Nu. 266
Vrijdag 14 Aupstus 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's BankH.V. Goes
EERSTE BLAD.
DE NEUZEN-FEESTEN.
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
ALLE
per 1 AUGUSTUS vervallende
worden verzilverd door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goei.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. <£455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franoo per post, !3,~
Losse nummer* 10.05
Pr ij s der Advertentie n:
1i regels 11.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
„Nose sonder nose!"
Dat is de blijde wekroep die over Ter-
neuzen schalt.
De eeuwen door hebben nabuur en vij
and, maar beeft ook de zee Terneuzen
bekampt. Watervloeden kwamen in enkele
uren het werk van jaren en eeuwen ver
woesten. Wat in jaren van vrede met zoo
veel zorg en toewijding werd bewaakt,
ging in tijden van oorlog en wisselende
kans-en verloren. 'Gevaar maakte immer
den horizon donker; maar onverzwakt en
immer blijmoedig leefden geloof en ver
trouwen en optimisme en geduld.
Wanneer het eene geslacht zijn terug
tocht aanvaardde om de oude taak te
laten rusten in jonge handen, kon men
terugzien op een leven vol strijd en geva
ren, vol zegen nochtans óók. En de wek
roep, het wachtwoord weerklonk: Nose
sonder nose! Terneuzen ongedeerd!
Die wekroep, dat wachtwoord aller
tijden heeft nog immer dezelfde sprake.
Een rijke toekomst ligt te wachten; zon
niger dan het heden, is de tijd die komt.
En: Nose sonder nose! Terneuzen onge
deerd!
Hou en trouw zij nu gezworen
Aan het vrij gewrochte pand;
Ging de neuzenvorm verloren,
Neuzen toch houdt eeuwig stand.
Wie zijn blik wendt naar het verleden
dezer oude stede, en wiens geest open
staat voor de gloedvolle 'bekoring, welke
van oude historiën uitgaat, zal menige
belangrijke ontdekking doen. En op die
wijze, steeds -dieper dóórdringende in dat
alles, zal hij het heden aan dat sterke
verleden gaan toetsen, den nazaat, den
spiegel van een 'zoo dapper en moedig
volk voor oogen houden.
Dit te doen zal nimmer tot zelfbeschul
diging aanleiding geven, zoo de trouw
aan de leuze: Nose sonder nose! leven
blijft. Het nageslacht, dat de sleutels van
een kostbaren rijkdom in handen kreeg,
behoeft zich dan over zijn rentmeester
schap niet te schamen.
Want dezelfde elementen -die sedert
overoude tijden de kracht en het sieraad
van dit dappere volk vormden, zij zijn
nog immer in onverzwakte mate aanwezig.
'Donker en somher was vaak het ver
leden; maar tot werkelooze rust daagde
nimmer één dag. Met een open oog naar
alle zijden hield men koers, de blik steeds
op den -haven gericht.
Men bouwde Terneuzen op het land, op
den neus -die de zee zelf gebouwd had.
Het bloeide, er was leven, er was toe
komst. Zoo één stad in deze gewesten door
allerlei rampspoeden heen het -hoofd
boven water wist te houden in een sterk
vertrouwen, was het Terneuzen.
Dien arbeid van vele geslachten gedenkt
de nazaat in de twintigste eeuw dankbaar
en blijde.
Ofschoon vele gebeurtenissen uit de ge
schiedenis van stad en gewest de aan
dacht boeien, is er maar één kern, één
sterk centrum, dat alle voorvallen plaatst
in éénzelfde 'licht. Men kan tevreden zijn,
als -die ééne sprake verstaan wordt; want
al het gebeuren in verledene èn tegen
woordige tijden sta immer in de zonne-
krans van -dat sterke woord: Nose sonder
nose! Terneuzen ongedeerd!
Grijpen ooit weer vreemde 'handen
Naar -den Neus in vreemd geschreeuw,
Dan verbreekt weerom zijn banden
Onze sterke Zeeuwsohe leeuw.
S-pringt weer uit de wilde baren,
Kent geen angst, geen doodsgevaren,
Kampt heldhaftig, 'bij de -leus:
„Neerlandsch is en blijft de Neus!"
A. L. VAN OVEN.
Hef slechte seizoen.
Na een zomerwarmte van 20 graden
uelsius is het weer in Noorwegen plotse-
hng volmaakt omgeslagen. Zaterdag be
gon het met een kouden regen. Maar het
zou nog erger worden. Een hardnekkige
sneeuwval dreef -de zomergasten in het ge
kste hals over kop naar de steden terug,
z-ondag reeds lagen de berghutten langs
oen spoorweg naar Bergen in de sneeuw.
