No. 281
Dinsdag 1 September 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Cos BankN.V. Goes
Agentschap Ass.-Mij
„De Nederlanden van 1845"
„Fatum" - „Lahor"
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R, JSITIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. <4455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VEBSOHÏ.ÏNT Eï.KEN WbREDAG,
A, b o K e ÏU o a i' 3?
7ae 3 jttasmdfli», Wï »e?«.
nsnjmers 10.05
Prijs der Advertentie n:
1—4 regels fl.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
V Gemeenteraden.
Voor de Gemeenten in ons land is het
vandaag een belangrijke dag.
De nieuwe gemeenteraden worden ge
ïnstalleerd en daarna de wethouders ge
kozen.
Gewoonlijk is er bij ons volk meer be
langstelling voor den derden Dinsdag in
September als de Troonrede door H. M.
de Koninging wordt voorgelezen en de
begrooting voor het volgende dienstjaar
aan de Staten-Generaal wordt overge
legd.
Nu is dit altijd een voor land en volk
belangrijke gebeurtenis. Ook dit jaar.
Straks zal toch blijken welke plannen de
regeering heeft in verband met de econo
mische inzinking die allerwegen wordt
waargenomen, wat de Regeering denkt te
doen om den nood van land- en tuinbouw
te lenigen, de werkloosheid te bestrijden
en welke plannen zij heeft inzake de fi
nanciën. Dat is alles van zeer veel belang
evenals het van beteekenis is hoe zij staat
tegenover vraagstukken van principieelen
aard.
Maar dit alles mag ons toch de groote
waarde van het gemeentelijk leven niet
uit het oog doen verliezen.
Zooals de gezinnen voor den gang van
het maatschappelijk leven beslissend -zijn
zoo* zijn ook de gemeenten voor den wel
stand van den Staat van het allergrootste
belang.
Als in de Gemeenten het gezag wordt
hoog gehouden, als daar getracht wordt
de beginselen die zijn naar Gods Woord
in toepassing te brengen, als de gemeen
tebesturen een open oog hebben voor de
belangen van de verschillende groepen
der bevolking, als daar een gezonde fi-
nancieele politiek wordt gevoerd, dan zal
ook het Rijk de vruchten daarvan pluk
ken.
Als de deelen gezond zijn, dan zal 't ge-
heele lichaam daarvan profiteeren. En
omgekeerd als 'tin de gemeenten mis
loopt, dan zal de landsregeering niet in
staat zijn naar behooren haar taak te ver
vullen.
Daarom is de installatie van de nieuwe
Gemeenteraden en de verkiezing van wet
houders die hoezeer ook de Raad aan
bet hoofd der Gemeente staat toch groo-
ten invloed kan uitoefenen van niet g-e
ring belang.
Wij leven in een veelbewogen tijd waar
in van de Overheid, ook van de Gemeen
telijke Overheid, veel wordt gevraagd.
Bekwame God allen die geroepen wor
den de gemeentelijke belangen te behar
tigen en make Hij in 't bijzonder de Anti
revolutionaire Gemeentebestuurders ge
trouw om, terwijl met kracht geijverd
wordt voor de behartiging van het alge
meen belang, tegenover de beginselen der
revolutie de anti-revolutionaire beginse
len uit te dragen en tot toepassing te
brengen.
De Engelsche minister Thomas en het
spoorwegpersoneel.
Uit nadere berichten blijkt, dat Thomas,
de minister van de Dominions, ontslag
heeft genomen als voorzitter van den
bond van spoorwegpersoneel, nadat het
hoofdbestuur, hem schriftelijk gesom
meerd had, alle betrekkingen met de nieu
we regeering te verbreken. In antwoord
daarop heeft de minister geschreven, dat
hij aan dezen eisch geen gevolg kon ge
ven, omdat hij in de eerste plaats het land
moet dienen, zoodat hem slechts overbleef
de meest pijnlijke taak van zijn leven" te
volbrengen door uit de organisatie te tre
den, die met hem groot geworden was.
De minister heeft 35 jaar van zijn le
ven de belangen van het spoorwegperso
neel behartigd. Aanvankelijk was hij ma
chinist op de lijnen van de Great Western,
tot hij 5 jaar later in het groote spoor
wegdepot van Swindon geplaatst werd,
waar bij begon met de organisatie der ar
beiders. Hij werd spoedig voorzitter van
een der kleine vakvereenigingen en als
zoodanig in 1910 te Derby tot lid van het
Lagerhuis gekozen. Een jaar later, bij de
fusie van alle bonden, werd hij voorzitter
en bij de oplossing van alle conflicten
heeft hij sindsdien een leidende rol ge
speeld.
