No. 216
Woensdag 17 Juni 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Co's Bank N.V. Eces
m
fat y m
ONGEVALLEN-
Buitenland.
Binnenland.
Staten-Generaal
"N.V UniOIÏ| RIJWIELFABRIEK
Beiangrijkste Nieuws.
verzekering siuit men bi]
Agentschap
rkannen, dat dll
korkelijko rnorv
partij» Ik waaiv.
ie kiezers van
>et gefluit geen
hter er nog bij
dat «ij vooral
der herbergen
.eren den Zon»
om hun zuur
verteren.
>t de Vrij'z. Dei-
Christelijke par-
jen behartigen,
kend voor de
EEN KIEZER.
voor plaatsing
lad betuig ik bij
ben van inge-
.gblad, meen ik
door U uit het
Vrijdag over-
ws uit deze ge-
is te moeten la-
gedachte bij Uw
wie zwijgt stemt
>ok kunnen vol-
naar het strooi-
aanleiding van
het „Frot. Zui-
i.
lijn naam voor
van de vergade-
svereeniging van
zooals wordt ge
nie bladen ver
te kunnen doen,
t bestuur dat
slijk is voor het-
vereeniging na-
die de bewuste
fvoond, als getui-
jrklaren dat het
aan ter vergade-
•etaris dhr F. N.
>r secretarie der
ion van nr. 2 der
r leden van den
namens de Chr.
als correspon-
iden" is weerge-
die nota bene
ft laten drukken;
retaris" zoo blijft
verslag van een
'en, vrees ik, dat
genis zal kunnen
ling van notulen.
kwajongen kan
irtjes „oandidaat
n drukken. Daar-
ïnis van verslag-
sen daarvan zijn
;e volkomen gele
een voorbeeld te
dat z.g. verslag
het voorstel tot
Dominicus ook is
n als nr 1 op de
komen. Laat ik
de redacteur, dat
J. D. A. P., noch
iartij behalve de
genoemd,
hetgeen omtrent
;,g. verslag staat
behoorlijke verde-
jnheer de redac-
toegedaan, dat
ieft te verdedigen,
in wordt; maar ik
ehoefde mij dus
Ier der staat er
,die door schim-
•d nog moest wor-
jn beleedigi'ng aan
zitter. Ik stel er
verklaren, dat de
chimpen en laste-
taal het woord
slotte wil ik nog
de commissie van
voet van het ver-
len" o.a. ook zijn
ige voornoemd en
•gadering waarin
ben ik met voor-
jen aindweegs op-
liswaarts begaven,
heer Vleugel mij
er ik geef hier
ijk weer „reeds
'eed lag". Er was
van actie was be-
1" klaar gemaakt,
mkbaar ben voor
wel begrijpen. Was
'erslag al pasklaar
Lering nog was ge-
het te gelooven.
ns eindigen, mijn-
doch niet voordat
tgesproken, dat de
niet debet is aan
nog niet door mij
dhr C. Burger Jz.
.e verwachten. Van
j nadat, ik de copie
reeds had gereed
ontvangen, dat
den laster in het
te
k
sg
;s anders te veron-
t dhr F. N. Bruin-
ir uitgezonderd
moemd, die zoowel
de commissie van
k moet worden ge-
den van die „vui-
P. J. DOMINICUS.
li 1981.
Directeur-Hoofdredacteur:
H. ZUIDEKA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHIJNT ELREN WERKDAG.
AbondaTTiantswjfij^;
Per 3 maanden, franco per post, f3.-—
Losse nummers iO.OS
Prijs der Advertentien:
1i regels 11.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
V Communistische moraal.
De heer Wijnkoop verklaarde de vori
ge week in de Tweede Kamer: „Onze
moraal wordt getoetst aan de belangen
van den strijd voor het proletariaat".
Deze uitspraak klopt geheel met wat
Lenin in een toespraak tot de jeugd zei-
de: „Wij ontkennen alle zedelijkheid, die
van buiten-menschelijke en buiten de klas-
senbegrippen staande voorstellingen komt.
