(Boncfio
I III I 11
Kerknieuws.
Onderwijs
Logisch en verstandig.
Telegrammen.
Financieele Berichten.
Berlijnsche Brieven
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Rotterdam (vac. Ds Schol
ten), E. H. Blaauwendraad te Vlissin-
gen. Te Lopik, S. v. d. 'Linden cand. te
Utrecht. Te's Heer Hendrikskinderen, P.
N. Tonsbeek te Kamperland. Te Wijchen
en Leur, J. Meeuwenberg te Beekbergen.
Bedankt voor Genemuiden, J. D. v. Hof
te Oud-Beijerland. Voor Hierden, B. Ba-
telaan te Barneveld. Voor Birdaard c.s.,
Job. v. d. Wiel cand. te 's Gravenbage.
Voor IJlst, J. van Veen te Muiderberg.
Voor Ernst, N. Warmoltz Nz. te Wezep.
Geref. Kerken.
Beroepen te Kooten, G. J. Sybesma cand.
te Dedemsvaart.
Gbr. Geref. Kerk.
Bedankt voor Schiedam, P. Zwier te
Alphen a. d. Rijn.
Kruiningen. Dhr J. W. Kommers, tijdel.
onderwijzer aan de Cbr. school alhier is
in gelijke betrekking benoemd aan de
Herv. school te Terneuzen (Schelpenpad).
Examen L. O. Aan de Christe
lijke kweekschool te Middelburg slaagden
gisteren voor het eindexamen alle zes
vrouwelijke candidaten, n.l.: G. Acda, J.
G. Kögeler, J. W. Reijnhout, allen Mid
delburg; K. M. Schouwenaar, Goes; J. E.
Varel, Vlissingen en A. A. v. d. Wal te
WestkapeJle.
VERBROKEN EENHEID.
Men schrijft ons uit Terneuzen:
Bij de heden gehouden stemming voor
leden van den gemeenteraad, werd den
kiezers van Terneuzen de keuze gelaten
tusschen een negental lijsten, van welke
één derde als „vrije" lijsten zijn aan te
merken; dit is het geval bij de R.K. (lijst
David); bij de S. D. A. P. (lijst Hame
link); en ook bij de A.R. (Vrije Anti-Re
volutionairen, lijst D. Scheele).
Nu de stemming achter den rug is
hoewel wij den uitslag eerst in ons num
mer van morgen kunnen opnemen zij
een oogenblik aan rustige bezinning ge
wijd. Want dat er onderscheid bestaat tus
schen de Antirevolutionaire partij en die
der Vrije Antirevolutionairen, is wel
iedereen duidelijk. En het is gewenscht,
dit onderscheid den lezers nader voor
oogen te stellen
Vour rustige bezinning is er, naar het
schijnt, in de laatste weken niet steeds
bij allen gelegenheid geweest.
Doch wat van de Anti-revolutionaire
kiesvereeniging te Terneuzen moge gezegd
worden, één ding zal men haar nim
mer kunnen verwijten: de propaganda
voor haar candidaten, het verweer tegen
beschuldiging en verdachtmaking, het één
zoowel als het ander was immer in den
juisten toonaard gesteld. Dit feit te kun
nen constateeren, is zeker niet zonder be
lang te noemen.
En wat waren nu de oorzaken, die
tot losmaken en verbreken hebben geleid,
zoodat de lijstaanvoerder der groep Vrije-
Antirevolutionairen, de heer D. Scheele,
spreken moet van „verbroken eenheid",
hoezeer hij naar zijn eigen woord
gevoelt, dat „juist in dezen tijd, met haar
(lees: zijn) nood, er een algemeene roep
moet uitgaan tot versterking der een
heid"?
In het kort gezegd, vindt de groep
der Vrije Antirevolutionaire kiezers het
motief tot hun daden en tot hun optre
den in afzonderlijke formatie, louter in
dit ééne: actie tegen een bepaald persoon.
Dat, en dat alleen is de drijfveer geweest
tot de „verbroken eenheid", die ook de
heer Scheele. de eerste candidaat der Vrije
antirevolutionairen, zegt te betreuren
maar niettemin met alle kracht in 't leven
houdt.
