No. 233
Dinsdag 7 Juli 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank N.V. Goes
Overheid en Werkloosheid
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 JULI vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
Uit de Provincie.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 41455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonncrsrrizprijs:
Per 3 maanden, franco mf*; 13.--
Losse nummers f r-,05
Prijs der Advertentien:
1—1 regels fl.20, elke regel meer 30 et
Bi] abonnement belangrijke korting.
(Slot.)
Wanneer gelet wordt op de natuurlijke
taak van de Overheid, dan kan niet wor
den gezegd, dat het op haar weg ligt in de
behoeften der werkloozen te voorzien,
evenmin als het behoort tot de taak van
de verschillende takken van armenzorg.
Bijzondere omstandigheden kunnen ech
ter bijzondere maatregelen noodig maken.
In tijden van crisis moet soms anders
worden gehandeld dan in gewone dagen.
En de werkloozen moeten tenslotte dan
toch geholpen worden.
Zoo kan ingrijpen door de Overheid bij
wijze van noodmaatregel noodzakelijk zijn.
Hierbij dient er echter wel op gelet te
worden, dat omzichtigheid geboden is.
Men komt zoo gemakkelijk in den waan,
dat wat uitzondering behoort te zijn regel
moet worden. Het gevaar is groot dat
men gaat leunen op de Overheid. Dat het
als de natuurlijke taak van de Overheid
wordt beschouwd om het geld uit de zak
ken van de belastingplichtigen over te he
velen in de zakken van hen die het noodig
hebben. En ook is er het gevaar dat de
Overheid een onevenredig groote macht
krijgt. Want de overheid doet niets voor
niets. We zien dat ook bij de hulp aan
het bedrijfsleven verleend. Zij steunt dan
niet alleen, maar ze bemoeit zich ook met
de productie en met de distributie, en zoo
wordt ongemerkt het bedrijfsleven aan
banden gelegd en onder curateele gesteld.
Welnu niet anders gaat het, wanneer de
Overheid zich met de zorg voor de werk
loozen gaat belasten. En het kan ook wel
niet anders.
Immers de oorzaken van de werkloos
heid zijn zeer verschillend. Er zijn er on
der de arbeiders (dit woord in breeden
zin genomen) die al het mogelijke doen
om werk te krijgen maar er zijn er ook
die het er op toeleggen om zonder werken
aan den kost te komen. Er zijn menschen
die wat beteekenen in hun vak en die als
regel dan ook weinig werkloos zijn en er
zijn de krukken die altijd 't eerst op straat
staan. Moeten die allen maar zonder
meer op één lijn worden gesteld? De erva
ring heeft geleerd, dat dit niet mogelijk
is, en dat daarom een algemeene steun
regeling tot de hooge uitzonderingen moet
behooren en ook, dat wanneer er zulk een
regeling is, een scherpe controle niet uit
kan blijven.
Hierbij komt nog iets anders.
Bij ondersteuning door of vanwege de
Overheid, draagt de hulp een ander ka
rakter dan bij de verzekering.
Bij verzekering is het feit der werkloos
heid beslissend. Bij steun de behoefte.
Een onderzoek naar de levensomstan
digheden kan dus niet uitblijven. Werk
loosheid beteekent niet altijd behoefte. Er
zijn b.v. bedrijven waarin nooit het ge-
heele jaar gewerkt wordt en waar toch
het gemiddeld loon hooger is dan in an
dere takken van bedrijf.
Daarmee moet ook bij het beoordeelen
van den omvang der werkloosheid reke
ning worden gehouden. Tot voor kort
werden personen die krachtens hun be
roep niet het geheele jaar werkten, niet
tot de werkloozen in den gewonen zin ge
rekend. Thans, nu er een betere registra
tie is gebeurt dit wel, met het gevolg, dat
soms de crisiswerkloosheid grooter schijnt
dan ze in werkelijkheid is.
Hoe dit ook zij bij een steunregeling is
onderzoek en controle onmisbaar.
Dat is een eisch van financieelen, maar
ook van opvoedkundigen aard. Het schijnt
wel heel barmhartig als met royale hand
gesteund wordt zonder meer, maar voor
een groot deel der betrokkenen kan dat op
den duur noodlottige gevolgen hebben.
