Nü. 137
Donderdag 12 Maart 1931
45e Jaargang
Dagblad voor de Provincie Zeeland
Het Geweten van Rogerïrehern.
Heodrikse Co's Bank H.ï. Goes
Buitenland
Belangrijkste Nieuws.
4 H0LL. IJZ. SPOOR K)31
Binnenland.
F EülLLETON,
Uitgifte ad 98%
Inschrijvingen worden tot Vrijdag 13
IVIaart 1931 gaarne aangenomen door
Directeur-Hoofdredacteur:
R. ZUIDEMA.
Bureau: Lanoe forststraat 70, Goes.
Tel.: Redactie en Administratie No. 11.
Postrekening No. 44455.
Bijkantoor te Middelburg.
Firma F. P. DHUIJ, L. Burg. Tel. No. 259.
ve Zeeuw
VERSCHIJNT ELKEN WERKDAG.
Abonnementsprijs:
Per 3 maanden, franco per post, 13.—
Losse nummers10.05
Prijs der Advertentlën:
14 regels f 1.20, elke regel meer 30 ct.
Bij abonnement belangrijke korting.
V Theorie en practijk.
In de rede waarmee Mr D. Fock de
algemeene vergadering van de liberale
Staatspartij opende heette het o.m.:
„Vergeleken bij tal van ons omrin
gende landen moge het werkloosheidscij
fer niet zoo hoog zijn, toch is het onrust
barend, en behalve door steunmaatrege
len en uitvoering van productieve wer
ken, zal ook door overleg met werkge
vers en werknemers getracht moeten
worden verbetering te brengen.
Intusschen is het noodzakelijk, om le
venskrachtige bedrijven, die door deze
wereldcrisis zwaar getroffen zijn en
dreigen te niet te gaan, doch van groote
beteekenis zijn voor onze volkswelvaart,
over deze moeilijke tijden heen te hel
pen.
Daarbij denk ik dan in de eerste plaats
aan onzen landbouw en meer speciaal
aan de suikerbieten, de tarwe en het
aardappelmeel. Ongetwijfeld heerscht
daar door den ongekenden prijsval een
zeer buitengewoon ongunstige toestand."
Levenskrachtige bedrijven die door de
crisis dreigen te niet te gaan moeten
over deze moeilijke tijden heen geholpen
worden.
Dat is de theorie.
Maar als het Tarwe wet je in de Tweede
Kamer in stemming komt dan stemmen
zoo goed als alle liberale afgevaardigden
tegen.
En als het in de Eerste Kamer aan de
oi de komt, dan laten alle liberalen hun
tegen hooren.
En als dan een vrijzinnige boer zijn
ontstemming daarover uitspreekt, dan
komt het liberale orgaan in onze land
bouwende provincie verklaren, dat ieder
die de argumenten van de liberale te
genstemmers hoort moet toegeven, dat
zjj hetbij het rechte eind hadden.
De vraag is nu maar wat de liberale
kiezers van dit alles zullen zeggen.
Tumult in het Belgische Parlement.
In de Belgische Kamer werden giste
ren de besprekingen hervat over de be
grooting van buitenlandsche zaken.
Carton de Wiart aanvaardde zonder
voorbehoud de interpretatie van het ver
drag van Locarno, door Hijmans gege
ven, maar, zeide spreker, 1914 bewees,
dat België een militair accoord noodig
had.
Ongetwijfeld hebben wij redenen om te
trachten ook tot een militair accoord te
komen met Nederland en Luxemburg.
Spreker uitte tenslotte zijn beste wen-
schen voor het welslagen van het werk
der ontwapeningscommissie.
Daa. ia nam Devèze het woord. Wij
moeten aan het met Frankrijk gesloten
verdrag vasthouden, zei hij.
Een algeheele ontwapening is nog
slechts een magnifiek ideaal, waarvan de
verwezenlijking nog twijfelachtig en ver
af lijkt.
Vandervelde eischt ontwapening, maar
intusschen geven de Duitsche socialisten
door EVELYN EVERETT—GREEN.
63)
(Vrij naar het Engelsch.)
„Prachtig", antwoordde Bray; „het
verstandigste, wat je doen kunt. Ik ben
verrukt zooveel wijsheid van je lippen te
hooren. Juffrouw Trehern, ik hoop, dat
u hem voorloopig aan zijn woord zult
houden".