Dat de heer De Jager de eerste can-
didaad der A.R. Partij een duidelijke
verklaring heeft afgelegd, waarin hij zegt
een zeer bezuinigende financieele politiek
te zullen voorstaan, was den opposanten
niet genoeg. Hoewel bij de candidaatstel-
ling, na de verklaring van den toenmali-
gen voorzitter der A. R. Kiesvereeniging
en tweede vertegenwoordiger der partij in
den Raad, de heer D. Scheele, dat hij bij
eventueele herbenoeming tot lid van den
Gemeenteraad zijnerzijds méér dan tot nu
toe contact zou zoeken met zijn mede
afgevaardigde (de heer De Jager) de
oppositie zich niet uitsprak, zoodat te
recht bij zeer velen de meening ingang
vond dat de zaak volkomen geregeld was,
en als van ouds, de heeren De Jager en
Scheele wederom namens de A.R. partij
zitting zouden nemen in den nieuwen
raad, werd een lijst met 87 namen van
kiezers en kiezeressen ingediend, die ver
klaarden niet te zullen stemmen op een
lijst, waarop de naam van den heer De
Jager voorkwam.
Ondanks het feit, dat verklaard was
dat een zeer bezuinigende financieele poli
tiek zou worden gevolgd, zoodat het za
kelijk bezwaar geheel en al was verval
len, ondanks het feit, dat de heer
Scheele verklaard had dat hij persoonlijk
niet het minste bezwaar had tegen samen
werking met den heer De Jager, bleef
de oppositie op haar standpunt staan. Niet
ter plaatse waar, en ten tijde toen zulks
geboden was, hadden zij hun verlangens
kenbaar gemaakt, noch waren zij; hij de
candidaatstelling in voldoend aantal ver
tegenwoordigd om hun eischen te doen
gelden; eerst na de candidaatstelling
waarbij dhr Scheele wederom gnoegen nam
met zijn plaats als nummer twee op de
candidatenlijst kwam men los.
De onvoorwaardelijke eisch van de op
posanten, dat de heer De Jager van de
lijst moest verdwijnen, kon allerminst in
gewilligd worden; zulks zou dat beseft
ieder in strijd zijn met alle organisato
risch partijleven.
Daarmee was de scheiding een feit ge
worden; en dat door een drijven in een
bepaalde richting om een persoon te tref
fen. Niet, omdat deze zijn beginselen zou
hebben verloochend, enkel en alleen om
dat hij een standpunt innam dat door
de opposanten niet kon worden gedeeld.
De heer Scheele, als nummer twee der
A.R. lijst, was niet bereid, den uitslag
rustig af te wachten. Voor het brengen
van een offer hoezeer een ieder dit zou
hebben betreurd toonde hij zich aller
minst te vinden. Alleen de vraag, waar
zijn raadszetel gewaar-
b orgd was, gaf bij den heer Scheele
den doorslag. Dat is wel in flagranten
strijd met alles, dat naar organisatorisch-
partijleven zweemt.
De heer Scheele legde zijn voorzitter
schap der plaatselijke A.R. kiesvereeni
ging neer, trok zich terug van de candi
datenlijst, bedankte als lid der vereeni-
ging, en was direct te vinden in het
kamp der opposanten, werd aanvoerder
op de lijst der vrije antirevolutionairen.
En dat, terwijl hij eerst uitdrukkelijk ver
klaard had, de gedane toezeggingen te ac
cepteeren en tot samenwerking met den
heer De Jager bereid te zijn.
Zoo staat nu de groep der vrije anti
revolutionairen met den heer D'. Scheele
vooraan, naast de lijst der anti-revolutio
naire partij welke partij hij sedert jaren
in den raad vertegenwoordigde.
Ja, nu is er de verbroken eenheid.
Actie tegen een bepaald persoon is de
grondslag van de oppositie, die zich ge
luk stelt met een partij die alleen haar
h e 1 a n g e n politiek het eerste woord
geetft,
De heer Scheele in dit kamp te ontmoe
ten stemt tot nadenken. En den kiezers,
speciaal den anti-revolutionairen, komt hij
in een ontdekkend licht te staan. Ook dat
heeft zijn voordeelen, al is het dat de
zaak als zoodanig onze groote teleurstel
ling heeft gewekt.
