HEVEA-F,ETSBANDEN
Het Woonhuis m
de fijne custard
Uit de Provincie.
Gemeenteraad van Kattendljke.
Kerknieuws.
Onderwijs.
//c/2 t/oopen d- //zersferA.
Berlijnsche Brieven
Teli
Het Woonlj
rrjii een takje
l-J-Pjr VANILLESUIKER
in. wxiar pak/
INGFAM:jfrJ5Pafc*IEGR0NINGEN
met steun uit 's Rijks kas enz. wordt het
volgende ontleend:
Vrij veelvuldig is voorts gebleken, dat
minder juiste gegevens zijn ingediend ten
behoeve van do vaststelling der woning-
wetbijdragen. Zulks is in het meerendeel
der gevallen toe te schrijven aan het feit,
dat exploitatie-overzichten moeten wor
den ingediend, die niet met het boekjaar
samenvallen en dat de administrateurs
der betrokken corporaties de kennis of
de ervaring mllsen, voor de samenstel
ling van die overzichten vereischt. Voor
zoover het vorenstaande heeft geleid
tot uitbetaling van bijdragen tot een ver
keerd bedrag zijn na onderzoek de ver-
eischte correcties aangebracht.
Een punt van aanhoudende zorg blijft
voorts zooals ook in dit verslagjaar
weder gebleken is de reserveering
voor onderhoud en de opvoering van de
juiste bedragen, die voor onderhoud zijn
besteed. Ook hier speelt gemis aan ad
ministratieve bekwaamheid, soms ook een
neiging tot gemakzucht, een belangrijke
rol.
Aan het einde van het verslagjaar wa
ren 2000 voorschotten, waarop was uit
betaald f 43.919.149,73, afgelost. In de ex
ploitatietekorten van de complexen met
deze voorschotten gebouwd, waren oor
spronkelijk bijdragen toegezegd tot een
maximum van f 623.059,17. Deze bijdra
gen zijn in verband met de conversies ver
laagd tot ten hoogste f 559.839,55.
Van batige saldi, welke de exploitatie
van met Rjjkssteun gebouwde midden
standswoningen tot het einde van 1929
heeft opgeleverd is in 's Rijks kas gestort
een bedrag van f 81.382,09.
Christelijke
Fabrieks- en Transportarbeldersbond.
De Ned. Bond van Ghr. Fabrieks- en
Transportarbeiders hield gisteren en van
daag te Utrecht zijn tweejaarlijksche al-
gemeene vergadering, onder voorzitter
schap van dhr W. Strijbis Pzn.
In zijn openingswoord heeft de
heer Strijbis ar op gewezen, dat op
1 April j.l. de bond vijftien jaar bestond.
In den tijd van zijn bestaan heeft de bond
veel voor de aangesloten leden mogen
verrichten. Spr. herinnerde aan de cri
sis, waarin wij leven en wees vervolgens
op den verwarrenden invloed van Rus
land, alsmede op den invloed, die mecha- j
nisatie en rationalisatie op de bedrijven
hebben. Mede door de fusie met de zee
lieden, steeg het aantal leden van den
Bond van 8575 leden op 1 Jan. 1929, op
13.091 op 1 Jan. j.l. Het vermogen van
den bond klom van f 209.109,15 tot
f 242.862,13, in den tijd van twee jaar.
De werkloozenkas had een voordeelig
saldo van f 145.000. De uitkeeringen be
liepen de beide vorige jaren f 592.000,
maar in de eerste vier maanden van dit
jaar f 400.000. De arbeidsvoorwaarden
gingen niet achteruit, integendeel. Wel
was er ontslag en inkrimping van ar
beidstijd; sommigen willen voorkeur ge
ven aan loonsverlaging. Met dankbaar
heid werd herinnerd aan de in werking
treding der Ziektewet, voorts aan de wij
ziging der Ongevallenwet, der Invalidi-
teita- en Ouderdomswet en van de Arbeids
wet 1919 en aan het Advies van den Hoo-
gen Raad van Arbeid over wijziging werk
tijdenbesluit 1923.
Spr. eindigde met erop te wijzen, dat
versterking van de Christ, vakbeweging
nationaal en internationaal eisch is, en
eindigde met den wensch, dat ook op
sociaal terrein we steeds in alles mogen
zoeken de bevordering van de eere Gods.
