No. 188
Woensdag 13 Mei 1931
43e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Henilrikse Go's Bank N.V. Goes
oopingen enz.
EERSTE BLAD.
Het groote doel in 't oog.
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
COUPONS EN LOSSINGEN
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
ALLE
per 1 MEI vervallende
worden verzilverd door
Tomaten 74
|2—18 ct. per
Primula's 4
1/2—12, Aard-
et., alies per
Kervel 15
-6, Ramenas
li/2, Kropsla
ïkommers 13-
|s 2ya1 ct.,
t Notaris W.
)liek verkoch.
iG. Louwerse,
wagenhuis,
den Honde-
of 4 gemeten
boomgaard,
.10 H.A. of 2
den Honde-
:.A. of 3 gem.
lof stede; perc.
|78 r. weiland
tegen den
of 278.5 r.
jmsweg; perc.
[57,5 r. bouw-
mdegemsweg,
12,20 H.A. of
den Honde-
Perc. 17
Ibr. Francke,
10.503.
gem. 52,5 r.
src. 9, 1.14,
levens en ach-
iO H.A. of 2
|perc. 9; perc.
5 r, bouw-
3ht door dhr
Oostkapelle,
[besteding van
luis voor dhr
|erweg alhier,
te Goes. In-
te Ko"tgene
Irtsdijk f 68R8;
A. de Blaey,
len Herder,
Chamuleau,
|ind aan den
[werd alhier
Jiok verkocht
larkonshnk en
firtsrlljk, groot
G. R. vati
B400
Ibericht.
van' 13 Mei:
wellicht toe-
Jtot Zuidelijke
|kt, aanvanke-
peinig veran-
Ig 3 uur
lag 767.
Iserf
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEKA.
Bureau: Lange Vorststraaf 70, Soes.
TeL: Redactie en Administratie Ne. 11.
Postrekening Na 44455.
Bijkantoor te middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL Na 250.
VERSCHIJNT EI,KEN WERKÏIAÖ.
Abonnsmentspsljs?
Pes 3 maanden, franco per post, Sr—
Losse nummers 0.05
Pri's der Advertentien:
1—4 regels i 1.20, elke regel meer 30 ct,
BI] abonnement belangrijke korting.
De klacht is niet zeldzaam, dat er voor
den staatkundigen strijd, en speciaal
voor de gemeenteraadsverkiezingen
wanneer althans niet het onheilig vuur
van onderlinge verdeeldheid brandt
betrekkelijk zoo weinig belangstelling is.
Er wordt nog wel gestemd, omdat de
wet dit voorschrijft en den thuisblijver
met straf bedreigt, maar verder bekom
meren velen zich over deze dingen niet.
Dit mag tot op zekere hoogte te ver
klaren zijn, goed te keuren is het niet.
En allerminst bij hen, die zich niet
alleen interesseeren voor belangen, maar
die zich stellen op principieelen basis
en zeggen te strijden onder het vaandel
van den verheerlijkten Koning, wiens
opvaart naar den hemel wij op den dag
van morgen weer herdenken.
Boven bet rumoer der volken klinkt
nog altijd de stem van dezen overwin-
nenden Koning; „Mij is gegeven alle
macht in hemel en op aarde".
Alle macht. Hij is der hoeren Heere
en aller koning Koning.
'tMoet alles naar Zijn wetten hoorenl
In de wereld der geesten, maar ook op
de aarde in de menschelijke samenle
ving. In bet kerkelijk leven, maar ook
in maatschappij en staat.
Hij moet als Koning heerschen. Zijn
heerschappij is een eeuwige heerschap
pij en zijn koninkrijk is van geslacht tot
geslacht.
En nu is Hij daarbij niet van menschen
afhankelijk. Wij doen soms wel alsof dit
het geval is, maar zoo is het toch niet.
Hoe ook de heidenen woeden en de
volken ijdele dingen bedenken en de
grooten der aarde trachten zijne banden
te verscheuren, het zal hun niet gelukken
de macht van dezen Koning te breken.
