Nü. 264
Woensdag 12 Augustus 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
HetwerkderRijksbemiddelaars.
Vervolgd en bevrijd
Hendrikse Go's Bank N.V. Eoes
Buitenland
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
ALLE
per 1 AUGUSTUS vervallende
worden verzilverd door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. <££55.
Bijkantoor te middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG,
A b o n n e ra n i s p r IJ s:
Per 3 maanden, franco per post, !3,~
Losse nummers f 0,05
Prijs der Advertentien:
1regels fl.20, elke regel meer 30 ct.
Bi] abonnement belangrijke korting.
I
Het jaar 1930 was ten opzichte van het
aantal werkstakingen en uitsluitingen een
gunstig jaar, schrijft de heer Strijbis in
de Amsterdammer.
Van belang is het na te gaan, in hoe
verre het vredeswerk der Rijksbemidde
laars beteekenis heeft bij het oplossen der
conflicten.
Het jaarverslag meldt hiervan dat in
den loop van het jaar 1930 de Rijksbemid
delaars kennis hebben genomen van 115
dreigende óf reeds uitge
broken arbeidsgeschillen.
In 34 van deze gevallen hebben zij op
grond van artikel 3 van de Arbeidsgeschil-
lenwet 1923 bericht ontvangen van een
burgemeester, dat in zijn gemeente een
staking of een uitsluiting was ontstaan
of dreigde te ontstaan. In 62 gevallen
hebben de Rijksbemiddelaars uit eigen
initiatief inlichtingen betreffende een
uitgebroken of dreigend conflict gevraagd.
In 15 gevallen werd er van arbeiderszijde
en in 1 geval van werkgeverszijde de aan
dacht op gevestigd, dat een conflict dreig
de. In de overige 3 gevallen hebben de
Rijksbemiddelaars zich bepaald tot het bij
eenbrengen van gegevens, omdat een con
flict dreigde.
Nu is het zeer moeilijk uit te maken, of
het optreden van de Rijksbemiddelaars
ten aanzien van dreigende stakingen
in belangrijke mate bevorderlijk is ge
weest aan het voorkomen van verschil
lende stakingen. Cijfers staan hierover
niet ter beschikking. De vraag kan wor
den gesteld of de werkgevers en de werk
nemers ook zonder dit optreden niet tot
elkander zouden gekomen zijn!
Wèl is gebleken, dat van bovenstaande
115 gevallen er 49 min of meer belang
rijk waren.
Wat het resultaat hiervan was?
In 17 gevallen bleef het optreden der
Rijksbemiddelaars geheel zonder resul
taat. Hierbij waren belangrijke conflicten,
b.v. die bij de N.V. Oosthoek Zonen,
te Alphen a. d. Rijn en van de Ghamotte-
fabriek te Geldermalsen. Deze laatste sta
king duurt reeds 13 maanden.
In 22 gevallen bereikten de Rijksbemid
delaars een volledig resultaat, zoodat het
conflict door hun optreden werd voor
komen of opgeheven.
In 2 gevallen werd door de bemiddeling
bereikt, dat partijen opnieuw met elkan
der in overleg traden en daardoor een
conflict werd voorkomen, terwijl in 8 ge
vallen na de mislukking van des Rijks
bemiddelaars optreden, later door partijen
zelf een oplossing werd gevonden.
In 24 van deze 49 gevallen werd dus
de gezegende werking van de Arbeidsge-
schillenwet openbaar. Natuurlijk had het
beter kunnen zijn, maar dit zal wel altijd
zoo blijven.
In het kamp der „moderne" vakbewe
ging heeft men over het algemeen nooit
geen groote verwachtingen van deze Wet
gehad. Liever, als het conflict er eenmaal
is, zélf den strijd maar uitgeknokt
met de werkgevers, dan bemiddeling aan
vaard!
Dit oordeel vinden We niet alleen onder
FEUILLETON
62.)
Historisch verhaal
uit den Napoleontischen tijd.
Kapitein Van Stralen bemerkte spoe
dig, dat de invloed van Margo de Wilde
op den kommandant grooter was dan de
zijne, en zijn humeur verbeterde er niet
door. pe majoor had hem tweemaal „niet
thuis" gegeven en toen hij voor den der
den keer terugkwam en toegelaten werd,
ondervond hij nog sterker, dat de wind
draaide. Zoodra hij toch over het bewuste
geval begon te spreken, legde de majoor
hem op hoogen toon het zwijgen op, en
zeide hem tamelijk beleefd maar duidelijk
genoeg: dat hij vriendelijk verzocht werd
zich met eigen zaken te bemoeien, dat
de majoor heel goed wist wat hij uitvoer
de, en eindelijk dat 't kapitein v. Stralen
niet kwaad zou doen, wanneer hij zijn
positie als ondergeschikte niet uit het oog
verloor. Daarop boog de majoor stijf, en
Van Stralen kon heengaan.
