Nü. 138
Vrijdag 13 Maart 1931
45e Jaargang
-7
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Hendrikse Go's Bank K.V. Goes
EERSTE BLAD.
mm
-'J
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Buitenland
P®. ondubbelzinnige verklaring van
het Witte Hui» te Washington, dat de
Binnenland.
Uit de Provincie
Belangrijkste Nieuws.
4 H0LL. UZ. SPOOR 1931
Uitgifte ad 98
Inschrijvingen worden tot Vrijdag 13
Maart 1931 gaarne aangenomen door
Kerknieuws.
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
fe*
-
1®3
M ':'i
l«
Bureau: Lan^e (forststraat 70, Goos.
Tel.: Redactie en Administratie Mo. tl.
Postrekening No- 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Bnrg. Tel. No. 259.
De Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG,
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, f3.—
Losse nummers f0.05
Prijs der Advertentiën:
1—4 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct
Bij abonnement belangrijke korting.
De politieke toestand.
Bij het begrootingsdebat in de Eerste
Kamer heeft Prof. Anema ook nu weer
aandacht geschonken aan enkele belang
rijke politieke vraagstukken n.l. den pu-
litieken toestand en de samenwerking
van de rechtsche partijen.
Wanneer een man als de heer Anema
spreekt, dan loont het steeds de moeite,
daarnaar te luisteren.
Wat we nu dan ook willen doen.
Het vorig jaar had hij er reeds op ge
wezen, dat het regiment van extra-par-
lementire Kabinetten op den duur moet
leiden tot een ondermijning van den
rechtmatigen volksinvloed.
De eerste teekenen daarvan heeft men
reeds kunnen waarnemen.
„Versterking van het Regeeringsgezag
tegenover dat van de Parlementen is
een algemeen verschijnsel, dat men in
heel Europa reeds vóór den oorlog, maar
nog meer daarna heeft kunnen opmer
ken en dat ook in verscheidene der
nieuwe grondwetten van na den oorlog
zijn staatsrechtelijke formuleering heeft
gevonden.
Dit is toe te juichen in zooverre in
een voorafgaande periode een radicaal
demo -atische strooming getracht heeft
het 1 regeeringsgezag te berooven van
zijn zelfstandig karakter en te maken
tot onzelfstandig uitvoerder van den wil
van de meerderheid der volkskamer.
Maar het wekt ernstige bedenking,
wanneer het zou leiden waarheen het op
den duur moet lijden en reeds in vel
schillende landen geleid heeft, tot weg
cijfering van den parlementairen factor.
Daarom is herstel van een parlemen
tair Kabinet, dat het steunpunt van zijn
beleid vindt in gemeenschappelijke po
litieke overtuiging en van de meerder
heid van Staten-Generaal en volk, vóór
alles gewenscht. Een Regeering moet
daarin haar kracht vinden, dat zij op
die overtuiging steunt, niet hierin, dat
zij buiten georganiseerd verband met
het volk staat."
De heer Anema wees er vervolgens op,
dat het thans zittend Kabinet geen maat
regelen heeft genomen in strijdt met de
beginselen die het belijdt en die ook wij
belijden; negatief is de zaak in
orde.
Positief daarentegen had het meer
kunnen doen, en zoo tot prikkeling van
het eenheidsbesef van de rechterzijde
het hare kunnen bijdragen.
De het vorig jaar uitgesproken wensch
dat zich pertinente en concludente feiten
in het regeeringsbeleid zouden kunnen
voordoen die dit extra-parlementair Ka
binet zouden kunnen doen naderen tot
een parlementair Kabinet is niet ver
vuld.
Daarom zoo concludeerde Prof.
Anema blijft onze positie tegenover
het Kabinet dezelfde: sympathie en
Steun uit geestverwantschap, maar par
lementair-politiek onverbonden.
Op de roeping die hieruit voor de
rechtsche partijen voortvloeit, wijzen
wij in het volgend nummer.
Gandhi gaat zout winnen.
Gandhi is voornemens 14 Maart naar
Dandi, aan de kust van den Oceaan, te
gaan voor het winnen van zout.
Vandaag verjaart de dag dat Gandhi
als protest tegen het zoutmonopolie zijn
eersten tocht naar de kust begon.
Russisch graan in België toegelaten.
