No. 221
Dinsdag 23 Juni 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Co's BankN.V. Goes
Verhuurt Loketten
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
in haar Brand- en Inbraakvrije
LIPS' KLUISINRICHTIN8
Uit de Provincie
Directeur-Hoofdredacteur:
H. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. £££55.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VBRSCHT.TNT ELKEN WERKDAG-
A b o TT! a ïs S s 5 2' ij 4 -
Per 3 maanden,, franco p-.< post, i 3.—
Losse nummersfil.05
Pr ij a der Advertentiön:
1regels 11.20, elke regeJ meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
Zij, die zich met 1 Juli a.s. op „De
Zeeuw" abonneeren, ontvangen de nog
in deze maand verschijnende nummers
gratis.
V Grijpskerke.
Grijpskerke is een van de weinige ge
meenten in Zeeland, waar de verkiezing
voor den gemeenteraad nog moet plaats
hebben.
De Antirevolutionaire partij verkeert
hier in een bevoorrechte positie.
Gezien den uitslag van de Statenver
kiezing, zou de gemeenteraad moeten
zijn samengesteld als volgt: 5 A.R., 1 G.H.
en 1 S.G.P.
Het spreekwoord zegt echter niet ten
onrechte, dat het sterke beenen zijn die
de weelde kunnen verdragen.
Dat schijnt ook te Grijpskerke het ge
val te zijn.
Inplaats dat men eensgezind optrekt
onder het Anti-revolutionaire vaandel, is
er verdeeldheid.
Een groep kiezers acht het noodig ook
nu weer met een z.g. „vrije lijst" uit te
komen, en tegen de officieele candidaten
van de A.R. partij scherp positie te kie
zen.
Nu beoordeelen wij dit optreden niet.
Wij missen de daarvoor noodige gege
vens en de daarvoor noodige kennis van
de plaatselijke toestanden.
Toch kan wel dit worden gezegd, dat
de w ij z e waarop hier tegen de officieele
A.R. candidaten wordt opgetreden, vol
strekte afkeuring verdient.
In een ongeteekend strooibiljet
worden de kiezers opgewekt te stemmen
op de Vrije lijst, de Chr.-Hist. lijst, of de
Staatk. Geref. lijst, dat doet er niet toe, als
maar nie gestemd wordt op de Antirevo-
luionaire lijst.
Het spreekt vanzelf, dat een dergelijk
advies, door niemand die ernst maakt
met de beleving der Antirevolutionaire
beginselen kan worden gevolgd.
Ongeteekende brieven behooren thuis
in de prullemand.
Welnu, zoo moeten ook ongeteekende
politieke adviezen, die blijkens den in
houd geen ander doel hebben dan ver
deeldheid te zaaien, zonder meer terzijde
worden gelegd.
Nogeens wij spreken geen oordeel uit
over de geschillen die te Grijpskerke de
geesten op een bepaald punt verdeeld
houden.
Maar d i t is wel duidelijk, dat ze in
geen geval op deze wijze, in het publiek,
moeten worden uitgevochten.
Wij wekken dan ook onze lezers op
thans alle geschillen te laten rusten en
als goede Antirevolutionairen te stemmen
op de Antirevolutionaire lijst, op No. 1
van lijst 3.
HOOVER'S MORATORIUMVOORSTEL.
Het plan van Hoover is dan nu gepu
bliceerd. Er kan niet lang over beraad
slaagd worden; want een spoedige beslis
sing is noodig.
Stimson verklaarde, dat een interna
tionale conferentie uitgesloten is. Indien
men wil, dat het voorstel van Hoover de
gewenschte uitwerking heeft, is een spoe
dige aanvaarding van het voorstel door
de schuldeischers van Duitschland nood
zakelijk. De tijd ontbreekt voor een inter
nationale bespreking.
Stimson besprak ook den brief van von
Hindenburg, waarvan hij1 mededeelde, dat
deze pas Zondag, dus n a Hoovers verkla
ring, te Washington is ontvangen. Von
Hindenburgs brief is niet de aanleiding
geweest, tot Hoover's onverwijld hande
len, Deze heeft slechts de juistheid van
Hoover's stap bevestigd.
Op een vraag van Baldwin, zeide Mac
Donald in het Engelsche Lagerhuis, dat
de Britsche regeering de merkwaardige
verklaring van Hoover hartelijk aan
vaardt. Wij moeten bereid zijn, onze
medewerking te verleenen om zonder uit
stel de praktische toepassing te regelen.