Wel echter, en dat mag geen oogen-
blik uit het oog worden verloren, heeft V
het God behaagd, de menschen te gebrui
ken in Zijnen dienst.
Voor de verheerlijkte Heiland ten he
mel opvoer, heeft Hij zijne discipelen de
opdracht gegeven van Hem te getuigen
en Zijn Koninkrijk over heel de wereld
uit te roepen.
En dat te doen is nóg onze taak.
Geloovig belijden dat Jezus is opgeva
ren ten hemel, het hemelfaartsfeest vie
ren, houdt in de roeping van Hem te ge
tuigen, de eere van den verheerlijkten
Koning uit te roepen.
Wij kunnen dat doen op velerlei ma
nier.
Door ons spreken en schrijven, maar
ook in onzen handel en wandel.
En straks óók bij de stemming voor
de Gemeenteraden.
Dan óók is ons stemmen: getuigen. Het
opheffen van de banier der Waarheid.
Zoo bezien, krijgt ook de verkiezing
voor de Gemeenteraden, waaraan vaak
zulke kleine, menschelijke en onaange
name kanten zitten, groote beteekenis.
Want dan zien we over allerlei kleine
dingen heen, om het groote doel, waar
om t in den grond der zaak gaat, in het
oog te vatten.
Maar, het spreekt vanzelf, dan is er ook
geen plaats voor onwil en onverschillig
heid, doch dan wordt het; Neem mijn
leven d.w.z. ook mijn tijd, mijn kracht,
mun goed laat het Heer, toegewijd zijn
aan Uw eerl
Bon ernstige
laféhotider J.
jeen twist om
Henderson naar Parils en Genbve.
De Britsche minister van Buitenland-
sche Zaken, Henderson, ie uit Londen
naar Parijs vertrokken op zijn doorreis
naar Genève.
De Daily Express doet in dik verhand
een feilen aanval op den Volkenhond en
Brian d. Het blad noemt de Volkenhonds-
vergadering een vergadering van niet
heelemaal heldere koppen. De Volkenhond
heeft een instrument der Fransohe poli
tiek, dat op het oogenhlik weer gebruikt
moet worden om de tariefunie tusschen
Duitschland en Oostenrijk te verhinderen.
Het schijnt dat men den toestand van
werkloosheid en crisis in Duitsohland wil
laten voortduren. Het Engelsche volk is
echter van meening, dat Duitsohland weer
tot welstand zal moeten komen wil het in
ataat zijn aan zijn verplichtingen tegen
over de geallieerden te voldoen. Frankrijk
wil dictator over Duitschland blijven en
Duitschland voor zijn wagen spannen. Het
blad voelt niets voor verdere deelneming
van Engeland aan de Volkenhondsverga-
deringen, die hiertoe medehelpen.
Reorganisatie van den handel in Rusland
De Sowj et-regeering publiceert een de
creet, waarin zij verklaart, dat sinds de
particuliere handel is afgeschaft de ver-
bruiksvereenigingen mede schuld zijn aan
het niet behoorlijk functioneeren van den
goederenruil in Rusland.
Vor den groot- en kleinhandel zullen
daarom geregelde organisaties in het le
ven worden geroepen.
De fabrieksgoederen zullen voortaan
niet meer aan gedwongen distributie on
derhevig zijn. Slechts kleederen, met in
begrip van schoeisel en levensmiddelen
zullen nog op de bons verkrijgbaar wor
den gesteld.
Beambten zullen bons en premies ont
vangen, wanneer zij goederen voor be
derf bewaren.
Men wil de verdeeling van levensmid
delen en afgewerkte artikelen niet meer
doen geschieden op grond van het rant-
soeneeringssysteem. Uitzonderingen zul
len worden gemaakt voor arbeiders, die
zooals vroeger in speciale winkels moeten
koopen.
De prijzen voor de meeste levensmidde
len worden bij dit decreet met 10 tot 40
pet. verhoogd, die voor andere artikelen
gemiddeld met 50 pet.