Een koningin, die derde klasse reist.
Een koningin en een prinses zijn Za
terdag uit Londen vertrokkenen zij
Reisden derde klas. Het waren prinses
van Griekenland, de vrouw van
koning Karei de tweede van Roemenië en
baar zuster, prinses Helena.
Toen bet spoorwegpersoneel en de pas
sagiers boorden, dat een koningin derde
klas reisde, konden zij bet niet gelooven.
Sommigen hunner gingen zich zelf over
tuigen waarop prinses Helena allen twij
fel wegnam. Ja, ze zei glimlachend: ik
ben koningin Helena, ik ga naar Gullana
in Schotland, een paar dagen vacantie ne
men. Waarom zou ik niet derde klas rei
zen? Die is werkelijk zeer geriefelijk.
Een van bet spoorwegpersoneel drukte
er zijn spijt over uit, dat zij niet wisten,
dat de prinsessen met dezen trein mede
zouden gaan, dan zouden zij maatregelen
hebben kunnen nemen, waarop de konin
gin antwoordde, dat bet niet haar bedoe
ling was geweest, dat iemand van de reis
zou weten. Ik dacht niet, zeide zij, dat er
iemand in ons belang zou stellen.
Uit Portugal.
De Pörtugeescbe legatie te Den Haag
deelt het volgende mede:
Volgens door de legatie ontvangen be
richten is de rust in Lissabon geheel her
steld en zijn de dezer dagen verspreide
geruchten betreffende beweerde troebe
len in verschillende plaatsen in Portugal
valsch. In het geheele land heerscht vol
komen orde.
De Portugeesche regeering deelt in een
officieuse verklaring mede, dat zij! zoo
wel tijdens de laatste opstandige beweging
gearresteerde burgers, als de verantwoor
delijke officieren naar een strafkolonie
wil deporteeren.
Alle ambtenaren en militairen, die de
regeering geen bevredigende verklaring
van hun houding zullen kunnen geven,
zullen of worden ontslagen of afgevloeid.
Tegelijkertijd heeft de regeering een
z.g. reorganisatieplan opgesteld, waarbij
alle revolutionaire dagbladen en uitgaven
worden verboden, een scherpere censuur
wordt ingevoerd en de bijeenroeping van
Openbare vergaderingen aan een scher
pere controle zal worden onderworpen.
De aardbevingscatastrophe.
Bij de Zaterdag gemelde aardbevings
ramp in Beloedsjistan werd geweldig veel
materieele schade aangericht. In het za
kenkwartier van de geteisterde stad zijn
alle particuliere woningen en verscheidene
regeeringsgebouwen ingestort.
De centrale gevangenis te Mach werd
eveneens volkomen verwoest, waarbij twee
cipiers en vier burgers om het leven kwa
men. Alle spoorwegverbindingen in het
geteisterde gebied zijn voorloopig on
bruikbaar.
Het meteorologisch instituut te Triest
heeft Zaterdagavond een krachtige aard
beving geregistreerd, welke drie minuten
aanhield en waarvan het epicentrum op
ongeveer 40 K.M. afstand wordt geschat.
De stooten hadden met zulk een hevig
heid plaats, dat de fijne naalden der ap
paraten braken.
Gandhi's verirek naar Engeland.
Het vertrek van Gandhi uit Bombay
werd tot een geweldigen triomftocht. In
het gedrang werden 20 personen zoo
zwaar gewond, dat zij naar het zieken
huis moesten worden vervoerd.
Gandhi heeft met zijn gevolg van zes
personen twee eerste klasse hutten be
sproken. Op het tusschendek is voor hen
een provisoire keuken uit hout opgetrok
ken, waar hij zijn maaltijden zelf kan be
reiden. Zijn geheele bagage bestaat
slechts uit een paar wollen doeken, zijn
horloge met ketting en een paar Mikken
geitenmelk, die bewaard worden in de
koelruimte van het schip.
Omvang der overstromingsramp in
China.
Het grootste deel van Kiangsoe waarin
zich het voornaamste gebied der Chinee-
sche katoencultuur bevindt, staat ten ge
volge van de overstroomingen vein den
Jangste geheel onder water.