Bij de bespreking van het jaarverslag
van den secretaris drong Leeuwarden aan
op meerdere eenheid in de organisatie in
sommige bedrijven, terwijl Dordt het
vraagstuk der jonge werkloozen besprak.
De secretaris, de heer S. Stapelkamp,
zette uiteen, dat arbeiders in melkcon-
densfabrieken volgens het besluit der
grensregelingscommissie bij den fabriek?-
arbeidersbond behooren; de boterfabrie-
ken zijn ondergebracht bij de Ghr. Land-
arbeidiers.
Er ontspon zich een breede discussie
over het voorstel van de aidcoKngen Al
phes a dL Rijn, Opheusden, Eindhoven,
Franeker, LoMih, Perais, Aaïtan, Bun-
aehotea, MJdêëtetam, fmmhm m 85wito-
drocht, ertoe strsktoado, dat aan d»
werklooze leden vrijstelling van contri
butie zou wordon verleend, of dat be
paald werd, dat de werkloozen minder
contributie zouden behoeven te betalen.
Het prae-advies van het hoofdbestuur
luidde op al die voorstellen afwijzend, om
dat het hoofdbestuur van meening was,
dat de Bondskas de bedragen niet kan
missen, welke ze door vrijstelling der
werkloozen zou kunnen derven. Alleen
wanneer men tot contributieverhooging
besloot, zouden de werkloozen vrijgesteld
kunnen worden, maar dan moet nog het
hoofdbestuur de zekerheid hebben, dat
deze verhoogde contributie ook werke-
lijk inkomt.
De bezoldigingen van de Indische
ambtenaren.
Op vragen van het Eerste Kamerlid
Moltmaker betreffende de voorgenomen
korting op de bezoldigingen van de Indi
sche ambtenaren, heeft de minister van
koloniën geantwoord:
De Indische regeering heeft vooraf
overleg gepleegd met den ondergeteeken-
de over haar voornemen, om tot korting
op do bezoldiging van de Indische ambte
naren over te gaan. De ondergeteekende
vond geen vrijheid, om tegen dezen maat
regel bezwaar te maken.
Met het oog op de noodzakelijkheid om
geleidelijk tot herstel van het verbroken
begrootingsevenwicht te geraken, komt
het den ondergeteekende onvermijdelijk
voor ook de ambtenaarssalarissen, die
een zeer aanzienlijk deel van het Indisch
uitgavenbudget vormen, In de door de
omstandigheden dwingend voorgeschre
ven vermindering van uitgaven te betrek
ken.
Het is den ondergeteekende bekend, dat
de in uitzicht gestelde bezoldigingsver
mindering bij een deel van de ambtena
ren niet gunstig is ontvangen.
Onder de door de Indische regeering
voorgenomen maatregelen tot bezuiniging
op de Landsbegrooting zijn er zeker, die
ook op de financiën van het Rijk direct
of indirect van invloed kunnen zijn.
Met het oog op den moeilijken finan-
cieelen toestand van Nederlandsch-Indië
moet de ondergeteekende de vraag ont
kennend beantwoorden, of het niet van
een verstandig beleid zou getuigen om
de voorgenomen salarisverlaging niet te
doen doorgaan.
Dit vooropgesteld, is de ondergeteeken
de uiteraard steeds ten volle bereid, zijn
aandacht te schenken aan maatregelen of
suggesties, welke er toe zouden kunnen
leiden om de ook door hem zeer ge-
wenschte rust in de gelederen der amb
tenaren te doen terugkeeren.
Het Hellegat.
Een memorandum van B. en W.
van Bruin isse.
Zooals reeds gemeld is, bestaan er bij
de belanghebbenden van de oester- en
mosselcultuur in Zeeland ernstige bezwa
ren tegen de aanbestede werken tot nor
maliseering van het Hellegat.
Burgemeester en Wethouders van Brui-
nisse hebben thans bij den minister van
waterstaat en andere bij de zaak betrok
ken ministers een memorandum over
deze quaestie ingediend.
Anderzijds hoopt men in de kringen
van Belgische technici, die groot belang
hechten aan de verbetering van het Hel
legat, dat men nog eenige wijzigingen in
de voorgenomen werken zal aanvaarden.
Het ware dus te wenschen, dat de heele
quaestie aan een nieuw onderzoek onder
worpen werd.
