Uit de Provincie.
Kerknieuws.
Onderwijs
Gemengd Nieuws.
Land- en Tuinbouw
Landhufshoudkundig congres.
Voor het van. 17 tot 19 September te
Vlissingen te houden. Landhuishoudkun-
dig congres is een zeer groot eere-comité
benoemd, waarvan de Commissaris der
Koningin, Jhr. Mr. J. W. Quarles van
Ufford, eere-voorzitter is en de burge
meester van Vlissingen, de heer G. A. van.
Woelderen, eere-lid. De vergadering vangt
te 2.45 op Donderdag aan in hotel Brit-
tannia te Vlissingen, des avonds om 8 u.
heeft de officieele ontvangst ten raad-
huize plaats en daarna réunie in Brit-
tannia.
Vrijdags te 9.30 u. wordt de vergade
ring voortgezet, en heeft des avonds te 7
u. een diner in genoemd hotel plaats. Za
terdags te 9 uur wordt een rondrit door
Walcheren gemaakt met Middelburg als
eindpunt. Vandaar vertrek te 1 u. 24.
Vlissingen. Sedert de werkverschaffing
wordt uitgevoerd onder beheer van de
Ned. Heide-Mij., en niet meer van de ge
meente, stapelen de grieven zich op. Ru
we behandeling van één der opzichters
en voor de meesten met hard werken een
loon, dat veel te gering is. Het grootste
deel der volwassenen, gehuwd, verdient
niet meer dan van f 11 tot f 13 per week.
Over een en ander heerscht groote on
tevredenheid en reeds meermalen dreig
de een staking.
Met de vakorganisaties en Maatschap
pelijk hulpbetoon is nu een vergadering
gehouden, teneinde verschillende grieven
onder het oog te zien en ter kennis van
de bevoegde autoriteiten te brengen.
Met de Prov. boot Breskens-Vlissin-
gen zijn heden overgezet 2250 passagiers
en 85 auto's.
Goes. De winkelweken. Doordat
het weer gisteravond niet meewerkte, was
er niet zooveel publiek op de been als
de vorige avonden, om te luisteren naar
de muziek van het mondharmonica-orkest
„Kunstvrienden". De piano was afge
staan door de Fa. Goldschmeding, Lange
Kerkstraat.
Men is nu begonnen vóór het Stad
huis het podium voor de gymnastiek-uit-
voering van a.s. Zaterdag op te slaan.
De staking aan do Schoolmeubel-
fabriek „De Schelde" duurt nog steeds
voort. Daar voor de Goesche gemeente
politie het bewaken van de fabriek en het
begeleiden der werkwilligen op den duur
te bezwaarlijk wordt, zijn gisteren een
aantal rijksveldwachters aangekomen, die
deze werkzaamheden zullen overnemen.
Kloetinge. Hetj Raadsverslag in ons!
nr. van gisteren, dat, wegens den oven
vloed van verslagen, moest worden be
kort, behoeft eenige aanvulling. Het pro-
test van dhr Buitenhuis had n.l. betrek
king op een uitlating van dhr Straub,
die de voorzitter had laten passeeren,
dat „het doel van zijn fractie is, om de
zaken zoo zuiver mogelijk en volgens de
wet te behandelen en geen onder-onsjes
meer en verkeerd behandelen, zooals
vroeger".
Daartegen kwam bij de rondvraag dhr
Buitenhuis op. Hij en niet, zooals wij
abusief meldden, de voorzitter achtte
dit gezegde een smet op alle leden van
den Raad in de vorige zittingsperiode.
Koudekerke. Rondvraag. DhrSan-
derse vraagt inlichtingen omtrent de
nieuwe verordening in verband met de
wet op de winkelsluiting.
Hij vraagt, of de straatverlichting een
volgend jaar niet wat vroeger kan ge
schieden. Mede vraagt hij, in verband
met de a.s. begrooting, daar wij voor
groote werkloosheid zullen staan, om
hiervoor een post apart op de begrooting
te brengen.
Ook is het van groot belang om over
de plannen van B. en W. ter bevorde
ring van productieven arbeid zoo spoe
dig mogelijk te worden ingelicht, waar
door ellenlange debatten zullen kunnen
worden vermeden.
