No. 277
Donderdag 27 Augustus 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's BankN.V. Soes
Agentschap Ass.-Mg
„De Nederlanden van 1845"
„Fatnm'
.Lahor'
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
HET NIEUWE CHRISTELIJK ZIEKEN
HUIS BETHESDA TE VLISSINGEN.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDSMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
TeL; Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSOHWNT ELXSJW WERK9AG.
A b o s »l 9 m 1>x a s|
Per 3 maasden, franco per post, f3.—
Loss» nummer» 10.05
Prijs der Advertentien:
1regels 11.20, elke regel meer 30 et
Bij abonnement belangrijke korting.
DE POLITIEKE TOESTAND IN
ENGELAND.
De arbeiderspartij in de oppositie.
Markus van Crewe, de vroegere En-
gelsche gezant te Parijs, is minister van
oorlog geworden in het nieuwe kabinet.
Crewe behoort tot de liberale partij.
Het algemeen bestuur van het vakver-
eenigingscongres en het nationaal bestuur
van de arbeiderspartij hebben gister een
gemeenschappelijke vergadering gehou
den, waarop de vier afgetreden minis
ters Henderson, Clynes, Lansbury en
Momssan tegenwoordig waren en het
woord voerden. Na afloop werd mede
gedeeld, dat de volgende motie was- aan
genomen: „De vereenigde vergaderirig,
overwegende den toestand, die ontstaan
is door de vorming van het nieuwe mi
nisterie, is eensgezind van mee
ning, dattegen dat ministerie
een krachtig verzet gevoerd
moet worden in het parlement
en door een volksbeweging. Zij
keurt de houding van de afgetreden mi
nisters inzake het weigeren van steun
aan het nieuwe bewind goed en beveelt
de parlementaire arbeiderspartij aan
zichzelf op te werpen ais de officiëele
parlementaire appositie".
In welingelichte kringen houdt men
het er voor, dat slechts een 40-tal leden
van de Labourpartij zich voor het nieu
we kabinet Mac Donald zullen uitspre
ken. Sommigen meenen zelfs, dat er
slechts een twintigtal hun vroegeren lei
der zullen volgen.
In een rede te Swindon heeft Addi
son, de afgetreden minister van land
bouw, een heftigen aanval gedaan op de
bankiers.
Volgens Addison was het afgetreden
kabinet het eens geworden over bezuini
gingen van totaal 56 millioen pond en
er waren bovendien) andere voorstellen
gedaan, die meer dan voldoende geweest
zouden zijn om de begrooting in even
wicht te brengen. Toen werd echter ver
mindering van de werkloosheidsuitkee-
ring geëischt.
De controleurs van de geldmarkt, aldus
spr., zetten ons het pistool op de borst.
Hun houding was „volkomen inconstitu
tioneel". Het doel, om de arbeidersregee-
ring ten val te brengen is gelukt, maar
daardoor is aangetoond, dat de veilig
heid van het land niet kan worden over
gelaten aan de dictatuur van „een groote
particuliere bankgemeenschap".
In een schrijven aan de Labour- afge
vaardigden, geeft Mac Donald uiting aan
zijn leedwezen, gedwongen te zijn geweest
een beslissing te nemen, welke de partij
tijdelijk in een moeilijke positie plaatst.
De toestand, aldus Man Donald, is in
derdaad zoo ernstig als ik in mijn radio
rede heb uiteengezet.
De premier verzoekt allen Labour-af-
gevaardigden, zonder opgewondenheid
over den toestand na te denken en hun
oordeel op te schorten, tot de situatie
zal zijn opgehelderd en zij van alle feiten
kennis hebben genomen.
Wolkbreuk boven Gothenburg.
Maandagmorgen in de vroegte ontlast-
te zich boven 'Gotlhen'burg 'n hevige wolk
breuk. In verschillende deelen van de
stad liepen alle kelders onder water.
Meer dan 400 personen hebben in de
morgenuren de brandweer opgebeld met
het verzoek om de kelders leeg te pom
pen. Vele straten en pleinen stonden nog
lang, nadat de bui overgetrokken was;,
geheel blank.
Groote schade is aangerioht in het
Sahlgrenska-ziekenhuis. Alle kelders lie
pen vol en zoo snel, dat de stoker van de
centrale verwarming 'zich zwemmende in
veiligheid moest brengen. In de kelders
waren de kleeren van de verpleegden, de
reservedekens, 't linnengoed en al 't ver
bandmateriaal opgeborgen. De schade,
aan deze goederen toegebracht, wordt op
ongeveer 15.000 kronen geschat. Tenge
volge van ernstige lekkage is er groote
schade aangericht in de Röntgen-kauier
en in de bibliotheek. De operatiezaal kan
enkele dagen niet gebruikt worden. De di
rectie van het ziekenhuis heeft bekend
gemaakt, dat voorloopig geen nieuwe pa
tiënten opgenomen kunnen worden. De
totale schade wordt op ruim 100.000 kro
nen geschat.
