No. 211
Donderdag 11 Juni 1931
4§e Jaargang
1
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Rotterdamsche Lloyd.
Heniirikse Go's Sank H.V. Sees
Vervolgd en bevrijd
I3EVEA-F,ET?BANDEN
-r-
»grafie
bai.
feuilletcTNT-
//c/2 t/oopen d- //zersfer/z
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Agentschap
Ijestemzning
het meisje
ilmen tijd
werkte hij
Ivan 1). en.
ïoa op. Hij
^ven achter
ch herhaal-
yeerde o.a.,
|,ro was, en
het hoofd
bhte 2 jaar
|gelastte een
raestvermo-
g door
e r. Voor
tieeft gister
|^an B., Di-
jan incasso-
127 tot 1930
It aan ver-
^dragen die
waren hem
bedrag van
jelegd, doch
moet aan-
Ite gaf toe,
I hebben ge-
In stonden
lorderingen.
fcnaren be-
aillissement
vragen en
jast zijn, dat
|en afgedra-
(m de zaak
had schul-
geschrifte
an zijn aan-
|n bedriege-
zake werd
betuigenver-
Jdoor zaak-
I voorkomen,
ïgenisstraf.
1 f
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEDIA.
Ill Juni.
K.R.O.
Iramofoonpl.
NCRV.
Lmofoonpla-
ÏK.R.O.-Trio.
2.15—3.15
|5 V rouwen
de. 6
5.45—6.45
krsua. 7
|>foonpl..
„Is het in-
zooals het
fconcert Chr.
AVRO-uitz.
Morgen wijs-
bnpl. 11
11.45
|RO-kwartet.
1.30 Grauio-
|en uurtje.
6.30—7
volg concert
bf. Dr A. H.
Isme". 8
1 8.16—10.30
-tgebouw-or-
L35 Morgen-
1.20—
10. 4.50
rtet 9.55
..R.A. tele-
Radio-Om-
deze com-
(-an de Gia-
bezwaren
geteekend
De V. A.
telegrafisch
het verzoek
Je te deelen.
postkantoor
jen werd, in
irbankboek-
terugbetaald
igelegd dan
intal nieuw
I bedroeg 24.
dit kantoor
phuldboekjes
en afge-
fgeschreven
postkantoor
id Mei 1031.
pr werd, ln
fbankboekjes
pgbetaald de
meer inge-
30, Het aan-
rbankboekjsH
dit kantoor
ohuldboekjes
Het aantal
Idboékjes be-
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. ToL No. 259.
VERSCHIJNT ELXEN WERKDAG.
Abonnem.vntapïiis:
Per 3 maanden, franco ue* poat, f3,
Losse nummersf 0.03
Prijs der Advertentien:
1i regels 11.20, elke repel meet 30 et
Bi] abonnement belangrijke korting.
V Roode zelfverheffing.
De S. D. A. P., die zich ook bij de
Gemeenteraadsverkiezingen weer geweldig
ïoert, beeft een verkiezingsblaadje doen
verschijnen voor Z.-Beveland1 en Tholen.
Twee dingen trekken in dit blaadje
sterk de aandacht.
In de eerste plaats, dat van de Soc.-
Deimocratische beginselen met geen woord
gerept wordt.
Daarvan durft men nieit te spreken.
Deed men het wel, dan zou men eir op
moeten wijzen, dat de S. D. A. P. krach
tens haar beginsel vijandig staat tegen
over God en zijn Woord, dat zij den Chris
tus der Schriften verwerpt, dat haar
ideaal is een 'nieuwe maatschappij,
waarin de band met de Christelijke bet-
ginselen finaal is doorgesneden.
Als men eerlijk was, zou men dit alles
aan de arbeiders moeten vertellen.
Maai dat durft men niet. Want dan
zouden heel wat kiezers die nu misehien
in goed vertrouwen hun stem uitbrengen
öp de S. D. A. P., dat zeker niet doen.
Daarom zwijgt men er van.
In de tweede plaats trekt het de aan
dacht, dat de S.D.A.P. het in de kunst
van, zelfverheffing zeer ver heeft gebracht.