Nu er een politieagent benoemd is,
vindt Spr. het de juiste tijd om er op te
wijzen, dat de politiemannen niet meer
voor secretariewerk worden gebruikt.
Noodig is controle op de maximum
snelheid. De nieuwe Vlssingsche weg is
een voortdurend gevaar.
Hij vraagt in verband met de werk
loosheid, dat B. en "W. aandacht zullen
wijden aan de niet-hoofdwegen.
Dhr De Rijke vraagt of B. en W. nu
nadere inlichtingen kunnen geven over
de electr. verlichting van de woningen
aan den Vlissingschen weg. Gaarne ver
nam spr. nadere toelichting inzake de
Rijkssteun voor de werkloozen.
De voorz. antwoordt dhr Sanderse. Op
de begrooting staat een post voor de
werkverschaffing enz. De bodediensten
zijn voor de politie zoodanig verminderd,
dat Spr. overtuigd is, dat het weinige,
wat hieraan wordt gedaan geen belem
mering kan zijn voor de uitoefening van
hun ambtelijk werk. Voor de Lage weg
konden wij op dat oogenblik meer sin
tels krijgen dan er noodig waren. Dat te
veel is aan den zijkant op boopen gelegd.
Aan dhr de Rijke wordt gezegd: er is
aan de verschillende menschen een lijstje
vragen toegezonden, hoeveel lichtpunten,
stopcontacten enz. men wenscht. Men zal
de noodige spoed betrachten. Het per
centage Rijkssteun voor de werkloozen
is niet bekend. De steun geldt alleen voor
arbeidsloon en niet voor materialen. Er
wordt geeischt, dat er flink wordt ge
werkt en een 50-urige werkweek, die ver
deeld wordt in 9 uur per dag en des Za
terdags 5 uur arbeid met een maximum
loon van f 2.25 per dag.
Dhr de Kroo acht het van het grootste
belang om te weten hoe het zit voor de
gemeente inzake de financiëele verhou
ding, wanneer straks 't Zand door Middel
burg wordt geannexeerd. De voorz. zegt:
U zult de noodige voorlichting krijgen.
Dhr de Kroo dringt met klem op spoed
aan.
Contantl zegt: het is niet verstandig
om over dit onderwerp te spreken.
Dhr de Kroo zegt: Ik wil rustig over
deze zaak nadenken. Het is een zaak van
groote beteekenis.
Nogmaals wordt door den voorz. de
noodige en tijdige voorlichting toegezegd.
Zuidzande. Herbenoemd tot wethou
ders dhrn J. Risseeuw de Hullu en I. Lu-
teijn.
Scherpenisse. Gekozen tot wethouders
dhrn J. Keur Dzn en G. G. Hartog.
Zaamslag. Dinsdag vergaderde de raad
dezer gemeente. De voorz. spreekt een
woord van welkom in deze eerste verga
dering.
Weth. de Feijter dankt voor de gespro
ken woorden.
Alle leden leggen de vereischte eeden af.
Tot eerste wethouder wordt gekozen
dhr A. de Feijter met 9 st. en dhr S. van
Hoeve met 7 st. tot tweede wethouder.
Ingekomen is een adres van de voetbal-
vereeniging Z. S. G. om een jaarlijksche
subsidie uit de gemeentekas te mogen
ontvangen groot f 150. B. en W. willen
dit adres aanhouden tot de begrooting.
Dhr Wisse is voor directe behandeling,
aangezien het geen geschikt terrein is
waar men tegenwoordig oefent. Men kan
dan spoedig uitzien naar een beter ter
rein.
Na eenige discussie wordt het voorstel
van B. en W. aangenomen.
Adressen zijn ingekomen van het be
stuur der Ned. Ver. van Fabrieksarbei
ders en van het bestuur van den Ghr.
Landarbeidersbond, afd. Zaamslag, met
verzoek om verlenging van de door den
raad vastgestelde steunregeling.
Op voorstel van B. en W. worden deze
adressen voor kennisgeving aangenomen
aangezien er intusschen reeds verlenging
aan den Minister is verzocht.
In behandeling komt het voorstel van
B. en W. tot onderhandsche verhuring
van de woning wijk A 253 a. De huur van
die woning is door den bewoner D. Heij1-
boer opgezegd tegen 7 Sept. Ingevolge
verleende machtiging hebben B. en W. ge
tracht de woning van de hand te doen.
