No. 195
Vrijdag 22 Mei 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank N.V. Goes
Is
EERSTE BLAD.
Als één man.
lopwp enz.
Hchten.
li 1931, 2.30 u.
.VY
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland.
PUOOINdFABR^7'POLAK» GGON/A/CEY
Belangrijkste Nieuws.
Verzekert U tegen brandschade
bij de Ass. Mij
„de Nederlanden van 1845"
Agentschap
Binnenland.
re hechtenis,
et aftrek.
Iteur van den
:g heeft he
i-harding van
een gedeelte
(Draaibrug
la), tusschen
lemende wer-
|h koopmans-
.V. Nederl.
|1.900; N.V.
Silvolde
Apeldoorn
weg, Heem-
Oldenzaal
rijf v.h. H. J.
30; N.V. Be-
A. de Wil-
f95.470; fa.
op Zoom
Lannemersbe-
f94.170 en
Co, Terneu-
rijksweg 58b
Jiing f 22.000.
|en te Koude-
Schoondijke
lurg f 23.840;
H. J. v. d.
J.V. tot aan-
burg f 22.360;
knuist te 's H.
|tgasse Zn.,
Boven, Elle-
J. J. Jan-
|590; P. de
d. Klippe,
Jr., Seroos-
jekker, Veere
puwer Sr. te
lande en het
ijfhouten te-
ie noordzijde
laVen te Ter-
ph rij vers:
Verschelling
180; A. Kaan
Iten f 5385, al
1 Terneuzen.
|is heden aan-
ien steiger te
Raming
Bruinisse
Ierland en D,
114.480; M. J.
DO; J. J. Jan-
|A. J. Verjaal
d. Klippe te
|le Bourgraaf,
d. Straaten
landsche aan-
V en Zn N.V.
bouwen van
zijnen en ga-
straat te Lei-
krij ver Th. J.
Ir.
lei 1031.
n.m.
6.12
5.52
6.37
5.37
6.32
6.52
6.02
6.27
7.22
7.27
7.47
6.42
|8
13
|3
I8
18
13
18
E3
.8
0q
^BERICHT.
van 22 Mei:
l-Oostelijke tot
vaar bewolkt,
zachter.
ig 3 uur:
«O
9V
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau; Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 250.
VERSCHIJNT ELKEN WEEKDAG.
Abonr-?«>P«tsssr43*:
Per 3 maanden, ftraneo oer oost, t3n-
I-osse nummers !9J5
Prijs der AdvertentlSni
1—4 regels fl.20, elke regel meer 30 ot
BI] abonnement belangrijke korting.
lag 761.
tsarai
Handelend over de moeilijkheden die
zich hier en daar bij de voorbereiding van
de Gemeenteraadsverkiezingen voordoen,
wijst de Standaard op het gevaar
dat zich tegenstellingen vormen, die het
politieke leven voor langen tijd verbitte
ren, om dan te vervolgen:
Zulks nu moet zooveel mogelijk wor
den voorkomen.
En voor den Antirevolutionair kan het
niet vreemd schijnen, als wij hier wijzen
op onze roeping tot zelfverlooche
ning, die eerst gaat spreken, als wij
meenen, dat ons onrecht werd aange
daan.
Wien het naar den zin gaat, behoeft
geen offer te brengen. Het offer voor het
beginsel wordt gevraagd, als wij mee
nen, dat ons ongelijk werd aangedaan.
Welnu de beste wraak, die men
daarover kan nemen, is nog altijd, juist
dan zich met hart en ziel te geven voor
den strijd, dien de Partij bij de stembus
heeft te voeren.
Men zie hier nooit voorbij, dat voor
den Antirevolutionair allereerst de ver
antwoordelijkheid geldt, die een zetel in
den Raad oplegt aan dengene, die hem
bezet.
De Democratie heeft dit goede, dat Zij
heel de burgerij bij de samenstelling van
het Gemeentebestuur betrekt.
In een zoo algemeen mogelijk mee
leven met de Gemeentezaak ligt een goede
politieke scholing voor een volk.
Maar de Democratie heeft deze scha
duwzijde, dat zij den lust tot den eere-
post wekt, maar tegelijkertijd de verant
woordelijkheid doet schuwen.
Werd de verantwoordelijkheid beter
gezien, de lust om in Staten en Raden
zitting te nemen zou minder groot zijn.
Maar wie de verantwoordelijkheid goed
ziet, legt er zich gemakkelijk bij neer, als
hem die wordt onthouden, of zelfs door
den gang van zaken bij de candidaatstel-
ling wordt ontnomen.
