Nu. 261
Zaterdag 8 Augustus 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank N.V. Goes
EERSTE BLAD.
Oit nummer bestaat uit 2 bladen.
HEVEA
y/ic/ïtloopend
yzersterk
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 AUGUSTUS vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
Uit de Provincie.
„RATIO" IN DE PRAKTIJK!
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummersi 0.05
Prijs d6r Advertentiëm
14 regels fl.20, elke regel meer 30 et.
Bij abonnement belangrijke korting.
Socialisme en gezin.
Mevrouw Roland Holst tracht, zooals
bekend, aan het socialisme een religieus
tintje te geven. Zij staat daarin niet al
leen. Vooral den laatsten tijd hooren we
steeds meer van die religieus-socialisti
sche klanken.
Leerzaam is het daarom kennis te ne
men van wat mevrouw Roland Holst in
haar laatste geschrift: „De geestelijke om
mekeer en de nieuwe taak van het socia
lisme" over het gezinsleven schrijft.
„Inzake het woningvraagstuk is het
nog niet voldoende, naar verbetering der
volkshuisvesting te streven, in dier voege,
dat een werkelijk gezinsleven mogelijk
wordt, te zorgen voor lucht en zon, even
als voor de technische hulpmiddelen, die
het werk der huisvrouw verlichten. Wil
het streven op het gebied der volkshuis
vesting in socialistische richting gaan,
dan moet de verburgerlijking tegengegaan
worden, die heden de beter gesitueerde
arbeiders bedreigt. Overal waar dit mo
gelijk is, moeten grootere huizenblokken
van gemeenschappelijke keukens, die te
vens als eetzalen dienst kunnen doen, en
van ontspanningszalen voorzien worden.
Vooral moet tot de bouw van gemeen
schappelijke speelplaatsen, eventueel
speelzalen, voor kinderen worden overge
gaan, opdat het opgroeiend geslacht, zon
der dat het huiselijk leven schade lijdt,
tot krachtiger gemeenschapsgevoel worde
opgevoed. Het voorbeeld van gehuwden,
die als pioniers voor een gemeenschap
pelijk gevoerde huishouding optreden, is
in dezen tijd van niet geringe beteekenis.
Het afgesloten gezinsleven,
zooals dit in de kapitalisti
sche m aa t sch ap.p ij bij de bur
gerlijke 'klasse gewoonte was,
en zo o a Is het 'heden juist door
de betere arbeidersgezinnen
wordt verlangd, is zeker niet
in overeenstemming met het
socialistisch streven naar
gemeenschap".
Vooral de laatste zin, die wij spatieer
den, bevat duidelijke taal.
Het afgesloten gezinsleven in strijd
met het socialistisch streven naar ge
meenschap I
Alweer dus een aanval op het gezin,
dat wij juist willen verdedigen met al wat
in ons is.
Zoo wil men van alle zijden het gezins
leven ondermijnen en er een caricatuur
van maken.
Is eenmaal het gezin ontadeld, dan is
het terrein voor socialisme en communis
me vrij, om allerlei principes te gemak
kelijker onder ons volk ingang te doen
vinden.
Verdedigen we het daarom tot het
uiterste.
V Onze openbare onderwijzers.
Het Nederl. Onderwijzers Genootschap
heeft besloten tot fusie met den rooden
Bond van Nederl. Onderwijzers.
„De Gelderlander" wijst terecht op het
belang van deze gebeurtenis en op de stil
te, waarin zij zich heeft kunnen voltrek
ken.
,,'tls toch wel van beteekenis, dat het
N. O. G. verdwijnt in den Bond die dat
twintig jaar geleden had voorspeld, zou
tot de ongeluksprofeten zijn gerekend.
Het N. O. G-, de burcht van het oude,
gematigde, liberale schoolhoofd, de burcht
vooral van de neutraliteit der openbare
school, overgeloopen in den radicalen B.
v. N. O., tegenwoordig zelfs een „socia
listische vakcentrale", zooals hij genoemd
is op de vergadering van het N. 0. G.,
voor tot de fusie is besloten, een socialis
tische vakcentrale, omdat sinds eenige ja
ren de Bond is aangesloten bij het N.V.V.,
dat de centrale der socialistische vakor
ganisaties is.
Voorheen was er alleen het N.O.G., en
daarin waren alle eerzame onderwijzers
georganiseerd. Men was er breed van blik
en wijdsch van gebaar en zoo verzamelde
men alles, wat vaag gedefinieerd was.
