No. 279
Zaterdag 29 Augustus 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Voor Kleeding naar Maat
en Confectie
GEBRs. STEÜTEL,
Hendrikse Go's BankN.V. Goes
EERSTE BLAD.
AMSTERPAMSCHE BANK N.V.
Agentschap Ass.-Mg
„Be Nederlanden van 1845"
„Fata»" - „Laher"
KOOPT UW TOESTEL EN LAAT U FOTOGRAFEEREN BIJ ~V|
FOTO-ATELIER
FOTO-HANDEL
I KLOKSTRAAT - GOES
tand
iten.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
DE KONINGIN VERJAART.
KAPITAAL f 55.000.000.—
RESERVE f 46.500.000.
BIJKANTOOR GOES - Tijdelijk Vlasmarkt 18
Buitenland
is het aangewezen adres
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
KWALITEIT HOLLANDJCH El BOVENAAN DOOR
BERTELSl,KUNSTKOBREr
vBERTELSwomoRRa AMSTERDAM
|ea in Schelde
1 w. t.#ch,i
d. h.
ral bevarende
[hebben, J. v,
d. h.
et trottoir, G,
d, h.
[held van het
A. K„ Kort-
■Q. te Serooa-
■zonder voor-
rijbewijs, W.
j d. h.
jn signaal ge-
n het verkeer
F f 10 b. of 10
[muidon, J. v.
Arendskerke,
of 3 d. h.
jen 'zonder dat
Is 2 goed wer-
raarde, f 10 'b.
licht: A. K. te
Izelinge f 5 b.
Greil (Frank-
f 10 b. of 10
Is 1931.
iwd: J. Loeke-
fk, 21 j. L. A.
J. de Bruijn,
Ij. en R. P. de
In, 29 j. en T.
jVentevogel, 25
j.
lans, 46 j. en
ran Harmelen,
j. G. P. Ven-
le Clercq, 25 j.
I, geb. Schille-
|an Hoeijdonck,
M. Provoost,
der Wende,
geb. Filius,
jeres, d. S. M.
[ieer, z.
wedr van F.
|70 j., wed. van
jm, 72 j. wed. v.
Brave, 47 j.,
van der Wen-
(Vliss. Grt.)
Imrens de Rijke
|le Putte, jd. 23
lvvedr. v. Pioter-
ler en Adrlana
agriet.ha, d. v.
|at'ijs; Suzanna,
en Catharina
-27 Aug. Gebo-
lu Hendrik Ilart-
rnelia van 'Stee.
hhannes Maria
van Cornelia
Isinder Abraham
kuzen, en Elisa-
08 jaar.
j,
Exportveiling.
■l0, G 12.20, GG
lende 6.60, kriel
|en I 12.80-13.70
1.60, alles per
Jen: Washington
ken 31, Belle de
koria 13-34, Rei-
Jspruimen 23-36,
|Bur bank 16-35,
1, Kirkespruimen
|nneboers 18-23.
Uitschot prui-
—G.
|e 10-21, Precose
I Marillat 16-23,
|3, Soldat de La-
|8, Dr Cornells 8,
124, Petite Mar-
h Congres 7-15,
fules Guyot 9-12,
18-12, Calabasse
In 10-28, Beurré
lMerode 6-10, B.
>rg 9-12, Beurré
R, Wilhelmina 7,
tuns Duchesse 7-
hs 6-16, Diamant
ten 3-5, Limbur-
aelotten 6, Goud-
4-5, Dulfjespe-
I 3-5, Scharlaken-
Jperen 4-6, Zomer
Izikperen 6, Spek-
rijen 3, Afval- en
per 100 K.G.
pncels 10-26, Sig-
brnona 11, Mank's
leswick 6-14, The
Ivenor 15, Oranje
fisappels 13, Zo-
I Jacq. Lebel 7-18,
bel 6-12, Grofzuur
j 8-17, Afval- en
(per K.G.
luiven 42-52, Roo-
|l-7, alles per 100
bos.
rziken 3-0, Reine
(30, alles per 100
)M, 27 Aug. 1931.
f 5.39-5.52, B (50
per K.G. f 0.8/,cl
Directeur-Hoofdredacteur:
H, ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Boet.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. <4455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
'De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKF.N WEBKBAB,
Abor. »eaa®nt5pïi?s?