Baldwin en Lloyd George sloten zich
bij de verklaring van MacDonald aan.
De Engelsche regeering heeft dan ook
reeds haar antwoord op de moratorium
plannen van Hoover aan de regeering van
de Vereenigde Staten doen toekomen. Het
telegram komt practisch overeen met de
verklaring van MacDonald.
De Fransche Ministerraad zal zich van
daag uitvoerig met het antwoord op de
Amerikaansche nota bezighouden,
In Fransche kringen te Washington
gelooft men echter algemeen, dat Frank
rijk het voorstel zal aanvaarden.
De Bulgaarsche gezant heeft de dank
baarheid van zijn regeering overgebracht.
De Italiaansche gezant heeft meegedeeld
dat hij het antwoord zijner regeering niet
voor vandaag verwachtte.
Naar Reuter verder meldt, is President
Hoover uiterst voldaan over de ontvangst,
die zijn voorstel ten deel is gevallen en
verheugt hij zich over den gelukkigen
weerklank van zijn voorstel op de goede
renbeurzen. Er zijn honderden telegram
men, uit alle deelen der wereld, op het
Witte Huis binnengekomen.
Het Fransche blad „De Temps" schrijft
dat Frankrijk niet het recht beeft te ver
geten de garanties, die de afbetalingen
voor het herstel verzekeren. Het zou op
zichzelf ontoelaatbaar zijn, dat de onvoor
waardelijke Duitsche belangen eveneens
geschorst werden. Ongetwijfeld is het ini
tiatief van Hoover grootmoedig, lofwaar
dig en practisch.
Welke tegemoetkomingen men Duitsch
land ook buiten het plan-Young wil be
wijzen, voor Frankrijk blijft het bestaan,
en na afloop van het jaar uitstel moet de
uitvoering weer normaal voortgaan.
Naar van bevoegde zijde verluidt, kent
men in de leidende kringen van het Vol
kenbondssecretariaat te Genève aan den
stap der Vereenigde Staten groote betee-
kenis toe. Men ziet er in een der grootste
politieke initiatieven sedert den oorlog en
verklaart, dat men waarschijnlijk hier
voor een beslissend keerpunt staat. Zelfs
Fransche kringen kunnen zich aan dien
indruk niet onttrekken. Men hoort ver
der de meening verkondigen, dat Frank
rijk onder den druk der openbare mee
ning van de wereld, waarschijnlijk ge
dwongen zal zijn op de een of andere wijze
deel te nemen aan het plan. Men is er
echter evenzeer van overtuigd, dat van de
zijde van Frankrijk bezwaren te verwach
ten zijn, omdat het van alle betrokkenen
het meest onmiddellijk getroffen wordt.
Edward Harley, tijdens den oorlog di
recteur van den U. S. Shipping Board en
thans president van de Ver eeni ging
van Amerikaansche Fabrikanten, beeft
aan Hoover geseind, dat bet aanbod van
een moratorium over één jaar z.i. een be
langrijke stimulans zal vormen voor den
wereldhandel.
Soc.-democraten In theorie en., in
practijk.
Op bet soc.-dem. congres te Tours ging
Sahuc „l'enfant terrible" van Lyon, die
tot den uitersten vleugel van den Lyon-
schen gemeenteraad behoort, geweldig te
keer. Een soc.-dem. afgevaardigde mag
z.i. onder geen enkele omstandigheid voor
een defensiebegrooting stemmen, van wel
ke regeering ook. Deze „principieele" soc.-
democraat bestreed ook Renaudel en Bon
cour uiterst fel. Doch, verklapt nu een
correspondent, na zijn rede wenkte Re
naudel hem en ik kon hooren hoe hij zei:
Herinner je je nog dezen brief? Toen
schreef je me of ik je wilde helpen in Pa
rijs van het Dep. van Oorlog gedaan te
krijgen, dat het vijf militaire vliegtuigen
naar Lyon zond, om de schittering van
het carnavalsfeest daar te verhoogen.
Dat is toch heel wat anders, stamelde
de revolutionair verward. Dq,t deed ik
niet als partijgenoot, maar in mijn quali-
teit als feestarrangeur.
Laat 'tmaar loopen, Pierre, kwam de
naast Renaudel staande afgevaardigde
tusschenbeide: „We verkeeren allemaal
vaak in zoo'n dwangpositie, We organi-
seeren protestdemonstraties tegen het le
ger, donderen tegen oorlogscredieten en
bedelen dan bij den min. van Oorlog een
garnizoen voor onze stad af, want de
kleinhandel moet geholpen worden."
