No. 141
Dinsdag 17 Maart 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank H.V. Goes
EERSTE BLAD.
COUPONS EN LOSSINGEN
Oit nummer bestaat uit 2 bladen.
Zij, die zich met 1 April a.s. op
„De Zeeuw" abonneeren, ontvangen
de nog in deze maand verschijnende
nummers gratis.
Buitenland
Engeland verklaarde niet door de be
Belangrijkste Nieuws.
ALLE
per 1 MAART vervallende
worden verzilverd door
Binnenland.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lange tforststrnat 70, Goos.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No- (£455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, !3.—
Losse nummers 10.09
Prils tier Advprtes n:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
De gelederen sluiten.
Nadat wij in vorige nummers hebben
gewezen op wat de heer Anema in de
Eerste Kamer omtrent de hervatting der
vroegere politieke samenwerking tusschen
de rechtsche partijen opmerkte, willen
wij ook nog aandacht schenken aan wai
door den Christelijk-Historischen afge
vaardigde den heer de Savornin Loh-
man over deze zaak werd gezegd.
Na eerst het karakter van het Kabi
net, door hem aangeduid als een Kabi
net van wisselende meerderheden, te
hebben besproken, kwam hij tot het punt
in kwestie.
Met voldoening werd hierbij opge
merkt, dat de stemmen dergenen in elk
der drie partijen, die herstel der samen
werking bepleiten wel verre van te ver
stommen, in aantal en kracht toenemen.
Men tracht zich ook meer in elkanders
gedachtengang, bijv. wat betreft de meest
gewenschte methode van Kabinetsvor
ming, te verdiepen.
„Ik acht het aldus Spreker
met het oog op de tijdsomstandigheden
zeer verklaarbaar, dat men naar mijn
zin nog wat te schuchter tracht
elkander terug te vinden.
Erger toch, veel bedenke-
1 ij k e r dan de economische ontred
dering is de g e e s t e 1 ij k e crisis,
waardoor de wereld dreigt uit haar voe
gen te worden gelicht. Daarbij komt het
gevaar uit het Oosten. In deze Kamer
schijnt dat nu eindelijk wel algemeen te
worden ingezien. Het trof mij ten min
ste, dat blijkens de begrootingsversla-
gen, thans niemand meer het heeft be
staan, gelijk nog ten vorigen jare ge
schiedde, herstel te bepleiten van de
diplomatieke verbinding met de sata
nische macht in Moskou.
Welnu, reeds het gevaar van onder
mijning der Christelijke grondslagen van
ons volksleven door communistische
propaganda, die veel intensiever is dan
veelal wordt vermoed en soms zeer on
schuldige vormen aanneemt een dui
vel, die de gedaante aanneemt van een
engel des lichts dwingt hen, die on
danks verschillen, religieus, politiek en
economisch, handhaving van die grond
slagen in hun vaandel schrijven, tot het
sluiten der gelederen."
Moge deze waarschuwing evenals die
van Prof Anema, bij de rechtsche groe
pen weerklank vinden.
Het is inderdaad de tijd, dat nu de
gelederen worden gesloten.
De strijd om de Handelsconventie
van Genève.
De douaneconferentie behandelde in
'haar middagzitting het voorstel-Colijn,
om de in werking treding van de han
delsovereenkomst van Genève van 24
Maart 1930 te verschuiven naar een la
ter tijdstip, onder voorwaarde van rati
ficatie door bepaalde staten.
Dit bemiddelingsvoorstel van den voor
zitter, dat slechts bedoeld was als een
noodoplossing, werd door den Duitschen
vertegenwoordiger, Dr Posse, afgewezen.
Hij verklaarde, dat Duitschland een defi
nitief besluit wenschte inzake de onmid
dellijke in werking treding der handels
overeenkomst. Wanneer deze overeen
komst niet op 1 April a.s. voor de Euro-
peesche staten in werking zou kunnen
treden, behoorde zij te vervallen.
Uit de verklaringen van den Franschen
gedelegeerde had dr Posse afgeleid, dat
ook Frankrijk tot ratificatie zou over
gaan. Door deze aanstaande ratificatie
door Frankrijk en Duitschland zou de
grootste hinderpaal voor de inwerking
treding van de conventie verdwenen zijn.