Volgens een inspectie uit de lucht van
wege de regeering meet het ondergeloo-
pen gebied ongeveer 9000 K.Ma. omvat
tend den driehoek ten N. van den Jangste
ten O. van den 120sten lengtegraad tus-
schen den 32sten en den 34sten breedte
graad.
Alleen de door muren omgeven steden
nabij het groote kanaal zijn aan de ramp
ontkomen.
Het onder water staande gebied wordt
bewoond door anderhalf millioen zielen
die in hutten wonen van modder en riet,
welke niet in staat zijn weerstand te Me
den aan het water. Het terrein is vlak en
bevat geen enkele verhooging waarheen
de bewoners de wijk kunnen nemen. De
oogst vaii dit jaar is verloren gegaan en
waarschijnlijk ook die van het volgende.
Het gaat hier alleen nog maar om een
klein deel van het overstroomde deel van
het Jangtsedal. Van den midden- en den
boven-Jangtse zijn zooals men weet reeds
zeer groote verliezen aan menschenlevens
gemeld.
Korte berichten.
Uit Duisburg wordt gemeld: Door
den velen gedurende de laatste weken ge
vallen regen is het water in Rijn en Ruhr
zeer gestegen. Het binnen de dijken lig
gende land is reeds overstroomd. Ver
schillende Rijnveren hebben den dienst
moeten stopzetten.
Bij een vüegdemonstratie te Metz is
een militair vliegtuig omlaag gestort.
Toen de machine op circa 1000 meter
hoogte wan, braken de vleugels van den
romp af en stortte de machine omlaag.
De beide mannen in het vliegtuig kwamen
om het leven.
Politieke gedetineerden te Madrid
hebben, daarbij bijgestaan door een
groote menschenmenigte, die zich buiten
de gevangenis bevond, getracht uit te
breken, doch door het spoedig ingrijpen
van het detachement politie, kon de op
stand in de kiem worden gesmoord.
Na vier weken is de staking der me
taalarbeiders te Barcelona geëindigd, daar
de patroons de vakvereeniging der me
taalarbeiders hebben erkend.
De toestand van de zuigelingen te
Lubeck, die ziek geworden zijn tengevolge
van de toediening van een anti-tubercu-
lose-serum, heeft zich, naar aan de pers
is medegedeeld, gunstig ontwikkeld. Ern
stig zieke kinderen zijn er niet meer.
Van vier is de toestand middelmatig.
Maar over het algemeen maken zij het
goed.
De bekende schrijver Hall Caine is
overleden.
Statistiek der motorrijtuigen.
De voortdurende toeneming van het
verkeer met motorrijtuigen kan sinds de
invoering van de wegenbelasting op Mei
1927 worden nagegaan met behulp van
de door het Centraal Bureau voor de
Statistiek bewerkte Statistiek der motor
rijtuigen.
Aan de inleiding der zoo juist versche
nen statistiek per 1 Augustus 1930 zijn
de navolgende cijfers ontleend en wel al
lereerst de eindcijfers voor elk der vijf
soorten van motorrijtuigen op de tijdstip
pen, waarvoor de statistiek tot dusver is
opgemaakt.
Aantal 1 Jan. 1 Aug.
1928 1930
rijwielen met hulpm. 413 131
motorrijwielen 19.503 31.183
personenmotorrijtuigen 46.030 67.845
motorbussen 3.094 3.536
■vrachtmotorrijtuigen 26.843 41.227
motorrijtuigen in totaal 95.883 143.922
Met uitzondering van het aantal rij
wielen met hulpmotor, dat voortdurend
kleiner wordt, zijn alle andere aantallen
van 1 Januari 1928 tot 1 Augustus 1930
gestegen.
In het tijdvak tusschen 1 Januari 1928
en 1 Augustus 1930 is de groep der per
sonenmotorrijtuigen het sterkst in aantal
vooruitgegaan, n.l. 21.815. De groep der
vrachtmotorrijtuigen volgt daarop met 'n
vermeerdering van 14.384, terwijl de mo
torbussen slechts 442 in aantal zijn ge
stegen.
De toeneming voor de verschillende
groepen blijkt ook duidelijk uit het navol
gend staatje, waarin voor elk der tijdstip
pen de aantallen zijn berekend per 1000
inwoners.
In verbgnd met de kleine aantallen is
de groep der rijwielen met hulpmotor ge
teld bij die der motorrijwielen.