Doven Dovre en in de Numedalsbergen
bleef de sneeuw -doorvallen als in den
winter. De treinen naar en van Bergen
moest men verwarmen.
Het is een ramp voor het vee op de
bergweiden, daar men in -den regel geen
gebouwtjes heeft om het onder dak te
brengen.
Uit Tryeil komt het bericht, dat de
aardappeloogst door de vorst is vernield,
en in het heele land -heeft -de oogst der
wilde bessen 'hevig geleden. Bij Ringebu
en op het Raugebergte zijn de meertjes
met ijs overdekt.
Op Fanaraaken in Jotubheim daalde de
thermometer van +10 gr. C. tot 5 gr. G.
De vrieskou-de zakte neer naar de dalen
en bedierf daar den graanoogst, die reeds
ten achter was door het koude voorjaar.
Vernietiging van Katoen?
De zoo goed als catastrophale toestand
op de Amerikaansche katoenmarkt, waar
door duizenden katoenverbouwers geruï
neerd dreigen te worden, heeft de Federal
Farm Board er toe genoodzaakt een tele
gram te richten aan de gouverneurs van
de veertien voornaamste katoenverbou-
wende staten.
De katoenfarmers zullen een -derde deel
van hun totalen oogst omploegen, waar
door ruim 4 millioen -balen katoen wor
den vernietigd.
De Farm Board zegt hiertegenover toe,
den reuzenvoorraad van het vorige jaar
van ruim -drie millioen balen niet voor
31 Juli 1932 op de markt te brengen.
Een gemeenschappelijke actie is voor
den len September beslist noodzakelijk
om een algemeens catastrophe te ver
mijden.
Welke afmetingen de prijsdaling na het
hekend worden van de officieel© Ameri
kaansche oogsttaxatie heeft aangenomen,
blijkt wel o.m. hieruit, dat de daling op
de katoenbeurs te Liverpool in één dag 80
punten bedroeg of 18 pet. van den loco
prijs voor „middling American" katoen.
'Dit is -de grootste percentueele daling ge
weest, welke ooit op één dag is voorge
komen
De toestand voor de Amerikaansche ka
toenverbouwers is dan ook vrijwel hope
loos.
Zestien dorpen overstroomd.
Volgens het blad „El Universal" zijn
zestien dorpen aan de Rio Panuci in
Mexico overstroomd tengevolge van de
stortregens. Er zouden talrijke dooden
zijn. De meeste inwoners hebben naar de
heuvels de wijk genomen, waar ernstige
hongersnood zou heerschen.
Weer een smokkelschip in de Oostzee
„gepakt".
Een Zweedsch wachtschip heeft in de
Oostzee een onder Hongaarsche vlag va
rend stoomschip in beslag genomen, dat
in de Poolsche haven 100.000 liter alco
hol aan boord had genomen, welke la
ding, naar aangegeven werd, voor een
Rotterdamsche fabriek bestemd was.
Het Zweedsche wachtschip stelde ech
ter vast, dat de lading naar Zweden ge
smokkeld zou worden.
De heele lading is daarop met het
schip in beslag genomen en de uit 29 kop
pen bestaande bemanning gearresteerd.
De kapitein moet een Duitscher zijn.
De opstand op Cuba.
De spaarzaam doorkomende berichten
uit Cuba wijzen er op, dat in geheel Cuba
een benden-oorlog woedt. Ofschoon pre
sident Machado een optimistische verkla
ring aflegde, in welke hij op de sterkte
van het leger, dat 14.500 koppen telt,
wijst, is het duidelijk te merken, dat de
opstandelingen van uur tot uur terrein
winnen.
De correspondent van de „New York
Times" spreekt reeds over een grooten
aanstaanden beslissenden slag. De ver
bindingen met het binnenland zijn ge
deeltelijk verbroken.
Een communistische Middel-Europeesche
centrale ontdekt?
Een onderzoek van de politie in het
z.g. Vijftorenslot, in Stiermarken, heeft
tot sensationeels resultaten geleid, die
waarschijnlijk wijzen op het bestaan van
een Middel-Europeesche communistische
centrale daar ter plaatse. Reeds is veel
compromitteerend materiaal in beslag ge
nomen. De bezitter van het slot heeft dit
ongeveer anderhalf jaar geleden van een
aristocratische familie gekocht. Hij zegt
de Braber te heeten en eigenaar te zijn
van een Duitsche filmonderneming. Hij
zelf is gevlucht. Zijn beide zoons, officieel
lid van de communistische partij, zijn
aangehouden,
De Britsche bezuiniging.
