Nu. 149
Donderdag 26 Maart 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank H.V. Goes
f
m
EERSTE BLAD.
Buitenland
Binnenland.
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
Agentschap Ass.-Mij
„De Nederlanden van 1845"
„Fatum" „Labor"
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Zij, die zich met 1 April a.s. op
„De Zeeuw" abonneeren, ontvangen
de nog in deze maand verschijnende
nummers gratis.
igtaittie 4ón
on) ijs ten al
kwam. De
ad, dat hij
atende, dat
volgen. De
de straf te
lelijke,
te Koude-
ekomen te-
ntonrechter
jgens over-
ielwet (als
iig op een
naar links
■tuig) werd
van f 5 of
s waarvan
iingen, ver
een bedrag
iele van de
adio-di-stri-
130. Eisch:
lijk en bijz.
kant te De
liskerke op
aakt van 'n
ark, door
jaartallen
an te bren-
L930—1931.
eerde-
Middelburg
strafzaak
J. H., win-
Vlissingen.
agvaarding
.heid gedis-
had zonder
wet voor-
1 verdachte
handen ge-
)r dat hem
machtiging
Vlissingen
n en erken-
feiten,
een ernstig
soo vlak te-
rd geëischt
1 voor ver--
eëischt een
eurdverkla-
n distilleer-
edistilleerd.
derde oen
a tenminste
iar.
derdag 26
10. 10.00—
10. Daarna
jfoonpl.
oor NCRV.
- 11.00—
•1.30 Gon-
1.16 Gramo-
ndwerkcur-
lfuurtje.
5.00—5.30
Dhr. Liede-
npl. 6.45
10 K. Sluis:
kuikens".
8,0.)
[vereen, Dr.
Reveil".
-11.30 Gra-
tsl. AVRO-
jfoonpl.
10.30—
12.15—
3.00—4.00
iekenuurtje.
met orkest.
6.30—7.00
leanisme in
Engelsche
lert AVRO-
Concertge-
35 Morgen-
1.30—2.10
tconcert.
[annenkoor,
'V -
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lantr» Corststroat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13.—
Losse nummersf 0.05
Prfjs der Advertentiën:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijk» korting.
Steun aan de bieiencultuur.
De Tweede Kamer heeft gisteren een
aanvang gemaakt met de openbare be
handeling van het ontwerp, betreffende
uitkeeringen ten behoeve van verbouwers
van suikerbieten.
Een onderwerp waarvoor met name
in een groot deel van Zeeland belangstel
ling bestaat.
De hoofdinhoud van het ontwerp is
bekend.
Voorgesteld wordt voor de campagne
1931 aan de suikerfabrieken een garan
tie te geven van ten hoogste f 4,50 per
1000 K.G. suikerbieten. Om echter over-
matigen uitzaai te voorkomen beperkt de
garantie zich tot 80 pet. van de normale
productie (het gemiddelde van de laatste
drie jaar).
De garantie neemt ai bij stijging van
den suikerprijs. Stijgt de suikerprijs bo
ven f 8,56, dan begint de verlaging der
garantie en wel tusschen f 8,56 en f 9,73
met zeven tiende van hetgeen de suiker
prijs de f 8,56 te hoven gaat en boven
f 9,73 met veertien tiende van hetgeen de
prijs de f 9,73 te boven gaat, terwijl de
garantie bij een prijs van f 12,36 geheel
ophoudt. Voor deze grens is het gemid
delde niveau van 1929, het jaar, dat door
de Regeering nog niet als een crisisjaar
wordt beschouwd, genomen.
De garantie vermindert met de helft
van hetgeen de gezamenlijke opbrengst
van pulp en melasse de som van f 3 per
1000 K.G. bieten te boven gaat. Korting
op de garantie zal echter niet plaats heb
ben, indien deze gezamenlijke opbrengst
van pulp en melaisse beneden de f 2,50
daalt en dan voor zoover deze mindere
opbrengst de stijging van den suikerprijs
heeft geneutraliseerd.