Spoedig werd het bekend, dat de kapi
tein bij den kommandant in ongenade ge
vallen was, en ofschoon dit nu zooveel
niet beteekende, was het toch genoeg om
de sociaal democraten. Ook in bepaalde
werkgeverskringen wordt practisch klas
senstrijd gevoerd. Onlangs werden we nog
herinnerd aan een van de geschriften van
een neutrale fabrikantenorganisatie,
waarin stond:
„De leuze sociale vrede is een
schoonschijnenle misleiding. Ze is on-
vereenigbaar met alles, wat ons bekend is
van het wezen der natuur, ja, eene looche
ning van de realiteit van den strijd om
het' bestaan, welke algemeen wordt er
kend als voedingsbron van alles wat leeft.
De sociale vrede zou een eind maken aan
datgene, wat voorwaarde is voor ons indi
vidueel en maatschappelijk bestaan."
Zoo wordt strijd gepredikt. De macht
van den sterkste moet gelden!
Overeenstemming ever het plan-Hoover.
Zooals wij gisteren nog konden mede-
deelen, heeft de te Londen vergaderende
commissie van deskundigen volledige
overeenstemming bereikt over de uitvoe
ring van het plan-Hoover tot het verlee-
nen van een moratorium voor den tijd
van één jaar voor alle tusschen de re
geeringen onderling bestaande schulden.
Deze regeling geldt niet alleen voor de
Duitsche herstelschulden, doch ook voor
de intergeallieerde schulden van Enge
land, Frankrijk en Italië, en ook van Tsje-
cho-Slowakije. In principe werd ook be
sloten tot een moratorium van twaaEf
maanden voor Hongarije en Bulgarije, die
zich alle met deze regeling accoord ver
klaarden. Alleen Zuid-Slavië heeft tot
nog toe het accoord niet aanvaard.
De Duitsche vertegenwoordigers heb
ben gedaan weten te krijgen, dat in het
protocol een verklaring zal worden opge
nomen, dat de Commissie van deskundi
gen geen bevoegdheid had om een uit
spraak te doen over de betalingscapaci
teit van Duitschland. Zij werden daarbij
geleid door de overweging, dat de bepa
ling, dat de thans tijdelijk uitgestelde be
dragen binnen tien jaar terugbetaald zou
den moeten worden, een te zwaren druk
op Duitschland zou kunnen leggen. Het
communiqué bevat verschillende passa
ges ten aanzien van de spoorwegobliga
ties en de leveringen in natura. Ook ten
aanzien daarvan is niet op alle punten
overeenstemming bereikt, doch heeft men
rekening houdende met de tusschen de
verschillende staten bestaande verdragen,
enkele reserves gemaakt.
Van Engelsche zijde wordt verklaard,
dat de commissie van deskundigen haar
taak ten volle heeft vervuld.
Het practische resultaat van de over
eenkomsten ter uitvoering van het Hoo-
verplan, is een ontlasting van Duitsch
land, gedurende het Hoover-jaar, ten be
drage van 1.593.676.276 rijksmark. Van
dit bedrag wordt de kwijting tot den
31sten Juli 1932 zonder rentebetaling op
geschoven en van dit tijdstip af wordt het
terugbetaald in gelijkmatige deelen, over
tien jaar verdeeld, met een rentevoet van
3 procent.
Gedurende het Hoover-jaar worden on-
den laatsten zijner vrienden te doen
heengaan. Zoo bleef hij onder een woeli
ge vroolijke omgeving gansch alleen, ten
zij hij zich wilde vergenoegen met volk
ver beneden zijn stand en beschaving.
Dit deed hij ook nu en dan, maar na af
loop van woeste drinkgelagen ging hij
somberder en verlatener dan ooit naar
huis, immer peinzend hoe hij haar zou
vernederen, die naar zijn meening de oor
zaak, ja de aanlegster van al zijn onge
luk was.
