No. 180
Maandag 4 Mei 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Co's Bank N.V. Soes
EERSTE BLAD.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland
Binnenland.
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 MEI vervallende
COUPONS EN LOSSINGEN
worden verzilverd door
i. v. Willem
sllna Wilhel-
z,v. Jan
ïetje Maria
aril.
lannetje Eli-
bn J. A, Ver-
zv, \V. v. d
fierioos 23 d.
ïarck, 14 j.
30 j. en Jo-
24, Marinus
27 j.
I. Wilhelmina
sn G. de Rij-
ka Johanna
fan Merkerk,
30 j.
In: 3, Apolo-
lilina do Vos;
iGeus en An-
Idriaan, z. v.
fbeth Jozina
icobus Neve,
lgge 23 jaar.
jr en Corne-
-30 April '31.
Inker, 23 jr,
[Pieter Simon
i Huijsman 24
Haccou, j.m.
Tellier, j.d.
23 jaar en
eenderte Ovaa
69 jaar, vr.
|L0, Adri, z.v.
ia Corstanje;
JJanse en Ma
id z. v. Jan
rnelia Braam;
iJacobus Wei-
23, Pieter
brman en Eli-
jibbekoorn, 81
is van den
la van Li ere
zer, 24 j. jm.
j.,; 23, Corne-
patje Walhout
de Regt, 29
Ina Bruinooge
\n den Ende,
I Liere, 26 jr.
iLein, zoon v.
Titje do Buck;
pman en Pie-
d. v. Corne-
jia Koppejan;
linke en Lein-
1 z. v. Corne-
Jaaker; Pieter-
liotje de Bree.
rman, 1 dag;
larpe, j.m. 23
j j.d. 24 jaar.
I, j.m. 21 jaar
leldof j.d. 21
I jaar en Neel-
I: Christlaan
in Keulen, 26
Vincent Ba-
|oten, 60 j. en
Hurgronje,
80 j., wed.
Klopmeijer,
le; Christlaan
Tannetje de
3randt en N.
Iwd; J. Bo-
L. Verkerke
J. C. Feij-
loerland Jd.
|j. en W. van
j. en J. n-
20 j. en G.
euzen 26 j. en
i Bolier en M.
67 j. echtg.
Lleppe 77 j.
jlhelmina Bee-
an Doeselaar.
en 10 uur:
Dlrecteur-Hooldredacteor:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 250.
VERSCHIJNT ELKËN WSHK.OAO,
Abosneai08ts)»s^sf
Per 3 maanden, iraneo x>er pwt, 13.—
Losse nummers 10.05
PrSJs der Advertenti.n:
1—4 regels 11.20, elke regel weer 30 ot
Bij abonnement belangrijke korting.
uur: 701.
sera:
V Gemeenteraadsverkiezingen.
Het wordt nu tijd om met ernst aan de
verkiezingen voor de Gemeenteraden te
gaan denken.
Volgens de wet toch, heeft de candi-
daatstelling voor deze verkiezingen plaats
op den tweeden Dinsdag van Mei, voor
ditmaal dus op Dinsdag 12 Mei.
Het mag zeker overbodig worden ge
acht omtrent de candidaatstelling nadere
gegevens te verstrekken.
Het is toch algemeen bekend, dat de
candidatenlijsten moeten geteekend zijn
in gemeenten met 1250 of meer kiezers
door tenminste 25 personen bevoegd om
aan de gemeenteraadsverkiezing deel te
nemen en in gemeenten met minder dan
1250 kiezers door tenminste 1/50 van het
getal kiezers, evenwel nooit minder dan
drie.
Bekend is ook, dat bij de candidaten-
lijst moet worden overgelegd een verkla
ring van eiken candidaat dat hij bewil
ligt in zijne (hare) plaats op de candida-
tenlijst.
Voorts ook, dat de candidatenlijst per
soonlijk door een der onderteekenaars be
voegd tot deelneming aan de verkiezing
moet worden ingeleverd.
Het is alles heel eenvoudig.
Maar toch, het spreekt vanzelf, moet bij
dit werk de noodige accuratesse en voor
zichtigheid worden betracht.
