Na. 248
Vrijdag 24 Juli 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
flenilrikse Co's BankN.V. Goes
EERSTE BLAD.
ken
ieuws
|m. 10.35 Morgenwij-
mg. 12.50 Orgelcon-
ofoon. 4.20 Licht or
is orgelmuziek. 8.35
Oit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Agentschap Ass.-MSj
„De Nederlanden van 1845"
„Fatum" „Labor"
Uit de Provincie.
og op den seoro*
Be rijtoer,
teen A© bijsen-
md plaat» had,
voor de laatste
der Z. L. M„ de
is het moderne
volkomen in ge-
Dorpstraat ston-
een 70, w. o. en-
e zorgen van de
e, keurig gepar-
zijn genuinmer-
>n de lange stoet,
den rondrit door
>st ging het naar
iet eveneens door
.istpken Geersdijk
issenkerke) naar
n dit vriendelijke
.cht over de Oos-
ide Zierikzee op
a de auto's veria
uur te vertoeven
dit bezoek van
irs met hun vrou
wen prijs bleek te
gereden langs de
landbouwgewas-
>r, het ander wat
angs goed onder-
meermalen langs
afdoende verbe-
eis weer voortge-
het kleine, maar
gebouwde Kort-
ier tochtgenooten
ten voor de korte
ek. Wij konden
hoe moeilijk het
oms over dit toch
niet het minst bij
n wij op Zuid-Be-
iar dankbaar zui
denken aan het
erblijf op Noord-
ihooren voor 1931
U schoolkin-
|d. Voor de Recht-
terecht een Arn-
[erdacht zich aan
then schuldig ge
len op spaarbank-
idom waren der
zijn leiding wa-
|ze spaarbankboek-
en wist zoodaeti-
linderen spaarden,
[bank terug te ha-
fer gelden van de
en ontspanning",
Ivereeniging, even-
fjeugd, pleegde hij
ol verklaarde, dat
|r, in 1928, zicb aan
i buiten ging, maar
laafd bleef, omdat
lem had. Men heeft
Trtrouwen gesehon-
|iw een functie op
het beheer van
|n zelfs een derden
de verleiding be-
lerhaalde clementie
Tte de politie in be-
J geldgebrek te heb-
fenoot een klein sa-
Jlijk had hij schub
van Justitie eischte
Lisstraf met aftrek
Lenis.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
|jdag 24 Juli 1931.
Algem. programma,
■R.V. 8 Schriftlezing,
li. 10.30 Ziekendienst
II. 12.30—2 Concert,
Irmonium. 23 Gra-
Jcert. zang, bas, cel-
Jramofoonpl. 5.30
|o Radio-dokter. 7
Nazomerplanten"
18 Concert Arnhem-
|M. 6.45—12 V.A.R.A.
IV.A.R.A. 8—11 V.P.
12.15 Concert Om-
de jeugd. 2.454
f ATER.
Lg 24 Juli 1931.
v.m.
9.54
9.34
tngen 9.19
10.14
10.34
9.44
10.09
11.04
11.09
11.29
10,24
n.m.
10.21
10.01
9.46
10.41
11.01
10.11
10.36
11.81
11.36
11.56
10.51
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. <4455.
Bijkantoor te Middelburg,
pinna P. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT EL KEN WERKDAG»
A b u n e n»p n r
Per 3 roanpdon fir pee pp~ f 3~-^>
l»OSW o
S* x jj 6 der Aaveeieniiën:
1—4 regels tl.20, elke regel meer 3(! ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
WERKLOOSHEIDSCIJFERS.
Men weet, aldus „De Nederlander", dat
een volledige statistiek omtrent bet aan
tal werklooze arbeiders in Nederland niet
wordt aangehouden. De cijfers betreffen
slechts de arbeiders, die tegen werkloos
heid zijn verzekerd.
Een groot bezwaar schijnt ons dit niet;
reeds omdat een volledige statistiek toch
nooit zuiver kan zijn. Immers is het be
grip „werklooze" zóó moeilijk te hantee-
ren en is de bona-fide-werklooze zóó
moeilijk van de anderen te onderschei
den, dat de statistiek toch nooit den wer-
kelijken toestand geeft.
