Nu. 273
Zaterdag 22 Augustus 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's SankN.V. Boes
Agentschap Ass.-Mü
„De Nederlanden van 1845"
„Fatmn" - „Labor"
EERSTE BLAD.
Oit nummer bestaat uit 2 bladen.
EN ONZE ONTROUW.
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
„RATIO" IN DE PRAKTIJK!
Stukken voor den Gemeenteraad
van Vlissingen.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELXEN WERKDAG.
A b f. b a a ai 6 e t s b li 3:
Per 3 maanden, franco psr post, !3.—
Losse nummers 10.05
Prils dor Advertentiën;
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
Niet zonder verbazing en huivering
leest men wat onlangs een medewerker
van de auto-zending schreef over zijne
ervaringen in het land der communisten.
Hiermee wordt gedoeld niet op Rus
land, maar op een deel van Christelijk
Nederland, een streek in Oost-Gro-ningen.
Wij laten een gedeelte hier volgen:
Het is een lange streek met afwisse
lend burgerwoonhuizen en de bekende ko
lossale boerderijen. Daarachter verscholen
en aaneengerijd langs den dwarsweg
staan de arbeidershuisjes. Op den ach
tergrond strekt zich de onafzienbare vlak
te uit der Dollardpolders; de- gewassen
staan op bloei in de weelderige klei.
Dit is het land der communisten; Za
terdag heeft Louis de Visser er gespro
ken en Zondag in 't genabuurde dorp voor
400 man.
We nemen onze standplaats in op de
wegkruising. Er is reeds publiek, want
onze komst is aangekondigd. We worden
omzwermd door een heele schaar jongens,
niet meer dan schoolkinderen. Het is een
gejoel van jewelste: „Daar is Vader Abra
ham met zijn gevolg!" Een ander vraagt,
gewichtigdoend, wijzend naar den Evan
gelist: „Is dat nu God?" Prompt komt 't
antwoord: „Welnee, dat is de zoon van
God". Gelach stijgt op.
Wat beklemd maken wij ons klaar. Uit
de kroeg aan den overkant komt een jon
ge kerel aanloopen: 'n verwarde haar
bos, en grijnslachend gezicht boven een
wijd-openstaand Schillerhemd. 't Zouden
sympathieke trekken zijn zonder die ha
telijke oogen. Hij roept: „Zijn jullie uit
Rusland weggejaagd?"
We doen net of we niets hooren, sjou
wen het harmonium op de straat. Een
jongen schreeuwt: „Straks springt God er
uit", onder algemeene hilariteit. Het pu
bliek dring op, we kunnen ons nauwelijks
roeren.
Onze zangers scharen zich aaneen te
gen het hek. Ik bespeel het orgeltje. Het
lied klinkt op half overstemd door de
luidruchtie hoorders. Plotseling een he
vige onrust; er gebeurt wat, links van mij
achter de zangers. Een paar bengels zijn
op het hek geklommen en zwaaien met
een stuk papier, onder luid applaus der
omstanders. Het is een propagandaplaat
der communisten.
We zingen daar, tegen het lawaai in.
Als we zwijgen bruist daar nog de Inter
nationale uit jonge kelen. Onze eerste
spreker begint; zijn gewende stem roert
de omstanders een. oogenblik tot stilte.
Wij moeten het doen onder communis
tische vlag. Met een touw is de plaat
opzij van ons hoog om een boom vast
gebonden.
Er zijn er, die aandachtig luisteren;
de meerderheid joelt. Telkens schreeuwt
er een: „Rood front! Moskou!" De spre
ker heeft het over de auto; snelheid, de
kortheid van het leven; de overbrugging
van groote afstanden, de grootste afstand
tusschen den zondaar en den heiligen
God door Jezus Christus overbrugd. Hij
spreekt ook de kinderen toe, die saam
gedrongen zijn rondom auto en orgeltje.
En men interrumpeert: „Onze kinderen
krijg je toch niet!" haat en dreiging
spreekt uit veler gelaat.
Hij eindigt onder rumoer. Ik dring me
naar het orgelstoeltje tusschen de kinde
ren, 't instrument wordt bijna omverge-
drukt. We moeten een bekend lied zin
gen, anders loopt het vast. Een jochie,
stumperig met een gespalkten arm in
een doek, staat vlak voor één der onzen:
,,'kHeb m'n arm gebroken, laat God 'm
eens beter maken!" Een ander kereltje
vloekt: „Al die koksianen moeten ze de
keêl uitsnijden".