Naar onze meening is de zedelijkheid ge
heel en al aan de belangen van den klas
senstrijd ondergeschikt; zedelijk ia alles,
wat tot vernietiging van de oude uitge
buite maatschappij kan dienen; onze ze
delijkheid bestaat dus slechts in de hech
te discipline en in het bewustzijn van den
strijd tegen de uitbuiters. Aan eeuwig
geldende begrippen voor moraal geloo
ven wij niet en wij zullen dit bedrog ont
maskeren. Be communistische moraal is
gelijk aan den strijd voor de proletarische
dictatuur. Een absolute ethiek bestaat
niet. De eenige moreele maatstaf ligt in
de practische waarde van iedere han
deling voor het proletariaat".
Een absolute moraal bestaat niet.
Het is alleen het belang van een be
paalde klasse, zooals dat door een be
paalde groep gezien wordt, dat den door
slag geeft, en dat ook de meest gruwelij
ke daden rechtvaardigt.
Vandaar dat het volkomen juist is,
wanneer de heer Wijnkoop verklaart, dat
den Communisten niets te dol is.
Dat is in Rusland wel zeer duidelijk
gebleken.
En 't zal ook in andere landen blijken,
wanneer tegen het doordringende com
munisme geen principieele weerstand
wordt geboden en wanneer de aanhan
gers van de Christelijke moraal blijven
leven in den waan, dat zij zich b.v. op
staatkundig gebied de weelde kunnen
veroorlooven elkaar te bestrijden, inplaats
van samen te werken.
Belgische landsverdediging.
Naar verluidt, zou een belangrijk deel
der militaire credieten over 1931 besteed
worden voor den aankoop van zwaar en
ver-dragend geschut.
Momenteel worden proeven genomen
met een kanon van het kaliber 120; be
antwoorden de proeven aan de verwach
tingen, dan zouden zes groepen hiervan
worden aangekocht, of één groep per ac
tieve devisie.
De sprinkhanenplaag in BessarabIS.
Naar uit Boekarest bericht wordt, heb
ben de sprinkhanen in het zuidelijk ge
deelte van Bessarabië tot dusverre 14000
H. A. grond kaalgevreten. De sprinkha
nenplaag begon reeds in Mei en de plaat
selijke autoriteiten zonden toen telegram
op telegram aan de regeering, die echter
tengevolge van de verkiezingen, die haar
geheel in beslag namen, niets deed. De
sprinkhanenplaag bedreigt Zuid-Bessa-
rabië met een ramp. De inwoners van 20
dorpen zijn dag en nacht in touw, om de
sprinkhanen uit te roeien. Bijna de ge-
hesle oogst is vernietigd en de streek
wordt door een hongersnood bedreigd.
Amerlkaansch voorbeeld.
De Amerikaansche regeering heeft aan
den Volkenbond de cijfers voorgelegd be
treffende het aantal manschappen en het
materiaal van haar leger en vloot. Zij
hoopt, dat de andere staten haar voor
beeld zullen volgen voor de ontwape
ningsconferentie in Februari 1932 bijeen
komt. Het effectief van het Amerikaan
sche leger blijkt te zijn 139.957 man, van
de marine 109.886 man. Daarbij zijn in
begrepen 13.155 man van den vliegdienst
van het leger en 14.169 man voor dien
van" de vloot.
De totale tonnenmaat van de Ameri
kaansche vloot is 1.251.840 ton, waarbij
zijn opgeteld eenige schepen, die nog ge
bouwd moeten worden, en vele vaartui
gen, die buiten gebruik zijn.
Het Engelsche Kabinet blijft aan.
De Engelsche regeering heeft na een
kabinetsraad aan Lloyd George doen we
ten, dat zij het gewijzigde liberale amen
dement zal aanvaarden. In plaats van
den geheelen aftrek van de grondbelas
ting van de inkomstenbelasting hebben
de liberalen nu een minimum-aftrek
voorgesteld in bepaalde gevallen. De re
geering heeft dit in beginsel aanvaard.
De politieke crisis, die verwacht werd,
is alzoo uitgebleven.