De noodige accuratesse.
Gezorgd moet worden, dat alles behoor
lijk in orde is. En in geval van twijfel is
't beter ter bevoegder plaatse inlichtingen
te vragen, dan op goed geluk te handelen.
De noodige voorzichtigheid.
'tls voorgekomen, dat de candidaten
lijst in de puntjes in orde was, maar dat
de persoon met de inlevering belast, plot
seling verhindering kreeg, met het ge
volg, dat de indiening niet plaats kon
hebben.
Zooiets blijft altijd mogelijk.
Daarom moet dit werk niet. aan één
persoon worden overgelaten maar moet
ook een ander worden aangewezen om
zich te overtuigen of de indiening werke
lijk heeft plaats gehad.
Niet uit wantrouwen. Maar omdat het
in 't belang der zaak noodzakelijk is.
Indien ergens, dan kunnen hier kleine
oorzaken groote gevolgen hebben.
Kerk en politiek.
Naar aanleiding van wat in de Anti
revolutionaire pers over het „geval Hoo-
geveen" geschreven werd maakt de „Ne
derlander" o.m. de volgende opmerkin
gen:
„De toon is daarbij zeer welwillend; wij
constateeren het met dankbaarheid, waar
wij ook onzerzijds gepoogd hebben toena
derend en niet verwijderend te schrijven.
Wat de zaak betreft: het schijnt, dat er
gens christelijk-historische caadidaten
aanbevolen zijn vanwege de vooraan
staande plaats, die zij in de Hervormde
Kerk innemen. En dat elders een christe
lijk-historische kiesvereeniging zich zelf
heeft aangediend als „als 't ware uitgaan
de van de Hervormde Kerk". Nog meer
desgelijks wordt ons geschreven.
Liefst zouden wij de stukken zien, eer
wij ons definitief oordeel geven. Maar het
blijkt ons, dat dit eenigen tijd zou vorde
ren. Zwegen wij echter tot aan dat ietwat
verwijderde tijdstip, dan kon ons zwijgen
een min gunstigen indruk maken.
Daarom thans dit woord: wanneer wij
een bepaald gedrag aan anti-revolutionai
ren kant betreuren, dan wordt een soort
gelijk gedrag aan christelijk-historischen
kant natuurlijk door ons met klem afge
keurd.
Kerkelijke richtingsvragen op het erf
van een der kerken mogen bij het werven
om politieke stemmen niet worden in ge
ding gebracht.
Ginds niet. En hier niet."
Wij hopen zeer dat dit pogen van de
„Nederlander" om den politieken strijd
zuiver te houden, in Ghr.-Hist. kring in
stemming zal vinden.
Circulaires ais in Tholen verspreid wer
den zullen dan achterwege blijven.
En ook zal dan niet meer voorkomen
wat door de „Rotterdammer" gemeld
werd:
„Bij het weekblad „de Drie Provinciën"
te Woerden las ik heden een bulletin, het
welk vermeldde: „De Kiesvereeniging
„Gemeentebelang" en de Chr.-Hist. Kies-
vereen. te Waarder (Z.H.) zullen voortaan
één zijn.
Zij zal optreden onder den naam: Ned.
Hervormde Kiesvereeniging!"
Oók jammer 1
En niet bevorderlijk aan een gewensch-
te ontwikkeling van het politieke leven.
Broodprijzen In Duitschland.
Te Berlijn heeft een conferentie plaats
gehad tusschen de vertegenwoordigers
van de Berlijnsche bakkers en den mi
nister van landbouw, waarbij de ver
tegenwoordiger der Berlijnsche bakke
rijen meedeelde, dat het onvermijdelijk is,
om den broodprijs opnieuw te verhoogen.
Deze verhooging zal twee pfennig per
brood bedragen.
De minister van landbouw sprak zijn
verwondering uit over het optreden van
de bakkers, dat op een tijdstip geschiedt,
waarop aan de bakkers reeds bekend
moest zijn, dat de regeering maatregelen
overweegt, om een verdere verhooging
van den broodprijs te voorkomen en de
jongste verhooging ongedaan te maken.
