No. 144
Vrijdag 20 Maart 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Co's Bank N.V. Goes
in uw pijp: v. ROSSEM9s TROOST
Het Geweten van Roger Mem.
■i
EERSTE BLAD.
Buitenland
Belangrijkste Nieuws.
Agentschap Ass.-Mij
„De Nederlanden van 1845"
„Fatum" „Labor"
Binnenland.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Zij, die zich met 1 April a.s. op
„De Zeeuw" abonneeren, ontvangen
de nog in deze maand verschijnende
nummers gratis.
Het begrootingsconflict te
's Gravenpolder.
F EulLLETO N
lb.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
V
Bureau: Lanpe Cbrststrnat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No- 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13.—
Losse nummers 10.09
Prils der Advertentiën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
II. (Slot.)
Het beroep, dat Gedeputeerde Staten
voor bun verdere machtigingen deden op
art. 213, eerste lid, der Gemeentewet, zoo
vervolgt Mr Schwartz, gaat niet. op, daar
de strekking dezer wetsbepaling een an
dere is. Zij heeft betrekking op wijzigingen
der begrooting. Maar de uitgaafposten,
waartoe Gedeputeerde Staten nadere
machtiging verleenden, waren juist i n de
begrooting opgenomen, zoodat i. c. van
uitgaven buiten de begrooting geen
sprake kon zijn. Dat Gedeputeerden van
deze waarheid goed op de hoogte waxen,
blijkt trouwens wel uit hun reeds eerder
aangehaald bericht aan den Raad van 11
April 1930, toen zij te kennen gaven bui
ten de reeds verleende machtiging ex art.
211 geen nadere te kunnen verleenen. Dat
Gedeputeerde Staten later van dit juiste
standpunt afweken, kan slechts worden
verklaard als een noodsprong om uit de
bestaande impasse te geraken. Daardoor
wordt echter aan deze handeling haar
met wet strijdig karakter niet ontno
men.
Het komt ons voor, dat Gedeputeerden
zelf blijkbaar hebben gevoeld, dat zij aan
de ontstane impasse niet geheel onschul
dig waren. Wel poogde het college de ge-
heele verantwoordelijkheid voor de steeds
stijgende moeilijkheden in de administra
tie en het bestuur der gemeente te schui
ven op den Raad, die had geweigerd de
consequenties van een gewijsde te aan
vaarden, en daarvoor was in den beginne,
zooals we erkenden, alleszins reden. Dit
neemt niet weg, dat toch de zaak an
ders had kunnjen loopen, dat al de moei
lijkheden, die na het eigenlijk conflict zijn
gerezen, hadden kunnen worden verme
den, wanneer Gedeputeerde Staten van
doorzettingsvermogen hadden blijk gege
ven. Hieraan heeft echter wel wat ont
broken.
Toen de Raad van 's Gravenpolder op
10 October terloops werd herinnerd aan
de mogelijkheid van toepassing van art.
144-, vierde lid, der Grondwet, hebben dan
ook Gedeputeerden terecht het hierop niet
laten aankomen. Want nadat reeds op 3
Januari onthouding van goedkeuring aan
de begrooting in uitzicht werd gesteld en
dit op 28 Februari plaats had, trokken
Gedeputeerde Staten, na vele gewisselde
stukken en tal van conferenties, einde
lijk op 7 November deze beslissing in,
om dan nu toepassing te geven aan art.
212, eerste lid, der Gemeentewet.
door EVELYN EVERETT—GREEN.
(Vrij naar het Engelsch.)
