No. 232
Maandag 6 Juli 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Cos Bank N.V. Goes
EERSTE BLAD.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 JULI vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
VERSCHIJN? ELKEN WERKDAG.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Abonnee e-^ïprljs?
Per 3 maanden us? usri, f 3.^-
Losse aumrowt f 3.85
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. <4455.
Prl|s der Advertentien:
14 regels f t.20. elke regel meer 30 ct.
Bi] abonnement belangrijke korting.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUÏJ, L. Burg. TeL No. 259.
Professor Fabius.
Vandaag viert Prof. Mr D.
P. D.
Fabius, lid van den Raad van State, zijn
80aten verjaardag-
Een van onze oude voortrekkers, die het
voorrecht mag smaken, dat hij tot op hoo-
gen leeftijd frisch blijft en groen.
IJit een vraaggesprek, dat een mede
werker van „Timotheüs" met den heer
Fabius had, nemen wij het volgende over:
„Natuurlijk kwam het gesprek ook op
de groote uitbreiding die de Staatsbemoei
ing de laatste jaren heeft genomen, voor
al wat betreft de leerplicht, door prof.
Fabius steeds leer dwang genoemd en
wat aangaat de openbare armenzorg. De
professor zei daarvan:
„Daar heeft 'Groen in '54 al tegen ge
waarschuwd. In en na 1912 is zijn voor
spelling uitgekomen. Het verfoeilijke in
dit stelsel is, dat het bij de mensohen een
gevoel van recht kweekt. Dat Is datzelfde
„recht op een menschwaardig bestaan",
dat men ook wel „het recht om te leven"
noemt.
Wat recht om te leven! Plicht om te
leven! Eerst de plicht om goed te leeren;
dan de plicht van goede voorbereiding
tot het vak; derdens de plicht om te wer
ken, hard te werken; vervolgens de
plicht om goed op te passen, zuinig te
zijn en te sparen, te sparen voor het huwe
lijk en voor den ouden dag! Die plicht om
te leven, meneer, komt éérst! Wat recht!"
Niet iedereen mag en kan dergelijke
dingen zeggen.
Maar Prof. Fabius kan en <mag het wel,
omdat door heel zijn leven loopt de strenge
lijn van de p '1 i c h t, omdat hee'l zijn leven
was werken, hard werken.
Slechts een enkel voorbeeld.
Toen Prof. Fabius in 1880 optrad als
hoogleeraar aan de Vrije Universiteit, be-
teekende 'dit allerminst het innemen van
een eere-positie.
Wel het tegendeel.
Maar waar de plicht riep, daar was
er geen aarzeling, ook al kreeg hij een
taak te vervullen, die aan het bovenmen-
schelijke grensde.
„Hoewel, zegt het Hdbl., van het be
gin af vaststond, dat staatsrecht het
eigenlijke leervak van prof- Fabius zou
zijn, heeft hij dit eerst afgestaan, om j'hr.
de Savornin Lohman aan de universiteit
te krijgen, maar na -diens vertrek bleven
hem no-g vijf-en-twintig jeren over om als
staatsrechtsgeleerde naam te maken. In-
tussohen heeft hij bijna gedurende zijn
geheelen ambtstijd colleges Romeinsch
recht en een zeer uitgebreid college rechts-
encyclopaedie voor bet candldaatsexamen
gegeven, later nog wijsbegeerte des rechts
en van het strafrecht. Handels- en bur
gerlijk recht zijn hem niet vreemd geble
ven, ja geen onderdeel der rechtsweten
schap was hem als studievak onbekend.
In zijn sociale vraagstukken betrad bij
het gebied der staathuishoudkunde, met
De doodstraf en Voorwaardelijke veroor
deeling dat van het strafrecht, terwijl zijn
rectorale rede in 1907 uitdijde tot een
studieboek over Volkenrecht. Zoo toonde
hij metterdaad, dat wanneer één hoog
leeraar moest geacht worden, de gansche
rechtswetenschap voor zijn rekening te
zullen kunnen nemen, hij -daarin niet zou
achterstaan."
Prof. Fabius heeft bard en veel ge
werkt, onder vaak moeilijk© omstandig
heden.
En hij kon dit doen, omdat hij zich ge
dreven wist door een beginsel.
De beginselen -door Groen van Prdnste-
rer ontvouwd, waren in hem vleesch en
bloed geworden.
En zijn hoogste ideaal is geweest, 'die
beginselen weer te -doen leven bij ons volk.