Gandhi toch naar Londen?
Nadat een heele reeks van moeilijk
heden uit den weg geruimd zijn, be
gint nu het onderhoud tusschen den on
derkoning en Gandhi. Gemeld wordt, dat
Gandhi 29 Augustus scheep zal gaan
naar Engeland.
Uitkijkwagens op de Oostenrijksche
Spoorwegen.
De Directie van de Oostenrijksche
Staatsspoorwegen heeft een proef geno
men om vast te stellen, of het systeem
uitzichtrijtuigen in de treinen, die de
landschappen vol natuurschoon doorloo-
pen, in den smaak van het publiek valt.
Bij wijze van noodhulp zijn open goe
derenwagens voor dit doel ingericht, van
zitplaatsen, veiligheidsinrichtingen en an
dere gemakken voorzien. Deze rijtuigen
loopen achterin den trein, en zijn koste
loos toegankelijk voor reizigers van alle
klassen.
Er wordt veel gebruik van gemaakt op
de lijnen, waar ze dienst doen.
Revolutie in Portugal?
De telefoonverbindingen tusschen Span
je en Portugal zijn verbroken, wat aan
leiding heeft gegeven tot allerlei geruch
ten over een uitbreken van onlusten te
Lissabon. Men heeft echter tot dusver
nog geen nauwkeurige mededeelingen
ontvangen over wat er in Portugal gaan
de is.
Hoewel er geen officiëele verklaring
is afgelegd, wordt medegedeeld, dat Mau
ra, de Spaansche minister van binnen-
landsche zaken, bevestigd heeft, dat in
Portugal een revolutiebeweging zou zijn
uitgebroken van zeer ernstigen aard.
Te Madrid doet een gerucht de ronde,
dat er een aanslag zou zijn gepleegd op
president Garmana.
Uit Lissabon wordt gemeld:
Revolutionairen hebben de artillerie-
barakken veroverd. Zij wekten de troe
pen op hun zijde te kiezen, maar deze
bleven de regeering trouw en onderdruk
ten den opstand.
De regeering beweert, dat zij den toe
stand volkomen in de hand heeft.
Salarisbetaling door Saksen in het
ongereede.
De staatskanselarij van Dresden deelt
mede, dat tengevolge van den toestand
der financiën de salarissen der Saksische
beambten voor de maand September op
den eersten September slechts voor een
derde zullen worden uitbetaald. Hetzelf
de geldt voor de salarissen, welke half-
maandelijks worden uitbetaald.
De pensioenen van de nagelaten be
trekkingen van ambtenaren en ambtena
ressen en de Augustussalarissen, die an
ders maandelijks over de afgeloopen
maand worden betaald, zullen op den
zelfden dag als anders voorloopig voor de
helft voldaan worden.
Voor de uitbetaling van de verdere sa
larissen is nog geen regeling getroffen.
De ontwikkeling van den financiëelen
toestand zal hierbij doorslag gevend zijn.
Korte berichten.
De Federal Farm Board te Was
hington deelt mede, dat zij geen officiëel
aanbod heeft gehad van de Chineesche
regeering voor den aankoop van 15 mil
lioen bushel tarwe op crediet. Ook on
derhandelingen over een dergelijken aan
koop zijn niet gevoerd.
De Roemeensche regeering heeft 'n
wetsontwerp tot invoering van een alco
hol-monopolie uitgewerkt, dat in den ko
menden herfst aan het parlement zal wor
den voorgelegd. Het monopolie, dat zoo
wel de productie als den handel in alco
hol regelt, geldt slechts voor spiritualiën,
niet voor wijn en bier.
Uit Mexico City wordt gemeld, dat
het gisteren in het Mexicaansche parle
ment tot opgewonden tooneelen is geko
men, waarbij plotseling eenige afgevaar
digden hun revolvers trokken en er een
direct vuurgevecht ontstond, waarbij de
afgevaardigde Ruiz werd gedood en vier
anderen gewond.
Te Saratow wordt gewerkt aan den
bouw van een nieuwen grooten zender
met een capaciteit van 100 K.W., die in
de Russische en Duitsche taal zal uitzen
den en voor een deel gebruikt zal worden
voor het voeren van atheïstische propa
ganda.