De minister yan buitenlandsche za
ken, Hymans, heeft Woensdag in de
Belgische Kamer meegedeeld, dat, ten
gevolge van het veelvuldig protest, het
koninklijk besluit houdende verbod van
invoer van Russisch graan opgeheven
wordt en dat in de plaats een ander ko
ninklijk besluit zal verschijnen, waar
door de invoer van buitenlandsche tar
we uit welk land ook, ondergeschikt ge
maakt wordt aan het verkrijgen van een
vergunning die door het ministerie van
landbouw zal worden gegeven.
Amerika en Rusland.
regeering geen relaties met sovjet-Rus-
land ambieert, heeft in politieke krin
gen aanleiding gegeven tot het ontstaan
van geruchten over oneenigheid tus-
schen president Hoover en staatssecre
taris Stimson inzake de kwestie van de
-politiek ten aanzien van Rusland.
De „New-York World" doet den pre
sident der republiek allerlei verwijten
en betoogt, dat de regeering, met het
oog op de in de Ver. Staten aanwezige
zeven millioen werkloozen, een goud
mijn, gelijk de Russische markt, dient
uit te buiten, instede van dicht te gooien.
Een Duitsch communist gearresteerd.
De Stockholmsche crimineele politie
heeft den Duitschen communist Bern-
hard Kuehl uit Koningsberg, kort voor
dat hij naar Noorwegen wilde doorrei
zen, gearresteerd.
Het ingesteld onderzoek heeft uitge
wezen, dat K., die zich voordeed als
koopman, in opdracht van Moskou een
reis heeft gemaakt naar de communis
tische dagbladen in Zweden, welke sov
jet-steun ontvangen.
Hit de in beslag genomen papieren
blijkt thans voor het eerst duidelijk, dat
het Stockholmsche dagblad „Ny Dag"
door Moskou wordt gefinancierd.
In het afgeloopen jaar heeft het blad
100.000 Kronen ontvangen.
Complot in Spanje.
Volgens een bericht van de Spaansche
grens is te Jaca door de Spaansche
overheid een complot ontdekt, dat ten
doel had, de politieke gevangenen, die
sedert den Decemberopstand in de cita
del van Jaca zitten, te bevrijden.
Het plan was ook, brand te stichten,
teneinde alle acten, die op het aanstaan
de proces betrekking hebben, te vernie
tigen.
Talrijke bewoners van de stad moeten
bij het complot betrokken zijn.
Scheepsbrand op de Jangtse.
Aan boord van het s.s. „Pachi", dat.
300 passagiers, waaronder 100 soldaten,
vervoerde, had een ontploffing plaats.
Het schip, dat zich op de Jangtse be
vond, 70 mijlen van Shanghai, is gezon
ken.
Men gelooft, dat 200 opvarenden ver
dronken zijn.
De brand zou ontstaan zijn door het
wegwerpen door soldaten van sigaret
teneindjes in een lading katoen, waarop
een ontploffing volgde.
De 100 overlevenden worden naar
Shanghai gedirigeerd.
De Engelsche Industrie wil protectie.
De Federation of British Industries,
die reeds sinds geruimen tijd een inten
sieve propaganda voor beschermende
invoerrechten voert, heeft een nieuwen
aanval op den vrijhandel opgezet. Zij
publiceert een uitvoerig memorandum,
waarin de overgang tot een protectionis
tisch stelsel dringend wordt geëischt. Na
een onderzoek gedurende zes maanden
van de mogelijkheid, om de Engelsche
industrie te rehabiliteeren, besluit de
federatie tot de volgende aanbeveling: 1.
De instelling van een definitief en alge
meen invoerrecht moet worden voorbe
reid. 2. Voorloopig, totdat tot punt 1 zal
zijn overgegaan, moet ter onmiddellijke
verzachting van de depressie-invloeden
een „nood-tarief" worden ingesteld;
maatregelen tegen dumping getroffen en
ook controle op den invoer worden in
gesteld.
Volgens de meening der federatie is
dit de eenige mogelijkheid om een finan
cieels catastrophe te voorkomen.
De Manchester Guardian schrijft, dat
men, wanneer dit het hoogtepunt is van
de gezamenlijke wijsheid der Britsche
industrialisten, enkel kan wanhopen aan
de toekomst van de Britsche Nijverheid.
Korte Berichten.