Tot de scherper afgeteekende meenin
gen boven traden, die ten slotte zich af
scheidden en groepeerden in confessio-
neele Bonden en in den radicalen Bond
van Ketelaar.
De fusie van het doodfatsoenlijke N. O.
G. met den rooden kemphaan heeft wei
nig ontroering gewekt. Het is vacantie-
tijd, dat is misschien een verklaring,
maar de kranten komen toch nog uit en
er wordt in geschreven ook. Geen woord
over deze fusie. Is de openbare school
zóó ver uit de belangstelling der openbare
meening gedreven? Kan 't deze niets meer
schelen, wat er van haar wordt? Of hare
bedienaren zich meer of minder ver
oriënteeren naar links?
Hoogst angstwekkend is de stilte, waar
in deze fusie van het N. O. G. met B. v.
N. O. is voltrokken."
Tot die ouders, die er zeker nog be
zwaar tegen zullen maken, dat hun kinde
ren onderwijs genieten van een rood ge-
organiseerden onderwijzer heeft deze fu
sie ongetwijfeld nog wel wat te zeggen.
De „Graf Zeppelin".
De „Graf Zeppelin" zal waarschijnlijk
op 26 Augustus a.s. uit Friedrichshafen
vertrekken voor een vluoht naar Zuid-
Amerika, waarbij post zal worden meege
nomen, die bestemd is voor Pernambuco.
De route zal naar gelang van de weers
omstandigheden worden gekozen over de
Canarische of over de Kaap Verdische
eilanden, waar boven Santa Cruz, te Te-
nerife, of boven Porto Praya, de voor
deze eilandengroepen bestemde post zal
worden afgeworpen.
Ernstig spoorwegongeluk in Polen.
Gistermorgen heeft nabij Bialystok een
ernstig spoorwegongeluk plaats gehad.
Een uit Warschau komende personen
trein moest tengevolge van een defect aan
de locomotief ongeveer 14 K.M. voor Bia
lystok midden op den spoorweg stoppen.
Te zelfder tijd vertrok langs hetzelfde
spoor een sneltrein uit Warschau even
eens naar Bialystok.
Aangezien het treinpersoneel van den
stilstaanden trein niet de voorgeschreven
veiligheidsmaatregelen had genomen en
den trein niet zoogenaamd had „afge
dekt", reed de sneltrein met volle vaart
door en botste met groote kracht op den
stilstaanden personentrein.
De botsing was zoo hevig, dat de ach
terste wagen van den laatstgenoemden
trein geheel in elkaar werd gedrukt. De
locomotief van den sneltrein ontspoorde
en stortte van den spoordijk naar bene
den.
Tot nog toe zijn van onder de puin-
hoopen vijf lijken en vele zwaar gewon
den geborgen. Onder de dooden bevinden
zich twee soldaten en twee vrouwen. On-
geveer 30 personen liepen lichtere ver
wondingen op.
De overstrooming te Hankou.
De toestand in het overstroomde ge
bied in en om Hankou wordt met den
dag erger. Het is zoo goed als onmogelijk
om de stad van levensmiddelen te voor
zien, daar alle toegangswegen door het
water zijn afgesneden.
Dagelijks sterven tientallen menschen
van honger. Hun lijken worden door het
water meegevoerd, waardoor het gevaar
van ernstige ziekten zeer wordt vergroot.
Men vreest, dat het nog maanden zal
duren voor het water zal zijn gezakt. Ook
de omliggende dorpen zijn door de over
stroomingen ernstig geteisterd.
In de geheele provincie Hankou dreigt
hongersnood. In vele streken is namelijk
de oogst mislukt door de groote droogte
die gedurende een gedeelte van het jaar
heeft geheerscht.
Thans is ook de oogst in die streken,
die voor de droogte gespaard zijn geble
ven, door de overstroom ingen totaal ver
nield.
Ondragelijke hitte.
Uit verschillende plaatsen in Italië ko
men er berichten van een ondragelijke
hitte. Te Rome was het Donderdag 99 gr.
F. in de schaduw, zoo warm als het den
heelen zomer nog niet geweest was. Een
paar dagen eerder had men te Palermo
zelfs temperaturen van 107 gr. en 109 gr.
