No. 173
Zaterdag 25 April 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
lESGEN-OP-ZOOI.
eerste blad.
Nederlandsche Staatsleening
Hendrikse Do's Bank N.V. Goes
>sé
ichten.
richten.
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Iri
Dit nummer bestaat uit 3 bladen.
VADERLANDSGHE BANK
meljaarlijksGhe uitloting
1931
4% Obligatiën ad @9% pCé,
groot flOOO, f 500, f 100.
Inschrijvingen worden aangenomen
tot Maandag 4 Mei door
*0.2
•K®
451
17
170
77
19
13
62
27
151
77
113
97
53
143
9
69
23
99
i-i w
717
211
278
124
217
61
62
129
197
77
237
125
83
232
105
170
26
113
255
33
15
16
34
6
17
11
11
14
15
20
23
25
41
22
19
10
1667 3165 585
keukelen. Voorgah-
J.H.z. te Biltho-
ziek. 1.302 Voor
alle, 22.25 Strijk-
I Dameskoor, 34
(dienst, Geref. Kerk
ds J. de Waard.
tO-orkest.
(ARA. 12.30—2 AV
;suur (prof. Casi-
Goncertgebouw.
jelberg.
23 April 1931.
|K.G.) f 3.04—4.02;
L.G.) f3,34—3,49;
r.) f 3,14, per 100
0,59.
pwesten lerseke.
in de Prins van
ergadering gehou-
Ln het waterschap
gewesten lerseke"..
jgraaf G. D. Ver
ting en deelt mede,
personen, die 136
cmen van een aan-
(en om verbetering
aldaar. Dit punt
(de.
1 ingekomen en wel
(deling en J. Stie-
1de- lokalen van het
(Het Bestuur ont-
I verhuur.
[Schore is nu zes
Let is echter moei-
]de prestaties vol-
(genval b.v. in No-
is geweest. Wel
('s afgevoerd.
|bouw- en weilan-
minder dan de
|t (vroeger f 9690,
Q. Trimpe rap-
aissie van onder-
1931—1932. We-
Fheden is alles tot
jierkt. Voor onder-
|f 8000 minder dan
Buitengewone
|den uitgevoerd. De
macadam vooral
[de wegen te bren-
vereischte eenige
I delf werken op tijd
|iet goed slot niet
f 30.000 zijn.
[ert de toelage aan
p0 te brengen, maar
jjmet een eindcijfer
"gaven van de som
forzien f21.935,94).
botbare gronden is
If 11,50 (vorig jaar
wordt met 103
sloten de toelage
00 te laten,
rit of met de voor-
.acadam de wegen
irhouden.
Iwoordt, dat het
irft te wagen. Ook
minder zijn dan
lad verwacht, dat
|n voorstel zou zijn
|ris van den dijk-
het oude bedrag
|>rlgen dijkgraaf is
istandigheden op
bit voor het salaris
jrhouding tusschen
jrenen en dijkgraaf,
bu het een beleedi-
iter achten, indien
jgenomen.
wil hierover geen
üen en brengt het
Het wordt verwor-
stemmen en 4 St.
Ijft dus f1600.
It hierna aangeno-
waterleiding. Zon-
[Hjk© stemming aan-
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange Vorststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. TeL No. 259.
VERSCHI.TNT ELKEN WERKBAS.
Abonnementsprijs:
Per 3 «•.■andï'V frana? po»', t
Loesf 6,05
Prijs der Advertentie n:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ot.
Bi] abonnement belangrijke korting.
Aan de spits.
Wat wij niet hadden durven verwach
ten is gebeurd.
De Antirevolutionaire partij staat wat
betreft het stemmental in Zeeland aan de
spits.
Hare candidaten kwamen met 20706
stemmen uit de bus'; daarop volgen de
R.-Kath. met zooals nader bleek 19314
stemmen en de Chr.-Hist. met 19298
stemmen.
Zulk een uitslag geeft den burger moed.
Vooral als men geruimen tijd gezegen
heeft in den hoek waar de slagen vallen.
Het Antirevolutionaire ras is nog niet
uitgestorven.
Bij goede organisatie en regelmatige
propaganda ook in den z.g. stillen tijd,
is er nog hoop voor de toekomst.
Het mooiste is dat aan dezen uitslag
alle kieskringen hebben meegewerkt.