De Fransche gedelegeerde verklaarde,
zich h irmede oneens, en sloot zich aan
bij het bemiddelingsvoorstel van den voor
zitter.
palingen der handelsconventie gebonden
te willen zijn zoolang de Engelsche regee
ring zich niet een heter oordeel kon vor
men over de kansen van succes van de
bilaterale onderhandelingen tusschen En
geland en eenige protectionistische staten
over eenige tariefverlagingen.
Chapman stelde daarom voor, dat men
eenvoudig thans de zitting voor onbepaal-
den tijd zou verdagen.
Het Britsche voorstel werd echter door
velen, o.a. door voorzitter Dr Colijn be
streden.
De kans op succes is echter uiterst
klein geworden, door het daarop volgend
optreden van den Zwitserschen gedele
geerde Stucki, die ondubbelzinnig ver
klaarde, dat 'Zwitserland tegen in wer
king treding der conventie, zij het ook
slechts voor korten tijd, is, indien niet
alle naburen van Zwitserland geratifi
ceerd hebben.
Zoolang Frankrijk en Oostenrijk niet
geratificeerd hebben, kan Zwitserland
niet toestemmen in een van kracht wor
den der conventie.
Wanneer zelfs een uiterst bescheiden
conventie, als deze handelsconventie,
nog niet de noodige ratificaties kan ver
krijgen, bewijst dit, dat de tijd voor een
Europeesche economische samenwerking
nog niet is aangebroken en men doet be
ter, de conventie eenvoudig te laten ster
ven.
Dit zeer defaitistische woord van
Stucki, dat ook den indruk maakte, dat
Zwitserland wil trachten zich met fatsoen
van haar ratificatie te bevrijden, verwek
te bij velen groote teleurstelling.
Voorzitter Dr Colijn liet zich door Stu-
cki's ontmoedigende rede niet van streek
brengen. Hij hield met bewonderenswaar
dige volharding den strijd om de handels
conventie te redden nog vol en hij wees
er op, dat het niet raadzaam is, dat deze
conventie, die grootendeels uit hoogge
plaatste ambtenaren bestaat, haar eigen
kind zou dooden.
Brutale afpersingspoging.
De politie van Pruisen, Beieren en Ba
den houden zich de laatste weken bezig
met een brutale poging tot afpersing,
waarvan tot slachtoffer de directeur-
generaal van de Duitsche spoorwegen
Dorpmuller, was gekozen.
Deze heeft een reeks dreigbrieven ont
vangen, waarin ernstige aanslagen wer
den aangekondigd, ingeval hij niet op
een aangegeven plaats een bedrag van
100.000 M. deponeerde.
De afpersers hadden nauwkeurig aan
gegeven, welke spoorbruggen zij voorne
mens waren in de lucht te doen vliegen,
wanneer de rijksspoorwegen niet voor
het geld zorgden.
Het briefpapier, dat gebruikt werd,
blijkt volgens het onderzoek afkomstig
te zijn uit automaten, gelijk die te Frei
burg gebruikt worden en waren gedeel
telijk in Baden, gedeeltelijk in Beieren
gepost. Verschillende sporen wijzen er
op, dat de misdadigers in Beieren ge
zocht moeten worden.
Op de door de misdadigers genoemde
plaats hebben de rijksspoorwegen een
pakket doen deponeeren met waarde-
looze papieren. De bandieten hebben
zelfs kans gezien, dit pakket in handen
te krijgen, zonder door de politie ge
snapt te worden.
Toen bleek, dat zij teleurgesteld waren,
hebben zij opnieuw een dreigbrief ge
schreven.
Aardverschuiving.
Volgens een bericht uit Chambery in
Savoye was de groote aardverschuiving
bij Chatelard Zaterdagavond nog niet
tot staan gekomen.
Meer dan 300 arbeiders zijn in de
weer, om de langzaam voortschuivende
aard- en moddermassa's in een andere
richting te leiden.
In de nabijheid van het dorp Gran
ges is een boerderij door de aardmassa's
verwoest,
Gisteravond is een aanvang gemaakt
met het ontruimen van het dorp Requins
en van eenige huizen van het dorp La
Motte.
Ontploffing aan boord van een robben
vanger.