F. in de schaduw opgeteekend. Dergelijke
temperaturen komen in Italië meer voor,
maar zij zijn dit jaar bijzonder ondrage
lijk omdat er al sinds zes weken haast
zonder ophouden een sirocco waait, d.w.z.
de warme woestijnwind, die een bijzon
der nadeeligen invloed heeft op het weer
standsvermogen, de ingewanden en het
humeur der menschen en die ook 's nachts
geen verkoeling geeft. Uit verschillende
plaatsen zijn de laatste dagen gevallen
van zonnesteek gemeld.
Duitsch bezoek te Rome.
In gezelschap van dr von Schubert, den
Duitschen gezant te Rome, zijn de Duit-
sche ministers gistermorgen te Rome aan
gekomen.
Ter begroeting was o.a. aanwezig Must-
solini, Grandi, minister van buitenland
se he zaken, en het geheele personeel van
het Duitsche gezantschap.
Toen de trein was binnengekomen, ging
Mussolini onmiddellijk naar zijn gasten;
op vriendschappelijke wijze heette hij hen
in de Duitsche taal welkom.
Nadat de he eren door dr. von Schubert
officieel waren voorgesteld, begaven zij'
zich door het koninklijk salon naar de
gereed staande auto's. Op het stations
plein stond een groote menigte, die de
Duitsche staatslieden hartelijk begroette.
De eerste besprekingen, waaraan Gran
di en de Duitsche gezant bij het Quirinaal
deelnamen, droegen een openhartig en
vriendschappelijk karakter.
Shaw en Rusland.
Bernard Shaw, de bekende letterkundige
die in Rusland vertoeft, houdt redevoe
ringen, waarin hij natuurlijk het door
hem ontdekte Dorado Rusland in de
krachtigste termen prijst. Alles ziet hij in
het gouden licht van zijn paradoxale fan
tasie. Maar toch begreep hij, dat de soci
ale toestand niet iedereen even aantrekke
lijk zou lijken.
De huisvesting, zoo vertelde hij, is niel
bepaald berekend op de bevordering van
de intimiteit. „Maar als gij matroos bij
de koninklijke marine was, zoudt gij dat
beter begrijpen", meende Sbaw. „HeÜ
komt mij voor, 'dat de Russen nooit met
minder dan drie in een kamer slapen. I
En als er plaats is voor de bedden, heb-
ben zij ook geen bezwaar om daar met
tien man sterk te slapen. Zij. zouden geen
oog kunnen dicht doen, als er niet veel
menschen in de kamer waren." (Gelach.)
„Zij zouden dan bang zijn voor spoken
of roovers, als kinderen in het donker."
Verder vertelde Shaw, dat er in Rus
land geen heeren en dames waren. „Stelt
u voor, hoe afschuwelijk, naar West-
Europa terug te keeren, waar heeren en
dames zijn."
„De doodstraf is afgeschaft in Rusland
en gij kunt er op zeer voordeelige voor
waarden een moord begaan het ge
middelde is vier jaar. Voor een heel erge
moord krijgt men misschien vijf jaar en
is het heel bijzonder erg, dan treft u mis
schien hier of daar een doodelijk onge
luk." „Natuurlijk schiet men dood voor
politieke zonden. Dat is voor ons moeilijk
te begrijpen."
Verwonderen kan men zich nog slechts
over de laatste opmerking van Shaw.
Maar ieder mensch heeft zijn zwakheden.
Misschien verovert Shaw bij een nieuw
bezoek aan Rusland ook nog dit begrip.
Hoe ouder, hoe gekkerl
Roode terreur in China.
In een rapport van generaal Ho Jing
tsin aan de 'Regeering te Nanking vindt
men enkele, zij het oo'k niet volledig be
trouwbare gegevens over de actie der
roode troepen in China.
Ho is minister van oorlog en hij voer
de het opperbevel over de troepen, die te
gen de bandieten in Hoenan, Hoepeh en
Kiangsi hebben gevochten.
Volgens zijn rapport zijn er in Kiangsi
alleen 186.000 menschen vermoord, ter
wijl meer dan 2 millioen inwoners ge
dwongen waren 'hun woonplaatsen te ver
laten. Meer dan 100.000 huizen zijn in
die provincie in brand gestoken, en de
schade wordt op 650 millioen zilveren
dollars geschat.
In Hoenan schat men het aantal ver
moorde menschen op 72.000, zijn 120.000
huizen afgebrand en is voor 300 millioen
dollar geplunderd.
Deze twee provincies hebben het mees
te geleden.