In den kring Middelburg viel een winst
te boeken van 158 stemmen, in Vlissingen
van 23 stemmen, in Goes van 168 stem
men, in Tholen van 170 stemmen, in
Hulst van 221 stemmen, in Zierikzee
van 304 stemmen en in Sluis van niet
minder dan 492 stemmen.
Vooruitgang over de heele linie dus.
Deze verblijdende uitslag is in meer
dan één opzicht van beteekenis.
Wij denken hierbij o.a. aan de verkie
zing van Gedeputeerde Staten.
In een der verkiezingsbladen waarin over
deze zaak geschreven werd, werd ook ter
loops gewezen op de daling van het stem-
mencijfer bij de A.R. partij en de regel
matige stijging bij andere partijen.
Welnu als het stemmencijfer hier ge
wicht in de schaal legt, dan kunnen wij
tevreden zijn.
De A.R. partij kwam met het grootste
aantal stemmen uit de bus.
Zjj staat wat dit betreft, aan de spits.
Moge het zoo blijven ook in de toe
komst.
V Gedeputeerde Staten.
In verschillende bladen is reeds min of
meer uitvoerig geschreven over de moge
lijke samenstelling van het college van
Ged. Staten.
Door het „Prot. Zuiden" werd betoogd
dat öf het evenredigheidsstelsel moest wor
den toegepast waarbij aan de linkerzijde
twee zetels zouden moeten worden afge
staan en waarbij dan de A.R. partij zeer
waarschijnlijk het loodje zou moeten leg-
£6n, of dat alle zetels aan de rechter
zijde behoorden te komen, zoodat de Chr.-
Hist. een tweede Gedeputeerde zouden
kunnen aanwijzen.
Onze Middelburgsche briefschrijver
heeft zich naar men zich herinnert mede
in deze discussie gemengd om de rech
ten der Antirevolutionairen te verdedigen
en handhaving van den bestaanden toe-
s'and te bepleiten.
En thans komt de „Middelburgsche
Courant" en gaat reeds, voor het geval de
bestaande toestand gehandhaaft blijft, op
een bepaald persoon van links de aan
dacht vestigen.
De discussie over dit punt nog voor
de stembus gesproken had, scheen ons
tamelijk preamatuur. En ook thans schijnt
het ons nog niet de tijd om aan de sa
menstelling van het college van Gedepu
teerden beschouwingen te wijden.
Alleen dit.
Natuurlijk zal men ook hierbij met den
uitslag van de stemming rekening moeten
houden.
En dan stemt het tot voldoening, dat
de A.R. partij zich volkomen heeft kunnen
handhaven, dat zij met haar stem
mental op de eerste plaats staat en
dat haar stemmenpercentage
g r o o t e r is dan van een der andere
partijen.
V Rechts links.
Er behoefde, gezien den uitslag van de
vorige verkiezingen, geen vrees te be
staan, dat de rechterzijde in de Staten
van Zeeland in de minderheid zou
komen.
Wel bestond er de mogelijkheid dat
de rechterzijde bedenkelijk zou worden
verzwakt.
De Soc.-Democraten hadden er eeniger-
mate op gerekend, dat zij twee zetels zou
den winnen en het liberale orgaan dat in
Middelburg verschijnt had een opleving
van het liberalisme in het vooruitzicht
gesteld. Zoo gezien zou het niet onmoge
lijk zijn geweest, dat de verhouding 2616
was gewijzigd in 2320.
Het is echter anders gegaan.
De rechterzijde waartoe wij ook de
Staatk. Gereformeerden rekenen, immers
bij belangrijke principieele vraagstukken
wordt meermalen één lijn getrokken, houdt
nu 27 zetels bezet, terwijl de linkerzijde
slonk tot 13 zetels. De „wilde" heer van
Dalsum laten wij in dit verband buiten
beschouwing.
De verhouding rechts links is dus
niet in voor ons verkeerden zin gewij
zigd.
Het is de rechterzijde die de koers kan
blijven aangeven.
Moge zij het doen tot heil van onze
provincie en van hare ingezetenen en in
overeenstemming met de beginselen die
zijn naar.het Woord Gods.
Weer booze plannen van den Duitschen
minister Schiele. De Nederlandsche
boterexport in gevaar.