Aantal
1 Jan.
1 Aug.
1928
1930
Motorrijwielen
2.61
4.00
Personenmotorrijtuigen
6.04
8.66
Motorbussen
0.40
0.45
V rachtmotorrijtuigen
3.52
5.26
Motorrijtuigen in totaal
12.57
18.37
De verlaging van de pacht en de
belastingen.
De vereeniging Het Grondbezit heeft
een adres aan den Minister vas Financiën
gezonden. Hierin wordt melding gemaakt
van een gezegelde verklaring van een der
leden, dat hij, een dezer dagen ter betrok
ken inspectie geroepen tot toelichting van
zijn aangifte der vermogens- en inkom
stenbelasting 1931'32 van den inspec
teur vernam, dat de verschillende, door
grondeigenaren toegestane verlagingen
van pacht, zonder wijziging van het loo-
pende huurcontract, volgens de wet moe
ten worden aangemerkt als schenkingen
en derhalve niet in mindering komen van
het belastbare inkomen, resp. vermogen,
omdat alleen de'in het huurcontract ver
melde pachtsom, onafhankelijk van de
toegestane remissie, vaststaat.
Voorts zegt adressante vernomen te
hebben, dat deze wetsuitlegging als al-
gemeene gedragslijn is aangenomen in
een vergadering van inspecteurs der di
recte belastingen.
Het wil adressante toeschijnen, dat, in
deze tijden, waarin de communis opinio
aan grondeigenaren de zedelijke verplich
ting oplegt, tot medewerking hunnerzijds
om aan de landpachters den tegenwoor-
digen zeer moeilijken strijd om het be
staan eenigszins dragelijker te maken
door pachtverlaging, de bedoelde wets-
uitlegging niet bevorderlijk kan zijn aan
het voldoen aan die aan grondeigenaren
toegemeten zedelijke verplichting, noch
in het belang der pachters is.
Het vernieuwen van loopende pacht-
contracten alléén om te voldoen aan ge
noemde wetsuiüegging, brengt niet alleen
velerlei bezwaren mede, maar voert te
vens tot de afsluiting van eenjarige
paehtcontracten, hetwelk niet in het be
lang is van een goede uitoefening van
de landpacht als bedrijfsrecht.
Adressante verzoekt dan ook den mi
nister om door een aanschrijving aan de
inspecteurs de nu gebleken geldende
wetsuitlegging te willen wijzigen en ver
vangen door een schriftelijke verklaring
van pachter en verpachter betreffende
de verleende remissie in eenig jaar op de
contractueele pachtsom, door deze aüt» ri-
teiten te doen aanmerken als voldoende
bewijs voor een overeenkomstige verlaging
van het belastbaar inkomen, c.q. vermo
gen.
De economische toestand van Nederland.
In vergelijking met de vorige maand is
er aldus een mededeeling van het Cen
traal bureau v. d. Statistiek in den on-
gunstigen economischen toestand van Ne
derland vrijwel geen verandering geko
men. De beschikbare indices voor de be
drijvigheid, zooals werkloosheidscijfers,
beroep op de arbeidsbeurzen, invoer van
grondstoffen voor de nijverheid, vertoo-
nen in hoofdzaak de gewone seizoen
schommelingen. Noch in den toestand der
metaalnijverheid, noch in dien der tex
tielindustrie kwam verbetering; integen
deel schijnt de werkloosheid in dezen
laatsten tak van nijverheid weder eerder
toe te nemen. Betrekkelijk hoog blijft ook
de werkloosheid in het bouwvak.
De daling van 't groothandelscijfer maak
te in Juli nieuwen voortgang; het kwam
op 97 (1913 100). De kosten van le
vensonderhoud zijn (tot in Juni 1931, la
tere cijfers zijn nog niet bekend) verder
gedaald over het algemeen, terwijl de
groothandelsprijzen sinds het maximum
van 1928 met 38 pet. verminderd zijn,
vindt men voor de kosten van levenson
derhoud slechts 813 pet., voor de uit
gaven voor voeding alleen 917 pet.
De waarde, zoowel van in- als van uit
voer, was in Juli grooter dan in Juni; de
veranderingen overtroffen echter niet het
gemiddeld bedrag der onregelmatige
schommelingen, die van maand tot
maand optreden.
Nederland ln de Europeesche
Commissie.
Ter bijwoning van de zitting van de
Studie-commissie voor de Europeesche
Unie, die op Donderdag 3 September te
Genève zal aanvangen, zal de Minister
van Buitenlandsche Zaken zich vandaag
naar Genève begeven.