Terecht is opgemerkt: „Wat baat het de
Uverheid als zij door subsidies de werk
loosheidsverzekering aanmoedigt, wan
neer zij anderzijds de werkloozen in den
waan brengt, dat zij ook als niet-verze-
fcerden recht op uitkeering hebben? Wat
nelpen economische politiek en allerlei
andere maatregelen tot herstel van het
ingezonken economisch leven, zoolang bij
de werkloozen door allerlei ficties de
energie wordt gedoofd?"
Onder deze beperkingen echter kan
Overheidssteun als cirsismaatregel noo
dig zijn.
De vraag wanneer van crisiswerkloos
heid gesproken kan worden is niet in het
algemeen te beantwoorden, maar moet
plaatselijk waar men het verloop der
werkloosheid van week tot week en van
maand tot maand kan nagaan, worden be
oordeeld.
Tenslotte mag hier nog worden opge
merkt, dat we hier te doen hebben met
een moeilijk en ingewikkeld vraagstuk,
waarbij het gebruik van groote woorden
dient te worden vermeden.
Uit het feit, dat er verschil van mee
ning is omtrent de te nemen maatregelen,
volgt niet, dat de een w e 1 en de andere
niet sociaal voelt. Iemand die alle be
zwaren tegen een algemeene steunrege
ling ten volle laat wegen, kan veel meer
sociaal gevoel hebben, dan een ander die
de ellende van de werkloozen tracht uit te
buiten voor politieke doeleinden.
Omgekeerd gaat het ook niet aan, hen
die wat verder willen gaan en die op be
paalde punten met de roode organisaties
samenwerken, als behept met socialisti
sche neigingen voor te stellen. Zeker, hier
is een gevaar. Dat is gebleken bij arbeids
conflicten, bij het gemeenschappelijk
adresseeren enz. Voorzichtigheid is daar
om geboden.
Wij hebben getracht over het vraag
stuk der werkloosheidsvoorziening een
weinig meer licht te verspreiden, zonder
dat we de pretentie voeren daarin ten
volle geslaagd te zijn.
Trouwens daarvoor is het vraagstuk
wel wat al te ingewikkeld.
De vrees is niet denkbeeldig dat het
kwaad der werkloosheid in de komende
tijden weer tal van slachtoffers zal
maken.
Laten er dan mogen zijn bewogen har
ten, maar ook de begeerte om deze dingen
te bezien en te behandelen overeenkomstig
den eisch van de goddelijke ordinantiën.
Overeenstemming tusschen Frankrijk en
Amerika.
Omtrent de besprekingen tusschen
Frankrijk en Amerika wordt uit Paxijs het
volgende gemeld:
Om een voortzetting der discussie over
de uit het voorstel van president Hoover
voortvloeiende technische problemen te
vermijden, zijn de Fransche en Ameri-
kaansche onderhandelaars het eens ge
worden om de algemeene aanvaarding
van het voorstel van Hoover vast te stel
len onder voorbehoud van de nog te rege
len vraagstukken.
Verder wordt gemeld, dat minister-pre
sident Laval met dat doel onverwijld de
bijeenroeping eener conferentie te Parijs
zal voorstellen, waartoe de onderteeke
naars van het plan-Young, met inbegrip
van Duitschland, zullen worden opgeroe
pen. Dit besluit zou ongetwijfeld na de
nieuwe Fransch-Amerikaansche bespre
kingen, welke na den Franschen minister
raad worden gehouden, gepubliceerd wor
den.
Een later bericht meldt, dat de Fran
sche en Ameri'kaansche onderhandelaars
tot overeenstemming zijn gekomen over 't
ten uitvoer brengen van het plan-Hoover
en wel op de volgende punten:
1. De betaling der intergeallieerde
schulden wordt van 1 Juli 1931 tot 30
Juni 1932 uitgesteld.
2. Het Duitsche rijk betaalt 't bedrag
van de onbeschermde annuïteiten aan de
Bank voor internationale betalingen, doch
de Fransche reigeering verklaart zich be
reid de door het Rijk gedane betalingen
te beleggen, welke door de Duitsche Rijks
spoorwegen worden gegarandeerd.
3. Alle betalingen vallen onder de door
de Amerikaansche regeering voorgestelde
bepalingen en moeten in zestien jaarlijk-
sche termijnen, te rekenen van 1 Juli 1933
af, worden geamortifieerd.