Volgens een telegram zou de robben-
vanger Viking, onder commando van
kapitein Kean, een bekend ontdekkings
reiziger, lid van het Aardrijkskundig Ge
nootschap, met een bemanning van 140
koppen aan boord, evenals Rissell, een
filmdirecteur, in de Poolstreken in de
lucht gevlogen zijn. Het eenige bericht
omtrent de veronderstelde ramp is ver
vat in een boodschap van het eiland
Moese in de Witte baai, aan de Noord
kust van New-Foundland, waarin ge
zegd wordt, dat Zaterdagavond een ont
ploffing is waargenomen en dat het
schip in brand leek te staan.
De manschappen zijn op weg naar
de kust over de ijsschotsen en kondigen
aan, dat er twintig dooden zijn. Een
s.s. met dokters, verpleegsters, enz. is
ter hulp uitgevaren.
Het conflict in de mijnen van
Zuid-Wales.
Te Cardiff heeft een belangrijke verga
dering plaats gehad van gedelegeerden
der mijnwerkers van Zuid-Walos, ten
einde den kritieken toestand te bespre
ken, die ontstaan is door de jongste
scheidsrechterlijke uitspraak, d:o een
algemeene loonsverlaging voorziet. Tal
rijke mijnen hebben haar gedelegeerden
opgedragen voor een proteststaking te
stemmen, maar de leiderskeuren een
dergelijke extramistische politiek af en
zijn voorstanders van een onpartijdig
onderzoek, desnoods door de regeering,
naar de capaciteit der industrie om vol
doende loonen te betalen. Ofschoon de
mijnwerkers bijna éénparig voor staking
zijn, verzetten de leiders er zich krach
tig tegen en laat op den middag was
nog geen besluit gevallen.
Nederlaag van de Engelsche regeering.
De Regeering is met 4 stemmen in de
minderheid gebleven bij de stemming
over de afschaffing der vertegenwoordi
gers der Universiteiten. 11 Liberalen en
2 Laubourleden stemden tegen de regee
ring. Toen de uitslag van de stemming
hekend werd, ontstond groot rumoer.
Op de vraag wat hij voornemens was.
te doen, antwoordde de minister-presi
dent, dat de regeering den toestand zou
overwegen.
Politieke moord in een autobus.
Zaterdagavond is 'het communistische
lid van de Hamburger Bürgerschaft,
Ernst Hennig, die zich per autobus naar
Hamburg 'begaf in gezelschap van zijn
partijgenoot, Cahbley, door 3 onbekend
gebleven mannen door revolverschoten
gedoo'd.
De mannen hadden eerst kalm plaats
genomen, doch stonden op een gegeven
oogenblik op en vroegen Hennig, of hij de
communist André was.
Toen deze dit ontkende en zijn naam
noemde, riepen de mannen: „Jou moes
ten wij juist hebben" en losten verschei
dene schoten op hem, waardoor Hennig
zóó getroffen werd, dat hij terstond over
leed.
De mannen sprongen daarop uit den
wagen, losten nog enkele schoten en ver
dwenen daarop in de duisternis.
'Ook een onderwijzeres uit Hamburg,
die in de bus zat, werd door 2 schoten
in het been gewond.
Een andere zich in den autobus bevin
dende communist kreeg een schampschot
aan het hoofd, doch daar hij' zich dood
hield, schoten de aanvallers vender niet
op hem.
Het is de Hamburgsche politie reeds
gelukt, vast te stellen, wie de moordenaars
van den communist Hennig zijn. Twee
hunner zijn reeds gearresteerd en behoo-
ren tot de nationalistische partij. Een
hunner is de vroegere wachtmeester der
politie, Janssen, die een half jaar ge
leden wegens nationalistische propaganda
uit den dienst is ontslagen. De tweede is
de handelsreiziger, Lammel. Beiden heb
ben reeds een bekentenis afgelegd.
De derde is uit München afkomstig en
woont sedert eenigen tijd te Hamburg.
Gandhi op stap.
Gandhi heeft van zijn marsch naar de
zeekust afgezien. Volgens een bericht uit
Allehabad vreesde hij1, dat het winnen
van zout door hem aan 'de 'kust beschouwd
zou kunnen worden als een schending van
de overeenkomst, welke hij met den on
derkoning heeft gesloten.