Volgens de „News 'Chronicle" is in ver
band met de kabinetsberaadslagingen over
het 'bezuinigingsprogramma een kabinets
verklaring te verwachten, welke de wereld
gerust zal stellen, wat -de financieel© sta
biliteit van Engeland betreft.
Het plan der regeering, om het even
wicht in de begrooting met alle middelen
ook met zeer -drastische maatregelen te
verzekeren, wordt in citykringen zeer toe
gejuicht en 'heeft -daar een optimistische
stemming veroorzaakt.
In politieke kringen is men van mee
ning, dat -de aankomst van Baldwin en
-Chamberlain te Londen en de terugkeer
van vacantie van den liberalen lei-der sir
Herbert Samuel het vooruitzicht hébben
vergroot op een conferentie der -drie par
tijen.
Baldwin, Samuel en Neville Chamber
lain hebben een -bezoek gebracht aan Mac-
Donal-d.
De ministers hebben hun beraadslagin
gen voor het oogenblik beëindigd; -de vol
gende bijeenkomst van de bezuini'gings-
commissie uit het kabinet zal Maandag
plaats hebben.
Intusschen gaan de leden der com
missie, MacDonald incluis, vandaag weer
met vacantie.
Men meent, dat de subcommissie uit
het -kabinet 'het vaste besluit heeft geno
men, -dat de begrooting in evenwicht moet
worden gebracht en -dat daarbij moet wor
den uitgegaan van het beginsel, dat alle
lagen der bevolking gelijkelijk aan de op
offeringen en pogingen moeten deelnemen.
De in bijzonderheden uitgewerkte bezui
nigingsvoorstellen worden thans onder
zocht -door de schatkist, om Maan-dag aan
de vergadering der subcommissie te wor
den voorgelegd
Men bevestigt in goed ingelichte krin
gen, dat de financiën van Groot-Britannië
volkomen gezond zijn, de koerssohomme-
lineen van het pond sterling de laatste
dagen gering waren, en geenerlei verband
-hielden met den algameenen staat van 's
lands financiën.
Gandhi niet naar Londen?
Het bestuur van het congres 'te Bombay
heeft -besloten niet -deel te nemen aan de
Ronde-Tafelconferentie.
Reuter verneemt uit bevoegde bron te
Lon-den, -dat het besluit van het congres
om niet -deel te nemen aan de Rondetafel
conferentie, de deelneming betreft van
slechts één afgevaardigde, namelijk
Gandhi. De werkzaamheden der confe
rentie zullen volgens de vastgestelde rege
ling -plaats hebben.
De Britsche Draadlooze Dienst meldt
nader, dat het besluit van het Indische
congres een gevolg is van het bericht, -dat
Gandhi van den onderkoning ontvangen
heeft en dat hij opvatte als een onvol
doende antwoord op de grieven, die 'hij-
hem deed toekomen inzake de inzameling
der grondbelasting in Goezjerat.
De regeering te Bombay was van oor
deel, na -deze beweringen te hebben onder
zocht, dat slechts een gewone wettelijke
gang van zaken was gevolgd en dat geen
inbreuk gemaakt was op 'het verdrag van
Dehli.
Korte berichten.
Woensdag zijn de metselaars te
Cordova (Spanje) in staking gegaan. In
de stad heerscht groote onrust. Berich
ten uit de provincie bewijzen echter, dat
de beweging in haar geheel is mislukt.
Overal werden de leiders van de sta
kingsbeweging gearresteerd.
De berichten uit Estepa Ecija (Span
je) zijn zeer verontrustend. De guardia
civil, die met steenen bekogeld werd,
loste een aantal schoten in de lucht.
Toen de Grieksche minister van
justitie gistermorgen zijn bureau verliet,
werd hij door een man met een stok aan
gevallen. Tengevolge van de spoedige
tusschenkomst der voorbijgangers werd
hij slechts licht gewond. De menigte wilde
den dader lynchen, de politie kon hem
evenwel nog redden. Hij bleek de persoon
te zijn, die in Mei 1.1. op een plein de re
volutie afkondigde en daarvoor tot drie
maanden gevangenisstraf werd veroor
deeld.