Dat heeft hij steeds beschouwd als zijn
duren plicht en niets kon 'hem weer
houden, om dien plicht, zooals 'hij die zag,
te vervullen.
Vandaar zijn vaak scherp© critiek op
Dr Kuyper en de Anti-revolutionaire par
tij, wanneer hij meende dat teveel met de
practijk en te weinig met de beginselen
gerekend werd.
Dat optreden beeft hem wel eens vrien
den gekost. Het is oorzaak geweest, dat
hij niet bereikt heeft wat hij anders wel
licht had kunnen bereiken.
Maar hij kon niet anders-
„De drang, zoo schreef hij eenmaal,
om op grond mijner anti-revolutionaire
levensovertuiging, naar eisch van het
anti-revolutionaire beginsel alleen, wars
van alle berekening voor mijn persoon,
onafhankelijk van de gevolgen, welke dit
voor mij mocht hebben, in het -diepe ge
voel daarmee ons volk te kunnen dienen,
mijne meening uit te spreken over wat
op staatkundig gebied aan de orde was,
heeft zich in lateren tijd op schier on
weerstaanbare wijze van mij meester ge
maakt."
En daarbij ontzag -hij- niets en niemand.
Maar en -dat is het mooie bij dezen
stoeren strijder zijn critiek op de A.R.
partij is voor hem noodt oorzaak geweest,
om zich van haar los te maken en zich
tegenover haar te stellen.
Hij heeft getracht te bouwen; .niet te
breken.
Hij zocht niet zichzelf.
Hij die zoo hevig verfoeide wat hem
een offeren aan de tactiek scheen, heeft
nooit de tactiek gevolgd om voor zichzelf
iets te 'bereiken.
Daarvoor stond hij trouwens ook te ver
van de massa af.
Prof. Fa-bius verstond niet de kunst
heeft het ook nooit getracht zich popu
lair te maken.
De vraag kan worden ge-daan of Prof-
Fabius zich niet teveel buiten het prac-
tische leven plaatste, waardoor aan de
eene zij-de zijn critiek soms onnoodig
scherp was, terwijl aan den anderen kant
zijn invloed minder groot was dan zij had
kunnen wezen.
Omgekeerd echter is 'het ook waar, dat
zij, die staan midden in de practijk van
het leven, wel zullen doen zich voort
durend -door Prof. Fabius op het stuk van
beginselen te laten onderrichten.
Hij brengt staal in het bloed.
Dat is a '11 ij d noodig, maar inzonder
heid in dezen tijd vdl verwarring en ver
watering.
Prof. Fabius is steeds geweest en hij is
het nog: een ridder, zonder vree-s, maar
ook zonder eenige blaam, bij wien
levensovertuiging en levens
openbaring steeds elkaar 'dekten.
On buigzaam waar het betreft de
handhaving van de 'beginselen. Trouw
in het belijden en in het beleven van zijne
beginselen.
Moge God dezen jubileerenden voor
trekker nog tal van jaren sparen en hem
geven een sohoonen levensavond, vol licht
en genade.
HET HOOVER-PLAN.
Havas heeft het volgende communi
qué gepubliceerd: „De Fransche en Ame-
rikaanscbe onderhandelaars hebben van
Zaterdagavond half tien tot Zondagoch
tend kwart voor één besprekingen ge
voerd. De Franscben hebben den Ameri
kanen den tekst doen toekomen van do
grondslagen voor een accoord, welke des
middags in den Franscben ministerraad
waren goedgekeurd. In den nacht van
Zaterdag op Zondag is daarop deze tekst
naar Washington geseind, met eenige wij
zigingen, die er in gemeen overleg in wa
ren aangebracht.
De Amerikaansche regeering zal van
daag mededeelen of zij deze accoord-
grondslagen in overeenstemming acht
met het beginsel van president Hoover's
voorstel. Maandagmiddag om 3 uur zul
len de onderhandelaars weer bijeenkomen
en men gelooft, dat dan een accoord zal
worden bereikt.
Cycloon In Frankrijk.
In de streek van Le Bugue tot Les
Eysies heeft een cycloon gewoed waar
door in het geheele gebied boomen wer
den ontworteld en het gewas werd ver
nield. Tusschen Campagne en Le Bugue
is geen blad meer aan de boomen, staat
geen wijnstok meer overeind en is de ge
heele oogst verwoest. De straten van Le
Bugue zijn onbegaanbaar door het opge
hoopte slijk. Meer dan 7000 gezinnen zijn
door de ramp geruïneerd.
