No. 201
Zaterdag 30 Mei 1031
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
De Gemeenteraadsverkiezingen.
Hendrikse Go's Bank N.V. Goes
EERSTE BLAD.
PRIMA
ZUIVERE
KRISTAL
STIJFSEL
6q j tegen beurskoers
Oit nummer bestaat uit 2 bladen.
FIETSBANDEN
Buitenland.
Binnenland.
VADERLANDSCHE BANK
metjaaflijksche uitloting
Belangrijkste Nieuws.
per 1 JUNI vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKBAS.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Soes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
AboTinöTnaatSTjjctjs;
Per 3 maanden, franco por post.
Losse nummers i n,05
Prijs der AdvertentiËn;
1regels f1.20, elke regel meer 30 et.
Bij abonnement belangrijke korting.
Wij hebben in een vorig artikel de
aandacht gevestigd op het feit, dat er ook
in Antirevolutionairen kring soms veel
meer belangstelling is voor de algemeene
verkiezingen, dan voor die van de Ge
meenteraden.
Dit is voor wat de Antirevolutionaire
partij betreft eenigszins te verklaren door
de omstandigheden, waaronder zij tot
ontwikkeling kwam in een tijd, toen zij
een zwaren strijd om het bestaan had te
voeren en een heroïsche worsteling voor
vrijheid en recht alle krachten opvor
derde.
Bovendien was in den tijd, dat de A. R.
partij zich begon te ontwikkelen de taak
en de beteekenis van de Gemeenteraden
veel meer beperkt dan nu het geval is.
Een halve eeuw geleden traden de Ge
meentebesturen naar buiten weinig op
den' voorgrond.
Ingewikkelde vraagstukken die nu aan
de orde van den dag zijn en die door de
wijze waarop ze worden behandeld ook
weieens onnoodig ingewikkeld worden
gemaakt, kende men toen niet.
Heel genoeglijk rolde in die dagen als
regel het leven van de geruste Gemeen
teraden voort.
Het lidmaatschap van den Raad werd
beschouwd als een eerebaantje, dat wei
nig tijd en moeite kostte. Van de pers
had men weinig hinder. Lange verslagen
werden niet gegeven. Er heerschte een
gemoedelijke toon, die slechts een enkele
maal verstoord werd als persoonlijke
belangen botsten of als maar dat was
in die dagen, toen de liberalen de alleen
heerschappij hadden groote uitzondering
een enkele maal principieel® verschil
len aan de orde kwamen.
Er is ook op dit gebied zoo ontzaglijk
veel veranderd de laatste jaren.
Nog tot in het begin van deze eeuw
was 't zelfs in groote steden gewoonte,
dat de begrooting in één zitting werd af
gehandeld, terwijl avondvergaderingen tot
de groote uitzonderingen behoorden.
Kom daar nu eens om!
Er worden thans zelfs in kleine dorps-
gemeenteraden algemeene beschouwingen
over de begrooting gehouden, evenals in
de Tweede Kamer, waarbij over punten
van principiëelen en practischen aard!
vaak een breede discussie wordt gevoerd.
Wij keuren dit in het algemeen niet af.
Zeker de debatten worden vaak onnoo
dig gerekt en zouden meermalen zonder
eenig bezwaar aanmerkelijk bekort kun
nen worden.
Maar als met name in de grootere ge
meenteraden de Soc.-Democraten hunne
beginselen voor de gemeentepolitiek in
den breede uiteenzetten en voor die be
ginselen propaganda maken, dan zou het
dwaasheid zijn als daartegen van onze
zijde niet behoorlijk positie werd geno
men.
Ook kan er aanleiding zijn met name
bij den aanvang van een nieuwe periode
de lijnen uit te stippelen waarlangs het
gemeentebestuur zich volgens Antirevolu
tionair beginsel heeft te bewegen.
Hieruit volgt al dadelijk, dat ook het
lidmaatschap van den Raad een ander
karakter heeft gekregen.