Middelburg. De Chr. Muziekvereeniging
„Oefening na Arbeid" zal Donderdag
avond ter gelegenheid van den jaardag
van H. K. H. Prinses Juliana een muzi
kale wandeling maken. Te kwart over 8
vertrekt het gezelschap van den Buiten
tuin, en gaat door de Zandstraat, Lange-
viele, Markt, Gortstraat, Varkensmarkt,
Hoogstraat, alle Kaden, Bateauport, Ne-
derstraat, Breestraat, Brakstraat, Dam,
Lange Giststraat, St Pieterstraat, Balans,
Abdij, Wagenaarstraat, Hofplein, Lange
Noordstraat, Markt, Langeviele, Buiten
tuin.
De Chr. Besturenbond alhier heeft
wederom een adres gericht tot den ge
meenteraad van Biggekerke met verzoek,
de gemeente te doen toetreden tot de re
geling, vervat in het Werkloosheidsbe
sluit 1917.
Goes. Gisteravond hield de A. R. Kies-
vereeniging in de melksalon-Bustraan
een druk bezochte vergadering. De voor
zitter, de heer R. Zuidema, sprak na de
opening zijn blijdschap uit over de groote
opkomst, wees op den voor de A.R. partij
verblijdenden uitslag der Statenverkiezin
gen en deelde mede, dat weer drie nieuwe
leden tot de vereeniging zijn toegetreden.
Na afhandeling van enkele huishoude
lijke zaken werd de candidatenlijst voor
den Gemeenteraad als volgt samengesteld:
1. Mr. J. W. Goedbloed (aftr.), 2, G.
Eckhardt (afu\), 3. A. de Lange, 4 Q.
Trimpe, 5. Jl C. Sli-ggers, 6. J. Lap'.-t,
7. W. L. B. J. Dekker, 8. F. <1 van
Dijke, 9. Mr. M. R. Krans, 10. M. de
Jonge Mz.
Do leer Goedbloed eindigde deze ver
gadering met dankgebed.
Vllsslngen. Gisterenavond hield de af-
deeling Vlissingen van het Centraal Ge
nootschap voor Kinderherstellings- en
Vacantiekolonies haar jaarvergadering
onder voorzitterschap van den heer P. J.
Auer. De secretaris, de heer H. B. J.
Knoop, bracht 'hst jaarverslag uit, waar-
&&K ww het volireade oaDqeuen:
Boor de oMoeiing worden in den loop
van het jaar uitgezonden 36 kinderen,
waarvan 20 in langdurige verpleging in
het Boschhuis te Nunspeet met in totaal
1379 verpleegdagen en 16 in het Rivier
huis te Steeg, voor winterverpleging, met
in totaal 972 verpleegdagen.
In 'het laatst van 1930 was er nog een
groep kinderen, die voor uitzending in
aanmerking waren gekomen en waarvoor
plaats in 't Boschhuis reeds was gereser
veerd, doch door de heerschende dyp'h-
terie in het Boschhuis te Nunspeet, waar
om het eenigen tijd gesloten werd, moest
de uitzending van de kinderen worden
uitgesteld tot het begin van 1931.
Door de gemeente werd in 1930 weder
een subsidie verleend van f 3000. Het aan
tal leden verminderde in den loop van
het jaar met 11 en vermeerde met 2, en
bedroeg op 31 December 1930 145. Aan
contributie werd ontvangen f 172.75 of
f 12.50 minder dan in 1929.
Blijkens het jaarverslag van de pen-
ningmeesteresse, mej. Lagaaij, bedroegen
de ontvangsten over 1930 in totaal
f 3910.86 en de uitgaven f 3395.08, w.o.
f 2982.50 aan verpleeggelden. Het batig
saldo was f 515.78.
De begrooting voor 1931 bedraagt in
ontvang en uitgaaf f4170, met een post
onvoorzien van f 132.50.
Na eenige huishoudelijke besprekingen
werd de vergadering daarna gesloten.
Tholon. In de Maandag gehouden ver
gadering der R. K. kiesvereeniging fa
besloten, met geen candidatenlijst uit te
komen voor de a.s. Gemeenteraadsver
kiezing. De kiezers worden vrij gelaten
te stemmen wie zij willen.
Gistermiddag vergaderde de Gemeen
teraad van( Kattendijke, onder voorzit
terschap van den burgemeester. Allen
aanwezig. De voorzitter, tevens secreta
ris, leest de notulen der vorige vergade
ring. Ze worden, nadat op verzoek van
dhr v. d. Kemp een aanvulling is aange
bracht, goedgekeurd met de stem van
dhr Hundersmarc'- tegen.