(Denk maar aan Middelburg. Red. Z.)
De werkloosheidsverzekering in Engeland
In bet Engelsche Lagerhuis beeft minis
ter mej. Bondfield gisteren bet voorstel
ingediend om bet leeningsfonds ten be
hoeve van de uitkeering aan werkloozen
te verhoogen van 90 tot 115 millioen en
de periode van rechtsgeldigheid met 0
maanden tot 1 Januari 1932.
In de toelichting zeide mej. Bondfield,
dat het fonds 8 Juli uitgeput is en dat
de 25 millioen, die zij nu vraagt, zullen
reiken tot Januari met een geheel van
2^ nuïüesn werkloozen, ojaay slechts tot
October indien dit onverhoopt nog tot 3
millioen zou stijgen.
Baldwin stelde voor om slechts een cre-
diet van 10 millioen te voteeren, strekken
de voor ongeveer drie maanden, omdat
een politiek van ongelimiteerd leenen
waartegenover geen aflossing stond, on
gezonde financieele politiek was die door
de waarschuwing van minister Snowden
zelf als zoodanig gebrandmerkt was.
Veldslag in Danzigs straten.
Volgens bericht uit Danzig is bet Zon
dagmiddag, in het centrum der stad, tot
een hevige botsing gekomen tusschen le
den van den Arbeitersckutzbund en na-
tionaal-socialisten.
De leden van den Arbeiterschutzbund
trokken in gesloten formatie, hetgeen in
Danzig verboden is, door de straten van
de oude stad.
In de Schmiedegasse ontstond oneenig-
heid met twee nat.-soc., die danig in bet
nauw werden gedreven.
Talrijke nazis schoten hierop van uit
bun partijlokaal hun bedreigde kamera
den te hulp. Zij werden met revolverscho
ten ontvangen.
De nazis beantwoordden het vuur. Drie
personen van 21 tot 25 jaar werden
zwaar gewond, zodat zij naar het zieken
huis moesten worden vervoerd.
De vechtpartij breidde zich later steeds
meer uit, zoodat bet ten slotte een gere
gelde veldslag werd in de straten, waarbij
van beide zijden rijkelijk van vuurwape
nen gebruik werd gemaakt.
In totaal werden nog 8 zwaar gewon
den naar het ziekenhuis overgebracht. De
onmiddellijk gealarmeerde politie werd
eveneens met schoten ontvangen. Talrijke
personen werden gearresteerd.
Groote brand in New-Brunswick.
Op het havenemplacement van St. John
in New Brunswick (Canada), is een
groote brand uitgebroken. Talrijke graan
silo's en vele in de haven voor anker lig
gende schepen zijn een prooi der vlammen
geworden.
Het stoomschip „Express" van de Ca
nadian Pacific Line werd door een ketel
explosie, die op den brand volgde, ver
nield. Men vreest, dat bierbij vele perso
nen om het leven zijn gekomen. De mate-
riëele schade bedraagt vele millioenen
dollar.
Korte berichten.
Een telegram uit Sofia meldt, dat de
oppositie 145 zetels in de nieuwe Sobranja
veroverd heeft, tegen de regeeringspartij
slechts 67. De regeering is afgetreden.
Het was gisteren de 20ste verjaardag
van de kroning van koning George van
Engeland en koningin Mary in de West
minster Abdij, waarmee officiéél eigenlijk
hun regeering geacht wordt te zijn begon
nen. Van vele openbare gebouwen woei de
vlag en in officieele bijeenkomsten is het
feit herdacht.
Te Bombay heerscht sedert eenigen
tijd cholera. Alleen in de laatste week
waren er in de stad en de omgeving 1000
personen door de ziekte aangetast, van
wie er 450 zijn overleden.
Zaterdagmiddag heeft boven de stad
Rosenheim in Ober-Bayern een ontzag
lijke hagelbui gewoed. Begeleid door een
tot een orkaan aanzwellenden wind en
wolkbreukacbtige regens, kletterde de ba-
gel neer.
Na bet noodweer zag de stad er win-
terscb uit. Boomen waren volkomen ont-
bladerd, daken verwoest.
Een Amerikaansche menschen-
vriend, de heer Eastman, heeft aan de
stad Brussel een millioen dollar geschon
ken voor de oprichting eener kliniek
voor tandheelkunde voor onvermogende
Brusselsche kinderen. Deze kliniek zal
vermoedelijk in het centrum der stad aan
de Lombardstraat, waar men een aantal
oude gebouwen heeft gesloopt, worden
opgericht.
