erenjongens
No. 246
Woensdag 22 Juli 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Kendrikse Go's Bank N.V. Goes
1ELBÜRG.
V
FRÈRES
in Kuipen
AANBOD.
EERSTE BLAD.
A. W. F. IDENBURG.
Buitenland.
Belangrijkste Nieuws.
Agentschap Ass.-Mij
„De Nederlanden van 1845"
„Fatum" „Labor"
Binnenland.
i tijdens de
iiltprljzen.
Iet bestuur.
poux,
•ROND
s 4
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
bekende Hol*
imaakbrande-
aal voor het
lijven jaren hun
liteit behouden.
301
ch f 2.80 met
epten.
Delft H 22,
URG.
op,
r geschikt voor
Prijs billijk.
•RÈRES,
lof, Middelburg.
lie uitsluitend
[JDAGS wordt
tenomen kleine
igstens 5 regels
uitbetaling
an Serooskerke,
den schietwed-
aafdeeling 'heb-
en hartelijken
uw BRIL bij
OVEN?
waar ook 1
Middelburg.
Ivan leerboeken
eefd aanbevolen
ekhandel,
(Middelburg.
(ghalen.
HOTEL,
[iddelburg.
te koop: een
14 registers,
fende harp.
Boekh. D'huy,
[trg-
I. vertrouwde
'S,
in 1 M. hoog.
Irakstraat 67,
p»
ïaaimachine,
goed onder
zien:
Wemeldinge.
HENNEN,
bud.
p-Gravenpolder.
N D E N
150,
BOVEN,
Middelburg.
Vleesch.
80 en 90 ct.,
es per Kg.
3T,
liddelburg.
een pracht
|IER,
2NHUIJZE
apelle.
Vaars, door
elendale,
rg-
Vet Spek,
k,
kilo.
[SE,
Telefoon 2i.
Js- Haarborstel
pakket inh.:
|pak gr. model
prijs f 3.90.
bttenm. M'burg
ïRSKNECHT.
■Jcerij, Goes.
KSTER
bij
rabbendijke.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Ooei.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. Üi55.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELVEN WBRKBACL
Per 3 fysjae ps- f V-
Loss? crosser*is
Fsïj'e der Aüvertentiïa:
1regels fl.20, elke regel meer 30 ot
Bi) abonnement belangrijke korting.
De heer A. W. F. Idenburg, lid van
den Raad van State en oud-gouverneur
generaal van Ned.-Indië, die naast den
heer Colijn een vooraanstaande plaats in
de Antirevolutionaire partij inneemt, viert
morgen zijn 70sten verjaardag.
Wat in dezen staatsman, wiens voor
treffelijke capaciteiten bewondering af
dwingen vooral aantrekt, is zijn zeld
zame trouw.
Allereerst zijn trouw aan zijn Heiland
en Koning wiens dienst hij zioh, hoe
hoog ook geplaatst, nooit schaamde.
Toen hij als genie-officier in Indië
vertoefde achtte hij zich niet te hoog om
zich te voegen bij de kleine onaanzien
lijke groep belijders van den Christus.
Hij was nu een veertig jaar geleden
adjudant van den legercommandant,
maar dit was voor hem geen beletsel om
als ouderling de kleine Geref. Kerk van
Batavia te dienen, de godsdienstoefenin
gen te leiden als dit pas gaf, en door
huisbezoek en catechisatie de gemeente
te helpen bouwen.
Zijn dagelijksch beroep werd door hem
allerminst verwaarloosd, integendeel,
maar hij was vooral in zijn element als
hij bezig kon zijn in de dingen van het
Koninkrijk Gods.
En zoo is het gebleven.
Toen later de heer Idenburg opklom
tot Minister van Koloniën en gouver
neur-generaal van Ned.-Indië was het
niet anders.
Tot groote verbazing van heel de of-
ficieele wereld bleef hij ook als gouver
neur-generaal de kleine Kwitang-kerk be
zoeken.