De communistische benden hadden een
„commissie tot uitroeiing van reactionai
ren" en een „financiëele commissie" in
gesteld. De taak der eerste commissie
was alle „reactionairen", d. w. z. land
eigenaars, kooplieden en ambtenaren, uit
den weg te ruimen. De financiëele com
missie echter verzachtte op haar manier
'het werk van deze barbaarsche organi
satie. Werd een stad ingenomen, dan be
gon men onmiddellijk alle lieden aan te
honden, die daarvoor in aanmerking
kwamen. D'e financieele commissie tracht
te dan groote sommen uit hen te persen.
Eerst als zij zich daarin zag teleurgesteld
trad de tweede commissie in werking.
De do'odencijfers en de materieele scha
de geven slechts een zwak beeld van het
lijden der bevolking in een streek, die op
deze wijze wordt geteisterd. De bevolking
staat aan tal van moreele pijnigingen en
aan de felste ellende bloot. Talloozen ko
men om op de vlucht in menigte, die op
een volksverhuizing lijkt.
Een paar jaar lang hebben de henden
op deze wijze kunnen huishouden.
Korte berichten.
De Duitsche rijkskanselier heeft
Dinsdag in den laatsten kabinetsraad een
plan verdedigd om tot een verlaging der
woninghuren te komen en wel door een
vermindering van de woningbelasting.
Dr Brüning is van oordeel, dat in de actie
voor prijsverlaging ook de huishuren be
grepen moeten worden.
Een gemeente-ambtenaar te Karls
ruhe, die gepensionneerd is wegens ver
standsverbijstering, heeft Woensdagmid
dag op den burgemeester een revolver
schot gelost, dat echter miste. De man
was de burgemeesterskamer binnenge
drongen, om voorschot op zijn pensioen
te vragen en toen de burgemeester dat
verzoek weigerde, schoot hij van dichtbij
zijn browning op het hoofd der gemeente
af, dat gelukkig niet trof.
De twee Kamers van het Parle
ment in Nieuw Zuid Wales hebben een
door de regeering ingediend wetsontwerp
aangenomen, dat een belangrijke salaris-
vermindering voor de ambtenaren invoert.
De wet wordt onmiddellijk van kracht.
In den nacht van Dinsdag op
Woensdag zijn er bij den Etna, die sinds
eenige dagen weer in werking was, een
drietal aardbevingen gevoeld. In de streek
van Recci Reale zijn een honderdtal oude
huizen beschadigd en zijn stukken muur
ingestort. De bevolking heeft veiligheids
halve den nacht onder den blooten hemel
doorgebracht.
De toestand van Mgr. Nolens.
Het Roomsche blad „Ons Noorden"
meldt, dat de ziekte van Mgr. Nolens een
ernstige nierziekte is. Mgr. Nolens schijnt
de kiemen van de ziekte reeds lang bij, zich
gehad te hebben en gevoeld. Vóór hij, enke
le maanden geleden naar Genève ging,
openbaarde zich- de ziekte in ernstige
mate, en hun, die hem in die dagen ont
moetten, viel het op, dat hij niet de oude
was. In Genève moest hij zijn taak aan
anderen overlaten en ging hij op medisch
advies naar Holland terug. Daar heeft hij
nog een enkele maal een wandeling ge
maakt en tot midden in den winter langs
de zee gewandeld, totdat de voortwoeke
rende kwaal hem op het ziekbed wierp,
waar hij nu reeds een maand onder de
behandeling van de doktoren is, die nu of
ficieel mededeeling hebben gedaan, dat
zijn toestand ernstig is.
Arbeidsconflict in de tapijtindustrie.
In de gisterenavond gehouden vergade
ring van den textielarbeidersbond Een
dracht is besloten Woensdag a.s. in sta
king te gaan bij de Kon. Ned. Vereenigde
Tapijtfabrieken te Deventer. De leden der
andere textielarbeidersbonden St. Lam-
bertus en Unitas zullen op dien datum
eveneens het werk neerleggen.
De Alkmaarsche kaasmarkt.
Nu het vakantieseizoen in vollen gang
is trekt de Alkmaarsche kaasmarkt dui
zenden bezoekers. De vele auto's uit an
dere provincies geven er blijk van, dat er
vele vreemdelingen in de stad zijn.
In de ochtenduren culmineert de drukte
zich rond de grachten om de kaasmarkt
en slaan duizenden het levendige markt-
beeld en de ruikertjes van den waagtoren
gade.