Wel komt de heer Scheele met de mede-
deeling, steeds tot 'Samenwerking bereid
te zijn, maar een „verbroken eenheid"
en dat op 'gronden die nergens het prin-
cipieele in voldoende mate naderen is
niet aanstonds hersteld.
Van een gezamelijk optreden zal, indien
de toestand geen keer neemt, geen sprake
kunnen zijn in de nu komende vier-jarige
periode.
Ook de heer Scheele zal 'dit, met ons,
moeten betreuren.
Maar de vraag is gewettigd, of de heer
Scheele niet alleen n u maar ook steeds
in de afgeloopen maanden, wel ten volle
zijn aandacht geschonken heeft aan het
ieit, dat juist in onzen tijd, met zijn nood,
meer dan ooit moet klinken de roep tot
versterking der eenheid.
Het is duidelijk: daaraan is niet vóór
alles gedacht bij 't voeren van deze oppo
sitie
En toch is dit woord de wekroep, die
in dagen van verdeeldheid en scheiding,
een alles-beslissende 'beteekenis kan wor
den toegekend.
Wie iets wil verkoopen adverteert.
Dat is logisch.
Wie adverteeren wil gebruikt daarvoor
„DE ZEEUW".
Dat is verstandig.
Een kleine advertentie in de rubriek
„Vraag en Aanbod" kost slechts 75 cent
bij vooruitbetaling.
J.l. Vrijdag werd de nieuwe Ambachtsschool te Goes in gebruik genomen. Hier-
.boven ©en bij deze gelegenheid genomen foto van het Bestuur en autoriteiten.
In het midden de voorzitter, de heer Mr H. C. J. Zaaijer, aan zijn rechterhand
de heer Grootehaar, inspecteur N. 0., verder Mr Hugenholtz, secretaris; dhr
Brink, Bestuurslid; aan 's voorzitters linkerhand weth. Van Melle; verder
weth. Goedbloed, dhrn Van Ballegoyen de Jong en Stok.
btaande van links naar rechts dhrn Van As, Engels, Rothuizen, Buthfer, Eckhardt,
Buis, Chamuleau, Van Stee, De Valk, Van Riet, De Bruyne en Van der Stoep.
DEN HAAG. Tweede Kamer. Het
wetsontwerp 'houdende bepalingen tot
regeling van den kleinhandel in alcohol
houdende drank is heden door de Tweede
Kamer aangenomen met 58 tegen 10
stemmen. Tegen stemden de liberalen en
de heeren Kortenhorst, Bongaarts en Van
vuuren, allen R.K., de Visser (comm.) en
Braat (plattel.).
De onbewaakte overwegen.
HOENSBROEK. Dinsdagavond te onge
veer 7 uur is een auto van den heer E.
uit Heerlen, bestuurd door zijn knecht L.
te Hoensbroek door een electrische trein
gegrepen en grootendeels vernield. Beide
inzittenden werden ernstig gewond. E. is
tijdens het vervoer naar het Ziekenhuis
overleden. De toestand van L. is ernstig,
doch was hedenmorgen naar omstandig
heden redelijk wel.
BORGULO. Gisteravond te half 9 is een
auto, waarin geizeten waren mevrouw T.
uit Borculo met haar schoonzoon W. uit
Hengelo, bij1 het passeeren van een onbe-
waakten overweg onder een trein geraakt,
meegesleurd en daarna in een diepe sloot
geworpen. D'hr W., 'die onder den auto
terecht kwam, werd door spoedig toege
schoten hulp uit zijn benarde positie be
vrijd. Na een half uur gelukte het den
doktoren hem weer tot bewustzijn te bren
gen. Mevrouw T. werd naar 'het zieken
huis vervoerd. De toestand van beiden
was hedenmorgen bevredigend. De trein
had 'een half uur vertraging.
AMSTERDAM. Een auto uit Den Haag
is vanmiddag te 1 uur op den onbewaak-
ten overweg bij' Sehenkeldijk door een
trein uit Aalsmeer gegrepen en geheel
vernield. De chauffeur, zijnde de eenige
J inzittende, werd wonder boven wonder
niet ernstig gewond.