Bij de verkiezingen van 1913 werd hij
vanwege zijn trouw aan zijn beginsel van
vrijzinnige zijde gehoond en gesmaad
als den dweper van Buitenzorg die zoo
spoedig mogelijk uit Indië diende te ver
dwijnen.
Maar dezelfde man, die op zoo schan
delijke wijze de kiezers tegen een hoog
staand gouverneur opzweepte, kon later,
minister geworden, niet anders doen dan
de groote verdiensten van den heer Iden
burg openlijk in het licht te stellen en
het was hetzelfde vrijzinnige Kabinet dat
als vrucht van de hetze van 1913 optrad,
dat later den heer Idenburg verzocht, in
's lands belang, langer dan dit voor zijn
gezondheidstoestand gewenscht was, als
gouverneur-generaalaan te blijven.
Met groote trouw en toewijding heeft
de heer Idenburg Vorstin en Vaderland
gediend, als officier, als minister, als
gouverneur van Suriname, als landvoogd
in Indië en daarna als lid van den Raad
van State. En zijne verdiensten werden
dan ook erkend door zijne benoeming tot
ridder, later tot commandeur in de orde
van den Nederl. Leeuw, zijne begiftiging
met het grootkruis van die orde en zijne
benoeming tot Minister van Staat.
Maar met niet minder trouw en toe
wijding heeft de heer Idenburg zich ge
schaard onder de banier van Koning
Jezus en het was daardoor dat hij ook
in de Antirevolutionaire partij een voor
name plaats innam.
Hij was lid van de Tweede- en daarna
van de Eerste Kamer, lid en daarna
eerelid van het Centraal Comité van A.R.
Kiesvereenigingen.
De heer Idenburg heeft voor de A.R.
partij niet kunnen doen wat hij zoo
gaarne gewild had. Zijn gezondheidstoe
stand belette hem dit.
En toch heeft hij een groote plaats in
het hart van het Antirevolutionaire volk.
De heer Idenburg had en heeft altijd di
rect contact met dat volk, omdat hij uit
spreekt wat er diep in de harten, waar
van hij de teerste snaren in beweging
weet te brengen, leeft.
De heer Idenburg zal morgen den 70-
jarigen leeftijd bereiken..
Een rijk leven ligt achter hem.
God heeft hem geschonken genade en
eere.
■Hij geniet de hoogachting van alle par
tijen; van de aanzienlijken en niet min
der van de geringen.
Er is niemand van welke partij ook,
die hem niet gaarne zijn eerbiedige hulde
brengt.
Voor een openbare huldiging bestaat
geen gelegenheid.
De heer Idenburg heeft zich door ver
trek naar het buitenland aan alle hulde
betoon onttrokken.
Maar dat vermindert niet de waar
deering, de hoogachting, de liefde die
velen hem toedragen.
Het kan ook niet verhinderen en de
heer Idenburg zal dat als zijn grootste
eere beschouwen dat uit duizenden
harten de stille bede opgaat dat God die
hem tot zoo groote dingen in staat stelde,
hem ook aan den avond des levens met
Zijne liefde en trouw mag omringen.
DE CONFERENTIE TE LONDEN.
Belangrijke besprekingen.
Weinig positieve resultaten.
Gistermorgen heeft men beraadslaagd
over de middelen ter bestrijding van de
kapitaalvlucht en 's middags over de mo
gelijkheid van nieuwe credieten; 's mid
dags hebben de ministers van Financiën
onder elkaar beraadslaagd en er schijnt
een plan opgemaakt te zijn, dat vandaag
aan de plenaire zitting zal worden voor
gelegd. Wellicht zal Stimson dan ook het
Amerikaansche plan ter bespreking bren
gen.
Het aanzien van de binnenplaats van
het Engelsche departement van Buiten-
landsche Zaken wees er gisteren duidelijk
op, dat het een „groote dag" was. Rij aan
rij stonden de auto's van de delegatie
leden, getooid met vlaggetjes van de ver
schillende landen. Een leger politie-be-
anxbten, fotografen, flimoperateurs en
verslaggevers voltooide dit beeld.