De Duitsche minister van landbouw
en voedselvoorziening Schiele heeft giste
ren een langdurig onderhoud gehad met
den Rijkskanselier ter voorbereiding der
heden in het kabinet te houden bespre
king over de douane- en agrarische
quaesties.
Omtrent het program van Schiele wordt
gemeld, dat de voornaamste punten zijn
de verhooging van de invoerrechten op
vleesch en vooral op boter.
In het brandpunt der discussie staan
de invoerrechten op boter, welker ver
hooging men in agrarische kringen on
der alle omstandigheden noodzakelijk
acht, daar de zuivelproductie speciale
bescherming eischt.
Schiele verlangt een verhooging der
invoerrechten op boter van 50 tot 100 M.
per 100 kg. Dit zou een verhooging van
den prijs tot 150 mark beteekenen.
Ook in de kringen van het departement
ontveinst men zich niet, dat een verhoo-
ging van den hoterprijs zekere moeilijk
heden op (het gebied der handelspolitiek
zou veroorzaken, daar in de eerste plaats
voor Finland een contingent van 5000 ton
tegen een recht van 50 mark gewaar
borgd zou moeten blijven, terwijl Dene
marken, Nederland en tot op zekere
hoogte ook Zweden, in weerwil van even-
tueele verhooging der invoerrechten, op
grond der meestbegunstiging eveneens
aanspraak op zulk een contingent zouden
bunnen maken.
Zelfs verluidt, dat zij deze 5000 ton niet
als een absoluut, maar als een relatief
contingent zouden beschouwen en zou
den eischen, dat hun een hoeveelheid zou
worden toegewezen, 'die in dezelfde ver
houding tot hun productie zou staan als
de 5000 ton tot die van Finland. Dat zou
het meervoudige van dit quantum zijn.
Zulke aanspraken zouden echter, naar
Duitsche opvatting, reeds om zuiver juri
dische redenen, gemakkelijk van de hand
kunnen worden gewezen.
Buitendien mag men van Nederland en
Denemarken wellicht verwachten, dat zij
grooter voordeel zien in een schikking
met Duitschland, dat als afnemer van de
landbouwproducten der beid© landen toch
altijd nog op de tweede plaats staat.
In het kabinet zal men de voor- en na-
deelen ongetwijfeld breedvoerig overwe
gen. In goed ingelichte kringen verwacht
men niet, dat heden reeds een beslissing
inzake het invoerrecht op boter zal wor
den genomen, maar veeleer, dat eerst met
de 'betrokken 'landen van gedachten zal
worden gewisseld, afgezien nog van het
verzet in het land zelf.
De typografenstaklng te Brussel.
Uit Brussel wordt gemeld:
De kranten komen weer een stuk beter
voor den dag en algemeen is men van
oordeel, dat de stakers nu wel zullen gaan
inzien, dat zij een dwaze daad hebben
begaan door zich door communistische
volksmenners op sleeptouw te laten ne
men.
De „Soir", die reeds sedert twee dagen
in zijn gewonen omvang verschijnt, heeft
medegedeeld, dat, ondanks de buitenge
woon groote vraag, waarvan dit volledig
verschijnend blad thans het voorwerp is,
geen enkel nummer méér van de persen
zal komen, dan de oplage vóór de staking
bedroeg.
Ook andere bladen, die nu in voordee-
ligé positie komen, hebben een dergelijke
onderlinge overeenkomst aangegaan.
Het socialistische orgaan, de „Peuple"
deelt mede, dat de staking bij de Brus-
selsche bladen kan worden beschouwd
als mislukt te zijn voor de typografen.
De dagbladdirecteuren melden, dat tal
rijke arbeiders naar de werkplaatsen te-
rugkeeren.
Korte Berichten.
In aansluiting op het rapport van
de radio-commissie der Amerikaansche
dagbladen, heeft de organisatie van Ame
rikaansche dagbladeigenaars een resolu
tie aangenomen, waarbij het den aange
sloten bladen verboden wordt, radiopro
gramma's in hun krant op te nemen,
anders dan als advertentie.
In overleg met den bedrijfsraad heeft
de directie van de ijzer- en staalfabrieken
Singen A.G. te Singen am Hogentwiel
besloten den werktijd tot drie dagen per
week te bekorten.