Naar aanleiding van de notulen wordt
nog verder gesproken over het feit, dat
de presentielijst van de vergadering,
waarin dhr Zandee is geïnstalleerd, is ge-
teekend door acht Raadsleden, terwijl er
maar 7 zijn. Dhr Molhoek, het aftredend
Raadslid had nog het begin van de zit
ting bijgewoond en de lijst geteekend, ter
wijl ook dhr Zandee terstond na zijn
installatie teekende.
Dhr Hundersmarck zegt, 'dat dhr Zan
dee eerst verklaarde de lijst niet te heb
ben geteekend.
Interrupties: Je liegt weer!
Dhr Hundersmarck: hij heeft het toch
gezegd!
Een scheldpartij ontstaat tusschen de
heeren Hundersmarck en Felius, waarbij
de eerste den laatste toevoegt: Je hebt
van je le\ en al zooveel gelogen, dat je den
toren van Kattendijke scheef gelogen
hebt.
Waarop dhr Felius antwoordt: Jij bent
een leugenaar door alles heen. Je houdt
vast, of je gelijk hebt of niet.
Dhr v. d. Kemp meent toch, dat het een
raar geval is: een presentielijst, die door
acht leden geteekend is.
De voorzitter meent, dat er niets on
wettigs heeft plaats gehad. Je hebt ner
gens, dat een aftredend Raadslid nog voor
vijf minuten komt. Daarvoor moet je hier
zijn.
Dhr v. d. Kemp: dhr Molhoek was in
zijn recht.
Dhr Felius: beiden, Molhoek en Zan
dee, waren in hun recht.
Dhr v. 'd. Kemp ontkent dit.
Ingekomen is de door Ged. Staten
goedgekeurde rekening over 1929 en het
gemeenteverslag over 1930.
Het bekende adres van Zaamslag, inza
ke salarisverhooging burgemeesters,
secretarissen, enz. wordt voor kennis
geving aangenomen (tegen dhr Hunders
marck). Alleen dhr v. d. Kemp merkt op,
dat Ged. Staten in 1923, toen het den
landbouw goed ging. het wethouderssa
laris van f 75 op f 70 brachten en dat
van den burgemeester van f2000 op
f 1750. En nu in 1931, nu we een inter
nationale crisis hebben, gaan Ged. Sta
ten de salarissen verhoogen. Spr. gunt
dit college een plaats in het Museum van
Oudheden.
Ingekomen is een nader schrijven van
de commissie voor werkverruiming op Z.-
en N.-Beveland. B. en W. stellen voor
nu tot wederopzeggens toe een subsidie
te verleenen van 1 cent per inwoner en
per jaar. Aangenomen met de stem van
dhr Hundersmarck tegen.
Een verzoek van J. Geluk om een
hekwerk voor zijn woning wordt toege
staan. Tevens wordt besloten, dat ieder
die zulks vraagt, deze vergoeding krijgt.
De aftredende leden der schattingscom
missie R. I. B., de heeren Kranenburg,
Timmerman, Joh. van Kleunen en v. d.
Broecke worden herbenoemd.
Inzake het bezwaarschrift tegen de
hondenbelasting van dhr v. Huisstede,
deelt de voorzitter mede, dat dit bij be
sluit van den Hoogen Raad van 1 April
j.l. ongegrond is verklaard. Idem het
bezwaarschrift van dhr Hundersmarck
tegen zijn aanslag in het schoolgeld.
Ingekomen is weer een bezwaarschrift
van dhr v. Huisstede. De voorzitter zegt
het aan de leden rondgezonden te heb
ben vanwege de lengte en de onduide
lijkheid.
Dhr Hundersmarck: ik heb er geen
notitie van genomen. Het is niet voor
rondzending vatbaar.
De voorzitter: anders vraag je zoo dik
wijls om inzage van de stukken- Je loopt
op verschillend© boenen.
Dhr Hundersmarck: dan moet u alle
stukken rondzenden. Maar je houdt som
mige ingekomen stukken achter.
Met zes stemmen (alleen dhr Hunders
marck tegen) wordt het bezwaarschrift
van dhr v, Huisstede verworpen.
