No. 182
Woensdag 6 Mei 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank N.V. Eoes
Huiduitslag.
Buitenland.
Ia totaal kost het goheele monument met
Binnenland.
Staten-Generaal
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 MEI vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
Uit de Provincie.
|8, Catha-
Lrinck en
[ronn. 31
ina Hu-
Sr&am, 22
fan Over-
I, 30 j. te
25 j.
J. Her-
la d.v. J.
lilhelmina,
[Jk; Pieter
ïijzer; Ge-
lozendaal;
Nijssen;
I. Pasveer.
Ls z.v. Jan
pd: 9, Ja-
mna Din-
Francke
de Visser
36 j. jm.
lid.
28 j. jm.
/illem de
lens 87 j.
7, Cornelis
Johanna
ifisse 23 j.
I jd.
lilies Ge-
ji5 j. echtg.
la Geertse
kwd: Kor-
IKatharina
}drikse, 23
Adriaan
Inella Ver-
In Adriana
Pagter en
|obus Buy-
20 j. jd.;
j. jm, en
iolens 24
er Jan de
Elisabeth
bobus Buij-
I, 20 j. jd.
|eter Diele-
IMaria d.v.
In en Cor-
1 Ghristiaan
aelia Bak-
Jes en Adri-
Ina d.v. Le-
la Ollebek;
Bruno Wil-
Ista Corne-
Icobus Bos-
I Blaeij28,
van Hoe-
Ier Gouwe,
lag 6 Mei.
JlRV-uitzen-
|30 Gramo-
Ist. 11—12
1.15 Gramo-
viool, cel-
fa—3.30 Le-
bncert door
|„Zanglust".
|nderuurtje.
3iesheuvel:
aties". 6.45
|gd. 7.15 H.
7.45—10.30
van Nat.
Ing te Den
|gd koor en
VARA-uit-
I Morgen wij-
?j 12.05 Orgel-
Orkestcon-
el. 7.20 Con-
rervolg con-
Dlrecteur-Hoofdredacteur:
R. ZUISEMA.
Bureau: Lange Vontstraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. <4455.
Bijkantoor te middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 250.
VERSCHIJNT LLAÊN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, txanoo par post, 13.—
Losse nummers10.09
Prijs der AdvertentlBn:
14 regels 11.20, elke regel meer 30 eL
BIJ abonnement belangrijke korting.
V Lijkverbranding.
In de algemeene vergadering van de
Arbeidersvereniging voor Lijkverbran
ding heeft Dr G. van den Bergh verschil
lende opmerkingen gemaakt, die wij kun
nen onderschrijven.
Na er op gewezen te hebben, dat ook
volgens de uitspraak van den Hoogen
Raad de handeling van het cremeeren
in strijd is met de wet vervolgde spreker:
„Natuurlijk heeft ook de begrafeniswet
haar sanctie, zooals alle andere. Als voor
beeld noemt spr. art. 461 W. v. S., het
loopen over verboden gTond.
Zou het nu mogelijk zijn, dat iemand,
die er de boete voor over heeft, welke op
overtreding van dit art. staat, maar
steeds daarmee zou kunnen blijven voort
gaan.
Naar spr.'s meening niet. Er zouden
inderdaad maatregelen worden genomen
om hem die voortzetting te verhinderen.
Waarom aldus niet gehandeld met de
overtreders van de Begrafeniswet?"
Spr. betoogde vervolgens, dat er een
andere rechtsovertuiging gekomen is, dan
die welke de crematie verbood.
„Spr. gaat niet accoord met de con
clusie van prof. Scheltema, die beweerde
dat de crematie alleen geduld werd om
dat er een technische fout in de wet is.
Deze stelling is volgens spr. niet vol te
houden. Het zou toch maar een heel klein
kunstje zijn de fout te herstellen, maar
noch de Regeering, noch de Volksverte
genwoordiging, dienen een wijziging op
dit punt in. Waarom niet, vraagt spr.,
en hij antwoordt dan, omdat de groote
meerderheid voorstander is geworden
van het toelaten van crematie. Thans kan
worden gezegd, dat crematie geschiedt
als officieel gedulde en frequent toegela
ten handeling.