De Moskwa is buiten haar oevers
getreden, zoodat in de voorsteden van
Moskou talrijke straten onder water
staan. Tot dusver hebben geen persoon
lijke ongelukken plaats gehad.
Koning Alfons XIII, werd gisteren
door den Engelschen koning op het slot-
- Windsor ontvangen.
DE DUIF
52T
DE STATENVERKIEZINGEN.
De uitslag in Overijssel.
Blijkens de gegevens van 6 van de 7
hoofdstembureaux wijken de cijfers, ge
geven voor den kieskring Enschedé be
langrijk af van de werkelijk behaalde
cijfers. O.a. hebben de Roomsch-Katholie-
ken 117 stemmen meer behaald dan was
opgegeven. Daar de verschillen der an
dere kieskringen slechts zeer gering zijn,
krijgen de katholieken op hun hoofdlijst
dadelijk toegewezen 11 zetels. Hierdoor
blijven er slechts 8 zetels te verdeelen
over, zoodat niet toegepast wordt het stel
sel d'Hondt. Mede hierdoor krijgen de
Rooms'ch-Katholieken slechts 12 zetels,
n.l. 11 op de hoofdlijst en 1 op hun af
zonderlijke lijst Snijder.
De zetelverdeeling geschiedt dan als
volgt:
Communistische partij 1;
Vrijzinnig-Democraten 3; Vrijheidsbond
4; Chr.-Hist. Unie 8; S.D.A.P. 11; R.-K.
Staatspartij 12; Staatk. Geref. Partij 1;
Anti-Rev. Partij 7.
Doordat niet het systeem-d'Hondt werd
toegepast, verliezen S.D.A.P. en R.-K.
Staatspartij ieder 1 zetel, welke ten goede
komen aan de Vrijzinnig-Democraten en
de Anti-Revolutionairen. De A.-R. Partij
wint dus in totaal 3 zetels.
voor belaste waarden, 's-GRAVENHAGE
6q j tegen beurskoers
Q OBLIGATIËN J
De uitslag in Friesland.
Bij nadere telling is gebleken, dat in
Friesland de R.-K. Staatspartij in plaats
van vier, drie zetels krijgt toegewezen,
en dat een candidaat van den Platte-
landersbond gekozen is.
De gewijzigde totaalultslag.
Volgens de laatste gegevens wint nu
de A.-R. partij 3 zetels, de S.D.A.P. 9
zetels, de Comm. partij 3 zetels, de Diss.
R. K 3 zetels, de S. G. P.1 zetel, de
R. K. Volkspartij 1 zetel en de lijst v.
Dalsum 1 zetel.
De volgende verliezen werden geleden:
Plattelandersbond 7, Democratische par
tij 2, Vrijheidsbond 4, V. D. Bond 5, C. H.
Unie 2 en R. K. Staatspartij 2 zetels.
De Tarwewet.
Naar het „Hbld." verneemt zal Maan
dag a.s. met het oog op de Tarwewet te
Rotterdam worden opgericht de Lande
lijke federatie van organisaties van han
delaren in akkerbouwproducten kortweg
te noemen de Elfeo. Tot deze organisa
tie zullen toetreden alle provinciale
vereenigingen op het gebied van den bin-
nenlandschen graanhandel, met uitzonde
ring echter van de Ver. Gr on. Koren
beurs.
De vereeniging zal ten doel hebben de
leden te doen samenwerken bij de behar
tiging van de belangen van den handel
in akkerbouwproducten in het algemeen
en van hen zelf in het bijzonder (n.l. in
verband met bet aanvankelijke voorne
men der Tarwe-organisatoren, om den
handel zonder meer uit te schakelen bij
de uitvoering van de Tarwewet).
De Elfeo zal dit doel trachten te be
reiken door:
a. het inwinnen van alle mogelijke in
lichtingen met betrekking tot den handel
in akkerbouwproducten;
b. het ter kennis brengen van al dat
gene wat in het belang van den handel
kan worden geacht;
c. het nemen van al die maatregelen,
welke kunnen leiden tot versterking van
de positie van den handel in het oecono-
mische leven;
d. het zich in verbinding stellen met
autoriteiten in het belang van den handel.
De Rijksverzekeringsbank.
Op de vragen van bet Tweede Kanier-
lid, den heer Boon betreffende restitutie
door de Rijksverzekeringsbank van door
De Provinciale Staten In Zeeland sinds 1904.