Jhr Beelaerts van Blokland zal in deze
bijeenkomst worden vergezeld door prof.
mr dr J. P. A. Francois, chef van de Af-
deeling Volkenbondszaken van het De
partement van Buitenlandsche Zaken en
dr J. A. Nederbragt, chef van de directie
van Economische Zaken.
Commissie bepakking infanterie.
De minister van Defensie heeft een
commissie in het leven geroepen, ten
einde het vraagstuk van de bepakking
van de infanterie in bestudeering te ne
men. Aangewezen om in deze commissie
Binnenland.
De wethoudersverkiezingen.
Verlaging pacht en belastingen.
Buitenland.
De toestand in Portugal.
zitting te nemen, zijn: generaal-majoor
J. H. Hardenberg, inspecteur der infante
rie, als voorzitter, en als leden: kolonel-
intendant J. Boon, directeur van de cen
trale magazijnen voor kleeding en uitrus
ting; kapitein van den generalen staf J.
J. D. H. Verschoor; kapitein der infanterie
G. Land, officier van gezondheid le kl.
J. Göbel en eerste luitenant der infante
rie M. R. H. Calmeyer, werkzaam op het
departement van Defensie.
Bezuiniging bij de HollandAmerikalijn.
In verband met bezuinigingsmaatrege
len heeft de directie van de Holland
Amerikalijn aan 27 officieren van haar
vloot een schrijven gezonden, waarin hun
ontslag wordt aangezegd. Onder deze 27
officieren, die allen ongehuwd zijn, be
vinden zich vier kapiteins, die reeds in de
pensioenregeling vallen.
Op een vergadering van de Vereeniging
van Nederl. Gezagvoerders en Stuurlie
den ter Koopvaardij, eenige dagen gele
den gehouden, werden in verband met
deze toezegging van ontslag aan de Hol
landAmerikalijn de toestanden bespro
ken. In verband met een en ander moet
het bestuur toen een schrijven hebben ge
zonden aan de directie.
Reeds eerder heeft de directie zich ge
noodzaakt gezien, bezuinigingsmaatrege
len toe te passen. In alle officiersrangen
hadden toen terugzettingen plaats.
De klasse-indeeling op de mailschepen.
Naar het „Bat Nbld." van 20 Augustus
meedeelt, is binnenkort een beslissing te
verwachten op het thans in Nederland
overwogen voorstel van de Indische Re
geering voor de herclassificatie op de
mailschepen, waardoor een besparing van
7 ton wordt verkregen.
Reiswezen heeft indertijd voorgesteld
aan landsdienaren, die 800 gulden en
meer salaris genieten, passage te verlee-
nen in de le klasse; de directeur van fi
nanciën heeft dit getal om technische re
denen veranderd in 775. Zij die minder
salaris toucheeren, zullen in de tweede
klasse worden ondergebracht, tot de grens
van 850 gulden. Ambtenaren met tracte-
menten daar beneden zullen in de derde
klasse worden ondergebracht, met uitzon
dering van ambtenaressen en onderwijzers
met hoofdacte.
De medewerking van de Stoomvaart-
Maatschappij Nederland en Rotterdam-
sche Lloyd tot de uitvoering van een der-
gelijken maatregel is thans verkregen.
Als tegenprestatie hebben deze maat
schappijen der regeering gevraagd, maat
regelen te nemen, dat het aantal gouver
nementspassagiers na 1 Januari 1932
worde verdeeld over alle booten, zoodat
de tegenwoordige toestand, waarbij prac-
tisch alle ambtenaren met verlof vertrek
ken in het begin van de maand, niet
wordt gecontinueerd.
Hierin zal worden voorzien door het
laten vervallen van de bepaling, waar
door den ambtenaar met verlof geduren
de de maand, waarin hij vertrekt, zijn
activiteitstractement nog wordt uitbe
taald, en eerst daarna het verlofstracte-
ment begint Daarvoor in de plaats zal
een bepaling komen, dat op den dag van
vertrek het verlofstraetement begint. De
run op de eerste boot van de maand heeft
dan geen doel meer.
DE GOUVERNEURSWISSELiNG IN
NED. OOST-INDIE.
Luisterrijke ontvangst, plechtige in
stallatie.
Bij regeermgsbesluit van 30 Juli is
vastgesteld (le „regeling van de ontvangst