Hij heeft t'hans den Zaterdag en Zon
dag verschillende plaatsen in zijn ge
boortestreek 'bezocht. Hij hield ook een
toespraak, waarin hij verklaarde, dat het
een misdaad zou zijn, als het Indische
nationale congres niet aan de nieuwe con
ferentie zou deelnemen.
Twee rumschepen opgebracht.
De Amerikaansche kustwacht heeft
succes gehad bij haar strijd tegen de al
cohol-smokkelaars en beeft twee schepen
van de rumvloot buitgemaakt. Voorbij
Long Island werden de schepen gezien en
met een waarschuwingsschot gesom
meerd om bij te draaien. De smokkelaars
dachten echter niet hieraan, zoodat na
nog eenige waarschuwingsschoten de
schepen van de kustwacht er ernst van
maakten en de twee rumschoeners met
scherp gingen beschieten. Bij hun poging
om te vluchten raakte de motorschoener
650 H. in ondiep water en liep vast, zoo
dat de kustwacht het vaartuig gemakke
lijk kon 'buitmaken. Aan boord bevond
zich voor tienduizend dollar alcohol. De
andere schoener, de Notus, had voor een
waarde van 30.000 dollar aan boord en
gaf ten slotte den strijd op. De bemanning
van beide booten werd gearresteerd.
Bomontploffing te Buenos-Aires.
Zondag is te Buenos-Aires in een tram
een bom ontploft, waardoor 3 personen
gedood en verscheidene andere gewond
werden.
De bom was in het bezit van een Ita
liaan en ontplofte, toen deze uitstapte. De
Italiaan, Pieretti genaamd, werd zelf ook
gedood.
De aanslag heeft te Buenos-Aires 'groote
opschudding verwekt, temeer, daar de
Engelsche tentoonstelling juist geopend is
en de prins van Wales en zijn broeder
zich te Buenos Aires bevinden.
Bijzondere maatregelen zijn getroffen
tot bescherming van het leven der beide
prinsen.
Het vergaan van de R 101.
De „Daily Herald" geeft een korte sa
menvatting van het rapport over de oor
zaken van het vergaan van de R 101, welk
rapport binnenkort zal worden bekend
gemaakt. Lord Thomson, de minister van
luchtvaart, en het ministerie van lucht
vaart worden van iedere blaam vrijge
sproken. Irwin, de gezagvoerder van het
luchtschip, heeft inderdaad alles gedaan
om een ramp te vermijden. Het verhoor
van de getuigen en de proefnemingen in
een laboratorium hebben maand ge
duurd.
De oorzaak wordt toegeschreven aan
het ontsnappen van gas uit den voorsten
gasballon, verergerd door den storm bo
ven Frankrijk. De commissie van onder
zoek komt tot de conclusie, dat er geen
structuurfouten zijn gemaakt. Echter zijn
niet voldoende proefvluchten gemaakt; de
groote reis naar Indië was op zichzelf een
proefvlucht.
Korte Berichten.
Groot opzien heeft het in Boeda
pest gewekt, dat bij 'het onderzoek van
de mandaten der bij de laatste verkiezin
gen tot leden van den gemeenteraad en
van de districtscommissies gekozenen
niet minder dan 275 niet konden worden
toegelaten, aangezien zij1 'hun belastingen
niet hadden betaald.
Op het eiland Leukas is bij 'het dorp
Tagios Petros de aardbodem over een op
pervlakte van 6000 vierk. meter ingezakt.
De verzakking duurt nog voort en men
vreest dat er ook andere plaatsen door
getroffen zullen worden.
Op het eiland Leukas is over een
oppervlakte van 6000 vierkante meter
de aardbodem bij het dorp Hagios Pe
tros gezonken. De beweging in den bo
dem duurt nog voort, zoodat ook an
dere dorpen op het eiland bedreigd
worden. I
De centrale recherche te Stockholm
heeft Vrijdag en Zaterdag in verschillen
de plaatsen 42 communisten gearres
teerd, die zich aan communistische pro
paganda schuldig hebben gemaakt. Al
leen te Helsingfors hadden vijftien ar
restaties van communisten plaats.
Een medisch bulletin zegt, dat de
Engelsche minister Snowden met groot
succes een blaasoperatie heeft ondergaan.
Hij doorstond ze goëd en rust op het
oogenblik.