Wat er verkeerd is in de wereld, is de
Schuld van de anderen.
En wat goed is, het komt er niet
op aan wat en waar, is te danken aan
de S. D. A. P.
Het heele blaadje druipt van roode zelf
verheffing.
Zullen de kiezers zich door dit alles
laten misleiden?
Wij kunnen het niet gelooven.
In Kloetinge hebben ze het alvast niet
gedaan, maar hebben ze het roode raadsl
lid van wie men in het roode blaadje
verkondigde dat hSjl „de eenigste pleit
bezorger voor de arbeiders in den Raad
is", eenvoudig den bons gegeven.
Laat men dit voorbeeld in andere plaat
sen volgen en zijn stem uitbrengen op de
Antirevolutionaire candidaten.
V 2 en 3.
Het is niet mogelijk in verband met de
komende Gemeenteraadsverkiezingen alle
gemeenten afzonderlijk te bespreken.
Wij moeten ons als regel bepalen tot
het geven van algemeene wenken,
tot het advies, om niet los te laten het
Antirevolutionaire beginsel en zich niet
te laten misleiden door schoonschijnende
beloften of brutale verdachtmakingen.
Ons advies luidt voor alle gemeenten:
brengt uw stem uit op de Antirevo
lutionaire candidaten.
Verder kunnen wij als regel niet gaan.
Alleen voor Middelburg en Goes maken
wij hier een uitzondering.
Te Middelburg vindt men onze candi
daten op de 2e lijst van het stembiljet.
Hier geldt dus: stemt op M r A. A. de
Veer (aftr. weth.) No. 1 van lijst 2.
Te Goes is de Antirevolutionaire lijst
iets meer naar achter geplaatst.
Hier stemmen onze kiezers dus niet op
lijst 2, maar op No. 1 van lijst 3, op Mr
J. W. Goedbloed (aftr. wethouder).
Voor Middelburg dus: No. 1 van lijst 2.
En voor Goes1: No. t van lijst 3.
Historisch verhaal uit den Napoleon-
tischen tijd.
19.) -o-
„Kijk eens aan, daar daalt iemand uit
hoogere gewesten tot ons af", riep de
Passer, terwijl hij zich met den bierkroes
in de hand naar den nieuwen gast keer
de. „Wie zijt gij, verheven wezen?"
„Kan het jou wat schelen?" antwoord
de de aangesprokene vinnig, en bleef on
zeker op de tweede trede staan.
„Wacht ereis, die stem ken ik", zei
Taco Haanstra, met een vollen mond
hij had er juist een halve boterham in
gestopt naderbij komende.
„AI zien léven", schreeuwde Klaas, ,,'t
is de stille verklikker! Wel, dat dut mi an
plezier, da' 'k oe nog is zie. Waor bin j'
zoo lang eweest?"
„Wat daan jou daar in dat kamertje,
zeg?" hervatte Taco.
Velders zweeg, en liet zijn gluipende
oogen over het troepje gaan.
„Kom jongen, dat vraag je zoo niet
aan zoo'n meneer", zeide de Passer, en
zioh voor den ongelukki?en strooper
De ramp met de „Poseidon".
Na tien uur vergeefs zoeken slaagde
men er in de plaats waar de duikboot
„Poseidon" gezonken was, ongeveer 21
mijlen ten noorden van Weihaiwei te
vinden.
Direct is met begonnen om te trachten,
de duikboot met behulp van samenge
perste lucht aan de oppervlakte te bren
gen.
Nader wordt omtrent de toedracht van
de ramp gemeld, dat de duikboot, terwijl
zij aan de oppervlakte was, geramd
werd door het 1753 ton metende Chinee-
sche stoomschip „Yuta".
Zes leden der bemanning konden zich
redden, dank zij het Davis duikbootred-
dingsapparaat, waarmee zij waren uitge
rust, een betrekkelijk nieuw apparaat,
waarbij o.a. een eenigszins op een gas
masker gelijkende helm behoort, die ge
heel over het hoofd kan worden getrok
ken.