69) o—
„Ik weet het; je bent meegesleept door
je medelijden met dien zelfkant van de
maatschappij, die geen land of systeem
nog heeft kunnen doen verdwijnen. Alleen
de socialist belooft die klasse op te hef
fen; maar heeft hij ons een bruikbaren
weg gewezen om dat te doen? Voldoende
werk is geen waarborg, want er zijn
menschen, die niet werken willen, die
slechts door nijpend gebrek gedwongen
kunnen worden. Als de angst voor den
honger verdwenen is, zal hij allen ar
beid weigeren, en ziehier de Heilstaat
reeds voor een eerste dilemma. Of er
zullen toch nog hongerlijders voor de
poorten staan, èf men moet 't gespuis
en het grauw onderhouden een troep
nietsdoeners ten kostevan de werkza-
men. En anders moet men zijn toevlucht
nemen tot de zweep of de gevangenis en
als men het laatste doet, worden ze toch
nog onderhouden zonder arbeid te ver
richten. Heusch, de heele quaestie van
misdaad onder het socialistisch systeem
ademt moeilijkheden en tenzij de men-
achen bereid zijn te gelooven, dat het
Uit dit zeer lange intermezzo blijkt wel,
dat de kwestie onnoodig sleepende is ge
houden. Men krijgt den indruk, dat Ge
deputeerde Staten, eenmaal de admini
stratieve procedure aangevangen, moeite
hadden den juisten weg tot voortzetting
in te slaan.
Hadden Gedeputeerde Staten terstond
toepassing gegeven aan het eerste
lid van artikel 212 der Gemeente
wet en het door hen noodig ge
oordeelde bedrag op de begrooting ge
bracht, dan mag men aannemen, dat vóór
den aanvang van de tweede helft des
jaars de geheele kweste was afgewikkeld.
Aan geen van de thans gerezen finan-
cieele moeilijkheden was het dan toe ge
komen en van een gewrongen toepassing
van verschillende wettelijke bepalingen
ware het niet noodig geweest zich te be
dienen. Thans werd de Raad in zijn ver
zet gesterkt door het maandenlang uitblij
ven van eenige beslissing.
Intusschen hebben Gedeputeerden, door
intrekking van hun eerste besluit tot ont
houding van goedkeuring aan de begroo-
ting en door toepassing te geven aan art.
212, eerste lid, der Gemeentewet, den
Raad nogmaals de gelegenheid geopend
om voorziening te vragen bij de Kroon.
Ditmaal koos het gemeentebestuur van
's Gravenpolder den wettelijken weg en
vroeg voorziening bij de Kroon.
Na de mislukking der oeconomische
conferentie.
Alvorens Genève te verlaten, heeft dr
Colijn nog een onderhoud gehad met den
waarnemenden secretaris-generaal van
den Volkenbond, Avenol, die hem den
dank van den Volkenbond wederom be
tuigd heeft voor alle pogingen, die Go-
lijn ook ditmaal had aangewend om een
mislukking der conferentie alsnog te ver
mijden. Avenol heeft Golijn uitgenoodigd
om persoonlijk zijn ïapport ten dienste
van de Europeesche commissie op te stel
len over de oeconomische besprekingen,
die deze week gehouden zijn en over den
daardoor ontstanen zeer critieken toe
stand. Dr Colijn heeft zich hiertoe be
reid verklaard.
De gedelegeerden van de zes mogend
heden (België, Denemarken, Luxemburg,
Nederland, Noorwegen en Zweden), die
de handelsconventie van Oslo hebben ge
sloten, hebben deze week ook tijdens de
conferentie-Colijn voortdurend met elkaar
voeling gehouden en de verschillende mo
gelijkheden tot redding van de Geneefsche
handelsconventie besproken. De delega
ties waren na de mislukking der confe
rentie, die zij betreurden, meer dan ooit
overtuigd, dat zij de onderlinge samen
werking op economisch gebied moeten
voortzetten.
In verband met het feit, dat in de Mei
zitting van de Europeesche Commissie
belangrijke economische besprekingen
zullen gevoerd worden, hebben de dele
gaties van deze zes staten in beginsel
besloten, in de tweede helft van de maand
April bijeen te komen op een tweede con
ferentie, die dan te Stockholm zal plaats
vinden.
Nieuwe grofheden In Rusland.
Naar Kipa uit Moskou verneemt, wil
de bond van godloochenaars thans de
oude kerkelijke plechtigheden door een
nieuw ceremonieel vervangen, daar men
volgens de meening van de leiders van
dezen bond met zuiver negatieve propa
ganda niets bereikt.