Peï 3 meftude», {?«eeo pos peat, f?,-.
Losse nummers10.05
Prijs dor Advertentien:
1—4 regels 11.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
Maandag 31 Augustus hoopt H.M. Ko
ningin Wilhelmina haar Sisten verjaar-
dlag te vieren.
Verjaardagen zjjn altijd feestdagen; het
zijn dagen van gedachtenis, van dank
baarheid'.
Dat geldt van gewone menschen, en het
geldt zeer in het bijzonder van Hare Ma
jesteit onze geliefde Vorstin.
Wanneer we terugzien op d'e jaren, dat
Koningin Wilhelmina ons land regeerde,
en niet het minst wanneer we zien naar
andere volken, dan gevoelen we welk
een rijke gave ons volk in dezen Oranje
telg d'oor God is geschonken.
Daarom is er ook op dezen verjaardag
blijdschap en 'dankbaarheid.
En d'e bede gaat op, dat het God den
Heere moge behagen nog vele en geze
gende dagen tot de levensjaren van onze
Vorstin toe te doen.
V Buiten haar boekje.
Het verslag der bezuinigingscommis-
sie-Westerveld over 1920 bevat ook een
rapport der commissie-Touw, ingesteld
met bet doel de mogelijkheid te onder
zoeken van bezuiniging bij bet Nijver
heidsonderwijs.
De commissie heeft deze gelegenheid
aangegrepen om haar afkeer van het bij
zonder Christelijk N.O. te luchten.
Voor enkele groote steden zoo oordeelt
de commissie, zou er voor dergelijke scho
len misschien plaats zijn, doch:
„Overal elders zal 't financieele belang
van den Staat naar de meening der
commissie er ernstig door worden ge
schaad, indien de regeering medewerking
verleent tot de oprichting en instandhou
ding met steun uit 's Rijks schatkist van
nijverheidsscholen, waaraan op de eene
of andere wijze het cachet eener bepaal
de richting wordt gegeven.
Onze commissie acht zich ontslagen van
den plicht nader uiteen te zetten, dat ver
snippering van het nijverheidsonderwijs
voor 's Rijks schatkist geen ander gevolg
kan hebben dan kort geformuleerd: het
doen van veel noodelooze uitgaven.
En daarom acht zij, behoudens dan in
de hierboven vermelde uitzonderingsge
vallen, ten aanzien van het nijverheids
onderwijs slechts ééne gedragslijn moge
lijk, en wel deze, dat van Rijkswege
slechts steun wordt verleend aan scholen,
die geen bepaalden confessioneelen stem
pel dragen en dat er voor wordt gewaakt,
dat niet door eenzijdige samenstelling
van het schoolbestuur toch deze stempel
op de school wordt gedrukt."
Be uitgaven voor dergelijke scholen
worden dus zonder meer als noode
looze uitgaven aangemerkt.
Daarom wèg met het bijzonder Chris
telijk N.O.
Slechts voor enkele gemeenten waar
de bevolking zoo goed als uitsluitend één
bepaalde richting is toegedaan, zou mis
schien een uitzondering gemaakt kunnen
worden.
„Dit is, zegt de „Maasb.", buitenge
woon royaal van de commissie! Wij meen
den echter, dat zij over bezuiniging had
te rapporteeren. Met de vraag naar het
karakter van eenige school heeft z ij
Diets te maken."
Zoo is het.
Het zijn geen nieuwe klanken die hier
gehoord worden.
HANDELSCREDIETEN
REKENING-COURANT
DEPOSITO'S
EFFECTEN
COUPONS
VREEMD GELD
SAFE-LOKETTEN
Als er op het lager onderwijs bezui
nigd moet worden, dan wordt dat ook
aangegrepen als een middel om de posi
tie van het bijzonder onderwijs te scha
den.