Aan de Westkust van Denemarken
heeft zich veel ijs gevormd, zoodat de
scheepvaart groote belemmeringen onder
vindt. Een veerboot met 15 reizigers aan
boord is in het ijs blijven steken. Tot nu
toe was het niet mogelijk, den ingeslote-
nen hulp te brengen.
De Engelsche minister van finan
ciën Snowden zal op 16 Maart een lichte
operatie ondergaan.
De Fransche regeering is voorne
mens in Algiers een groot aantal model
dorpen te bouwen voor de inboorlingen.
Elk dorp zal 100 huizen bevatten, die, in
tegenstelling met de tot nu toe gebezigde
bouwmaterialen, niet uit gedroogd leem,
maar uit gewapend beton zullen bestaan.
Verder zal elk dorp een school en een
ziekenhuis krijgen
In Oostpruisen ligt de sneeuw op
sommige plaatsen 3 M. hoog, eenige
treinen zijn in de sneeuw blijven steken.
Te Koningsbergen moest het tramver
keer worden gestaakt.
In den Harz zijn de meeste wegen on
berijdbaar voor auto's.
Volgens een bericht uit St. Etienne
hebben de mijneigenaars van het Loire-
bekken de in Februari aangekondigde
loonsverlaging doorgezet. De communis
ten hebben thans een oproep tot do
mijnwerkers gericht om met ingang van
16 Maart te staken.
Uit Reims wordt gemeld, dat in
het dorp Nauroy, dat gedurende den
loopgravenoorlog dicht achter de Duit-
sche linies lag, de overblijfselen zijn ge
vonden van vijf Duitsche en twee Fran
sche soldaten, wier identificatie echter
tot dusver onmogelijk was. Aan den voet
van den Cornillet moeten dezer dagen
eveneens skeletten gevonden zijn.
In de Zuid-Beiersche textielindus
trie dreigt een loonconflict wegens de
scheidsrechterlijke uitspraak, waarbij
voor arbeidsters, die op uurloon werken
een verlaging van drie percent en voor
arbeiders van 5H pet. wordt voorgesteld.
De arbeiders willen deze uitspraak niet
aanvaarden.
Het bestuur van de Duitsche rijks
bank heeft tot een algemeene verlaging
der salarissen van het personeel beslo
ten, terwijl het zelf "tot een vrijwillige
verlaging van zijn eigen salaris is over
gegaan.
Bijzondere Vrijwillige Landstorm.
De „leidersdag", gisteren te Utrecht
gehouden, is een groot succes geworden.
Zelfs de verstverwijderde afdeelingen
waren bij deze wapenschouw tegenwoor
dig.
Niet weinig werd de beteekenis van de
ze samenkomst verhoogd door de aanwe
zigheid van verschillende burgerlijke en
militaire autoriteiten, o.a. minster Don-
ner, die als vertegenwoordiger van de Re
geering zijn ambtgenoot van Defensie
verving; generaal J. H. Borel met ma
joor J. A. J. M. Schotman en kapitein
L. H. Kraak, voorts Mr A. G. A. Ridder
van Rappard en J. R. Snoeck Henke-
mans, beiden leden van de Tweede Ka
mer en de Nationale Landstormcommis
sie.
Het lag voor de hand en werd dan ook
met applaus begroet, dat de voorzitter,
de heer Duymaer van Twist, voorstelde
een telegram van eerbiedige hulde en
trouw aan de Koningin te zenden.
Deze plaatselijke leidersdag had echter
niet alleen het karakter van een geest
driftige wapenschouw, maar werd tevens
voor een meer zakelijk doel benut. De re
serve eerste luitenant der veldartillerie,
G. F. Boulogne, hield namelijk een voor
dracht over het plaatselijk leiderschap.
Minister Donner, het woord voe
rende, hechtte juist daarom zooveel waar
de aan deze betuiging van gehoorzaam
heid aan het wettelijk gezag, omdat er
thans zoovele nooden heerschen, die tot
opstandigheid aanleiding geven. Wan
neer gij vertrouwt op God en vasthoudt
aan uw plicht, kunt gij vastberaden voort
gaan het gezag, dat te allen tijde de voor
waarde van onze vrijheid was, te steunen.
De gevoelens van enthousiasme en
trouw, welke de duizend aanwezige vrij
willigers bezielden, werden hierop door
den heer Van Beek, burgemeester van
Boxtel en voorzitter van het grootste ver
band, n.l. dat van de Meierij, vertolkt.
