No. 240
Woensdag 15 Juli 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Kendrikse Oo's Sank N.V. Goes
Buitenland.
Hypotheken.
DE KOSTER Co.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Agentschap Ass.-MiJ
„De Nederlanden van 1845"
„Fatum" „Labor"
WÊÊÊÊÊÊÊ
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs;
Per 3 msanöer franco per
Loss? «nin&MW
Prijs der Advertentien;
14 regels 11.20, elke regel meer 30 cl
BIJ abonnement belangrijke korting.
Directeur-Hoofdredacteur;
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.; Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. M455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 250.
DE FINANCIEELE CRISIS IN
DUITSCHLAND.
Een verklaring van de B. I. B.
Het is niet gemakkelijk uit den stroom
van berichten uit Duitschland een juist
beeld te vormen van den toestand.
Dat kan trouwens ook wel niet anders,
zoolang de banken en de beurzen gesloten
zijn, zoodat bet zakenleven vrijwel stil
staat.
Het bestuur van de Bank voor Inter
nationale Betalingen heeft een commu
niqué verspreid, van den volgenden in
houd;
De raad van beheer heeft kennis ge
nomen van de uiteenzetting door dr Lu
ther gegeven van den economischen en
den financieelen toestand in Duitschland,
die, ondanks de door de onttrekking van
in Duitschland op korten termijn uitge
zette gelden gewekte crisis, bevredi
gend is.
De bank verklaart in verband met de
omstandigheid, dat de Duitsche regeering
zich tot eenige regeeringen beeft gewend
met bet oog op steun van de desbetreffen
de geldmarkten, overtuigd te zijn, van de
noodzaak van een dergelijken steun. De
raad is onder de tegenwoordige omstan
digheden bereid aan deze hulp deel te ne
men en ze met alle den centralen banken
ter beschikking staande middelen te steu
nen.
Intusschen heeft de raad den president
gemachtigd, met de andere betrokken in
stellingen, de deelneming aan het onlangs
aan de Rijksbank verstrekte crediet, te
verlengen.
De hoop, dat een belangrijk ver
hoogd crediet zou worden toegestaan
is dus niet vervuld.
Besprekingen van hef Kabinet.
Dr Luther is gistermiddag kort na 4
uur te Berlijn teruggekeerd. Hij begaf
zich terstond naar de rijkskanselarij om
deel te nemen aan een bijeenkomst van
het rijkskabinet.
In regeeringskringen hoopt men uiter
lijk Donderdagochtend een duidelijk pro
gram nopens de verdere politiek te kun
nen publiceeren. Tevens zullen dan alle
in het belang van den toestand noodige
maatregelen zijn genomen.
De leiders der politieke partijen hebben
den rijkskanselier tot nu toe niet lastig
gevallen en hem ook niet om een onder
houd verzocht. Vermoedelijk zou dr Brii-
ning in de tegenwoordige omstandighe
den er ook niet toe bereid worden gevon
den.
Voor het overige wordt voor de zoo-
veelste maal verzekerd, dat noch de rijks
kanselier noch de rijksminister van bui-
tenlandsche zaken op bet oogenblik er
aan denkt naar Parijs te reizen, daar hun
tegenwoordigheid hier thans in de aller
eerste plaats noodzakelijk is. Het plan om
begin Augustus een bezoek aan de Fran-
sche hoofdstad te brengen is echter niet
opgegeven.
Weer uitgifte van noodgeld?
Volgens inlichtingen van den Duitschen
Handels dienst zijn op het oogenblik de
onderhandelingen ter overbrugging van
den „circulatiemiddelen-nood" op den
voorgrond getreden.
Men overweegt thans, óf door een ver
ordening de Rentenbank te machtigen,
biljetten in omloop te brengen tegen ver
panding van hiervoor in aanmerking ko
mende effecten, óf voor dit doel een bij
zondere bank (leenbank) in het leven te
roepen.
Men wil het gevaar voor inflantle te
gengaan door bet bedrag van deze uitgif
te te voren bij de wet vast te stellen, er
wordt gesproken over 600-900 millioen.
Door de waarde van de Rentemark gelijk
te stellen aan de Rijksmark kan men eon
disagio van ide rentemarkbiljetten ver
mijden.