Uit Hankau wordt gemeld: De rivier
de Jangtse wast nog voortdurend, waar
door de overstroomingen steeds ernstiger
worden. Gisteren brak een brand uit in
het Chineesche stadsgedeelte, waarbij een
honderdtal menschen, ingesloten tus-
schen het vuur en de overstroomde ge
bieden, omkwam.
Uitgifte van gronden in de
Wierlngermeer.
Naar aanleiding van bepaalde mede-
deelingen in het jongste Driemaande-
lijksch Bericht, betreffende de Zuiderzee
werken, vraagt het Tweede-Kamerlid v.d.
Waerden aan de ministers van Water
staat en van Financiën, of uit de genoem
de mededeelingen moet worden afgeleid,
dat in zake de politiek, door de regeering
te volgen ten aanzien der Wieringermeer-
gronden, een werkverdeeling is getroffen
tusschen de ministers van Waterstaat en
van Financiën in dien zin, dat de minis
ter van Waterstaat toezicht uitoefent op
de landbouwcultuurmaatschappij „Wie-
ringermeer" en dat de minister van Fi
nanciën de voorwaarden vaststelt, onder
welke de gronden zullen worden uitge
geven, alsmede, dat reeds nu is besloten
tot uitgifte van bouwperceelen in erf
pacht, uitgifte van landbouwperceelen in
tijdpacht en tijdelijke exploitatie door de
cultuurmaatschappij, doch slechts van de
onverpacht blijvende gronden. De heer
v. d. Waerden wil verder weten of over
deze maatregelen de Zuiderzeeraad ge
hoord is, waarom de regeering (even
tueel) is afgeweken van de adviezen der
commissie-Vissering, om een ruime proef
te nemen met overheidsexploitatie, als
mede of en zoo ja, wanneer en in welken
vorm de regeering de Staten-Generaal in
deze aangelegenheid alsnog denkt te
kennen
De stand der werkloosheid.
Hieronder volgen de indexcijfers van
de werkloosheid, zooals deze berekend
zijn voor het Centraal Bureau voor de
Statistiek. Deze cijfers, weergevende het
percentage werkloosheidsdagen van het
aantal dagen, dat gewerkt had kunnen
worden, indien geen werkloosheid ware
voorgekomen, zijn in hoofdzaak berekend
uit opgaven van gesubsidieerde werkloo-
zenkassen.
Beroepsgroepen. Indexcijf. d. werkloosheid
Mei
Mei
Apr.
'31
'30
'31
Aardewerkind. enz.
1.4
1.0
3.1
Diamant-industrie
81.2
74.6
80.1
Drukkersbedr. enz.
4.4
2.8
4.2
Bouwbedrijven enz.
7.4
4.9
8.7
Houtbewerking enz.
12.5
4.8 14.5
Kleeding-industrie
5.1
4.5
4.7
Leder-industrie
5.3
1.1
5.9
Steenkolenmijnen
0.2
0.3
0.2
Metaalind., scheepsb.
19.1
5.9
19.5
Textielnijverheid
9.9
4.5
11.6
Voed.- en genotm.bedr.
8.8
4.0
9.9
w.o. tabak- en sig.-ind.
14.3
4.9
15.9
Landb.bedr., veenderij
3.0
2.0
10.3
Visscherij
7.0
1.1
21.0
Handelsreizigers
0.8
0.4
0.7
Verkeerswezen1)
10.4
2.1
13.4
Hand.- en kantoorbed.
4.2
3.2
3.8
Toonkunstenaars
28.2
19.8
28.9
Overige groepen
9.1
3.5
10.4
Totaal
9.8
4.8
11.6
Totaal excl. Diamantind.
8.9
3.8
10.7
Totaal industrie
11.2
6.7
12.2
D Onvolledige opgaven.
De Amerikaansche perskoning Hearst te
Amsterdam.
Volgens de Tel. is te Amsterdam in het
Amstelhotel Mr Hearst, de Amerikaan
sche persmagnaat afgestapt.
De krantenmagnaat is per auto met
een gezelschap uit Keulen gekomen. Hij
heeft eenigen tijd in Duitschland verblijf
gehouden en zal nu eenige dagen in Ne
derland rondtoeren om iets van ons land
te zien. Vanmorgen gaat Mr Hearst een
rit maken door Noord-Holland, waarbij
hij o.a. een bezoek zal brengen aan Alk
maar om er iets van de kaasmarkt te zien.