In de nabijheid van Marseille is de
Parijsche sneltrein in volle vaart op een
ontspoorden goederentrein ingereden. Ver
scheidene wagens werden beschadigd. Er
werden 8 personen levensgevaarlijk ge
wond.
De toestand van den vroegeren
Duitschen Rijkskanselier Hermann Mül-
ler, die een operatie heeft ondergaan, is
ernstiger geworden. Er treedt thans hart
zwakte bij den patiënt op.
Binnenland
Het Hoofdbestuur der Z. L. M. over het
bieten wetje.
De Kamer van Koophandel v. Zeeuwsch-
Vlaanderen.
De opbrengst der rijksmiddelen.
Vragen over de werkloosheidcirculaire van
Gedep. Staten van Zeeland.
Buitenland.
Nederlaag van de Engelsche regeering.
Dreigend mijnconflict in Zuid-Wales.
Bomaanslag te Belgrado.
De economische besprekingen te Genève.
De circulaire van Ged. Stalen van
Zeeland over sieunverleeuing
aan werkloozen.
Het Tweede Kamerlid Drop heeft den
minister van binnenlandsche zaken en
landbouw gevraagd:
1. Heeft de minister na zijn mededee-
ling in de vergadering der Tweede Ka
mer van 12 Februari 1931, dat de circu
laire van Gedeputeerde Staten van Zee
land van 29 Augustus 1930, no. 31, be
treffende steunverleening aan werkloo
zen, gericht aan gemeentebesturen in Zee
land, zonder de voorkennis van zijn excel
lentie is uitgegaan en dat hij „gaarne be
reid (is) te zorgen, dat ten deze in den
vervolge op juiste wijze wordt gehandeld"
met Gedeputeerde Staten van Zeeland
overleg gepleegd? Zoo neen, waarom niet;
zoo ja, wat is. het resultaat?
2. Ie de minister in elk geval niet van
oordeel, dat een circulaire als de bedoel
de, waarvan de strekking is eiken vorm
vair hulpverleening aan werkloozen naar
de armbesturen af te schuiven, in strijd
is met de opvatting, dat steunverleening
en werkverschaffing onder leiding van
het Rijk en gemeentebesturen behooren
te worden geregeld, zoodat Gedeputeerde
Staten van Zeeland de circulaire van 29
Augustus 1930 officieel behooren in te
trekken?
Luchtpost voor Indië.
De luchtpostdienst naar Ted.-Indië
verovert langzamerhand een vaste plaats
in het zaken- en familieleven en vele be
langhebbenden weten thans wel, wanneer
het „de week van de luchtpost" is. Ter
herinnering vermelden wij nog, dat Don
derdag a.s. weder een vliegtuig van den
regelmatigen veertien daagschen lucht
postdienst op Ned.-Indië vertrekt.
Het luchtrecht voor brieven tot 5 gr.
bedraagt 30 cent, waarbij dan nog de
gewone 6 cent frankeerkosten komen. Een
enveloppe met een vel schrijfpapier, te
zamen nog geen 5 gram wegende, zijn
voor 2 cent op de postkantoren verkrijg
baar.
Communisme in de practijk.
De heer Jos. van Veen, gewezen R. K.
priester en een bekende figuur in de vrij
denkerswereld, is onlangs van een stu
diereis naar Sovjet Rusland terug gekeerd
na vele maanden aan de vertaling in het
Nederlandsch van Lenin's nagelaten werk
te hebben gearbeid.
De heer Van Veen heeft, naar „Het
Volk" verneemt, onmiddellijk na zijn te
rugkomst telegrafisch bedankt als lid van
de Communistische Partij Holland, daar
de verregaand tyrannieke behandeling,
welke hij te Moskou ondervond, bij hem
allen lust om in deze partij te werken,
heeft vermoord. Het despotisme van de
Hollandjsche communisten, die in Mos
kou tot aanzien gekomen zijn, nam zulke
verhoudingen aan, dat de heer Van Veen
zich niet meer veilig achtte. Na zeer veel
moeite gelukte het hem, verlof te krijgen
om te repatrieeren.
De heer Van Veen is voornemens om
zijn teleurstellende ervaringen in een
brochurevorm bekend te maken.
De uitvoering van de Tarwewet.
Er is in deze dagen groote belangstel
ling voor de vraag; „boe zal nu de prae-