Te Madrid zijn de metaal-arbeiders
in staking gegaan. De gedurende de laat
ste dagen gevoerde onderhandelingen zijn
zonder resultaat gebleven.
Uit Demansfiirt bij Neustadt a. d.
Aisch wordt gemeld, dat gisternacht twee
groote woonhuizen en vijf schuren met
alle oogstvoorraden en landbouwmachi
nes door 'n geweldigen brand zijn verwoest
De schade bedraagt meer dan 200.000
mark. Men vermoedt, dat men hier te
doen heeft met een geval van brandstich
ting.
Het college van B. en W. ie Amsterdam.
Zoowel de Anti-revolutionairen als de
Chr. Hist, te Amsterdam hebben ge
weigerd op de basis van het tusschen
Soc.-Democraten, R.-Katholieken en Yrijr
zinnig-Democraten vastgestelde program
zitting te nemen in het college van B. en
W.,-zoodat de samenwerking der partijen
voor de a.s. regeeringsperiode voorshands
blijft bepaald tot de drie laatstgenoemde
groepen, te zamen 25 leden tellend. Wel
ke fractie den zesden wethouderszetel zal
bezetten en óf die bezet zal worden is nog
een open vraag.
De onderstelling is geopperd, dat bij1 de
wethoudersbenoeming toch een anti-revo
lutionair, buiten het program om dus en
los daarvan zonder verantwoordelijk
heid daarvoor zal worden gekozen, en
dan denkt men dadelijk aan het anti-revo
lutionair raadslid den heer Baas, die al
meer daarvoor genoemd is. Maar het is
ook niet onmogelijk, dat die zesde wethou
derszetel niet zal worden bezet; als bezui
nigingsmaatregel en misschien ook een
beetje om uit deze moeilijke politieke
situatie te komen.
Onze kolenlnvoer in België.
Hieromtrent schrijft de heer G. Nijpels
aan het Handelsblad:
Er schijnt nog steeds niets zekers be
kend te zijn over hetgeen onzen kolenin-
voer in België boven Let hoofd hangt als
gevolg van het resultaat der besprekingen
van j.l. Maandag tusschen de Duitschers
en de Belgen.
Naar ik heden uit Brussel vernam, zou
het voornemen bestaan, den Belgischen
ministerraad a.s. Vrijldag voor te stellen,
de Duitsche en Nederlandsche invoeren te
verminderen met 25 pet. Of dit zal zijn
een vermindering met een kwart, geno
men over het gemiddelde der laatste drie
jaren, zooals in Frankrijk, 'dan wel over
het laatste jaar, 1930, wist men mij' nog
niet te zeggen.
Boeren en communisme.
Indertijd is er sprake geweest van een
„Nederlandsch Boeren-comité", waarvan
bleek, dat het was opgezet door een Am-
sterdamschen communistischen arts, die
in boersche vermomming en onder val-
schen naam vergaderingen van boeren
en tuinders entameerde.
Het blijkt thans, dat deze troebel-water-
visschers nog steeds aan het werk zijn.
Door het persbureau V. D. is n.l. een „Op
roep aan noodlijdende tuinders in N.-
Holland" verspreid, welke oproep weder
om gesteld is in gematigd-communistische
terminologie en ook 't adres van den Am-
sterdamschenMoskouschen dokter aan
geeft als de plants, waarheen men adhae-
sie-betuigingen kan zenden. Te Purmer-
end is een „vergadering" gehouden, waar
tuinders van „onderscheiden richting" tot
de conclusie zijn gekomen, dat de moeilijk
heden het gevolg zijn van „de groote kapi
talistische crisis" 'en van de aardappel
ziekte, terwijl de vergadering van oordeel
was, dat „een georganiseerde strijd moet
worden gevoerd in solidariteit met de wer
kers van de steden."
Mgr. Dr. Nolens.
De toestand van mgr. dr. Nolens was
gisteravond in hooge mate ernstig.
„Sojabrood."