Na een poosje wandelden ze terug naar
de boerderij, terwijl ze praatten met het
gemak van oude vrienden. Ze stuitten op
Helen met een troep kinderen. Ze ver
welkomde den reiziger hartelijk. Ze drong
er op aan, dat hij op de boerderij en niet
in de dorpsherberg zou logeeren, zoo lang
hij maar wilde, beval een grooten jongen
den knapzak en een haastig met potlood
geschreven briefje daarheen te brengen
en noodigde Noel uit met haar mee te
gaan om eenige harer oude woningen te
bezichtigen, welke nog steenen met
inscripties en meer herinneringen aan
oude tijden bevatten, die ongetwijfeld zijn
belangstelling en bewondering zouden op
wekken.
hun stem aan een belangrijk militair bud
get.
Of Vandervelde hoopt, bij ons gehoor
te vinden, en dan staat België eerlang
alleen en ongewapend in een wereld, waar
niemand ontwapend heeft, want degenen,
die Vandervelde napraten in het buiten
land, zullen daar geen gehoor vinden en
zullen, evenals in Duitschland daden stel
len, die met hun woorden niet overeen
komen (heftige protesten bij uiterst
links, levendige toejuichingen bij de li
beralen en katholieken. Langdurig tumult.
Als de kalmte een weinig is terug ge
keerd, gaat Devèze voort); ófwel Van
dervelde begrijpt, dat de meerderheid de
zer vergadering zal weigeren hem te vol
gen, zoolang de andere naties niet even
eens den weg opgaan, dien hij met zoo
veel welsprekendheid aanwijst en dan
verzoek ik hem eens na te 'denken over
het karakter dier politieke houding. (On
beschrijfelijk tumult).
De voorzitter heft de zitting een kwar
tier op.
Na hervatting van de zitting ging De
vèze voort.
Aan het einde van zijn rede werd de
spreker herhaaldelijk door interrupties
van de uiterste linkerzijde onderbroken;
de president dreigde opnieuw de zitting
te schorsen.
De Belgische defensie.
Woensdag hielden de liberale fracties
van Kamer en Senaat te Brussel een ge
zamenlijke vergadering, teneinde gene
raal Galet, chef van den Belgischen ge-
neralen staf, het bekende defensieplan
der regeering te hooren uiteenzetten.
Het Antwerpsche Kamerlid Joris stel
de de vraag, of de generaal ook wist, wat
Nederland zou doen in geval van een
nieuwen oorlog. Zal Nederland aan de
zijde van België staan? Kan men op de
hulp van Nederland rekenen? Hierop zou
Galet hebben geantwoord, dat 'de defensie
politiek van Nederland op Engeland
steunt en zou hij hebben laten uitkomen,
dat het Belgische defensiesysteem even
eens grootendeels op deze opvatting is
gegrondvest. (N. R. C.)
Pantserkruiser B.
Bij de beraadslagingen gisteren in de
Duitsche rijksbegrootingscommissie heeft
bij de besprekingen over den bouw
van den pantserkruiser B. de sociaal-de
mocratische afgevaardigde Hüning, uit
naam van zijn fractie, de verklaring af
gelegd, dat er voor de sociaal-democraten
geen aanleiding bestaat, om tegenover
den pantserkruiser B een andere hou
ding aan te nemen dan bij den bouw van
den pantserkruiser A.
Bij de verdere debatten verklaarde de
rijksweerminister, dr Groener nog, dat
hij met de eenmaal aanvaarde vlootpoli-
tiek zou staan of vallen; een terugweg
bestond voor hem niet meer.
De eerste termijn voor het pantser
schip werd vervolgens goedgekeurd.
Tegen stemden de communisten; de
socialisten onthielden zich.
Salarisverlaging in België.
Het interministerieel comité vergader
de gisteren ter bespreking van een me-
Ook Noel had nog vrienden onder de
kinderen, waarvan hij er enkelen met
Kerstmis opgezocht en bezig gehouden
had. Hij vroeg ze grappige raadsels, ving
ze met hun eigen woorden: „Wijs me het
land eens, waar jullie buitenmenschen de
koeien laten groeien?"
„Koeien groeien niet!"
„Niet! Blijven ze dan hun heele leven
kleine kalfjes?" en zoo voort, tot de kin
deren de bosschen deden weerklinken van
hun lach.