Niet minder dan 12 sprekers hebben
gisteren over dit onderwerp het woord
gevoerd.
En alle sprekers kwamen tot dezelfde
conclusie, n.l. dat de voorgestelde steun
onvoldoende moet worden geacht.
Toegejuicht werd, dat de garantie van
f 4 tot f 4,50 is verhoogd, maar overigens
waren de sprekers zonder uitzondering
van oordeel, dat er op deze wijze van een
loonend bedrijf nog geen sprake is. Ge
vraagd werd daarom verhooging van de
garantiegrens en verhooging van het mi-
nimumcijfer voor de opbrengst van pulp
en melasse, dat voor aftrek in aanmer
king komt, van f 2,50 op f 4,50.
Vandaag komt de Regeering aan het
woord.
Met belangstelling wordt afgewacht,
welke houding zij bij deze voor den land
bouw zeer belangrijke kwestie, zal aan
nemen.
aschen het
{en.
Het Duitsch-Oostenrljksch verdrag.
Gisteren begaf de Britsche Minister van
Buitenlandscbe Zaken, Henderson zich
naar den Quai d'Orsay te Parijs, waar hij
onmiddellijk door Briand ontvangen werd.
Beide ministers hervatten de eergisteren
onderbroken besprekingen over den in
ternationalen toestand, zooals deze ge
worden is door het Oostenrijksch-Duitsch
accoord.
In den namiddag werd bekend gemaakt,
dat Briand en Henderson tot overeen
stemming gekomen waren inzake het Oos-
tenrijkschDuitsch handelsverdrag: En
geland heeft tot onverwijld handelen be
sloten.
De Engelsche ambassadeur te Berlijn
en de Engelsche gezant te Weenien zul
len bij de respectieve regeeringen stap
pen doen. Men zal n.l. aan de Duit-
sche en Oostenrijksche regeeringen te
verstaan geven dat de kwestie aan den
Volkenbond moet worden onderworpen.
De Engelsche gezant te Berlijn heeft
reeds 'n onderhoud gehad met den rijks
kanselier, waarin hij hem meedeelde, dat
minister Henderson het in 't algemeen
wenschelijk acht, om over de Duitsch
Oostenrijksche overeenkomst in verband
met het protocol van Genève te beraad
slagen en derhalve verzocht vóór het be
gin van de vergadering van den raad
van den volkenbond geen definitieve be
sluiten te nemen.
De rijkskanselier heeft daarop geant
woord, dat de overeenkomst buiten het
protocol van den Genève valt en dus niet
voor den raad van den Volkenbond be
hoeft te komen.
Wanneer andere regeeringen wenschen
de quaestie der rechtmatigheid te onder
zoeken, dan zullen Duitschland en Oosten
rijk voor zulk een onderzoek niet bevreesd
zijn. Een politieke bespreking van de
quaestie door den Volkenbondsraad houdt
de rijksregeering echter niet voor toelaat
baar, daar het accoord een zuiver eco
nomisch verdrag is.
De toestand in Britsch-lndië.
De terechtstelling der drie veroordeel
de samenzweerders van Lahore houdl
nog steeds de gemoederen in opwinding.
In verschillende steden wordt op groote
schaal gedemonstreerd, elders op groote
schaal gevochten.
Bijzonder fel uitte zich de verontwaar
diging over de terechtstellingen in do
stad Cawnpore, waar de bevolking eerst
onderling, mohammedanen tegen hin
does, later met de gewapende macht
slaags raakte.
Eenige moskees en tempels zijn al
reeds in vlammen opgegaan. De autori
teiten hebben den staat van beleg afge
kondigd.
Het aantal dooden bedraagt volgens
de eerste telegrammen dertig en het aan
tal gewonden over de honderd.
Aangezien de politie alleen den toe
stand niet meester kon worden, zijn mi
litaire versterkingen gevraagd.
Ook elders blijkt de opwinding zeer
hevig. De markten werden tot teeken
van rouw gesloten.