Hoe goed deze apparaten hebben ge-
functionneerd blijkt wel uit het feit, dat
twee der geredden pas twee uur en een
kwartier en twee anderen drie uur en
drie kwartier na de botsing aan de op
pervlakte kwamen.
Men meent te weten, dat de Britsche
onderzeeër „Medway" verbinding heeft
gekregen met acht leden der beman
ning.
Men hoopt hen te kunnen redden, doch
voor de overige bemanning die zich in
een ander deel van de gezonken duik
boot bevond, is de kans op redding ge
ring.
Meteoorsteen op een hoeve.
Op een hoeve in de nabijheid van
Malinta (Ohio) is een meteoorsteen te
recht gekomen.
Over een afstand van een halven mijl
in den omtrek werden de ruiten gebro
ken.
De slag werd in een aantal steden
van het district gehoord.
Na de Duftsch-Engelsche besprekingen.
Desgevraagd heeft' Mac Donald in het
Lagerhuis een verklaring afgelegd over
de besprekingen met de Duitsche minis
ters. De besprekingen hebben, gelijk de
bedoeling was geweest, het karakter van
een algemeene gedachtenwisseling ge
dragen en er zijn geen andere beslissin
gen of besluiten genomen dan die, wel
ke in het communiqué werden genoemd.
Voorts heeft de Duitsche Rijkskanselier
Mac Donald en Henderson uitgenoodigd
tot het brengen van een bezoek aan Ber
lijn, welke uitnoodiging door de Engel-
sche Regeering met het grootste genoe
gen werd aanvaard.
De afgevaardigde Wise merkte op, dat
het Lagerhuis tot dusver nog geen ge
legenheid heeft gehad tot het houden van
een algemeene bespreking van het vraag
stuk der herstelbetalingen en oorlogs
schulden en stelde de vraag of een der-
plaatsende met wien hij op dat oogen-
blik in hoogte nagenoeg gelijk stond
vervolgde hij beleefd:
„Mag ik UEdele vragen wat ge daar
zoo laat hebt uitgevoerd?"
„Je bent machtig stil van aevend", zei
de Zandvoorter, die Arie Witkop heette,
en duwde den verklikker, om diens aan
dacht te trekken, zijn bierkroes in de rib
ben dat de man bijkans van zijn verhe
ven standpunt tuimelde.
„Laat me toch gaan, alsjeblieft; ik doe
je immers niets! Wat heb je me dan te
plagen?" klaagde de strooper, naar de
zijde tastende.
„Je eigen schuld, manneke", zei de Pas
ser, „waarom geef je geen fatsoenlijk
antwoord, als de menschen jou wat vra
gen?"
„Och, ik kan me begrijpen dat-ie verle
gen wordt; hij staat daar veel te hoog",
zei Evert Bruijning. „Wacht, ik zal je
helpen, maat", en hij pakte Velders on
verhoeds beet en zette hem op den vloer.
De strooper gaf een schreeuw alsof hij
vermoord werd, en de waard, opmerk
zaam geworden, kwam nu aanwandelen
en schoof met zijn sterke vuisten de sol
daten op zijde.
„Hoort jongens, een grapje mag ik wel"
zei hij doodkalm, „maar je moet dien
gelijke belangrijke kwestie niet in het
Parlement dient te worden besproken,
Mac Donald antwoordde: „Ja, zoodra
de tijd hiervoor gekomen is."
De liberale veldtocht voor den
vrijen handel.
Bij het openen van den liberalen veld
tocht voor den vrijen handel te Glasgow
heeft Lloyd George gezegd, dat protectie
bij Engeland's concurrenten op handels
gebied niets dan slechte gevolgen heeft
opgeleverd. Neem b.v. de Vereen. Staten
van thans met files voor spijsuitdeeling
en hun millioenen van werkloozen. Het
huidige Duitschland verkeert in zoo'n
staat van wanorde en wanhoop, dat het
zijn staatslieden naar Engeland gestuurd
heeft om hulp en troost te zoeken, in de
hoop, dat dit land hen op een of andere
wijze zal kunnen aanmoedigen.