Eveneens met algemeene stemmen (dhr
Hundersmarck buiten stemming) het be
zwaarschrift van dhr Hundersmarck.
De voorzitter deelt nu, mede, dat B. en
W. bezig zijn een nieuwe brandspuit aan
te schaffen. Ze hebben twee aanbiedingen
van de fa. Bikkers ontvangen. Deze fir
ma heeft twee gebruikte, doch in prima
staat verkeerende, gegarandeerde hand
brandspuiten, resp. kostende f 155 en f 195
(met zuigbuis en persslang resp. f 249 en
f 300) in voorraad. Met algemeene stem
men wordt besloten de duurste van de
twee te nemen.
Gevraagd wordt, waar de spuit zal moe
ten staan. De voorzitter antwoordt: in de
school.
Rondvraag. Dhr Hundersmarck
laat een controlebiljetje zien van de ver
makelijkheidsbelasting, uitgereikt op het
sportveld alhier. De naam Kattendijke
staat er niet op.
De voorzitter zal een onderzoek instel
len.
Dhr Hundersmarck meent, dat de bur
gemeester goede controle moet uitoefenen.
Dit biljetje is een ding van niets.
De voorzitter: moet ik soms naar het
terrein? Ik heb je hartelijk te bedanken.
Dhr Hundersmarck merkt verder op,
dat bij de Statenverkiezing ieder maar
in de stembiljetten kon neuzen.
De voorzitter antwoordt, dat de voor
zitter van een stembureau andere perso
nen mag uitnoodigen hem behulpzaam
te zijn bij het tellen der biljetten.
Dhr Hundersmarck: dan hebben we
geen stembureau meer noodig!
De voorzitter: Ik betwijfel of u 't zou
kunnen.
Dhr Hundersmarck: daar gaat het niet
om. Ieder moet niet in de biljetten kunnen
krauwen.
De voorzitter: aan dhr Felius is ver
zocht behulpzaam te willen zijn.
Dhr Hundersmarck: daar staat niets
van in het proces-verbaal.
De voorzitter: Jammer, dat u geen voor
zitter bent. Gaat u maar in hooger beroep!
Misschien wordt de verkiezing dan wel
ongeldig verklaard.
Hierna sluiting.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Lisse, A. Dönszelmann te
Almkerk.
Geref. Kerken.
Beroepen te Voorthuizen, D, Zwart te
Oudemirdum.
Geref. Gemeenten.
Bedankt voor Grand Rapids (N.-A.),
W. C. Lamain te Leiden.
Evang. Luth. Kerk.
Bedankt voor Nieuwe Pekela, K. H.
Wallien te Weesp.
Dhr J. H. Adriaansen, hoofd der
Chr. school te Werkendam, vroeger on
derwijzer aan de school met den Bijbel
(Molenwater) te Middelburg, is benoemd
tot hoofd eener Chr. school te Rotterdam.
Kerk en Staat.
Herr, erzeige uns deine
Gnade und hilf unsl
In den vroegen nevelaehtigen ochtend
maakten wij ons op naar de Matthai-
kirche, die in de buurt van het rijksweer-
ministeri© gelegen is. Naar aanleiding van
de 9e generale synode vond hier een gods
dienstoefening onder Konsistorialrat D.
dr. Luther, Rerlijn-Ghaxlottenburg, plaats.
Ds Luther teekende de zware beproevin
gen, welke de Evangelische keiik sedert
haar scheiding van den staat moest on
dergaan. Hij vergeleek het verleden met
het 'heden, den tijd, toen iedereen wist,
waaraan hij rich te houden had met het
'huidige tijdperk der ongewisheid. Ver
geefs streefde men er naar tegelijk met
de katholieke kerk tot een overeenkomst
met den nieuwen staat te komen. Haast
twee jaar moest de evangelische kerk
wachten, voor en aleer rij aan de beurt
kwam! Aan het overwegend protestant-
sche Duitsche volk richtte D. dr. Luther
de ernstige vraag, of het zich van zijn
zware plicht ten opzichte van het geloof
der vaderen bewust is, of bet rich bereid
verklaart, alles te doen, wat binnen
zijn vermogen ligt, om het ongeloof
te bestrijden en ook in den tegen-
woordigen staat voor de kerk des Heeren
de haar toekomende plaats te handhaven.
Achtstemmig zong hierna het voortref
felijke kerkkoor van Joh. Paehelbel:
Herr, erzeige uns deine Gnade und
hilf uns!