In Rangoon ontstond onder het volk
groote opgewondenheid, zoodat het be
gon te plunderen. Ook te Allahabad is
het onrustig; daarheen zijn troepen en
politiestrijdkrachten gezonden.
Te Bombay blijven alle winkels ten
teeken van rouw een dag gesloten.
Gandhi heeft tegen de terechtstelling
geprotesteerd, doch zijn volgelingen ver
maand geen geweld te gebruiken. Gandhi
protesteerde tegen het optreden der re
geering, die van brutale macht gebruik
maakt, waardoor de gespannen verhou
ding met het congres nog verergerd
wordt.
Waarschijnlijk zullen deze terechtstel
lingen van veel invloed zijn op de hou
ding van het Indische congres te Ka
rachi.
Ernstig spoorwegongeluk.
Uit Praag wordt gemeld: De perso
nentrein no. 702, die gistermorgen vroeg
van Orlov aan de Poolsche grens naar
Eporjes vertrokken is, is tusschen de
stations Sabinow en Lipjan bij het over
schrijden van de rivier Turosch veron
gelukt.
Toen de trein in volle vaart over de
brug reed, vloog de locomotief uit de
rails en stortte met een dienstwagen en
twee personenwagons in het water. Tot
dusverre zijn er drie dooden, waaronder
de machinist en de stoker.
Voorts werden er 7 personen gewond.
Militairen zijn er ter plaatse om hulp
te verleenen.
Veldslag tusschen studenten en politie.
De studenten van de Medische Facul
teit te Madrid hebben getracht opnieuw
een betooging te houden om kracht bij
te zetten aan hun eischen inzake alge
meens politieke amnestie. De politie ver
hinderde dit echter, waarna de studen
ten naar het gebouw der universiteit te
rugtrokken om oudergewoonte de gewa
pende macht met steenen en gasbom
men te bekogelen. De politie opende het
vuur, hetgeen voor de studenten het sein
was om een groot offensief te beginnen
Zich achter een roode vlag scharende
vielen zij de politie met revolverschoten
aan. De burgerwacht verscheen inmid
dels ter plaatse en drong de studenten
met geweervuur terug.
Later wordt gemeld, dat de onlusten
drie uur lang duurden, drie personen
werden gedood, verscheidenen rwaar ge
wond.
Korte Berichten.
Het tegen Pangalos aangespannen
proces, in verband met de bloedige too-
neelen, die zich afgespeeld hebben in den
verkiezingsveldtocht van 1928, is geëin
digd met een vrijspraak van den Griek-
schen oud-dictator.
Bij een vliegdemonstratie te Hel-
singfors kwamen gisteren twee militaire
vliegtuigen, op een hoogte van ongeveer
250 meter, met elkaar in botsing. Beide
vliegeniers stortten met hun vliegtuigen
naar beneden en werden op slag gedood.
Uit New-York wordt gemeld: Vol
gens een gepubliceerde statistiek zijn in
het afgeloopen jaar 12095 personen door
het gebruik van ondeugdelijken alcoho
om het leven gekomen.
Naar gemeld wordt zijn van de in
het Wolgagebied vertoevende Luthersche
geestelijken opnieuw 8 gearresteerd. In to
taal zijn er dus reeds 10 geestelijken in
het Duitsche Wolgagebied uit hun ambt
ontzet.
BI ETEN VERBOUW
IN NOORD-HOLLAND.
De prijs van de Centrale Suiker Mij.
te laag.
Dinsdag 24 Maart j.l. zijn ongeveer 200
leden van den Bond van Suikerverbou
wers in Noord-Holland te Hoofddorp in
vergadering bijeen geweest onder voorzit
terschap van den heer K. Kistenmaker.
