergade
ring thans een daad zou verrichten, waar
uit de wil zou blijken om de noodige at
mosfeer voor het succes der wapenings
vacantie te scheppen.
Hierna was echter weder een tegenstan
der van het ontwerp-conventie aan het
woord, n.l. de gedelegeerde van Polen,
Sokal, die er vooral bezwaar tegen heeft,
dat de budget-cijfers van Sowjet-Rusland
niet bekend zijn.
De laatste spreker was Lord Cecil. Het
slot van zijn rede was teleurstellend. Hij
stelde n.l. voor om ten slotte niet te be
sluiten op deze vergadering reeds een
plechtige verklaring af te leggen. Cecil
meende dat het 't beste zou zijn op cLeze
Volkenbondsvergadering het Italiaansche
voorstel in beginsel aan te nemen, en allen
regeeringen die tot de ontwapeningscon
ferentie zijn uitgenoodigd, te vragen om
vóór 1 November den Volkenbond te doen
weten of zij definitief bereid zijn het Ita
liaansche voorstel te aanvaarden.
De verlenging van het Moratorium.
Volgens den correspondent van de Bal-
timore Sun te Washington, meent Hoo
ver, dat Duitschland, zich beroepend op
het plan-Young, het initiatief zou moeten
nemen voor een verlenging van het mo
ratorium voor de herstelbetalingen.
Uitgaande van de rapporten van Mel
lon, zou Hoover tot de overtuiging geko
men zijn, dat een verlenging van het mo
ratorium van 1 Juli onvermijdelijk is, en
het Witte Huis zou, meent men, toestem
men in een verlenging met twee jaar.
Deze week nog geen beurs te Berlijn.
Het bestuur van de Berlijnsche beurs
deelt mede: Deze week zal geen noteering
worden gegeven voor waardepapieren en
deviezen. De vrije handel in deze waarden
zal niet worden toegelaten. De deviezen-
koers zal door de Rijksbank worden vast
gesteld.
De noteeringen aan de Metaalbeurs zul
len met ingang van heden weer tot stand
kunnen komen.
Engelsche winkelprijzen ongewijzigd.
Groothandelaren in geheel Engeland
hebben medegedeeld, dat een verhooging
van do levensmiddelenprijzen op 't oogen-
blik absoluut ongewettigd zou zijn. Een
deputatie van de vereeniging van hande
laren in koloniale waren heeft een bezoek
gebracht aan den minister van handel,
om de verzekering te geven, dat zij in
elk opzicht met de regeering zullen sa
menwerken, om de prijzen laag te hou
den. Mocht het noodig zijn, dan zal de re
geering natuurlijk maatregelen nemen om
de prijzen te controleeren. De minister
van Financiën heeft hieromtrent nadruk
kelijk een verklaring afgelegd, doch tot
nu toe is geen enkele winkelprijs gewij
zigd.
De Duitsche minister Schiele tot de huis
vrouwen.
Schiele, de rijksminister van landbouw
heeft voor den zender te München het
woord gevoerd tot de Duitsche huisvrou
wen die, zeide hij, per jaar 25 milliard
voor het inkoopen vanlevensmiddelen
uitgeven. De minister hoopte, dat de huis
vrouwen meer aandacht zouden schenken
aan de Duitsche landbouwproducten. Het
vorig jaar heeft" men uit het buitenland
ingevoerd voor 29 millioen mark aardap
pelen, voor 115 millioen mark groenten,
voor 458 millioen fruit en zuidvruchten,
voor 477 millioen boter, voor 89 millioen
kaas, voor 228 millioen eieren, 100 mil
lioen gevogelte en 36 millioen mark wijn.
Een volk, dat zoo arm is als Duitschland
en zoozeer van de werkloosheid te lijden
heeft, kan zich een dergelijke weelde
eigenlijk niet veroorloven.
Moet Amerika goud uitvoeren?
De Federale Reserve Bank te New-York
heeft Maandag 98.2 en Dinsdag 10.9
millioen goud gereserveerd voor het bui
tenland. Het is nog niet bekend, voor re
kening van welk land dit is geschied,
doch in bankkringen neemt men aan, dat
dit goud door Frankrijk of Nederland,
misschien door beide, is gekocht. Voor de
eerstvolgende dagen verwacht men groote
vraag naar dollars nn het pond sterling
niet meer op de gouclbasis steunt.
Het goud duurder.
Het is geschied, wat onder de huidige
omstandigheden te verwachten was, nu
de Bank van Engeland zich gedwongen
zag den gouden standaard te verlaten of
men mag wel zeggen van het hooge voet
stuk af te stappen, waarop zij een eeuw
lang met zooveel trots en zelfbewustzijn
misschien wel zelfvoldaanheid heeft ge
troond. De goudprijs steeg Dinsdag n.l.
te Londen in de openmarkt van 84/9 Vt.
op Maandag tot 99/7 per ounce fijn. De
Bank van Engeland betaalde steeds voor
het haar aangeboden goud den vasten
prijs van 84/9,82 en verkocht tegen
84/11,4.