De „Deutsche Allgem. Zeitung" waar
schuwt, dat dit plan, zelfs al is het theo
retisch onbedenkelijk, practisch een groot
gevaar kan beteekenen, juist omdat het
publiek daardoor aan 1922 en 1923 her
innerd wordt en de zenuwachtige stem
ming er slechts door zal toenemen
Geheel afgezien van de vraag, of de re
geering inderdaad deze plannen wil uit
voeren, wat wel waarschijnlijk is, ziet
men aan een en ander hoe vèr men in
Duitschland door de gebeurtenissen der
laatste dagen reeds van het normale is
afgeweken.
Engelsch pessimisme.
De „Daily Herald" meent, dat Duitsch
land voor een politieke wijziging staat.
Wanneer niet in de eerste twee of drie
volgende dagen voldoende hulp komt, kan
dit tot het aftreden van het kabinet-Bru-
ning en misschien ook tot het aftreden
van von Hindenburg en dan tot een dic
tatuur van de nationalisten en de natio-
naal-socialisten leiden.
In Amerikaansche kringen is men van
meening, zegt bet blad, dat een crediet
van anderhalf mark niet meer voldoende
is en dat bet dubbele bedrag noodig is.
Een verklaring van Dr Luther.
Na afloop van de bijeenkomst van den
Raad van Beheer der Bank voor Inter
nationale Betalingen verklaarde Dr Lu
ther diep bewogen aan de hem omringen
de journalisten, dat de zware strijd,
waarin Duitschland thans gewikkeld is,
niet door eigen schuld is veroorzaakt,
maar vooral door bet ingTijpen van bui
ten al. Zoolang Duitschland zooveel geld
naar het buitenland moet doen afvloeien
zal het steeds minder in de gelegenheid
zijn, om in het buitenland grondstoffen
en waren te koopen. Zonder een gezonde
en rustige ontwikkeling van Midden-Eu
ropa achtte Dr Luther ook een normale
ontwikkeling van het overige deel der
wereld ondenkbaar.
Amerikaansche hulp.
Naar de New Yorksche correspondent
van de „Morning Post" meldt, moeten
alle plannen tot deelneming van de Fede
rale Reserve Bank aan een nieuwe hulp
actie voor de Europeesche, centrale ban
ken gereed gekomen zijn. In Wallstreet
neemt men aan, dat de nieuwe leening
300 millioen dollar zal bedragen.
Seniorenconvent bijeengeroepen.
President Löbe beeft het seniorencon
vent van den Rijksdag tegen Vrijdagmor
gen 17 Jul a.s. te 11 uur bijeengeroepen.
Er zal dan beslist worden over de door
de Duitsch-nationalen, nationaal-socia-
listen en communisten ingediende voor
stellen tot bijeenroeping van den rijksdag.
Lufher vervangen door Schacht?
Tamelijk bepaalde geruchten zijn in
omloop, volgens welke Lutber, rijksmi
nister van economische aangelegenheden
zou worden en als president van de
Rijksbank zou worden opgevolgd door Dr
Schacht.
Deze geruchten teekenen den toestand
en toonen bet groote verlies aan prestige
van Dr Luther.
Weigert Amerika te helpen?
Een ander bericht uit Londen meldt:
Naar uit New York wordt geseind,
hebben de directeuren van de Federale
Reserve-Bank heden verklaard, dat zij
het aan Duitschlang gegeven crediet noch
kunnen vernieuwen, noch verhoogen. Als
reden van de weigering om het crediet
te vernieuwen, geeft men op, dat de Ame
rikanen waarborgen wenschen en in het
bijzonder een politieke toenadering tus-
scben Frankrijk en Duitschland eischen,
opdat zoodoende eens en vooral het fi-
nanciëele probleem wordt opgelost. Wan
neer dit bericht waar mocht blijken, be-
teekent dit, dat Amerika zijn hulp zal
achter houden, totdat Londen, Berlijn en
Parijs het eens zijn geworden over de
basis, waarop verdere credieten aan
Duitschland kunnen worden verstrekt.
DE TOESTAND TE BERLIJN.
Indrukken op een tocht door de stad.
Gisteravond werd uit Berlijn aan het
„Vaderland" gemeld:
Wij hebben heden een tochtje door de
Berlijnsche volksbuurten gemaakt, om er
ons van te overtuigen, dat van een pa
niekstemming nergens iets te bemerken
viel. Het is eigenlijk rustiger dan anders
in deze buurten met hun duizenden werk-
loozen en hun zeer radicale bevolking.
