No. 276
Woensdag 26 Augustus 1931
45e Jaargang
1
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Ce's Bank N.V. Soes
mecbt
Agentschap Ass.-Mjj
„De Nederlanden ran 1845"
„Fatum" - „Labor"
dit Blad.
EERSTE BLAD.
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie
d Z.-Beveland
JIZEN,
Oit nummer bestaat uit 2 bladen.
DE TOESTAND VAN HET LAGER
ONDERWIJS.
Padang.
Batavia.
,p del Armi.
1ERICHT.
ond van 20
uit Noorde-
rolking, wei-
ier overdag.
3 uur:
ag 754.
irs:
chenl
EN PRIMA
HMACHINE.
!25.
DELBURG.
voor Melk-
iar niet aan-
v. d, bl. Goes.
ruil:
Lelingswagen,
ler, als nieuw
skar,
Ovezand.
tor op wagen
stroo-Dorsch-
75.
delburg.
ALAGE,
of Winkelier,
rikstraat 66,
;pek 70, Blad-
b1 60, Gehakt
mdlappen en
per K.G.
■aat, M'burg.
even gaarne
eg van elec-
if.
URM, Veere.
iger Spek 25,
uzel 20, Vette
akt 45, Worst
F. JOOSSE
delburg.
UTEUILS
werk.
>ver het Post-
leesch.
10 en 90 cent,
ier K.G.
geviele, Mid-
KOOP:
n, als nieuw,
r<L
ederij, Arne-
PEREN,
mgaard van
Sept.
BAKKERS-
ijke.
Bruinlsse.
VRAAGD,
jwerk.
OK", Potten-
iddelburg.
ÏALFWAS,
1EM, Slager,
3STER
lb. leeft, bij
te melden
avonds, Brig-
ens.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goea.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VF.RSGHI-TNT ELS53SJ WRRXSA®.
Per 3 maanden, feasso pes pest? f-
Losse nummwm 10.03
Prijs der Advertentie as
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 et
Bi] abonnement belangrijke korting.
(Slot.)
Inzake het leesonderwijs zegt de
inspecteur in de inspectie Goes, dat nog
steeds te weinig aandacht wordt geschon
ken aan de voordracht. De inspecteur in
de inspectie Middelburg wil ook
meer gewicht zien gehecht aan het „na
tuurlijk" lezen. „Als een middel om tot
verbetering te komen", zoo schrijft hij,
„geef ik den onderwijzers in overweging,
het gelezene te doen weergeven". Echter
zijn de leerboekjes nog dikwijls niet ge
schikt voor de scholen van het platte
land; de spreektaal der kinderen staat
zoo ver af van de taal van het leesboek".
De inspecteur in de inspectie Neu
zen klaagt ook over het euvel van den
„zeurigen leestoon, zonder eenige verhef
fing, zonder klem, zonder inachtneming
van de leesteekens". Hij schrijft het toe
aan twee oorzaken in het bijzonder; sleur
en dialect. Een andere grief is, dat men
te weinig partij trekt van de leesles voor
het taalonderwijs, voor de ontwikkeling
van het stijlgevoel, voor het besef van de
nuanceering in de woordbeteekenis. De
leeslessen in de hoogere leerjaren konden
prachtige taallessen zijn. Echter hebben
de „lees-maar-raak-methodeboekjea" de
zaak grondig bedorven.
Wat het s c h r ij y e n betreft:
De inspecteur in de inspectie Goes
bericht, dat het methodisch schrijven op
vele scholen nog in de hoogere klassen
voorkomt; hij zou dit voor de 5de, 6de en
7de klasse willen zien afgeschaft, mits
goed de hand worde gehouden aan een
met zorg afmaken van het schriftelijk
werk.
De inspecteur in de inspectie Neuzen
noemt het een gunstig gevolg van het
vroegtijdig gebruiken van pen en inkt,
dat er méér taal- en rekenwerk wordt
gemaakt. Hij stelt dit schrijven en het ef
fect daarvan óók wegens de betere cor
rectie tegenover het gebruiken van de
lei, „waarbij men de correctie soms leelijk
de hand werd gelicht".