De dagen verliepen; het werd April;
het werd Mei; al meer soldaten kwamen
op, werden uitgerust, gekleed, afgeëxcer-
ceerd, en dan vertrokken zij en werden
door nieuwe vervangen. Het leek wel
dat het land niets meer teelde dan sol
daten, soldaten, soldaten. Handel en be
drijf stonden stil. Alleen de winkels om
de kazerne bloeiden. In plaats van de
wagens met nieuwe groenten kwamen er
slechts wagens met nieuwe lotelingen de
stad binnenrijden. Inplaats van de mas
sa's afgesneden tulpen en hyacinthen
mannen, jongelingen, knapen, de bloem
cn de kern van 'tland, helaas, bestemd
om even schielijk afgesneden te worden en
te vergaan. Dagelijks zwierven oude man-
ren en vrouwen, jeugdige meisjes en
kleine kinderen door de drukke straten,
op een hulpelooze onbestemde wijze zoe
kend naar hun zoons, hun broeders, hun
veranderd doorbetaald: de dienst van de
Dawes- en Young-leeningen, evenals de
betalingen aan de Vereenigde Staten met
het oog op de beslissingen van de Mixed
Claims Com mission voor de Amerikaan-
sche rechthebbenden op de schadeloos
stelling en de betalingen uit de Duitsch-
Belgische marken-overeenkomst, te za-
men ongeveer 200 millioen rijksmark.
Disconto- en beleeningsrente in
Duitschland.
De Duitsche Rijksbank heeft besloten,
op heden, 12 Augustus, het disconto van
15 pet. tot 10 pet. en de beleeningsrente
van 20 tot 15 pet. te verlagen.
De Duitsche Handelsdienst verneemt
nog, dat het besluit het disconto te ver
lagen met algemeene stemmen is genomen
en dat er niet lang over is beraadslaagd.
Ook heeft de Centrale Raad nog gespro
ken over de mogelijkheid van de herope
ning der beurzen. Bij deze besprekingen
werd er op gewezen, dat de nog steeds
hooge beleenings-rente van 15 pet. vóór
de heropening der beurzen zal moeten
worden verlaagd, aangezien deze bui
tensporig hooge rente sterk remmend zal
werken op 't beursverkeer. Besluiten van
welken aard ook zijn evenwel niet geno
men.
Oostenrijk vraagt een Volkenbonds
leening.
De Oostenrijksche regeering heeft den
Volkenbond officieel verzocht, aan Oos
tenrijk een Volkenbondsleening te ver
strekken tot een bedrag van ten minste
250 millioen schilling, het bedrag waar
voor machtiging is verkregen tot uitgifte
van schatkistbiljetten. In overweging is
gegeven tegen het einde der week een
commissie onder leiding van Avenol, die
reeds in 1922 een onderzoek omtrent den
oeconomischen toestand van Oostenrijk
instelde, naar Weenen te zenden. De zit
ting van den Volkenbondsraad in Septem
ber zal zich met deze aangelegenheid
bezig houden.
Een Hongaarsch smokkelschip
opgebracht.
Zondagmorgen heeft het Zweedsche
douanevaartuig Triton het, onder Hon-
gaarsche vlag varende, vrachtschip Ilo-
na, dat ruim 72.000 liter sterke drank
aan boord had, opgebracht. De drank is
in beslag genomen, nimmer heeft de
Zweedsche douane zoo'n groote hoeveel
heid ineens in beslag genomen.
De Triton kruiste Zondagmorgen in de
Alands-zee toen men de, met gedoofde
lichten varende Hona in 't oog kreeg. De
Ilona probeerde weg te komen, maar na
een jacht van meer dan een uur en na
dat de Triton verschillende waarschu
wingsschoten had gelost, konden enkele
douanebeambten aan boord van de Ilona
gaan. Een kort onderzoek toonde aan,
dat het schip uitsluitend sterke drank
en tabak vervoerde. De opvarenden wer
den ontwapend en daarna werd de Ilona
naar Stockholm opgebracht.
De Ilona hoort thuis te Boedapest en
de kapitein is een Hongaar. De werke
lijke gezagvoerder, de eerste stuurman,
is een Duitscher, evenals de tweede stuur-
geliefden, om nog eens afscheid te nemen
en ze in hun onnoozele liefde allerlei
dingen mee te geven daar zij slechts ver
legen mee waren: stukken spek, halve
hammen, slaapmutsen en Duitsche pijpen.
De officieren van het Haarlemsche gar
nizoen werden meerendeels overgeplaatst
naar aandere steden, of trokken mee naar
't groote leger. En nu zag de komman
dant zijn kans schoon. Hij liet den krijgs
raad bijeen komen, stelde de zaken in een
voor de beschuldigden zoo gunstig mo
gelijk licht, en de nieuwe officieren, die
niets liever wilde dan zich bij hun ma
joor zoo diep mogelijk in de gunst te
dringen, veroordeelden de gebroeders
Cuilenburg tot eenige jaren vestingstraf,
„wegens desertie in vredestijd" een
kwalificatie, die Van Stralen altijd had
bestreden en den ouden barbier tot een
betrekkelijk geringe boete.