De goudprijs heeft zich de laatste vijf
jaar steeds binnen de uiterst enge gren
zen van 84/10 bewogen.
Merkwaardig is het in verband met
deze plotselinge prijsstijging van fijn goud
in baren, hoewel er totaal geen oorzake
lijk verband bestaat, dat velen, ook in
Nederland, hun oude voorliefde voor het
gele metaal uiten, door gouden tientjes
voor f 12, f 13 en zelfs f 14 te verhan
delen.
Korte berichten.
In Tsjechoslowakije hebben de so
ciaal-democraten bij het parlemeDt een
voorstel ingediend om de werkweek van
40 uur in te voeren. Bij werkzaamheden,
die schadelijk voor de gezondheid zijn en
bijzonder groote inspanning vereischen,
mag de dagelijksche werktijd ten hoogste
6 uur bedragen. De Tsjechische, zoowel
als de Duitsche sociaal-democraten in
Tsjechoslowakije hebben het voorstel on
derteekend.
Op 17 October a.s. zal het lucht
schip „Graf Zeppelin" voor de derde maal
in dit jaar naar Zuid-Amerika vertrek
ken.
De aankomst in Pernambuco is be
paald op 20 October, vanwaar op 24 Oc
tober naar Friedrichshafen wordt terug
gevlogen, dat men op 27 October weer
denkt te bereiken.
Volgens bericht uit Belgrado worden
in Zufd-Slavië de salarissen der ambte
naren verlaagd en wel met 5 pet. voor de
lagere en met 6 pet. voor de hoogere amb
tenaren. Ook de salarissen voor het le
ger woorden op dezelfde wijze verlangd.
Het Engelsche Lagerhuis heeft met
283 tegen 216 stemmen het voorstel van
Baldwin betreffende een beperking van
den spreektijd bij de debatten over de
financieele en bezuinigingswetten aange
nomen.
De vraag, wanneer de nieuwe verkie
zingen zullen worden gehouden, houdt de
Engelsche bladen nog steeds bezig. Enkele
conservatieve bladen noemen den 27ste
October als den daarvoor aangewezen
dag.
In den nacht van 3 op 4 October a.s.
zal in België de wintertijd weer worden
ingevoerd.
DE KONINKLIJKE FAMILIE TE
AMSTERDAM.
Een communistische betooging.
Er waren gisterenmiddag eenige ele
menten bij den intocht van de Koninklijke
Familie, ie als spelbrekers wilden optre
den, zegt de „Maasbode". Dat was in de
eerste plaats het traditioneele oranje
zonnetje, dat de traditie verbrak en na
den geheelen dag geschenen te hebben,
juist tegen vier uur voorgoed verdween.
Dan waren er de communisten, die dit
jaar met eenige honderden het midden
gedeelte van den Dam hadden bezet, maar
die al evenmin de stemming van de dui
zenden Amsterdammers konden verstoren
als het deserteerende oranje-zonnetje. De
politie had grondige maatregelen getrof
fen om den heeren wat ontzag in te boe
zemen.
Overigens was het het gewone tooneel
van andere jaren. De Dam vol menschen,
langs het Damrak driedubbele rijen en op
het perron van het Centraal-Station de
gewone burgerlijke en militaire autori
teiten.
Om 4.19 stopt de Koninklijke trein voor
de wachtkamer. H. M. en de Prinses wor
den begroet door Z. K. H. Prins Hendrik,
die reeds eerder in de hoofdstad is geko
men. Buiten wachten de rijtuigen met de
bekende roode-calèche met „de twee" ge
reden. De Koninklijke Familie stijgt in,
het gevolg neemt plaats in de overige rij
tuigen (het valt op, dat het dit jaar min
der groot is dan anders), de cavaleristen,
bereden afdeeling van de 2e Compagnie
Politietroepen, zwenken, in matigen draf
gaat het 't Damrak op.
Op den Dam heeft de politie reeds lang
van tevoren alles afgezet. Toch komt er
plotseling niemand die er iets aan
heeft kunnen doen een vreemdsoor
tige stoet den Dam opzetten. Voorop een
leege auto met een gelen band, daarach
ter een motor met zijspan van de ver
keerspolitie gevolgd door een leegen hof-
auto. De chauffeur van den gele-bandwa-
gen roept herhaaldelijk „Rood Front".
Niemand merkt het bijna. De stoet rijdt
langs het Paleis en verdwijnt door de Pa
leisstraat even raadselachtig als hij ge
komen is.
