K
DAM
BOHEMIA.
ar ros
DE KOSTER Co.
Kerknieuws.
Predikbeurten.
Leestafel.
Onderwijs
Uit de Provincie.
kN?et tc bitter- niet te zoet
De jaarbeurs te Breskens. De Commissaris der Koningin bij een der stands.
De heer De M e ij zeide niet in her
halingen te zullen treden, maar wilde er
toch op wijzen, dat toen destijds Middel
burg als plaats voor het abattoir werd
aangewezen de slagers in actie zijn geko
men en zij besloten zelf een slachthuis te
bouwen. 'Op het beroep van de S.D.A.P.-
fraetie tegen het raadsbesluit is nog steeds
geen antwoord ontvangen. Spr. gaat den
loop der zaken na en meent o.a., dat om
dat B. en W. destijds niet aan de slagers
kennis gaven van het schrijven inzake de
verantwoordelijkheid, deze nu op de ge
meente Vlissingen is overgebracht. Eerst
op 11 Februari j.l. bleek, dat B- er. W.
zich ongerust gevoelden, dat is wel wat
laat. Als de slagers eens gewaagde dingen
zouden doen, komen zij bepaald in moei
lijkheden. Als er een nieuwe slager zich
te Vlissingen vestigt zal 'hij niets met het
slachthuis te maken hebben. Spr. meent,
dat B. en W. zeer lichtzinnig met de be
langen van Vlissingen hebben rondge
sprongen. Men mag het dreigement met
art. 138 der gemeentewet niet maar zoo
in den wind slaan. Spr. meent dat het niet
te pas komt zooals Ged. Staten ten dezen
opzichte den raad behandelen. Alleen
doordat Middelburg de zaak openbaar
maakte, kwamen ook B. en W. er mede
voor den dag. Spr- zal steeds protesteeren
als B. en W. handelen zooais zij nu deden.
Het woord fatsoen mogen zij niet gebrui
ken en zij moeten zelf uitmaken of zij
tegenover Middelburg fatsoenlijk hebben
gehandeld. Als die gemeente art. 138 w i
toepassen, dan verliest Vlissingen het.
De slagers gaan geheel vrij uit en op hen
mag niets worden verhaald. Spr. twijfelt
nog altijd of de verordening op de keur-
loonen zal worden goedgekeurd. En wat
moet er gebeuren als het gerantiebesluit
niet wordt goedgekeurd?
Gezipn de welwillende houding van den
raad te Middelburg is er zeker nog met
die gemeente te onderhandelen. Het is
beter ten halve gekeerd, dan ten heele ge
dwaald. Al is het geheele kapitaal weg
gesmeten, dan zullen de slachtloonen nog
niet hooger zijn dan nu voor Vlissingen
ontworpen. Het slachthuis te Vlissingen
ligt veel ongunstiger dan dat te Middel
burg.
De heer W esse ling meende, dat er
blijkbaar een streven is bij Ged. Staten
naar een centrale slachtplaats. Hij wil
doorwerken, maar tevens overleg plegen
o-a. over de vraag of niet meer te Vlissin
gen kan geslacht worden, dan noodig voor
de gemeente.
De voorzitter zeide, dat de out
siders scherp geslepen hebben. De slagers
moeten doorgaan en het is niet te doen om
onaangenaamheden te scheppen. Spr. wist
zeer goed, dat Ged. Staten tegen een par
ticulier slachthuis waren.
Het is gebleken, dat het particulier
initiatief goedkooper is, de kwestie van
fatsoen heeft de meerderheid van den
Raad voldende begrepen.
Da garantie-leening is door Ged. Sta
ten reeds goedgekeurd. Het art. 138 heeft
geen terugwerkende kracht. In de toe
komst zal de overgang van den spoorweg
worden verplaatst en een hinderpaal op
geheven. Men is gebonden aan de slagers
en men kan op genoemde besluiten niet
terug komen, men is te ver en daarom
is het schrijven van Ged. Staten te laat
gekomen.
De heer P. G. L a e r n o e s, zeide, dat
men een herhaling heeft gekregen van
alles, wat in den loop der jaren over deze
zaak is gezegd. Hij begrijpt niet, dat deze
zaak ter elfder ure weer wordt aange
sneden. Van overleg met Middelburg kan
geen sprake zijn.
De heer H u s o n meende, dat Ged.
Staten steeds een slag om den arm heb
ben gehouden, zij zijn dubbelzinnig te
werk gegaan, wat voor zoo'n hoog colle
ge niet te pas komt. Spr. wijst op de goe
de ligging van het abattoir voor de bun
ker boo ten.