De nieuwste uitvinding op dit gebied
is de „roode doop". Het kind wordt bin
nengedragen in het vergaderlokaal van
den plaatselijken sovjet, waarna de secre
taris den baby ineen rooden doek wik
kelt en de onderscheidingsteekenen der
communistische jeugd om den hals hangt.
Daarbij geeft de secretaris het kind te
vens een naam.
Met muziek en met een stevig diner
wordt de plechtigheid besloten.
Een andere uitvinding is de „roode be
grafenis". De katafalk is rood geverfd
en draagt de emblemen der sovjet-repu
bliek.
Roode banieren worden meegedragen
in den stoet, waarin ook het muziekcorps
niet ontbreekt.
In de lijkrede wordt vooral de kerke
lijke begrafenis gehoond en belachelijk
gemaakt.
De sneltrein ParijsBordeaux ontspoord.
De om 19.55 uur uit Parijs vertrekkende
sneltrein ParijsBordeaux is te Etam-
pes ontspoord. Volgens de eerst binnen
komende berichten zijn er 10 dooden cn
40 gewonden. "Nadere bijzonderheden ont
breken nog.
Aardschokken op de Philippijnen.
Naar uit Manilla op de Philippijnen
gemeld wordt, hebben op het in het Noor
delijk deel der eilandengroep gelegen
eiland Luzon twee hevige aardschokken
aanzienlijke schade aangericht. De pro
vincie Ilocos Norte werd zwaar geteis
terd. In den Staat Bacarra zijn verschei
dene gebouwen ingestort, benevens een
kerktoren. Tot dusver blijken er slechts
gewonden te zijn; omtrent dooden is niets
bekend.
Korte Berichten.
Gistermiddag is bij Marina di Pisa
het vliegtuig Savoy a 64, met de drie
deelnemers aan Re vlucht naar Zuid-Ame-
rika van het eskader van Balbo, kolonel
Maddalena, kapitein Cecconi en luitenant
Damonte aan boord, in zee gevallen,
waarbij de drie vliegers den dood vonden.
Terwij] hij acrobatische toeren ver
richtte boven het huis van zijn vader
bij Northweald in Essex is een officier-
De Nederlandsche gezant te Peking, de
heer W. J. Oudendijk, zal in de naaste
toekomst van zijn post worden ontheven.
De heer Oudendijk is dan ongeveer 12
jaar in China geweest.
vlieger het slachtoffer van een ongeluk
geworden. Zijn vliegtuig heeft, naar men
aanneemt, den top van een boom geraakt
en is gevallen en in brand geraakt. De
vlieger weid. gedood.
Blijkens een officiëele mededeeling
zal de zomertijd dit jaar in België op
Zondag 19 April in toepassing treden.
In den loonstrijd tusschen de Duit-
sche rijksspoorwegen en de vakvereenigin-
gen van spoorwegpersoneel is de scheids
rechterlijke uitspraak gevallen, waardoor
de loonen gemiddeld met 6 pet. zijn ver
laagd.
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag is de, 12.000 arbeiders omvattende,
uitsluiting in de Noorsche papierindustrie
begonnen. Naar alle waarschijnlijkheid
zal de strijd van langen duur zijn, en men
vermoedt, dat het wel Augustus zal wor
den voor er overeenstemming tusschen
werkgevers en werknemers bereikt wordt.
Ongeveer tienduizend werkloozen
hebben Donderdag in het centrum van
Antwerpen betoogd. Op de in den stoet
medegedragen spandoeken werd werk ge-
eisoht en geprotesteerd tegen de uitgaven
voor fortenhouw.
Bij de gemeente Rueschegg (ongeveer
20 K.M. ten zuiden van Bern) is gisteren
een oppervlakte van ongeveer 40 H.A.
bosch en weiland in beweging geraakt.
Enkele dorpjes moesten reeds ontruimd
worden.
Binnenland
De opcenten op de cigaretten-belasting
aangenomen.
De Eerste Kamer beëindigde de behan
deling der Onderwijsbegrooting.
Memorie van Antwoord inzake het bie
tenwetje.