Even later zwenkt de Koninklijke stoet
den Dam op. Meester Vincent speelt het
Wilhelmus, de muziek van het 5e Regi
ment Infanterie speelt het ook. De Dam
schalt ervan. Maar tusschen alles door
hoort men de „Internationale" en tus
schen de handen, zakdoeken en hoeden,
die in de hoogte gaan, zijn ook vuisten
De manschappen van de School voor
Verlofsofficieren, die onder commando
van kapitein A. Langenhagen, de eere-
wacht op het Paleis betrokken hebben,
presenteeren het geweer, het eere-escorte
de sabels en het publiek juicht lang en
hartelijk.
Ook als de Koninklijke Familie op het
balcon verschijnt is de begroeting tus
schen Haar en de Amsterdammers echt
gemeend. Natuurlijk trachten de commu
nisten nog luider de Internationale te
schreeuwen, maar even natuurlijk be
schouwen de anderen het, dat zij het Wil
helmus met nog wat meer brio inzetten.
Dan is het afgeloopen. De Koningin is
naar binnen, de afzetting wordt opgehe
ven, de ruiters en de infanteristen rukken
Binnenland.
De Koninklijke familie te Amsterdam.
De fraude bij financiën.
Ernstig geval van gasverstikking te
Voorburg.
Buitenland.
De Volkenbond over de crisis, de bewia-
peningsvacantie en het Japansch-Chi
neesch conflict
Verlenging van het Hoover-moratorium?
De Beurs te Berlijn nog niet geopend.
successievelijk in. De Dam blijft druk, zal
het een week lang blijven. Er is eindelijk
weer eens iets anders te zien op ons oud
ste en voornaamste plein, dan menschen,
die maken, dat zij er zoo gauw mogelijk
weer vanaf komen. En het Raadhuis moet
maar weer zien, hoe het zoo goed moge
lijk een Paleis is.
Het adres van antwoord der Eerste
Kamer.
Onze Senaat houdt nog altijd aan de
traditie vast, om de Troonrede der Konin
gin met een vrijwel zinledige formaliteit
te beantwoorden; en in de pers wordt dan
ook telkenjare braaf gesputterd tegen de
„dwaze vertooning". Deze kwalificatie is
van de Residentiebode, die erop wijst, dat
dit jaar meer nog dan anders het zinle
dige ervan op den voorgrond kwam:
„De Troonrede waa buitengewoon ma
ger van inhoud.
Het antwoord, daarop door de Eerste
Kamer gegeven, was daarom heelemaal
inhoudloos, het waren wat vormelijke on
benulligheden, het papier niet waard
waarop ze gedrukt stonden.
En dit stuk wordt H. M. de Koningin
aangeboden door een 8-tal heeren in
mooie uniformen, de huzaren moeten er
aan te pas komen om den heeren de hon
neurs te bewijzen enz.
En nu spreken we nog niet eens van de
kosten. Aan de vaststelling van het adres
wordt een afzonderlijke zitting gewijd,
welke wel binnen 5 minuten was afgeloo
pen, maar die toch door 41 leden werd
bijgewoond, wat alleen aan presentiegeld
41 X f 20 kost, een bedrag dat in dezen
tijd van ingrijpende bezuiniging, heel ge
makkelijk bespaard had kunnen worden.
In verband met dit laatste nóg iets.
Mevr. Pothuis-Smit verklaarde in de
zitting van 15 dezer, dat de sociaal-demo
craten, aan deze vertooning van het adres
van antwoord, geacht wilden worden, op
geen enkele wijze te hobben medegewerkt.
Toch waren in de zitting van 17 dezer,
waar niets anders aan de orde was dan
de vaststelling van dit adres, van de 11
sociaal-democraten niet minder dan 6
aanwezig, n.l. mevr. Pothuis-Smit zelf en
de heeren Rugge, Hermans, de Zeeuw,
Ossendorp en Polak.
Als we nu weten, dat dhr Dantz en
Moltmaker in Indië zitten en dhr Wibaut
en Oudegeest in Genève, dan blijkt er uit,
dat zoo goed als de heele fractie voor deze
zinlooze formaliteit was opgekomen.
„Niet om mee te doen aan de samen
stelling van dit adres van antwoord op de
Troonrede", zegt mevr. Pothuis.
Was het dan alleen om die f 20 pre
sentiegeld?"
De werkloosheidsverzekering.
In de laatste vergadering van de Rijks
commissie van Advies voor de Werkloos
heidsverzekering deelde de directeur van
den Rijksdienst der Werkloosheidsverze
kering en Arbeidsbemiddeling mede, dat
thans meer dan 500.000 arbeiders in het
land tegen werkloosheid verzekerd zijn
volgens de regeling, vervat in het Werk-
loosheidsbesluit-1917.
De rente van de Rijkspostspaarbank.
De wijziging van de wet op de Rijks
postspaarbank zal 1 Januari 1932 in wer
king treden. Bij die wijziging krijgt de.
minister van Financiën de bevoegd- -
heid om het rentepercentage van 2.64
tot ten hoogste 3 te verhoogen.