Het hoogste bod was f 1510, een bedrag
waarvoor de woning in geen geval dient
te worden verkocht. Van A. de Bruijne
arbeider te Terneuzen is bericht ingeko
men dat hij1 die woning wil huren voor
f 3 per week. B. en W. stellen voor hier
op in te gaan.
Na besloten vergadering deelt de voorz.
mede dat er na de gehouden verkooping
nog een bod is gedaan van f 2000 en dat
er besloten is met dhr de Bruijne nog
nader te spreken over koopen of huren.
Bij de rondvraag spreekt dhr Maas over
de straatverlichting te Othene. Dhr A.
Dees wijst op het gevaarlijke van de
sloot aan de Noordzijde op het Veer. Ook
heeft hij klachten gehoord over de vuilnis
bakken op het Veer. Zou het niet mogelijk
zijn dat evenals op het dorp, ook op het
Veer elke week het vuilnis wordt opge
haald? De voorz. en dhr Koopman wiju
zen er op, dat vroeger om die bakken ge
vraagd is. Wanneer men elke week het
vuil wil laten ophalen zal dit aanmerke
lijk duurder uitkomen.
Dhr Koopman bespreekt de gevaarlijke
doorgang op het Veer, waar roekeiooze
automobilisten dagelijks de maximum
snelheid overtreden.
De voorz. zegt toezicht toe en zal ook
nog met enkele andere opmerkingen re
kening houden.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Putten, B. Batelaan te
Barneveld. Te Roermond, A. Keers te
Breskens. Te Asperen en te Gouderak,
A. H. J. G. van Voorthuizen te Lage
Vuursche.
Bedankt voor Genemuiden, J. G. Ter-
louw te Kamperveen. Voor Hellevoetsluis
J. H. Wessel te Burum. Voor Ouderkerk
a. d. IJssel, J. E. Klomp te Ede. Voor
Puttershoek, E. V. J. Japchen te Maar
tensdijk. Voor Ooltgensplaat, J. J, v. d.
Pol te Oene.
Geref. Kerken.
Tweetal te Rotterdam, J. H. Sillevis
Smitt te Semarang en P. G. de Bruyn te
Apeldoorn. Te Stadskanaal, J. H. A.
Bosch te Alphen a. d. Rijn en S. Neer
ken te Ulrum.
Beroepen te Lexmond, D. J. Coumou,
cand. te Middelburg.
Beroepbaar. Het Prov. Kerkbe
stuur van Groningen heeft den heer W. J.
Klaar te Amersfoort tot de evangeliebedie
ning in de Ned. Herv. Kerk toegelaten.
Oudelande. Tot tijdelijk onderwijzer aan
de openbare lagere school is aangesteld
de heer J. G. Goedbloed van Souburg, en
tot tijdelijk hoofd mej. Maris.
De voordracht voor onderwijzeres be
staat uit de dames: M. Burger te Ka-
pelle; mej. M. van Noort te Driewegen en
mej. Mantz te Middelburg.
Geslaagd voor de hoofdakte dhr K.
Ramondt te Rozenburg, vroeger te Goes.
Het avontuur der beide
Hoeksche geestelijken.
De vermiste geestelijken, pastoor Loo-
mans en kapelaan Jong te Hoek van
Holland, zijn terecht.
Hoe de beide geestelijken op de zand
plaat terecht gekomen waren, heldert de
Msb. op, die, na de behouden thuiskomst
der geestelijken, een gesprek met pastoor
Loomans heeft gehad en daarbij het vol
gende vernam:
Men was Dinsdag naar den overkant
getrokken om Rozenburg, dat voor een
deel tot de parochie van den Hoek be
hoort, maar door slechts enkele gezin
nen wordt bewoond, eens te gaan ver
kennen.
Langs het Zuiderstrand waren de bei
de geestelijken met den wind in den rug
een heel eind gefietst, tot ze na eenige
uren door het opkomende water vast
raakten. Van het gevaar, dat ons daarbij
bedreigde, was ik mij zoo vertelde de
pastoor eerst niet bewust, doch toen
het water al hooger en hooger kwam,
begrepen wij, dat wij, hier, geheel van de
bewoonde wereld afgesloten, in een ha
chelijke positie waren geraakt.