4. Dezelfde bepalingen gelden voor de
door de Duitsche Rijksspoorwegen uitge
geven bons-
Met betrekking tot drie verdere pun
ten, welke niet onmiddellijk de Ameri
kaansche belangen en de Amerikaansche
regeering betreffen, legt de Fransche re
geering de volgende verklaring af:
Een gemeenschappelijke actie der lei
dende centrale banken, de openstelling
van de Bank voor internationale betalin
gen, moet in bet leven worden geroepen
ten voordeele van die landen, die in bet
bijzonder te lijden hebben van de ophef
fing van de betalingen, gelijk deze is voor
gesteld.
Frankrijk behoudt zioh het recht voor,
van de Duitsche regeering te eischen, dat
de door de uitgestelde betalingen vrij
komende gelden utisluitend gebruikt zul
len worden voor economische doeleinden.
De wapening van België.
De Belgische regeering heeft aan het
secretariaat-generaal van den Volkenbond
inlichtingen toegezonden omtrent de Bel
gische wapening ten einde het voorberei
dende werk voor de algemeene ontwape
ningsconferentie in 1932 te vergemakkelij
ken. Uit de inlichtingen blijkt, dat het
landleger 86.384 man telt, het luchtleger
2840. De gemiddelde duur van den mili
tairen dienst is 10 maanden en 10 dagen
zonder de verloven, een jaar met inbegrip
daarvan. De militaire luchtvaart telt 195
gevechtswaardige vliegtuigen.
Bestrijding van het communisme.
Uit New-York wordt gemeld: De waar
nemende president van de Civic Federa
tion heeft voorgesteld een internationale
commissie in het leven te roepen, die tot
taak zal hebben het communistische ge
vaar, dat de wereld bedreigt, te bestrij
den. De namen van de leden van de Ame
rikaansche afdeeling van dat comité
uit honderd personen bestaande zijn
gepubliceerd.
Het credtet aan Duitschland.
De Londensche correspondent van het
Hdbl. maakt gewag van een door Ame
rikaansche banken aan de Duitsche Rijks
bank te verleenen crediet. Het Reuter-
bureau seint uit New-York nog het vol
gende:
Groote New-Yorksche bankiers hebben
gisteren breedvoerig den toestand, waar
in het Duitsche 'crediet zich bevindt, be
sproken. Bij deze besprekingen, waaraan
tal van groote bank-instellingen deelna
men, had de Intern. Acceptance Bank de
leiding. De groep zou het vraagstuk heb
ben onderzocht van de verlenging van
het crediet, dat reeds aan de Rijksbank
werd verleend door de Federale Reserve
Bank en de Europeesche centrale banken,
ten einde de bank te helpen, het hoofd
te bieden aan de eischen, die in verband
met de halfjaarswisseling werden gesteld
en welk crediet op 16 dezer afloopt.
Wallstreet verwacht, dat het crediet zal
worden verlengd.
Bankiers zijn ongerust door het aanhou
dende terugtrekken van gelden uit Ber
lijn en de flauwe stemming van de markt
te New York, terwijl de markt vrij vast
is in Nederland, België en Zwitserland.
Men leidt hieruit af, dat de te Berlijn
opgevraagde gelden worden overgebracht
naar de genoemde landen.
Noodweer in Frankrijk.
Het Zuidelijk gedeelte van het departe
ment Dordogne in het Z.W. van Frank
rijk is door een geweldig onweer geteis
terd. Een cycloon van ongekende hevig
heid heeft de geheele streek tusschen Bu-
gue en Eyzies verwoest. Tallooze boomen
werden ontworteld. De wijnoogst ging
volkomen te gronde. De graanvelden zijn
als gemaaid. Op tal van plaatsen werden
de straten door het noodweer geheel opge
broken. Telegraafpalen en boomen liggen
op de landwegen door elkaar en maken
ieder verkeer onmogelijk. De stad Bugue
zelf heeft eveneens zwaar geleden. De
straten zijn overdekt met dakpannen,
dakgoten en omgewaaide schoorsteenen.
Hevig onweer in Duitschland.
Boven Berlijn en zijn voorsteden heeft
Zondagmiddag een hevig onweer gewoed.
De schade was zeer aanzienlijk. Talrijke
straten stonden blank, en op sommige
plaatsen werd het verkeer gestremd. In
een half uur tijd werd honderdmaal de
brandweer gealarmeerd. Verscheidene
huizen en een aantal lantarens werden
door den bliksem getroffen.
In Reinickendorf werd een kind door
den bliksem getroffen. Zwaar gewond is
het kind spoedig in het ziekenhuis over
leden. Een man is eveneens door den
bliksem gedood, twee vrouwen in zijn ge
zelschap zijn levensgevaarlijk verwond.