Bovendien nog dit.
Nu wij reeds jaren lang een minder
volledige statistiek hebben doch deze im
mer Tiaa.i- betzelfde schema is bewerkt,
kan bet statistisch beeld volledig dienen
om een antwoord te vinden op de vraag,
hoe vergelijkenderwijs de toestand thans
is in verhouding tot dien in vorige peri
oden.
De jongste cijfers zijn dan wel zeer
ernstig.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
en de Dienst der Werkloosheid geven
voor de laatste achttien maanden dit per
cent werkloozen:
1930 1931
Januari 11.7 19.2
Februari 9.8 18.7
Maart 6.7 17.9
April 5.4 10.0
Mei 4.8 9.0
Juni 4.3 9.0
Juli 5.2
Augustus 5.8
September 6.5
October 7.8
November 10.2 i
December 15.1
De cijfers betreffen het totaal der be
drijfstakken. Natuurlijk wint het beeld
aan scherpte, wanneer men de onder
scheiden groepen van bedrijven afzonder
lijk bestudeert de diamantbewerkers
apart, den landbouw apart enz.; waar
voor de gegevens in de publicaties mede
zijn te vinden.
Maar een samenvatting van het geheel
is waardevol om van het economisch le
ven als geheel den groei of de daling te
ontdekken.
De cijfers zeggen dan, dat voor ons
land in 1930 de toestand gunstig, verge
lijkenderwijs nota bene midden in een
wereldcrisis zelfs zeer gunstig was.
Afgezien van de wintermaanden met de
onvermijdelijke seizoen-werkloosheid zijn
in 1930 de cijfers laag.
Doch de klap komt in 1931. En dan met
hevigheid.
Reeds het eerste kwartaal de win
termaanden nog i is opvallend ongun
stig. De cijfers zijn niet minder dan ver
dubbeld: in 1930 gemiddeld 9.4 wordt in
1931 gemiddeld 18.6.
Vooral verontrustend was daar, dat
Maart niet daalde, wat anders altijd ge
beurt. Wat zou dan het tweede kwartaal
brengen?
Voor zoover het zich thans laat over
zien,' blijkt de toestand even ongunstig.
Het gemiddelde voor dit kwartaal in 1930
was 4.83; thans 9.71 dat is zelfs iets
meer dan een verdubbeling.
En dit in het gunstigste kwartaal!
Men ziet wel, hoe précair de toestand is.
Van Regeering èn particulieren zal veel
worden gevergd om in dezen winter de
toestanden meester te blijven.
Niet alleen de regeering van gemeente,
provincie en rijk moet zich dat bewust
zijn.
Ook de particulier.
En ook de kiezer!''
Be cijfers hier ter illustratie gebruikt,
Keven niet een zuiver beeld van de werke
lijkheid.
Het aantal leden der vakorganisaties
en daarmee dat der aangeslotenen bij
werkloozenkassen is gedurende het laat
ste jaar met tienduizenden toegenomen.
En het is niet onwaarschijnlijk dat de
vrees voor werkloosheid daarop van in
vloed is geweest.
De werkloosheidsstatistiek wordt daar
door uit den aard der zaak ongunstig be-
invloed.
Maar intusschen blijft waar wat de „Ne
derlander" opmerkt, dat de verstrekte cij
fers zeer ernstig zijn.
HET RESULTAAT VAN DE
LONDENSCHE CONFERENTIE.
Verschillende verklaringen.
Het resultaat van de Londensche con
ferentie wordt in Berlijnsohe politieke
kringen niet overschat. Als positief suc
ces wordt in elk geval onderstreept, dat
het tot stand komen van het Stillhalte-
consortium waarborgen oplevert, dat geen
verdere terugtrekking van deviezen den
toestand van Dnitschland moeilijker zal
maken.
Verder betoogt men, dat Londen toch
geen eindpunt is, dat de internationale
besprekingen voortgezet worden. Dit komt
in de eerste plaats tot uiting in het be
zoek van Stimson en de Engelsche minis
ters aan Berlijn. Verder zijn er ook be
richten over een nieuwe samenkomst der
Duitsche en Franscbe regeeringsvertegen-
woordigers.