De minister verklaarde aan de verte
genwoordigers der Berlijnsche bakke
rijen, dat de regeering dit optreden der
bakkers niet zonder meer kan aanzien.
Dreigende hongersnood op Korea.
Volgens berichten uit Seoul, de hoofd
stad van Korea dreigt in het district
Wonsan een hongersnood, tengevolge van
het mislukken van den oogst.
De opbrengst der landbouwproducten,
die bovendien zeer schaaxsch zijn, is bui
tengewoon laag.
Binnen enkele weken zal 90 pet. der
bevolking haar voorraden verbruikt heb
ben. Dan rest indien geen afdoende
hulp komt opdagen in de toekomst
slechts de hongersnood.
De christenen verkeeren in de slechtste
omstandigheid. Zij kunnen niet rekenen
op het medelijden van hun beter gesi
tueerde medeburgers, die hun in sommige
districten het leven onmogelijk maken.
Velen hunner zijn uit hun werkkring ont
slagen of als huurder uit hun huizen ge
zet. Desondanks blijven zij trouw aan hun
geloof en rekenen op den steun van hun
geloofsgenooten.
Bom ontploft ten huize van een minister.
Te Tokio is in de woning van den mi
nister van financiën Inoeie 'n zeer zware
bom ontploft. Slechts enkele vensterruiten
werden verbrijzeld.
De scherven van de bom vlogen tot aan
de overzijde der straat, waar zich de wo
ning van prinses Koeni, de moeder der
keizerin, bevindt, doch richtten geen
schade aan.
Niemand werd gekwetst. De dader van
den aanslag is onbekend.
De strijd op Madeira geëindigd.
Uit Funchal wordt gemeld: De strijd
is geëindigd. De rebellen hebben zich
overgegeven, de leiders vluchtten in het
Britsche consulaat. Het moreel van de op
standelingen werd gebroken door het bom
bardement van den Portugeeschen kruiser
„Vasca da Gama". Er zijn enkele gewon
den. Britsche matrozen gingen aan land
om leven en eigendommen te beschermen
van de leden der Britsche kolonie. Alle
buitenlanders zijn ongedeerd. Een enkele
burger is gewond.
De minister-president van Portugal ont
ving een radiogram van den minister van
marine, meldende, dat de opstandelingen
hem telegrafisch hadden medegedeeld,
dat zij zich overgaven met het oog op de
overmacht in aantal en materiaal van de
regeeringstroepen en ten einde bloedver
gieten onder de bevolking te voorkomen.
Engelands thee-verbruik.
In Londen is eenige dagen geleden een
nieuw thee-pakhuis voltooid en ingewijd,
dat het grootste ter wereld moet zijn en
een wekelijkschen omzet van 1.700.000
pond thee kan verwerken. Bij een ope
ningsplechtigheid zijn enkele interessante
gegvens bekend gemaakt over het theege-
bruik in Groot-Brittannië. Allereerst bleek,
dat de Engelschen thans bijna acht maal
zooveel thee drinken als hun grootouders
deden ,en dat de huidige consumptie per
hoofd der bevolking, dus voor eiken man,
elke vrouw en elk kind, gemiddeld zes
kopjes thee daags is.
Korte berichten.
Naar uit Regensburg gemeld wordt,
is Zaterdagochtend te 7 uur het vonnis
tegen den moordenaar Kurt Erich Tetz-
ner voltrokken. Behalve de bevoegde ver
tegenwoordiger der autoriteiten waren
nog tegenwoordig 12 getuigen en 6 jour
nalisten.
In Tokio zijn tijdens de 1 Mei-vie
ring, 800 personen gearresteerd; in de
provincie 900. Eriistige onlusten hebben
nergens plaats gehad.
Bij de 1 Mei-viering op Cuba zijn
4 personen gedood en ongeveer 50 ge
wond. Er werd een betooging gehouden,
waarbij communistische vlaggen werden
gedragen. Het kwam tot een botsing met
de politie, waarbij tusschen d.e politie en
de betoogers schoten werden gewisseld.