De voorstad Karlshorst heeft het eveneens
hard te verduren gehad. Hier werd o.a.
de benedenverdieping van een groot zie
kenhuis overstroomd. Talrijke instrumen
ten werden zoo zwaar beschadigd, dat zij
onbruikbaar werden. Een brandweerman
werd hier zwaar gewond.
Bij het baden in de meren in den om
trek van Berlijn zijn vier personen ver
dronken.
Roemeensche graanuifvoercentrale.
Naar uit Boekarest wordt gemeld, heb
ben 130 organisaties voor graanproduc-
tie een graanuitvoereentrale in b6t leven
geroepen. Deze centrale is een N.V. met
een kapitaal van 7 milliard lei. De regee
ring heeft de uitvoerrechten op graan
opgeheven.
Bezuiniging in Australië.
De Australische regeering heeft een ont
werp ingediend, dat omvangrijke bezuini
gingen beoogt. De salarissen der ambte
naren zullen met 3 tot 24 procent voor de
hoogste klassen verminderd worden. De
ouderdoms- en invaliditeitspensioenen
zullen van 20 op 17 ^shilling gebracht
worden en bovendien zullen ze slechts
uitgekeerd worden als het inkomen plus
het pensioen niet meer dan 30 shilling per
week bedraagt.
Uitkeeringen aan oorlogsinvaliden en
weduwen en weezen worden niet vermin
derd, maar voor alle andere betrekkingen
opgeheven. De bezuiniging bedraagt voor
deze categorie bijna 25 procent der oor
spronkelijke uitkeeringen. De regeering
had oorsprongelijk ook hier een vermin
dering voorgesteld, maar deze ingetrok
ken na onderhandeling met de organisa
tie van oorlogs-deelnemers, die nu voor
stellen zal doen om het nu weer toege
stane bedrag op andere wijze te dekken.
Het Legioen van Eer voor
den heer Moojen.
Naar Havas uit Parijs meldt, heeft de
Fransche minister van koloniën gisteren
het ordeteeken van het Legioen van eer
uitgereikt aan den heer Moojen in tegen
woordigheid van maarschalk Lyautey,
gouverneur Olivier en mr D. Fock.
Later op den avond hebben de leden
van het Nederlandsche tentoonstellings
comité in een intieme bijeenkomst aan
den heer Moojen een klein model van het
zelfde ordeteeken, versierd met brillan-
ten, overhandigd.
Fransche invoerrechten.
Uit Parijs wordt gemeld:
De verhooging van douanerechten, op
voorstel der regeering nog door de Ka
mers in extremis aangenomen, treft op
nieuw een van onze Nederlandsche uit
voerartikelende visch. Voor de meeste
soorten, die versch uit ons land worden
ingevoerd, met uitzondering van tong en
tarbot, die reeds meer betaalden, wordt
het invoerrecht verhoogd van 34 fr. tot
60 fr. per 100 kg. bruto.
Voor gezouten, gedroogde of gerookte
visch, met uitzondering van stokvisch,
zoutevisch en haring, is het recht van
42.50 fr. tot 75 fr. per 100 kg. bruto ge
bracht. Ditzelfde geldt voor visch-conser-
ven, behalve voor een enkele soort ansjo
vis, die als „killo" wordt aangeduid.
Het invoerrecht op gedroogde appelen
en peren is verdubbeld en van 30 op 60 fr.
gebracht.
Korte berichten.
Bij een ongeluk met een boot op de
Ottawa-rivier nabij de stad Ottawa zijn
negen menschen verdronken.
De politie te Antwerpen heeft in de
havenbuurt 42 Chineezen gearresteerd,
die in het bezit waren van valsche legiti
matiepapieren. Allen zullen zonder ver
wijl uit het land worden gedreven.
Een vloedgolf heeft in Zuid-Califor-
nië groote verwoestingen aangebracht. 16
personen zijn verdronken.
Te Bremen ontstond brand in een
fabriek van houtpulp; er volgde een ont
ploffing, die het geheele gebouw ver
woestte; een arbeider werd door een
sprong uit het raam zwaar gewond.
Reuter meldt uit Rangoon, dat 40
opstandelingen zijn gedood in een ge
vecht met de politie in het district Shan,
waar de opstandige beweging weer ge
predikt wordt.