De Duitsche noodverordening.
Door de rijksdepartementen van finan
ciën en arbeid worden voorstellen tot wij
ziging van de jongste noodverordening
ontworpen. Deze voorstellen betreffen in
de eerste plaats een wijziging van de zoo
genaamde crisisbelasting en van de
nieuwe regeling tot ondersteuning van
de werkloozen en de slachtoffers van
den oorlog.
Het is nog niet bekend, wanneer het
rijkskabinet de verschillende voorstellen
zal behandelen en wanneer de aange
kondigde besprekingen met de sociaal
democraten zullen beginnen, een en an
der hangt voornamelijk af van de alge-
meene politieke ontwikkeling.
Het bestuur van de federatie van Groot-
Berlijn der sociaal-democratische partij
beeft met algemeene stemmen een motie
aanvaard, waarin de fractie der partij in
den Rijksdag wordt uitgenoodigd de noo-
dige stappen te ondernemen, teneinde de'
bespreking met de rijksregeering zoo snel
mogelijk te doen plaatsvinden.
De hitte in de Ver. Staten.
Volgens telegrammen van de Exchan
ge Telegraph heeft de buitengewone
warmte in de Vereenigde Staten, die in
het Midden-Westen reeds begint te ver
minderen, in vele gedeelten van bet land
ook Vrijdagnacht nog voortgeduurd. Tot
nu toe zouden 1450 personen tengevolge
van de hitte zijn omgekomen. Het verlies
tengevolge vein het verloren gaan van
oogst en vee wordt op 10 millioen dollar
geschat.
De „Graf Zeppelin" naar Engeland.
In opdracht van de London Air Park
club te Hanworth is de „Graf Zeppelin"
gecharterd voor een rondvlucht van een
dag boven Engeland.
De „Graf Zeppelin" zal reeds in de
vroege ochtenduren uit Friedrichshafen
vertrekken, zoodat hij reeds vroegtijdig
in Engeland kan zijn.
Aan de rondvlucht nemen slechts leden
van de club deel. Op de heenreis worden
een aantal Duitsche passagiers meege
nomen, die dan den dag te Londen kun
nen doorbrengen en den terugtocht weer
met de Zeppelin zullen maken.
De Belgische kolennfjverheid.
In het kabinet van den Belgischen pre
mier heeft Zaterdag een conferentie
plaats gehad, waaraan eenige autoritei
ten en gedelegeerden van de spoorwegen,
van de electrische centrales en de haven
steden deelnamen.
De conferentie had ten doel, maatrege
len te beramen tot hulpverleening aan de
kolenmijnen.
Minister Heijman deelde mede, dat het,
in verband met de conventie van Oslo,
onmogelijk is den invoer van buitenland-
scbe kolen te belemmeren.
De regeering is echter voornemens, on
derhandelingen te openen met Frankrijk,
Nederland, Engeland en Duitschland om
tot een gemeenschappelijke uitvoerrege
ling voor de steenkolen te komen.
De Zeppelin-pooltocht.
De „Luchtschepenwerf" deelt mede,
dat de door haar in samenwerking met
de vereeniging voor Poolaviatiek voorge
nomen Poolexpeditie thans definitief is
vastgesteld op 20 Juli.
Dr Eckener zal, gelijk gemeld, de aige-
heele leiding voor dezen tocht hebben,
terwijl de wetenschappelijke leiding bij
prof. Samoilowitsj zal berusten.
De Amerikaansche krantenmagnaat
Hearst, die door groote financieele offers
de tot standkoming van de expeditie mo
gelijk maakt en zich derhalve de bericht
geving voor zijn bladen beeft verzekerd,
is op zijn overeenkomst teruggekomen.
Thans zal „Ullstein" de rechten ver
krijgen voor de gewone en radio-berich
ten betreffende den Pooltocht.
Werkloosheid In Amerika.
Twaalfhonderd vooraanstaande man
nen en vrouwen in de Vereenigde Staten
hebben een request gericht tot president
Hoover om een speciale zitting van het
congres bijeen te roepen ter behandeling
van het vraagstuk der werkloosheid. Er
worden voorzieningen gevraagd, die-drie
en een half milliard dollars zullen kosten.
De ramp te Vincennls.