BRESLAU. Gisteravond zijn. in de mijn
Miene hij Neurode tengevolge van een
koolzuuruitbarsting zeven arbeiders ge
dood en vier gewond. De gewonden ver-
keeren niet in levensgevaar. Twee arbei
ders werden 'gered.
Wisselkoersen.
Amsterdam, 10 Juni, 2.30 u.
Londen 12.08"/«—12.09V«.
Parijs 9.72—9.74.
Brussel 34.6134.63.
Berlijn 58.9758.99.
New-York 2.487/n—2.488/i».
VRIJHEID
EN VERANTWOORDELIJKHEID.
De ware vrijheid, zegt de „Standaard",
is, dat wij de volle ruimte ontvangen, om
heel ons leven te richten naar de ordi
nantie voor dat leven, naar de wet Gods,
Daarom is die vrijheid ook verant
woordelijkheid.
Wie de verantwoordelijkheid verwerpt,
vervalt in bandeloosheid en daarna in
slavernij. Dat kan niet anders.
Daarom moet een ieder, die de vrij
heid in een volk wil handhaven, zoo voor
zichtig zijn met het prijsgeven van zijn
verantwoordelijkheden.
De revolutionaire partijen zullen nim
mer beginnen met te zeggen, dat zij het
gemunt hebben op de vrijheid. Zij zullen
beginnen met het aanbod, om ons onze
verantwoordelijkheden af te nemen.
De verantwoordelijkheid voor de eigen
zorg voor den ouden dag.
De verantwoordelijkheid van de ouders
voor hun kinderen.
De verantwoordelijkheid voor het on
derwijs, de opvoeding, voor de Meeding,
ue voeding, de gezondheidszorg ten op
zichte der 'kinderen.
Het gaat zoo gemakkelijk. De „gemeen
schap" neemt gaarne de verantwoordelijk
heden der burgers over. Belofte volgt be
lofte. En velen vinden dit wel goed.
Maar zij vergeten, dat met de ver
antwoordelijkheid ook de vrijheid ver
dwijnt. Allengs worden zij gesnoerd in de
steeds kneliender banden van een „Ge
meenschap", een „Staat", die ten slofte
slechts die vrijheden kan toestaan, welke
den Staat, naar de meening der despoti
sche heenschers, niet kan schaden.
En welke vrijheid schaadt dit despo
tisme niet? Het acht zich door elke vrij
heid bedreigd.
Een heilige kamp voor de verantwoor
delijkheid, waar God die heeft gelegd, is
een even heilige kamp voor de vrijheid.
Laat ons dit niet vergeten.
FRONT HEILI
Yoor elkeen, die zijn oogen den kost
geeft, is het een interessante en leerzame
tijd. Er is veel gaande in de wereld en
onder de veelheid der indrukken heeft
de klaarheid van ons oordeel te lijden.
Men laat ons niet den tijd, om eens rus
tig na te denken. Nauwelijks hebben we
de eene sensatie geslikt, of een andere
emotie komt beslag leggen op onze aan
dacht. Het dagelijksch leven heeft de ge
daante van een variëté gekregen. Voor de
kalmen en bezadigden van nature is dat
verre van aangenaam. Hun evenwicht
wordt geschokt en zij worden gewaar, dat
men achterop raakt, wanneer men zich
met voegt naar de eischen van den tijd.
De rampzalige revolutie van Novem
ber 1919 heeft het zwaard der binnen-
landsche verdeeldheid het Duitsche volk
voor de voeten gesmeten. Door bevoegden
en meer nog door onbevoegden, wordt aan
elkeen de vraag gericht: zijt ge vóór of
zijt ge tégen dezen staat? Wilt ge de har
de eischen van Versailles erkennen of
wilt ge van de vervullingspolitiek niets
weten? Achter welke vlag wilt gij u scha
ren: achter 't republikeinsche zwart-rood-
goud? achter 't zwart-wit-goud uit den
glans tijd der Hohenzollern of achter het
bloedige rood der internationale?