„De afloop der conferentie is zeer
gunstig." Met deze woorden leidde dr.
Brüning, na de sluiting der conferen
tie, zijn besprekingen met de Duitsche
pers in.
„Vandaag, zeide Brüning, zijn nog
eenige dingen gewijzigd in een zin, die
ons aangenaam was.
Besloten is dat le. bet crediet van 100
millioen dollar, dat 16 Augustus afloopt,
verlengd werd met 3 maanden en 2e. heb
ben wij, waar het vooral op aankomt, er
voor gezorgd dat geen verdere credieten
op korten termijn ingetrokken worden."
Dit is juist het punt waarvan de nood
zakelijkheid het eerst werd ingezien.
De Rijkskanselier hechtte er de groot
ste beteekenis aan, vast te stellen, dat dit
alles slechts voorloopige maatregelen zijn
en dat de omvang van het Duitsche cre
diet in het buitenland onder alle omstan
digheden binnen afzienbaren tijd vergroot
moet worden.
Een kleine groep van deskundigen van
internationaal aanzien zal naar Berlijn
komen, om van advies te dienen. Deze
maatregel is vooral van belang om voor
het buitenland den ingewi'fckelden toe
stand van Dnitschland duidelijk te maken.
Het feit, dat het geheele economische
leven van Duitschland op credieten op
korten termijn berust en de beteekenis
dezer soort van credieten voor alles wat
in Duitschland gebeurt, zijn in hun vollen
omvang nog door niemand ingezien.
Verder liet Brüning doorschemeren, dat
'het in elk geval mogelijk zou zijn later
tot leeningen op langen termijn te komen.
Verder zeide hij, dat Stimson zoo zou
reizen, dat hij Zaterdagmiddag te Berlijn
aankomt, waar hij Zondag zal verblijven.
Zondagavond zullen MacDonald en Hen
derson uit Londen vertrekken, om Maan
dag en Dinsdag in Berlijn te blijven.
In het algemeen is men in regeerings-
kringen te Washington tevreden met
het resultaat der Londensche conferentie.
De beurs te New-York daarentegen
reageerde zeer pessimistisch. De meeste
fondsen lagen gedrukt in de markt en
konden onder beurstijd slechts een deel
van hun koersverlies terugwinnen. De
Duitsche leeningen waren uitgesproken
zwak.
President Hoover publiceert een
verklaring, welke o.m. inhoudt:
De Londensche conferentie heeft den
hoeksteen gelegd voor het terugkeeren
van stabile verhoudingen in Duitschland
Het Londensche program zal tot een
snel herstel der werelddepressie bijdra
gen. De conferentie heeft een mooien
geest van verzoening en wederzijds be
grip getoond.
De Duitsche minister Curtius zei, dat
het ter conferentie niet tot één of andere
betuiging van vertrouwen in politiek op
zicht is gekomen. De conferentie heeft
zich streng tot de financiëele vraagstuk
ken beperkt.
Beslissend is, dat er verdere maatre
gelen genomen worden, dat wij voortdu
rend in contact blijven, opdat de draad
niet af zal breken.
De Belgische minister H y m a n s zei
o.a.: Aan sommigen zal het resultaat
der Londensche conferentie wellicht zeer
mager toeschijnen, maar men mag niet
vergeten, dat het slechts een eerste stap
is. Er zullen nog verdere maatregelen ge
troffen worden.
De Parijsche pers toont zich over
het algemeen tevreden met het resultaat
der Londensche Conferentie.
Men geeft toe, dat het resultaat wel
iswaar niet beantwoordt aan de ver
wachtingen, doch niettemin is men er
over voldaan, dat Frankrijk geen nieu
we credieten behoeft te openen en dat
het vraagstuk der garanties nog evenals
te voren openblijft.