Bij de voortzetting van het debat in
het Lagerhuis heeft Snowden gistermid
dag officieel meegedeeld, dat de regeering
het gewijzigde liberale amendement als
een nieuw artikel beschouwd; mocht bij
het debat volgende week blijken, dat het
niet volkomen aan de verwachting beant
woordde, dan zou de regeering zelf een
analoog nieuw artikel voorstellen.
Lloyd George zeide, dat het gewijzigde
amendement een compromis was, waar
bij, zooals het woord reeds aanduidde,
beide partijen eenig water in hun wijn
hadden moeten doen.
De conservatieven begroetten de woor
den van beide sprekers met eenige ironi
sche opmerkingen.
De scheepsramp bij St. Nazaire.
Naar Havas uit St. Nazaire meldt, zijn
er bij de scheepsramp met de St. Philibert
in den mond van de Loire 465 menschen
om het leven gekomen.
Volgens de eerste lijst, welke Dinsdag
morgen bekend is gemaakt, waren er 368
slachtoffers. De tweede lijst, welke gister
middag is uitgegeven, bevat nog 97 na
men, zoodat het totaal 465 wordt. On
der de verongelukten bevonden zich 13
Oostenrijkers. De 70 reeds geborgen lijken
zijn naar Nantes gebracht.
Twee sleepbooten zijn gisteren van St.
Nazaire vertrokken om nog meer lijken
te bergen.
Regearingscrlsls In Oostenrijk.
Volgens telegrammen uit Weenen is
gisteren de minister van binnenlandsche
zaken Winkler, die als vertegenwoordi
ger van den Oostenrijkschen landbond in
de regeering zat, afgetreden.
Het ontslag wordt gemotiveerd met de
mededeeling, dat zijn partij de verant
woordelijkheid niet kan dragen voor de
waarborgen, die de regeering blijft aan
gaan voor de Oostenrijksche Kredit-an-
stalt, en waarvan de eerstvolgende zelfs
tachtig millioen dollar zal bedragen.
In verband met het heengaan van den
minister van binnenlandsche zaken, ver
wacht men het aftreden van de geheelo
Oostenrijksche regeering.
Onder presidium van den bondskanse
lier heeft de ministerraad een korte ver
gadering gehouden en besloten en bloc
ai te treden.
Nieuw motief tot dienstweigering.
Een jonge Antwerpenaar, zekere Lode
van Dijck, heeft aan den minister van
landsverdediging een brief gezonden
waarin hij mededeelt, zoolang de ko
ninklijke gelijkheidsbelofte van Novem
ber 1918 niet is ingelost, in geweten ver
plicht te zijn, „aan den staat 'die Vlaam-
sche volksgemeenschap onthoudt, zijn
dienst te weigeren". Het is nog niet be
kend welke maatregelen tegen dezen
nieuwen dienstweigeraar zullen worden
genomen.
Korte berichten.
Men is er onlangs in geslaagd twee
der te Oostende opgelegde en ontwapende
torpedobooten die, onmiddellijk na den
oorlog, de Belgische oorloogsvloot vorm
den, aan Belgische watersportliefhebbers
te verkoopen. Een der schepen is naar
Gent vertrokken, een ander naar Brussel.
Ingevolge een bepaling der verkoopakte
moeten de booten, in geval van oorlog
onmiddellijk weer ter beschikking van de
regeering worden gesteld.
Volgens een bericht uit New-York
heerscht in het N. W. der Vereenigde
Staten sedert langen tijd groote droogte,
tengevolge waarvan de oogst bedreigd
wordt.
Blijkens de resultaten der in April
gehouden volkstelling, bedraagt de bevol
king van Italië thans 42.1 millioen zie
len, zoodat Italië thans, wat bevolking be
treft, onder de Europeesche landen op de
4e plaats, na Rusland, Duitschland en En
geland komt en Frankrijk met ruim 1
millioen zielen overtreft.
De locomotief en 4 bedrijfswagens
van een personentrein van de lijn Düren-
Heimbach stortten gisteravond vlak ach
ter bet Durener hoofdstation van een
viaduct. Nadere bijzonderheden over het
ongeluk ontbreken.