Ik geloof, dat er weinig Duitschers le
ven, die niet door hun naaste omgeving
gedwongen worden, op deze vragen een
afdoend antwoord te geven. Het politisee-
ren heerscht over alle Duitsche landen als
een besmettelijke ziekte en kijken wij wat
verder om ons heen, dan schijnt zij de
gedaante van een wereld-epidemie aan te
nemen. Of ook hef nuchtere Nederland er
op een kwaden dag door aangetast zal
worden? De vijandschap tusschen links
en rechts wordt toenemend gTOOter. Men
beweert weliswaar, dat men zijn doel
langs legalen weg nastreeft, maar leest
men de venijnig scherpe organen der ver
schillende groepen, luistert men op de
druk bezochte vergaderingen naar de fel
le wederzijdsche beschimpingen en be
schuldigingen dan krijgt men wel de
gelijk den indruk, dat ieder op het oogen
blik loert om zijn slag te slaan.
Terwijl de sociaal democraten onder
Wels in Leipzig op him druk bezochten
partijdag het uiterst precaire vraagstuk
behandelen, of het tot dusver voor juist
gehouden samengaan met het katholieke
centrum op den duur vruchtdragend zal
blijken zijn uit alle deelen van het
Duitsche rijk de mannen en knapen met
den staalhelm naar Breslau getogen, om
er zijn 12 „Reichsfrontsoldatentag" te
vieren.
Het is mij niet recht duidelijk, waarom
Hitier en Goebbels niet, Seldte en Diister-
berg wel mogen demonstreeren. Men zegt:
de nationaal-socialisten vormen een par
tij: de staalhelm is een partijlooze natio
nale organisatie! Kom, kom, zoo „harm-
los", zoo onschuldig is de zaak niet. Tus
schen nationaal-socialisten en de staal
helm bestaat er slechts een gradueel ver
schil. Hun parool luidt: „Gotrennt mar-
schieren, vereint schlagen."
Komt het eenmaal ter onzaliger ure
tot een binnenlandschen krijg tusschen
links en rechts, dan rukken de
nazzi's en de staaalhelmen arm in
arm naar 't front. Republiek en rijksba
nier zullen dan een gevaarlijken vuur
proef moeten doorstaan.
Wie zich in gevaar "begeeft, komt er
in om,
De gevechten begonnen reeds aan de
verschillende Berlijnsche stations bij het
vertrek der honderden siaalheïia-hdden
naar Breslau.
De politie had de handen vol, om de
communisten uiteen te jagen en natuurlijk
moesten er eenigen aan gelooven. Reeds
heeft men vastgesteld, dat een 18-jari'ge
communist een 05-jarigen staalhelmman
heeft neergeschoten. Ook in de omgeving
van Breslau werd danig gevochten, maar
men schijnt dit alles als een bijkomstig
heid te beschouwen. Het hoort er zoo hij
en men troost zich met 'tfeit, dat tijdens
den oorlog aan front honderden tegelijk
hun leven voor 't lieve vaderland offer
den.
In de schoone omgeving van Breslau
ligt het lieflijke Oels, waar de familie van
den voormali'gen kroonprins een goed deel
van het jaar verblijf houdt. Men voelt
er zich onder de tegenwoordige omstan
digheden meer op zijn gemak als in de
oude keizerlijke residentie Potsdam, dat
te dicht in de buurt licht van de hoofd
stad der republiek. Hoewel de kroonprins
indertijd aan Stresemann en de rijksregee-
ring plechtig beloofde, dat hij bij zijn te
rugkeer naar Duitschland niets meer zou
doen aan politiek, had hij zich ditmaal
laten overhalen, met zijn gemalin en drie
zoons aan de demonstratie persoonlijk
deel te nemen. Staande naast den grijzen
veldmaarschalk von Mackensen, volgde hij
met von Seeckt, diens opvolger Heye en
vele hoo'ge gasten den opmarsch der tien
duizenden, onder wie men de prinsen
Oscar, Eitel en Friedrich zag meestappen.