We hebben in de verte nog teekenen
gegeven om hulp, maar deze zijn waar
schijnlijk niet begrepen of opgemerkt.
Door den vloed gedwongen, gingen wij
de eindelooze rietvelden in, om daar door
heen een uitweg te zoeken, maar dit pogen
bleek ijdel.
De avond overviel ons in deze absolute
eenzaamheid en het werd ons duidelijk,
dat er op dezen dag zeker aan geen te
rugkomen meer viel te denken.
Toen de dag aanbrak, hebben ziji ge
tracht een uitweg te vinden. Gelukkig zijn
ze daarin geslaagd. Toen ze tot aller ver
bazing aan den overkant terug kwamen,
begrepen ze eerst goed, aan welk groot
levensgevaar zij waren ontsnapt.
Parelsnoer op vuilnis-
b e 1 t. Op de vuilnisbelt van Westmin
ster bij Rainham aan de Theems zijn
thans 60 gemeentearbeiders aan het zoe
ken naar een kartonnen doosje, dat een
parelsnoer ter waarde van 36.000 gulden
bevat. Er is voor het vinden een beloo
ning van 3600 gulden uitgeloofd. Het
snoer is het eigendom van een dame,
die de vorige week een boodschap naar
haar juwelier had gestuurd om een paar
oorringen, 'die opnieuw gemonteerd zou
den worden, terug te zenden. De juwelier
had ook een parelsnoer van haar in zijn
bezit, dat hij met de oorringen terugzond.
De dame, die het snoer niet verwachtte,
nam do oorringen uit het doosje en wierp
'dit weg. Toen zij eenige dagen later bij1
den juwelier om het halssnoer vroeg, werd
de vermissing ontdekt.
Aangenomen wordt, dat het doosje met
het snoer met het vuilnis is opgehaald.
Wild-West langs de. gren s.
Een Duitsch beambte van het grenskan-
toor Pannersheide bij Kerkrade, hield een
Duitschen vrachtauto aan, op vermoeden
dat de auto in Kerkrade benzine, die, zoo
als men weet, in ons land veel goedkooper
is dan in Duitschland, had „getankt". Aan
den wagen bevond zich namelijk een re
servoir, dat voor smokkeldoeleinden be
stemd was. De beambte verlangde, dat de
auto naar het grenskantoor zou gereden
worden. Aldus geschiedde. De beambte
ging naast den chauffeur zitten en diens
kameraad nam in de auto plaats. Toen de
auto den neutralen weg bij Kerkrade was
genaderd, trok de begeleider een revolver
en dreigde daarmede den beambte, den
chauffeur tevens bevelende, naar Hol
land, in casu Kerkrade te rijden. In ra
zende vaart reed toen de auto over de
grens naar een garage. Den beambte werd
bevolen, zich zoo snel mogelijk naar
Duitsch gebied te begeven. De beambte
die zich niet had kunnen verzetten,
waarschuwde de Duitsche politie, die
contact zocht met de politie te Kerkrade.
Toen deze in de garage kwam, was de
auto reeds verdwenen. De chauffeur en
zijn begeleider werden later echter ge
arresteerd en de auto is in beslag geno
men. Zij beweren, dat de beambte met
een z.g. schijndood-wapen is bedreigd.
In de smokkeltank bevonden zich 105
liter benzine.
Door een auto doodge
drukt. Gisternacht was de 35-jarige
garage-eigenaar Meyran in zijn werk
plaats te Enschede bezig reparatiewerk
zaamheden te verrichten aan een auto,
waartoe hij het achtergedeelte had opge
vijzeld. De heer Meyran had zich onder
de auto begeven, teneinde op die wijze
zijn werkzaamheden te kunnen uitvoeren.
Op een gegeven moment is het achterge
deelte gevallen met het noodlottig gevolg,
dat de heer Meyran bekneld geraakte
Eerst gistermorgen in de vroegte is het
slachtoffer gevonden. De dood was toen
reeds ingetreden. De heer Meyran was
gehuwd en laat twee kinderen achter.
Autodoortramgegrep en.