De Duitsche bladen oordeelen
niet zoo gunstig. „Het magere resultaat
der Londensche conferentie", „de schuld
van Frankrijk", dit zijn de opschriften
welke de ochtendbladen boven hun be
spreking van de Londensche bijeenkomst
hebben geplaatst. Over het verloop dier
bijeenkomst wordt tamelijk pessimistisch
geoordeeld. Vrijwel alle bladen zijn het
er over eens, dat het concrete resultaat
der conferentie niet in overeenstemming
is met de verwachtingen, en dat voor het
bereiken van dit resultaat niet zooveel
ministers en deskundigen bijeen hadden
behoeven te komen.
Duiischland's financieels toestand,
Gistermiddag heeft de Rqksregeering 'n
nieuwe noodverordening uitgevaardigd,
waardoor het betalingsverkeer b(j de ban
ken voor d'en tijd van 24 tot 28 Juli voor-
loopig wordt geregeld, op dezelfde wijze
ongeveer als de bestaande regeling. De
crediet instellingen zijn gemachtigd zonder
bijzondere opgave van bestemming uitbe
talingen te doen ten bedrage van hoog
stens 10 pet. (op net oogenhlik 5 pet.)
van het deposito op 24 Juli en hoogstens
tot een bedrag van tweehonderd mark (op
het oogenhlik honderd mark) wanneer
het een rekening-courant betreft en tot
dertig mark (op het oogenhlik twintig
mark) wanneer het spaarbankgeld betreft).
Voor uit het vervallen van wissels
voortvloeiende verplichtingen en voor
wissels, die op 22 Juli vervallen zouden
zijn, mag dagelijks tot een bedrag van
vijfduizend mark worden uitbetaald of
anders een bedrag, progressief berekend
naar gelang van grootte van d'en wissel
en het aantal zichtdagen.
De hankvacantie eindigt 'heden, zoodat
chèques weer gepresenteerd kunnen wor
den. Voor de uitbetaling van chèques gel
den natuurlijk alle bovengenoemde beper
kingen van het betalingsverkeer.
Te bevoegder plaatse wordt verzekerd,
Idiat de uitbetaling van loonem moif
gen volkomen verzekerd' is. Er worden
geen moeilijkheden verwacht.
Het vertrek van de Graf Zeppelin.
Het vertrek voor den Pooltocht van
de Graf Zeppelin uit Friedrichshaven is
thans definitief vastgesteld op hedenmor
gen half tien.
De belandstelling in de omgeving van
de luchtschepenwerf werd gisteren ieder
uur grooter.
Het luchtschip lag startklaar in de
hal. Het werd den geheelen dag door be
langstellenden bezichtigd.
Volgens een nader bericht zal de Graf
Zeppelin hedenavond te Berlijn de eerste
tusschenlanding uitvoeren voor het op
nemen van post, proviand en brandstof.
Zondag 26 dezer zal men te Leningrad
aankomen, waar een dag rust gehouden
wordt en de bemanning haar volledige
Pooluitrusting krijgt. 4
Het Meteorologisch Observatorium te
Leningrad deelt mede, dat op het oogen
hlik in de nabijheid van Franz Josephs-
land slecht weer heerscht, gepaard gaan
de met storm en regen. Volgens de Russi
sche meteorologen zouden ook de voor
uitzichten voor de eerstvolgende dagen
niet op een spoedige verandering van de
weersgesteldheid wijzen, zoodat de vlucht
van de Graf Zeppelin daardoor zeer be
moeilijkt kan worden.
Bloedige straatgevechten In Spanje.
Uit Sevilla wordt gemeld, dat daar de
staat van beleg is afgekondigd.
Sinds Woensdagmiddag wordt de strijd
tusschen de guandia civil en de opstan
delingen zonder onderbreking voortgezet.
Hierbij werden talrijke personen gewond,
waaronder tien zwaar.
Meer dan 500 personen werden gear
resteerd. De gevangenissen zijn reeds tjok
vol zoodat vele gearresteerden zijn onder
gebracht in den Raadskelder.
Het gebouw der communisten is geslo
ten. De partijleiders zijn gearresteerd. De
stad zelf biedt een troosteloozen aanblik.
De menschen mogen slechts met geheven
'handen op straat loopen. Wie niet over
voldoende papieren beschikt, wordt on
herroepelijk gearresteerd.
Er is medegedeeld, dat de artillerie de
door de opstandelingen bezette gebouwen
zal beschieten. Eventueel zullen leger
vliegtuigen worden gerequireerd.