De coöperaties worden uitgenoodigd,
200 nieuwe winkels te Moskou te openen.
In de verordening wordt geconstateerd,
dat de coöperatieve winkels minder winst
hebben gemaakt en ook minder hebben
gepresteerd dan de particuliere, die het
vorige jaar moesten worden gesloten.
Bezuinigingsconferentie te Washington.
Te Washington volgt men met groote
belangstelling de resultaten van de bezui
nigingsconferentie, die president Hoover
op het oogenhlik houdt met eenige hooge
ambtenaren van het departement van
oorlog.
De regeering is n.l. voornemens, onge
veer 40 over het land verspreide kleine
garnizoenen op te 'heffen om aldus onder
houdskosten te 'besparen.
De 'betrokken troepen 'zuilen worden in
gedeeld bij groote legerformaties, zoodat
de stand van het leger ongewijzigd blijft.
Oo'k met de andere departementen zal
overleg worden gepleegd om tot bezuini
ging te komen.
Duitsche bevolkingscijfers.
In de „Europeesche Revue" geeft Otto
Veit een leerzame statistiek van de be
volkingsontwikkeling in Duitschland.
Sinds 20 jaar gaat in Duitschland het
geboorte-overschot terug. Terwijl in 1905
op 1000 inwoners nog 14.4 geboorten
voorkwamen, bedroeg dit cijfer in 1920
nog slechts 10.7.
Te Berlijn heeft de laatste jaren niet
meer het één, maar het geen-kinderen-
systeem de overhand.
Interessant zijn de cijfers over de ver
houding van den godsdienst der echtelie
den tot het kindertal.
Op elke 100 katholieke huwelijken telt
Veit's statistiek 273 kinderen, op elke
100 evangelische huwelijken 195 kinderen,
op elke 100 joodsche 169, op elke 100
katholiek-evangelische (gemengde huwe
lijken 121, op elke 100 christelijk-joodsehe
huwelijken 58 kinderen.
Deze cijfers betreffen de jaren 1920 tot
1926. Op grond van die cijfer® berekend
zou Duitschland's bevolking in 1935
66.133 millioen inwoners bedragen, in
1950 67.506 millioen, in 1960 65.694 mil
lioen, in 1970 62.337 millioen, in 1980
57.551 millioen, in 2000 46.891 miHioen.
Werkweek van vijf dagen?
In het eerste rapport van Brauns over
de werkloosheid in Duitschland werd als
remedie o.a. ook genoemd het verkor
ten van den arbeidstijd. De werkweek
van vjjf dagen zou misschien wel 750.000
arbeiders aan werk kunnen helpen.
Ook in Amerika spreekt men over ver
korting van de arbeidsweek tot vijf dagen
Maar de motieven, waarop men dat in
genoemde landen doet, zijn verschillend.
In Duitschland spreekt men van een nood
maatregel. In de Vereenigde Staten wordt
de werkweek van yjjf dagen aanbevolen
als een uitstekend middel tot versterking
van het economische leven.
In het aanbevelen van een korter werk
tijd terwille van de stakkerds, die anders
doelloos bljjven rondloopen zit een ele
ment van menschlievendheid, waar de
Amerikaan niet zoo erg gevoelig voor is.
De eerste, die in de Vereenigde Staten
het invoeren van de werkweek van vijf
dagen heeft bepleit is Henry Ford ge
weest. En hij heeft de daad bij het woord
gevoegd. Dat was in 1926.
Ford heeft destijds betoogd, en vele
Amerikanen meenen, dat hij daarin ge
lijk heeft, dat de welvaart niet op peil
kon worden gehouden, als de indu-
striëelen zijn voorbeeld niet volgden.
Ford betoogde, dat men zooveel mo
gelijk arbeiders moest laten werken en
hen zooveel mogelijk moest laten verdie
nen en verteren.
Die redeneering maakt nu weer op
gang. Als men het grootste deel van de
zes millioen arbeiders weer aan het werk
kon zetten, dan zou dat tot grooter ver
bruik leiden. Als men daar nog hij zou
voegen contracten voor een jaar en een
snelwerkend systeem van productiebeper
king hg het begin van overproductie,
dan zou men nieuwe crises kunnen ver
mijden, meent men.