Buitenland.
Uitsluiting in Noorwegen.
Sneltrein ParijsBordeaux ontspoord.
Aardschokken op de Philippijnen.
'Gisteren is het bij communistische
betoogingen te Dusseldorf tot hevige vecht
partijen gekomen, waarhij 1 persoon ge
dood en 8 gewond werden. Van de ge
wonden is er één in den loop van den
nacht nog overleden, zoodat in het geheel
twee dooden te betreuren zijn.
Keuring miliiie-lichting 1932.
In de Dienstplichtwet is bepaald, dat
militie-plicht,igen, die kleiner zijn dan 1.55
meter als ongeschikt voor den dienst
worden afgekeurd en dat zij, die bij de
eerste maal, dat omtrent hun geschiktheid
uitspraak moet worden gedaan en die
kleiner zijn dan 1.55 meter, worden ge
acht slechts tijdelijk ongeschikt te zijn,
indien de lengte meer dan 1.50 meter
bedraagt..
Thans is een Koninklijk besluit ver
schenen, waarin is bepaald, dat de mi
nimum-lengte voor miliciens met ingang
van de lichting 1932 deze lichting
komt 26 dezer voor de keuring ver
hoogd is tot 1.60 meter.
Voorts is bepaald, dat zij, die bij de
eerste keuring kleiner zijn dan 1.60 M.
doch grooter dan 1.55 meter (tot nu toe
was dit 1.50 meter) geacht worden tijdelijk
ongeschikt te zijn.
Lichtvaardige beschuldiging weerlegd.
In de gisteren gehouden vergadering
van den gemeenteraad van Doetinchem
was ingekomen een schrijven van G. J.
Sch., waarin deze een vroegere beschuldi
ging van de z.g. corruptiecommissie aan
het adres van den gemeente-secretaris
herhaalt en opnieuw een onderzoek
socialisme de misdaad uitsluit, deden
zij beter enkele van die brandende
quaesties eens te toetsen aan hetgeen de
boeken, welke over die onderwerpen han
delen, ervan zeggen, en dan zullen zij
zien, dat de schrijvers zich er met een
geleerd betoog, waar men niets aan heeft
of een oppervlakkig praatje, hebben af
gemaakt. Maar nu naar bed Roger, en
slaap nu maar eens het wijzertje rond.
Want anders zal ik je zuster moeten
schrijven, dat zij een oogje op je komt
houden."
Niet Philippa echter, doch Nugent
scheen Noels opmerking gehoord te heb
ben, tenminste een; paar dagen later
kwam hij in Queen's Square oploopen.
Hij ontstelde van Rogers slechts uiterlijk.
Zonder veel complimenten pakte hij wat
spullen in diens koffer en nam zijn broe
der mee naar zijn eigen appartementen
aanvankelijk voor een week, doch dit
dijde al spoedig uit tot twee en drie
weken. In die dagen deed men in de be
tere kringen veel aan het jachtvermaak
en Nugent had kennissen genoeg, die
gaarne iemand, dien hij mede bracht en
die dan bovendien een uitstekend schut
ter was, als een vriend zouden willen
beschouwen. Nugent had nog geen verlof;
maar met zijn mede-officieren wist hij
den dienst toch wel zoo te regelen, dat hij
dikwijls overdag weg kon en zelfs menig
maal een paar dagen aan een stuk. We-
derzijdsch was het voor de broedere een
groot genoegen samen te zijn. Nugenf
achtte het vanzelfsprekend dat Roger,
den vlaag van waanzin, zooals hij het
noemde, te boven was, en inderdaad voel
de de jonge man er in 't minst niet voor
zich nogmaals toe te vertrouwen aan hen,
wier beginselen hij eens voor de eenig
ware beschouwd had. Toch liet hij niet
toe, dat Nugent hen bespotte en hoonde;
soms geraakten zij er over in debat, waar
in Roger haast steeds de meerdere bleek,
hetgeen niet te verwonderen was, daar de
jonge officier zich maar zelden het hoofd
met dergelijke vraagstukken had ver
moeid, en het socialisme altoos hopeloos