Slechts voor enkele banken en voor fili
alen van groote dagbladen stonden groep
jes burgers kalm te discussieeren.
Minder druk dan anders was het in
de warenhuizen en de groote winkels. In
deze ondernemingen werd het gebrek aan
geld voornamelijk gevoeld. Het publiek
is zuinig met de contanten en koopt alleen
dat wat het inderdaad dringend noodig
heeft. Het besluit van de Rijksregeering,
de banken twee dagen gesloten te hou-
dien, is geheel onverwacht gekomen. Het
werd pas door de ochtendbladen ter ken
nis van de bevolking gebracht. Menigoen
had natuurlijk het ochtendblad niet ge
lezen en trok in den vroegen ochtend in
den stroomenden regen naar zijn bank;
de wandeling was tevergeefs.
Overal had men de affiche tegen de
ruiten geplakt, waarop de bekende ver
ordening van de Rijksdagregeering te
lezen stond. Voor een aantal onderne
mingen kwam deze verordening vrij on
gelegen. Wij bevonden ons toevallig op
het bureau van een groote onderneming
toen daar tevergeefs naar links en naar
rechts om geld werd getelefoneerd. Men
had geen honderd mark in kas en men
had dringend vijf duizend mark noodig.
Iedereen is er echter te Berlijn van onver-
tuigd, dat hij zal uitbetaald krijgen, wat
hij te vorderen heeft, en daarom maakt
zich eigenlijk niemand zenuwachtig over
deze korte bank- en beursvacantie. De
winkeliers geven crediet. De groote zaken
adverteeren, dat ze chèques in elk be
drag in betaling aanvaarden.
Zeer geruststellend heeft de verklaring
van de rijksregeering gewerkt, dat alle
loonen uitbetaald zullen worden. 'IFeit,
dat de Rijksbank heden en morgen open
blijft, en vandaar alle gewenschte bedra
gen ter beschikking heeft gesteld, heeft
eveneens tot de kalmeering bijgedragen.
Een andere correspondent schrijft ech
ter: De nervositeit te Berlijn is niet min
der geworden. Het beste wordt dit alles
gedemonstreerd door het feit, dat de be
volking, denkende aan de verschrikkin
gen der vroegere inflatie en de ontzet
tende prijsstijging toen ten tijde, er toe
overgaat om het geld in waren en levens
middelen om te zetten.
Er heerschte gisteren een ware hausse
in geconserveerde groenten, terwijl ook
kleeding, naaimachines, meubelen, ijs
kasten, bontmantels en huizen zeer ge
vraagd waren. De bevolking blijkt ook de
belastingbetalingen stop te hebben gezet,
want de regeering maakt officieel be
kend, dat de belastingbetaling door de
sluiting der banken niet aangetast wordt
en dat men dus op den deurwaarder kan
rekenen.
De depressie in de Ver. Staten.
Green, de president van de Amerikaan
sche federatie van den arbeid, heeft in
een rede verklaard, dat volgens zijn mee
ning de tegenwoordige oeconomische de
pressie ernstiger is dan die van 1893. Hij
beval de bijeenroeping door Hoover van
een industrieele conferentie aan, met het
doel om de salarissen op hun tegenwoor
dige hoogte te handhaven.
De Graf Zeppelin niet naar Londen.
Het luchtschip Graf Zeppelin zou Don
derdag een tocht naar Engeland onderne
men. Deze tocht is echter in verband met
den ernst van den toestand voorloopig
uitgesteld. Dr Eokener verklaarde echter
in een persgesprek, dat de tocht naar de
Poolstreken, die einde van de maand zal
worden ondernomen, in elk geval door
gaat.
Vliegtuig In brand.
Een vlieguig met bestemming Melbour
ne is boven de stad Temora in brand ge
vlogen en gevallen.
De lijken van bestuurder en mecanicien
waren zoo verkoold, dat zij bijna onher
kenbaar waren.
Aardbeving te Lemnos.
Uit Lemnos (Griekenland) wordt ge
meld, dat daar Maandag een korte, doch
hevige aardbeving heeft plaats gehad.