Vroeger kon men 't een heel eind bren
gen, als men-menschen had met 'n prac
tischen blik, goed bekend met de belan
gen van een bepaalde gemeente.
In onze dagen is dat anders geworden.
Aan het lidmaatschap van den Raad
worden thans veel hoogere eischen ge
steld.
Wij hebben nu noodig, mannen, die be
kwaam zijn om met de vijanden te spre
ken in de poort, die met de Anti-Revolu
tionaire beginselen bekend zijn en die
deze beginselen ook ten overstaan van
de tegenstanders kunnen verdedigen.
Wij zijn geneigd gelijk te geven hen, die
van oordeel zijn, dat er in de gemeente
raden veel te veel gepraat en gerede
neerd wordt. Dit geldt met name van de
grootere gemeenten, waar de debatten
over bepaalde punten 'soms dagenlang ge
rekt worden. Maar nu van zekere zij'de
de Raadsvergaderingen worden gebruikt
als een publieke tribune, vanwaar men tot
het publiek kan spreken, verdient het ze
ker geen aanbeveling ais onze mannen
daarbij de zwijgende rol vervullen.
licktloopend
En dit temeer omdat al blijft ervan
de gemeentelijke autonomie in de praktijk
niet veel over in onze dagen de ge
meenteraden soms ook ten opzichte van
principiëele vraagstukken een groeten in
vloed ten goede of ten kwade kunnen uit
oefenen.
Wij mogen aannemen, dat met dit alles
bij bet stellen van candidaten is gerekend.
En waar dat het geval is, daar spreekt
het ook vanzelf, dat nu alle krachten wor
den ingespannen om het aantal Anti-re
volutionaire leden in de gemeenteraden
zoo groot mogelijk te mak'en.
Er is veel veranderd de laatste jaren.
Maar niet veranderd is onze taak en
roeping ten opzichte van de doorwerking
van onze beginselen ook in de gemeente
politiek.
Alle krachten daarom bij de komende
raadsverkiezingen ingespannen.
Bedacht moet Worden, dat ook hierbij:
één stem meer of minder van beslissende
beteekenis kan zijn.
Bedacht ook, dat bet meedoen aan deze
verkiezingen niet een zaak is van per
soonlijke liefhebberij, maar een eiscb van
't Anti-revolutionaire beginsel, een hoqge
roeping, die niet straffeloos kan worden
verwaarloosd.
SB
Het textiel-conflict in Noord-Frankrijk.
Minister-president La.val deelde aan
verschillende senatoren en kamerleden,
die hem vroegen, een nieuwe poging te
doen tot bemiddeling in het conflict in de
Noord-Fransche textiel-industrie, mede,
dat binnenkort bet tot standkomen van
een overeenkomst tusschen beide partijen
te verwachten is, aangezien de eischen
van beide partijen nog slechts' onbelang
rijk uiteenloopen.
De regeering zal alles in het werk stel
len, om de bijlegging van de staking te
bespoedigen.
De broodprijzen in Duitschland.
Naar de Pruisische persdienst mee
deelt, heeft de Pruisische staatsregeering
in overleg met het rijksministerie voor de
volksvoeding, een actie begonnen om in
vloed te oefenen op de broodprijzen.
Nadat het door bet goedkoop beschik
baar stellen van rogge reeds gelukt was,
den broodprijs te Berlijn te verlagen en
ook te Leipzig invloed op de vaststelling
van den broodprijs te oefenen, heeft de
Pruisische regeering onderhandelingen
begonnen met de plaatselijke instanties,
teneinde de actie ook uit te breiden tot die
industriegebieden, waar een groot aantal
werkloozen is.
Ook te Keulen zullen binnenkort de
broodfabrieken en de coöperatieve ver-
eenigingen de broodprijzen verlagen en
wel met 2 a 3 pfenning.
In andere industriegebieden van Rijn
land en WestfaJen en van de provincie
Saksen, benevens te Frankfort a. d. Main,
zal eveneens invloed op den broodprijs
worden geoefend.