Nu is dat op zichzelf niet erg.
Maar het teekent toch de geesten.
En in elk geval is het niet de taak van
een bezuinigingscommissie om zich hier
over uit te spreken.
Nog een.
Ook de bezuinigingscommissie Pop,
die overigens nog weinig wist te berei
ken, heeft het noodig geoordeeld buiten
haar boekje te gaan en zich op een ter
rein te begeven, waar zij niets te maken
heeft.
In een schrijven aan den Minister van
Onderwijs, zegt zij met ernst te moeten
waarschuwen tegen splitsing van het Nij
verheidsonderwijs naar de godsdienstige
overtuiging der leerlingen.
„Wij meenen zoo heet het als
vaststaanden regel te moeten aanbevelen
dat in een gemeente niet tot stichting
van een tweede (volgende) school zal
worden overgegaan, zoolang het totaal
aantal leerlingen, dat N. O. verlangt,
daartoe niet dwingt, terwijl bovendien
het onderwijs aan elke school zoodanig
zal behooren gegeven te worden, dat het
door leerlingen van elke godsdienstige
richting zonder bezwaar kan worden ge
volgd. Het toe te laten minimum-aantal
leerlingen voor elke school zal dus aan
gegeven moeten worden".
Wordt het niet tijd, dat dergelijke hee-
ren aan het verstand wordt gebracht, dat
zij zich tot hun eigen taak hebben te be
palen en dat zij zich niet hebben te be
moeien met zaken, die hen niet aangaan?
De toestand in Engeland.
De „Daily Herald" deelt mede, dat noch
MadDonald noch Snowden zich bij de
komende verkiezingen candidaat zal laten
stellen.
Ook de afgetreden minister Shaw deelt
mede, dat hij zich niet meer voor een
candidatuur beschikbaar stelt.
Het manifest der arbeiderspartij, waar
in scherpe oppositie tegen de regeering
wordt aangekondigd, wordt door de con
servatieve en liberale 'bladen streng ver
oordeeld. De bladen wijizen er op, dat óók
Henderson dit manifest heeft ondertee
kend, ofschoon hij vroeger zelf heeft aan
gedrongen op het nemen van de noodige
bezuinigingsmaatregelen.
Henderson is als opvolger van Mac
Donald tot leider van de Engelsche ar
beiderspartij gekozen. Slechts 6 onafhan-
kelijken stemden tegen Henderson.
Met uitzondering van Mac Donald,
Snowden en Thomas, waren alle vroe
gere ministers uit het arbeiderskabinet
aanwezig en tot veler verwondering ook
de lord-kanselier, Sankey.
De werkloosheid in de Ver. Staten.
Green, de voorzitter vah de Amerikaan-
sc'he arbeidsfederatie, schat het aantal
werkloozen in de Ver. Staten, begin Aug.
op 5.100.000.
Hij verwacht, dat dit aiantal voor Jan.
a.s. met 2.000.000 zal toejnemen.
Green pleit voor een korteren arbeids
duur voor de werklieden in alle indus
trieën, waarvan meer heil te verwachten
is, dan van het ontslaan van een deel der
arbeiders.
Aanslagen op voorraadschuren in
Duitschiand.
Gisternacht brandden in het dorp Grae-
pel met slechts enkele minuten tusschen-
pooze verscheidene door den landbouw
gebruikte gebouwen geheel uit. Binnen
een half uur brandden vier groote voor
raadschuren met een groot gedeelte van
den oogst tot den grond toe af.
Nog terwijl de brandweer den eersten
brand aan het blusschen was vloog plot
seling de gebeele voorgevel van een op
200 meter afstand gelegen schuur over de
volle breedte in brand. Behalve den hin-
nengehaalden oogst verbrandden hier ook
nog 30 varkens. De algemeene opwinding
steeg nog meer toen eenige minuten later
met een paar korte, hevige knallen een
derde schuur in 'brand vloog. Ook hier
gingen, behalve de oogst, elf varkens ver
loren.