Zoo hoort men in de Ver. Staten veelal
betoogen. Men hoort volgens den corr. van
het B. T. ook, en zelfs uit zeer kapitalis
tische monden, dat de depressie een ge
volg is van de verkeerde verdeeling van
de winst,. Er bestaat een enorm overschot
aan graan en katoen en desondanks is
er gebrek. De verbruikers moeten daarom
meer koopkracht krijgen. Wat blijft er
anders over dan de winst te beperken?
Anders lijden allen.
De corr. van het Berliner Tageblatt
maakte tot slot twee opmerkingen van be
lang.
Ten eerste: De toestand in Amerika is
anders dan die in Europa. De Amen-
kaansche industrie is rijk genoeg om den
overgangstoestand door te komen, die te
wachten is vóór het verhoogde verbruik
der te werkgestelde arbeiders voelbaar
wordt. De Europeesche industrie zou daar
waarschijnlijk niet doorheen komen.
Ten tweede: Ook Amerika is er nog ver
af de groote proef te gaan wagen. De
zwakkere, kleinere ondernemingen rem
men. Eerst strijdt men er nu over of de
•Ioonen niet in overeenstemming gebracht
moeten worden met de verlaagde détail-
prijzen.
Korte berichten.
In de kringen van Amerikaansche
financiers, die belangrijke eigendommen
hebben in de Zuid-Amerikaansche sta
ten, maakt men zich ernstig bezorgd over
de situatie in Argentinië. Deze bezorgd
heid is te grooter, omdat men tengevolge
van de ingevoerde censuur onvolledig
wordt voorgelicht omtrent den stand van
zaken in Argentinië.
Volgens een inededeeling van den
rijksstedendag bedroeg het aantal perso
nen, dat van gemeentewege in Duitsch
land steun wegens werkloosheid ontvangt
in de steden met meer dan 25.000 inwo
ners in totaal 750.000 zijnde 40.000 meer
dan einde Maart.
Economische voorlichtingsdienst.
Het „H'dbl." meldt:
Destijds deelden wij mede, dat op het
departement van Arbeid, Handel en Nij
verheid de reorganisatie werd voorbereid
van den Economischen Voorlichtings
dienst.
Thans vernemen wij, dat binnenkort een
wetsontwerp is te verwachten, waarin bij
suppletoire begrooting gelden zullen wor
den aangevraagd voor den Economischen
Voorlichtingsdienst. Deze dienst zal, blij
kens de toelichting op dit wetsontwerp,
een uitbreiding en verbetering beoogen
van de bestaande afdeeling Handel van
het departement van Arbeid, Handel en
Nijverheid.
Er zal dus voor den Economischen
Voorlichtingsdienst geen aparte instelling
worden gecreëerd, doch de dienst zou res
sorteeren onder het departement van
Arbeid, Handel en Nijverheid.
Naar aanleiding van een bericht in de
„N.R.Crt.", als zou dr Hirschfeld, die tot
voor kort verbonden was aan de Javasche
Bank voor economische zaken, reeds tot
'directeur-generaal van den nieuwen, of
als men wil, gereorganis eerden dienst ten
departemente zijn benoemd, vernamen wij
van welingelichte zijde, dat dit onjuist is.
Er is nog geen directeur-generaal be
noemd, wat ook moeilijk te verwachten is,
zoolang niet de Staten-'Generaal het bo
venbedoelde wetsontwerp hebben goedge
keurd. Dat dr Hirschfeld voor de post van
directeur-generaal van den E. V. D. in
aanmerking 'zou komen, kon men ons in-
tusschen niet bevestigen.
Tegen het vloeken in het leger en op de
vloot.