Philippa's oogen straalden. Ze mocht
Roger's vriend graag en het deed haar
genoegen te vernemen, dat het als een
uitgemaakte zaak beschouwd werd, dat
ze samen den winter in Queens' Square
zouden doorbrengen. Ze gevoelde bij intu-
itie, dat Noel Bray een wakend oog op
haar broer zou houden en dat ze zich in
gerust vertrouwen tot hem kon wenden,
als er iets haperde met Roger. Want het
zou nu niet meer zoo eenvoudig zijn haar
broer geregeld te bezoeken. Haar vader
gevoelde zich in zijn diepste gevoelens ge
kwetst en beleedigd, dat zijn zoon zich
met het socialisme had ingelaten. Slechts
zijn groote bewondering voor Helen en
de sussende invloed van Dr Trehern en
den bisschop hadden hem er toe kunnen
brengen haar te veroorloven dit tweede
bezoek te brengen. Zooals de zaken ston-
gelijke verlaging van de salarissen van 't
rijkspersoneel. Na eenige discussie werd
men het eens over een verlaging van zes
pet. Gerekend wordt, dat aldus een be
drag van ruim 200 millioen frs per jaar
zal worden bespaard. Ook bij de Belgische
spoorwegen zal een dergelijke verlaging
worden toegepast.
De overstroomingen In Frankrijk.
In geheel Frankrijk is het weer bui
tengewoon slecht. Op sommige plaatsen
heeft het 23 graden gevroren.
In den hoogen waterstand van de
Seine is nog steeds geen verandering ge
komen, zoodat nog groote oppervlakten
in de omgeving van Parijs onder water
staan. Voor verscheidene huizen bestaat
gevaar van instorting.
Ook de Loire en de Somme zijn op
verschillende plaatsen buiten haar oevers
getreden.
Uit Grenoble wordt gemeld, dat in Sa-
voye vele lawines naar beneden komen.
Twee huizen zijn ten gevolge van het
vallen der lawines ingestort.
Daarbij werden verscheidene perso
nen gewond, twee zóó ernstig, dat zij op
sterven liggen.
Fransche financieele moeilijkheden.
Gisterochtend hebben drie tot eenzelfde
groep behooren.de financi 'ele instellingen
te Parijs, te weten het Crédit Foncier
du Bresil, de Caisse Commerciale et In-
dustrielle de Paris en de Ranque Bouil-
loux Laffonte Gie haar betalingen ge
staakt.
De deconfiture is een gevolg van het
mislukken van de onderhandelingen die
sedert eenigen tijd met de regeering ge
voerd worden om de Compagnie Gén raie
Aeiopostal, waarbij deze ondernemingen
in hooge mate waren geïnteresseerd, te
reorganiseeren.
Men neemt aan, dat de positie van het
kabinet Laval door een en ander zeer de
licaat is geworden, met name die van
den minister van financiën Flandin, die
geruimen tijd rechtskundig adviseur der
groep was.
Russische orders voor de Duitsche
industrie.
De Duitsche groot-industriëelen, die uit
Moscou zijn teruggekeerd, hebben een
onderhoud gehad met den rijkskanselier.
Naar verluidt zal Rusland bestellingen
doen in electrische artikelen en machi
nes. Men rekent op een bestelling van
500.000 Mark. Men hoopt echter op be
stellingen tot een gezamenlijk bedrag
van 200 millioen. Dit zou aan ongeveer
20.000 arbeiders werk verschaffen. Voor
waarde hiervoor is, dat vijf jaar credie*
wordt gegeven. Dit zou neerkomen on
een nieuwe Duitsche rijksleening aan
Rusland.
Sovjet-voldoening.
Terwijl Rusland de Europeesche mark
ten met kwaliteitsgoederen tegen onge
kend lage prijzen overstroomt, voorna
melijk waarschijnlijk om de geldmiddelen
voor den uitbouw van het vijfjarenplan
bijeen te krijgen, zien wij zoo schrijft
de „Msb." Duitsche en Engelsche in-
dustrieelen naar Moskou gaan of hun
den, wist zij, dat er geen kwestie van was
dat zij den komenden winter nog in Lon
den zou komen, al mocht ze er nog zoo
op aandringen. Buiten zou men haar on
der Helen's hoede veilig achten, maar
Londen was een broeinest van gevaar,
waar ze niet aan mocht worden blootge
steld. Dat ze zich als verdedigster van
Roger had opgeworpen, had al genoeg
verontwaardiging opgewekt.
Daarom was de onverwachte verschij
ning van Noel Bray haar buitengewoon
welkom. Ze zagen elkaar eiken dag van
zijn verblijf en ook hij bleef bijna een
week. Ze aten vaak in het heerenhuis,
want ofschoon Manners nog niet ver kon
loopen, kon hij wel een kleine afstand af
leggen met behulp van een dikken stok
en een sterken arm en er was altijd een
ponnywagen tot zijn dienst om hem te
brengen waarheen hij wilde.