Rupsenplaag bij Lausanne.
Sedert eenige dagen wordt de bevolking
van Cully geteisterd door een ernstige
rupsenplaag. Millioenen Heine, groene
rupsen van 12 c.M. lang bedekken da
ken en muren met een dichte laag en
dringen zelfs tot in de huizen door.
Het aantal rupsen is zóó enorm, dat
zelfs de rioleering verstopt geraakte. De
gemeenteraad heeft besloten, de rupsen
plaag met alle ter beschikking staande
middelen te bestrijden en te dien einde
de muren en daken der huizen te laten
afspuiten.
Aardschokken bij Leer.
Zooals het „Hamburger Fremdehblatt"
meldt, zijn in het Westerhauderfehn
(Kreis Leer) gisternacht sterke aard
schokken1 waargenomen.
Gisteravond hoorden de bewoners een
dof gedreun en bemerkten vervolgens 'n
licht beven van den grond.
Toen zij naar buiten liepen, zagen zij,
dat de palen van de lichtleiding bewo
gen.
Gistermorgen is weder een licht beven
waargenomen.
Het Hamburgsche hoofdstation voor
het opsporen van aardbevingen deelt in
verband hiermee mede, dat het hier ver
moedelijk om een lokaal verschijnsel gaat.
Korte berichten.
Volgens den voorloopigen uitslag van
de volksteüling in Schotland, bedraagt
de bevolking van dit land 4.842.554 zielen
of 39.943 minder dan bij de volkstelling
van 1921.
Uit Moskou wordt gemeld, dat ter-
wille van de uitvoering van het Vijfjaars
plan een nieuwe binnenlandsche leening
ter grootte van 3400 miljoen mark zal
worden uitgegeven.
Volgens de Roel hebben dezer dagen
te Petersburg ernstige relletjes plaats ge
had, waarbij een winkel geplunderd is,
waarin delicatessen voor vreemdelingen
tegen buitenlandsche valuta verkocht wer
den.
Naar in de onderwijscommissie van
den Pruisischen Landdag is meegedeeld,
zijn op het oogenblik 50.000 personen met
een academischen graad werkloos.
Als gevolg van een depressie in de
Japansche scheepvaart en de daardoor
ontstane crisis in, den scheepsbouw, zijn
man het leven niet bitter maken; hij is
wat teer van gestel, zie-je, en 'tkon zijn
leven kosten."
„Deer zou veul an verbeurd wezen,
denk ik", zeide Arie Witkop.
„Dat moet-je niet zeggen, Aai", zei de
Passer. „Kom baas, laten we 't afdrin
ken; wil je een kroes bier? En vertel dan
eens wat je in je leven gezien hebt."
Kees stond reeds op het punt stil weg
te sluipen, maar dit laatste aanbod was
hem te machtig.
„Nu, dat wil ik niet afslaan", zeide hij
en kwam terqg, „anders zou-je wel den
ken dat ik uit boosheid niets wou gebrui
ken, en ik heb ook sinds vanmiddag geen
nat of droog over mijn lippen gehad. En,
als 't je 't zelfde is, geef me dan liever
een glas jenever; dat is goed voor den
honger, zeggen ze."
„Wel ja, kom aan", zeiden de vroolij-
ke jongens, die zich met den strooper wil
den vermaken, „kastelein, een glas jene
ver voor zoo'n braven vent!"
De luitenant had dit alles met ingehou
den adem aangehoord; hij had gehoopt/
dat Kees stil heen zou gaan, maar nu hij
bemerkte dat deze zich liet overhalen
fronste hij de wenkbrauwen.
„Die stommerik; ze zullen hem dron
ken maken en dan flapt hi1' er alles uit",
te Kobe drieduizend arbeiders, werkzaam
op de scheepswerven, ontslagen.
Zoowel te Dortmund als in Wup-
pertal is het gisteren tot relletjes geko
men, daar werkloozen op verschillende
plaatsen betoogingen trachtten te houden.