Afgekondigd is Staatsblad no. 174, be
vattende het besluit van 27 April j.L,
waarbij het reglement betreffende de
krijgstucht wordt aangevuld met een
nieuw artikel 1 a luidende als volgt:
„Daar de godsdienst de bron is van alle
geluk, deugd en waren moed, behoort ook
in den krijgsstand een ieder zich tot het
hooghouden daarvan en tot een zedige le
venswijze te bevlijtigen; de godslasterin
gen, het vloeken en zweren moeten wor
den nagelaten en zullen de meerderen
hierin en in al wat de handhaving der
goede zeden kan bevorderen, kunnen min
deren met een goed voorbeeld voorgaan,
en alle buitensporigheden algemeen ver
meden moeten worden."
Goedkoope treinen naar de
Zuiderzeewerken.
Ook dit jaar zullen, naar „Spoor- en
Tramwegen" meldt, evenals vorige jaren,
weder goedkoope treinen rijden, waaraan
verbonden een tocht naar de Zuiderzee
werken. Dit jaar is de excursie nog be
langrijker dan verleden jaar, daar behal
ve te Kornwerderzand ook weder te Wie-
ringen kan worden geland.
De data zijn als volgt:
I. Woensdag 15 Juli, van Rotterdam
via Alkmaar en van Amsterdam via Pur-
merend naar Enkhuizen, alleen voor rei
zigers le en 2e kl.
II. Donderdag 16 Juli, dezelfde treinen
als op 15 Juli, doch alleen voor reizigers
3e kl.
III. Woensdag 12 Aug., van Groningen
en Leeuwarden naar Harlingen, terug via
Stavoren, alleen voor reizigers le en 2e
klasse.
IV. Donderdag 13 Aug., dezelfde trein
als op 12 Aug., doch alleen voor reizigers
3e kl.
V. Dinsdag 25 Aug., van Tilburg via
Utrecht naar Enkhuizen voor reizigers le
2e en 3e kl.
VI. Donderdag 27 Aug., van Enschedé
naar Harlingen terug via Stavoren voor
reizigers le, 2e en 3e kl.
Op de boot zullen weder, dank zij de
welwillende medewerking van de directie
der Zuiderzeewerken, ingenieurs dier
werken aan boord medevaren om de noo-
dige toelichting betreffende de w;erken te
geven. Iedere deelnemer ontvangt aan
boord gratis een brochure betreffende de
droogmaking van de Zuiderzee, verlucht
met kaarten en kiekjes.
Aan de betrokken stations zullen plaats-
kaarten beschikbaar worden gesteld gel
dig voor trein en boot, terwijl te Enkhui
zen en Harlingen ook kaarten beschikbaar
zijn alleen voor de boottocht.
De aandacht wordt er Op gevestigd dat
elke reiziger zich desgewenscht kan ver
zekeren tegen regen. De boot voert een
regenmeter mede die te 11.00 v.m. ge
opend wordt en te 5.00 n.m. gesloten. In
dien de regenval in dit tijdsverloop drie
millimeter of meer bedraagt, ontvangt de
verzekerde de kosten van zijn plaatskaart
terug.
Zij die zich verzekeren betalen 10 pet.
van de kasten van hun plaatsbewijs, even
tueel afgerond op een veelvoud van 5 cent.
Vorig jaar op 16 Juli was de regenval
bereikt en werd aan de verzekerden voor
dien tocht een bedrag van ruim f700
terugbetaald.
Wachtgeldregelingen.
Sedert de opheffing van het Kon. Nat.
Steuncomité heeft het Rijk een deel van
het werk van dat comité overgenomen,
door, in samenwerking met de betrokken
gemeenten, subsidie toe te kennen in de
uitkeeringen, 'die werkgevers, op grond
van door hen getroffen wachtgeldrege
lingen, verstrekken aan werklooze arbei
ders van hun ondernemingen.
Werkgevers, die voor hun personeel een
wachtgeldregeling zouden willen treffen,
kunnen bij den directeur van den rijks
dienst der werkloosheidsverzekering en
arbeidsbemiddeling inlichtingen verkrij
gen over de voorwaarden, waaronder in
de op grond van die regeling te maken
kosten, subsidie van rijkswege kan worden
verleenJd. z
Het rijke Kamperveen.