De chauffeur van een vrachtauto die den
dienst tusschen Stadskanaal en Amster
dam onderhoudt, had de onvoorzichtig
heid, terwijl hij' even bij den heer H. te
Hooge Smilde binnen was, de auto vlak
bij de rails van de tram MeppelSmil
de te plaatsen. De tram van Meppel
greep de auto in de flank. De auto kwam
voor de locomotief te staan en werd on
geveer 15 Meter meegesleurd, waarna de
locomotief ontspoorde. De machinist
kreeg eenige verwondingen van niet ern-
stigen aard. Verder kwamen geen per
soonlijke ongelukken voor. De locomotief
werd licht beschadigd, de auto werd ge
deeltelijk vernield.
Een bloedige brMilüft.
In een Hongaarsch dorpje dicht bij Szege-
din hebben gisteren twee afgewezen min
naars machinegeweervuur geopend op de
bruiloftsgasten van een rijken boer, wiens
dochter met een jonger medeminnaar in
het huwelijk was getreden. Vrijwel het
geheele dorpje was op het bruiloftsmaal
genoodigd, dat in den open hof der boer
derij gehouden werd. De beide ouders der
bruid en een der getuigen zijn gedood, het
bruidspaar is levensgevaarlijk en 15 an
dere gasten zijn minder ernstig gewond.
De moordenaars zijn in de verwarring nog
ontsnapt.
Weer een overval op een
bediende. Op een 18-jarigen bediende
is in een pand te Charlottenburg, waarin
zich een bijkantoor van de Rijksbank be
vindt, een overval gepleegd. De jongeman
had opdracht 600 mark bij het rijksbank
kantoor te wisselen. Toen hij het gebouw,
waarin het kantoor is gevestigd, verliet,
sprong plotseling een man op hem toe, die
hem zijn actetasch ontrukte. De jongen
was echter zoo verstandig geweest het
geld in zijn portefeuille te steken, zoodat
de bandiet een magere buit had. De aan
gevallene had de tegenwoordigheid van
geest dadelijk 'den dader, die de vlucht
nam, te achtervolgen. De man sprong bui
ten op een motorfiets, waarmede een hel
per stond te wachten. De jongen wist hem
de tasch te ontrukken en het nummer van
de motorfiets vast te stellen. De boeven
zijn ontkomen, maar de politie heeft door
het nummer een goede aanwijzing.
„Gasmanoeuvres". Men schrijft
uit Voorst aan het „Deventer Dagblad"
Toen de bekende schrijver in-de-lucht
zijn kunstig werk boven Zutphen ver
richtte, gebeurde het, dat in een der buurt
schappen te Voorst, een op het land werk
zaam zijnde vrouw eveneens de evoluties
volgde, doch niet wachtte tot de geheele
taak was afgeloopen. „Persil" stond nog
niet volledig aan het firmament te lezen,
toen het vrouwtje, die de grillige kronke
lingen van den vlieger-schrijver aandach
tig had gevolgd, plotseling te binnen
schoot, dat ze „wei-eens" in een krant
wat had gelezen van gassen uit de lucht,
en massa-vergiftiging, vlucht hi kelders,
en totale vernietiging van alles wat op dit
ondermaansche leeft, óók vrouwen en
kinderen.
Plotseling rent ze over het veld huis
waarts, haar pas gegraven aardappels en
greep in den steek latend, vliegt haar huis
binnen, en verdwijnt, na nog tijd gehad
te hebben, haar buurvrouw, die eveneens
den lucht-rook-schrijver had ontdekt, toe
te roepen: „Mensch, maak da j'in den
kelder komp, want ze gooien doar boaven
van dee gifgassen uut, wat 'n tied tegens-
woardig... wét 'n tied." Beide vrouwtjes
hebben 'n angstig half uurtje in den kel
der doorgebracht, en zouden nóg in gift-
gassen gelooven, indien ze niet overtuigd
waren geworden door een bericht in de
krant, hun door welwillende bewoners
voorgelezen.
Noodlanding van een leger
vliegtuig. Het legervliegtuig 505 uit
Soesterberg, heeft gistermiddag wegens
dichten mist een noodlanding moeten ma
ken in de nabijheid van Tubbergen. Bij de
lading werd het toestel licht beschadigd.
Verwacht werd, dat het heden weer zou
kunnen offstijgen.
De inzittenden bleven ongedeerd.