Te Huelva en Jeres de la Frontera zijn
troepen samengetrokken aangezien er ge
vaar bestaat dat een algemeene staking
zal worden geproclameerd.
Communistische betoogingen In
Bulgarije.
De communisten hebben, waarschijn
lijk als vooroefening voor hun plannen
op 1 Augustus, in verschillende steden
van Bulgarije betoogingen op touw gezet,
die gedeeltelijk bloedig zijn verloopen.
In Jamboli trok een volksmassa na een
vergadering naar de politieke gevangenis
om daar vastgehouden communisten te
bevrijden. Er werd geschoten en met stee-
nen geworpen. Een leider werd gedood,
twee gewond.
In Warna kwam 'het eveneens tot
schietpartijen. Met behulp van de brand
weer werd de massa ten slotte verstrooid.
In de groote textielfabriek te Warna
zijn 1300 arbeiders in staking gegaan.
Korte berichten.
Te Sjanghai is een moordaanslag
gepleegd op den Chineeschen minister
van financiën, die ongedeerd bleef. Maar
er zijn één doode en eenige gewonden.
ONTVANGSTEN DER SPOORWEGEN.
Sterke achteruitgang In Juni.
Hieronder geven wij de geschatte
ontvangsten der Nederlandsche Spoorwe
gen over Juni 1931 en de definitie
ve ontvangsten over Juni 1930.
Juni 1931 Juni 1930
Reizigers 6.303.400 7.830.798,08
Bagage 146.200 181.569,64
Brief-en pakketpost 435.000 317.777,33
Goederen 6.111.000 6.3o0.dli,48
Lev. dieren en lijken 103.600 97.476.31
Diversen 244.100 209.617,04
13.343.300 14.987.549,88
Men raamt dus de ontvangsten op
f 1.644.249 minder dan in Juni verleden
jaar, terwijl de definitieve ontvangsten
in Juni 1930 reeds bijna 9 ton minder
waren dan die in Juni 19291 Het goede
renvervoer heeft zicb ongeveer gehand
haafd. De opbrengst van het reizigers^-
verkeer is daarentegen met 1.5 millioen
teruggeloopen en is daarmede nog 5.5
ton lager dan in Juni 1929, toen de op
brengst f 6.866.249,70 bedroeg.
Werkloozenzorg in 1930.
„Het Volk" meldt, dat de Minister van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw door
bemiddeling van de Gedeputeerde Staten
der provincies aan alle gemeentebesturen
de volgende vragen over de werkloozen
zorg in 1930 heeft gezonden:
„Is door Uwe gemeente over het jaar
1930 steun aan werkloozen verleend?
Zoo ja, hoeveel bedroeg het totaal be
drag van dien steun? Alle steun aan alle
werkloozen, met uitzondering echter
van hen, die als gewone armlastigen wor
den beschouwd dient onder het totaal
bedrag te worden begTepen, ongeacht de
vraag, of de steun verleend is door tus-
schenkomst van een steuncommissie, door
het college van B. en W., dan wel door
het Burg. Armbestuur.
Zijn door Uw8 gemeente over het jaar
1930 uitgaven gedaan voor werkverschaf
fing, niet vallende onder art. 29, lid 2,
der Armenwet?
Zoo ja, hoeveel bedroeg het totaal dier
uitgaven, na aftrek van eventueele bij
dragen van staat en provincie?
Een korte opgave wordt verzocht van
de uitgevoerde werken".
Tegen smokkelen van tabak enz. In
Duitschland.
Aangezien vele landgenooten, hetzij per
trein, dan wel per automobiel of motor
rijwiel in dezen vacantietijd naar Duitsch
land reizen, komt het aan het bestuur
van de Kon. Nederl. Automobiel Club
gewenscht voor de aandacht te vestigen
op een waarschuwing, welke bet heeft
ontvangen van den secretaris der Duit
sche Automobiel Club.