Een lichtere beving, vermoedelijk hier
door veroorzaakt, is in Athene waarge
nomen.
Berichten over materieele schade of ver
liezen aan menschenlevens zijn niet ont
vangen.
Amerika's vlootbouw.
Volgens een bericht uit Washington,
heeft het Amerikaansche departement
van marine een aanbesteding uitgeschre
ven voor den bouw van 12 torpedojagers.
Aanbiedingen worden tot uiterlijk 1 Oc
tober verwacht.
Aanslag op een B-trein.
Naar eerst thans bekend wordt, is in
den nacht van Zondag op Maandag, op
den te 0.28 uur uit Kassei vertrekkenden
D-trein naar Berlijn bij de brug bij Kra-
genhof een aanslag gepleegd. Stukken
rails en balken, die voor het herstel der
spoorlijnen worden gebruikt, waren op de
rails gelegd. Een toevallig over de brug
komende man zag het ijzer en de balken
liggen en liep onmiddellijk den D-trein
tegemoet, dien hij door lichtsignalen met
een zaklantaarn tot stilstand bracht.
Het door de politie ingestelde onderzoek
is tot dusver vruchteloos gebleven.
Voor goede posten geld
beschikbaar tegën een
rente van 4'/» °/o.
Voorwaarden op aanvrage.
VLISSINGEN.
bhbb
De Kwakers verjaagd.
De Kwakers te Londen hadden in Mos
kou reeds jaren een flat, van waaruit zij
hun werk van barmhartigheid verricht
ten, ook buiten de gevangenen kampen.
De Morning Post verneemt nu, dat
hun de huur is opgezegd en dat de flat
reeds ontruimd is. Men kan zeggen, dat
hiermede door de Sovjet practisch een
eind is gemaakt aan dezen Christelijken
arbeid, daar deze groep sinds 1926 de
eenige buitenlandsche Christelijke orga
nisatie was, die nog in staat werd gesteld
hun werk te verrichten.
Korfe berichten.
De regeeringspresid'ent van de pro
vincie Saksen heeft het naticxnaal-socia-
listische weekblad' „Harter Trommel" tot
11 Januari 1932 verboden.
Te Ohlenstadt bij Bremen zijn gis
teren bij een brand' de eigenaar van het
huis en twee zijner kinderen in de vlam
men omgekomen. Twee andere „kinderen
word'en vermist.
In een Hongaarsch dorpje bij De-
breczi, zijn gisteren drie kinderen van
1 tot 3 jaar, die alleen thuis waren en
met lucifers hadden gespeeld, in brand
geraakt en omgekomen.
Te Stuttgart is gisteren, 84 jaar
oud', de laatste vice-kansslier onde;? de
keizerlijke regeering, Friedlrich von Payer,
na een korte ziekte overleden.
Als gevolg van een regen, die drie
diagen aanhield, zijn een aantal mijnen
en krachtstations in het Donbekken on-
d'ergeloopen.
Te Athene zijn ongeveer honderd
vooraanstaande Communisten gearres
teerd!. Zij1 worden er van beschuldigd,
plannen te hebben gemaakt voor het ver
oorzaken van relletjes.
Een Amerikaansch zendeling, deel
uitmakende van de methodistisch epis-
oopaalsche zending in China is in heit
district Koetein (Noord-Foakien) door ban
dieten gevangen genomen.
Eerste Kamer.
Het ligt in het voornemen van den voor
zitter van de Eerste Kamer der Staten-
Generaal de Kamer bijeen te roepen tegen
Woensdag 22 Juli a.s. des namiddags te
twee ure ten einde alsdan in de afdee-
lingen te doen onderzoeken het wetsont
werp, houdende bepalingen tot regeling
van den kleinhandel in alcoholhoudende
dranken en den volgenden dag in open
bare vergadering af te doen de wetsont
werpen, die alsdan in staat van wijze
zullen zijn.
De dam in het Hellegat
Naar het D. v. N. verneemt, bestaat
in kringen van belanghebbenden bij de
visscherij in Eendracht, Volkerak en
Oosterschelde het voornemen, om een pro
ces tegen den Staat in te spannen, zoo
spoedig als gebleken zal zijn, dat, zooals
verwacht wordt, de thans door Water
staat in het Hellegat gebouwde leidam
schade berokkent aan de oestercultuur.