Bij de opmerkingen over het reken
onderwijs heet het o.m.
Het is geen wonder, dat het reken-on
derwijs in een plattelands-inspectie als
de inspectie Neuzen op een minder
hoog peil staat. De onderwijzers beroe
pen zich, zegt de inspecteur, op ongun
stige factoren: klassencombinatie en tijd
gebrek. Zelf vraagt hij zich af, of het re
kenonderwijs wel aanschouwelijk genoeg
is, of het gemaakte werk wel voldoende
wordt gecorrigeerd en of er genoeg uit
het hoofd wordt gerekend? Hij is geneigd
deze vrage ontkennend te beantwoorden.
De resultaten van het taal-
onderwijs gaan volgens een der in
specteurs steeds achteruit, eeu oordeel,
dat niet al zijn ambtgenooten onderschrij
ven, o.a. niet die in de inspectie Goes,
die wel de aandacht vestigt op de om
standigheid, dat de leerlingen in zijn
ambtsgebied vaak nog groote moeilijkhe
den hebben met de werkwoordelijke vor
men en met het juiste gebruik van woor
den, die bij de uitspraak moeilijkheden
opleveren, maar die toch over het geheel
tevreden is.
Kennis der natuur.
De inspecteur in de inspectie Goes
deelt mee, dat op sommige scholen het
onderwijs in natuurkunde onvol ddenld'e
moet worden genoemd; vaak moet dit
worden geweten aan gebrek aan de aller
eenvoudigste hulpmiddelen. Zijnerzijds
wordt er naar gestreefd, dat dit euvel zoo
veel mogelijk verholpen wordt om ook dit
onderdeel beter tot zijn recht te brengen,
Zijn ambtgenoot van de inspectie M i d-
d el burg onderschrijft óók de klacht
van de slechte verzorging op vele scholen
van het onderdeel physica; ook hij schrijft
dit voor een deel toe aan het gebrek aan
goede leermiddelen, waarop wegens de
veelal hooge kosten het eerst bespaard
wordt; hij wijst echter bovendien op twee
andere oorzaken: dit onderwijs is van
weinig practische beteekenis voor het le
ven en vindt zoo weinig toepassingsmoge
lijkheden en vooral de oudere onderwij
zers weten er zoo weinig van. „Over de re
sultaten", zoo schrijft hij, „valt weinig
te zeggen, ze kunnen eerder worden aan
gevoeld dan geregistreerd". Meer belang
stelling, zoowel van ouderwijzere als van
leerlingen, heeft het onderdeel plant- en
dierkunde, oordeelt hij; in de hoogere
klassen wordt het mede in verband met
aardrijkskunde behandeld; vooral in de
plattelandsscholen wordt het nut er van
gevoeld, daar het mede een goeden grond
slag vormt voor wat later op land- en
tuinbouwcursussen geleerd wordt. „De
gezondheidsleer", zoo schrijft hij, „heeft
nog al de belangstelling van onderwijzers
en leerlingen en de goede gevolgen blij
ven niet uit". Hij acht dit terecht van
groot belang, daar dit onderwijs een mid
del vormt om de reinheid te bevorderen,
matigheid in de hand te werken, de ge
varen van het gebruik van alcohol in te
zien en te waarschuwen tegen besmetting,
kwakzalverij enz.
Zijn ambtgenoot te N e u z e n heeft de
zelfde ervaring; het onderwijs in de phy
sica heeft veelal weinig te beteekenen:
„een gemoedelijk praatje in de ruimte,
zonder eenige aanschouwelijkheid"; het
onderwijs in plant- en dierkunde is veelal
zéér goed verzorgd, speciaal in die klas
sen, welker onderwijzer extra studie van
land- en tuinbouw maakte.
Zingen.