De heer Andriessen meende, dat
het te laat is om op de genomen beslui
ten terug te komen en noemde de houding
van Ged. Staten zwak.
De voorzitter zeide, dat het ga-
rantiebesluit is goedgekeurd onder voor
waarde, dat niet vooruit mag worden
geloopen op later door Ged. Staten te ne
men beslissingen.
De heer P o p p e bleef er bij, dat er
een gemeente-abattoir moet komen.
Bij zijn uitvoerige repliek diende de
heer d e M e ij een motie in om bespre
kingen tb houden met Ged. Staten en de
gemeente Middelburg om tot den bouw
van een gemeenschappelijk abattoijr te
geraken.
De voorzitter wees er op, dat de
Raad te Middelburg reeds besloot in geen
geval te Middelburg te gaan slachten.
Hij ziet in de motie een afkeuring en
deze zullen B. en W. niet accepteeren.
Na nog enkele opmerkingen werd de
motie met 12 tegen 5 stemmen, die der
socialisten, verworpen.
Het adres van de Moderne, de R. K.
en de Syndicalistische vakcentrales om
te geraken tot het instellen van een com
missie om den door de crisis ontstanen
achterstand in de gezinnen der werk-
loozen aan te vullen, werd in handen van
B. en W. gesteld om advies.
Benige discussie werd gevoerd over 'n
antwoord van regenten van het gasthuis
inzake uitkeering van kostgeld aan het
personeel, waarbij de heer H u s o n zei
de, dat het hier een geheel vrijwillige re
geling betreft en regenten daarom tegen
het verleenen van terugwerkende kracht
zijn. Een goede verbetering van de huis
vesting in het gasthuis kan nog niet wor
den tot stand gebracht.
Het bekende verzoek van de P. Z. E
M. inzake ontheffing van art. 44 sub d
van het Motor- en Rijwielreglement werd
in handen van B. en W. gesteld om ad
vies en afgewezen werd een verzoek om
een reclame op het gemeentehuis te mo
gen plaatsen van de N. V. Gomarus Si
garenfabriek.
Aan den heer J. M. Adriaans en werd
eervol ontslag verleend als leeraar in
het werktuigkundig teekenen aan de
Avondschool voor Nijverheidsonderwijs.
Herbenoemd werden tot leden van de
commissie van beheer van het Vlissingsch
Studiefonds de heeren C. Kamermans en
G. van de Putte en benoemd tot regent
van het gasthuis de heer G. J. J. Kuy-
pers.
Verder tot leeraren aan de Avondschool
voor N. O. de heeren H. M. van Dokkum
te Amsterdam; A. P. W. van der Haar
te Utrecht; R. Balgraver te Groningen; F.
Vredenrijk Engelenburg te 's Gravenhage
en A. Bezlijn te Vlissingen.
Vast werden aangesteld aan die school
de tijdelijke leeraren E. M. F. Kools, K.
H. Stad en D. P. Meijler.
Na onderzoek der geloofsbrieven der
nieuwe leden, kwam aan de orde de be
handeling der verschillende voorstellen,
die wij reeds eerder vermeldden en die
nu alle werden aangenomen evenals een
tot het in grondprofiel aanleggen en rio-
leeren van de Anjelierenlaan en Bloe-
menlaan, waarvan de kosten geraamd
worden op f 10.855.35.
Alleen dat inzake de wijziging der po
litieverordening gaf aanleiding tot eenige
bespreking. De heer Woltering, gesteund
door den heer Polderman, maakte be
zwaar tegen opheffing van de bepaling
betreffende de maximumsnelheid voor
auto's. Hij wilde deze bepaling behou
den.
De voorzitter merkte op, dat deze be
paling in vele gemeenten, o.a. ook te
Middelburg, is opgeheven. (Te Middelburg
heeft zulk een bepaling nimmer bestaan.
redactie).
Met 9 tegen 8 st. werd het voorstel-
Woltering verworpen en is de maximum
snelheid voor een proeftijd van een jaar
uit de verordening verdwenen.
Met 11 tegen 6 stemmen werd aange
nomen een voorstel-Rorije, om het verbod
voor 't berijden van een deel van den bou
levard, alleen te doen gelden voor de
Zon- en Feestdagen in het seizoen van
2 tot 11 uur. En op de werkdagen ge
durende de maanden Juni, Juli en Augus
tus van 7 tot 11 uur.
Deze bepaling treedt het volgende jaar
pas in werking.