Tengevolge van den economischen toe
stand heeft de smokkelhandel aan de
Duitsche grens zulk een omvang aange
nomen, dat van Duitsche zijde strenge
bepalingen noodig zijn geacht, om daar
aan paal en perk te stellen. In verband
daarmede is met ingang van 16 Juli j.l.
een verordening in werking getreden,
waarbij de hoeveelheid tabak, sigaren,
enz., welke tolvrü door de rsirigerr mag
Binnenland.
De ontvangsten der spoorwegen in Juni.
Noodlottige brand te Heenvliet. Drie kin
deren verbrand.
De Generale Synode der Chr. Geref. Kerk.
De Synode der Ned. Herv. Kerk over de
jeugddiensten.
Buitenland.
Beschouwingen over de Londensche Con
ferentie.
Straatgevechten in Spanje.
Communistische betoogingen in Bulgarije
De Zeppelin voor de Noordpoolvlucht
vertrokken.
worden ingevoerd is verminderd.
Sedert dien datum mag men voor eigen
gebruik slechts meenemen hoogstens 50
gram rook- of pijptabak, 10 sigaren of
25 sigaretten, of, indien deze verpakt zijn,
hoogstens 30 gram sigaren, sigaretten
of pruimtabak.
Op de naleving dezer bepalingen zal
door de douane-beambten streng worden
gelet
De brug bij Moerdijk.
Het gemeentebestuur van Bergen op
Zoom heeft, naar het DbL v. N. Bra
bant meldt, aan den ministerraad een
brief gezonden, waarin het aandringt op
onderzoek naar de mogelijkheid om den
voorgenomen bouw van de Moerdijkbrug
niet te doen geschieden bij de gemeente
Moerdijk, doch Westelijker en wel ten
oosten van Willemstad. Als reden voor
dit verzoek wordt aangehaald, dat de
route van het Zuiden naar het Noorden
en omgekeerd via WillemstadNumans-
d'orp de kortste is, hetgeen niet alteen
voor het interprovinciaal verkeer van zeer
groot belang is, doch tevens en niet op
die laatste plaats ,voor het internationaal
verkeer van België en Frankrijk naar het
hart van Nederland. Het gemeentebe
stuur geeft als zijn m'eening te kennen,
dat, eerst dan de brug bij Moerdijk te
aanvaarden zou zijn, indien andere
plaatsen na onderzoek daarvoor niet in
aanmerking zouden kunnen komen.
Aan verschillende gemeentebesturen is
een brief van gelijken inhoud gezonden,
met verzoek om adhaesiehetuigingen.
Sterke groei van de S. D. A. P.
In de eerste helft van dit jaar is het
aantal leden van de S. D. A. P. met 9672
gestegen, waardoor het totaal aantal leden
thans 78935 bedraagt.
In Zeeland bedroeg de toename 451 en
steeg het aantal leden tot 2017.
Provinciale Bibliotheek van Zeeland.
Blijkens het jaarverslag van den bibli
othecaris van Zeeland over 1930, werden
aan het gebouw der bibliotheek de noo-
die voorzieningen ten gevolge van het ge
bleken brandgevaar aangebracht. De
aanwezige brandbluschmiddelen werden
nagezien en meerdere daarnevens aange
schaft.
Ged. Staten hebben een belangrijk cre
diet toegestaan, tot aankoop van een col
lectie handschriften en eenige zeldzame
boeken betreffende Zeeland en de Zeeu
wen. Daardoor kon bet geheele bedrag,
dat voor de bibliotheek is uitgetrokken,
gebruikt worden voor onderhoud der boe
kerij en aankoop van die werken van al-
gemeenen aard, welke hier toch niet mo
gen ontbreken. Van de aanwinsten van
beteekenis, moet in de eerste plaats ge
noemd worden de geheele boekerij van
wijlen den beer J. H. Blum, oud-lid van
Ged. Staten van Zeeland, geschonken door
Mevr. Blum-de Niet, en o.a. omvattende
de werken van J. W. von Goethe, in de
bekende uitgave in opdracht van Groot
hertogin Sophie van Saksen. Van de fa
milie van Citters kreeg de bibliotheek
verder een voor Zeeland belangrijke col
lectie geschriften. Aangebracht wordt dit
jaar es» vsmnraiir.? fewdw&riïV» *am