Met muziek aan de spits trokken de
vrijwilligers tenslotte naar de zalen van
het Gebouw voor K. en W. om gezamen
lijk het noenmaal te gebruiken.
Wachtdagen bij werkverschaffing.
Naar gemeld wordt, zal, op advies
van den minister van Arbeid, H. en N.,
de burgemeester van Hoeven (N.-B.)
trachten een beslissing uit te lokken in
zake de te maken wachtdagen van werk
loozen, die, doordat wegens slecht weer
of anderszins voor onbepaalden tijd de
in de werkverschaffing te verrichten ar
beid werd stilgelegd, weder opnieuw
wachtdagen te maken hebben, eer er op
nieuw uitkeeringen uit de werkloozen-
kaa»en mogen geschieden,
Te Groningen is in de ouderdom van 64
jaar overleden de heer G. van der Laan
Jr., voorzitter van den Bond van Neder-
landsche makelaars.
Dit wordt als een ongerijmdheid aan
gevoeld. Immers de in werkverschaffing
tewerkgestelde arbeiders blijven feitelijk
werkloozen, al is het ook, dat zij door
de werkverschaffing loon verdienen en»
niet op de werkloozenkassen teren.
Betaalbaarstelling wachtgelden.
Het Tweede Kamerlid ter Laan heeft
den minister van financiën gevraagd:
Is de minister bereid, om de noodige
maatregelen te treffen, dat de door het
Rijk verschuldigde wachtgelden op den
eersten dag van elke maand betaalbaar
gesteld worden?
Lage temperaturen In Maart.
Het Kon. Ned. Met. Instituut te De
Bilt deelt nog mede, dat in den nacht
van 9 op 10 Maart te de Bilt de tempe
ratuur tot 11,3 graden C. onder nul daal
de, dus weer bijna twee graden lager
dan den vorigen dag. Thans blijkt, dat
dien nacht in het Oosten het minimum
nog veel lager was. De waarnemer te
Warnsveld meldt 17,8 graden G. onder
nul en een dergelijke temperatuur werd
ook bij Spankeren waargenomen. Hier
mede is de laagste tot dusverre in ons
land in Maart waargenomen tempera
tuur verre overtroffen. Deze was 14,3
graad Celsius onder nul te Winterswijk
op 1 Maart 1929.
IJl- en snelgoederen.
De directie der Nederl. Spoorwegen
heeft bepaald, dat ook niet bederfelijke
ijlgoederen met alle snelgoederentreinen
mogen vervoerd worden.
Vacantlekaarien.
De vacantiekaarten zullen op de Ne-
derlandsche Spoorwegen dit jaar wor
den uitgegeven van 3 tot en met 8 April
(Paschen), 22 tot en met 27 Mei (Pink
steren) en van 1 Juli tot en met 15 Sep
tember.
Goes. Bevolking. Ingekomen: M. J.
J. A. Hombergen, apotheker, van Utrecht,
Voorstad 11; E. M. Sampan, leerl. ver
pleegster, van Den Haag, Schengestraat
64; L. Saaman, dienstbode, van Wol-
phaartsdijk, Ravelijn 2; E. C. Jansen,
apoth. ass., van Vlissingen, J. Valcke-
plein 1; H. van de Schelde, bankwerker,
van Dordrecht, Blaaubeenstraat 1; A. E.
M. Rottier en gezin, kantoorbed. P. T., van
Hulst, Wilhelminastraat 48; J. Meijer en
gezin, kellner, van Eindhoven, Schelde-
straat 63; A. A. M. Dill, zonder beroep
van Nuth, Wilhelminastraat 32; B. Rijp-
stra en vrouw, caféhouder, van Sas van
Gent, Groote Markt 22; M. G. Verbeek,
bakkersknecht, van Rotterdam, Singel
straat 5; J. van den Dorpel en gezin, pak
huisknecht, van Ierseke, Julianastraat 25;
M. M. Geelhoed en gezin, veldarbeider,
van Colijnsplaat, Noordeinde 3; J. C. H.
Geijsen, geb. Muller, zonder beroep, van
Nijmegen, Westwal 34a; J. A. Reuvers
en vrouw, commies P. T., van Voorburg,
Middelburgschestraat 2; H. J. Beenhak
ker, telefoniste, van Middelburg, Poelweg
V 8; A. M. Bouman, laboratorium ass.,
van Rotterdam, Wilhelminastraat 16,
Binnenland.