De September-avonden waren buiten
gewoon mooi. Ze dineerden vaak met een
open venster, waardoor de zachte gloed
van de ondergaande zon binnenviel, wel
ke vermengd met den schijn van de lamp
een practig effect gaf op de groote mas
sa's bloemen, waarmee Philippa eiken dag
de tafel versierde. In de zitkamer stonden
de tuindeuren open en ze bleven binnen
of ze gingen in den tuin zitten, al naar
het hen het beste beviel. Soms praatten
bezoek aankondigen om naar redding
voor hun bedrijven te zoeken.
Na de houtindustrie werd de petro
leumindustrie gedumpt. Men herinnert
zich nog de ontzetting in Europa en Ame
rika, toen de goedkoope Russische tarwe
met scheepsladingen tegelijk de graan
markt neerdrukte. Daarna kwam bont
werk, platina en mangaanerts aan de
orde en nu zien wij weer een 135.000
tons kwaliteitsrogge in Rotterdam ver
schijnen, de grootste transactie, welke op
dit gebied wellicht ooit tot stand geko
men is.
Telkenmale vinden de Russische goe
deren koopers. Er worden zelfs, als de
markt eenmaal geschokt is, contracten
voor vele jaren afgesloten, en daarmede
wordt wederom voldaan aan de Russische
behoefte aan buitenlandsche betalings
middelen.
Want Rusland heeft geld noodig om
de eindelooze reeksen machines, welke
het in het buitenland koopt, te kunnen
betalen. Amerika en Duitschland zijn
op dit gebied de voornaamste leveran
ciers; Amerika heeft het vorig jaar
voor ongeveer 240 millioen, Duitschland
voor 200 millioen roebel machines afge
leverd. Nu de fabrieken stilstaan vecht
men om de Russische bestellingen.
Rusland maakt op het oogenblik een
reorganisatie-proces door, zoo gewel
dig, als zelfs in de meest revolutionnee-
rende perioden der wereldgeschiedenis
niet is opgeteekend. Stalin heeft het z.g.
vijfjarenplan ontworpen om het geheele
land te verindustrialiseeren. Hij heeft
echter om te slagen de hulp noodig van
het buitenland en krijgt dien steun in
maar al te ruime mate. Als hiervoor
nog een bewijs noodig is, vindt men het
in den toon, waarop de voorzitter van
den raad van volkscommissaris Mo-
lotoff ziin rapport op het pan-Russische
radencongres heeft uitgebracht.
Daarin klinkt een vreugdekreet over
de economische resultaten en een onbe
dwongen, echter bijna spottende, critiek
op Europa en Amerika, welke, hoezeer
zij allen sovjet-Rusland vreezen, toch niet
tot het groote front tegen het bolschewis-
me kunnen komen.
Er klinkt door deze rede een voldoe
ning, welke Europa tot nadenken moet
stemmen. Slechts tegen Amerika en het
Vaticaan vond Molotoff woorden, welke
van ernstige bezorgdheid getuigden. „Sov
jet-Rusland vreest echter, besloot hij zijn
rapport, den veldtocht van het Vaticaan
niet en zal alles ondernemen om ook
dit plan tot mislukking te brengen."
Korte Berichten,
De Pruisische regeering heeft giste
ren een zitting gehouden, waarin aan de
orde was de begrooting van Pruisen,
welke met een tekort van 20 millioen
sluit. Naar verluidt, is overwogen, dit
tekort te dekken door bezuinigingsmaat
regelen. In het bijzonder zal op de reis
kosten worden bezuinigd.
Tengevolge van de koude der laatste
dagen zijn in Engeland tien personen om
gekomen. "In verschillende deelen van het
land zijn talrijke dorpen geheel inge
sneeuwd en van de buitenwereld afge-
ze druk en dan was 't vaak over muziek
soms zwegen ze, maar dan was het een
zwijgen, dat op wederzijds begrijpen duid
de. Helen was te jong, om alleen in dat
groote huis te leven, maar toch verschilde
ze van andere vrouwen van haar leeftijd.