Vooral uit Bergen komen duizenden
even naar Alkmaar.
Postcheque- en girodienst.
De directeur van den postcheque- en
girodienst brengt ter kennis van belang
hebbenden, dat blijkens ontvangen mede
deeling van de Duitsche postadministra
tie 't giro-verkeer in de richting Duitsch-
land-Nederland, hetwelk eenigen tijd on
derbroken is geweest, met ingang van 8
dezer weder op normale wijze wordt her
opend.
Binnenland.
Staking in de tapijtindustrie.
Buitenland.
Duitsch bezoek aan Rome.
Spoorwegongeluk in Polen.
Belangr ij keverbet e r i n g
in den rijksweg door
Zeeland. In den Rijksweg van Goes
naar Middelburg bevindt zich ter hoogte
van ongeveer K.M. ten Oosten van 's H.
Arendskerke een voor het verkeer gevaar
lijke situatie: de hoofdweg wordt hier n.l.
gesneden door een hoofdspoor (bewaakte
spoorwegovergang) en hier vlak bij door
een locaalspoor (tram). Van de richting
Middelburg uit belemmert een huis aan
den linkerkant van den Weg het uitzicht
op den slagboom direct na een scherpe
wegbocht. Aan den anderen kant van de
overgangen is de weg zeer smal mot twee
bruggen, waarna direct een scherpe bocht
volgt in de richting Goes.
Op een desbetreffend verzoek aan den
betrokken Hoofdingenieur van den Rijks
waterstaat ontvingen de A.N.W.B. en de
K.N.A.C. bericht, dat de verbetering van
het Rijkswegvak ter weerszijden van de
spoorwegkruising beoosten 's H. Arends
kerke in voorbereiding is; de aanbeste
ding zal waarschijnlijk nog dit jaar plaats
hebben.
Vreemd. Het Prot. Zuiden meldt,
dat er een burgemeester in Zuid-Beve
land is, die niet alleen in zijn gemeente
maar zelfs op geheel Zuid-Bevelamd geen
woning heeft kunnen vinden en dus bui
ten de provincie zijn tenten heeft opge
slagen.
De heer Jao. Bosma te Delfstrahulzen
schrijf* ons: „Bertels* Ratio-koekjes heb
ben mij uitstekend voldaan; de koeien
namen ze heel gaarne, de melkgllt ging
vooruit, terwijl het vetgehalte gelijk bleef".
De heer J. Minkemate Lippenhulzen meldt:
„Ik voerde mijn koeien goed, doch heb de
voeding veranderd, daar Bertels' Ratio-A-
koekjes lager in prijs waren. Het resultaat
was verrassend; de hoeveelheid melk ging
vooruit en tot mijn groote voldoening steeg
ook het vetgehalte nog Iets hooger"
Veehouders voedert Uw dieren „Ratio";
bij uitstek geschikt voor bljvoederlng In
de weide! De veehoudersprljs Is slechts
IB.BO per 10" kilo, bruto In doozen al
Amsterdam. Vraagt broohure met vele
tevredenheidsbetuigingen.
BERTELS' OLIEFABRIEKEN N.V. A'DAM.
Middelburg. Ged. Staten hebben ge
handhaafd het besluit van den gemeente
raad tot toelating van mevrouw Weijl
Snuijf als lid van den gemeenteraad.
Zooals bekend had de heer mr baron
v. d. Feltz, die in de raadsvergadering
niet aanwezig was, tegen het besluit be
roep bij Ged. Staten ingediend en is hij
dus blijkbaar in zijn bezwaar niet in het
gelijk gesteld.
Voor mevr. Weijl is bij de behandeling
als gemachtigde opgetreden de heer mr
A. J. van der Weel, advocaat alhier.
Het zeer dreigende weer was gister
morgen oorzaak, dat besloten was dien
dag het reisje van de Vakantieschool niet
te doen doorgaan. A.s. Dinsdag is het
weer om half negen appèl op de Los-
kade en bij gunstig weder wordt Woens
dag de gisteren uitgestelde tocht gemaakt.
Van deze gelegenheid maken wij gaarne
gebruik er aan te herinneren, dat Maan
dagavond het Christelijk muziekgezel
schap in den Buitentuin een concert geeft
ten bate van de Vakantieschool.
Gisteravond viel een ongeveer 20-
jarige jongeman, toen hij zittende op
een schuitje in den stoomcaroussei naar