De Tweede Kamer over Nijverheidsonder
wijs en Rijkspostspaarbank.
De crisis in het landbouwbedrijf.
Lage temperatuur in Maart.
Buitenland.
Hevige sneeuwstormen in Zweden en
Denemarken.
Russisch graan in België toegelaten.
Amerika en Rusland.
Vertrokken: A. H. Mooij, gasfitter, naar
Laren, C. Bakkerlaan 13; G. B. J. Valke
nier, off. L. d. H., naar Winterswijk,
Nieuwstr. 9; S. R. van den Brink, elec-
tricien, naar Vlissingen, B. Ewoutsstr. 62;
C. Polderman en gezin, leereer naar Doe-
tinchem, Wilhelminastr. 30; C. J. van
Strien, bakkersknecht, naar Kortgene,
Voorstraat 83; D. Kesselaar, tuinders
knecht, naar Den Haag, Wilhelminastr.
200; J. H. Beens, rijksklerk, naar Middel
burg E 137; S. Goulooze, dienstbode, naar
Haarlemmermeer, Hoofd vaart 297; J. van
Baaien, opzichter, naar Den Haag, Es-
kamplaan 17; A. Verbrugge, dienstbode
naar Heinkenszand D 36; J. Visser,
bloemist, naar Overschie, Schielaan; A.
F. R. van Opdorp en gezin, zonder be
roep, naar Voorburg, Buitenruststr. 7;
C. Brik en gezin, ambt. P. T., naar Mid
delburg, L 187; A. van Sabben, verpleeg
ster, naar Middelburg, Gasthuis; J. van
Sabben, hulp huish., naar Den Haag, To-
matenstr. 137; P. de Bruijne en gezin,
koopman, naar Amsterdam, Takstraat 3;
M. B. van 'tVeer, predikant, naar Ze
venbergen, Markt 1; J. van den Heuvel,
cond. N. S., naar Zwolle, Eendrachts-
weg 36; Th. Stuyvenberg, kellner, naar
Groningen, Kleine Leliestraat 9; A. West-
strate en gezin, reiziger, naar Axel, EE
30; M. G. Hubregtse, dienstbode, naar
Heinkenszand A 247; C. C. Dekker, geb.
Reijerse, zonder beroep, naar Veere A
152; M. P. Schrijver, geb. Versé, zonder
beroep, naar Amsterdam, Plant. Kerk-
laan 35; P. M. Huiszoon, dienstbode, naar
Bergen, Schoolstraat.
Tsmouzen. Gisteravond had het bestuur
der Anti-Rev. Kiesvereen. alle Anti-rev.
kiezers en kiezeressen uitgenoodigd tot
een herdenkingsavond met den heer J. J.
de Jager, wethouder, die gedurende 25
jaar lid van den gemeenteraad is ge
weest. Daartoe was het gymnastieklokaal
der Ghr. ULO-school smaakvol ingericht.
Ruim 7 uur opende de voorz. D. Scheele
Az. deze samenkomst en spra'1 een ope
ningswoord, waarbij hij herin rde aan
de moeilijke tijden, die in 1906, dus 25
jaar geleden, toen dhr de Jager zijn poli
tieke loopbaan begon, er óók waren, toen
was er n.l. een geweldige watervloed in
Zeeland.
Het aantal kiezers was toen 1400 en
thans plm 5200, zoodat nu ruim 3000 st.
meer uitgebracht worden.
Er waren toen maar twee partijen1
Antirev. en Liberaal. De beide Antirev.
candidaten werden gekozen en dhr De
Jager verkreeg 537 stemmen. Spreker
bracht dank aan God voor hetgeen in
Zijn kracht was kunnen geschieden.
Een 9-tal sprekers voerden nog het
woord.
Intusschen werd het samenzijn feeste
lijk gevierd.
Van dhr Mr. P. Dieleman kwam een te
legram binnen.
De heer De Jager sprak nog over de
voorbije 25 jaren en bracht dank aan
allen.
De heer J. G. Jansen besloot met dank
gebed.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Eindhoven (hulppr.), G.
Bos, cand. te Ellecom. Te Benschop, J. H.
Koster te Montfoort. Te Kampen, J. H.
Th. Rappard te Dinteloord. Te Does
burg en te Heinenoord, H. S. van Rijs
te Hoogs Zwaluwe.