De groote verrassing was voor allen het
verschijnen van Heye, Generaloberst a. D.
thans in het eenvoudige gewaad van staal-
helmkameraad. Tijdens zijn werkzaamheid
als chef van de rijksweer gold hij als een
republikein van den bloede. Hij droeg er
't zijne toe bij, dat von Seeckt moest heen
gaan, daar 'hij hij de manoeuvres de aan
wezigheid van een der kroonprinselijke
zoons had geduld. Het zou de moeite
waard zijn, ook eens het oordeel van zijn
opvolger Groener over deze wankelmoe
digheid te vernemen. Men gaf mij in wel
ingelichte kringen de volgende verklaring;
Hindenburg is eere-voorzitter van den
staalhelm. Waarom zou dan niet ook Heye
als lid toetreden? Iedere Duitsche officier
en soldaat hangt met zijn hart aan de tra
ditie van het vroegere leger, aan den
glans van vroegere tijden.
Ig geef deze verklaring gaarne door,
twijfel niet aan de nationale gezindheid
der staalhelmmannenniettemin wil het
mij volmaakt ontoelaatbaar voorkomen,
dat mannen, die in dienst staan of ston
den van den nieuwen staat, zich gere
kend wenschen te zien van een organisa
tie, welke van dezen staat weinig of niets
wenscht te weten! De mentaliteit mijner
Duitsche vrienden gaat zoo nu en dan
boven mijn beperkt bevattingsvermogen
uit!
Waar de Hohenzollern-prinsen aan de
zen opmarsch deelnamen, daar spreekt
het vanzelf, dat ook die van Wettin en
van Koburg op 't appèl verschenen waren.
Dicht in de buurt ligt ook Sybillenort,
waar de veelbesproken origineele Saksen
koning Friedrich August woonachtig is.
Hij had een groot deel van zijn landerij
en ter beschikking van den staalhelm ge
steld en hier werd door duizenden gekam
peerd. Zijne Majesteit verscheen in uni
form te paard en nam met Seldte en
Diisterberg de parade af. De generaal-
gevolmachtigde des konings, Oberst van
Thaer, liet de vertegenwoordigers der
pers van 't bloedlooze slagveld jagen, daar
ze volgens zijn opvatting niets te zoeken
hadden. Zooiets kon ons vroeger bij de
manoeuvres en parades tijdens Wilhelm
II ook wel eens overkomen. In dezen
schijnen de vorsten hun inzichten dus
nog weinig gewijzigd te hebben.
Men vierde formeel den slag bij het
Skagerak. In werkelijkheid ging 't hier
om gansch andere dingen. Men hoopt, dat
de vergadering der socialisten in Leipzig
tot een conflict mee het centrum den stoot
zal geven. Men verwacht, dat dr Brüning
dan als rijkskanselier van het tooneel zal
verdwijnen. In samenwerking met de na
zi's wil men den Pruisischen landdag tot
heengaan dwingen. Men wil den genade-
stoot toedienen aan het positieve werk
van allen, die sedert de omwenteling ge
tracht hebben, te redden, wat er te red
den viel.
Het gaat hier om het voortbestaan of
den val der republiek. Wij beleven een
epoche van politieke hoogspanning. De
ontevredenheid is algemeen, de werkloos
heid is slechts tijdelijk verminderd,de prij
zen voor het dagelijksch leven gaan be
angstigend de hoogte in en van de voor
spelde algemeene prijsverlaging valt niets
te bespeuren. De communisten doen
in voortreffelijk georganiseerde samenwer
king met Moskou wat zij kunnen, om
de groote massa tegen het huidige be
wind op te hitsen. In dit negatieve stre
ven worden zij dapper bijgestaan door
de ontevredenen van ultra-rechts.
Het zijn de uitersten, die elkander hier
even raken, Zij gaan uiteen, zoodra de
slag geslagen kan worden. Of het tot
zulk een slag zal komen, waartoe een
binnen! andsche opstand zou leiden, moe
ten wjj overlaten aan de naaste toe
komst. Het wil mij toeschijnen, dat we de
ellende van den inflatietijd ten tweeden
male beleven. Thans drukken echter de
zorgen veel zwaarder dan tien jaar ge
leden, toen nog velen bereid waren, om
Duitschland uit zijn impasse op den be-
gaanbaren weg te helpen. Wil het dezen
weg niet langer gaan, dan zal het de lo
gische gevolgen dezer strijdvaardigheid
moeten aanvaarden I
Berlijn, 8 Juni 1931.