Toch is volgens spr. de huidige toe
stand allerzotst, en hij besluit zijn rede
met de hoop uit te spreken, dat spoedig
een Regeering moge komen, welke dit
vraagstuk met onbevangen blik zal be
schouwen en de wet zoodanig wijzige, dat
voor elkeen, die zulks wenscht, crematie
op gelijken voet met begraven zal worden
gesteld."
In verschillende opzichten gaan wij
met den spreker accoord.
De huidige toestand is allerzotst.
De lijkverbranders overtreden willens
en wetens de wet en 'tzou voor de Re
geering een klein kunstje zijn om hierin
verandering te brengen en aan de in den
grond heidensche crematie een einde te
maken.
Het is dan ook te hopen, dat de Re
geering niet langer zal aarzelen de noo-
dige maatregelen te nemen.
De oorzaak.
Vanuit de vergadering werd aan Dr v.
d. Bergh gevraagd, waarom de bouw van
een crematerium niet verboden werd en
de eerste crematie niet met den sterken
arm werd verhinderd?
Dr v. d. Bergh antwoordde daarop, dat
fculks zeer zeker zou zijn ge
schied, indien men toen geen
liberaal kabinet, zooals dat
van Gort van der Linden zou
hebben gehad.
Dit antwoord zal wel juist zijn.
Als bij de verkiezingen in 1913 dè
rechtsche kiezers op hun post waren ge
weest en velen zich niet door de anti
papistische en anti-protectionistische leu
zen hadden laten misleiden, zou geen libe
raal kabinet zijn opgetreden.
En dan zou ook de bouw van een cre
matorium niet zijn toegestaan.
Ie prinses
pieele tocht
Het Vlaamsche Yzermonument.
De oprichting van het reusachtige mo
nument der Vlaamsche heldenhulde, te
Dizmuiden, heeft bruto 1,350,000 francs
gekost. Voor de klok Nele, boven in den
Doodentoren aangebracht en de zware
buitendeuren werd verder nog 70,000
francs uitgegeven. De 80 ramen en bin
nendeuren kostten 50,000 francs, terwijl
bovendien nog 4 hectaren grond en een
in den weg staande villa voor een geza
menlijk bedrag van 300.000 francs moest
worden aangekocht. Was dit laatste niet
gebeurd dan zou een anti-Vlaamscbe in
dustrieel naast het monument een
zeepfabriek hebben gebouwd.
de daaronder aangebrachte crypte en het
Vlaamsch oorlogsmuseum 1,770,000 frcs.,
waarvan tot heden, door middel van vrij
willige giften, 1,300,000 frcs. zijn kunnen
gedekt worden.
Dreigende textiel-staking In Noord-
Frankrijk.
In de textielindustrie van Noord-Frank
rijk dreigt een nieuwe groote staking,
daar de werkgevers tot een verlaging van
het loon willen overgaan, waarvan de ar
beiders echter niet willen weten.
De tot nu toe gevoerde onderhandelin
gen hebben tot geen toenadering tuaschen
beide partijen geleid.
Men verwacht, dat de staking spoedig
zal uitbreken en dat daardoor ongeveer
50.000 arbeiders getroffen zullen worden.
Wolkbreuk in den Harz.
Volgens een bericht uit Maagdenburg
is het voorgebergte van den Harz, de
Hakel door een hevig onweer bezocht, dat
gepaard ging met een wolkbreuk, waar
door belangrijke schade werd aangericht.
Vooral de plaatsjes Groningen, Krop-
penstedt, Nienhagen en Schneidlingen
hebben het zwaar te verduren gehad. Tus-
schen Groningen en Kroppenstedt lag de
modder 30 c.M. hoog op den straatweg,
zoodat auto's in de modderlaag bleven
steken. Bij Heynburg werd de spoordijk
van den locaalspoorweg door het water
weggespoeld.