Levend verbrand. Naar de Ro-
meinsche bladen uit Avellino melden, is
te Fuimara een boerenhuis in brand ge
stoken, terwijl de bewoners, de boer, zijn
vrouw en twee kinderen, sliepen.
De ongelukkigen zijn in de vlammen
omgekomen. Slechts hun verkoolde lijken
werden gevonden. Enkele personen, ver
dacht van de brandstichting, zijn in hech
tenis genomen.
Noodlottig schot in een
trein. Te ongeveer 11 uur gistermor
gen werd in een trein, komende uit de
richting Utrecht, bij aankomst te Arnhem,
een heer gevonden, met een schotwond in
het hoofd. De gewonde zat bij het por
tier met zijn hand uit het venster. In den
coupé werd geen wapen gevonden. Het
slachtoffer is door stationspersoneel uit
den trein gedragen, en naar het kantoor
van den chef gebracht. Na voorloopige
geneeskundige hulp is hij per Roode
Kruisauto naar de Diaconesseninrichting
vervoerd.
Hij is gistermiddag, zonder tot bewust
zijn te zijn gekomen, aan de bekomen
verwondingen overleden.
Op dén getroffene werden gevonden een
Nederlandsch paspoort en een bedrag van
ongeveer f200 aan geld. Het bleek, dat de
getroffene een inwoner van Rijswijk is. De
politie stelt een uitgebreid onderzoek in
langs de lijn van Driebergen tot Arn
hem, ten einde te onderzoeken, of daar
eventueel een wapen ligt. Of hier sprake
is van een ongeluk of een misdrijf kon
nog niet worden vastgesteld. (Tel.)
Dronkemansrelletje te
Arnhem. Gistermiddag te ongeveer
zes uur ontstond in de Pastoorstraat te
Arnhem een vechtpartij veroorzaakt door
een vijftal dronken lieden, welke een zeer
ernstig karakter aannam. Een der vech
tersbazen haalde plotseling een mes te
voorschijn en bracht daarmede den agent
van politie G., die het vijftal alleen in
bedwang moest houden, een steek in de
lies toe. De agent was genoodzaakt zijn
revolver te trekken en loste eengie scho
ten in de lucht. Spoedig kwam toen assis
tentie opdagen. Een der kerels, die in het
tumult een bloedende wonde in den nek
had bekomen werd onmiddellijk gearres
teerd, terwijl ook de vier anderen naar
het politiebureau konden worden overge
bracht, waar allen in bewaring zijn ge-
1 steld, De agent G. werd met de autohran-
card naar het stedelijk ziekenhuis over
gebracht, en daar ter verpleging opgeno
men.
Zijn toestand is, hoewel ernstig, niet
levensgevaarlijk.
Werkverruiming. De vinding
rijkheid van den mensch is groot, vooral
wanneer het er op aankomt er een fat
soenlijk stuk brood mee te bemachtigen.
Men kent het kostelijke verhaal van Mul-
tatuli, die toen hij ging schaatsenrijden,
niet op het ijs kon komen, omdat er bij
ten langs den wal lagen. Gelukkig waren
er hulpvaardige en menschlievende men
schen, die hier en daar planken over de
bijt hadden gelegd.
Multatuli beloonde die hoffelijke en wel-
meenende menschen met wat koper, en
dat deden anderen ook. Pas veel later ont
waakte bij den schrijver de argwaan, dat
deze hoffelijke en welmeenende mannen
zelf de bijten hadden gehakt, en dat het
hun niet om te helpen maar om koper-
ontvangst te doen was. En hij sloeg de
plank niet mis!
Op plantages, in onze koloniën, wor
den soms de parasieten op het gewas zoo
talrijk, dat zij de oogst ja de geheele
cultuur bedreigen. De kinderen der inlan
ders krijgen dan een premie voor het aan
tal rupsen dat zij in den aanplant vinden,
en bij den opzichter inleveren. En al heel
spoedig waren er kleine grappenmakers
die de rupsen thans gingen kweeken en
daar een aardig snoepcentje mee verdien
den Een heel wat ernstiger geval wordt
thans uit de Vereenigde Staten gemeld.