Over eenige dagen zal Mr Hearst een
bezoek aan Den Haag brengen en vervol
gens via Hoek van Holland naar Enge
land vertrekken.
De stakende Gemeenteraad.
Eenigen tijd geleden hebben wij ver
teld over den gemeenteraad van Stein
(Limburg), die weigerde, ter - afdoening
der aangekondigde agenda in vergadering
bijeen te komen.
Thans meldt de „Limb. K.", dat deze
gemeenteraad tegen Woensdagavond an
dermaal bijeengeroepen was, om het mis
lukte agendum te behandelen.
In het vergaderlokaal, een der klassen
Binnenland.
De uitvoering der tarwewet.
Ongeluk in het Stadion te Amsterdam.
Een wetsontwerp op de Artsenijbereid-
kunst.
Het bankierskantoor de Koster en Co.
te Vlissingen staakt zijn betalingen.
Buitenland.
Overstrooming in Mexico.
Ghandi niet naar Londen.
Gaat men een deel van den katoenoogst
vernietigen?
Winterweer in Noorwegen.
Ernstige opstand op Cuba.
der openbare school, waren aanwezig de
loco-burgemeester, wethouder Houben en
de secretaris. Geen der overige raadsle
den heeft echter een voet in het lokaal
gezet.
Op het schoolplein waren aanwezig de
heeren Alberts en P. Janssen, die gereed
stonden het vergaderlokaal binnen to gaan
zoodra nog een vierde lid kwam, zoodat
de vergadering zou kunnen doorgaan.
Het werd reeds kwart over zeven, maar
er kwam geen vierde man. De heer Sal-
den hield zich in de nabijheid van de
school op, maar bleek niet van zin de
vergadering bij te wonen.
Weth. Janssen en de heeren Martens
en Kevers werden niet opgemerkt.
De Raad is thans voor de derde maal
opgeroepen.
Het voormalige palels van Koning
Willem II
Het gemeentebestuur van Tilburg heeft
thans de vrije beschikking gekregen
over het voormalige Paleis van wijlen
Koning Willem II, waarin gevestigd is
de Rijks H.B.S.
Het Paleis zal worden gerestaureerd,
terwijl er o.m. in zullen worden ingericht
een Raadszaal, een reoeptiezaal en een
trouwzaal. Voor de H.B.S. zal een nieuw
gebouw worden gesticht aan de Ring
baan-Oost.
Zooals men weet zijn geruiroen tijd on
derhandelingen gevoerd over deze aan
gelegenheid tuBsohen het gemeentebe
stuur van Tilburg eenerzijds en de erfge
namen van Koning Willem II anderzijds.
De Raad van State naar Waalhaven en
Schiphol.
Op Maandag zullen de leden van den
Raad van State een bezoek brengen aan
de vliegvelden Waalhaven en Sohiphol.
Het ligt in de bedoeling om na bezich
tiging der werkplaatsen, den fototechni-
sohen dienst van de K. L. M. en het ra
diostation op het vliegveld Waalhaven
een vluoht te doen per Fokker F XII naar
Schiphol.
Daar zullen de leden van den Raad
van State in het bijzonder de inrichting
en uitrusting der K. L. M.-Indië-vliegtui-
gen in oogensohouw nemen.
Tegen toelating van een Raadslid.
Gistermiddag is in een openbare ver
gadering van Ged. Staten van Groningen
behandeld het bezwaarschrift van de hee
ren Woltjes en Dresselhuis, leden van
den -gemeenteraad van Winschoten, tegen
het besluit van -den raad, waarbij werd
besloten tot toelating van het herkozen -lid
van den raad, den 'heer P. Huisman. Ap
pellanten meenen, dat de 'heer Huisman
in een duurzame betrekking tot bet ge
meentebestuur is geplaatst en dat daar
om op hem van toepassing is het voor
schrift van art. 25, letter f der gemeente
wet, waarbij de betrekking van ambtenaar,
vanwege het gemeentebestuur aangesteld,
of daaraan ondergeschikt, met het lid
maatschap van den raad onvereenigbaar
wordt verklaard.
De heer Huisman wees er op, dat -hij
reeds twintig jaar lid van den gemeente
raad van Winschoten is. Hij deelde mede,
welke werkzaamheden hij 'heeft verricht,
telkens voor beperkten tijd en .iederen keer
op arbeidscontract, om aan te toonen, dat
hij nooit ambtenaar in dienst der ge
meente Winschots» ia geweest.