Ach, dasa ich horen sollte, dass Gott der
Herr redete,
Und dass er Friede zusagte seinem Volk
und seinen Heiligen,
Auf dass sie nicht auf eine Torheit
giraten.
Tegen half twaalf begaven wij ons te
voet naar de Bellevuestrasse, waar in de
groote zaal van den,, Reichswirtschafts-
rat" de generale synode officieel geopend
zou worden. Verbaasd keek het volk naar
al deze heeren in zwarte kleedij met hoo
gen hoed en men kon merken, dat nie
mand eigenlijk begreep, wat hier gaande
was. Na gemeenschappelijk gezang en
schriftvoorlering door den Generalsuper-
intendent Stolte uit Maagdenburg, her
dacht de president der synode, D. Win
kler, de opvallend vele leden, welke sedert
de vorige samenkomst ontslapen zijn. Ik
stelde niet zonder ingenomenheid vast,
dat zoowel de tribune voor het publiek
als die voor de pers dicht bezet waren, dat
dus in Duitschland de belangstelling voor
kerkelijke vragen grooter is, dan de laat
ste jaren algemeen wordt aangenomen.
Als laatste en hoogste der kerkelijke in
stanties zal thans de Generale Synode der
Oud-Pruisische Unie haar standpunt ten
opzichte van het kerkelijk verdrag met den
Pruisischen staat te kennen geven.
Als eerste punt der agenda werd direct
het verdrag tusschen de Evangelische
Landskerken en den Pruisischen staat in
behandeling genomen. December 1925
'heeft de Oud-Pruisische 'Generale Synode
voor de eerste maal over de concordaats
kwestie beraadslaagd en tot eisch gesteld:
wanneer er een concordaat tusschen den
Pruisischen staat en de katholieke kerk
tot stand komt, dan moet de Evangelische
(kerk een verdrag van gelijke beteekenis
ten deel vallen. Februari 1927 erkende de
toenmalige Kultusminister Becker dezen
eisch als volkomen rechtvaardig. Men be
gon te onderhandelen. De Pruisische mi
nister-president, de sociaal-democraat
Braun, mengde zich in de zaak en de
staat brak de besprekingen af. Men ver
klaarde, dat eerst een en ander met de
katholieke kerk geregeld moest worden en
later zou men dan verder rienl De Evan
gelische kerk diende hiertegen nadruk
kelijk protest in, maar ook dit hielp niet
veel. Toen het concordaat met Rome ge
reed kwam, werd in Berlijn een buiten
gewone synode gehouden, waaraan ook
door de andere Pruisische kerken werd
deelgenomen. Voor de gansche wereld
werd de vroegere eisc'h herhaald en ge
zegd, dat een staat, die de gelijkwaardig
heid van alle kerkelijke lichamen erkent,
onmogelijk met een bepaalde kerk een
verdrag kan afsluiten, terwijl terzelfder
tijd een kerk, die minstens tweemaal zoo
groot, is, tot nader order wordt afge
wezen. In den Pruisischen landdag stel
den de Duitsch-nationalen voor, dat het
concordaat met Rome pas van kracht zou
worden, wanneer de onderhandelingen
met de evangelische kerk tot een bevredi
gend resultaat gekomen zouden zijn. Dit
voorstel werd verworpen. Het concordaat
werd aangenomen. De evangelische kerk
moest zich tevreden stellen met de ver
zekering, dat de staat nu nieuwe bespre
kingen zou beginnen. Dat geschiedde 9
Juil 1929, dus nu welhaast twee jaar ge
leden!