Te Kanton zijn honderd personen
verdronken tengevolge van een zwaren
vloed van de Oostrivier en Noordrivier.
De straten in de laagliggende districten
van Kanton zijn in kanalen veranderd.
Invaliditeits- en Ouderdomswet.
Op 1 Juni 1931 werden 18.085 wedu-
wenrente en 12.538 weezenrenten krach
tens de Invaliditeitswet genoten, terwijl
op genoemden datum krachtens artikel
373 dier wet 89.658 personen in het genot
waren van een als vrucht hunner verze
kering verkregen ouderdomsrente van
drie gulden per week. Voorts genoten
30.843 personen een invaliditeitsrente als
bedoeld in artikel 71 dier wet.
Binnenland.
Ernstige vergiftigingsgevallen te Erica
(Drenthe).
De bietencultuur in Zeeuwsch-Vlaande-
ren.
Buitenland.
Overeenstemming tusschen Frankrijk en
Amerika.
De bewapening van België.
Krachtens artikel 24 der ouderdomswet
1919 waren op vorengenoemden datum
131.436 personen in het genot van een als
vrucht hunner verzekering verkregen
ouderdomsrente van drie gulden per
week.
Anii-dumplngwet in voorbereiding?
Naar het „Hdbl." verneemt, verkeert
het ontwerp-anti-dumpingwet in een ver
gevorderd stadium van voorbereiding en
kan binnenkort de indiening er van wor
den tegemoet gezien.
Onze kolenuifvoer naar Frankrijk.
Naar van bevoegde zijde gemeld wordt
is omtrent besprekingen tusschen de Ne
derlandsche en Fransche regeering inzak*
de voorgenomen beperking door Frank
rijk van den kolen-import nog niets defi
nitiefs bepaald. Dat er weldra onderhan
delingen zullen plaats vinden, schijnt vast
te staan, doch noch omtrent het tijdstip
noch omtrent de plaats, Parijs of Den
Haag is iets vastgesteld.
Conflict stroocarton-lndustrie.
De rijksbemiddelaar, Mr S. de Vries,
Czn heeft de partijen, betrokken bij de
staking in de stroocarton-industrie in de
provincie Groningen, opgeroepen tot een
nieuwe bespreking op Vrijdagmiddag 10
Juli, des namiddags 2 uur, op het depar
tement van Arbeid, Handel en Nijverheid.
Stichting „Vrederust".
Op Maandag 6 Juli hield de Vereeniging
tot Chr. Verzorging van Krankzinnigen
in Zeeland' haar 27ste jaarvergadering in
het Kerkgebouw dier van de Vereeniging
uitgaande Stichting „Vrederust" te Bergen
op Zoom.
Aan de zeer druk bezochte vergadering
de schare vulde het kerkgebouw geheel
ging een bidstond vooraf, geleid door
Ds P. N. Tonsbeek van Kamperland, die
sprak naar aanleiding van Luk. 1113
„Indien dan gii, die boos zijt, weet uwen
kinderen goede gaven te geven, hoeveel
te meer zal de hemelsche Vader den Hei
ligen Geest geven dengenen die Hem bid
den 1"
De jaarvergadering stond onder leiding
van den voorzitter der vereen., den heer
J. J. C. van Dijk. Vertegenwoordigd waren
48 afdeelingen en 27 corporaties
Uit d'e jaarverslagen van secretaris en
penningmeester teekenen wij' aan, dat de
Vereeniging aan het eind'e van het ver
slagjaar telde 68 afdeelingen en 48 cor
poraties, benevens een aantal afzonder
lijke leden, in totaal 4285 leden.
In de stichting „Vrederust" werden aan
het eind van het verslagjaar verpleegd
733 patiënten; het verpleagpersoneel be
stond! uit 73 verplegers en 95 verpleeg
sters. In den loop van het jaar werden
als hersteld ontslagen 56 patiënten, als
verbeterd' 26 patiënten.
Ter vergadering kon worden medege
deeld dat hij' Kon. Besluit van 31 Maart
1931 is goedgekeurd, dat 4 paviljoens
worden bestemd tot „open afdeeling",
waarin patiënten zonder rechterlijke
machtiging kunnen worden opgenomen. Il
verband daarmede zal de naam der
Stichting voortaan luiden: „Inrichting
voor Zenuw- en Zielszieken Vrederust".
Het in aanbouw zijnde centraal admi
nistratiegebouw nadert zijn voltooiing.
De exploitatie der stichting ieverde het