Ex-koning Alfonso berust in den nieuwen
toestand.
In een onderhoud te Londen met den
hoofdredacteur van de A B G, door het
blad gepubliceerd, heeft Alfonso ^TTT ver
klaard, dat hij vast besloten was, om aan
de republikeinsche regeering, die voor
hem de regeering van Spanje is, geen en
kele moeilijkheid te berokkenen. De mo
narchisten, die zijn aanwijzingen willen
volgen, zullen zich niet enkel moeten ont
houden van moeilijkheden te berokkenen
aan de regeering, maar haar bovendien
moeten steunen. Hij zal nooit goedkeu
ren, dat men het volk tegen de overheid
ophitst, noch dat men speculeert op de
rampen van het vaderland om het pres
tige van het nieuwe regime af te breken.
De koning verklaarde ook, dat hij allen
officieren, die hij had kunnen bereiken,
verzocht had, trouw te zweren aan de re
publiek.
De monarchie in Spanje heeft een ein
de genomen door de uitspraak van het
volk. Indien zij ooit hersteld mocht wor
den, moet zij dit ook door den wil der
burgers worden.
Onlusten te Tanger.
In de cantine van het Spaansche vreem
delingenlegioen te Tanger zijn gisteren
relletjes ontstaan toen een monarchis-
tisch-gezind officier portretten van repu
blikeinsche leiders van den wand rukte.
De officier is zwaar mishandeld en de
legioensoldaten hebben daarna bommen
op het kwartier van de officieren gewor
pen. Er moeten tal van gewonden zijn.
Wasch de aangedane plaatsen met warm
wa.ter en Purolzeep, droog daarna voor
zichtig af, doe er dan Wat Purol op en
strooi daar overheen nog wat Purolpoe-
der. Herhaal dit eiken dag, zoolang het
noodig is.
Korte berichten.
Men verwacht dat het ontwerp be
treffende de nieuwe grondbelasting in
Engeland ook wanneer het in het Lager
huis slaagt, in het Hoogerhuis zal sneu
velen.
Naar uit Moskou gemeld wordt, is
het aantal slachtoffers van de aardbeving
in Transkaukasië thans tot 900 gestegen.
Dinsdagochtend werd te Dusseldorp-
Rath in een sloot het lijk van een vrouw
gevonden. De vrouw is vermoord.
Gisteren zijn in geheel Toscane aard
schokken waargenomen. Er is niemand
gedood en er is geen schade aangericht.
Het Engelsche Lagerhuis heeft gis
ter na verwerping van twee amendemen
ten het in de staatsbegrooting opgenomen
voorstel om den accijns op petroleum en
benzine van 4 tot 6 stuiver per gallon te
verhoogen, met 252 tegen 146 stemmen
aangenomen.
De Fransche afgevaardigde Massigli
zal vandaag weer naar Londen vertrek
ken ter voortzetting van de onderhande
lingen over het FransohItaliaansch
Engelsche vloot&coocrd.
Het Notariaat.
In de Mem. van Antwoord op het
Voorl. Verslag d$r Eerste Kamer over het
ontwerp van wet, houdende voorzieningen
door wijziging van de wet op het nota
risambt, tot grooteren waarborg voor hen,
die belangen toevertrouwen aan notaris
sen, merkt de minister van Justitie op,
dat er geen bijzondere aanleiding is om
juist bij deze categorie van voor het le
ven aangestelde ambtenaren met het stel
len van een leeftijdsgrens te beginnen.
Nu inzake de benoembaarheid van de
vrouw een initiatief-voorstel aanhangig
is, meent de minister zich thans van be
schouwingen over dit punt te moeten ont
houden.
Een uniforme boekhouding wordt niet
voorgeschreven en kan evenmin worden
opgelegd bij algemeenen maatregel van
bestuur welke slechts kan regelen het toe
zicht op de boekhouding.
Daarbij zullen natuurlijk de Kaniers
van Toezicht allereerst een taak hebben
te vervullen, al zullen allicht van Regee-
ringswege vaste deskundigen men noe-
me ze Rijksaccountants of anders wor
den benoemd, in de eerste plaats om deze
Kamers bij de vervulling van hare taak
bij te staan.