De inspecteur in de inspectie Neu
zen meldt: „Het zingen van de school
jeugd is allerminst een streeling voor het
oor. Hoe luider, hoe ruwer, hoe mooierl
De zing-maar-raak-methode schijnt het
overbodig te vinden aan de ongebreidelde
zanguitingen der jeugd iets te corrigee-
ren. Men behoeft waarlijk niet den eisch
te stellen, dat iedere klas een geoefend
kinderkoor en dat iedere onderwijzer een
muzikaal begaafd mensch zij, maar wel
mag men eenige beschaving van toon met
weglating van alle ruwheid verlangen.
Er zijn gunstige uitzonderingen, maar de
regel is, zooals ik hierboven schreef".
Zijn ambtgenoot in de inspectie Goes
heeft betere ervaringen, vooral daar, waar
de toestand zóó is, als ik boven als mo
gelijk onderstelde: dat althans aan groo
te scholen een groot deel van het zang
onderwijs in één hand gelegd werd.
Bij 't onderwijs in het teeke-
n e n springt de invloed van den onder
wijzer sterk naar voren.
Onder desgelijke leiding wordt dit vak
met graagte door de leerlingen beoefend,
zoowel door jongens als door meisjes. Dit
is het oordeel van den inspecteur in de
inspectie Goes, maar dat er ook nog
andere omstandigheden meewerken, blijkt
wel mede uit deze mededeeling van zqn
ambtgenoot voor de inspectie Middel
burg: „Op de u.l.o-scholen zijn de re
sultaten van het feekenonderwijs niel
best. Het is geen examenvak, dus men be
steedt er weinig tijd aan; hoogstens één
uur per week, terwijl de scholieren den
„ballast" liever over boord werpen. Daar
bij komt, dat een behoorlijk teekenlokaal
meestal ontbreekt".
„Wat het vak wiskunde betreft",
deelt de inspecteur in de inspectie Mid
delburg mee, „zijn op de u.Lo-scho-
len slechts poovere resultaten te verkrij
gen. Ik vermoed, dat het feit, dat de
ouders over het geheel eerst dan pas de
leerlingen naar de u.l.o.-school sturen,
wanneer ze beslist ongeschikt zijn voor
de H. B. S„ hier van groote beteekenis
is. Hoe dit zij, vele u.l.o.-onderwijzers
klagen er over, dat bij de leerlingen wei
nig inzicht en initiatief ten opzichte van
wiskunde wordt gevonden. Toch worden
ook andere uitingen gehoord. Zoo schrijft
het hoofd der openbare u.l.o.-school te
Vlissingen: „Ik wil er op wijzen, dat
ik voor de candidaten voor het m.u.l.o-
diploma bijna nooit vrijstelling vraag
voor wiskunde, en dat, ondanks de heer-
schende meening in m.u.l.o-kringen, dat
dit vak voor onze leerlingen bijzonder
moeilijk is, de resultaten evengoed zijn
als die voor de talen".
Het nieuwe Engelsche, nationale kabinet
gevormd.
De Engelsche koning heeft zijn goed
keuring gehecht aan de lijst van leden
van het nieuwe kabinet, welke als volgi
luidt:
Mac Donald (Labour), minister
president; Baldwin (conservatief),
Lord-President of the Council; Lo r d
S a n k e y (Labour), Lord-Kanselier:
S n o w d e n (Labour), minister van fi
nanciën; Sir Hurbert Samuel,
(liberaal), minister van Binnenlandsche
Zaken; LordReading (liberaal), mi
nister v«tn Buitenlandschs Zaken; Sir
Samuel Hoare (conservatief), minis
ter voor Indië; Thomas (Labour), mi
nister voor Dominions en Koloniën; N e-
ville Chamberlain (conservatief),
minister van Gezondheid; S i r P h. C u n-
1 i f f eL i s t e r (conservatief), minister
van Handel;
Het nieuwe kabinet zal dus uit tien
leden bestaan, waarvan vier uit het vo
rige kabinet, vier conservatieven en twee
liberalen.
Voorts zullen de volgende personen
deel van het nieuwe ministerie uitmaken,
zonder evenwel een zetel te hebben in het
nieuwe kabinet.