Bij Kon. Besluit van 24 Augustus is
tot wederopzeggens toestemming verleend
tot het bereiden en in den handel bren
gen van een brood, bereid uit 80 pet.
tarwebloem, respectievelijk tarwemeel,
met 20 pet. ontvet sojameel, onder den
naam „Sojabrood, bereid met ontvet soja
meel", onder da navolgende voorwaar
den:
le het brood moet worden aangeduid
als „sojabrood, bereid met ontvet soja
meel";
2e de aanduiding, onder le genoemd,
moet in het brood zelf of op zijne ver
pakking zijn aangebracht met duidelijk
zichtbare en leesbare letters;
3e. in het ontvet sojameel mogen
slechts uiterst geringe hoeveelheden on
kruidzaden aanwezig zijn;
4e het brood moet voldoen aan de
eischen, in het Broodbesluit (Stbl. 1925,
no. 478) gesteld, uitgezonderd het ge
halte aan keukenzoutvrije asch, dat niet
hooger mag zijn dan 2 pet.
Het Leger des Heils.
Dinsdag 1 September a.s. zal voor het
Leger des Heils in Nederland een belang
rijke datum zijn, daar op dien dag de
eerste steen zal worden gelegd voor het
nieuwe nationale kweekschoolgebouw,
dat te Amsterdam zal verrijzen.
Minister D o n n e r heeft zich bereid
verklaard, deze handeling te verrichten,
terwijl verschillende autoriteiten toezeg
ging hebben gedaan, bij deze plechtigheid
tegenwoordig te zullen zijn.
Nat. Chr. Geheelonthouders-vereeniging.
Dinsdag kwam de Nationale Chr. Ge
heel Onthouders Vereeniging te Utrecht
in 52e alg. vergadering bijeen.
De voorzitter, prof. dr J. R. Slatema
ker de Bruine, opende de vergadering
op de gebruikelijke wijze en sprak daarna
een kort openingswoord.
Na afdoening van enkele kleine huis
houdelijke aangelegenheden kwam het
jaarverslag van den secretaris, ds D. van
Krevelen ,em. Ned. Herv. predikant te
Bosch en Duin, aan de orde, waarin o.m.
herinnerd werd aan het overlijden van
den heer G. Kamp, chef van het Hoofd
kantoor der vereeniging.
Wat de verpleging van drankzuchti
gen betreft, wordt medegedeeld, dat door
de Reclasseeringscommissie een verzoek
is gericht tot het bestuur van „Zon en
Schild", om in het nieuwe gesticht ook
plaats in te ruimen voor genoemd doel.
Er kwam echter een teleurstellend ant
woord.
De volgende algemeene vergadering zal
te Deventer worden gehouden.
Namens de af deelingen bood Ds de
Jong een jubileum gift aan van f4400
voor het werk der vereeniging.
's Middags werd ter viering van het
50-jarig bestaan een drukbezochte recep
tie gehouden, 's avonds gevolgd door een
feestelijk samenzijn.
Geref. Vereeniging voor Drank
bestrijding.
Gisteren werd in het gebouw voor Kun
sten en Wetenschappen te Utrecht ge
houden de 31e jaarvergadering van de
Geref. Vereeen. voor Drankbestrijding.
De voorzitter, D s W. H. Gispen,
van Scheveningen opende de vergadering
en deelde mede, dat de regeerings-
subsidie voor de vereeniging met f 250
is verhoogd, als een tegemoetkoming in
de bureaukosten der vereeniging. Mede
gedeeld werd dat aanwezig waren afge
vaardigden van 48 afdeelingen en 9 pro
vinciale bonden.
De vergadering besloot een- schrij
ven van medeleven te zenden aan den
heer P. Loof,: te Middelburg, lid van
het hoofdbestuur.
Tot lid van het moderamen werd her
kozen de heer G. Buitendijk, te Amster
dam.
Hierna kwamen de jaarverslagen aan
de orde. Deze werden na eenige discussie
goedgekeurd, en de begrooting vastgesteld
met een eindcijfer van f 7040.50.
Na een gemeenschappelijke koffietafel
ving om half twee de middagvergadering
aan. De heer van der Meulen bracht de
groeten over van zijn organisatie, en
sprak een sympathiek woord.
Vervolgens kwamen de voorstellen aan
de orde. Een voorstel van den Gelder-
schen 'Bond om te komen tot een andere
financiëele verhouding tusschen 't hoofd
bestuur en de afdeelingen, en daartoe een
commissie te benoemen, werd na bestrij
ding van hoofdbestuurszijdè naar het
hoofdbestuur gerenvoyeerd. Het voorstel-
Bussum om zich te wenden tot de kerke
raden van Gereformeerde confessie, om
meer daadwerkelijken steun aan de
drankbestrijding, werd van meer dan één
zijde bestreden. Bussum trok haar voor
stel in.
Besloten werd, de volgende jaarverga
dering te Apeldoorn te houden.
Een voorstel-Bussum, om kinderlec
tuur uit te geven, werd aangenomen. De
vergadering sprak uit, dat wat geboden
zal worden, op hoog plan moet staan.