Te Swatow (provincie Kwatoeng)
zijn acht en tachtig communisten in ver
band met de 1 Mei-betoogingen terecht
gesteld.
Volgens Russische berichten uit Kan
ton hebben de opstandelingen de staats
bank en de regeeringsgebonwen bezet en
de roode vlag geheschen. In de stad is de
staat van beleg afgekondigd. De insurgen-
ten hebben een eigen regeering gevormd.
Aangezien de censuur zeer scherp is, ont
breken nadere bijzonderheden.
Bezuiniging bij de directie belastingen.
In een wetsonwerp tot wijziging van de
begrooting van Financiën voor 1931 deelt
minister de Geer mede, dat het in de be
doeling ligt in 1931 geen examens te hou
den voor surnumerair der directe belastin
gen enz., terwijl het overigens in het voor
nemen ligt deze ambtenaren successieve
lijk te benoemen tot ontvanger in plaats
van adjunct-inspecteur, zooals voorheen
veelal gebruikelijk was.
Waar voorts eenige adjunt-inspecteurs
in verband met den aard van de hun op
gedragen werkzaamheden en gelet op hun
diensttijd tot inspecteur moeten worden
benoemd, zal behalve het aantal surnume
rairs ook 't aantal adjunct-inspecteurs in
die mate inkrimpen, dat hieruit voor het
loopende jaar een besparing voortvloeit
van ongeveer f 78.700.
Regeering en werkverruiming.
Het betrekkelijk geringe gebruik, dat,
althans den laatsten tijd, gemaakt werd
van de in 1923 in het belang van de op
voering van de werkgelegenheid hier te
lande uitgevaardigde regeling betreffende
het verleenen van gedeeltelijke staatsga
rantie voor uitvoertransacties, heeft er toe
geleid, dat de verleening van zoodanige
garanties sedert 31 December 1928 is ge
staakt.
In verband hiermede is de begrootings-
post tot dekking van uit die garanties
voortvloeiende verliezen komen te verval
len. Nu het bedrijfsleven opnieuw aan
groote moeilijkheden het hoofd beeft te
bieden is de Regeering, zooals de Minister
van Binnenlandsche Zaken en Landbouw
bij de behandeling van de interpellaties
van de heeren De Visser en Van den
Tempel in de vergadering van de Tweede
Kamer van 12 Februari j.l. reeds gelegen
heid had op te merken, bereid den be-
treffenden post te herstellen.
In een wetsontwerp tot wijziging van
de begrooting van Financiën voor 1931
vraagt Minister De Geer hiervoor de
goedkeuring der Kamer.
Inwerkingtreding herziening Gemeentewet
De Vereeniging van Nederlandsche Ge
meenten heeft aan den Minister van Bin
nenlandsche Zaken een brief gericht,
waarin zij, naar aanleiding van de wijze,
waarop de invoering van de herziene Ge
meentewet ter openbare kennis is ge
bracht, den minister met aandrang ver
zoekt in den vervolge wel zoodanige maat
regelen te willen nemen, dat niet alleen
het tijdstip van inwerkingtreding van de
wet (voor zoover deze nader zal worden
bepaald) niet eerst bekendheid kan krij
gen na die inwerkingtreding, maar dat
in het algemeen dat moment zóó tijdig te
voren bepaald wordt en tot bekendheid
komt, dat de gemeenten zich daarop naar
behooren kunnen inrichten.
Ned. Scheepsbouw Mij. Een belangrijke
opdracht.
De „Nederlandsche Scheepsbouw-Maat-
schappif' heeft dezer dagen een opdracht
ontvangen, die zeker wel de belangrijkste
iis, sinds geruimen tijd. op scheepsbouw-
gehied in Nederland geplaatst.
Deze hestelling betreft den bouw van
drie enkelschroef-motor-passagiers- en
vrachtschepen, met een draagvermogen
van 9500 ton elk, voor een buitenlandsche
reederij.
De hoofdafmetingen zullen bedragen:
48'5'-0" bij; 61'-3" bij 39'-6".