De ambtenarensalarissen.
Een gerucht, dat te 'sGravenhage se
dert enkele dagen de ronde doet, zegt
meldt het „Hbld." dat het in het voor
nemen van de Regeering zou liggen, met
ingang van 1 October a.s. de ambtenaars
salarissen met een zeker percentage to
verlagen.
Te bevoegder plaatse waar men zulks
zou kunnen weten, deelde men het blad,
gevraagd naar de juistheid van dit ge
rucht, mede, dat men principieel niet op
een los gerucht wenschte in te gaan, dat
in een tijd als deze, uiteraard zeer gemak
kelijk ontstaat.
Staking bij een werkverschaffing.
Gistermiddag hebben alle Amsterdam-
sche ongeorganiseerde werkloozen, te
werk gesteld aan de verbetering van de
Schipbeek bij de Wippertsbrug bij Bath-
men, bet werk gestaakt.
Bij een onderhoud tusscben de arbei
ders en ir. Wosthoff, Rijksinspecteur van
de werkverschaffing, baron Yan Wijnber
gen, adjunct-directeur van de Nederland-
sche Heidemaatschappij, werden door de
arbeiders verschillende grieven geuit, o.m.
werd verhooging van het loon gevraagd,
terwijl tevens verzocht werd op de vrije
dagen een trein vroeger te mogen ver
trekken. Aangezien van de zijde der werk
verschaffing geen tegemoetkoming in de
verlangens werd toegezegd, begon 'n pro
teststaking, die twee uur zou duren.
Aan de commissie van vijf arbeiders,
welke namens het kamp optrad, Werd
hierna ontslag aangezegd, terwijl den ove
rigen werd toegestaan het werk te hervat
ten. Uit solidariteit met de ontslagenen
werd hierna door alle arbeiders het werk
neergelegd. Daarop zijn alle stakers
ruim honderd in getal van het station
Dijkerhoek af per trein naar Amsterdam
vertrokken.
Onder toezicht van de politie werd het
kamp door allen verlaten.
TWEEDE KAMER.
Wijziging Drankwet.
De Tweede Kamer behandelde giste
ren het wetsontwerp tot wijziging van de
Drankwet.
De heer v. d. Heide (Soc. Dem.)
klaagde over de onleesbaarheid van het
ontwerp.
Naast de Pensioenwet zal deze wet 'n
voorbeeld zijn van onmacht en onver
mogen van den wetgever om zijn gedach
ten behoorlijk uit te drukken.
Wat nu den inhoud betreft, moet spr.
erkennen, dat het alcoholmisbruik is af
genomen de laatste jaren. Doch roden tot
juichen is er nog allerminst. Drankmis
bruik is nog altijd de voornaamste oor
zaak tot inbreuken op de strafwetten.
Het doel van de wet ziet spr. als be
schermend, het vastleggen van hetgeen
door propaganda is benaderd en het
scheppen van wettelijke mogelijkheden.
Ten aanzien van het maximum-vergun
ningstelsel bevat het ontwerp wel eenige
goede bepalingen, maar het i» diep te
betreuren, dat de plaatselijks keuze dear
den minister is terug genomen. Het ont
werp geeft wel de bevoegdheid aan ge
meentebesturen om voor te stelleu de be
staande vergunningen te doen vervallen.
Waarom is er bezwaar tegen, dat zulk
een voorstel ook uit kan gaan van de
overgroote meerderheid der gemeentena
ren? Groote sympathie heeft spr. voor
het ontwerp niet meer.
De heer Kortenhorst (R. K.) is
het eens met den heer v. d. Heide, dat
drankmisbruik in hoofdzaak door andere
krachten bestreden wordt dan door wet
ten. Er zijn er, die meenen, dat de Drank
wet een groote factor is in de drankbe
strijding. Anderen meenen echter, dat
deze wet geen rol speelt. Spr. gelooft,
dat aan beide zijden overdreven wordt.