verwarde met anarchisme, nihilisme en
wat voor ismen er nog meer zijn. En toch
als Roger voor zijn oude ideeën opkwam,
sprak hij zonder overtuiging en zonder
het vuur van den jongen apostel. De da-
.gen van zelfkwelling waren echter nog
niet geleden en nog dikwijls pijnigde Ro
ger zich met het vraagstuk, of menschelij-
ke zelfzucht, een innerlijke drang om het
Helen Rivers naar den zin te maken, hem
geen parten speelde. Maar dan weer, dik
wijls in de meest sombere gemoedsge
steldheid, werd soms zijn hart verlicht
door een lichtstraal van onverwachte
zijde; hoorde hij stellingen verkondigen,
quaesties bespreken, zag hij pogingen
aangewend, die hem duidelijk maakten,
dat men onmogelijk de menschen alleen
hetzij goed, of slecht kan rubriceeren. De
samengesteldheid van en de vele kanten,
die het leven biedt, lieten niet na hun in
vloed op Roger uit te oefenen. En toen hij
in 't begin van November zijn eigen kwar
tier weer betrok, was het met een gevoel
dat het oude evenwicht hersteld en de ne
vel voor hem aan 'toptrekken was, of
schoon hij nog niet kon zeggen, wat het
nieuwe leven hem zou brengen.
HOOFDSTUK XIX.
„Beste Roger," zoo luidde de brief van
Godfrey Manners, „Mijn broer uit Austra
lië heeft mij geschreven. Hij wil, dat ik
overkom. De zeereis zal je goed doen, zegt
hij en je zult daardoor den slechtsten tijd
van den Engelschen winter ontloopen.
Hij schijnt het er beter van te kunnen
doen dan ik verwachtte, ofschoon ik wel
wist dat hij vooruit kwam. Hij sloot een
cheque in met de mededeeling: „Neem
passage voor twee personen en breng
dan den vriend mee, die je brieven
schreef, toen je er zoo slecht aan toe was.
Ik mag dien kerel wel en ik wil graag
eens met hem kennis maken. Overigens
zul je hier volop gelegenheid hebben om
het socialisme van den staat, dat hier een
hooge vlucht heeft genomen, te bestudee-
ren en te onderzoeken of het systeem pas
klaar te maken is op de oude bestuurs-
machine in Engeland. In ieder geval kom,
kom alle twee. Ik heb er mijn zinnen op
gezet. Als je wilt, kun je hier bij me blij
ven en je vriend net zoo l&ng als hij lust
heeft. Breng hem mee, al was het alleen
maar voor de zeereis. Het zal je allebei
een boel goed doen en ik verwacht je met
de eerste mail na Kerstmis." "rat zeg je
daarvan Roger en ben je van l.- partij?"
Roger reikte den brief aan Noel over,
die het epistel van a tot z doorliep en
toen zijn vriend onderzoekend aankeek.
„Ga," zeide hij kort.
,,'k Zal 't maar doen", antwoordde Ro
ger langzaam en daarmee was de zaak
uit de wereld.
'tWas in de eerste dagen van Decem
ber. Het werk dat Manners aan Easter-
hold bond naderde zijn voltooiing. Tegen
Kerstmis zou hij vrij zijn. Gedurende al
die wekeu had Roger hem niet durven
bezoeken had hij het niet gewaagd
Helen Rivers onder de oogen te komen.
Meer en meer werd hij er zich van be
wust, dat zijn liefde voor baar niet een
vluchtige aandoening of een oppervlak
kig iets was, maar dat deze zich in de
diepste vezelen van zijn hart genesteld
had, waaruit geen macht ter wereld haar
zou kunnen ontrukken, 't Was daarom
dat hij bevreesd was haar te ontmoeten,
bevreesd dat hij zich zou verraden, dat
een onverwachte daad, een plotselinge
inval, waaraan hij met zijn impulsieve na-
natuur zoozeer blootstond, een vriend
schapsverhouding mocht bederven, die
hij waardeerde als het schoonste element
in zijn leven.
(Wordt vervolgd.)