De schepen worden voorzien van een
groote koelruimte voor het vervoeren van
vruchten en visoh.
De voortstuwings-installaties zullen zijn
Stork-A.E.G.-Hesselman-motoren van het
dubbelwerkende twee-tact type, die elk een
normaal vermogen zullen ontwikkelen van
ca. 8000 I.P.K., terwijl de hulpmotoren,
welke eveneens door de N. Y. Machine
fabriek Gebr. Stork Co. vervaardigd
zullen worden, per schip 1400 I.P.K. zul
len ontwikkelen.
De snelheid der schepen zal ca. 16 mijl
zijn.
Een buitenlandsche reederij laat dus
schepen in o n s land bouwen en voorzien
van Nederlandsche motoren, een
mooi succes voor de Nederlandsche in
dustrie.
Een moedgevend bericht.
Werkloosheidscijfers.
Lang achtereen hebben wij elke week
de werkloosheidspercentages zien stijgen
en rijzen.
Thans, aldus het „Centrum", is de ken
tering gekomen, en is het percentage bij
na met de helft verminderd.
Ziehier enkele gegevens:
2328 Febr. 1931 percentage 16.8.
914 Maart 1931 preoentage 20.3.
2328 Maart 1931 percentage 12.9.
611 April 1931 percentage .10.8.
Zeker, wanneer men bedenkt, dat dit
percentage 712 April 1930 maar was
4.6, dan is thans 10.8 nog hoog.
Maar vergeleken bij het percentage
in de 2de week van Maart 20.3 is
dat voor de tweede week van April
10.8 toch al een zeer aanzienlijke da
ling.
Natuurlijk is hier vooral van invloed
dat de werkloosheid in de seizoenbedrij-
ven als bouwvakken, land- en tuinbouw,
enz., thans afneemt.
De waterleiding op Schouwen-Dulveland
In de Dinsdagmiddag gehouden alge-
meene vergadering van aandeelhouders
der N. V. Waterleiding-Maatschappij
„Schouwen-Duiveland", welke gepresi
deerd werd door dhr A. van der Weijde,
stelde deze aan de orde de vaststelling
van de balans en winst- en verliesrekening
over 1930, benevens om nog niet over te
gaan tot het doen van afschrijvingen.
2e. van het batig saldo der exploitatie
over het tijdvak 1 Juni tot en met 31
Dec. 1930, ten bedrage van f 17.393,24,
f 10.000 te storten in het vernieuwings
fonds en f 7.393,24 in 't Perequatiefonds.
De heer G. A. Boogerd wijst op het
gunstige verschil van f 17.000 en vraagt
of daaruit geconcludeerd mag worden,
dat de tarieven nog lager hadden kunnen
zijn. De voorzitter merkt op, dat het gun
stige verschil voornamelijk voortvloeit
uit het feit, dat het aantal aansluitingen
grooter is geweest dan oorspronkelijk is
geraamd. Vooral het laatste kwartaal van
1930 heeft vele aansluitingen opgele
verd. Bij voortduring van dan gunstigen
toestand bestaat na een paar jaar wel
licht weer kans op een tariefsverlaging
van 5 pet. op de hoofdsom van het tarief.
De heer Koopman bepleit een andere
inning van de laagste klassen, waardoor
de achterstand van f 4000 aan waterpen
ningen kan worden ingehaald. Spr. ver
moedt, dat niet altijd onmacht, maar ook
wel eens onwil in het spel is. De voorzit
ter antwoordt, dat het cijfer f 4500 be
trekking heeft op de balans per 31 De
cember 1930, maar dat inmiddels de ach
terstand is ingekrompen tot ongeveer
f 2000. Redenen om wijziging in de inning
te brengen acht hij niet aanwezig.
Daarna volgt overlegging van het jaar
verslag 1930. Hoewel de Raad van Be
heer niet mag klagen over veel buis
breuken en deze beneden elders waarge
nomen normalen is gebleven, stelden de
soms plotseling gelijktijdig voorkomende
breuken zware eischen aan het personeel
belast met den buitendienst.
Binnenland.