Ook wie meent, dat menschen hem in
den weg stonden, zal toch, als hij goed
Antirevolutionair is, de hoogere leiding
in zijn leven nooit voorbijzien.
En vragen, dat hij steeds de gehoor
zaamheid aan de ons heilige beginselen
vóór alles, ook voor persoonlijke neiging
mag stellen.
Wordt dit beseft, dan zal alle moei
lijkheid bij de stembus moeten wijken.
Dan staat de begeerte voorop, om met
de Partij als één man op te trekken voor
de overwinning en de doorwerking van
die beginselen, die ook de gemeentelijke
politiek moeten beheerschen, zal het met
het gemeentelijk leven goed gaan.
De Statenstembus bracht rijken zegen
en groote blijdschap.
Als wij allen onze roeping verstaan,
zal het bij de Gemeentelijke stembus ook
zoo kunnen zijn. Een geestdriftvolle
strijd, in groote eenheid, staalt onze
kracht.
In alle gemeenten, waar dus eenige
moeilijkheid rees, moet die nu worden
weggevaagd. En juist wie meende, dat er
voor hem reden tot critiek of zelfs tot
teleurstelling bestaat, behoort daarin voor
te gaan.
Dat is eisch van ons beginsel, een be
ginsel, dat wij niet aan menschenwijsheid
ontleenden, maar dat ons gegeven werd
door Gods gunst, in gehoorzaamheid aan
Gods wil en wet.
Zij er dan ook alom thans rijke bezie
ling in den strijd voor onze Gemeente
raden. Het groote belang van eenheid
voor wie den Christus belijden, sprak
zelfs in verschillende gemeenten zóó
sterk, dat de Christelijke partijen als één
man voor één lijst zullen optrekken.
Omdat het belang der Gemeente dit
VToeg, en het verkrijgen van een goed
resultaat bij de stembus het gebood.
Dit bewijst hoe onder ons volk het
besef groeit, dat de beginselen der revo
lutie, die ook, en niet het minst, onze
gemeentelijke politiek doordringen en be
derven, met alle kracht moeten worden
weerstaan.
Naarmate het gevaar dier beginselen
beter wordt gezien, wordt ook de drang
tot gemeenschappelijke bestrijding ervan,
sterker.
Bit stemt tot blijdschap.
Maar hoeveel te meer is het dan noo-
dig, dat onze Partij met blijden moed in
groote eenheid overal optrekt. Als één
man ten strijde. Dat zij alom onze leus.
Het Belgisohe Kabinet heeft ontslag
genomen.
De Belgische regeering heeft gistermid
dag haar ontslag ingediend.
Vóór de Kamerzitting welke eindigde
met de ontslagneming van het geheele
kabinet, had de rechterzijde der Kamer
een bijeenkomst gehouden inzake het
voorstel van den socialist Huysmans om
de behandeling der credieten voor de
landsverdediging uit te stellen.
De minister van defensie De Broqueville
had in deze bijeenkomst op de dringende
noodzakelijkheid gewezen de credieten
goed te keuren.
Met 90 tegen 77 stemmen en 2 blanco
verwierp de Kamer dan ook gistermid
dag bet voorstel-Huysmans tot uitstel der
behandeling van het ontwerp inzake de
credieten voor de grensverdediging.
De premier Jaspar aanvaardde het
amendement-Poullet, waarbij de werken
voor Antwerpen werden uitgezonderd van
de uit te voeren werken, doch verklaarde
zich tegen het amendement-Sap, waarbij
ook de werken voor Gent uitgezonderd
zouden worden. Daarentegen aanvaardde
de premier eveneens een amendement van
den katholieken afgevaardigde van Ant
werpen, Marck, om de oorspronkelijke ge
vraagde credieten, ten bedrage van 220
millioen, te verminderen tot 175 millioen.
De zitting werd thans woelig. De fron-
ter Leuridan kreeg het woord en ontke
tende al dadelijk een storm. Leuridan
verweet aan de „Belgisten" het bloed der
Vlaamsche jeugd te willen doen vloeien
ten bate van de Eransche belangen.
De liberaal Deveze verklaarde, dat hij
de regeering steunde, denkende aan het
belang van het land. Als de regeering
175 millioen had gevraagd, zouden wij,
aldus spr., gezegd hebben: goed, maar nu
het een Kamerlid is dat de vermindering
voorstelt, kunnen wij niet iets aanvaar
den dat op een marchandeeren lijkt.