25 Fransche militaire vliegtuigen boven
Kehl.
Donderdag verschenen boven Kehl on
geveer 25 Fransche militaire vliegtui
gen, welke behoorden tot een eskader
van ongeveer 40 vliegtuigen, dat militaire
oefeningen deed.
De vliegtuigen zetten hun oefeningen
boven de stad Kehl voort en enkele vlo
gen zelfs naar de 5 6 K.M. van Kehl
verwijderde plaatsen Auenheim en Kork.
Na ongeveer 10 minuten boven Duitsch
gebied te hebben vertoefd, vlogen de
vliegtuigen over de grens terug. Dit is
het eerste geval sedert den herfst van
1930, dat Fransche militaire vliegtuigen
weer de Duitsche grens geschonden heb
ben.
Doos30-60,Tube 80 ciBij Apoth.en Drogisten,
Korte berichten.
In Saragossa zijn onlusten uitge
broken. De arbeiders hebben de fabrieken
bezet en weigeren deze te verlaten. Zij
wijzen iedere tusschenkomst van de re
geering af en willen slechts met de fa
briekseigenaars onderhandelen. De re
geering beeft troepenversterkingen naar
Saragossa gezonden.
Naar uit Lima wordt gemeld, zou de
agitatie in het petroleumgebied van Ta
lara zoo'n ernstig karakter hebben aan
genomen, dat de prefect van Riura in
structies zou hebben ontvangen, om de
mariniers van den kruiser „Bolognesi"
te gebruiken, om eventueel leven en goed
der buitenlanders te beschermen.
De Berengia van de Cunardlijn
heeft zonder dat zij bet kon helpen alle
tradities van de New-Yorksche haven en
daarmede de bepalingen van den Ameri-
kaanscben gezondheidsdienst en van de
Amerikaansche douane geschonden door
met vrij groote vaart voorbij de quaran
taine-eilanden en den douanesteiger te
varen, direct naar de aanlegpier. De
overtreding werd begaan, doordat de
stoomleiding naar de voorste stoomlieren
gebroken was, waardoor de ankers niet
afgerold konden worden.
Te Piteszi beeft een baanwachter
een aanslag op den Simplon-Express
voorkomen. Op zijn controle-ronde ont
dekte bij, dat op een bepaalde plaats de
rails overheen afstand van 12 Meter» wa
ren opgebroken. Wie de daders zijn is
onbekend.
De bladen deelen mee, dat hevige on-
weders op verschillende punten in Italië
gewoed hebben, o.a. te Turijn, Bergamo,
Desia en Arona, vergezeld van hagelbuien
die schade toegebracht hebben aan de
huizen en den oogst. De schade bedraagt
verscheidene millioenen lire.
Metaal bewerkers.
De minister van arbeid, handel en nij
verheid beeft goedgevonden, dat voor de
vereeniging van arbeiders in de metaal
industrie met ingang van 18 dezer in
plaats van drie, twee wachtdagen moeten
worden doorgemaakt. Slechts indien de
werkloosheid zich binnen een tijdvak van
acht aaneengesloten weken, te rekenen
van den laatsten dag der werkloosheid
af, herbaalt, behoeft geen nieuwe wacht
tijd te worden doorgemaakt.
Dr J. Offringa.
Dr J. Offringa, vele jaren zendeling
arts, sinds verleden jaar hoofdambte
naar bij den Dienst der Volksgezondheid,
is thans benoemd tot hoofdinspecteur
van dien dienst.
Mobilisatieslachtoffers.
Het bestuur van den Bond van mobi
lisatie-invaliden en van hun nabestaan
den, beeft van den secretaris van den
Raad van State bericht ontvangen, dat
over het wetontwerp tot wijziging en ver
hooging van het VlIIste Hoofdstuk der
Rijksbegrooting voor bet dienstjaar 1931
(uitkeeringen aan z.g. mobilisatie-slacht
offers) en het wetsontwerp, strekkende
tot het vaststellen van een regeling in
zake het verleenen van geldelijke uitkee
ringen aan de mobilisatie-slachtoffers,
voor belaste waarden, 's-GR AVENHAGE
/g obligatiën
resp. op 5 en 12 Mei aan de Koningin
advies^ is uitgebracht en deze wetsont
werpen dientengevolge den Raad van
State reeds hebben verlaten.