Naar aanleiding van de vele geruchten,
die omtrent de oorzaak van den noodlot-
tigen brand in het Nederlandsche pa
viljoen op de koloniale tentoonstelling te
Parijs de ronde doen, had een vertegen
woordiger van het persbureau Vaz Dias
een onderhoud met den met de leiding
van het onderzoek belasten commissaris
van politie Leriche, die thans reeds bijna
een week met bet onderzoek bezig is en
dus over meer feitenmateriaal kon be
schikken, dan in de eerste dagen na den
brand.
De beer Leriche verklaarde, dat bet, bij
het ontbreken van zekerheid omtrent de
oorzaak van een brand als deze, haast
niet te verwonderen velt, dat allerlei wil
de geruchten de ronde gaan doen en heel
makkelijk ontstaat dan de beschuldiging,
dat kwaadwilligheid den brand heeft ver
oorzaakt.
Wanneer, zooals thans bet geval is,
slechts wat ascb en puin is overgebleven,
valt zulks onmogelijk met zekerheid vast
te stellen. Niettemin verzekerde commis
saris Leriche, dat de mogelijkheid van
kwaadwilligheid al zijn aandacht heeft
gehad en dat hij alle aanwijzingen, die
hij in deze richting heeft gekregen, nauw
keurig heeft onderzocht. Het resultaat
hiervan was echter in alle gevallen nega
tief. Op het oogenblik bezit men niet de
minste aanwijzing of waarschijnlijkheid,
die de veronderstelling wettigt, dat de
brand door kwaadwilligen is aangesto
ken.
Korte berichten.
In de kalimijn Ober-Gebra bij Blei-
cberode zijn vier mijnwerkers onder
steenmassa's bedolven. Slechts een per
soon werd nog levend, doch zwaar ge
kwetst, in het ziekenhuis opgenomen.
De manoeuvres van een deel der
Britsche Middellandsche Zeevloot bij
Astakos aan de golf van Patras bij Grie
kenland zijn afgebroken wegens de bui
tengewone hitte, nadat drie Engelsche
matrozen tengevolge van de hitte waren
overleden en velen door de hitte ernstig
ongesteld waren geworden.
Te Newhaven (Connecticut) is een
sneltrein in botsing gekomen mei een
trein, die nog uit ouderwetsche bouten
wagens was samengesteld. Twee dezer
wagens vlogen in brand en 25 passagiers
liepen verwondingen op.
In de Moritzstrasse in het Zuiden
van Berlijn kreeg Zaterdagmiddag een
bedaagde weduwe bezoek van haar 22-ja-
rigen neef, die geld vroeg. Toen de vrouw
weigerde hem dit te geven, baalde de
jongeman een revolver uit zijn zak en
vuurde daarmede eenige schoten op zijn
tante af, die zoo ernstig werd gewond,
dat ze na eenige oogenblikken overleed.
De moordenaar is voortvluchtig.
Te Rockaway in den staat Oregon
is een oude winkelier ten gevolge van
hartverlamming overleden. De man had
zich te veel opgewonden naar aanleiding
van het levendige radioverslag van de
boksmatch Schmeling-Stribing.
ONTWERP
BEDRIJFSRADEN-ORGANISATIE VAN
MINISTER VERSCHUUR.
Door den Hoogen Raad van Arbeid
verworpen.
Toen Zaterdag de Hooge Raad van Ar
beid, die het voor-ontwerp tot instelling
der bedrijfsraden moest behandelen, was
de voorzitter, Z.Exc. Mgr. prof. mr. dr
Nolens wegens ongesteldheid afwezig.
Ook de beide viee-voorzitters, de hee-
ren Kalff en Kupers, waren absent; de
eerste was uitstedi'g en de laatste bevindt
zich in Indië.
Daar het reglement in dit bijzonder ge
val niet voorziet, opende Z.Exc. mr T. J
Verschuur, minister van Arbeid, H. en
N., de vergadering, waarbij hij den wensch
uitsprak, dat Mgr Nolens spoedig hersteld
zou mogen zijn.
De Minister stelde daarop den raad
voor, dat de vergadering zou worden ge
presideerd door oud-Minister prof. mr
Aalberse, die, naar men weet, den Hoo
gen Raad instelde.
Deze leidde daarop de vergadering.
Na uitvoerige besprekingen kwam de
hoofdvraag in stemming luidende: „Is een
wet in den geest van het aanbangig ge
maakte voorontwerp (tot instelling van
bedrijfsraden) gewenscht?"