Een heele rij meisjes staat tegen het
orgeltje_gedrukt. Ik vraag: „Kennen jullie
„Er ruischt langs de wolken?" Enkele
verlegen knikkende hoofdjes: „Jawel, me
neer". „Nou, dan gaan we dat samen zin
gen." Tegenover mij een bedrukt gezicht
je: „Dat mogen we niet meneer". Angstig
ziet ze achterom.
We zingen toch en enkele hooge
meisjesstemmetjes klinken mee.
Nu moet ik spreken. Het gaat een
oogenblik.
Ik roep tot de Levensbron, Jezus Chris
tus; ik doe het met vreugde door mijn
beklemdheid heen. Het is immers waar,
dat het Evangelie wel tegen spot kan,
maar spot niet tegen het Evangelie.
De laatste spreker begint. Hij heeft het
over de rust voor het lichaam en dan
over de rust voor de ziel. Er is een steeds
stijgende onrust. Het spreken wordt bijna
onmogelijk.
Het einde is er, een lied: Zondaar,
zoekt gij rust en vrede.Elk couplet
wordt voorgezegd. iDaar zijn gebalde vuis
ten; een vrouw roept; „Hoor hem-es!"
We vertrekken.
Het papier aan den boom is als een
dreiging in onzen rug. „Rood frontl Rood
front!" Er schreeuwt iemand in de auto:
„De groeten in jullie hemel!"
Dan zien we elkander aan, verbijsterd.
Dan ook verblijd, dat we getuigen van
Christus mochten zijn. In deze hel.
Nu hebben we, zoo besluit de schrij
ver, dan toch het Communisme in de ziel
gezien. Vrucht van de 100 jaren maat
schappelijk liberalisme en kerkelijk mo
dernisme, envan onze ontrouw.
Over dit droeve relaas zou veel te zeg
gen zijn.
Wij onderstreepen echter slechts één
zinnetje: „En van onze ontrouw."
Ongeloof en revolutie maken hier, toch
ook een deel van Christelijk Nederland,
hunne slachtoffers. Bij duizenden.
En wat doen wij?
Is het niet droevig als men ziet hoe
vele Christenen liever dan gemeenschap
pelijk tegen deze booze machten den
strijd aan te binden, zich inspannen om
mede-Christenen te bestrijden en dcor
tweedracht de kracht der christelijke
volksgroepen te breken?
En van onze ontrouw.
Als de beteekenis van deze woorden
meer werd gevoeld dan zou de onnoodige
versnippering in Christelijken kring min
der groot zijn en de revolutiepredikers
zouden sidderen.
De Britsche crisis.
In sommige kringen ziet men in de hui
dige positie de mogelijkheid van een af
treden der regeering, omdat Mac Donald
in verband met de vijandige houding van
het vakvereenigingscongres ten opzichte
van zijn voorstellen, in de moeilijke situa
tie verkeert, dat hij zijn plan misschien
door het parlement moet laten aannemen,
met den steun der oppositie-partijen, ter
wijl hij een deel van zijn eigen partij te
gen zich heeft.
Mac Donald, schijnt er echter niets
voor te voelen af te treden, omdat hij
weet, dat een regeeringswisseling op dit
oogenblik het land zou schaden.
Een der voornaamste geschilpunten
tusschen het kabinet en het vakvereeni
gingscongres vormen, zooals men weet, de
werkloozenuitkeeringen. Het vakvereeni
gingscongres is tegen elke vermindering
der uitkeering en elke verhooging der
contributies gekant.
Dat door den raad van vakvereemgin-
gen besloten werd, de beslissing over de
plannen der regeering tot het in even
wicht brengen der begrooting uit te stel
len tot de bijeenkomst van het vakver
eenigingscongres op 7 September heeft,
naar de meening van de „Evening Stan
dard", de politieke crisis zeer verscherpt.
Of vijf uur brachten gisteren de leiders
der conservatieven weer een bezoek aan
Downingstreet, waar eveneens de ledder
der liberalen ontboden was.
'Gistermiddag kwam ook 'het kabinet
weer bijeen. Versoheiden ministers zagen
er na afloop der zitting buitengewoon
ernstig uit. De regeering staat tegenover
een ernstige verdeeldheid in de eigen
partij'.
Naar verluidt, willen de vakvereenigin-
gen liever de invoering van een algemeen
tarief van invoerrechten, dan een verla
ging van de uitgaven voor sociale doel
einden.
De stakingen In Spanje.