De politie ontmoette soms ernstig verzet,
doch wist tenslotte de betoogers uiteen
te drijven.
De politie te Konstantinopel heeft
aan boord van een vliegtuig, dat op het
punt stond naar Europa te vertrekken,
90 K.G. morfine in beslag genomen. Naar
aanleiding daarvan heeft de regeering de
grootste van de drie fabrieken van ver-
doovende middelen te Konstantinopel
gesloten en den directeur met 18.000 pd.
sterling beboet.
Aanvulling van de Leerplichtwet.
Verschenen ia de memorie van ant
woord op 't voorloopig verslag der Twee
de Kamer over het wetsontwerp tot aan
vulling van de leerplichtwet.
De minister zegt daarin te moeten toe
geven, dat ook na de invoering van de
voorgestelde bepaling sommige kinderen
acht jaren op de gewone school zullen
moeten doorbrengen en dan dikwijls het
zevende leerjaar zullen moeten douhlee-
ren om aan den leerplicht te voldoen.
Wijziging van art. 3 der Leerplichtwet
in dier voege, dat na volbrachte 7 leer
jaren aan een lagere school de leerplicht
eindigt, zou verre de grenzen overschrij
den van de toezegging, door den minster
gedaan.
De minister betoogt, dat er van een
ongelijke behandeling in dat opzicht van
het lager land- en tuinbouwonderwijs en
het nijverheidsonderwijs niet gesproken
kan worden.
Een verhooging van den leeftijd van
toelating tot de nijverheidsscholen valt
buiten het kader van dit wetsontwerp.
De eisch, dat vóór het bezoeken van een
nijverheidsschool de leerlingen zeven leer
jaren van de lagere school hebben door-
loopen, zou er licht toe leiden, dat tal
van kinderen van vakonderwijs verstoken
zouden blijven, doordat hun ouders zulk
een langdurig schoolonderwijs niet kun
nen bekostigen.
Van een verzwakking van de Leer
plichtwet, die verscheidene leden van dit
ontwerp duchten, is naar de minister
meent, geen sprake. De hier bedoelde
kinderen brengen slechts den tijd, gedu
rende welken zij na afloop van het ze
vende leerjaar nog leerplichtig zijn, in
plaats van voor de tweede maal in het
zelfde leerjaar in de eerste klasse eener
lagere land- en tuinbouwschool door.
Het vóór en tegen van een algemeene
uitbreiding van de leerverplichting tot
acht jaren kan, naar de minister meent,
hier buiten bespreking blijven. Zij zou
bovendien reeds met het oog op de daar
aan verbonden financieële gevolgen in de
zen tijd zeker moeten worden afgewezen.
Het bevorderen van een wijzigingder
Leerplichtwet in dien zin, dat de land-
bouwverloven zouden worden opgeheven,
of althans, dat voor overtredingen niet
de werknemer, maar de" werkgever ge
mompelde hij. „Ik moet mijn biezen pak
ken, maar hoe?"
Hij stond op, trok zijn overjas aan,
bond den halsdoek weder om de kin, zet
te zijn hoed op en blies het licht uit. Ver
volgens haalde hij een gulden uit zijn
beurs en legde dat geldstuk op de tafel.
„Daar zal de waard wel mede tevreden
zijn", prevelde hij; „het beste is, dunkt
me dat ik uit het raam zie te ontsnappen,
als dat maar niet te veel kraakt!"
Dit ging boven verwachting. Het raam,
hoewel vrij zwaar, schoof zonder veel
moeite op, en klemde genoeg om open te
blijven staan, naar 't scheen. Evenwel,
'tleek maar zoo, want nauwelijks had
Van Stralen het hoofd buiten gestoken
om te zien, waar hij terecht zou komen
als hij er uitsprong, of het raam viel naar
beneden op zijn nek.