De uitbundige blijdschap waarmee
Margo het bericht ontving, stond in even
redigheid met de woede van Gerrit van
Stralen, die juist een zending naar
Duitschland had vervuld. Of hij wilde
of niet hij moest zich geslagen erken
nen. De triomfantelijke blik, waarmee
Margo hem voorbij ging, toen hij haar
eenige dagen later op een wandeling in
den Hout ontmoette, kwetste zijn trots
zoodanig, dat hij alle beleefdheidsvormen
terzijde zette en pp haar toetrad,
man. De dranksmokkelaars hebben een
groote voorliefde voor onder Hongaar-
sche vlag varende schepen, omdat Hon
garije de twaalf mijlsovereenkomst niet
heeft onderteekend en een Hongaarsch
schip met sterken drank aan boord dus
niet buiten de drie mijls-zone opgebracht
mag worden. De Ilona werd echter in de
Zweedsche territoriale wateren gepraaid,
al bevond het schip zich buiten de drie
mijls-zone toen de achtervolging begon.
Het schip had 70.000 liter, te Gdynia
ingenomen, alcohol, 2400 liter whisky en
cognac en een groote partij tabak en si
garetten aan boord.
Driehonderdvijftig Russische communis
ten te Londen aangekomen.
Te Londen zijn aangekomen driehon
derdvijftig Russische communisten, ar
beiders en technici uit fabrieken, die zich
bij de uitvoering van het plan van vijf
jaren zoodanig onderscheiden hebben, dat
zij als belooning door de Sovjetregeering
in de gelegenheid zijn gesteld een buiten-
landsche reis te maken. Onder hen be
vinden zich industrieele arbeiders, onder
wijzers en leeraren, ingenieurs en chauf
feurs. Zij maken de reis per stoomschip
en wonen gedurende hun verblijf te Lon
den aan boord van het schip.
Geteisterd China.
Hetgeen China van de voortdurende
burgeroorlogen te lijden heeft verdwijnt
in het niet in vergelijking met de ver
woestingen die sedert een maand de over
stroomingen in het geheele land aan
richten. De toestand in de vallei van de
Jangtse is tragisch. In eenige dagen heeft
het water 18.000 vierkanten mijl van
deze vruchtbare vallei onder water ge
zet, heeft 4 millioen vernield en 24 mil
lioen menschen tot de diepste ellende ge
bracht. In 100 jaren heeft de overstroo
ming zijns gelijke niet. Het is nog niet
mogelijk het aantal slachtoffers te be-
grooten.
Men vreest voor een ernstige epidemie
en men heeft anti-pest maatregelen ge
nomen.
De toestand van het heele land schijnt
er op te wijzen, dat een hongersnood van
groote uitgestrektheid tegen den winter
onvermijdelijk is.
De koude zomer.
Gisteren was het te Londen de koudste
dag, dien men sedert 1917 ooit in Augus
tus heeft gekend.
In de Londensche city stond de ther
mometer op 60 graden, terwijl de tem
peratuur op Croydon niet hooger dan 50
graden was.
In sommige deelen van Oxfordshire
daalde de grondtemperatuur tot het nul
punt en te Greenwich stond de grond-
thermometer slechts één graad boven het
vriespunt.
Engeland's bezuiniging.
Mac Donald heeft, zooals reeds gemeld,
zijn vacantie onderbroken en is naar Lon
den teruggekeerd, ten einde met een
kleine commissie uit het kabinet te be
raadslagen over het bezuinigingspro
gramma.
Volgens de bladen moeten in den boe-
„Ik maak u mijn kompliment, juf
frouw De Wilde, voor uw diplomatiek
talent", zei hij, salueerend zooals hij
voor een korporaal deed. „Ge zijt er
waarlijk in geslaagd het gansche mili
taire recht te verdraaien om uw lievelin
gen te redden. Waarlijk juffrouw, ge hebt
aanleg voor de diplomatie."
Hij boog met een gedwongen lach.
Margo zag hem scherp aan en bleef zwij
gen. Geen antwoord verkrijgend, ging
Van Stralen voort:
„Uw vriendin, juffrouw van Swanen-
bruch, moet zich ook buitengewoon ge
lukkig gevoelen, nu haar verloofde er
met eenige jaren gevangenisstraf afkomt.