In de jongste bijeenkomst van den
Antwerpschen gemeenteraad is op voor
dracht van het college van B. en W. be
sloten tot het bestellen van twee drijven
de elevatoren bij de N.V. Verschure
Co's Scheepswerf en Machinefabriek te
Amsterdam. De uitgave, op 4 millioen
francs geraamd, zal frs. 6,122,000 bedra
gen.
Naar uit New-York wordt gemeld,
heeft een vaartuig van de kustwacht een
schoener aangehouden, die voor 300.000
dollar gesmokkelde likeur aan boord
bleek te hebben. De bemanning, bestaan
de uit 15 koppen, werd in arrest gesteld.
Naar uit Boekarest wordt gemeld,
zullen in verband met de bezuinigings
maatregelen in Roemenië 125 scholen ge
sloten worden.
H. M. de Koningin naar Tirol.
Naar de „Telegr." verneemt heeft H.M.
de Koningin het plan opgevat, eenige we
ken van de maand Juli te verblijven op
het slot Lengberg te Nicholsdorf bij Lienz
in Oostenrijksch Tirol.
Lienz ligt in een diep dal aan de Drau,
ongeveer 780 M. boven den zeespiegel.
Het plaatsje, dat een 5000-tal inwoners
telt, heeft eenige kleine industrieën, o.a.
een tapijtweverij.
Het is een bekend oord voor toerisme
en wintersport. Men vindt er enkele oude
gebouwen van historische beteekenis. Be
halve het slot Lengberg is er ook nog een
gotisch kerkje uit de 13de eeuw. Ten Zui
den rijzen de Lienzer Dolomieten tot
groote hoogten. De Sandspitze is 2863 M.
hoog en de Keilspitze 2748 M. hoog. In
het westen heeft men de Lienzer Klause,
waar de Tirolers in 1809 tijdens hun vrij
heidsoorlog onder leiding van Andreas
Hofer zoo verwoed gestreden hebben.
De streek is vol van historische monu
menten.
De stemplicht
Het Tweede Kamerlid de heer De Vis
ser heeft den minister van Binnenland
sche Zaken en Landbouw de volgende
vragen gesteld:
Is het den minister bekend, dat vele
arbeiders, werkzaam in de werkverschaf
fingen, niet in de gelegenheid zijn om
hun stemplicht te vervullen?
Is de minister bereid oogenblikkelijk
maatregelen te treffen, bijv. door het gra
tis disponibel stellen van vervoermidde
len, dat daarin verandering komt?
Arbeidsconflicten.
Het conflict bij de N.V. van Vlissingen's
Katoenfabrieken te Helmond heeft tot
gevolg gehad, dat de samenwerkende
vakbonden St. Lambertus, Unitas en de
Eendracht tegen 29 Juni op die fabrieken
de staking zullen proclameeren. Onge
veer 800 arbeiders zijn bij dit conflict be
trokken.
Men meldt uit Veendam: De vereenig
de werkgevers in de carton-industrie,
vertegenwoordigend ongeveer 10 a 11 fa
brieken, gejegen in de Groningsche veen
koloniën en omvattend samen ongeveer
2500 arbeiders, hebben de landelijke ver-
eeniging van fabrieksarbeiders medege
deeld, dat de eisch van 20 pet. loonsver
laging blijft gehandhaafd en dat men geen
bemiddeling van den rijksbemiddelaar
in een eventueel conflict zal kunnen aan
vaarden.
Dagblad „De Tijd".
De gistermiddag gehouden aandeel
houdersvergadering van „De Tijd" heeft
het door de vorige vergadering genomen
besluit tot verkoop van dat blad aan de
Maasbode, gecasseerd. Alle commissaris
sen zijn afgetreden.Tot president-commis
saris werd benoemd mr Witteman.
De vergadering heeft zich met groote
meerderheid uitgesproken voor het be
houd van de Tijd, zij het dan ook in ge-
wijzigden vorm.
TWEEDE KAMER.
De Tribune in de openbare leeszalen.
De Tweede Kamer heeft gisteren voort
gezet de behandeling der interpellatie-
Wijnkoop over de wering van de Tribune
in de openbare leeszalen.