Als een gevolg van de in werking tre
ding van de nieuwe wet, regelende de fi
nancieel© verhouding tusschen het Rijk
en de gemeenten, staat de gemeente Kam-
Binnenland.
De moord in Den Haag opgehelderd.
Geen plaatselijke keuze.
Buitenland.
Reorganisatie van den handel in Rus
land.
De onlusten in Spanje.
perveen bij Kampen er zoo gunstig voor,
dat er voortaan geen opcenten zullen ge
heven worden op de Personeele belasting,
de Vermogensbelasting en de Gemeente
fondsbelasting, terwijl deze gemeente
voor laatsgenoemde belasting nog wordt
gerangschikt in de le klasse. Het voor
naamste is echter nog, dat zij haar laat
ste geldleening tot een bedrag van f2000
ook nog gaat aflossen. Dan heeft zij geen
cent schuld meer. Zouden er nog meer
van zulke gemeenten zijn in ons land?
De Nederl. Spoorwegen.
Naar gemeld wordt, zal in den loop
van dezen zomer aan de Centrale Werk
plaats der Nederlaadsche Spoorwegen te
Utrecht, na het gereedkomen der thans
onder handen zijnde aanbrenging der
Kunze-Knorr-remmen, overgegaan wor
den tot opheffing der wagenherstellingen
in die werkplaats.
Als gevolg daarvan zullen ongeveer 70
man worden overgeplaatst, waarvan 65
naar Amersfoort en 5 naar Blerick, ter
wijl van 50 man in lossen dienst de ar
beidsovereenkomst niet zal worden ver
lengd.
De crisis in het visscherijbedrijf.
Het aantal in de haven van IJmuiden
opgelegde stoomtrawlers is reeds tot over
de 100 gestegen. Slechts een 70-tal IJmui-
der schepen neemt thans nog aan de vis-
scherij deel. Ruim 1300 personen zijn
volgens een bericht van het Fonds voor
sociale voorzieningen te IJmuiden door
de malaise in het visschersbedrijf werk
loos.
Naar we vernemen, zou ook de prijs van
de Britsche kolen voor het stoomtrawler-
bedrijf worden verlaagd.
Het plan tot herdenking van den tien-
daagschen veldtocht.
Het Tweede Kamerlid Albarda heeft
den minister van binnenlandsche zaken
en landbouw, voorzitter van den raad van
ministers, de volgende vragen gesteld:
1. Is bij het legerbestuur het plan opge
vat of het denkbeeld in overweging geno
men om in de maand Augustus van dit
jaar, op of omstreeks denzelfden tijd des
jaars, waarop in 1831 de tiendaagsche
veldtocht begonnen werd, een legerrevue
te houden, ongeveer terzelfder plaatse,
waar in 1831 de troepen werden ge
schouwd, die gereed stonden tegen België
op te trekken?
2. Indien dit denkbeeld, of een daarmee
in hoofdzaak overeenkomend plan, inder
daad in overweging is genomen, wil de
minister-president dan de verzekering ge
ven, dat tot de uitvoering van dat denk
beeld zonder de goedkeuring van den raad
van ministers niet zal worden overgegaan
en dat zonder die goedkeuring ook geen
voorbereidende maatregelen zullen wor
den getroffen?
3. Is de minister-president niet van
oordeel, dat de aanvaarding en de uit
voering van zulk een plan zouden in-
druischen tegen de eischen van goed be
leid?
4. Kan de minister-president de verze
kering geven, dat een plan, als het in de
eerste vraag aangeduide, niet zal worden
uitgevoerd en dat evenmin, voor zoover dit
van het tegenwoordige Kabinet afhangt,
op andere wijze en op andere tijdstippen
soortgelijke militaire revues zullen worden
gehouden?
De Indische postvluchten.
Donderdag a.s. vertrekt wederom een
postvliegtuig naar Indië, ditmaal de P.H.-
A.F.O. De bemanning bestaat uit Geyssen-
a
c