De Centrale Suiker Mij. heeft den boeren
een contractprijs aangeboden voor de a.s.
bietencampagne voor bieten met een ge
halte van 17 pet. ad f 10.88 per 1000
K.G.; voor 16 pet. f 1 lager. Met alge
meen® stemmen werd besloten, voor de
zen prijs geen bieten te zaaien. Aan den
minister werd een telegram gezonden,
waarin werd aangedrongen den prijs tot
f 15 te verhoogen.
De posivluchten naar en van Indië.
Het 12e retourvliegtuig is gisteren om
5 u. 7 uit Jask vertrokken en om 10 u. 13
te Bushir geland. Vandaar is het om 10
u. 54 naar Bagdad vertrokken, waar het
om 15 u. 26 is aangekomen.
Prinses Juliana.
H. K. H. Prinses Juliana heeft het
eerelidmaatschap van de vereeniging
„Nederlandsch Fabrikaat" aanvaard.
Middelburg. Woensdagavond hield de
Vereen, voor Geref. Onderw. een ouder
avond in het Schuttershof. De voorzitter,
Dr K. Huizinga, opende deze vergade
ring, die zeer druk bezocht was en wees
er in zijn openingswoord op wat Jezus
heeft gezegd, toen hij 12 jaar oud was.
Hij geeft op 12-jarigen leeftijd Zijn levens-
devies: Wist gij niet dat Ik moet zijn in
de dingen mijns Vaders? Daarna: Hij was
hun onderdanig. Dat is ook zijn in de
dingen Zijns Vaders, onderdanigheid aan
de wet, dat is de eerste eisöh ook voor
den wetvolbrenger. Daardoor is gezags-
handhaving mogelijk.
Als nu gaf de zangklas van den heer
Winter, hoofd der Gravenstraatschool,
een 3-tal nummers, die de vergadering op
zeer hoogen prijs stelde.
Daarna kreeg de heer IJsselstein het
woord om te spreken oveor het kindergebed.
Twee teere dingen: Het kind en 'het ge
bed. Moeilijk en teer, maar zeer belangrijk.
Kind en gebed hooren bij elkaar. Cal-
vijn zegt: Het besef, dat er een God is, is
ieder kind ingeschapen. Het gebed van
een kind is vol vertrouwen en het is op
recht. Bij volwassenen vaak twijfel, bij
een kind niet.
Hoe bidt het kind en moeten wij daar
aan leiding geven. We geven leiding door
zelf als ouders eenvoudig, ernstig te bid
den.
Een kind een gebed leeren is nog niet
een kind leeren bidden.
Als wij zelf in overeenstemming met
ons gebed leven, geven we het goede voor
beeld. Spr. wijst er verder op, dat het
kindergebed aansluit bij de gebeurtenis
sen in het kinderleven.
Verder wijst spreker op de opklimming
die er ook bij het kindergebed moet ko
men van Bid-gebed (nood, ziekte) naar
gebed met zondebelijdenis, wat moeilijk is
voor een kind, dat niet spoedig schuldge
voel heeft. En ten «lotte het dankgebed,
wat wel het verst van het kind vandaan
staat.
Daarna verkrijgt de heer L. v. Wallen
burg, onderwijzer aan de Heerengxacht-
sohool, het woord om te spreken naar
aanleiding van een geschrift van Joh. de
Swaef, schoolmeester te Middelburg van
16211633. Dit geschrift uit den tijd van
de gouden eeuw wijst ons op de woorden
van den Prediker: wat er geweest is, dat
zal er zijn.
In dit geschrift wat tot opschrift heeft:
De geestelijke kweekerije van de jonge
planten des Heer en, opdat ze mochten
worden boomen der gerechtigheid tot prijs
des Allerhoogsten, wordt ook gewezen op
„de hedendaagsche opstandigheid en ver
dorvenheid der jeugd", een verschijnsel,
dat ook nu nog precies zoo wordt aan
geduid.
Over 't ambt van onderwijzer wordt ge
zegd, dat hij moet zijn een Godzalig man,
als goed voorbeeld en van een ontzagge-
lijkiheid, dat de kinderen hem ziende zich
versteken.