Deveze zeide, niet te weten of zijn
vrienden hem zouden volgen, maar ver
klaarde beslist, dat hij niet voor het
amendement-Marck zou stemmen. Er ont
stond een onbeschrijfelijke beweging in de
zaal.
Minister Bovesse (liberaal minister
voor de posterijen) verklaarde hierop,
dat hij zijn ontslag nam en verliet de re-
geeringsbank, om weer tusschen zijn li
berale collega's plaats te nemen. Hem
werd een ovatie gebracht. Het geroep
„Aftreden!" werd luider en krachtiger.
Daarop schorste de voorzitter de zitting.
Na afloop eener bijeenkomst, gister
middag na de schorsing der Kamerzit
ting gehouden, besloten de leden der re
geering hun ontslag bij den Koning in te
dienen.
De staking in Noord-Frankrijk.
De zeer ernstige textielstaking, die in
het Noordelijk industriebekken is uitge
broken, omvat alleen voor Roubaix, Rijs-
sel en Toercoing reeds een aantal van
110.000 stakers op de 125.000 arbeiders,
daar in de textielindustrie werkzaam.
De organisaties van de C.G.T. (socia
listische vakbonden) en de Christelijke
vereenigingen gaan hand in hand en zijn
zeer waakzaam jegens de communistische
vakbonden, die het conflict van karakter
willen doen veranderen.
De staking is het gevolg van de ma
laise, die de patroons heeft doen beslui
ten de 4 pet. premie wegens getrouwe
opkomst op te schorten en den maatregel
heeft doen overwegen, om de loonschaal
met 10 pet. te verminderen.
Het is die laatste bedreiging, die de
textielarbeiders heeft doen besluiten, zich
onmiddellijk tegen elke vermindering van
loon te verzetten, daar de indexcijfers vol
doende aantoonen, dat de levensduurte
onrustbarend blijft toenemen, zoodat een
vermindering dubbel zou treffen.
De toestand is bijzonder moeilijk, wijl
tal van fabrieken zoodanig in moeilijk
heden verkeeren, dat zij er de voorkeur
aan geven, tijdelijk te sluiten, in plaats
van door te werken op den huidigen te
hoogen loonstandaard.
Maar van den anderen kant is de le
vensduurte zoozeer toegenomen, dat van
arbeiderszijde met geen mogelijkheid in
een salarisverlaging kan worden toege
stemd.
Het conflict, dat uitgebroken is, wordt
dan ook algemeen zonder uitweg gezien,
tenzij een scheidsrechterlijke uitspraak
door beide partijen zou worden geaccep
teerd.
Men ziet dan ook van de zijde der sta
kers reeds naar arbitrage uit en de mi
nister-president Laval, die reeds zooveel
loongeschillen tot een goede oplossing
heeft weten te brengen, wordt reeds als
arbiter genoemd.
Doch het is nog niet bekend, dat het
patroonsconsortium van arbitrage wil we
ten.
De Spaansche ex-koninklijke familie in
goeden doen.
Volgens een mededeeling van het
Spaansche departement van financiën
bedraagt het vermogen van ex-koning
Alfons 26,200,000 pesetas, waarvan
800,000 in baar, 800,000 in onroerende
goederen, 14 millioen in buitenlandsche
effecten, die bij buitenlandsche banken
zijn gedeponeerd en 9 millioen in Spaan
sche effecten. Het vermogen van den
kroonprins bedraagt bijna 13 millioen,
dat van de koningin en van elk verder
kind ongeveer 2% millioen. Hierbij komt
nog een vermogen van wijlen de konin
gin-moeder, dat op ongeveer 35 millioen
pesetas wordt geschat.
Rusland en de Londensche Tarwecon-
ferentie.
Bij geruchte verluidde reeds gistermor
gen, dat de Russische delegatie zich prin
cipieel met een uitvoerquota-systeem ac-
coord zou verklaren.
Rusland is slechts dan,, zoo is later ge
bleken, tot deelneming aan export-con-
tigenteering bereid, wanneer het contin
gent, dat Rusland wordt toegewezen,
vastgesteld wordt in overeenstemming
met de plaats, welke Rusland vóór den
oorlog als tarwe-exporteur innam.
De graanoogst van Rusland bedroeg
in 1930: 29^ millioen ton, waarvan
23.400.000 vereischt zijn voor binnen-
landsch gebruik. De oogst voor 1931
wordt geraamd op 36^ millioen ton.
Voor Rusland is een uitbreiding der pro
ductie noodzakelijk en het voorstel der
Amerikaansche delegatie om de opper
vlakte voor den graanbouw te verminde
ren onaannemelijk.