Bij de rondvraag vroeg niemand het
woord.
Goes. Wij vestigen de aandacht van de
belanghebbenden onder onze lezers op de
in dit nummer voorkomende advertentie
betreffende het oprichten eener af'deeling
van de Algemeene Vereeniging voor
Bloembollencultuur te Haarlem. Deze ver
gadering wordt gehouden a.s. Dinsdag 7
Juli, nm. 2 uur, in de Melksalon „De
Landbouw" van de heer C- J. v. Liere,
Groote Markt. Na de vergadering wordt
een interessante film vertoond, welke ver-
'vaardigd is op last van het Centraal
Bloembollen Comité en getiteld: „Van Bol
tot Bloem". Niet alleen belanghebbenden,
doch ook belangstellenden hebben tot de
filmvertooning toegang.
Nieuwdorp. Gisteravond werd een open
bare vergadering gehouden ter bespreking
van de'vraag: „Is de houding der land
bouwers inzake de loonen en de door hen
voorgestane oplossing van het loongeschil
billijk en rechtvaardig?"
De vergadering stond onder leiding van
den heer J. Traas, voorzitter der afd.
Nieuwdorp van den Chr. Landarbeiders-
bond.
In zijn openingswoord deelde de voorz.
mede, dat deze vergadering een gecombi
neerde was vau de afdeelingpn Nieuw
dorp en 's Heerenboek resp. van den Chr.
en R. K. Landarbeidersbond. Te 's Hee-
renhoek was men echter tot overeenstem
ming gekomen en werd door die afd. op
deze vergadering geen prijs meer gesteld
on zouden alleen de heeren Simons en
Stokman (bondsvoorzitter en bondsseore-
taris van den Ned. Chr. Lamlarbeiders-
bund) spreken.
De heer Simons begint met te zeggen,
dat het onderwerp eigenlijk twee vragen
bevat. Hij zal meer m bet bijzonder spre-
ANNO 1830
Effecten - Coupons - Vreemd Geld.
Hypotheken.
Administratie van vermogens.
ALLE BANKZAKEN.
VLISSINGEN - TERNEUZEN - AXEL
ken over: Is de houding der werkgevers
billijk en rechtvaaruig
Spr. zegt, dat 'net conflict ingrijpt in
het maatschappelijk leven en wel alleen
de werkgevers en werknemer^ aangaat.
Spr. leest den brief van 5 Mavrt van de
werkgevers voor, waarin tot 10 pet. loons
verlaging wordt i;csloten. Drie motieven
worden genoemd:
le. de onzekerheid van den tarweprijs;
2e. de te lage steun der regeering aan
de bietenteelt; 3e. de prijsdaling der le
vensbehoeften.
Spr. bespreekt deze drie motieven en
komt tot de conclusie, dat de houding
der werkgevers onbillijk en onrechtvaar
dig is. Hij herinnert er aan, hoe er een
samenwerking was tusscben patroons- en
arbeidersvereenigingen om steun van de
regeering te verkrijgen, echter met de
bedoeling, dat de loonen der arbeiders
niet zouden worden verlaagd. Mocht ech
ter over de loonen geen overeenstemming
worden bereikt, dan zou arbitrage wor
den ingeroepen.
De arbeiders hebben arbitrage aange
boden, doch deze is door de werkgevers
geweigerd. Mochten, aldus spreker, uit
deze handelwijze strubbelingen voortko
men, dan ligt de volle verantwoordelijk
heid voor rekening der werkgevers. Spr.
wil ook deze gelegenheid aangrijpen, om
te wijzen op het nut van organisatie.
De tweede spreker, dhr Stokman, be
handelt de houding der werkgevers. Hij
wijst op de afspraak: geen overeenstem
ming, dan arbitrage.
Hij herinnert eveneens aan het geza
menlijk optrekken voor de belangen van
het landbouwbedrijf door boeren en arbei
ders.
Spr. had nooit durven denken, dat hier
een loonconflict zou komen. Dat contrac
ten worden opgezegd is niets ongewoons,
doch dat tijdens de onderhandelingen
wordt overgegaan tot een daad, is iets
ongehoords. Spr. noemt deze wijze onjuist
en ziet er ook in een aantasten van de
beginselen van Chr. landbouworganisa
ties. De macht wordt gesteld in de plaats
van het recht. Hij leest een gedeelte voor
van den brief van de werkgeversorgani
satie waarin arbitrage wordt afgewezen
en wel met dit argument, dat arbitrage
vooi zulk een kleinen kring zoo vreemd
aendoet.