Als eischen werden gesteld, dat hij
moest instemmen met Catechismus en
Geloofsbelijdenis, hij moest alle gedrukte
boeken en geschreven brieven vaardig
kunnen lezen, een goede hand schrijven,
de Psalmen Davids bekwamelijk kunnen
zingen en ter nooddruft rekenen. Herberg
houden of tappen was hem verboden.
Hij1 moest een eed zweren van een goed
en vroom schoolmeester te wezen en
trouw en meesterlijk te leeren en onder
richt te geven.
Verder wijst hij de ouders op de doops-
belofte en geeft hij in genoemd geschrift
vele ook voor onzen tijd nuttige wenken.
In de pauze werd het werk der leer
lingen bezichtigd en werd er thee geser
veerd.
De -heer Otten, onderwijzer aan de Gra
venstraatschool, spreekt nu over: Het on
waarheid spreken. Hij wijst op het liegen
(opzettelijk) en onwaarheid spreken (vaak
berustend op onjuist waarnemen of her-
inneringsvervalsching), hoe het liegen als
een vlek is op iemands karakter en hoe
wij deze zonde moeten bestrijden.
Het slechte voorbeeld werkt ook 'hier
funest, 't Liegt overal. In den handel, in
de politiek, in 't gezin, in den omgang,
enz. En heel wat kinderleugens ontstaan
daardoor. Ook door het wantrouwen wat
wij vaak aan den dag leggen tegen kin
deren. Op dit referaat volgde een gezel
lige gedachtenwisseling.
De vice-voorzitter, dhr Van der Welle,
wijst in zijn slotwoord op deze praohtig-
geslaagde vergadering door aller mede
werking. Hij dankt allen, die daartoe heb
ben meegewerkt en sluit met dankgebed.
Goes. Woensdagavond hield de heer E.
Visscher uit Middelburg in de Rijks Land
bouw Winterschool alhier een causerie
met lichtbeelden over „Een reis naar
Konstantinopel".
De voorz. der vereen, van oud-leerlin
gen der R.L.W.S. opende deze vergade
ring met vooral de aanwezige dames har
telijk welkom te heeten.
De heer Visscher begon zijn causerie
door lichtbeelden te vertoonen van de
Rotterdamsche haven.
Nadat nog enkele kijkjes aan boord van
de boot, waarmee de reis gemaakt werd
(o.a. salons, hutten, machinekamer, enz.)
vertoond waren, ving de reis aan.
Spr. voerde zijn hoorders langs de ver
schillende vuurschepen over de Noord
zee naar de Engelsche aanlegplaats Sou
thampton. Hier hebben de passagiers on
geveer 8 uur gelegenheid om aan wal
te zijn, waarvan meestal gebruik gemaakt
wordt om bet nabij zijnde eiland Wight,
dat om zijn natuurschoon beroemd is, een
bezoek te brengen.
Van Southampton gaat de reis door de
Golf van Biskaje, via Kaap St. Finisterre
en Kaap Vincent naar de Arabische stad
Tanger, aan de Golf van Biskaje gelegen.
Wanneer men deze stad binnentreedt,
ziet men direct dat men in een Oostersch
milieu is.
Nadat in Tanger kolen zijn ingenomen,
wordt de tocht voortgezet door de Mid-
dellandsche Zee naar Genua.
Door de Straat van Messina langs de
Stromboli gaat nu de tocht door de Dar-
danellen naar het doel: de stad Konstan
tinopel. Deze stad, gesticht door Konstan-
tijn de Groote, is een der mooiste steden
der geheele wereld. O.a. werden lichtbeel
den vertoond van de beroemde Aya Sofia
(vertaald: Heilige Wijsheid).
Dhr Visscher werd door den voorzitter
dank gebracht voor zijn leerzame cause
rie.
De Kanter Hordijks
Ban k-a f f a i r e. Naar we vernemen
heeft het Gerechtshof te 's Gravenhage
Binnenland
De Tweede Kamer heeft het bietenwetje
aangenomen.