Het is duidelijk, dat een der beste op
lossingen voor de regeling van den graan-
export, de vaststelling is van bepaalde
uitvoercontingenten; het contingent voor
Rusland $ou echter gegrond moeten zijn
op den graanuitvoer van vóór den oorlog.
De vaststelling van vaste prijzen, zelfs
indien het minimumprijzen zijn, is voor
Rusland onaannemelijk.
De Europeesche commissie gesloten.
Gisteren heeft de Europeesche commis
sie te Genève haar slotvergadering ge
houden.
Met betrekking tot de landbouwvraag
stukken heeft ze in de eerste plaats be
sloten, dat de onder-commissie voor het
van de hand doen van de overschotten
der toekomstige graanoogsten in de Oost-
Europeesche landbouwstaten, welke on
der-commissie in Februari te Parijs bij
een is geweest, thans opnieuw op 10
Juni te Genève zal bijeenkomen om de
voorstellen te behandelen, die verschil
lende delegaties gedaan hebben met be
trekking tot de landbouwproblemen.
De Europeesche commissie heeft verder
kennis genomen van de voorstellen van
het internationaal arbeidsbureau en heeft
besloten een gemengde commissie te be
noemen van 6 leden der Europeesche
commissie en 6 leden van den Raad van
Beheer van het internationaal arbeids
bureau tot bestudeering van de vraag
stukken der werkloosheid en in het bij
zonder tot overweging van de mogelijk
heid van een onmiddellijke schepping
van een Europeesche arbeidsbeurs en
van de ontwikkeling van de emigratie
der Europeesche arbeiders.
Russische manieren.
De openbare meening te Athene is zeer
geschokt door een bericht in de bladen,
dat de politie van den Piraeus ontdekt
heeft, dat negen beruchte communisten,
die uit de gevangenis ontsnapt waren,
heimelijk, met behulp van het Russische
gezantschap aan boord van het Russische
stoomschip Iljitsj gebracht zijn, dat Zon
dagavond naar Konstantinopel en Odes-
sa vertrokken is. De politie heeft ont
dekt, dat de mannen met een stóomsloep
naar buiten zijn gebracht en daar ge
wacht hebben op het langskomen van da
Iljitsj, die hen aan boord nam. De eige-
t&d££e IwtrtkoUar
U vorhsifcfari/
naar van de stoomsloep kreeg 12.000
drachmen. Voorts waren er aan boord
van de sloep nog vijf onbekenden, van
wie de politie vreest, dat het witte Rus
sen waren, die in een hinderlaag geloo-
pen zijn.
Skoerinin, een attaché van het Russi
sche gezantschap, bevindt zich aan boord
van de Iljitsj als passagier en is op de
gewone wijze aan boord gegaan.
Wolkbreuk boven Polen.
Gisteren ontlaadde zich boven het dis
trict Leobschutz een hevig onweer, dat
gepaard ging met een wolkbreuk. Vooral
het gebied van de Troja had van den
ongekend hevigen regenval te lijden en
bi] Baden steeg het water een halven
meter, tengevolge waarvan een dijk door
brak en de geheele streek overstroomde.
Aan de te velde staande gewassen is
groote schade aangericht, vooral in de
gemeenten Badewitz, Loewitz en Sauer-
Vvitz. Menschenlevens werden wel be
dreigd, doch gelukkig konden alle in
gevaar verkeerenden gered worden. Ten
gevolge van de overstrooming is het elec-
triciteitsbedrijf in de streek gestoord, zoo
dat het reddingswerk in het donker
moest worden voortgezet. De overstroo-
juing heeft een grooteren omvang, dan
die van het voorjaar 1929.
Bedrijfsbeperking.
De Ver. Stahlwerke A,G. te Gelsen-
kirchen kondigde 'de sluiting der mijn
„Graf Molkte" in Gladbach aan tegen 14
juni, waardoor 465 arbeiders en ander
personeel werden ontslagen.
De Harpener Bergbau A.G. heeft goed
keuring verzocht tot de sluiting van de
mijn „Karl", waardoor 897 arbeiders
en ander personeel werkloos worden.
Korte berichten.
Uit het Westen der Vereenigde Sta
ten wordt een buitengewone hitte ge
meld. Op vele plaatsen zijn reeds bosch-
branden uitgebroken.
Briand heeft Litwinof ontvangen
aan deze bespreking hecht men in Volken
bondskringen groot belang.