Naar verluidt, zijn te Santander ver
schillende stakingen uitgebroken, o.a. in
de schoen- en broodfabrieken. De staking
van de metaalbewerkers daarentegen is
geëindigd. De Engelsche maatschappij
die mijnen in de buurt van Santander ex
ploiteert, heeft besloten liever de mijnen
te sluiten, dan te voldoen aan de eischen
van loonsverhooging van de mijnwer
kers.
Uit Gadix wordt gemeld, dat tengevolge
van een loongeschil de arbeiders van een
belangrijke broodfabriek den arbeid neer
gelegd hebben. De gouverneur van Gadix
heeft de fabriek doen sluiten. De brood
voorziening van de stad was gistermor
gen onvoldoende.
4.1 millioen werkloozen in Duitschland.
Tusschen 15 Juli en 15 Augustus is het
aantal werkloozen in Duitschland met
148.000 toegenomen. Van 1 tot 15 Aug.
bedroeg de vermeerdering 114.000. Vol
gens de opgaven van de arbeidsbeurzen
bedroeg het totaal aantal werkloozen op
15 Aug. j.l. 4.104.000. Op 15 Aug. ontvin
gen 1.056.000 personen crisisondersteu
ning.
Fabrieken door arbeiders bezet.
In Barcelona hebben d!e arbeiders twee
fabrieken in bezit genomen. Pogingen van
d!e politie, om deze -fabrieken te doen
ontruimen, zijn tot nu toe d'oor de vij
andelijke houding van een duizendkoppige
arbeid'érsmenigte verhinderd.
De staking der metaalarbeiders in Ca-
talonië neemt steeds scherper vormen
aan. De arbeiders hebben voor het geval,
d!at de werkgevers de eischen der stakers
afwijzen, geweldmaatregelea aangefcon-
Korte berichten.
Het aantal werkloozen in Italië be
droeg volgens een officieele madedeeling
eind1 JuLi precies 637.000, waaronder zich
162.000 vrouwen bevonden. In totaal kre
gen 230.000 werkLoozen ondersteuning.
Volgens het verslag van het Zweed-
Hche bureau voor de statistiek is de be
volking van Zweden in het afgeloopen
jaar met ongeveer 20.000 personen toe
genomen. Een opmerkelijk verschijnsel
wiaisi, d!at de immigratie in 1930 grooter
is geweest dlan de emigratie, wat een
gevolg is van den ongunstigen economi-
schan toestand over de geheele wereld,
wiaardoor vele Zweden, die naar het bui
tenland, vooral naar Amerika waren ge
gaan, besloten naar huis terug te keer en.
In het loonconflict bij te Oost-Op,-
per-Silezische ijzersmelterijen heeft de ar
bitragecommissie een uitspraak geveld1,
volgens welke de stukloonen voor de af
zonderlijke catogorieën van arbeiders met
1018 pet .worden verlaagd.
In totaal zijn 27.000 arbeiders bij deze
loonsverlaging betrokken. De werknemers
hebben zich in verband met deze uit
spraak tot d'en betrokken scheidsrechter
gewend.
Op d'e binnenplaats van een gebouw
van. zeven verdiepingen nabij den zetel
van d'e drankbestrijding te New York heb
ben agenten een groote, geheime brand'e-
wijnstokerij ontdekt; 74.000 L. alcohol
is in beslag genomen, welke ^jeen waar-
de vertegenwoordigt van meer dan een
millioen dollar.
Volgens berichten uit Havanna heeft
de regeering van Cuba de geheele man
nelijke bevolking v,an 16 tot 50 jaar en
alle reserve-officieren onder de wapenen
geroepen.
De Koningin-Moeder in Duitschland.
In het Duitsche stadje Burgsteinfurt
was men gisteren druk in de weer met
het treffen van voorbereidingen voor de
feestelijke ontvangst van den vorst Bent-
heim en Steinfurt en diens echtgenoote,
die vijf weken geleden te Nich (Oberhes
sen) in het huwelijk zijn getreden en die
Zaterdag op het slot Burgsteinfurt hun
intrek zullen nemen.
Ook de wederzijdsche familieleden van
den vorst en zijn jonge gemalin zullen
volgens oud gebruik bij de thuiskomst
van het vorstelijk paar tegenwoordig zijn.
Zoo komt het, dat ook Koningin-Moeder
Emma, een tante van den vorst van moe
derszijde, en prinses Juliana, bij het feest
aanwezig zullen zijn.