De opwinding en schrik der bevolking
bereikten een hoogtepunt, toen onmiddel
lijk hierna een vierde schuur onder de
zelfde omstandigheden in brand vloog.
Weldra was de justitie en het parket ter
plaatse om een onderzoek in te stellen.
Men vermoedt, dat men te doen heeft met
een aanslag op den binnengehaalden
oogst. Van de daders ontbreekt tot nog
toe elk spoor.
Oogst-catastrofe in Rijnland.
De kamer voor den landbouw in de
Rijnprovincie deelt mede, dat in de hoo-
ger gelegen gedeelten van de Rijnprovin
cie de hevige regens van den laatsten tijd
een katastrofe voor den oogst veroorzaakt
hebben.
Van het graan is nog geen 10 pet. in
de schuren en het te velde staande graan
is zwart en schiet door.
De gerst ligt gemaaid op het veld en
verrot. De nog niet gemaaide haver ligt
tegen den grond geslagen en het onkruid
schiet weelderig op.
In vele streken is de oogst voor 60 pet.
vernield.
Op talrijke kleinere en middelmatige
boerderijen ontbreekt het noodige zaai- en
broodkoren, daar datgene, wat op het veld
staat, niet meer bruikbaar is.
Ook in de aardappelen begint tengevol
ge van het natte weer bet kwaad reeds
grooteren omvang aan te nemen.
Men vreest, dat talrijke boerderijen
ten gronde zullen gaan, indien geen hulp
wordt geboden.
Hei Engelsche credief te New-York en
Parijs foegesiaan.
Vrijdagmiddag is tusschen de vertegen
woordigers van de Banque de France,
en de vertegenwoordigers van het Brit-
sche ministerie van Financiën, en de
Bank of England een overeenkomst aan
gegaan. Op grond van dit verdrag wordt
de Britsche regeering een crediet van 5
milliard franken toegestaan.
Een overeenkomstig contract is te
New-York afgesloten ten bedrage van
200 millioen dollars eveneens tegen een
rente van 434 pet.
De onlusten te Lissabon.
Het verloop der revolutie in Portugal
blijft nog steeds eenigszins vaag, wat
niet in bet minst veroorzaakt wordt door
d'e geheimzinnigheid, die men te Lissa
bon te officiëeler plaatse bij het d'oen
van med'edeelingen betracht. Hoewel de
Portugeesche regeering verklaart, d'at alles
rustig is, hebben de Portugeesche vliegers
d'ie op Spaanschen bodem zijn geland,
verteld, dat de opstand nog lang niet over
al in het land is onderdrukt. Te Lissa
bon hebben hevige straatgevechten plaats
gehad', waarbij pantserauto's zijn gebruikt.
Alle strategische punten in d'e stad zijn
bezet. In totaal zouden 800 personen ge
arresteerd' zijn. Vele vreemdelingen ran
Lissabon hebben hun toevlucht genomen
in d'e Britsche ambassade.
Terwijl het te Lissabon weer rustig
is, zijn d'e verbindingen met Noord-Por
tugal nog steeds verbroken. Er zijn ge
ruchten in omloop, volgens welke een
staking is uitgebroken onder het personeel
der spoorwegen.
Korte berichten.
Nabij d!e Russisch-Perzische grens
hebben groote overstroomingen plaats ge
had, waardoor talrijke personen zijn om
gekomen. Tot nog toe heeft men 27 lijken
geborgen. Honderden personen worden
nog vermist en men vreest dlat zij allen
zijn omgekomen.
De Pruisische regeering zal tegen 1
September een noodverordening uitvaar
digen, op grond, waarvan de hooga sala
rissen van burgemeesters in groote ste
den op 23.000 Mark worden vastgesteld.
Het salaris van d'en opperburgemeester
van Berlijn zal gelijk staan aan d'at van
een Pruisischen staatsminister. Ook d'e
salarissen van wethouders worden be
snoeid.