Achter de groote ramen en de lange
corridors werden de besprekingen ge
voerd, waarvan gezegd mag worden, dat
het lot van het oude Europa afhangt.
In de bijeenkomst van gistermorgen
was men het er unaniem over eens, dat
het eerste wat gedaan moet worden, is,
de verzekering van het voortduren van
de tegenwoordige credieten aan Duitsch-
land.
MacDonald, Henderson, Brüning en de
ministers van Financiën hebben den gan-
schen middag verder geconfereerd met
onderbreking van drie kwartier, om de
thee te gebruiken op het terras van bet
Parlement.
Een bericht van Reuter zegt, dat men ge
looft, dat de besprekingen van gistermid
dag tot een beslissing hebben geleid,
waarvan de bijzonderheden niet officieel
worden medegedeeld. MacDonald heeft na
20 uur de conferentie verlaten om met
de leden der Fransche delegatie te dinee-
ren.
De beschouwingen in de Fransche bla
den over de Londensche onderhandelin
gen volgen ook heden dezelfde lijn als de
vorige dagen. Der Engelsche regeering
wordt verweten den toestand te verwar
ren zonder zelf betere voorstellen dan de
Fransche te kunnen of te willen doen.
Het Vad. schrijft nog: Gisteren is een
dag voorbijgegaan niet alleen zonder po
sitieve resultaten, maar ook zonder po
gingen om iets positiefs te doen. Van den
morgen tot den laten avond heeft men
slechts 'gesproken over het Stilstand-
consortorium, waarvoor men nog steeds
geen vertaling gevonden heeft.
De speciale commissie van ministers
van financiën heeft van halfvier tot
kwart over negen aan een stuk beraad
slaagd. Zij zijn ten slotte tot resultaten
gekomen, die vandaag aan de conferentie
zullen worden voorgelegd en die men nu
bij onderlinge afspraak streng- geheim
houdt.
Intusschen schieten de dingen dus heel
weinig op. Men heeft tot nu toe om de
kern van bet probleem heengedraaid als
de kat om de faeete pap, zonder er aan
te durven roeren.
Frankrljks wenschen.
Van gezaghebbende zijde verneemt Uni
ted Press, dat, mits er afdoende finan
cieels waarborgen worden gegeven, zoo
als b.v. een pandrecht op de douane-in
komsten, te verstrekken door Duitsohland,
Frankrijk ten volle bereid is, op de Lon
densche conferentie snel tot overeenstem
ming te komen.
Men gelooft, dat, daar het bouwen van
den „vestzakkruiser" binnen de rechten
valt, welke het Verdrag van Versailles
aan Duitschland toekent, Frankrijk het
schrappen van dezen kruiser vermoedelijk
niet als conditio sine qua non zal ver
binden aan een leening, hoewel het waar
schijnlijk alles in bet werk zal stellen om
Duitschland tot die schrapping te bewe
gen. Voorts wordt verzekerd, dat, wan
neer er bevredigende financieele waarbor
gen worden gegeven, Frankrijk niet op
politieke waarborgen zal blijven aan
dringen.
In conferentiekringen neemt men aan,
dat rijkskanselier Brüning zijn oorspron
kelijk plan, om reeds vandaag de Engel
sche hoofdstad weer te verlaten, daar hij
wegens den ernstigen toestand in bet
eigen land niet langer zou kunnen wor
den gemist, beeft laten varen, daar Mac
Donald uiting bad gegeven aan de hoop,
dat Brüning minstens tot Vrijdag te Lon
den zou kunnen blijven.
Tegenover een vertegenwoordiger van
Havas verklaarde de Fransche premier
Laval de geruchten over een verdaging en
een vertrek der Fransche delegatie vol
komen ongegrond.
EEN TWEEDE HOOVER-PLAN.
In hoofdzaak een kwestie van credieten
op korten termijn.