Ernstig auto-ongeluk te Loenersloot.
Het vliegveld te Haamstede officieel ge
opend.
Buitenland.
De opstand op Madeira geëindigd.
De Duitsche regeering en de 'bakkers.
De branden konden enkele malen,
dank zij de Waterleiding, zeer spoedig
worden beteugeld.
De twee periodiek aftredende leden van
den Raad van Beheer, dhrn A. van der
Weijde en C. Gast, worden herkozen.
Dinsdag 19 Mei a.s. bezoekt de
Commissaris der Koningin de gemeenten
Hulst, Glinge en Sas van Gent.
Bij Kon. besluit is de gouden eere
medaille der Oranje Nassauorde toege
kend aan Mej. L. G. A. Verheijen, hoofd
van de Chr. bewaarschool te Zierikzee.
Korfbal. Zeelandia tóch kampi
oen. Gespeeld ZeevaartschoolZeelandia
1—7; E.L.T.O.—Volharding 13—0.
Korfbal. Onder groote belangstel
ling weid Zaterdag te Vlissingen. de be
slissingswedstrijd voor het kampioenschap
van den Z. K. B., gespeeld tusschen
„Zeevaartschool F' en „Zeelandia I" van
Hans weert. Waar beide clubs gelijke kan
sen op het behalen van het kampioen
schap hadden, was een felle strijd te ver
wachten, hetgeen reed3 dadelijk bij het
aanvangen van den wedstrijd bleek.
Onder .groot enthousiasme van beide
kanten werd het spel begonnen, waarbij
„Zeevaartschool" in het begin zeker in
de meerderheid was. Na korten tijd ech
ter begon „Zeelandia" zich te herstel
len en geleidelijk in de meerderheid te
komen. H. Bruggeman wist door een mooi
zuiver schot aan „Zeelandia" de leiding
te geven (01). De „Zeevaartschool"
spande uiterste krachten in om den ge
lijkmaker te scoren, waarbij getracht werd
kansen te forceeren. De verdediging van
„Zeelandia" was echter hechter en wist
doelpunten te voorkomen. Spoedig daar
op vergrootte H. Bruggeman opnieuw
den voorsprong met een mooi ver schot
(02). Bij het wisselen heeft „Zeelan
dia" nog grooter overwicht, wat Bruijn-
zeel in een goed doelpunt uitdrukte (O
3), waarna spoedig de rust intrad.
Na de rust kwam „Zeevaartschool"
met nieuwen moed opzetten om te trach
ten den achterstand in te halen. De ver
dediging van „Zeelandia" was ook nu
weer voor haar taak berekend en voor
kwam doelpunten. Ongeveer 10 minuten
na de rust bracht Blok den stand op
04. Kort na het omwisselen bracht
Meyer met een schitterend schot den
stand op 05. Nu nam „Zeelandia" het
spel geheel in handen en ontwikkelde een
werkelijk schitterend spel. Desondanks
wist de „Zeevaartschool" door toedoen
van Vroolijk een tegenpunt te maken (1
5). Thans restten nog 9 minuten en de
opstelling was net als bij den aanvang.
„Zeel." was er nu echter veel beter „in"
en J. Krombeen bracht met een helaas
gedekt doelpunt den stand op 16 om
vlak daarop met een schitterend schot
er 17 van te maken, met welken stand!
het einde kwam.
De leiding berustte bij dhr Everaara
in goede handen.
Voor den strijd werd door de firma
Hoeksema te Vlissingen nog een zilve
ren medaille voor de kampioenen uitge
loofd, welke thans ook in het bezit van
„Zeelandia" is gekomen.
Zoo is dus „Zeelandia" opnieuw kam
pioen van den Zeeuwschen Korfbalbond.
A.s. Zaterdag 9 Mei te 6 uur wordt te
Middelburg de laatste wedstrijd voor de
ze competitie gespeeld tusschen D.O.S. en
E.L.T.O. Scheidsrechter dhr Everaars te
Vlissingen.
Verplaatst met ingang van 16 Mei
a,p. de telefouide Is klasse J. Lsnwerae