Minister Terpstra had de vorige
week de wering van dit blad verdedigd,
niet omdat daarin het communisme wordt
verdedigd, maar om de walgelijke wijze,
waarop herhaaldelijk de godsdienstige ge
voelens van een groot deel van het volk
worden gekrenkt.
Een eerlijke rustige verdediging van het
Jdem hulst aam de
dedemsn/aart
communisme, aldus de Minister, zal uit
de algemeene leeszaal niet geweerd wor
den.
Naar aanleiding hiervan stelde de heer
W ij n k o o p een motie voor, waarin de
Kamer uitspreekt, dat de Tribune in, de
leeszalen ter lezing dient te liggen en in
den Spoorwegboekhandel verkrijgbaar
moet zijn.
Dhr Schokking, C. H„ betoogt, dat
moreel schadelijke lectuur uit de leesza
len geweerd moet worden, zij moeten
een ontwikkelend karakter dragen. De
vrijheid mag geen aantasting worden
van de openbare orde en geen aantasting
van de zedelijke grondslagen van ons
volk. Vandaar, dat spr. het beleid in deze
goedkeurt. Hoe kanvde regeering, die ver
antwoordelijk is voor de openbare orde,
lezing en verkoop van dit blad bevor
deren?
Dhr C o 1 ij n, A. R., vond den loop van
het debat eenigszins verrassend. Met de
vrijheid van gedachte, die hier zoo naar
voren is gebracht, heeft de kwestie niets
te maken. Het niet toelaten van de Tri
bune in de Openbare Leeszalen beperkt
niet de vrijheid van gedachten-uiting. Ook
het recht om van deze gedachtenutting
kennis te nemen, is niet bekort. Of zou
de regeering door het geven van geld tot
deze kennisneming moeten verplichten?
Dit kan men van de regeering niet ver
langen. De Tribune kan door ieder in Ne
derland worden gelezen. Is een semi-offi-
ciëele instelling met paedagogisch karak
ter en subsidie van de overheid gerech
tigd mede te werken aan het verspreiden
van elke soort politieke lectuur? Spr.
meent van niet. Spr. staat vierkant op het
standpunt van de wering.
£pr. wenscht geen geestelijke leiding
van den Staat, want deze ontaardt steeds
in geestelijke dwingelandij. Dit brengt
niet mee, dat de Overheid geen onder
scheid zou mogen maken tusschen goed
en kwaad en dat zij niet de burgerij
moet beschermen tegen gevaren, die haar
bedreigen. De openbare leeszaal is geen
instelling, waar de regeering buiten staat.
Zij is een semi-officiëele instelling, waar
voor de Overheid mede verantwoordelijk
is.
De Tribune is een orgaan, dat met
kracht en eerlijke openhartigheid het pleit
voert voor de omverwerping onzer hui
dige Staatsinstelling. Mag de verbreiding
van een zóó krachtige revolutionaire pro
paganda door de Overheid worden be
vorderd? Spr. betwist het recht niet van
de Tribune om revolutie te prediken, hij
vraagt alleen of de regeering deze pro
paganda mag bevorderen of vergemak
kelijken. Spr. vraagt dit, omdat de mi
nister van Onderwijs geen bezwaar heeft
tegen de Tribune in de Openbare Lees
zaal als dit blad een rustigen toon aan
slaat. Spr. wenscht nadere inlichtingen
dienaangaande. Zou de regeering haar
standpunt handhaven, dan is de subsi
die voor de Openbare Leeszalen te eenen-
male misplaatst.
Hei kwaad ligt hier voor de deur: om
verwerping van het gezag met het meest
brute geweld. De regeering zal op dit
punt moeten kiezen of deelen.
Dhr K n o 11 e n b e 11, V. B., meent, dat
men beter zou hebben gedaan, aan iedere
leeszaal over te laten wat zij wilde doen
met de Tribune. Zooveel mogelijk dient
de regeering zich te onthouden van be
voogding der leeszalen.