Me dunkt", vervolgde hij met een spot
tend lachje, terwijl hij inwendig van
woede verteerde, „het moet een eigenaar
dig genot zijn voor de jonkvrouw, om
over eenige jaren, wanneer zij althans
zoolang wil wachten, zich in 't openbaar
te vertoonen met een galant, zoo pas uit
het tuchthuis ontslagen." t
Weder wachtte hij met een flikkeren
den blik op antwoord, doch zij bleef hem
met aandacht aanzien, ongeveer alsof hij
'teen of ander nieuw monument in het
bosch was, dat zij tot nog toe niet had
opgemerkt.
„Nu, ieder zijn smaak, dunkt me", her
vatte hij met een stem, heesch van in-
sj anning om zichzelf in te houden. „Maar
Binnenland.
De uitvoering der Ambtenarenwet.
Minister Terpstra dringt op bezuiniging
aan.
Buitenland.
Het Hoover-plan geregeld.
Vreeselijke toestanden in China.
Verlaging Duitsch disconto.
Een katoen-krach.
Onlusten op Cuba.
zem van het kabinet meeningsverschil-
len over dit programma bestaan. Hen
derson zou tegen iedere bezuiniging op
sociaal gebied gekant zijn en daarbij het
standpunt der Engelsche vakvereenigin-
gen verdedigen volgens hetwelk alle be
zuinigingsmaatregelen op sociaal gebied
het voorspel zouden zijn voor een alge
meene verlaging van den levensstandaard
der Engelsche arbeiders.
Burgemeesterssafarissen In .Pruisen.
Reeds sedert lang beeft de Pruisische
staatsregeering bij de gemeenten aange
drongen op verlaging van de burgemees
ter ssalarissen, die in de jaren, dat men
slechts leende, veel te hoog geworden
zijn.
De gemeenten hebben zich daarvan
echter slechts weinig aangetrokken. Zoo
had de stad Görlitz het salaris voor den
nieuw te kiezen burgemeester op 20.000
Mk. per jaar vastgesteld.
Het staatsministerie heeft thans ech
ter een streep door de rekening gehaald.
Het heeft eenvoudig de bevestiging van de
verkiezing geweigerd en tegelijk aan de
stad Görlitz doen weten, dat een sala
ris van 12 a 16 duizend Mark voor een
burgemeester van een stad van ongeveer
80.000 inwoners meer dan voldoende is.
Zoolang over de hoogte van het salaris
geen overeenstemming is verkregen, wei
gert het staatsministerie de verkiezing
te bevestigen.
De katoen-krach. Algeheele verwarring.
Groote verwarring is ontstaan door de
prijsineenstorting op de katoenmarkt als
gevolg van de officieele raming van den
Amerikaansohen katoen-oogst, welke met
15.587.000 balen 1H millioen balen hoo
ger is dan de particuliere voorspellingen.
De cijfers, welke voor een ieder een
groote verrassing vormen, werden na het
sluiten van de New-Yorksche katoen-
beurs bekend gemaakt, zoodat men zich
daar nog geen oordeel kon vormen over
den invloed, welke op den katoenprijs
zal uitgeoefend worden.
In Liverpool echter was de beurs zeer
opgewonden en werd de katoen reeds be
neden de 4 p. per lb. aangeboden.
wanneer ik een meisje ware, dan zou ik
mijn galant, na zulk een onteering liever
in 't graf hebben, dan zoo in leven."
Nogmaals tuurde hij, maar slechts een
zenuwachtige trilling in de mondhoeken
verried, dat Margo de kwetsende woor
den gehoord had. Zij bleef zwijgen en
hem opmerkzaam bestudeeren als een
nieuw monument, En nu, buiten staat zijn
opgekropte wraakzucht en boosheid te
bedwingen, terwijl die hartstochten elke
lijn in zijn gezicht verwrongen, zeide hij
met scherpe sissende stem door de tan
den: „Ge hebt me nu een paar keeren
achtereen den voet dwarsgezet; wist ge
wel dat ik dat van niemand laat welge
vallen, en allerminst van u, zeg?"
Margo schrikt werkelijk, niet zoo zeer
van zijn bedreiging als van de schielijke
verandering In zijn trekken. Zij deed een
stap terug.
„Kapitein", zei ze met kalme, nadruk
kelijke stem, „tot nog toe, onder al
uw... vreemde daden, heb ik getwijfeld
of er nog niet betere gedachten in u wa
ren. Nu twijfel ik niet meer. Dit is de
laatste maal, dat ik u te woord sta, en gij
zult voorzichtig doen met mij niet langer
lastig te vallen,"
(Wordt vervolgd.)