Te Philippopel is een zes verdiepin
gen hoog tabakspakhuis tot den grond toe
afgebrand, waarbij een groote hoeveel
heid regietabak in vlammen opging. De
500 in het gebouw werkzame arbeiders
slaagden er met veel moeite in zich in
veiligheid te stellen. Tengevolge van de
enorme hitte-uitstraling kon de brandweer
niet veel tegen het vuur uitrichten. De
brand, die een aanzienlijke materieele
schade heeft aangericht, werd vermoede
lijk door kwaadwilligen aangestoken.
Gisteravond zijn te Parijs 200 kin
deren van werkloozen uit Hamburg, Ber
lijn en Leipzig aangekomen. Zij zullen een
maand in een vacantiehuis op het eiland
Oléron aan de Westkust van Frankrijk
doorbrengen, als gasten van de Fransche
vakvereenigingen. Volgende week wordt
nog een groep Duitsche kinderen ver
wacht.
Binnenland.
Zorg voor jeugdige werkloozen.
De uitvoering van de tarwewet.
Buitenland.
Belgische kabinet afgetreden.
Rusland en de tarwe-uitvoer.
De Europeesche conferentie gesloten.
De Koningin naar Parijs.
De Parijsche correspondent van de
„N. R. Ct." schrijft:
Het bezoek tegen 15 Juni, door Ko
ningin Wilhelmina aan Parijs te brengen
ter gelegenheid van de Internationale
Koloniale Tentoonstelling, zal allerwege
met warme instemming worden verno
men. Het laatste officieel bezoek, door de
Koningin en den Prins aan Parijs ge
bracht, dateert van vóór den oorlog. Later
is de Prins hier nog geweest. De Konin
gin zal het eerste staatshoofd zijn, dat
door President Doumer in zijn nieuwe
waardigheid wordt ontvangen. Hij wil
ter eere van de Koningin een intiem dé
jeuner aanbieden.
Allen, die hebben medegewerkt om de
Nederlandsche afdeeling op de tentoon
stelling te maken tot een belangrijke en
belangwekkende manifestatie, zullen in
dit hooge blijk van belangstelling de ver
diende nationale belooning van hun werk
vinden. Dat de Koningin incognito reist,
kan de waarde van dit bezoek slechts
verhoogen.
Strafbaarstelling kwetsende meenings-
uitingen.
De afdeelingen der Tweede Kamer
hebben benoemd tot rapporteurs over het
wetsontwerp: Aanvulling van het Wet
boek van Strafrecht met voorzieningen
betreffende bepaalde voor Godsdienstige
gevoelens krenkende uitingen: de heeren
Marchant, Gerhard, Teulings, Van Wijn
bergen en De Wilde.
Ned. Vereeniging Landverhuizing.
Gisteren heeft de Ned. Vereeniging
Landverhuizing de tweede vergadering
gehouden over het voorstel tot het ver-
leenen van medewerking aan het oprich
ten van de stichting „Landverhuizing Ne
derland", en daarmede gepaard gaande
ontbinding van de Ned. Vereeniging
Landverhuizing.
Evenals in de vergadering van 16 Mei
j.l. stemde ook in deze vergadering een
meerderheid vóór ontbinding. Daarmede
is over de ontbinding der vereeniging,
die in December 1913 werd opgericht,
beslist.
In de commissie van liquidatie werden
gekozen de heeren mr S. J. Hogerzeil,
penningmeester der vereeniging, J. A.
Beretta, persoonlijk lid en L. Vermeulen,
afgevaardigde van het Ghr. Nat. Vakver
bond.
Uitvoering van de Tarwewet.
Naar het „Handelsblad" verneemt,
heeft de commissie van advies voor uit
voering van de Tarwewet te 's Gravenhage
een vergadering gehouden. Ondanks het
verzet van de zijde der meelfabrikanten
(Vita) is besloten, den minister te advisee-
ren den doorsneeprijs der inlandsche tar
we te stellen op f 12.50 per 100 K.G.
Volgens hetzelfde blad zal, tegenover
een steun aan de boeren van f 6 f 7 bij
dien doorsneeprijs van f 12.50, het pu
bliek in den broodprijs f 10.25 per 100
K.G. inlandsche tarwe extra opbrengen,
waaronder f 4.25f 3.25 aan administra
tiekosten en extra-winsten voor meelfa
brikanten, importeurs, enz. Bovendien
wordt er op gewezen, 'dat de prijsafspraak
van fabrikanten en importeurs, n.l. een
verhooging van den prijs van Amerikaan
sche bloem met f 6, neerkomt op een
prijsverhooging van 6065 ct, aangezien
d6 gemiddelde prijs van Am. bloem (c.i.f.)
f 2.50 fcsirsagt.