Lord Amulree, minister van
Luchtvaart. Sir Austen Chamber
lain, minister van Marine. Sir Ar
chibald Sinclair, minister voor
Schotland. Sir Donald Maclean,
minister van Onderwijs. Sir Henry
Betterton, minister van Arbeid. De
markies van Londonderry,
minister van Openbare Werken. D e
markiesvan Lothian, kanse
lier van het Hertogdom Lancaster.
Van laatstgenoemde ministers behoort
lord Amulree tot de Labour Party; Aus
ten Chamberlain, Betterton, de markies
van Londonderry en de markies van Lo
thian zijn conservatief; Archibald Sin
clair en Maclean liberaal.
De namen van de ministers van Land
bouw en Oorlog zullen later worden be
kendgemaakt.
Naar in welingelichte kringen ver
luidt, is MacDonald zich volkomen be
wust, dat de vorming der nationale re
geering het einde van zijn politieke loop
baan beteekent. Hij beschouwt het echter
als zijn plicht, het saneeringsplan uit te
voeren.
Na afloop der crisis zal hij zich uit de
regeering en uit de politiek in het alge
meen terugtrekken. Men zegt, dat Snow-
den eenzelfde houding zal aannemen.
Men verwacht, dat de geruchten be
treffende de eischen der New-Yorksche
bankiers om te bezuinigen op het be
stuursapparaat of op de werkloozenuit-
keering, de oppositie in de arbeiderspartij
tegen de nieuwe regeering nog zullen
versterken.
Het nieuwe ministerie bestaat uit 10
leden, 4 van de arbeiderspartij, 4 conser
vatieven en 2 liberalen en is dus, afge
zien van de oorlogsjaren, het kleinste
kabinet, dat sedert jaren heeft bestaan.
In de oorlogsjaren had men het oor
logskabinet, dat 8 a 10 leden telde en
feitelijk de executieve commissie van het
grootere kabinet was, dat 20 a 22 minis
ters telde. Gewoonlijk telt het kabinet 16
k 17 leden.
Tegen vanmorgen is een kroonraad bij
eengeroepen, waarin de overdracht der
portefeuilles aan de nieuwbenoemde mi
nisters zal plaats hebben.
De koning zal zich waarschijnlijk
vanavond of anders morgenochtend naar
Balmoral begeven. De lagerhuisleden der
arbeiderspartij zijn tegen Vrijdagmiddag
tegen twee uur voor een vergadering bij
eengeroepen.
Een van de onmiddellijke gevolgen van
een nationale regeering is, dat er een
politieke wapenstilstand zal zijn tussohen
de conservatieven en liberalen geduren
de de eerstvolgende maanden.
Boycot van Duitsche goederen in China.
De „Daily Herald" meldt, dat de Nan-
king-regeering gisteren het Duitsche
stoomschip „R. C. Rickmens" metende
5198 ton, met een wapenlading aan boord
ter waarde van meer dan 4 millioen
mark, (volgens een andere lezing 8 mil
lioen dollar) in beslag heeft genomen.
De lading zou bestaan uit twee vlieg
tuigen 600 machinegeweren en een groote
hoeveelheid munitie.
Terwijl de Nankingregeering verklaart,
dat de wapenlading voor Kanton is be
stemd, beweert de revolutionnaire regee
ring te Canton, dat het schip op deze
wijze in handen van de Nankingregee
ring is gespeeld om de wapenlevering
te camoufleeren.
Bovendien beschuldigt de Canton-regee-
ring Duitschland er niet slechts van,
groote hoeveelheden munitie aan Nanking
te leveren, maar ook verklaart zij, dat
Duitschland meer dan honderd militaire
adviseurs ter beschikking van de Nan-
king-regeering heeft gesteld, die de Nan-
king-troepen het gebruik van gifgassen
leeren voor den strijd tegen Canton.
Derhalve heeft de Canton-regeering een
boycot van Duitsche goederen in Zuid-
China afgekondigd.
De wapen» zijn in Zweden aan boord
genomen, waarschijnlijk niet in Duitsche
opdracht.