Een voorstel-Bussum, om ook op be
scheiden wijze een centraal bureau in te
richten, kon nog niet worden aangeno
men. Een voorstel-Zuid-Holland, om de
gegevens in het jaarboekje te completee-
ren, wérd aangenomen. Op de medewer
king der provinciale bonden doet het
hoofdbestuur terzake een dringend be
roep.
Een voorstel-M i d d e 1 b u r g om op
het lesrooster vas M.U.L.O.-scholen en
Binnenland.
De toestand van dr Nolens hoogst ernstig.
Vergadering der Nat. Cihr. Geih. Onth.
Vereen, en Geref. Vereen, voor Drank
bestrijding.
Opening van „Bethesda" te Vlissingen.
Buitenland.
Revolutie in Portugal?
De Engelsche arbeiderspartij' in oppositie.
F'inancieele moeilijkheden in Saksen.
G'handi naar Londen?
kweekscholen bij het vak „Gezondheids
leer" ook aandacht te doen schenken aan
het alcoholisme, ontlokte eenige discussie.
De voorz. maande tot groote voorzichtig
heid. Het moet voorshands nog geen wet
telijke regeling worden. De persoonlijke
opvatting van den docent speelt hier een
voorname rol. Besloten werd het voor
stel in Enkrateia ter sprake te brengen.
Een voorstel-Middelburg, inzake
de Warenwet, werd afgevoerd, gezien de
stappen, die ter zake reeds gedaan wor
den.
Een voorstel-Arnhem, om over te gaan
tot aanstelling van een propagandist voor
het geheele land, werd verworpen. Een
voorstel-Arnhem, om oprichting va,n
bierbrouwerijen in Ned.-Inclië tegen te
gaan, werd teruggenomen, wijl uitvoering
niet mogelijk blijkt.
De vergadering werd daarna op de
gebruikelijke wijze gesloten
Inzake de openingsbijeenkomst in het
Ziekenhuis Bethesda op gisterenmiddag
dient allereerst nog te worden vermeld,
dat de voorzitter, ds J. S. Hartjes het sa
menzijn opende met het lezen van Psalm
103,waarna hij' voorging in gebed.
Vervolgens verwelkomde de voorzitter
in het bijzonder de Moeder van Bethesda,
mevrouw Blum, bij wie ook zeker vele ge
dachten zullen opkomen nu het ziekenhuis
gereed is, de instelling die haar zoo na
aan het hart ligt, den burgemeester en
mevrouw Van Woelderen, de wethouders
en den gemeentesecretaris, den directeur
van gemeentewerken, de aan het huis ver
honden doktoren, de verdere autoriteiten,
den ondercommandant der marine, den
commandant van de landmacht, den di
recteur van het Nederi. Loodswezen, den
commissaris van Politie, de burgemees
ters van andere gemeente op Walcheren,
de vele predikanten, de heeren doktoren
uit Vlissingen en omgeving, de directrice
en de zusters, ue leden van Bethesda en
verder allen, die opgekomen zijn, en wier
aanwezigheid in groote getale het be
stuur zoo dankbaar stemt.
Hierna nam mevrouw BlumDe Niet
het woord om dank te brengen aan het
bestuur en architecten en met name aan
den heer Van Dam, voor hetgeen zij tot
.sftand {hebben gebracht. Spr. uitte de
hoop, dat Gods onmisbaren zegen op het
ziekenhuis moge rusten.
De nu volgende, reeds weergegeven, toe
spraak van den burgemeester werd met
applaus bezegeld, waarna de zusters in de
gang een passend lied met orgelbegelei
ding deden hooren, wat diepen indruk
maakte.
De voorzitter sprak daarna zijn ook
reeds vermelde rede uit, die onder diepe
stilte werd aangehoord, vooral toen hij
zich tot mevrouw Blum richtte.
De heer Ds G. L. Voorhoeve wees er
als oud-voorzitter op, dat het tot stand
komen van Bethesda is gegaan langs won
derbare wegen. Dit is ook het geval ge
weest met het vinden van een directrice.
Men heeft in zuster Muller iemand gevon
den met waarachtige liefde voor de be
oefening van de Christelijke barmhartig
heid. Spr. hoopt, dat Hij, die baar langs
wonderbare wegen aan het ziekenhuis
gaf, ook haar nog vele jaren bij haar
arbeid zal mogen leiden.
Ds Hartjes stelde daarop zuster Mül-
ler enkele vragen, die aij bevestigend be-