Fallières, gewezen president van de
Fransche republiek, is te Parijs in den
ouderdom van bijna 90 jaar overleden.
BEPERKT FRANKRIJK DEN
KOLENINVOER?
Ernstige gevolgen voor de Llmburgsche
mijnen.
Frankrijk heeft naar het „Handels
blad" meldt het plan, 1K millioen ton
steenkolenuitvoer uit Nederland te ver
bieden.
Esa Frssesfes Stefttacsassissia feasft
n.l. aan den Franschen minister-president
geadviseerd, om den tegenwoordigen in
voer van buiteniandsche steenkolen in
Frankrijk te verminderen ais volgt:
die uit Duitschl. en Engeland met 5 pCt.
uit België met 25 pCt.
uit Polen met 30 pCt.
uit Rusland met 33 pCt.
uit Nederland met niet minder dan 50 pCt.
De Nederlandsche mijnen exporteerden
in 1930 ongeveer 2 Yt millioen ton steen
kolen naar Frankrijk, zoodat Nederland
plotseling voor niet minder dan 1mil
lioen ton, een tiende gedeelte van de ge-
heele Nederlandsche productie, elders
plaatsing zal moeten zoeken.
Nader meldt het blad, dat Zondag een
vergadering is gehouden van de Fransche
mijneigenaren met vertegenwoordigers
van de Fransche regeering. Daarin werd
aan de regeering o.a. medegedeeld, dat in
dien het advies tot licentie-vermindering
van buiteniandsche steenkolen niet nog
deze week wordt uitgevoerd, de volgende
week 35.000 Fransche mijnwerkers ont
slagen zouden worden.
Mocht dit bericht juist zijn, dan ziet
het er voor de Limburgsche mijn-industrie
ver van gunstig uit.
Kolen naar Frankrijk worden vooral
geëxporteerd door de Oranje Nassau, de
Laura, en de Willem Sophie. De Staats
mijnen voeren in belangrijke hoeveelheden
cokes uit.
Regeering en importeurs van Ameri-
kaansch meel.
In antwoord op de desbetreffende vra-
gen van het Tweede Kamerlid van der
Sluis, deelt minister Ruys de Beeren-
brouck mede, dat het hem bekend is, dat
aan personeel, in dienst bij importeurs
van en groothandelaren in Amerikaansch
meel, ontslag is gegeven en aangezegd.
Hoewel een en ander niet ten volle mag
worden geweten aan de omstandigheid,
dat binnenkort de Tarwewet 1931 in wer
king zal treden, is dit ongetwijfeld een
gewichtige factor ten deze geweest.
De aangelegenheid heeft een onder
werp van ernstige bespreking uitgemaakt
in de laatstgehouden vergadering van de
commissie van advies, bedoeld in artikel
4 van de Tarwewet 1931.
Overeenkomstig het advies van die com
missie zal een regeling worden getroffen,
waardoor het mogelijk zal zijn, diengenen
van de bij den import van Amerikaansch
meel betrokkenen en hun personeel, die
van de uitvoering van de Tarwewet na
deel ondervinden, tegemoet te komen.
Kon. Nederl. Stoomboot Mij.
Ter verbetering van verschillende in
de pers verschenen berichten deelt de di
rectie der Koninklijke Nederlandsche
Stoomboot Maatschappij mede, dat 16
van haar 89 schepen tellende vloot op-
liggen en zij daarvan 8 oude schepen ten
verkoop aanbiedt. Eenige verandering in
haar diensten wordt daardoor niet ge
bracht, maar wel zal een terugzetting in
rang en ontslag van jonger personeel het
onvermijdelijk gevolg er van zijn.
Een onwillige gemeenteraad.
Men schrijft uit Diepenveen aan de
„N. R. Ct.":
Gistermiddag zou de gemeenteraad van
Diepenveen vergaderen, maar toen het
aanvangsuur had geslagen bleef een aan
tal raadsleden buiten het gemeentehuis
staan en wilde niet naar binnen. De hee-
ren wenschten vlak voor de gemeente
raadsverkiezing, a.s. Woensdag, niet te
vergaderen. Bovendien was het de ge
woonte steeds op Donderdagen te verga
deren en daar wilden zij de hand aan
houden. De burgemeester, de heer Ar-
riens, uitte zijn verontwaardiging over de
houding van een deel der vroede vaderen
en trok aan de brondbel van het gemeen
tehuis, om te verkondigen, dat de raads
vergadering een aanvang zou nemen,
maar ook dit „alarm" hielp niets. De bur
gemeester opende daarop de vergadering,
doch sloot haar spoedig weer wegens on
voltalligheid.