De Amerikaansche onderstaatssecretaris
van Buitenlandsche Zaken, Castle, heeft
in een persconferentie voorlezing gedaan
van den volledigen tekst van het Ameri
kaansche standpunt, het z.g.n. tweede
Hoover-plan, zooals dit aan de zeven-
mogendheden-conferentie te Londen zal
worden voorgelegd. Het betreffende docu
ment luidt als volgt:
De kern van het probleem is, de crisis
waaronder Duitschlands volkshuishou
ding gebukt gaat, zoowel in Duitschland
zelf als in het buitenland op te lossen.
"Wat de economische kwestie betreft, is
de economische noodtoestand ten eenen-
male een crisis der credieten op korten
termijn. De voornaamste druk op Duitsch
lands economisch leven in dezen tijd van
depressie is door den gemeenschappe-
lijiken stap der crediteur-mogendheden
door het uitstel van alle reparatiebetalin
gen voor den duur van een jaar opge
heven. Echter berust Duitschlands econo
misch leven voor een zeer belangrijk deel
op buitenlandsche credieten op korten ter
mijn. Er bestaat geen reden, te twijfelen
aan de zekerheid der grondslagen, waar
op deze credieten berusten. Echter is uit
de in de laatste weken heerschende alge-
meene onzekerheid een zoodanig verlies
voortgesproten, dat het Duitsehe bank- en
crediebwezen aan een hoogst ernstigen
druk werden blootgesteld. Deze druk nam
twee nauwkeurig omlijnde vormen aan,
waarvan het gevolg een afvloeien der bij
de Duitsehe banken voorhanden middelen
en een afneming van den goud- en devie
zenvoorraad was.
In de eerste plaats stond inen voot een
vlucht voor de mark in Duitschland zelf,
terwijl in de tweede plaats buitenlandsche
deposito's werden teruggetrokken en de
door de buitenlandsche banken verleende
credieten besnoeid.
Wat de kwestie der vlucht voor de
mark betreft, deze kan, zooals zulks ook
reeds geschiedt, met succes door de maat
regelen der Duitsehe regeering en van de
Duitsehe Rijksbank worden belet.
Ten aanzien van de kwestie der buiten
landsche credieten koesteren wij de op
vatting, dat een eerste stap wordt ge
vormd door de opstelling van een pro
gram, dat een verlenging der loopende
credieten gedurende een redelijke periode
mogelijk maakt. In dit verhand veronder
stellen wij, dat deze credieten te zamen
met het vrijgekomen bedrag der reparatie-
betalingen en de uit het eindigen der pa
niek voortspruitende natuurlijke winst vol
doende zullen zijn om de huidige behoefte
der Duitsehe volkshuishouding te dekken.
In zijn toelichting hij dit document wees
onderstaatssecretaris Castle er op, dat het
Amerikaansche plan vermijdt in te gaan
op de door Frankrijk gestelde financieele
of politieke voorwaarden.
Voorts deelde Castle mede, dat van de
1200 millioen dollar credieten op korten
termijn, die aan Duitschland zijn ver
leend, ongeveer de helft uit de Vereenigde
Staten afkomstig is. Hij gaf uiting aan
de hoop, dat de circulatie-banken te za
men met de Bank voor Internationale Be
talingen de particuliere banken er toe zul
len bewegen, deze credieten niet op te
zeggen en eventueel zelfs nieuwe credie
ten op korten termijn te verstrekken.
Washington verwacht spoedige
aanvaarding van het plan.
In aansluiting aan Castle's mededeelin-
gen was men in Amerikaansche regee-
ringskringen optimistisch gestemd, dat
bet bedoelde plan spoedig door de in
aanmerking komende instanties zal wor
den aanvaard.
Zeer voldaan toonde men zich over
den vriendschappelijken toon, waarin de
onderhandelingen tueschen Frankrijk en
Duitschland worden gevoerd.
Troebelen in Spanje.
De troebelen in Spanje breiden zich
steeds meer en meer uit.
Militaire troepen moeten in Sevilla
patrouilleeren, daar de stakers een uit
breiding van het conflict hebben aange
kondigd.