Een belangrijke sleepórder.
Het sleepen van een groot dok van
17.000 ton, bestemd van de Tyne (Enge
land) voor Wellington in Nieuw Zeeland
is opgedragen aan Smit en Co.'s Int.
Sleepdienst te Rotterdam.
Verwacht wordt, dat men ongeveer 7
maanden voor deze reis een tocht van
13500 mijl zal noodig hebben. Gevaren
wordt via Gibraltar, Ned.-Indië en langs
de kust van Queensland.
De sleepbooten zullen waarschijnlijk
korten tijd te Batavia de reis onderbre
ken, teneinde in het droogdok de rompen
van zeewier te ontdoen en opnieuw te
verven. CMnreod* dg gajise-be reis sollen
Binnenland.
De aanslag op Notaris Morra.
De dam in het Hellegat.
Buitenland.
De financieele crisis in Duitschland.
Weer uitgifte van noodgeld?
Amerika en Duitschland.
de sleepbooten voortdurend in draadlooze
verbinding staan met haar hoofdkantoor.
Burgemeesters.
Bij K. B. is met ingang van 1 Aug. be
noemd tot burgemeester der gemeento
Bloemendaal jhr mr G. J. A. den Tex,
met toekenning van gelijktijdig eervol ont
slag als burgemeester der gemeente Die-
penheim.
Benoemd met ingang van 15 Juli tot
burgemeester der gemeente Geldermalsen
F. F. van der .Ven, met toekenning van
gelijktijdig eervol ontslag als burgemees
ter der gemeente Maurik.
Notariaat
Op verzoek met ingang van 1 Aug. eer
vol ontslagen G. ten Bruggencate, notaris
te Sassenbeim.
Benoemd tot notaris te Waalwijk, L. W.
J. G. Christ, candidaat-notaris te Eist.
Conflict tusschen Minister en
Gemeenteraad.
Tengevolge van bet geschil tusschen den
minister van binnenlandsche zaken en de
gemeente Sleen wat betreft rangschikking
dezer gemeente voor de Gemeentefondsbe
lasting, heeft de minister de financiering
der gemeente stopgezet.
De gemeente Sleen zal nu haar betalin
gen moeten staken. De minister weigert
gelden beschikbaar te stellen voor da
Raad besloten heeft de gemeente in de
derde klasse te rangschikken.
De Raad is door den burgemeester in
spoedeischende vergadering bijeen geroe
pen.
DE STILLE MINISTER.
Wij lezen in de „Maasbode":
Minister Terpstra behoort tot de stille
figuren in het huidige ministerie. In Den
Haag weet men, dat hij hard werkt. Wel
licht is er geen ambtenaar die eerder
komt en later heengaat van het departe
ment.
Moest de directie van Stork's fabrieken
eenigen tijd geleden niet tot haar verba
zing hooren, dat de minister van onder
wijs 's morgens om 7 uur in de fabrieks
school was? Want Mr Terpstra zei, dat
bij een school bet best kon taxeeren bij
bet begin I
De minister heeft ons land pas geleden
nog een grooten dienst bewezen. Men
wilde hem bijna pressen een oud schil
derij in bruikleen af te staan voor de Pa-
rijsche tentoonstelling. Maar Mr Terpstra
weigerde. Ondanks zeer machtige bemid
deling boog bet Friescbe hoofd niet. Hij
was zelf gaan kijken en achtte den toe
stand te Parijs te gevaarlijk.
En men was boos op den minister, zóó
boos, dat de plek in het paviljoen voor
het bewuste schilderij open bleef en men
iedereen zou vertellen, dat die bekrom-
men minister enz
Zelfs de Koningin zou het hooren. Zoo
werd te Parijs aan een Kamerlid verteld.
Zou de Koningin het inderdaad heb
ben gehoord? Dan zal zij in haaf hart
den minister wel gelijk hebben gegeven.
In elk geval heeft deze overmatig gelijk
gekregen. En hij zegt maar niets
„Laat ze maar hier komen, die onze
schilderijen willen zien; het zijn patiën
ten, die tegen geen ander klimaat kun
nen", moet zijn antwoord aan de ver
schillende exposanten zijn geweest.
De kunstliefhebbers zullen over 'den
tevrad®?.