Het bestuur beeft zich thans tot de
Koningin gewend met verzoek den meest
mogelijken spoed in deze te bevorderen.
Fascisten en Soc.-Democraten.
Donderdagavond is te Alphen aan den
Rijn een rumoerige vergadering gehou
den van de Fascistische Partij!, waarbij
als sprekers optraden de heeren H. M.
Kempenaar uit Den Haag en J. A. Baars
uit Amsterdam.
Toen eerstgenoemde ongeveer tien mi
nuten het woord had gevoerd, begonnen
de in de zaal aanwezige sociaal-demo
craten den spreker te interrumpeeren om
daarna onder het zingen van de Inter
nationale de zaal te verlaten, zoodat nog
slechts enkele hoorders overbleven.
Voor het gebouw, waar de vergader
ring gehouden werd, stroomden inmiddels
de nieuwsgierigen toe, zoodat de politie
ordemaatregelen moest treffen.
Toen de fascisten, die bijna allen in het
zwarte hemd gekleed waren, naar buiten
traden, werden zij1 wederom begroet met
de „Internationale". De politie nam hen
echter in bescherming en. onder geleide
van een aantal agenten werden zij naar
het station gebracht.
Nederlandsche arbeiders in België.
Hieromtrent heeft minister Heyman het
volgende meegedeeld:
„De voorafgaande besprekingen toi het
sluiten van een wederkeerig verdrag be
treffende de verzekering tegen de gelde
lijke gevolgen van ouderdom en voortijdi-
gen dood tusschen Holland en België zijn
thans geëindigd.
De datum, waarop dit accoord zal wor
den onderteekend en waarop dit door de
wetgevende macht zal worden bekrach
tigd, kan nog niet bepaald worden.
Het wordt den personen van Holland-
sche nationaliteit aangeraden, van dit
jaar af, de stortingen voorzien bij de be
palingen der wet d.d. 14 Juli 1930 in de
Algemeene Lijfrentekas te doen.
Wat de Hollanders betreft die de 65
jaar ten volle hebben bereikt, kunnen geen
maatregelen worden getroffen vóórdat het
verdragontwerp, waarvan boven sprake,
is bekrachtigd."
Mr J. D. K. baron van Heeckeren
van Keil f
Te Angerlo is op 77-jarigen leeftijd over
leden mr J. D. K. baron van Heeckeren
van Keil, voormalig gezant in Zweden en
oud-lid van de Eerste Kamer.
Het veer bij Moerdijk.
De A.N.W.B., Toeristenbond voor Ne
derland, en de Kon. Nederl. Automobiel
club hebben aan den minister van water
staat verzocht, bet daarheen te leiden,
dat voor den vervolge de versterkte
dienstregeling van bet veer bij Moerdijk
in stede van op 1 Mei of medio April zal
ingaan, desnoodig dezen maatregel te
doen beperken tot de Zaterdagen en Zon
dagen der maand April.
Moeilijkheden in de venen.
Uit Musselkanaal wordt gemeld:
Donderdagmiddag beeft bier een be
spreking plaats gehad tusschen de werk
geversvereniging in de Drentsche mon
den en Weerdinge en de hoofdbesturen
der drie nationale veenarbeidersbonden.
De werkgevers hebben daar medegedeeld
dat zij zich genoodzaakt zagen, de loonen
te verlagen. Zij deelden mee, boe zij zich
die loonsverlaging gedacht hebben, waar
uit bleek, dat de verlaging voor alle werk
zaamheden 20 pet zal bedragen en voor
enkele werkzaamheden nog meer. De
werkgevers voegden daaraan toe, dat zij
reeds alles gedaan hebben om op de uit
gaven te bezuinigen om de bedrijfsverlie
zen zoo klein mogelijk te maken, maar
dat zij ook de loonen niet onaangetast
kunnen laten.