Vast staat echter, dat zij niet in
Duitschland maar in Tsjecho-Slowakije
vervaardigd zijn.
Het Duitsche ministerie van buiten-
landsche zaken heeft tegen dit besluit ge
protesteerd en aan de Cantoneesche re
geering medegedeeld, dat de Duitsche
regeering haar voor alle gevolgen van
dit boycotbesluit verantwoordelijk zal
stellen.
In politieke kringen is men van mee
ning, dat het optreden van de Canton-
neesche regeering tegen den Duitschen
handel absoluut onhoudbaar en ongerecht
vaardigd is, alleen al, omdat ook andere
landen wapens en militaire deskundigen
naar China hebben gezonden.
Het gaat hier overigens niet om een
wapenlevering uit Duitschland, maar om
het charteren van een Duitsch stoom
schip voor buitenlandsche rekening.
Cuba weer rustig.
Het Cubaansche gezantschap te Parijs
ontving een telegram van de Cubaansche
regeering, waarin verklaard wordt, dat
de opstand op Cuba onderdrukt en de
vrede hersteld is.
Slachtoffers der Zee.
De storm aan de Bretonsche kust blijkt
nog 7 slachtoffers te hebben geëischt. Een
te La Rochelle thuishoorende stoomtraw
ler, die tijdens den hevigen storm lek ge
slagen was, en door een zeilboot op sleep
touw was genomen, is op de thuisreis met
7 man equipage gezonken.
De storm aan de kust van Bretagne
duurt nog steeds voort en heeft soms de
sterkte van een orkaan.
Op de hoogte van Brest werd het Fran-
sche visschervaartuig „Damier" met een
bemanning van 15 koppen op een zand
bank geworpen.
Het schip is vergaan. De kapitein en
zes leden van de bemanning zijn verdron
ken. Vele vaartuigen zoeken een toevlucht
in de haven van Brest.
Korte berichten.
De politie van New-York heeft in
een klopjacht, die tot middernacht duur
de, eu waaraan vrijwel alle beschikbare
politiekrachten deelnamen, twee honderd
verdachte personen gearresteerd.
Naar van officiëele zijde wordt ge
meld, bedroeg het aantal werkloozen.dat
ondersteuning genoot, gedurende de eer
ste helft van Augustus in de stad Weenen
196.023, dat is 1600 meer dan bij de vorige
telling was opgegeven.
Het nieuwe Spoorboekje.
Het groote komt niet op tijd gereed.
Van de zijde der Nederl. Spoorwegen
wordt medegedeeld, dat de groote uitgave
van den spoorgids voor de op 4 Oct. a.s.
aanvangende winterdienstregeling niet op
tijd zal kunnen verschijnen als gevolg van
den brand in de drukkerij der firma v.
J3oek(hoven te Utrecht. Men denkt echter
m den loop van November dezen gids ge
reed te hebben. De kleine uitgave a 15 ct.
komt wel op tijd gereed. Tevens zal aan
de stations na 4 Oct. een bundeltje bui
tenlandsche verbindingen verkrijgbaar
zijn, eveneens tegen den prijs van 15 ct.
Deze verbindingen vindt men bovendien
in de later verschijnende groote uitgave.
Landarbeidersstaklngon In Drente.
De bemiddelingspoging van den burge
meester van Odoorn, den heer Vriend,
inzake de landbouwonflicten te Valther-
mond, Eerste en Tweede Exloërmond, is
mislukt. De stakende landarbeiders, ge
organiseerd in de moderne, chr. en r.k.
landarbeidersbonden, hebben het voorstel
van den burgemeester, een algemeene
loonsverlaging van 6 pet. met handhaving
van uur- en dagloonen, aanvaard, maar
de leden van de werkgeversorganisaties in
genoemde drie dorpen hebben zich tegen
het voorstel uitgesproken. De stakingen
duren derhalve voort.
De staking in de dorpen Nieuw-Am-
sterdam, Erica en Oranjedorp, is thans
geëindigd, daar ook de landbouwers het
bemiddelingsvoorstel van den burgemees
ter van Emmen hebben aanvaard. Gister
morgen is het werk hervat.