De Koningin-Moeder is reeds gister
avond per auto te Burgsteinfurt gearri
veerd. Op het kasteel werd zij met groote
hartelijkheid ontvangen.
Ter eere van het hooge bezoek waait
de Nederlandsche vlag met den Oranje
wimpel van het huis Oranje-Nassau van
den toren van het kasteel.
Daar Koningin Emma incognito reisde,
werd van een officieele begroeting door
de Duitsche autoriteiten afgezien.
Gouverneur-Generaal de Jonge naar
Indië vertrokken.
Jhr de Jonge, de gouverneur-generaal
van Nederlandsch-Indië, is gisteravond
met het Nederlandsche stoomschip Pa-
tria van Marseille naar Batavia vertrok
ken. Z. E. verklaarde verrukt te zijn
over zijn verblijf in Frankrijk en het wer
kelijk grootsche karakter van de koloni
ale tentoonstelling.
Onze kolen naar Frankrijk.
Een dar medewerkers van het Hbld.
seinde gisterenavond uit Parjjs:
Het was heden een slechte dag voor
onze mijnen, welker directies naar Pa-
rijs waren uitgenood)] gd door het Comité
des Houiilères voor een bespreking met
vertegenwoordigers der Fransche mijnin
dustrie. Men had ze evengoed thuis kun
nen laten, want tijdens de discussies bleek
al gauw dat de Franschen er niet aan
dachten in te gaan op de bezwaren en
verzoeken van hun Nederlandsche colle
ga's. De «enige concessie, die op deze
reünie, welke gepresideerd werd door den
directeur-generaal van de Charbonnages
Aniche, den heer Lemay, en die later
ook bijgewoond werd door den directeur
des Mines v.an het departement van Open
bare Werken, dhr Gail-lot, kon verkre
gen worden,- was dat 't overgangsregime,
d'at de Franschen onlangs hadden toege
staan tot 27 dezer en waarbij het contin
gent, dat wij mochten invoeren, vastge
steld' was op het gemiddelde van de drie
laatste jaren, thans met vierheele dla-
gen verlengd' werd, tot 1 Septemberl Van
dien dag af zal de door de Fransche
regeering uitgevaardigde restrictie zonder
eenige verzachting worden toegepast, zoo
dat dus dan niet alleen onze invoer te
ruggebracht wordt op 'het gemiddelde der
drie laatste jaren, maar daar ook nog eens
twintig procent van af zal moetein. Dat
beteékent dus, dat onze koleninvoer in
Frankrijk teruggebracht wordt tot iets
meer dan de helft van wat wij in 1930
daar invoerden.
DE BEGROOTING.
Het Ned. Corr. Bureau meldt:
Naar wij van de meest bevoegde zijde
vernemen is het bericht, dat dezer dagen
in het „Handelsblad" heeft gestaan om
trent de salarissen der ambtenaren en
omtrent verschil van gevoelens hierover
in het Kabinet uit den duim gezogen.
Men zal verstandig doen werd hier
aan toegevoegd in deze dagen geen
enkel bericht omtrent de a.s. begrooting
te gelooven.
Wij hadden, merkt het „Hdbl." hierbij
op, tegenspraak verwacht. Zij is gebrui
kelijk ten aanzien van berichten, die uit
den aard der zaak slechts brokstukken uit
het alsnog verscholen geheel der regee-
ringsplannen kunnen zijn. Maar men zal
verstandig doen om de eenigszins
agressieve stijl van dit dementi te ge
bruiken om ook dit officieuze bericht
omtrent de a.s. begrooting te bekijken
met de scepcis waarop de officieuze zegs
man aandringt. Want er wordt niet met
zooveel woorden in gezegd dat er wel
salarisverlaging zal worden voorgesteld.
Het dementi is hier vaag genoeg om veel
of weinig te kunnen beteekenen. En over
hetgeen wij zeiden omtrent de verminde
ring der rijksbijdrage in het invaliditeits-
fonds wordt in het geheel niet gerept,
noch in bevestigenden noch in ontkennen-
den zin.
LANDBOUWPRODUCTEN NAAR
DUITSCHLAND.
De regeexing ln voortdurend contact met
Berlijn.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
den heer C o 1 ij n betreffende de moei
lijkheden met betreking tot den invoer
in Duitschland van Nederlandsche land
bouwproducten, als gevolg van de door
de Duitsche Regeering bij de deviezen-
noodverordening getroffen bepalingen,
heeft de minister van Buitenl. Zaken ge
antwoord, dat hij heeft kennis genomen
van de in Verschillende binnen- en büiten-
landsche bladen tot uiting gebrachte mee
ningen omtrent de door de Duitsche Re
geering bij de deviezen-noodverordening
getroffen bepalingen.