De taak van den wetgever kan geen an
dere zijn dan steun te verleenen aan de
zedelijke krachten, die in het volk leven.
Juist acht spr. het, dat de minister de
plaatselijke keuze uit het ontwerp heeft
geschrapt. Anders staat hij tegenover de
schrapping van het pachtstelsel. Wel is
de heer Kortenhorst van dit stelsel geen
bewonderaar, maar de schrapping schijnt
alleen geschied te zijn uit antipathie te
gen het maximumstelsel en het uitster
vingssysteem. Bij de behandeling dezer
wet zal spr. steun verleenen aan maat
regelen, die een doelmatige bestrijding
van het drankmisbruik kunnen bevorde
ren.
Spr. vraagt voorts, welke de argumen
ten van den minister zijn geweest om het
maximumstelsel nu ook uit te breiden
tot de verloven; hij meent, dat 't met bet
bier-alcoholisme zoo'n vaart niet loopt. In
1929 bedroeg bet biergebruik 28 L. per
hoofd der bevolking. In 1930 is dit ge
daald tot 27.5 L.
De heer Slotemaker de Bruine
(G. H.) erkent, dat het vermogen van de
wet om de menschen braaf te maken,
uiterst beperkt is. Dit moet langs geheel
andere wegen gebeuren. Wel kan de wet
natuurlijk stimuleerend werken en mee
helpen de publieke opinie in een bepaalde
richting te leiden.
Wat de plaatselijke keuze betreft, be
treurt spr. in hooge mate de terugneming
daarvan in het wetsontwerp. Hij heeft
den indruk gekregen, dat zeer velen de
plaatselijke keuze bestrijden, omdat zij
niet weten, wat onder plaatselijke keuze
moet worden verstaan. Velen meenen, dat
plaatselijke keuze beteekent: plaatselijk
verbod. Spr. wijst er op, dat die plaat
selijke keuze geen invloed heeft op bier
en wijn en het verkoopen van sterken
drank bij hoeveelheden van 10 L. en
meer.
Spr. wijst er verder op, dat de erva
ring, opgedaan met de tapverboden, over
het algemeen gunstig is. Daarom hoopt
hij, dat tegen het stelsel der plaatselij
ke keuze geen ernstige bezwaren zullen
worden ingebracht.
De heer Oud (V. D.) wijst er op, dat
het drankmisbruik in ons land zeer sterk
is afgenomen: dronken menschen ziet
men bijna niet meer op den openbaren
weg.
Het thans aanhangige ontwerp acht
Spr. minder gevaarlijk dan het ontwerp
Slotemaker de Bruine was, dat als bet
ware was opgesteld door een propagan
dist voor de geheel-onthouding en niet
door een minister van de Kroon. Aan
dit ontwerp is het propagandistische ka
rakter ontnomen; bet is dus voor spr.
veel aannemelijker geworden.
Tegen pogingen, die een grootere vrij
heidsbeperking beoogen, zal spr. zich ver
zetten. Hij is bereid, mede te werken aan
bepalingen tegen drankmisbruik, maar
niet aan bepalingen tegen een matig
drankgebruik.
Tegen het maximumstelsel beeft spr.
het bezwaar, dat men er mede in het le
ven roept een bevoorrechte groep van
tappers. Het zou spr. veel beter toeschij
nen als een stelsel werd aanvaard, dat
voor een zeer goed ingerichte zaak ver
gunning zou worden verleend. Zoo noo
dig kan men als men voor teveel ver
gunningen vreest, de eischen voor de lo-
caliteit verzwaren.
Waar men intusschen nu aan 't maxi
mum vastzit met al de misère, daaraan
verbonden, zal de minister er zich niet
over verwonderen, dat spr. zeer ernstig
bezwaar heeft tegen de uitbreiding van
dat stelsel tot de verloven.
Sprekers overtuiging is, dat wij ten
opzichte van het alcoholisme zeer sterk
vooruitgegaan zijn; dat in verband daar
mee de drankwetgeving niet behoeft te
worden verscherpt.