De eigenlijke oorzaak van dit conflict
moet gelegen zijn in het feit, dat op deze
vergadering het wegenplan van een der
wethouders zou worden behandeld en
men zag daarin, met het oog op de a.s.
raadsverkiezingen, politieke propaganda.
De wethouder ontkent ten stelligste, dat
het wegenplan een politiekers achtergrond
heeft.
Binnenland.
De uitvoering der tarwewet.
Wetsontwerp herziening L.O.-wet naar
den Raad van State.
Buitenland.
Hoovers moratoriumvoorstel.
Groote brand te St. John (Canada).
Oud-minister van IJsselsteijn.
De oud-minister H. A. v. IJsselsteijn,
thans Rijksbemiddelaar, heeft dezer da
gen te Leiden een kleine oogoperatie on
dergaan. De operatie is uitstekend ge
slaagd. De heer v. IJsselsteijn zal binnen
enkele dagen zijn werk als Rijksbemidde
laar kunnen hervatten.
Herziening L.O.-wet 1920.
Naar de „Standaard" van zeer welinge
lichte zijde verneemt is het wetsontwerp
tot herziening van de Lager Onderwijs
wet 1920 verzonden aan den Raad van
State.
Uitvoering der Tarwewet.
Naar het „Handelsblad" verneemt, is
de invoering der Tarwewet wederom ver
der uitgesteld. Tot en met Zaterdag 4 Juli
zal n.l. alles nog „vrij" blijven (het malen,
vervoeren, enz.).
Koninklijke K. L. M.-passagiers.
Het komt den laatsten tijd meermalen
voor, dat de K.L.M. koninklijke passa
giers vervoert, die gewoonlijk streng in
cognito reizen.
Zoo vloog koning Albert van België per
K.L.M. van Brussel naar Parijs, terwijl
kroonprins Leopold, kroonprinses Astrid
en haar zuster, prinses Ingrid een veel
vuldig gebruik maken van den K.L.M.-
dienst.
Ook prins Eric van Denemarken maakt
bijna uitsluitend gebruik van het vlieg
tuig, wanneer hij van Parijs naar Kopen
hagen reist.
Het groote vertrouwen, dat deze ko
ninklijke passagiers in de Nederlandsche
luchtvaart hebben, is ongetwijfeld een
goede reclame voor de K.L.M.
Eerste Zeeuwsch-Vlaamsche Jaarbeurs.
De eerste Zeeuwsch-Vlaamsche Jaar
beurs, die te Breskens van 213 Juli a.s.
gehouden wordt, zal op Donderdag 2 Juli
door den Commissaris der Koningin of
ficieel geopend worden.
Nu de jaarbeursgebouwen voltooid zijn,
komt eerst goed uit wat een groote op
pervlakte er noodig was om alle stands,
in totaal pl.m. 100, een plaats te geven.
Men is reeds volop bezig de stands in te
richten. Hoewel het grootste gedeelte
hiervan door Zeeuwsch-Vlaamsche on
dernemingen ingenomen wordt, is ook
een niet onbelangrijk gedeelte door Hol-
landsche firma's vertegenwoordigd.
Gedurende de Jaarbeurs dagen zullen
verschillende feestelijkheden gehouden
worden, die zeer zeker er too medewerken
zullen om het bezoek aan de Jaarbeurs
aan te moedigen. Zoo geeft b.v. den Tinei-
kring in leger (België) een concert, op
Donderdag 9 Juli de Zangvereeniging
Orelio te Axel, en op Zaterdag 11 Juli de
Breskensche Zangvereeniging.
Vliegoefeningen. Gister
morgen landden op het vliegveld te Vlis-
singen de 12 militaire- vliegtuigen, waar
mede gedurende eenigen tijd. vliegoefe
ningen zullen worden gehouden vanaf dit
vliegveld.
Prov. Griffie. Gedeputeerde
Staten hebben benoemd:
met ingang van 1 Juli a.s. tot commies
ter Provinciale Griffie den heer W. A.
Dormaar, thans adj.-commies;
met ingang van 1 September a.s. tot
adj.-commiea de heeren J. M, Verhage,
thans klerk ter Griffie, en sas J. I. van
TV*, 't,£2