Spr. deelt mee te weten, dat door het
Hoofdbestuur van den Chr. Boeren- en
Tuindersbond pochigen zijn aangewend
om een conflict te voorkomen.
Spr. vreest, dat door deze handelwijze
de verhoudingen zullen verslechteren en
dat is in het nadeel van het bedrijf. Hij
hoopt, dat de werkgevers alsnog tot be
ter inzicht zullen komen. Evenals de vo
rige spreker werpt hij de volle verant
woordelijkheid voor alles wat uit deze
kwestie geboren zal worden op de werk
gevers.
Van de gelegenheid tot het stellen van
vragen wordt slechts gebruik gemaakt
door dhr Rijk van 's-Heerenhoek.
Hij onderschrijft veel van hetgeen door
beide sprekers is gezegd, maar vraagt, of
ter verontschuldiging voor de werkgevers
n.l. het weigeren van arbitrage niet kan
worden genoemd de geringe steun door
de regeering aan den landbouw.
De heer Simons wijst er op, dat in-
dien de werkgevers meenen het recht
aan hun zijde te hebben, zij dan juist
sterk zouden staan bij arbitrage.
De voorzitter dankt de sprekers voor
hun woorden en de opgekomenen voor
hun belangstelling en sluit, nadat de heer
Simons is voorgegaan in dankzegging,
de vergadering.
Zierikzee. De heer I. de Broekert heeft
aan den heer A. Groenendijk, No. 2 van
de Chr. Hist, lijst voor de verkiezing
van leden van den gemeenteraad, het
volgende schrijven gericht:
„Nu de uitslag der verkiezing voor
den Gemeenteraad geheel anders is ge
loopen, dan aanvankelijk werd vermoed,
zal het mij zeer aangenaam zijn wel
van u te mogen vernemen, of gij bereid
wordt gevonden mijn plaats als lid van
den Raad te willen aanvaarden.
Waar Gij als technisch ambtenaar der
Gemeente zulke buitengewoon goede
diensten zoudt kunnen bewijzen, zou het
mij, op grond hiervan, zeer aangenaam
zijn wel een gunstig antwoord van U
te mogen ontvangen."
Ned. Herv. Kerk.
Drietal te Beetgum, Dr W. Swart te
Sybrandaburen, W. Noest te Grootegast
en M. L. Onnes te Peins en Zweins.
Beroepen te Cuyk, H. Stegeman te
Urmond. Te Lisse, G. Tichelaar te Gro
ningen.
Aangenomen naar Reitsum, H. Bogers
te Klaaswaal. Naar Waal en Honswijk,
Dr D. Jacobs te Krimpen a. d. IJssel.
Bedankt voor Workum, Dr G. P. van
.Itterson te Alblasserdam. Voor Raams-
donk, G. de Vries te Heer de.
Geref. Kerken.
Beroepen te Zuilichem, W. v. d. Bos
cand. te Nijkerk.
Geref. Kerken in Herst. Verband.
Aangenomen naar Enschedé, J. C. Aal-
ders te Amsterdam.
D r N. D. van Leeuwen. Naar
het „Hbl." verneemt, is Dr N. D. van
Leeuwen, die tegen 1 Juli zijn ambt van
predikant in de Geref. Kerk in Hersteld
Verband te Leeuwarden heeft neergelegd,
lid geworden van de Ned. Herv. Kerk.
Legerpredikant e n. Naar de
N e d e r 1. verneemt, zal de vacature in
den Raad van Legerpredikanten ontstaan
door 't overlijden van ds J. H. Ruyseh van
Dugteren, niet direct worden vervuld.
Enkele reserve-veldpredikers nemen zijn
arbeid voorloopig in het Zuiden waar.
Waar er 1 Jan. a.s. in den Raad nog
een vacature komt, doordat ds F. C. Pe
tersen, wegens het bereiken van den pen
sioengerechtigden leeftijd, ontslag zal
moeten nemen, zullen deze beide vaca
turen gelijktijdig worden vervuld.
leerjaar, en werden bevorderd de heeren
J. H. du Bois, G. v. d. Berge, P. J. Nuste-
leijn, W. A. Bos, P. Koolwijk, D. 11 van
Hoorn, allen te Vlissingen, A G. H. v. d.
Driest, J. G. Hendrikse, allen te Middel
burg, J. L. Boogaard en A. Kesteloo te 0.
en W. Souburg.