De besprekingen werden opnieuw be
gonnen en men kwam langzaam voor
waarts. Thans eindelijk ligt het verdrags-
ontwerp der staatsregeering voor ons, het
resultaat van langdurige en moeizame be
sprekingen. Om geldige redenen heeft men
met de publicatie van den tekst gewacht
tot de synode bijeen kwam. De kern der
aangelegenheid is echter allang algemeen
bekend en werd in de pers door velen
aan een grondige bespreking onderwor
pen. Het gaat hierbij niet in de eerste
plaats om stoffelijke, financieele belan
gen. Wanneer de vrijdenkers beweren, dat
de staat voor de kerk millioenen weg
smijt, dan is dat een brutale leugen. In
financieel opzicht worden slechts enkele
ondergeschikte aangelegenheden geregeld,
die allang op een oplossing wachten. De
prestaties van den staat worden hierdoor
nauwelijks beïnvloed. In de staatsbegroo-
ting spelen deze uitgaven geen rol. Het
gaat om heel andere dingen. Het gaat er
bij voorbeeld om, dat de evangelische kerk
niet meer elke door haar ontworpen en
aangenomen wet eerst ter goedkeuring
aan den staat moet voorleggen. Men wil
slechts over maatregelen met den staat
onderhandelen, welke zijn autoriteit, bij
voorbeeld inzake belasting, raken. Het
gaat hierbij voorts om vele gebouwen, die
weliswaar in bet bezit van den staat zijn
gekomen, maar sedert onheuglijke tijden
door de kerk werden benut. Het gaat om
het recht der kerk, dat zij: bij het benoe
men van theologische professoren eerst
wordt gehoord en geraadpleegd. Daar
voor de nieuwe Pruisische provincies zulk
een recht niet bestond, leverde vooral deze
eisch groote moeilijkheden op. Het gaat
tenslotte om den eisch van staatswege,
dat tegen de benoeming van Generalsuper-
intendenten en het benoemen van een pre
sident van den Oberkirchenrat protest in
gediend zou kunnen worden. Dit punt be
hoort tot de groote moeilijkheden, want
de staat verlangt hier van de kerk een
offer van ingrijpende beteekenis. Men
vreest, dat onder de gegeven omstandig
heden bet staatsbelang te gemakkelijk met
het partijbelang verwisseld en verward
kan worden. De staat behoorde aan de
kerk zooveel vertrouwen te schen
ken als de vroegere overheid het
honderden jaren heeft gedaan. Maar de
overwegend socialistische Pruisische re
geering wil 'hier niets van weten. Men
stelt de evangelische kerk op een lijn met
de katholieke kerk.
Dit is een veelgenoemde „politieke clau
sule". Tegemoetkomend beeft de evange
lische kerk verklaard, dat zij ook dezen
eisch wil dragen, wanneer haar gegaran
deerd wordt, dat partijpolitiek in dezen
geen rol zal spelen. De staat heeft hierop
weliswaar enkele toezeggingen gedaan,
maar zy is op
nader ingegaan,
val van geschil
benoemen. De
thans de zware
sule aan een
onderwerpen ei
deze niet een ca
staat zal word<
Overigens br
een reeks verbei
woordigen toesti
dienst wordt w
dit verdrag gen|
scherming van
den tegenwoord
openlijk geprop
beteekenis blijk
mie op het gebl
lijk beheer wor
naamde dotatie,
legd, zijn dus
interne en politi,
mingen.
De besprekinf
dragen een stre
moeten dus afv
resultaat zij ze
links of naar i|
kerkelijke autor
ten doen en bef
lang van het D
den.
Berlijn, 23 Al
DEN HAAG.
den gewezen d:
Landbouwbank,
met 30 dagen v
SITTARD. Va
van hier op de
Zoo de H
leven hopen
U Ouders, Beht
ouders,
PIETER
ANTHONINAl
Donderdag 30
j| 45-jarige Eel
H herdenken.
ffl Hunne danll
en Behuwd- en
U O.- en W.-Sout
Heden overl
durig en gedu
geliefde Man
en Grootvad(
heer
JAN KOP
in den ouderd
en ruim 11
Uit alk
Wed. J. K(
Waarde, 27 A
Voor de vele
neming, ontvang
den van onze ge
en Moeder,
PAULIN
betuigen wij
dank.
P. DE BO
Oudelande, 28 A
Te koop gevraa
ging een guns
Bouwland van g
Bev. Gr. 8—12 H..
der en lage laste
o. No. 28 Bur. „Dl
Heerenhuls. Op
Goes, riant uitzich
Heerenhuls m. T
uitgang te koop.
Te bevragen Mak
STANDSE, Kade,
OP DONDERDAi
n.m. 2 uur te H
de herberg „Het
VAN BELZEN, z
kei 1223 B.W.
publiek wor<
1. door Notarif
Goes:
te Hoedekenske
35 c.A.
Eigendom van
G. DEN DEKKE
Aanvaarding b:
vroegste 1 Juni
2. door Notaris
venpolder
aldaar, groot 40
Eigendom van
Aanvaardi
Nadere inlichti
bij genoemde No