Binnenland.
Geen verlaging der ambtenaarssalarissen.
De Culemborgsche moordzaak.
Buitenland.
Onlusten te Tanger.
Dreigende textielstaking in Noord-Frank
rijk.
De vergadering wordt te 4 uu 55 min.,
verdaagd tot Woensdagmiddag één uur.
Noodlanding van een militair vliegtuig.
Hedenmorgen te ongeveer elf uur be
vond zich het militair vliegtuig 304, waar
in gezeten waren de eerste luitenant-vlie
ger Van Giesen en de 2de luitenant-vlie
ger Boogaard, op weg van Soesterberg
naar het vliegveld bij Vlissingen, boven
Zuid-Beveland toen er een lek ontstond
in de- koelwater-installatie. Het gevolg
was, dat de motor warm liep en er zoo
spoedig mogelijk een noodlanding moest
worden gemaakt. Deze noodlanding werd
volbracht op een weiland tusschen Hein-
kenszand en Nisse, gelegen onder de ge
meente Nisse. Het vliegtuig kwam echter
in een greppel terecht en werd ernstig be
schadigd. Het kwam met den neus voor
over in den grond te staan.
De inzittenden konden echter ongedeerd
het vliegtuig verlaten en vervoegden zich
bij den burgemeester van Nisse, wiens
gasten zij verder waren.
Er is geen sprake van, dat het vlieg
tuig weer hier kan opstijgen. Het zal gede
monteerd moeten worden.
Korfbal. De seriewedstrijden die de
korfbalclub „ELTO" te Kloetinge georga
niseerd heeft op 14 Mei (Hemelvaarts
dag) ter gelegenheid van haar 10-jarig
bestaan, beloven een groot succes te wor
den.
Er werd door 12 twaalf-tallen inge
schreven en Wel in de le afd. door:
Zeelandia, Hansweert; VIOS, 't Zand;
Excelsior, Zierikzee; H.M.S., Dinteloord;
Zeevaartschool, Vlissingen, terwijl ELTO
natuurlijk zelf ook in deze afd. meespeelt.
De uitslag der loting in de le afd. is:
ZeelandiaZeevaartschool; H.M.S.V.I.
0.5.; ELTOExcelsior.
Voor de tweede afdeeling schreven 7
clubs in, n.l.:
H.D.S., Ouwerkerk; Zeelandia II, Hans-
weert; Volharding, Ierseke; De Musscben,
Vlissingen; Seolto, Terneuzen; C.K.W.O.,
Vlissingen en Rust-Roest, Zierikzee. De
loting had tot uitslag:
H.D.S.De Musschen; C.K.W.O.Vol
harding; Zeelandia IISeolto, terwijl
Rust-Roest beeft vrijgeloot.
De wedstrijden vangen aan om 11.30
Terrein: Kapelsche straatweg bij overweg.
Muzikale medewerking verleent het Kloe-
tingsche fanfarekorps „Excelsior". "Wed
strijdleider is dhr v. d. Heil, secr. Gomp.
1. Z.K.B.
Veerdienst A. J. Polder
Z ij p e. Het comité van actie voor de ver
betering van den veerdienst A. J. Polder
Zijpe, heeft het volgende telegram aan
den Minister van Waterstaat gezonden:
„Niettegenstaande 'begrooting geruimen
tijd geleden door Staten-Generaal aange
nomen en directie R.T.M. bereid is ver
laging prijs en uitbreiding dienst na ont
vangst bericht Uwerzijds te doen ingaan,
is verbetering veerdienst Anna Jacoba
Zijpe nog steeds niet tot stand gekomen.
Ondergeteekende verzoekt Uwe Excel
lentie beleeft thans maatregelen te willen
treffen opdat althans uitbreiding veer
dienst en verlaging prijzen 15 Mei a.s. in
werking kunnen treden.
Gaarne toestemmend draad antwoord."
Het A B C der huisvrouw.
Wij verwijzen, belangstellen dan, speciaal