Ook te Valencia is het conflict nog
steeds onveranderd. Aangekondigd wordt,
dat binnenkort ook een staking zal uit
breken in het waterleiding-, gas- en elec-
triciteitsbedrijf. De hotels, café's en res
taurants zijn gesloten.
In verscheidene provincies van Cor
dova is eveneens een algemeene staking
afgekondigd.
Volgens berichten uit Spanje breidt de
staking zich overal, maar in het bijzonder
te Barcelona, sterk uit.
De gouverneur van Granada is den
toestand niet meester en heeft daarom
zijn ontslag aangevraagd.
De drukkerijen te Sevilla hebben zich
bij de door de syndicalisten afgekondigde
algemeene staking van 48 uur aangeslo
ten. Er verschijnen geen couranten en
alle verkeersmiddelen staan stil. De wij
ken der stad, waar de stakers wonen,
zijn geheel omsingeld.
De Spaansche minister van binnen-
landsche zaken te Madrid deelde mede,
dat er orders zijn gegeven, om elke po
ging om de orde te verstoren te onder
drukken.
De stad Sevilla ziet er uit alsof zij ge
heel in handen van militairen is. Door
alle straten trekken patrouilles. Gister
ochtend is ook een algemeene staking
onder het drukkerspersoneel uitgebro
ken.
Uit Madrid wordt gemeld, dat de mi
nister van Binnenlandsche Zaken roede-
deelde, dat volgens den gouverneur van
Sevilla de rust zoo goed als geheel is
teruggekeerd. De openbare diensten func-
tionneeren met behulp van vrijwillig -rs.
De syndicalisten deden gedurende den
nacht een poging om een aanval te doen
op het gebouw van de telefoonmaat
schappij en dit in brand te steken. De
poging werd door de politie verijdeld,
waarbij 15 personen gewond werden.
De staking in Noord-Frankrijk.
Het textielconsortium te Roubaix deelt
med'e, dat Maandag ongeveer 6000 stakers
het werk hebben hervat. De socialistische
„Populaire" verklaart echter dat dit getal
overdreven is en beweert dat slechts en
kele arbeiders, door den nood gedwongen,
het werk hebben hervat.
In een vergadering te Roubaix is een
motie aangenomen tegen de manoeuvres
van het textielconsortium, om scheuring
onder de arbeiders te veroorzaken. Ver
klaard wordt, dat de kracht van de stakers
ongebroken is, en zij den strijd vastbe
raden zullen voortzetten, zoolang het
consortium weigert de bemiddelingsvoor
stellen van Laval te aanvaarden.
Maandag zijn weer Belgische werkwilli
gen, die zich per bus naar de fabrieken
begaven, door stakers gemolesteerd. Een
Belg werd' door een steenworp zóó ern
stig aan het hoofd' gewond, dat hij een
operatie moest ondergaan.
Als de Gepoe met gasbommen werkt.
Naar het telegraaf-agentschap „Ofinor"
uit Stamboel verneemt, zag de bevolking
van de kuststreek langs de Zwarte Zee
in den laatsten tijd herhaaldelijk lijken
langs de rivieren van den Kaukasus in
zee afdrijven.
Uit het onderzoek, dat door de autoritei
ten werd ingesteld bleek, dat vliegtuigen
van een speciale afdeeling der Gepoe op
verschillende plaatsen gasbommen had
den uitgeworpen.
De vliegers waren uitgezonden om tegen
de opstandelingen in het gebergte te ope-
reeren. Toen zij er echter niet in slaag
den, hen te ontdekken, wierpen zij de bom
men met verstikkende gassen toch maar
uit. Tal van boeren, die op het veld aan
het werk waren, sprongen in de nabijge
legen rivieren, om zich aldus tegen de
gaswolken te beveiligen. Na eenigen tijd
gezwommen te hebben, werden echter ook
zij het slachtoffer van de vergiftigde gas
massa's. Hun lijken werden door den
stroom der rivieren meegesleurd in de zee.