De arbeiders hebben aangekondigd,
dat een dusdanige politiek tot gevolg zou
hebben stakingen en strijd, en drongen
er met He® op aan, deze voorstellen te~
Binnenland.
Noodweer te Arnhem, Nijmegen en
omgeving.
De Eerste Kamer over de begrooting van
Koloniën.
De waterleiding te Vlissingen.
Buitenland.
De broodprijzen in Duitschland.
Het textielconflict in Frankrijk.
ALLE
rug te nemen, totdat bekend is, wat de
regeering zal doen met betrekking tot de
teelt van fabrieksaardappelen.
De werkgevers konden zich daartoe niet
bereid verklaren en waren evenmin be
reid, de zaak nog eens opnieuw in be
spreking te nemen.
Jaarvergadering te Utrecht van de
Ned. Chr. Radic-vereeniging.
In zijn openingswoord constateerde de
voorzitter, de heer Mr A. van der
De ure, dat niettegenstaande de schijn
bare rust in onzen kring, de belangstel
ling nog niet is verflauwd.
Het zendlijdenbesluit heeft de Avro-
agitatie ontketend. Het bewijs van de
opschroeving dezer agitatie is geleverd
door de Statenverkiezing.
Het moet uitgesloten geacht worden,
dat het principe van het zendtijdenbesluit
wordt gewijzigd. Spr. doet belangrijke
mededeelingen over den draadomroep, het
Gleichwellensysteem en den 7-meter-orm
roep.
De radiocentrales gebruiken nog steeds
het geestelijk eigendom der Omroepvar-
eenigingen om er winst mee te mak op,
zonder dat zij er iets voor vergoeden.
Technische gevaren dreigen. Allerlei
kosten zullen in verband met de techniek
en de versterking der zenders moeten
worden gemaakt. De wedloop in sterke
zenders "in het buitenland maakt zulks
noodig. Daarom moeten we een zekere
verslapping bij onze menschen voor
komen.
Bij de bestuursverkiezing bleken bij en
kele candidaatstelling herkozen te zijn
de heeren Mr A. van der Deure, voor
zitter; K. Kruithof en J. M. Krijger Jr.
Bij schriftelijke stemming werden herko
zen de heeren Ds K. H. Wallien en J. J.
Wallien, terwijl als nieuw bestuurslid ge
kozen werd de heer H. A. Jellema te
Garijp.
Over den Omroepdienst rapporteerde de
heer P. C. Tolk, uit Hilversum,
Vóór 1 Sept. 1930 bedroeg het gemid
delde aantal uitzenduren per week 45,
thans is dit 50.
Met groote dankbaarheid mag ervan
gewag gemaakt worden, dat vele mede
werkenden hun honorarium als gift in de
bas der vereeniging storten.
Het aantal orkestleden is belangrijk uit
gebreid.
Speciale waardeering ondervinden steeds
het dames-zangkoor en de orgelconcerten
van den heer Jan Zwart. Inzake de cur
sussen wordt de noodige afwisseling be
tracht, terwijl steeds naar nieuwe wegen
wordt gezocht. Met 1 Juni a.s. wordt een
aanvang gemaakt met het nog ontbre
kende halfuur voor de jeugd van 12 tot
15 jaar. De uren gramofoonplaten zijn van
4 op 5 gebracht.
1 November j.I. werd een nieuwe stu
dio in gebruik genomen.
De "middagvergadering werd besteed
laan de bespreking van het bestuursbeleid,
waarbij een vijftiental personen het woord
voerde. De .heeren Van der Deure, Keu-
ning, Tolk en Pereboom beantwoordden
de vragers.
Tegen vijf uur werd door Ds van Leeu
wen met dankzegging gesloten.
een zachte mooie teint