Uit het steenkolenbedrijf.
De totale netto-productie van de geza
menlijke steenkoolmijnen in Limburg
heeft in Juli 1.160.87! topt bedragen.
Binnenland.
Opening van het Chr. Ziekenhuis Bethes-
da te Vlissingen.
Stand der landbouwgewassen.
Buitenland.
Het nieuwe nationale kabinet in Enge
land gevormd.
De aangekondigde bezuinigingen in Enge
land.
i.
Het totaal aantal arbeiders van de
gezamenlijke steenkoolmijnen in Limburg
bedroeg op 1 Augustus 27.240 onder
gronds en 11.244 bovengronds, totaal
38.584. Het aantal dagen, waarop het be
drijf in Juli geregeld werd uitgeoefend,
bedroeg op alle mijnen 27, behalve op de
mijn Laura, waar 26 dagen regelmatig
werd gewerkt.
Europeesche onder-officieren ln IndiB.
De Europeesche onderofficiersvereeni-
ging „Ons Aller Belang" in Ned. Oost-
Indië, heeft een adres aan de leden van
de beide Kamers der Staten-Gener&al ge
richt, waarin zij mededeelt, zich ten aan
zien der h.i. onvoldoende salariëering,
tot dusver vruchteloos te hebben gewend
tot de Indische Regeering en zij daarom
thans de aandacht hiervoor van de volks
vertegenwoordigers in Nederland vraagt,
met verzoek, te dezen aanzien him invloed
aan te wenden bij de Regeering in Ne
derland.
Uit het C. N. V.
Het tweede kwartaal 1931 heeft voor
het C. N. V. een buitengewonen groei ge
bracht.
Het totale ledental steeg toch van
86.346 op 1 April tot 95.558 op 1 Juli.
Een vooruitgang dus van, 9.210 leden of
10.66 pet.
Van de 23 aangesloten organisaties
hebben 21 aan dezen vooruitgang bijge
dragen.
Geen der organisaties liep in ledental
terug.
Twee organisaties bleven in ledental
gelijk, n.l. die der Diamantbewerkers en
Verzekeringsagenten.
ONS FEUILLETON.
In dit nummer beginnen we met de
plaatsing van een nieuw boeiend feuille
ton, dat zeker met veel belangstelling zal
worden gelezen.
Let op de guldens.
Wij herinneren er nogmaals aan, dat
tot en met 31 Augustus a.s. de gelegen
heid openstaat tot inwisseling van de bui
ten omloop gestelde guldens, dat zijn gul
dens, die een vroeger jaartal dragen dan
1920.
De inwisseling kan geschieden bij alle
postkantoren, bijpostkantoren, hulppost
kantoren en poststations.
Goes. Het programma van de gymna-
stiekdemonstratie, te geven op de Beesten
markt, op 31 Augustus van 6.308 uur,
door de Chr. Gymnastiekvereen. „Oefening
Kweekt Kunst", alhier, luidt als volgt:
66.30 uur:
1. Mars ah door de stad. Route: Agnes-
gang, Wijngaardstraat, L. P. van der
Spiegelstraat, Wilhelminastraat, Rimme-
landsplein, Voorstad, Ganzepoortstraat,
Kerkstraat, Markt (Oostzijde en Noord
zijde), Opril, Koningstraat, Bierkade,
Turfkade, 's-Heer Hendrikskinderenstr.,
Nieuwstraat, Beestenmarkt.
6.308 uur:
2. Gymnastie'kdemonstraties: Stokoefe-
ningen (Dames), Paardturnen (Heeren),
Brug (Adspirantleden), Vrije oefeningen
(Heeren), Brug (Dames), Vrije oefeningen
(Adspiranten), Touwtrekken (Adspiran-
ten), Hoog rek ('Heeren), Tremplin-paard-
springen (Heeren), Groepen.
Middelburg. Zooals bekend houdt Vreem
delingenverkeer morgen haar jaariijksche
ringrijderfj in de Abdij. B® strijd bolcoft