Wervelstorm In Polen.
Een wervelstorm heeft de stad Lublin
in congres-Polen geteisterd. Van bijna
alle huizen werden de daken afgerukt.
Booamen werden ontworteld, auto's en
Binnenland.
Sterk verminderde opbrengst van land
bouwproducten-.
Algemeene vergadering der Z.L.M.
Buitenland.
De conferentie te Londen. Een nieuw plan
van president Hoover.
De staking in Noord-Frankrijk.
Ernstige troebelen in Spanje.
spoorwagens omgeworpen. Een deel van
de stad is een puinhoop geworden.
Enkele personen werden 'door den wind
opgenomen en daarna weer op straat of
tegen muren gesmakt. 'Ongeveer 15 per
sonen moeten dood en talrijke andere ge
wond zijn.
Aangezien de telefonische en telegrafi
sche verbindingen verstoord zijn, ontbre
ken nog nadere bijzonderheden.
Korte berichten.
Uit Buenos Aires wordt gemeld, dat
een officieel regeeringscommuniqué mee
deelt, dat een uit 350 man bestaand batal
jon van het garnizoen te Gorrientes aan
het muiten is geslagen. Een sterke troe-
pen-afdeeling en eenige vliegtuigen zijn
naar Gorrientes gezonden, om de muiterij
te onderdrukken.
Te Bad Oldeslö kwam het in een
vergadering van de sociaal-democratische
partij tusschen 60 leden van den „Rijks-
banier", die de orde in de zaal handhaaf
den en een afdeeling van 100 nat.-socia-
listen tot een gevecht, waarbij zes leden
van den „Rijksbanier" ernstig werden
gewond. Een viertal nationaal-socialisten
werd door de politie gearresteerd.
De reis van H. M. de Koningin.
Naar wij vernemen, zal H. M. de Ko
ningin, Zaterdag over een week, 1 Aug.,
van haar buitenlandsche reis, in Neder
land terugkeeren.
H. M. begeeft zich dan naar Soestdijk,
in verband met den verjaardag van H.M.
de Koningin-Moeder, op 2 Aug.
Landarbeidersstakingen In Drente.
In de dorpen van de Drentsche Monden
(Nieuw-Weerdinge, Eerste en Tweede
Exloërmond, Valtermond en Drouwener-
mond) zijn gistermorgen de landarbei
ders en landarbeidsters, werkzaam bij het
korenzichten, in staking gegaan. In en
kele dorpen hebben de landbouwers aan
de landarbeidersorganisaties te kennen
gegeven, dat zij prijs stellen op nieuwe
besprekingen.
Te Emmer-Erfscbeidenveen, Nieuw-
Amsterdam, Erica, Oranjedorp, Roswin
kel en Nieuweroord is het bemiddelings
voorstel van den rijksbemiddelaar door
de arbeiders slecht ontvangen, zoodat
ook in die dorpen de arbeiders vermoe
delijk deze week in staking zullen gaan,
alsmede te Exloo, Odoorn-Valthe en Bor
ger, waar van arbeiderszijde een ultima-
'turn aan de landbouwersorganisaties is
gesteld.
Kan een leeraar Handelsonderwijs
Raadslid zijn?
In de gisteren gehouden vergadering
van den gemeenteraad van Dordrecht
zijn de geloofsbrieven der nieuw benoem
de raadsleden onderzocht en is tot aller
toelating besloten.
De meerderheid van de commissie van
onderzoek had geadviseerd den heer van
Oven niet toe te laten op grond van art.
23 Gemeentewet sub a., daar bij leeraar
is aan de Hoogere Handelsschool.
De heer Van Bruggen (c.h.) was van
meening, dat na de laatste wijziging der
Gemeentewet gegronde twijfel bestaat, of
het bewuste artikel hier van toepassing
is; spr. meende, dat er geen bezwaar be
staat tegen de toelating van den heer
Van Oven.
Ook de voorzitter was die meening
toegedaan daar z.i. het handelsonderwijs