De rede van den heer Colijn heeft bij
spr. de vrees gewekt, dat het wel eens
zou kunnen komen tot intrekking van het
subsidie. Daarom dient spr. de volgen
de motie in:
De Kamer, van oordeel, dat een van
Rijkswege aan Openbare Leeszalen of bi
bliotheken verleend subsidie alleen ont
houden mag worden nadat daarover het
advies fa rs^raagd v*j? de C,.ant--a1o Yer-
Binnenland,
De affaire der Handels- en Landbouw-
bank voor de Haagsche Rechtbank.
De Tweede Kamer over de Tribune.
De Koninklijke familie in Frankrijk.
Buitenland.
Regeeringscrisis in Oostenrijk.
Het Engelsche kabinet blijft aan.
eeniging en dit advies is gepubliceerd,
gaat over tot de orde van den dag.
Dhr v. W ij n b e r g e n, R.-K, is het
eens met den heer Colijn. De Tribune is
geen onbeteekenend blad, het heeft wel
degelijk beteekenis. De regeling heeft
aan de openbare orde te beantwoorden
en de regeering heeft dus ontkennend te
beantwoorden de vraag van den heer
Colijn.
Dhr Kersten, S. G„ betreurt het
standpunt van minister Terpstra, die ge
heel in de anti-revolutionaire lijn bleef.
De leeszalen zijn geabonneerd op nog
andere revolutionaire lectuur en de mi
nister keurt dit goed. Hiermede heeft de
minister aangetoond het verderfelijke van
de Openbare Leeszalen. Een „rustige ver
dediging van communisme of atheïsme"
wordt in de Openbare Leeszalen niet ge
weerd.
Dit is geheel in strijd met Calvijns In
stitutie. Spr. betwist, dat 't standpunt der
oude Gereformeerden dwingelandij zou
zijn. Handhaving van Gods Woord kan
nooit dwingelandij zijn.
De regeering baant met haar standpunt
ten dezen den weg voor de revolutie. De
strijd daartegen is alleen te winnen als
men zich stelt op de zuivere basis van
Gods Woord. De openbare leeszalen die
nen niet alleen geen subsidie te hebben
zij dienen te worden gesloten.
Dhr De Visser, C. P., betoogt, dat
de Minister van Waterstaat de juiste re
den heeft genoemd waarom de Tribune
moest worden verboden. Het gaat niet
om het moreel schadelijke, het gaat om
het maatschappelijk schadelijke. Maar
geen macht ter wereld, aldus spr., is in
staat de communistische wereld te bre
ken.
Minister Terpstra zal heden ant
woorden.
OPBRENGST RIJKSMIDDELEN.
Overzicht van de opbrengst der gewo
ne Rijksmiddelen over Mei in vergelijking
met de opbrengst over hetzelfde tijdvak
van 1930.
Mei 1931 Mei 1930
Grondbelasting 683.113
Personeele belasting 357.509
Inkomstenbel. 12.888.327
Vermogensbel. 2.134.743
Div.- en tantièmebel. 1.353.277
Rechten o. d. invoer 5.081.257
Statistiekrecht 262.112
Accijns op zout 180.915
Accijns op geslacht 711.959
Accijns op wijn 60.217
Accijns op ge dist. 3.195.133
Accijns op bier 1.133.746
Accijns op suiker 4.002.458
Accijns op tabak 3.086.369
Bel. goud- en zilv.w. 68.872
Zegelrechten enz. 2.174.210
Registr.-recht. enz. 1.657.037
Recht. succ. enz. 3.523.743
Dom., wegen, vaart 302.860
Ophr. Staatsloterij 16.979
Opbr. loodsgelden 340.946
2.761.887
2.334.647
14.269.835
2.379.970
1.481.797
6.057.876
354.779
195.645
968.892
47.220
3.339.016
1.364.333
3.840.553
2.558.041
92.061
2.056.657
2.640.307
3.323.086
301.581
16.947
392.179
Totaal-generaal 43.215.781 50.777.308
De opbrengst der grondbelasting (be
lastingjaar 1931) betreft een-vierde van
de hoofdsom der belasting, de overige
drie-vierden worden uitgekeerd aan de
gemeenten.
Met ingang van het belastingjaar 1931
wordt de personeele belasting geheven
ten bate van de gemeenten, zoodat de in
dezen staat vermelde bedragen uitsluitend