Verder werd na gehouden eindexamen
het diploma toegekend voor de afdeeling
Werktuigbouwkunde aan de heeren A. J.
Mesu, I. Fastenau, allen te Middelburg,
A. Geeve te Koudekerke, A. Brugman,
N. C. Pol, Y. A. Reidsma en M. A. Vader,
allen te Vlissingen; voor de afd. Elec-
trotechniek aan de heeren: A. I. Tazelaar
te Middelburg, en A, Swerus te Vlissingen.
Afgewezen 2 candidaten. Voor herexamen
kwam in aanmerking éen candidaat.
Na afloop hiervan richtte de voorzitter
het woord tot hen die een diploma heb
ben ontvangen, hen wijzende op de waar
de daarvan en den steun die de ver
gaarde kennis èn het diploma als bewijs
daarvan, voor hen zal hebben bij het stre
ven naar het bekomen eener goede maat
schappelijke positie, en spreekt de hoop
uit, dat zij in de toekomende jaren den
lust zullen gevoelen om het geleerde te
onderhouden en, indien mogelijk, nog uit
te breiden.
Ten slotte brengt Spr. dank aan de
heeren Ir. G. Kapsenberg, A. Pezie. J.
A. Geyzels en J. de Wilde, allen te Vlis
singen, en J. A. Tavenier te Middelburg,
voor hunne medewerking als gedelegeer
den bij de laatstgehouden examens.
Zierikzee. Voor het eind-examen van
de Rijkskweekschool zijn geslaagd dhrn:
I. W. Bakker te Burgh; P. Peute en D.
P. van Wijck, beiden te Zierikzee; J.
Vreugdenhil te Bruinisse, J. Wagemaker
te Dreischor en M. A. Swenne te Ouwer-
kerk.
Aan de Vrije Universiteit te Am
sterdam is geslaagd voor het doctoraal
examen Rechten de heer P. C. de Jon
ge te Aerdenhout, benoemd directeur
van de Handelsschool te Middelburg.
Goes, vm. Ds Homburg, Voorber. H. A.,
bed. H. D., av. Ds v. Griethuysen uit
Brussel.
Wilhelmrnadorp, vm. Ds De Vries, Voor
ber. H. A., nam. geen dienst.
Vereen, voor Voortg e z e t
N ij verheid s-0 n d e r w. M i d-
d e 1 b u r gV lissingen. Gister
avond had in het schoolgebouw aan het
Groenewoud te Vlissingen in een hijeen-
komst van Bestuur, Gedelegeerden, Leera
ren en Cursisten de uitreiking van diplo
ma's en rapporten plaats.
In zijn openingswoord memoreerde de
voorzitter, de heer G. Wagenvoorde te
Middelburg, na den aanwezigen een wel
kom te hebben toegeroepen, het tienjarig
bestaan der vereeniging.
Hij wees er op, dat de Vereeniging kan
terugzien op een tijdperk van bloei, en be
wezen heeft te voorzien in een behoefte.
Hij dankte allen die op eenigerlei wijze
hebben medegewerkt tot den groei der
Vereeniging en het doen slagen van het
doel, n.l. het geven van goed Nijverheids
onderwijs.
Hierna werd overgegaan tot bevorde
ring der cursisten van het le tol het 2e
De Donkere Poort. Persoonlijke
herinneringen aan vooraanstaande
mannen, stemmingsbeelden, in
drukken, beschouwingen, distribu
tiewezen, belangrijke en onbelang
rijke gebeurtenissen, verhalen en
anneodoten over Nederland in de
jaren 19141918, door D r P. H.
R i 11 e r.
De titel zegt 'hier eigenlijk alles. De ge
schiedenis van het onmiddellijk aan onze
dagen voorafgegane tijdperk, de mobili
satie en alles wat daarmee verband hield,
wordt hier door een meesterhand beschre
ven. En dat op zoo pakkende wijze, dat
wie dien tijd meemaakte, alles weer op
nieuw doorleeft. Eerst de donkere drei
gende wolken, die het naderend onweer
aankondigden en dan de spanning van de
eerste mobilisatiedagen, de invasie van
de duizenden vluchtelingen, de moeilijk
heden met de voedselvoorziening, de ge
varen 'die ons van alle kanten bedreigden,
de verschijnselen op sociaal gebied die
zich daarbij voordeden enz.
Wie 'dit boek leest en de vorm waar
in het 'geschreven werd maakt het lezen
Het muziekfeest van O. K. K. te Wemeldinge. Hierboven eere-comité en feest
commissie. In het midden burgemeester Wabeke.