1904
1907
1910
1913
1916
1919
1923
1927
1931
A.-R.
18
17
18
15
14
10
9
8
8
C.-H.
1
i
1
4
7
7
7
R.-K.
7
7
6
6
8
8
8
8
8
Unie liberaal
12
12
12
15
15
9
Vrij liberaal
2
2
1
2
2
2
V.-B.
8
7
6
Vrijz. Dem.
3
4
3
3
2
3
3
4
2
S. 'D. A. P.
4
4
5
6
diss R.-K.
1
1
1
Stk. Geref. P.
-r
2
3
3
4
Binnenland.
Groote brand te Vriezenveen.
Huis te Amsterdam ingestort. Vijf ge
wonden.
Breede Watering bewesten lerseke (Be
tere afwatering te lerseke e.o.)
Buitenland.
Zal Duitschland het invoerrecht op boter
verhoogen?
De typografenstaking in België verloopt.
gemeenten onverschuldigd hetaalde bedra
gen aan wiskundige reserve heeft de mi
nister van Arbeid, H. en N. geantwoord,
dat uit een door den heer Boon aange-
haalden en inderdaad verzonden brief van
den Minister dd. 17 Maart j.l. aan ver
schillende gemeenten met een keurings
dienst voor waren mag warden afgeleid
omtrent de vraag, welke de gevolgen moe
ten zijn van bedoeld arrest van den Hoo-
gen Raad van 19 December 1930. Laatst
bedoelde vraag wordt door den minister
met het bestuur der Rijksverzekerings
bank nog onder de oogen gezien. Hij
wenscht er daarbij de aandacht op te ves
tigen, dat deze zaak zeer onlangs in een
nieuw stadium is gekomen door een be
slissing van den Gentralen Raad van Be-
iroep van 26 Maart 1931, welke op de
hoofdzaak: het al of niet verschuldigd
,jzijn van de aanvangsreserve, lijnrecht
tegen het arrest van den Hoogen Raad in
gaat. Ook die beslissing moet uitteraard
thans in den kring der overwegingen wor
den opgenomen.
De door den steller van de vragen aan
gehaalde brief staat geheel buiten de
principieele quaestie en is door een mis
verstand verzonden buiten contact met de
afdeeling, welke die quaestie behandelt.
De Wieringermeerpolder.
De Minister van Waterstaat, mr P. J.
Reijmer, vergezeld van zijn administra
teur, den heer Rosenwald, de ingenieurs
S. Smeding, F. P. Messu en A. Roebroek,
directeuren der voorloopige directie van
den Wieringermeerpolder, en den heer A.
Minderhout, inspecteur van den Wierin
germeerpolder, heeft gisteren een bezoek
gebracht aan de werken aldaar. Het be
zoek heeft geruimen tijd geduurd.
Burgemeester.
Bij Kon. besluit van 23 dezer is met
ingang van 1 Mei benoemd tot burge
meester der gemeente 'Sliedrecht ir. H.
Popping, thans bezuinigingsinspecteur te
Utrecht.
Samenwerking van gemeenten.
De minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw heeft de aandacht der ge
meentebesturen gevestigd op de herzie
ning van de Gemeentewet, welke 15 dezer
in werking is getreden.
De minister herinnert er aan, dat in -het
bijzonder ten aanzien van de samenwer
king van gemeenten de drang tot herzie
ning der bestaande regeling sedert jaren
wel zeer sterk deed gevoelen.
In de eerste plaats wordt hier gedacht
aan de politie en de brandweer, daarnaast
aan 'havens, kanalen, wegen, armenzorg
en zooveel andere onderwerpen.
De nieuwe wettelijke regeling nu opent
een ruim veld voor ontplooiing van ge
meentelijke kracht. Met den' vinger zijn de
'gevallen aan te wijzen, waarin door inter
communale samenwerking belangen beter
zouden zijn behartigd dan feitelijk ge
schiedde, nu door de stroefheid van de
tot dusver geldende wettelijke regeling de
gemeentelijke regelingen naast elkaar
stonden.
Wait in het bijzonder heit brandweer-
wezen betreft, de branden, die in den
laalsten tijd zoo groote offers hebben ge
vergd in leven van mensch en dier, maar
ook op gebied van geschiedenis en kunst,
afgezien npg van de geldelijke verliezen