Naar uit Fried'richshafen gemeld
woTdt, is het thans definitief vastgesteld,
dat de „Graf Zeppelin" vanavond om
23 uur zal starten voor d'e vlucht naar
Brazilië.
Naar gemeld wordt, is tegen vandaag
een algemeene staking der gemeente-ar
beiders te Kopenhagen afgekondigd- Het
stadsbestuur heeft de noodige maatrege
len getroffen, opdat de stad niet zonder
licht .en gas zal zitten.
Hoover heeft zijn instemming betuigd
met het denkbeeld een crediet van 400
millioen dollar aan Engeland te verlee-
nen.
Binnenland.
Dr J. W. Jenny Weyerman overleden.
Buitenland.
'De onlusten te Lissabon.
Slechte oogst 'in het Rijnland.
De toestand in Engeland.
Minister Deckers.
Minister Deckers is teruggekeerd' van
verlof en heeft zijn werkzaamheden aan
het Departement van Defensie hervat.
(Volledig Pluimveevoeder»)
daar deze uit ideale grondstoffen is vervaardigd
en géén vischmeel bevat
Alles vereend in één korrel,niets byvoereri
Sedert 1925 is de pluimveeteelt
verrijkt met Bertels'„Kunstkorrel*het wetensctiap-
pelijk ideale, voordeeliqer en volledige voeder
voor kuikens, kippen.eenden enz waarin
de granen,vleeschmeel. vitaminen,voedinqszouten
enz. in één korrel zijn vereenigd en waarmede ver
kregen wordk arbeidsbesparing, lagere productie
kosten en betere bevruchting v.h.ei.grooteren smake
lijker eieren,sterker en mooier dieren en 30% méér
eieren dan met de omslachtige dubbel voedering
met Ochtendvoeder en gemengd graan Alle foutief
voederen,waardoor nog millioenen verspild wor
den,wordt door de„ Kunstkorrel "in eens opgehe
ven. In Nederland voert men reeds 2 millioen
kippen en eenden met 3ie^ie/s\.XunsikoWJi(."
.<^50 kilo f postw. Vraagt brochure
Map (msJbodje, hkuM Uvom na/rma/isirfs
Octrooi reeds verkregen in België.Canada.Enqeland,
Frankrijk, Italië, Hongarije. Polen. Spanje.Zuid-Afrika.
Mgr Dr Nolens, f
Men schrijft uit Genève aan de „N.
R. Ct.":
Het internationaal arbeidsbureau beeft
naar uit Genève gemeld wordt, met groote
verslagenheid het overlijden van mgr. No-
lens vernomen. De directeur Albert Tho
mas is persoonlijk niet in Genève aanwe
zig, daar hij in Nederland'vertoeft en hij
had juist gisterochtend, zooals reeds te
voren was afgesproken, mgr Nolens op
zijn ziekbed een bezoek willen brengen.
Doch al is daardoor een uiting van den
leider van het arbeidsbureau niet te ver
melden, wel ben ik gemachtigd te verkla
ren, dat het internationaal arbeidsbureau
met groot leedwezen van het beengaan
van den Nederlandschen staatsman heeft
kennis genomen en met diepe erkente
lijkheid herdenkt hoe mgr. Nolens van
1919 af de Nederlandsche regeering op
alle internationale arbeidsconferenties
heeft vertegenwoordigd, en zich steeds
een waarachtig en getrouw vriend van de
internationale arbeidsorganisaties heeft
getoond. Men herinnert zich ook de waar
dige wijze, waarop mgr. Nolens in 1926
de arbeidsconferentie heeft gepresideerd
en zijn menigvuldig tusschenbeidekomen
in moeilijke oogenblikken ter conferentie,
waar hij dan als een rechtschapen arbiter
zijn weloverwogen oordeel te kennen gaf,
dat dan vrijwel altijd door de conferentie
werd gevolgd.
A. V. VERSCHOORE