De luitenant stiet een vervaarlijken
vloek uit. Voor een toeschouwer moge
zulk een voorstelling van de guillotine
iets vermakelijks hebben de eenige spe
ler in het drama vond er weinig aardigs
aan, integendeel. Het raam was aan de
onderzijde niet glad vierkant, maar er
was een schuine scherpe kant aan ge
schaafd, welke als 't gesloten was op den
schuin afgewerkten drempel van het ko
zijn pasta, ju voor imfag «r* t.caht
Binnenland.
Landarbeidersstaking op Voorno-Putten.
Buitenland.
De ramp met den Engelschen onderzeeër.
Een oplossing in het conflict tusschen
het Vaticaan en de Italiaansche regee
ring?
straft wordt, is van den minister niet te
wachten.
Als bijlage is aan deze memorie toege
voegd een opgave van de plaatsen, waar
door het Rijk gesubsidieerde lagere land
en/of tuinbouwscholen bestaan of in 1931
zullen worden gevestigd.
Landarbeidersstaking.
De leden van de af deelingen op Voor-
ne en Putten van den Nederlandschen
Landarbeidersbond hebben, naar de „N.
R. Grt." verneemt, op de Maandag ge
houden vergaderingen met groote meer
derheid van stemmen het hoofdbestuur
gemachtigd, de staking af te kondigen
bij die landbouwers, die niet bereid zijn
de loonen van 1929'30 te garandeeren
tot 1 Mei 1932.
Zoo noodig zal de staking reeds a.s.
Maandag ingaan. Aan do landbouwers,
die niet georganiseerd zijn, ia een circu
laire gezonden, waarin van het genomen
besluit wordt kennis gegeven en gelegen
heid wordt geboden tot teekening en in
zending van een verklaring.
De Tarwewet.
De landelijke federatie van organisaties
van handelaren in akkerbouwproducten
(L.P.O.) heeft aan de Tweede Kamer een
adres gezonden, waarin zij een aantal
bezwaren tegen het ontwerp-Tarwewet te
kennen geeft.
Uitvoering Tarwewet.
Bij Kon. besluit van 8 Juni is aan den
heer H. R. Hetzel, voorzitter van de Ne-
derlandsche Vereeniging van Werkgevers
in het Bakkersbedrijf, te 's Gravenhage,
eervol ontslag verleend als lid van de
commissie van advies, bedoeld in art. 4
van de Tarwewet 1931, on in diens
plaats tot lid van genoemde commissie
benoemd L. A. J. Waterreus, te 's Gra
venhage, directeur der N.V. Koninklijke
Fabrieken v.h. Paul G. Kaiser, lid van
het hoofdbestuur van vorengenoemde.
Reductie van spoorwegen.
De heer Kampschöer heeft aan den mi
nister van waterstaat de volgende vragen
gesteld:
Is de minister bereid, mee te deelen, of
het juist is, dat de directie der Neder-
landsche Spoorwegen aan de Westland-
schutte. Het was den luitenant onmoge
lijk om uit zijn positie te komen. Met de
handen kon hij geen kracht zetten, en met
de knieën raakte hij juist even den grond.
Roepen durfde hij niet, want voor geen
geld ter wereld wilde hij herkend worden.
Hij moest dus afwachten dat de waard
uit eigen beweging naar hem zou komen
zien, en dit kon lang genoeg duren. Even
wel, er zat niets anders op, en in deze on
gemakkelijke en pijnlijke houding luister-
de hij het gesprek af dat vrij luid in de
gelagkamer gevoerd werd.
„Nu, Keesje-maat, wie hield-je in die
kamer aan de praat?" vroeg Jan de
Weerd.
Het was aan de vereenigde krachten
van vuur, bier en jenever gelukt den
dronkaard te ontdooien, en bij zijn tweede
glaasje werd bij zelfs vertrouwelijk.
„Och kom, daar moet je me nu niet
naar vragen, jongenlief", zei hij, „je hebt
met mijn gesprekken met groote heeren
uit de stad niets van doen, hoorl Op mijn
eer, dat zijn geen zaken voor jelui."
„Uit de stadl Welke stad? Amster
dam?" vroegen verscheidenen.
„Zit nu maar niet te visschen als een
jongen naar een stekeltje, want ik zeg
je toch geen duit meer!"