In haar gevoel had ze met haar eigen le
ven afgerekend, beschouwde ze zich als
weduwe van een te vroeg ontslapen echt
genoot. Altijd denkend aan en plannen
makend voor anderen, dacht ze al
heel weinig aan zichzelf. Philippa's aan
wezigheid maakte den toestand wat ge
makkelijker op het oogenblik. Ze vond het
heel natuurlijk, dat Roger en zijn vriend
haar gasten waren. En om de waarheid
te zeggen, dacht ze er maar heel weinig
over na, of de menschen dat al of niet
gepast vonden. En zooveel eerbied en
achting boezemde ze ieder, die met haar
in aanraking kwam in, dat ze geen an
der wapen ter verdediging noodig had.
Den avond vóór Noel Bray's vertrek
Philippa zou een heelen dag langer
blijven stonden ze samen in het maan
licht. Helen liet Manners de bibliotheek
zien. Deze had met blijdschap het ambt
van bibliothecaris op zich genomen, voor
loopig voor drie maanden, in welken tijd
hij meende door gestagen arbeid orde te
kunnen scheppen in den chaos en een
tamelijk uitgebreiden catalogus op te kun-
Binnenland
Voorloopig Verslag over het bietenwetje.
De waterleiding in Zeeuwsch-Vlaanderen.
Wijziging der Leerplichtwet aanstaande.
Memorie van Antwoord op de begrooting
van Binnenlandsche Zaken en Land
bouw.
Buitenland.
Tumult in de Belgische Kamer.
Financieele moeilijkheden in Frankrijk.
Salarisverlaging in België.
sloten, zoodat in menig dorp buhrek aan
levensmiddelen is.
Na een droogte van ongeveer zeven
maanden is in de Spaansche provincie,
Badajoz, de eerste regen gevallen. De re
gen werd met uitbundig gejuich begroet.
Te Weenen is gisterochtend weer
veel sneeuw gevallen, gepaard met een
krachtigen wind, die de sneeuw opjoeg.
De sneeuwbuien duurden voort tot in den
middag en brachten een groote ontredde
ring in het verkeer teweeg, terwijl er ten
gevolge van den sneeuwstorm ook heel
wat ongelukken gebeurd zijn. Voor het
Weensche raadhuis hielden werkloozen
door communisten opgestookt, rumoerige
betoogingen, waarbij zij eischten als
sneeuwruimers te werk te worden gesteld.
De orde werd echter nergens verstoord.
De gemeente-ontvanger der Brussel-
sche voorstad St Joost ten Oode is met
zijn broeder, een makelaar in effecten,
gearresteerd, verdacht van verduistering
van gemeentegelden. Het tekort zou ruim
3 millioen francs bedragen.
Het Deensche Huis van Afgevaar
digden heeft in derde lezing met 77 tegen
64 stemmen het ontwapeningsvoorstel
aangenomen. Het voorstel gaat nu naar
den Senaat.
Centrale Commissie voor de statistiek.
Bij Kon. besluit is aan den Minister
van Staat dr W. H. Nolens, op zijn ver
zoek, eervol ontslag verleend als lid van
de Centrale Commissie voor de Statis
tiek, onder dankbetuiging voor de be
langrijke diensten, als zoodanig gedu
rende een lange reeks van jaren bewe
zen.
Steun aan tarweverbouwers.
De heer Braat heeft aan den minister
van binnenlandsche zaken en landbouw
de volgende vragen gesteld:
nen stellen. Het was juist een kolfje naar
zijn hand en hij was zich zeer goed be
wust, dat er zich geen geschikter baan
tje voor hem had kunnen voordoen.
Hij was van zijn kamers in de boerde
rij, die hij voorloopig zou blijven bewo
nen, gaan houden. Bovendien zou het
niet lang meer duren of hij zou een
kleine wandeling door de velden kun
nen maken. Binnenshuis kon hij al
aardig rondscharrelen, ofschoon het ge
broken been waarschijnlijk nog wel een
poosje zwak zou blijven.
Noel was een en al belangstelling ge
weest. Hij had bijna den geheelen dag in
de bibliotheek doorgebracht, bad zelfs een
plan ontworpen waarnaar Manners wer
ken kon. Nu ging hij den tuin in om Phi
lippa te zoeken, die hij op het terras vond,
leunend over de balustratde. Ze wendde
zich tot hem met een glimlach van wel
kom en samen stonden ze te kijken naar
de zachtgetinte schaduwen met de zilve
ren lichtplekken der maan ertusschen en
vanzelf kwamen ze onder de betoovering
van de stilte van den nacht, die hen om
gaf. Beiden dachten aan het naderend af
scheid.
(Wordt woladi.)