Begrooting Wegenfonds (Memorie van
Antwoord).
Buitenland.
Het Duitsch-Oostenrijksch verdrag.
Studentenrelletjes in Spanje.
Onrust in Britsch-lndië.
Spoorwegongeluk in Tsjecho-Slowaktfe.
gisteren tegen geldelijke borgstelling ia
vrijheidstelling bevolen van den procu
ratiehouder bij de Kanter Hordijks
Bank te Goes, J. v. B. die in hooger be
roep was gekomen van een door de Recht
bank te Middelburg tegen hem gegeven
bevel tot zijn gevangenhouding, als ver
dacht van verduistering en valschheid in
geschrifte.
St. Laurens. In de Raadsvergadering
van gisteren kwam aan de orde de voor
stellen in verband met den bouw van een
nieuw Gemeentehuis.
Hoewel, aldus de voorzitter, reeds jaren
geleden de behoefte gevoeld werd aan
een nieuw Gemeentehuis, hetgeen ook
kan blijken uit het indertijd ingestelde
Raadhuisfonds en B. en W. reeds twee
jaren geleden gemachtigd werden tot het
doen ontwerpen van plannen, is hier
mede gewacht totdat de financiëele toe
stand van de Gemeente het zou ver
oorloven. Als sluitsteen op het financiëel
beleid van eenige jaren worden de thans
zittende leden thans in de gelegenheid
gesteld hunne medewerking te verleenen
voor dezen zoo noodigen bouw.
De voorzitter legt het plan voor den
bouw over, deelt mede, dat hierover het
oordeel van Nehalennia is gevraagd,
en doet namens B. en W. de volgende
voorstellen:
lo. over te gaan tot den bouw van een
nieuw Gemeentehuis met woning, in het
plantsoen bij de Kerklaan.
2e. het tegenwoordige gemeentehuis
niet te verkoopen, doch geheel als woon
huis te doen inrichten, aangezien dit huis
als woning meer huur zal opbrengen, dan
de rente bedraagt van de opbrengst bij
verkoop. Bovendien heeft de gemeente
dan steeds de beschikking over een wo
ning voor een werkvrouw voor het onder
houden van het gemeentehuis.
3e. De aan het nieuwe gemeentehuis
te bouwen woning voorloopig te bestem
men voor veldwachterswoning.
4e. In het gemeentehuis voortaan geen
concierge te doen wonen en in verband
hiermede met ingang van een nader te
bepalen datum aan de tegenwoordige con
cierge eervol ontslag te verleenen en haar
als werkvrouw voor het onderhouden van
het nieuwe gebouw in dienst te houden,
een regeling, waarmede zij gaarne ac
coord gaat.
5e. Te trachten onderhandsche aanbe
steding voor den bouw te verkrijgen, ten
einde het meer dan bij openbare aanbe
steding mogelijk t-3 maken, dat werkzaam
heden en leveranties door ingezetenen
kunnen plaats hebben.
6e. De voor den bouw benoodigde gel
den te vinden door het aangaan van een
geldleening, rentende ten hoogste 4.5 pet.,
af te lossen in hoogstens 50 jaren. Geen
annuïteitsleening aan te gaan om ver
snelde aflossing mogelijk te maken.
Hierna gaat de raad over in geheime
zitting. Na heropening deelt de voorzit
ter mede, dat dank zij de in de laatste
jaren gevolgde financieels politiek, be
gunstigd door de financieels verhoudings
wet, het mogelijk is de voorgestelde plan
nen uit te voeren zonder dat belasting-
verhooging noodig is.
De voorstellen van B. en W. worden
met algemeene stemmen aangenomen. De
voorzitter dankt allen voor de welwillen
de medewerking en spreekt de:., wensch
uit, dat er een gebouw zal verrijzen,
waarop ieder ingezetene trotsch zal kun
nen zijn. De secretaris dankt namens al
len den voorzitter voor het vele, dat hij
voor dit plan reedu heeft gedaan.