In den staat Idaho is de staat van beleg
afgekondigd in het gebied waar de groote
boschbrand woedt. Deze maatregel is ge
nomen, aangezien de brandbestrijders, die
uit de werkloozen worden gerecruteerd,
het vuur ten deele zelf weer aansteken,
om verdere bezigheid te hebben. Verschei
dene dorpen en talrijke hoeven zijn reeds
verwoest. Acht menschen zijn in de vlam
men om het leven gekomen. Ook de ver
liezen aan vee zijn groot.
De waarde van Huis- en Hotel-afval
voor de kippenhouderij.
Ik was verleden week bezig over goed
koop voer en in verband daarmede wijs
ik op andere grondstoffen, 'die al van
ouds voor de pluimveehouderij gebruikt
worden, doch waarover men nog heel wei
nig stelselmatige onderzoekingen gedaan
heeft. Ik bedoel het z.g. keuken of huis-
houd-afval. Hoevelen houden al jaren
lang in hun tuintje een paar kippen, die
ze geregeld met keukenafval bijvoeren en
die in ruil daarvoor in den winter goe'd-
koope, lekkere eitjes leveren. In tijden
van malaise is deze tak van pluimvee
houderij weer meer de aandacht waard
dan anders, al is zij steeds zeer belang
rijk geweest en veel belangrijker dan men
in breede kringen vermoedt. Men behoeft
in onze groote steden maar eens in de
tuintjes der volkswijken te kijken en men
staat verbaasd over de reusachtige hoe
veelheid kippen, (die daar op plaatsen,
waarvan men niet het minste vermoeden
had, gehouden worden. De winkeliers in
de steden, die aan deze stads-kippenhou-
ders het voer in pakjes van 11.5 K.G.
leveren, weten er van mee te praten.
Welnu, deze geheele en belangrijke
pluimveehouderij, deels uit liefhebberij en
deels uit nut verloopt buiten alle organi
satie, kippencouranten en deskundigen
om, ik zou haast zeggen in alle stilte. Zij
is er echter niet minder belangwekkend
om en verwerkt een groot deel van het
huisafval dat anders door de gemeente
reiniging afgehaald moet worden. Hoe
groot dergelijke afvallen kunnen zijn leert
men begrijpen als men in groote steden
van tijd tot tijd eens gaat kijken bij de
achterdeuren van hotels. Verleden week
liep ik 's morgens vroeg door Loüden en
zag daar bij een hotel een paar reuzen
vrachtwagens staan. Op de wagens groo
te tonnen en daar werd het afval in ge
laden. Het viel mij op, dat de plantaardi
ge resten apart verzameld werden, even
als de resten van vleesch, visch, botjes,
enz. Deze massa's worden verwerkt tot
varkens- of tot kippenvoer, zooals ik ver
leden jaar in een groot hoenderpark in
Antwerpen zag.
De opkoopers van dit voer kunnen het
verwerken voor hun dieren omdat ze door
ervaring weten, wat er ongeveer in zit
Hotel- en restaurantafval is doorgaans
van betere kwaliteit dan huisafval. Thuis
wordt elk stukje vleesch of vet opgegeten,
in een restaurant ziet men dagelijks stuk
jes vleesch, carbonades met veel vleesch
er aan, kippen, die maar half opgegeten
zijn, van de tafels wegnemen, omdat de
menschen nu eenmaal in een restaurant
die botjes lang niet zoo schoon afkluiven
als thuis, waar ze vaak hun tien geboden
te hulp roepen om de laatste restjes
vleesch van de botjes te knagen. Restau
rantafval bevat dan ook meer vleesch,
vet, enz.
In Amerika heeft men uitgerekend dat
deze afval van eenige groote steden met te
zamen 8 millioen inwoners, voldoende
voer opleverde om 40 millioen K.G. var-
kensvleesch te produceeren. De samen
stelling van dit afval varieerde aldus: ei
wit van 1518 pet., koolhydraten van 31
69 pet., vet van 1333 pet., aschbe-
standdeelen van 1636 pet.
Van de stad Louisville was de samen
stelling van het gedroogde afval aldus:
eiwit 21.5 pet., koolhydraten 41.8 pet., vet
23.4 pet., aschbestanddeelen 13.3 pet.
In Engeland heeft men den laatsten tijd
nu ook meer aandacht aan dit restaurant-
afval besteed. Nu mag men niet uit het
oog verliezen dat hotel en restaurant-afval
van huis-afval verschilt en dat er ook ver-