Het is den minister bekend, dat gedu
rende den korten tijd, waarin deze ver
ordening in haar oorspronkelijken vorm
van kracht was, zich inderdaad ernstige
moeilijkheden met betrekking tot den in
voer van Nederlandsche producten, voor-
Binnenland.
Onze tuinbouwproducten in Duitschland.
De uitvoering der tarwewet in Zeeland.
De nieuwe gouverneur-generaal van Mar
seille vertrokken.
Vlissingen en het abattoir-vraagstuk.
Buitenland.
Grisisgeruchten in Engeland.
De chaos in Spanje.
al die van land- en tuinbouw, in Duitsch
land hebben voorgedaan. Evenwel is door
de Duitsche Regeering op 7 Augustus j.l.
wijziging gebracht in de oorspronkelijke
bepalingen -van de verordening, ten gevol
ge waarvan het zich laat aanzien, dat
ernstige moeilijkheden voor den Neder-
landschen exporthandel kunnen worden
vermeden. Aangezien deze verwachting
ook gegrond is op officiëele inlichtingen,
mag worden vertrouwd, dat zij in de
practijk niet zal werden beschaamd.
Deze aangelegenheid heeft van den
aanvang af de volle aandacht van de
Regeering gehad. De minister staat in
voortdurend contact met Hr Ms gezant
schap te Berlijn, om binnen de grenzen
der mogelijkheid te verhoeden, dat de
groote Nederlandsche belangen, die bij
deze zaak betrokken zijn, worden ge
schaad.
De heer Jac. Bosma te Delfstrahuizen
schrijft ons: ,,Bertels' Ratio-koekjes heb
ben mij uitstekend voldaan; de koeien
namen ze heel gaarne, de melkgift ging
vooruit, terwijl het vetgehalte gelijk bleet".
Deheer J. Minkemate Lippenhuizen meldt:
,,lk voerde mijn koeien goed, doch heb de
voeding veranderd, daar Bertels' Ratio-A-
koekjes lager in prijs waren. Het resultaat
was verrassend; de hoeveelheid melk ging
vooruit en tot mijn groote voldoening steeg
ook het vetgehalte nog iets hooger".
Veehouders voedert Uw dieren „Ratio";
bl| uitstek geschikt voor bijvoedering in
de weide! De veehoudersprljs is slechts
18.50 per 100 kilo, bruto in doozen af
Amsterdam. Vraagt brochure met veie
tevredenheidsbetuigingen.
BERTELS' OLIEFABRIEKEN N.V. A'DAIH.
Voor de Vrijdag 28 Augustus te houden
■vergadering zijn de volgende voorstellen
van B. en W. bij; den raad. ingekomen:
Het abattoir. B. en W. leggen een
schrijven over van 'Ged. Staten met de
vraag of de raad inderdaad van oordeel
is, dat de pogingen, om tot definitieve
samenwerking met 'Middelburg inzake de
abattoirkwestie te geraken, onder leiding
van hun college zouden beboeren te wor
den voortgezet.
B. en W. herinneren aan hetgeen over
deze kwestie- in de vergadering van 3 Juli
j.l. over deze kwestie is gezegd en aan
hun standpunt, dat nu het coöp. slacht
huis nabij de Vlissin'gsche haven zijne vol
tooiing nadert niet van het VÜssingsch
gemeentebestuur kan en mag worden ver
wacht, in samenwerking met Middelburg
één gemeenschappelijk gemeentelijk abat
toir voor geheel Walcheren te stichten,
wat naar 'hun overtuiging het eenige
standpunt is, dat in recht en billijkheid
tegenover de slagers kan worden ingeno
men. De raad nam besluiten waardoor -het
bestuur van het coöp. slachthuis het recht
verkreeg tot den bouw en de exploitatie
van een openbaar a'bbattoir nabij' de har
ven, zoo-dat, waar thans dit fraaie ge
bouw op bet haventerrein is verrezen en
hij notarieele akte uitvoering is -gegeven
aan het door 'Ged. Staten goedgekeurde
raadsbesluit tot het garandeeren van
rente en aflossing van het kapitaal be-
noodigd voor -de koelinrichting en de
■huursom van het terrein, a'1 deze hande
lingen niet meer teniet kunnen worden
gedaan. Met dit feit voor oogen kunnen