De vraag werd met 21 tegen 17 stem
men ontkennend beantwoord.
De stemmingen in den Hoogen Raad,
zegt de „Maasbode" zijn geheim, maar
uit de cijfers leiden we af, dat de sociaal
democratische leden zich bij de tegenstem
mers hebben gevoegd. Het ontwerp, dat
wel verordenende bevoegdheid geeft op
loonen, maar niet op productie en distri
butie, kan h.un misscien onvoldoende ver
gaand hebben ge1 eken. terwij? het voor
Binnenland.
De luchtlijn RotterdamZierikzee ge
opend.
Onze kolenuitvoer bedreigd?
De Hooge Raad van Arbeid over bet ont-
werp-Bedrijfsorganisatie.
Buitenland.
Overeenstemming tusschen Frankrijk en
Amerika.
andere tegenstemmers weer te vergaand
zal zijn geweest, zoodat de eindstemming
dan eigenlijk ook onzuiver was.
Zijn onze gevolgtrekkingen juist, dan
schijnt het ontwerp tenzij het een der
groepen van tegenstemmers tegemoet
komt in de Kamer evenmin kans op
aanneming te maken.
Nedarland-Indië-luchtdienst.
Donderdagmorgen vertrekt het K.L.M.-
vliegtuig PH-—AFO naar Batavia. De be
manning bestaat uit Frijn, eersten be
stuurder, die hiermede zijn zesde reis naar
Batavia onderneemt; Viruly, de schrijver
van de boeken „Voor vrij contant" en „In
den schroefwind" als tweede bestuurder,
voor wien dit de eerste reis naar Indië
beteekent, Biesheuvel, werktuigkundige
en Van Hameien, radio-telegrafist.
Als passagier maakt de heer Mackveld
de reis naar Calcutta mede.
Op 21 Juni was deze passagier uit Cal
cutta met de K.L.M. te Amsterdam aan
gekomen en nog dienzelfden dag door
gereisd naar Londen.
Hij zal op deze wijze in één maand uit
en thuis te Calcutta zijn en daarvan 17
dagen voor zaken te Londen hebben
vertoefd.
Christelijke Middenstanders.
De vereeniging van den Christelijkea
Handeldrijvenden en Industrieelen Mid
denstand in Nederland, houdt op 15 en
16 dezer haar 13de jaarlijksche vergade
ring en congres te Dordrecht. Op het
congres zal de heer P. E. Tameling, te
Groningen, spreken over de vraag: Past
ons distributiestelsel in onze tegenwoor
dige maatschappij? Voorts zal mr P, G.
Knibbe, secretaris van de Kamer van
Koophandel te Leiden, een referaat hou
den over: De Overheid en de bedrijfs
winsten.
De Prinsen van Dell.
De Prinsen van Deli, die thans in ons
land vertoeven, hebben eergisteren een
bezoek gebracht bij den gouverneur-ge
neraal van Ned.-Indië, jhr mr de Jonge,
op huize de Bheele te Voorst en aldaar
aan bet dejeuner deelgenomen.
Mgr prof. mr dr W. H. Nolens.
Naar „De Tijd" verneemt, is de minis
ter van Staat mgr prof. mr dr W. H. No-
lens sinds eenige dagen ongesteld. De
werkzaamheden op de arbeidsconferentie
te Genève hebben hem dermate afgemat,
dat voorloopig volstrekte rust is voorge
schreven. Men behoeft zich echter over
zijn toestand niet ongerust te maken.
Golvende korenvelden In de Wleringer-
meer.
De vorige week werd gemeld, dat de
oud-minister Golijn in den Wieringer-
meerpolder aldaar gegroeide aardbeien
gegeten had. Dit is zeer merkwaardig.
Maar wat nog merkwaardiger is, zegt
de „N. R. Ct.", is het volgende. In het
noordelijk gedeelte van de Meer bij de
Westpunt van Wieringen fietst men door
onafzienbaar normaal opgegroeide koren
velden. Echt golvend graan. Van gewone
hoogte en dichtheid. Men weet niet wat
men ziet; en denkt in de Haarlemmer
meer te zijn. Geen landbouwer of expert
had dit ooit mogelijk geacht en toch is
het zoo.
Ook zij gemeld, dat weer vele kilometers
schulpenweg zijn aangelegd. Men kan te
genwoordig bij Nieuwe-Sluis (even ten
Noorden van Kolbom) de Meer inrijden